Summa apologetica de Ecclesia Catholica ad mentem S. Thomae Aquinatis

521쪽

Art. V. Quonam jure primatus episcopii tui Romano annexus sit. 03 Leonem M. Scribens: pro certo beatitudo vestra hoc habeat, nullam esse culpam in me. Paulo post gestorum vis omnis

et on mutio dicitur Romano Pontis ei reservataq; et addit: ἡH0 igitur bene compertum Sanctitas vestra cognoscat, nihil ex me istius causa saetum esse negotii, qui Semper omnem jactantiae levitatem et aliena appetendi cupiditatem mihi vitandum crediderim. Inter D. Leon. M. 132. Replicabis. In ea non XXVIII. Chalcedonensi, jam prolato, legimus: antiquae Romae thron0, quod urbs illa imperaret, jure patres privilegia tribuerunt. rgo concilia, non Christus, primatum ereRVerunt. Resp. Dist antec. iste canon rejectu e8t, conci doctrinam eccle8iae Xprimit, nego. X argumenti8, ante positis, facile intellectu est, quam vere Bonis actus Ι. dixerit: Ista privilegia huic eclesiae a Christo donata, a Synodis non donatu, sed jam solummodo venerata et declarata Sunt. s. . Sophistiea autem canoni illius redactio non orta est ex dubia de primatu de , siquidem catholica doctrina de divina primatus institutione Actis Chalcedonensibus dilucide confirmatur; sed cum nihil melius invenirent autores patriarchatus Cp0litani, rationes ambigua adduXerunt.

ARTICULUS V.

duo nam jure primatus episcopatu Romano annexus it. Ι. Conjunctio episcopatus orbis et episcopatus urbis, h0 est, primatu et Romani episcopatus. Factum hujusmodi conjunctioni ex iis, quae de primat Pontiscis Romani disseruimus, innotescit. Itaque ex disputationibustum de Petri primatu et martyrio R0mano tum de primatu Romani ontificis haec duo certa sunt 1' etrum jure divino

habere in eodem primatu perpetuo successores 2 stante praesenti rerum statu, primatum illum episcopatu urbis esse

Quaeres, utrum primatus et episcopatus Romanus sint duo epi8e0patu8, quo mod episc0pus alicujus loci adjungit sibi alium episcopatum Respondet Metanus: Quum autem dici-

522쪽

104 Quaestio XIV. me primatu Romani Pontificis.

mus, Petrum et Romanum p0ntiscem, et pontificem ecclesiae eatholicae, non duos intelligas p0ntiscatus; 0 enim sunt duo in actu, sed in potentia tantum, hoc est, quia potui88ent esse duo, ut patet ex dictis Unde non se habent sicut duo episcopatus niti, non erat si quidem in R0m ecclesia episcopatus ante etrum sed ipse Petrus R0m ecclesiam erexit in pontificatum, non alium, quam suum, quem secum vehebat, ita qu0d pontificatum suum, quem a Chri8to habuit relate ad ecclesiam Catholicam, retulit ip8 Petrus ad ecclesiam Romanam appropriando sibi illam. De Rom. Pont instit. cap. XIII. Est igitur una p0testas primatialis. II. Variae catholicorum sententiae de jure quo primatus episcopatu Romano annexus est. Diversitas sententiarum hac de re oritur a sententiarum diversitate de modo, quo Petrus epiScopatum Romanum primatui suo appropriaverit. D. Soto, e0njuncti0ne Supposita, universalitatem episcopatus Romani de jure divino esse docet ipsam autem c0njunctionem, quod a solo Petro, nihil mandante Deo, manaverit, de jure humano esse affirmat. In IV. Sent dist. XXIV. quae8t. II. art. 5. Ioannes a S. Thoma ait: Et si probabile sit eae aliquo mandato revelatione suffcienti ad inducendum jus divinum, etrum c0njunxisse pontificatum Ecclesiae episcopatu urbis, non tamen est certum eam conjunctionem SSed jure divino. Cursus theolog. traei de auctor. S. Pont.,

art. V. . CVetanus docet, rationem succedendi R imani Ρontificis esse ecclesiae R0manae appropriationem ad ponti-seatum eiri, irmatam et Petri morte, et Christi mandato'. De Rom. Pont institi cap. XIII. Hic igitur conjunctionem jure divino factam esse pro certo p0Dit. Auctores in tres illas sententias discedunt, sed tertia sententia tenenda Videtur, quam probabiliter etiam Angelicus expressit, inquiens: ut Dominus)suam poteStatem magis ostenderet, in ipsa Roma, quae caput mundi erat, etiam caput Ecclesiae suae statuit.' S. Theol. III., quaest. XXXV. art. 7.

