장음표시 사용
71쪽
iuo ordine libri res gestas in Gallia continet quot annos ipse ei provinciae praefuit. Pari item ratione in Civili discordia tactum const. , sed hi masis in eo Historiae geh re versantur , quod a perpetua Historia seiunctum est. Non enim quae a dipulo RG manu singulis eorum quibusque unis gesta sunt, perse-
si itur Hed iiqae tantum ipse in Gallia, atqu in Civbli in ong mna feliciter sulpsit , quam extam gessit., iamin , quae multorum Anno Π, ac diversuruin etiam locorum ms suo ordine g*stas complectitur. Sed haec mulio susius rem sxponit univorsi m. In quo scrib*ndi genere perpetuam si ammisto iam Laiyium 'me uisse con-rit. Terri mistoriae imaginem jure aequo sibi illi vendicant , qui a continente Histori quaedam separ ni, diu tot re nuda , aut iura Histori sibi essiciunt o potari ut in suis rebus mallicis, s Civilibus aes hin secisse dicebamus Sallustium , qui Catilin coniurationein, bellum , quod Populus Rumanus cum J gurdi gessit, commodissime a reliquamistoris si iunxi P unod factum rvicorum quoque Scriptorum te- timorio Cicero maxime comprobη , cum hoc ipsum iurisus suis scribendis Lucet magnopere persuadm cona apit. Qui igitur Historiam scripturus sit , utram duo. nun posteriorum generum imaginem sequatM , sive id hi . . Dircise , sive in sol9s libros distinxeri , is re fecinae mineti sententia , suam scriptionem informare vi--Utvr , Manetsi , quo ad dictionem attinet , sic mihi saxis iacitura , atque puritas probatur , ut nulla magis probari possit. Cum ireque tamen desint i ne quid Mart trem, quod Historiam liquid attingat J qui in hoc .risndi genpr ex Virorum illustrium saetis inligni t n-
tum vadam sibi deligant , ac ea stylo persequantur an rix , eqμ uno id omnes modo ; in ovibus non a valςxium Maximum contempserim , si habeam , qui id eius ii stria illum magis lingua , quam Patria pos-- Romanum agnoscere. Nam qui universam Historiam paucis perii ringunt, a quasi quaedam per sua illam ce Ia sapit in Commentarium congerunt, modo ii Latini, modo compositi sint , quid eis ad imitandum desideretur amplius , non ideo Atque octenus , quod ad Historian attinet. Praecipiendi autem ratio,in via quam uutiplex , quam 'ria siι, quamque non unam in formam E ca-
72쪽
cadat, cene magis omnibus mirum est, quam ut quem quam fugiat. Nam sive sua sponte , sive per alios id sa. ciant Praeceptores , cene jam tot iae praecipiendi sunt, quot etiam praeceptorum Scriptores numerantur. coninuo enim in his sunt , qui perpetua oratione utuntur; neque ii desunt , qui Dialogo , ac ratione interpellata magis delectentur P multo vero rii plures sunt , qui in musa capita pro rerum multiplicium natura suam scriptionem disti ibuunt. Alii aliam sequuntur viam , atque rationem , prout cuique cum re suscepta suus odilo mgis convenire visus est. In quibus quidem praecipiendi se is omnitas aeque video probatis imos Auctores ectversatos ; sed in perpetua , atque interpellata multo et iam probatiores Horum autem utri nobiliores , non satis diiudicatur. Nam quod ad eos attinet, qui perpetua oratione praecepta sua tradunt, aut de re proposita disputant , maiorem quamdam personae gravitateria his videntur , quam qui crebra interpellatione idem iaciunt. Siquidem hi suam sententiam cum auctoritate persequum tur cum illi contra saepius validisIrmis argumentis vix alienam resellere possim o quo quoque altero modo Putnon levem interdum satietatem , quae est in inquit in inquam saepius repetendo cistis condonem J longe, quam superiori, agitur verbosius deinde vero , quia a se mmnia proferre , non autem etiam fiet aliunde sumpsisse
videntur. Quod quam factu facile sit , Cicero ipse aeclaravit , qui in suo Catone legendo dicere solebat , Ibi
non se, sed Catonem ipsum legere videri Cicero in tribus de Oratore libris absblutissime de persecto Oratore a. git cum Quinto fratre, in quibus Crassum , Antonium, Catulum , in tres adolescentes Cottam. Sulpitium , C. Iulium loquentes inducit. Cum vero in oratore ad Brutum horum omnium personam solus sustinet , eumdemque agit persectum Oratorem , quam gravius id agat , atque cum majore dimitate , cuique est Gile sentire. Si quis tamen secus sentiat, is audiat , quid Cire ro ipse ad Leptam de hoc ipso testatus sit. sui vero
