장음표시 사용
341쪽
Αrt. IV. Utrum num credendorum per e et magist arvieri possit. 32b
aliunde, profluit; in eodem scilicet dogmate, eodem en Su, eademque sententia. s. Conc Vatic. Const. Dei Filius, cap. IV. Urgebis. Fidei veritas in doctrina Christi et apostolorum sufficienter explicata est. Explicationes igitur novae admitti
Resp. Dist ante: in doctrina Christi et apostolorum veritas dei sui scienter explicata est per e cono. per accidens, nego Labentibus saeculis, dubia plurima ex debilitate intellectus vel ex haereticorum vastitia coorta unt; et quia perversi homines apostolicam doctrinam et caeteras oetrinas et seriptura pervertunt ad sui ipsorum perditionem, sicut dieitur II. Petr ult. ideo necessaria fuit temporibus procedentibus explicatio dei contra insurgentes errores. S. hom. II. II. quaest. I. art. 10 ad 1. Haec est illa norma Lirinensis quum dicas nove non dicas nova. Comm0n. cap. XXVII. Quaeres i. Utrum ap0stoli fidei d0gmata minus distincte cognoVerint, quam eccle8ia SubSequens. Resp. Negative, quantum ad explicitam intelligentiam proprii sensus d0gmatum quin imo contrarium a theologi catholicis communiter reprobatur etiam ut temerarium, vel, ut aliqui dicunt, etiam erroneum. Aliae vero inquit Suare Sunt prop08itione contingentes, quae tempore Ap 08tolorum n0ndum evenerant, ut quod iste sit ontifex, quod h0 sit verum Concilium, et similes, et has non oportuit cognosci ab Apostolis explieite, sed tantum in universali, quia non erat nece88arium illis revelari omnia sutura. De de disp. ΙΙ. ecl. l. n. 18.; ef Sylvium in II. II. quaeSt. I. art. 7. Quaeres II. Utrum veritates dei ante solemnem celesiae definitionem es8 de de censeantur. Resp. Omnes veritates revelatae, in ecclesiae deposito contentae de Ide sunt, ob eamque rem ab iis, quibus sufficienter innotescunt, de divina credendae. At quandoque dubium X-0ritur, utrum ab ecclesia tanquam de fide prop0nantur; quost, ut non semper sit de de hujusmodi veritates esse de de verum ecclesia definiente quodvis dubium tollitur.
342쪽
326 Quaestio IX. me magisterio celeSiae.
ARTICULUS V. De censuris, quibus propositiones fidei adversae ab ecclesia
damnantur. I. Censurae definitio Tam actus, qu erratur, quam objectum seu materies errandi dicitur error. In praesentia actum errandi silentio praeterimus et de objecto tantum erroris disserimus, quod generatim propositionem erroneam Seu falsam appellare possumus. Proinde censura definitur qualiscatio, qua propositioni nota inuritur ob aliquam cum dei doctrina oppositionem. Si spectetur ententia notam inuren8, cen8ura activa vocatur passiva, Si notam inuStam c0nsideres. Cen- Sura, quae ab eccle8iae magisterio prosciscitur, judicialis appellatur ea vero, quam serunt theologi doctrinalis. Nobis de censura judiciali disserendum est. II. Propositionum erronearum et censurarum divisio. Propositiones erroneae damnantur, 1 unica censura categorica seu in particulari determinata 2 pluribus simulcen8uris, quae Synonymae haberi non debent, quandoquidem diversos gradus damnabilitatis et oppositionis cum de signiscant; ' in