III. Utrum episeopatus Romanus et primatus ita conjungantur, ut in inseparabiles. Diximus, Dominici Soto et aliorum quorundam judicio utriusque dignitatis unio-

523쪽

Art. V. Mu Onam jure primatus episeopatu Romano annexus sit. '05nem jure tantum humano 88 constitutam. Quam Vis Utem

Benedictus XIV. ait - 08sit in aliquo sensu dici, Supremam Ecclesiae monarchiam jure tantum humano esse annexam sedi romanae, quia nimirum utriusque unio, nexus et alligatio ortum habuit ex saeto Petri, attamen non videtur 9088 8ustineri illorum opinio, qui asSeruerunt, prae satam anneXionem ita esse

de jure humano, ut possit ab celesia diss0lvi, et una ab altera eparari. De Syn. II. 1. n. 1. Joannes ara Thoma unum ca8um Xeipit, quo Roma deleretur. Extra hunc Vero casum hic ait, existimo nullum dari posse ita urgens qu0d justis care posset istaria separationem, nec etiam validam reddere. Assi mat autem se ad exceptionem illam m0Veri, , quia ille casus ever8ionis R0manae urbi absolute non est impossibilis, et de saeto eventurus putatur tempore Antichristi μ. L. c. n. 21. Apparet autem doctrinam de separabilitate equaestione de conjunctioni jure ita pendere, ut posito conjuncti0nis jure dioino, inseparabilitas absoluta sequatur. Cf. Franget in De ecci Christi thes XII. Quaeres, utrum inseparabilitas absoluta eum etiam casum exeludat, quo Providentia extraordinaria quadam disp0sitione significaret, primatum ab episcopatu Romano esse transferendum. - Γευ. Putatur casus ille, tametsi per e n0n repugnet, nunquam Venturu8 prout ex rationibus exponendi patebit, quibus conjunctio prorsus de finitiva probari videtur. IV. Quale sit jus illud divinum, quo primatus

episcopatu Romano annexus est. Jus illud oriri censetur 1 aut ex A0la electione Petri, qua posita, jam in nullius p0te8tate 88et, episcopatum Romanum et primatum dispescere aut 2 ex voluntate Christi, quomodocunque manifestata, qua Succe88i0ni modus, a Petro proprio libitu determinatus, donitive firmatus haberi debet aut 3 ex eo, quod appropriatio et conjunctio, mandante Christo, saeta sint. At si sola etri,

Suare inquit ut summus Pontifex erat, voluntate seret, alterius etiam ponti seis voluntate mutari aliquando potuisset ε. Disp. x, De summo Pont. seci. III. Ergo Si causa quaeritur, cur conjunctio, a Petro vivente n0 mutata, rata man Serit, ad sententiam 2 aut . de jure divino adducimur.

524쪽

106 Quaestio XIV. me primatu Romani Pontificis.

Quaeres, quonam modo divinum de conjungendo episeopatu urbis et orbis mandatum Petro signiscatum it. Resp. De modo hoc tantum accepimus, quod . Ambrosius scripsit, videlicet Petro Roma egredierit Christum occurris8e ap08t0lum autem ad nutum Domini, dicentis: Venio iterum crueisgi, sponte

R0mam remeasse Sermo contra suaeent de basii tradend.

Innocentius III. assi mal etrum ex revelatione divina ab Anti0ehia translatum fuisse ad Urbem μ. p. lib. II. 209. Veruntamen non ideire quod testimonia de modo locum dubitationi relinquunt, res ipsa redditur dubia. V. De propositione 35. Syllabi. Notatur in Syllabo hae thesis: Nihil elat, alicujus Concilii generalis sententia

aut universorum populorum facto, summum Ponti catum ab

romano Episcopo atque Urbe ad alium Episcopum aliamque civitatem transferri. NuytZ, profe88Oroaurinensis, erroremi8tum propugnavit. Certe translationem sedis intellexit, D0n residentiae Pontifices enim nonnullos pluribus annis Venione, alios exsules in locis diversis commoratos e88e, OnStat. Apparet autem e notata aurinensis propositione, firmissimam quandam inter urbis episcopatum et primatum admittendam 88e conjunctionem utrum vero conjunctio jure divino saeta sit necne, hac Syllabi nota non exploratum est. Neque eclesia

alibi conjunctionem, de qua diximus, jure divino statutam 88e, tanquam rem dei expresse definivit. Thesis Primatus probabilius jure divino episcopatu Ro