Dialogi morem , ac interpellatam orationem sequuntur, atque utriusque persona, sermonem disputando coniungunt , longe commodius , atque Xplicatius agere putamtur. Nam non solum quid is sentia , qui proponit , de
quo disputetur . sed quasi quid is quoque , quicum id
73쪽
intur , teneat , eo mock per scitur probe is uir uesententia in medium adducia , atque acute utrinque dis putata , quid verius sit , magis elucescit. Siquidem in impetua oratione auditor facit, quasi qui ex adverso sinmine , eodemque praecipit , quam hauriat, cujus cursu gacitatus , atque aversus calicem numquam implere permittit sic in rapida , atque incitata oratione, quamvis multa cuiusque modi rapiant aures , non omnia a me auditor tenet , atque conservat. Ad haec accedit,
Pod si quae a nobis traduntur , aut secus fit fieri saepius solet J pereeperit auditor aut recte percepta , in
eam sententiam non probari satis cum alterum ing me fateatur , alterum etiam aperte argumentis infirmare emetur aut ut nostra rectius percipiat, aut etiam ut suam corrigat sententiam, rationibus convincemus. Quod
vero satietatem quandam objiciunt, quam id recte , non satis video ; quae perpetuae potius orationis sit, quam imterpellatae. Siquidem satietati varietas in primis occurrit. At longiores runt , quam satis est, qui Dialogo utuntur Non hoc Dialogi tam est vitium, quam caeterae dictionis, orationis longitudinem efficit non verborum infinitus numerus , sed pusillus etiam supervacuus is redundans. quid vero quod non uno modo in hoc versatur Scriptor Nam aut is omnem in se disputationem suscipiens , tam
deliter adversarii partes , quam suas , sortiter disputando defindit aut imam loquentem inducit, ab illo προ ,
inquam commodius declinans , utrique, suam partem suo more ut tueatur, libere permittens. Cuius quidem p sterioris ageneris non unum item est genus. Aut enim ,
qui quaesit aliquid , tamdiu tacet , quoad ab adversario
plane conclusum sit aut in rebus singulis utrique insistitur, ut , intellecto, quid quisque concedat , quid abnuat, ficilius concludi , atque ad exitum suum perduci res possit. Uterque autem aut a se ipso , quicquid disputat,
tum depromit aut de alio quopiam acceptum quasi nun-rium , atque interpretem agens reseri, In quo illud animaevertendum est maxime , ne videlicet inepti simus ;hoc est , ut eas personas loquentes faciamus , quae ei rei de qua verba fient, maxime conveniant. Ut 1 de amicitia sermo futurus sit, non is ei attribuatur viro , qui eTfibulis sumptus sit, aut etiam , qui non singulari aliqua floruerit amicitia. Neque item , qui de Senectute loqua-
74쪽
dum non caruere, qui aravis inctis peribais in in ilαὐ re non incedat quod ad Dialogi rationem piam utamur, cum aut de moribus am i admi diis timo. Sane emista pium , qui ι ac D capimes viae a. qui , idque ut is alta integras ς η a constitutus amniine inepte prix a Minni docent sui an x Eumrem , irpium , sannum , iam linis eis uti qui iras bimis nes Φη , qui inst:tuta, qui Leges cinctii men4Munt. Restu autem , ut erit --- dio iam artirin, stri m longe et in t-rius , quam re tanta sve ad Judiet , sive in natu , sivemu , - ennstituendam caussam priam a ruitis est demonstratum. I in qu do moraliandum sit quo ,
75쪽
76쪽
77쪽
Iram in secundo ejusdem operis libro statim hoc. modo
pmponit: s. Nunc re , a se , canam , meo resae F visca, Virgulta , e prolem tarde crescentis,ivae Deinde acchum invocat , cum sequitur Huc , pater o Lenae tuis haec omnia plenae . . Munisibus : ibi pampines gravidus remmn. Flore me o spumat plenis indemio labris
Est tamen , ubi praeludere aliquid illi quoque conces sum est quemadnaodum Maro secit in Eneto 4- tio , qui propositioni quatuor carmina praecinit ; imaste ita, ut ea etiam cum propositione conteuixerit, dis is r
Et quae sequuntur , quousque veniat ad invocationem , quam totissem versibus exequitur, dicens ---ἀλω - - quo numine ιαμ uui die . Mens Reginu --, eo voluere cinguae in gnaem pieturae virum , tot adire laures In asinit Taruae ne animis Cae ibus ira RCui statim adjuncta est narrulio , cuius initium hoc est: Urbs ami uisuis , Tris enuere o ni