globo, ut Munt, quando scilicet plures propo8iti0nes ita notantur, ut singularum qualiscatio ignominio8a non exprimatur. Quodsi multae simul propositiones ita in globo censura cumulatina damnantur, ub Varii videlicet respective n0tis, velut 4 articuli Joannis tele in concilio Constantiens et a Martino V., eo de stigmate haec teneamus primo, nullam inter X pressa esse notam, quae non cadat in aliquam e pro positionibus damnatis secundo nullam inter prop08itione e8Se, quin una saltem ex illis notis digna sit. 4' Propositiones damnantur aut sicut jacent, . . prop08iti0ne 65, qua damnavit Innocentius XI die . Marti 1679; aut in sensu ab assertoribus intento v. g. propositiones 7 Michaelis Baji aut censura de opere quopiam integro sertur, quod doctrina erroneas
Juxta gradus diversos oppositionis cum de habetur pro-
343쪽
Art V. me censuris, quibus propos fidei adu abieci. damnantur 327
positio 1 haeretica; ' haeresi proxima; ' haeresin apiens aut suspecta de haeresi 4' erronea; ' errori proxima; i,' errorem sapiens aut suspeela de errore 7 male sonans; ' captiosa; 9' temeraria; 30' piarum aurium offensiva 11' scandalosa;
Iri blasphema 13 schismatica; 4' seditiosa 15' injuriosa et
aliae, quas ad recensita facile revocabis. Cf. Ant. de Panormo, bcrutinitim doctrinarum, ubi censurarum species 6 exhibentur. et Montanium, De censuris p. igne, Theol. Cur s. compl. t. I. III. Explicatur diversarum censurarum qualitas.1 Prop0sitio haeretica est, quae immediate adversatur veritati,idei catholicae immediate reveliatae et ab eccἰesia ad credendum
propositae. Dicitur notorie haeretica, si tam evidenter ex ipsisterminis dei opp0nitur, ut eam proferens tergiversari non possit. Suare et Salmantieense diversos gradus propositionis haereticae probabilius admittendo non 88e ostent, contra Turrecrematam et alios, qui ex diversa oppositione ad S. Scripturam et ad traditionem gradus diversos oriri affirmant. Qualiscatio autem prop0sitionis haereticae ab assensu haeretico prop0nenti non dependet, dummodo propositioni materies ad assensum haereticum formalem terminandum apta sit. 2' Haeresi proaeima propo8ilio doctrinae adversatur quae
communi propemodi m omnium sententia de id esse censetur, esto ab ecclesia non sit de finita
3 Haeresin sapiens est propositio, quae dat ansam timendi, ne lateat haeresis ab ea parum dissert propositi de haeresi suspecta, quae tamen tib indicium minu grave dicitur. Saporaulem haereseos multoties X adjunctis et ob convenientium saltem in vocibus aut necidentibus, alicui haeresi propriis, dignoscitur. Exempli causa hanc sententiam profer0: des justifcat, quae in ore Pauli vera est, inter ulli eranos vero haeresinjustis eationis per fidem solam sapit. Quaedam autem propositiones ex seipsis haeresin olere videntur, velut haec Ridiculum est circumferre Sacramentum Eucharistiae per vias
publicas quae haeresin sapit aut negantium in Eucharistia corpus Christi verum contineri aut sacro ritus impugnantium. Cf. S. Th0m. II. quae St. XVI. Rrt. 8.4 Erronei dicitur quae cimmediate opponitum veritati