Arg. I. Primatum et episcopatum Romanum divino jure

e0njungi, prudenter credimus. si gravissimorum testium in eam rem Sententiae proferri possunt. Haec autem te8timonia sive implicita sive e licita exstant. Ergo Prob. minor. a Testimonia implicita. exus absolutus utriusque dignitatis jure mere humano constitui p0sse non videtur. Atqui Vetere a88ensu communi docent, dignitates illas in concreto et ab80lute conjungi. rgo. Prob. minor PatreS, quorum judici clara et certa articulis superioribus indSeripta mutit,

525쪽

Art. V. Quonam jure primatus episcopatu Romano annexus sit l07

in Summis Pontis cibus primatum agnoscunt, qu0 sint episcopi Romani, quod locum Petri et sedem apostolicam teneant, quod sedeant in cathedra Petri nusquam autem suspicantur fieri p088e, ut primatu potiatur, qui epi8copus Romanu non it.b Testimonia e licita. S. Gelasius, Papa: Sedis illius praesuli con8ensus est adhibendus, quem cunctis saeerdotibus et divinitas summa voluit praee minere. Ep. 11. ad Ana8t. imper. - Nicolaus I.: Privilegia illius sedis perpetua sunt divinitus radicata atque plantata sunt impingi possunt, transferri non po3sunt. Ep. . ad Mich. imper. - Bonifacius VIII. is clesiam Romanam imperscrutabilis divinae Providentiae altitudo universis dispositione incommutabili praetulit celesiis. ulla Sacrosanctae Romanae. - Patres Vaticani: declaramus Ecclesiam Romanam disponente Domino, Super OmneSalias ordinariae p0testatis obtinere principatum. C0D8t dogmat Pastor aeternus, cap. III. - Leo XIII. , nec in speciali

Dei numine ad illam idololatrae Orbis μετροπολ Petrus Ap08tolorum Princeps gressus egit, ut ejusdem a8tor evaderet, eique supremi Apostolatus auctoritatem in perpetuum transmitteret. Litterae ad Em Card Ram polia 15. Junii 1887. Arg. II. Patres Vaticani l. c. cap. II. declarant: qui S. Petrus ad hoc usque tempus et semper in Sui SucceSSOribuS, episcopis sanctae Romanae edis, ab ipso fundatae, eju8que eon Secratae anguine, vivit et praesidet et judicium exereet μ; ac idem concilium phesinum, oecumenicum III docuerat. Porro si concilia oeeumenica tam absolute affirmant Petrus 86mper in episcopis Romanae edis praesidet, hoc est e contextu praesidebit, ordinatio quaedam divina hac de re admitti videtur Trgo. Arg. III. Eae convenientiis a Divino ecclesiae Conditori

maxime convenit, apostolis sui manife8tare rem, ad ecclesiae unitatem et pacem continendam valde necessariam. Atqui sedes certa et Xa valde necessaria est, ut eccle8iae pax et unita Serventur. Ergo Quare Canus: Si enim Moysi inquit locus ille revelatus est, quem Dominu elegerat, ut inde a Judaeis divina oracula peterentur, quanto magi credendus aest Christus Petro manifestasse, quisnam esset ille

526쪽

108 Quaestio XIV. me primatu Romani Pontificis.

locus, ibi constituerat regni sui et principatum et sedem collocare. De locis theol. lib. VI cap. VIII ad 10.b Ideni convenit Christo triumphanti juxta hoc Angstliei: hut suam potestatem Deus magis ostenderet, in ipsa Roma, quae caput mundi erat, etiam caput celesiae suae statuit in signum perfectae victoriae, ut exinde fide derivaretur ad uni

versum mundum. III. quaest. XXXV. art. . ad 3. cs. De res princ. lib. I. cap. XIV.

e Nec Summi Pontifices inter maxima angustias, quibus ab ecclesiae principio Romae Saepi88ime pre88 8unt, unquam de sede transferenda cogitarunt. At conjunctio tam fixa, ut separatio ne in mediis quidem angustiis cuiquam in mentem venerit, juris divini esse videtur Trgo.