Neque ego quemquam esse arbitror, qui Lucretiam lalii temere uileiat quem tamen ab invocaiione exorsum esse passim legimus , hoc modo r. - - ageiatrix , homi--, Di umque voLunas Nam aliud hujus initium adducit Varro , oum agit delingua Latinari id autem est tale AEtheris , s terrae genitabile quaerere remm . Hoc tantum ille. Caetera adhuc desiderantur sed hoc distribuendi institutum et operis , ut dicebam , inicio castissime custoditur , atque incorruptu conservatur in medio autem, fi quid usus veniat, certe non item. Eo nim in loco liberior instituendi ratio esse videtur; quemadmodum Maio in VII aeneidos tacit , qui simul unae
78쪽
convocat, proponit s tametsi Wh tionem posti uoque , tib 'isv itione seiungit , tertio inat L e-
sat ut sibi tantas res canenti seliciter adsit. Sic e-im ait Vos, o Calliope,precor aspirat canenti, Quas ibi tum ferro frages , quae funera Turnus Ediderit , quem quisque virum demiserit Orco, Et mecum ingentes oras evolvit belli. Et meminisi enim Diva memorare ponsis. Dei
79쪽
Turris era vaso suspectu pontibus altis. Et quae eo uuntur. Ut in difficillimis rebus explicandis, quibusque deo sit opus , etiam in minio opere liceat dijus opem invocare ut item emit in sexto Nam cum illi insema is nulli exploratam ac cognita destriisenda essent locari quasi veniam ab illorum locorum iis imvo at, ut sibi lima , Qua de inseris audierit. .ea suis
versibis explicare taveruis . autem si iunt . a iij quabus imperiam . si animarum, uia equefiuntes,
tri se annaetarius, acute vidit,in optime est imitatus in secundo libro de Virginis partu. Nam cum. ad cita sti ortum pervenisset , rei magnitudine inuid enim a. ius , aut etiam tantum P ductus , sciuiarum opem
implorat . Nunc age, Castaliis νω an quam au aiνά minis , Musarumve choris elabrata , aut cognita Raebo, Expediam mos, secretos per devia colleιΛ. Caelicolae , vos , fi merui, monstrata recesusIntactos. Ventum a cunasci, gaudia Caesi Mirandosque ortus , oe tecta δε-ntia sacro ... Varitu. Ω- ferre pedem , qua nulla eriorum
'ia fini culis Varum Uigia nostr . sed iive naturam , si'e artem in constituens sequaris, illud tibi etiam atque etiam diligenter videridum erit, ut ei rei, qua de agatur , diligentem rationem adhibeas , eique uni in primis obtemperes. Reliquum autem est , ut locutionis formam persequamur ad imitandum, quo uno persecto , totius Imitationis fabricam a potis habebis absolutam. LΙ-
80쪽
l Ni scio, me, qui de imitat1one scribani, hoc
loco, quem sequar imitando , habere nem, nemo qui ex distributionis meae tertia parta librum separatim mihi conficiam, cum haec quoque pars reliquas duas partes continenter qui, ac coniuncte concludi magis da eret; ne tameniar, si haec quoque tertia pars accessisset, justa magni-idine longior excrevisset, locutionem ab inventione, spositione seiunxi tametsi ea locutionis ovoque auA tas, isque usus est in dicendo , ut non dubitem, quinta, quod ei amplius attribuerim, facile suum defendat, iue tueatur , meamque hanc instituendorum sibrorum aionem etiam paulo Iiberiorem pari sit ratione comprouum. Sane inventio rerum omnium in dicendo, ut et an/n agendo, est princeps neque dispositio nullam exi ordine orationi ipsi venustatem , atque decus affert. ea una locutionis vis, atque virtus est, ut, si nullassit, quicquid prudentissime invenias, quicquid in suum dinem optime constituas , quasi frustra utrumque est, re videaris sin autem rudis , atque infans , ne quae dignitate constetri plurimum de utroque ut detris r necesse sit, in ea autem ipsa , qua nunc de agitur utatione, quantum haec etiam valeat , quantumque incipatus obtineat, id facile declarat, quod cum imitari maxime providendum sit, ne aliena magis surripe, quam imitari videatur, id illi in primis haec loquen- virtus optime & providere, cavere potest. Sic enim: apte, sic belle, sic recte, quicquid vult, in alienam ziem transfert, atque convertit, ut quae prima fuerit, Tom. m. Et nulla