344쪽
328 Quaestio IX. me magisteri eccleSiae.
mediate revelatae seu conclusioni theologicae Exempli gratia, haec propositio Christus non est risibilis, ducitur erronea eruitur enim ex praemissa de de Christus est homo, et e praemi88a, lumine naturae nota homo est risibilis. Cf. S. hom. I. quaest. XXXII. art. 4. ΙΙ. H. quaeSt. I. art. 2.5 Errori proaeima et ' errorem sapiens aut suspecta de errore prop08itio ob ea8dem causas, prop0rtione servata dieitur atque de haeresi retulimus.7 Male sonans dicitur, quae habet sensum congruentem fidei, verba autem non congrua, ut est ista propositio in Deo sunt tres essentiae relativae. Quibus verbis, etsi tres essentiae aut tres naturae in Deo non ponantur, dissonantia tamen exoritur, cum catholicorum 8u communi nomen essentiae ad subsistentiam significandam non reservatum it. Nunc ero
hex verbis inordinate prolatis incurritur haeresis μ ut 0cet Angelicus I. quaest. XXXI. art. 2. Linguarum autem indolem considerari oportet sic prop08itio in disinis Pater est causa Filii, quae Latinis male sonat, bene sonat in lingua Graeca, quia Graeci vocem causae ad principium significandum usurpant. Cf. S. Thom. Contra errores Graecorum, prooem. Propositio male onat aut intrinseco, si verba ex seipsi n0BSunt congrua, aut ab aetrinseco, si verb0rum incongruentia rerum
8 Captios aut simplicium mentium seductiva dicitur pro-p0sitio, quae verbis haud male sonantibus sensum dei non congruentem importat. 9 Temeraria communiter habetur quaevis propositio a fide aver8a proprie autem illa est, quae circa dei doctrinam absque suffcienti fundamento aliquid agFrmat aut negat. Namque illa dicuntur fieri temere quae ratione non regunturμ. S. hom. II. II. quaest. IlI. art. . ad 2. Temeraria contrarie vocatur, quae communi patrum doctorumque doctrinae opp0nitur negatis Seu privative, quae absque undamento ut scienti extra patrum et theologorum doctrinam agatur, cuju8 generis exemplum illud ponitur mundus post centum anno8 immediate terminabitur. 10' Harum iurium istensiva propositio ierum quidem
345쪽
Art. V. me censuris, quibus propos fidei adu ab dei damnantur 329 dieit, at id tali modo ut sanctis contemnendis ansa praebeatur.
Sic illa propositio idolium aures offenderet Magdalena meretriae, ora pro nobis Canus, De locis, lib. XII. cap. XI. 11 Scandalos dicitur, propositio, quae in materia morum Ocea8ionem praebet ruinae spiritualis. Ita scandalum est data opera perhibere plura sequi incommoda eae confessione acramentali, etc. Re propemodum eadem est prop0Siti periculosa, quae in materia morum absolute dicit licere aut seri posse, quod non nisi adhibitis pluribus circumstantiis seri potest. Hujusmodi est illa homo potest esse perfectus ab8que mortiscatione, sive asperitatibus corporalibus.12 Blasphema dicitur, quae, saltem in verbis et modo, injuriam aliquam Deo aut ejus sanctis irrogat. Dixi: Saltem
in verbis fieri enim potest, ut propositio haere8in errorem te includens, blasphemia haereticalis, errone etc. diei debeat Pr0p0sitionis blasphema exemplum est illa Gregorius Magnus inter Romanos Pontifices primus fuit Antichristus. Accedunpr0908iii impia, athea, judaica, pagana, quae ratione ui objecti facillime distinguuntur.
13 Schis=natica est, quae ecclesiae membrorum unitati adver8atur. Opponitur caritati, quae non solum alteram personam alteri uni spirituali dilectionis vinculo, sed etiam totam ecclesiam in unitate spiritus. Thom. H. II. quaest. XXXIX. art. 1. Cujusmodi esset illa: Leo XIII. legitimus Romanus Pontifeae haberi nequit. 14 Seditiosa vocatur, quae ad obedientiam prineipi detrahendam et ad tumultus in republica excitandos comparata est, sicut cum Wicle diceret: Nullus est dominus civilis dum
15' Injuriosa vocatur, quae caritatem et justitiam proaeimo debitas laedit, praesertim si honori illorum detrahitur, qui in ecclesia ratione dignitatis aut status sunt conspicui, velut illa: Sancti Patres multis erroribus fuerunt irrεtiti. Τandem propositiones damnatae assi mari possunt 1 simpliciter, ut per istam vitae aspεritas ad vitae sanctitatem nihil confert; ' modaliter, quotiescunque propositioni damnatae veritas et probabilitas attribuitur, aut verae propositioni
346쪽
330 Quaestio IX. me magisteri eccle8iae.
probabilitas et certitudo negatur, puta in hac modali probabilens est, vitae asperitatem ad sanctitatem conferre.