0 . I. Petrus aliquando sine certa sede suit. Et si interea fuisset occisus, nihilo setius alius in ejus locum successisset Ergo primatus 88 Sine certa Sede potest. Resp. Dist conclusionem ergo primatu certa sede carere potest absolute, transeat hypothetice, nego. Posita ordinatione Providentiae, quam argumenti S Stendimus, Xtra sedem Romae sXam, aditus ad primatum jam nemini patet. Praeterea sedis certae necessitas ex eo negari n0n potest, quod Petrus transitorie

sine ede fuerit, sed admittenda est p0tius, quod status illius incertitudinem reliquerit. Instabis. Testimonia adscripta hoc unum probant, . Petrum Romae sedem fixisse, auetrie Dei providentia. tqui ad

uni0nem jure divino constituendam non sufficit merus actus Providentiae respectu Petri, sed respectu p0Sterorum mandatum requiritur. Ergo nexus primatus cum episcopatu Romano juris divini non St. Resp. Dist maj. ea testimonia ostendunt auetricem Dei providentiam exclusive respectu Petri et electionis mutabilis, Nego re8pectu omnium Summorum Pontificum et electionis definitivae, concedo. Concedo minorem et conclusionem nego. Ex locis, in probatione allatis, apparet, a sancti doctoribus eam

admitti Providentiae dispositionem. quae lex fixa haberi de-

527쪽

Art. V. Quonam jure primatus episcopatu Romano annexus sit. 109beat Munt enim: transferri non possunt; dispositione incommutabili' etc.

0 . I. Roma vastata, episeopli Romanus 88 non p0test. Id autem non repugnat, vastari Romam. Primatus igitur ab episc0patu R0mano avelli potest. Resp. Transeant major et minor. Nego conclu8i0nem. 1 Major n0 satis certa videtur. Etenim etiam si Roma 80lo ita aequaretur, ut nullus ibidem fidelibus pascendis locus superesset, sedis tamen titulus, uti quondam in episcopis i. p. i. maneret. 2 Gravissimi viri censent Deum non permi88urum, ut Roma deleatur et ea certe ruina vix unquam evenire p0terit, ut nulli deles ac nullae epise0patus Romani reliquiae relinquantur. 3 Denique etiamsi seri possit, ut episcopatus Romanu prorsus X8tinguatur, epi8copatu et primatus in statu Separationis, pr0prie dictae, 0 Ver8arentur, sed Deus ipse dispositione tam extraordinaria mundanarum rerum utriusque nexum, quemadmodum matrim0nii Vinculum morte conjugis, diss0lveret. Quaeres. Utrum haec prop08iti0 Leo XIII. est Summus

Ponti Dae, sit de fide. Resp. Pr0positio, quae in pr0p08itione de de tanquam particulare in universali continetur, habetur de fide; cf. . . p. 331, 332. Atqui haec propositio: e XII l. est Summus Pontifex, continetur tanquam particularis in hac universali Omnis homo edeptatus ab universali eccle8ia in Petri successorem est Summus Pontifex, quae est de fide. Ergo propositio, de qua agitur, dei assensu admittenda esse videtur. Cf. Bill. De reg. dei, di88. IV. art. 9. Salinant. De fide, disp. IV. dubium .

528쪽

110 Quaestio XV. De vi et ratione primatus Romani Pontificiη.

De vi et ratione primatus Romani Poniisseis.

In hac quaestione de vi et ratione potestatis Pontisciae, nonnulli contra catholicam doctrinam passione quam rati0ne disputare maluerunt. At catholici gloriam De non detrahunt, qui tantum Pontis ei tribuunt p0testatis, quantum Deum ipsi concessisse viderint. Non est enim potestas nisi a Deo, Rom. XIII. 1. atque Omnia, et in omnibus Christus, Col. III. 11. Quaerimus autem:

Primo. Utrum Romanus Pontifex potestatem suam a Deo immediate accipiat. Secundo. Utrum Romanus Ponti eae habeat totam plenitudinem potestatis Supremae. Tertio. Utrum haec potestas sit ordinaria et immediata in omnes et singulas ecclesias. Quarto. Utrum jurisdictionis potestas mediante Ponti ficemaeimo an immediate a Deo in episcopos derivetur. Quinto. Utrum Romanus Pontis eae eae cathedra loquens sit infallinilis b. Scriptura. Sexto. Utrum eadem infallibilitas eae traditione mon

stretur.

Septimo. Quaenam sit auctoritas congregationum Romanarum in materia idei et morum.

ARTICULUS I.