dua fide veritates ab ecclesia propositae credi debeant. I. Multiplex fides. Vides est 1 divina; ' divina et
eatholica 3 ecclesiastica; 4' humana. 1 Fides dii in se theologica dicitur a88ensus, qui revelatione divina immediate innititur hujusmodi autem dei
objectum sunt veritates revelatae, propter veritatem Dei revelantis creditae. 2 Fides divina et catholica, seu impliciter fide catholica, refertur ad veritates revelatas, quae in doctrina ecclesiae manifestantur; quod autem Veritate revelatae per ecclesiam manifestentur, id per accidens, ex parte scilicet nostri, fidei convenit; ex quo apparet, inter de divinam et dem catholicam essentialiter nihil differre 3 Fides ecclesiastica innititur assistentia Spiritus sancti, qua Christi ecclesia in custodiendo dei deposito ab errore quocunque immuni servatur; unde dubitari non potest, eam firmissimam esse a certissimam. 4' Fides humana hominum auctoritate innititur. Quantum ad dem mediate et indirecte ininam, qua theol0gi non pauci conclusiones theologi eas, proprie dictas, credendas esse sentiunt, haec a de eclesiastica non differre videtur. II. Veritatum diversitas. 1 Ad veritates credendas inprimis reseruntur de articuli. Dicuntur autem articuli credibilia primaria, quae c0aptationem specialem ad aliqua alia credibilia important, ita ut cetera in illis aliquo modo c0n tineantur. Patet autem, hujusmodi credibilia non dividi ex parte objecti quo et rationis formalis dei, quia haec uni ea
est, nempe verita divina revelans; sed ex parte objecti quod, id St, my8leriorum, quae creduntur. In Symbolo alii duodecim, alii quatuordecim articulos distinxerunt. s. S. Thom. ΙΙ. ΙΙ. quae8t. I. art. . et . Comp. theol. cap. CCXLVI. 2 Dogmata sunt illae veritates, quae in verbo Dei script 0Vel tradito continentur et ab ecclesia sive solemni judiei0
347쪽
Art. VI Qua fide veritates ab occlesia propositae redi debeant. 331
sive ordinario et universali magisterio tanquam divinitus revelata proponuntur. Dogmata, solemni ecclesiae judicio proposita, dogmata de finita, vel etiam simpliciter fidei dogmata, dicuntur; dogmata, ordinario et universali magisterio, nulla tamen solemni des nitione, proposita, dogmata catholica, aut revelata aut veritate ad dem spectantes appellantur.3 Conclusiones theologicae formaliter consideratae, id est, praecise ut e praemissi deductae, fidei ininae objectum diei nunquam p088unt. At vero praecise ut contentae Seu materialiter, ut Munt, partim propositiones de side, ut supra , partim proprium veritatum genus habentur. Propositiones de de habentur conclusiones illae, sensu latior theologicae nuncupatae, quae ratione significationis, hoc est, ut pars in toto, vel ut singulare in universali, vel ut implicitum in explicito, in praemissis continentur. Nimirum in iis concludendis syllogismo tantum explicativo utimur. Conclusiones theologicae sensu trictiori intellectae habentur, quae syll0gismo deductivo percipiuntur, et in revelatis non immediate, sed ratione connexionis naturalis, id est vel ut proprietas in essentia, vel ut effectus in causa continentur. Cf. quaest VIII. art. 6.4 Veritates, quarum contradictorium ab ecclesia infra
notam haereseos, v. g. ut temerarium, proScriptum St. 5 Veritates, quae communi et constanti catholic0rum consensu tam certae habentur ut opinione adversae, non haereseo quidem at alia tamen censura dignae habeantur. Conclusiones theologicae, strictius dictae, et veritates, qua sub D. 4 et 5 recensuimus, etiam veritates theologice certae nuncupantur. - Conc Vat. 8e88. II. cap. III. G0tti, Theol. schol t. I. rael. I. q. I.
III. De veritatibus, quae fide divina et catholica credi debent. Hujusmodi de credi debent 1 silet articuli; 2 dogmata, quae ab ecclesia sive solemni judicio sive ordinario
et universali magisterio tanquam divinitus revelata proponuntur; 3' 0nclusiones theol0gieae, quae sensu latiori eo Omine appellantur. Namque omnes id genus veritates divina auctoritate immediate nituntur.
348쪽
332 Quaestio X. me magisterio eccleSiae.
Quaeres L Utrum de divina credenda it conclusio, quae ex majori quidem universali revelata ut particularis deducitur,
sed mediante minori non revelata, quae non sit evidenter certa vel factum contingen8. Resp. Si min0r positiVe et evidenter certa non it, Onclusio de fide diei nequit. Quod ad facta contingentia attinet, conclusio de de non habetur, nisi saeti certitudo omne dubium
prorsus excludat. Proinde haec propositio haec hostia adoranda est, de divina non reditur quamvis erit major revelata it:
omnis hostia rite consecrata est adoranda, minor tamen haec numero hostia rite consecrata est, m0raliter tantum vera habetur. Veruntamen factum contingens quand0que tam certum St,
ut quodvis dubium evidenter excludatur. Quo in casu c0nclusio, ut pars certa majoris esse derade videtur. Sic illa propositio: Leo XIII. Romanus Ponti eae rite electus est, accedente eccle8iae acceptatione, qua etiam electio illegitima rata fit, in dubium revocari non potest. Quamobrem SalmanticenSes, Billuari et alii censent, esse probabilius de de conclusionem, quae ex hujusmodi ratiocinatione equitur: Omnis homo rite
electus in successorem Petri est Summus ecclesiae Pontis . Atqui Leo XIII. est rite in successorem Petri electus. Ergo est Summus ecclesiae Ponti Dae. Similiter auctore8, quos commemoravimus, concilii Oeeumenidi, puta ridentini, celebrationem legitimam manifeste
certam esse docent. Nam Sic ratiocinantur: Quodlibet oncilium, tanquam oecumenicum ab ecclesia acceptatum est regulasdei. Atqui concilium Tridentinum ab ecclesia oecumenicum habetur. Ergo est regula dei. Quain conclusionem de deesse ormant. s. alm De de disp. IV. dub. II. g. 1-3. Billuari, De m. dei, diss. IV. art. . anne tamen cum aliis istas conelusiones ad fidem pertinere negat nihilominus hvalde temerarium et Scandalosum esse non dubitat, si p08tquam Ecclesia acceptavit aliquem ut Summum Pontificem, negaret aliquis illum esse Summum Pontificem verum. In II. II. quaest. l. art. 10. ub. 2. Quaeres II. Utruni saeta connexa cum jure doctrinae, seu laeta dogmatica, eadem ac dogmata fide credi debeant.