Utrum Romanus Pontifex potestatem suam a Deo immediate accipiat. I. citatus quaestionis Designatio personae et collati potestatis Quaeritur, mirum Romanus lontifex

529쪽

Art. I. Utrum Rom. Pont potestatem suam a Deo immed accipiat a11

eam p0te8tatem, quam jure divino ipsi competere supra monstravimus, directe et immediate a Deo accipiat, ecclesiane mediante. Qua in controversia dirimenda designatio personae et collatio potestatis distinguendae sunt. 1 S. Petrus a Christo et designatus et clavibus donatus est. 2' Successores Petri ab electoribus legitin iis in ecclesia designantur, variante tamen eligendi ratione, pro varia conditione tempolum. Est autem probabilius, hanc potestatem eligendi ecclesiae divinitus competere proxime et formaliter, regulative Summo Pontisci; 0o est, ecclesia habet jus eligendi, Summu Pontifex per se solum habet jus dirigendi seu determinandi electioni modum. Verun- tamen non desunt, qui XiStiment, Papam po88 sibi successorem designare. 3 Collatio potestatis absolute soli Deo c0mpetit. II. De modo, quo potestas Pontificia in eum, qui ab ecclesia designatus est, tran8it. Joanne a S. Thomamodum illum explicans, ait: collatio pontificatu facta huic, qui de novo eligitur, non c0n8tat per aliquam revelationem saetam de hac per8ona, constat tamen eae prima illa institutione pontiscatus, et collatione illius a Christo Domino ipsi Petro,

et successoribus, ut notat pater Suare . . . nam hoc ipso quod

legitime eligitur et designatur ad succedendum Petro, ex vi illius primae collationis ei debita est potestas illa, quae Petro data est, ut remaneret in Succe88oribus, nec indiget nova alia collatione sed sola eclesiae designatione. In II. In deauci Summi Pont. I art. 1. n. 16. Quaeres, utrum apa electu claves secum asserat aut euinam Papa morien ea relinquat. Resp. Metanus: quum Papa, inquit Heligitur, neque secum clave affert, neque

ab ecclesia illas accipit sed a Christo, non nova traditione sed antiqua illamet, qua tradidit Petro: celesia siquidem ministerio electionis pers0nam deputat, quae Petro succedat: Christus autem ipse in beato Petro et cuilibet successori

claves tradidit, et propterea vana 8 quae8ti0, a quo accipit, aut cui relinquat moriens verbum enim semper vivum dat claves euilibet succedenti, et n0 unus alteri relinquit. De Rom. Pont instit. cap. III ad 4.

530쪽

112 Quaestio XV De vi et ratione primatus Romani Pontificis.

III. Error democraticus de collatione potestatis Ponti fietae. Hoc loco rursus mentio infertur systematis democratici, cujus assertores ecclesiastici ministerii ac regiminis potestatem a communitate delium in pastore derivari perhibent. Cujus erroris Richerius et Febronius auctore praecipui fuerunt. Nam ille in opere, quod De ecclesiastica ac politica potestate Scripsit, ut alias plures ita et hau propositionem erroneam vulgavit: , Christus suam undando Eccle8iam, prius, immediatius et essentialius claves se jurisdictionem toti dedit Eccle8iae, quam etro et aliis postolis. Et quoniam suprema potestas immediate in multitudine esse dicebatur, principes nonnulli, quod membra ecclesiae nobiliora sibi viderentur, partem potestatis, Summo Pontifici conserendae, sibi reservare maluerunt. At patre Vaticani definierunt: Si quis igitur dixerit, beatum etrum . . . honori tantum, non autem verae propriaeque juri8dictionis primatum ab e0dem Domino

nostr Jesu Christo directe et immediate accepi8se a. s. μCOBSt. Pastor aeternus, cap. I. De Romano autem Ponti fide docent: ipsi in beato Petro pascendi, regendi ac gubernandi universalem celesiam a Domino nostro Iesu Christo plenam potestatem traditam esse. T. c. cap. ΙΙΙ.Thesis Romanus Ponti eae potestatem suam a Deo immediat accipit.

Arg. I. Oportet eum, qui pote8tatem confert, potestatem illam aut superare, aut adaequare. At ecclesiae membra quotquot unt, suprema potestate ontificio sunt inferiores. Ergo Pontifices potestatem suam immediate a Deo accipiunt. Prob. minor e S. Scriptura; etenim Matth. XVI. Lue XXII. Ioan XXI. omnes denique textus, quibus primatum a Christo institutum esse ostendimus, proxime et immediate ad Petrum pertinent fidelium autem multitudini potestas suprema c0nserrinusquam legitur.

Arg. II. In eum, qui alicujus vices gerit, potestas derivari non p0test nisi ab illo, cujus vices gerit. Jam Summu P0ntifex non ecclesiae sessi soliui Christi vice fungitur Suam