349쪽
Art. l. Qua fide veritate ab ecclesia proposita oredi debeant. 333
Resp. Facta dogmatica de ecclesiastica credi debent; namque haec acta non immediate ob revelationem divinam eredi videntur, sed ob eam insallibilitatem, quae ecclesiam in revelatis custodiendis et exponendis perpetuo comitatur. Quaeres III. Utrum revelatione privatae credendae sint fide divina. Resp. Revelationes privatas, si evidentia adsint credibilitatis motiva, de divina, non vero catholica redenda es8e, complures auctores confirmans alii vero negant, ut Salmantieenses, De de diss. I. ub. IV. g. 1. 2. Fide divina namque objectum fidei divinae est prima veritas revelans. At hujusmodi objectum proponitur, si Deus, peculiari influxu Supplen prop08itionem ecclesiae suae, veritatem hominibus privatim revelat. Ergo revelationes privatae de divina credendae sunt. - Non de af holica; quia objectum de catholicae est veritas prima, per doctrinam ecclesiae manifestata. S. Thomas ait: Singuli temporibus non defuerunt aliqui prophetiae spiritum habentes, non quidem ad novam doctrinam fdei depromendam, sed ad humanorum actuum directionem. μII. l. quaest. CLXXIV. art. . ad 3. IV De veritatibus, quae fide ecclesiastica credi debent. 1 Conelusiones theol0gicae sensu strictiori appellatae 2 judicia ecclesiae de propositionibus, infra notam haereseos damnatis 3' cetera, ni fallor, doctrinae capita, quae communi et constanti catholicorum consensu ut theologice certa retinentur, de ecclesiastica credenda sunt, atque atholicos omne eisdem e conscientia se8e subjicere opus est. Fide autem divina credi non putantur, quia ipsis non immediate ob revelationem divinam assentimur, sed ob assistentiam S. Spiritus, quae efficit, ut ecclesia in hoc etiam veritatum genere sit pr0eu ab errore. Quaeres . Utrum haereticae dici p0ssint illae propo- Siti0nes, quae, extra materiam credendorum de de divina, ecclesiae doctrinis refragentur. Resp. Hoc loco tria statuamus ab Ad fidem aliquid pertinet dupliciter uno modo directe et principaliter, sicut articuli fidei; alio modo indirecte et secundario, sicut ea ex quibu8
350쪽
334 Quaestio IX. me magisterio ecclesiae.
negatis sequitur corruptio alicujus articuli; et circa utraque potest esse haeresis, eo modo quo et fides. S. Thom. II. II. qtiaest. I. art. 2. Itaque in prop08itionibus, de quibus dictum est, saepenumero haeresi indirecte propugnatur directe
haereticae non Sunt.b Pr0positiones illae, quas constat theologicae concluSioni, strictiore en Su acceptae, repugnare, a theologi non simpliciter haereticae, sed erroneae et illative tantum haereticae habentur; atque hoc errorum genus Salmanti censes docent 88e haeresim in ecundo gradu, sive mediate, et secundario; quia licet immediate solum opponatur conclusioni heol0gicae mediate tamen repugnat assensui dei. De ide, disp. IX. lib. IV. S. 3. Ab illa tamen praeceptione Canu cum aliis nonnullis discedere videtur inquiens: haec conclusio vere theologica verita cath0lica ita censebitur, ut si esset per se a Christo revelata et illi qui adversetur, aeque erit haereticus, ac si sacris literis traditionibusve postolorum refragaretur. De locis, lib. XII.
cap. l. praee. 7. 6 Generatim latuendum est, citra errorem negari non
p088e, qualiscationes illa8, quibus ecclesia propositiones damnabiles, inferiori quadam quam haere8eo cenSura, puta temeritatis nota reprobat, infallibiliter iisdem competere; ex quo plane sequitur, ut haud dubie temeraria, etc. haberi debeat propositio, cui ecclesia notam hujusmodi inusserit. Ceterum propositiones sic notatae per e haereticae non censentur ex gradu ameti censurae et majori minorive connexione doctrinae proseriptae cum dei doctrina dignoscendum 8t, utrum pro-p0siti aliqua haeresin propinquius vel remotius attingat. i. Joan. Turrecrem Summa de ecclesia, lib. IV. par II. Canus,
De locis, lib. XII. cap. ΙΙ-X SuareZ, De de disp. XIX.
Quaeres II. In qualem errorem incidat, qui asseruerit, ecclesiam in ferendi censuris, nota haereseos inferioribu8, OB
esse immunem ab errore. Resp. Inter omnes doctores catholicos convenit, ecclesiae
judicia dogmatica et infallibilia sese porrigere ad proponendas
veritates, cum immediate revelatis conneaeas necnon ad repr0bandos errores, infra haere8 in Quae quidem doctorum eu-