장음표시 사용
121쪽
LIB. XVI. CAP. 10. 2IMIO In hoc tumuItu Fulvius Flaccus, porta Capena' cum exercitu Romam ingressus, media urbe per Carina. E quati contendit. Inde egressus, inter Esquilinam Collinamque portam' posuit castra AEdiles plebi comme tum eo comportarent. Consules aenatusque in castra nerunt. Ibi do summa re publica 3 consultatum.' Placuit, Eonaulea si circa porta Collinam Esquilinamque ponere castra C. Calpumium praetorem urbanum Capitolio Vatique nrci praeesse: et senatum stequentem in soro contineri a quid in tam subitis robus consulto opus esset. Inter haec Hannibal ad Anienem' fluvium, tria millia passuum ab Urbe castra admovit. Ibi stativi positis, ipse cum duobus millibus equitum a porta Collina Vuaque ad Herculis templum est progressus atque, unde Proxime Pot mi moenia situmque Urbis obequitana contemplabatur. Id eum tam licenter atque otioso facere, Flacco indignum visum est. Itaque immisit equites, summoverique atque in castra redigi hostium equitatum jussit. Cum commissum Praelium esset, consules transfugas Numidarum, qui tum in Aventino ad mille et ducentos ' erant, media urbe trans-
. et iter ab urbe milliare; ubi Turre illa J oncmquilinus idem eum Esquiliis nune muccia M. Porta Cape J M. Poris S. Se ria Marmore. Ab eo monte portamquilina, quae ut Poris Manistre. Per artari Collis sul Romae ae a qua poris modi Poris
122쪽
2IM T. LIVItiro aquilias jumerant; nullo aptiores, inter convallea
tectaque hortorem et sepulcra aut cava undique vias, ad pugnandum futuros rati. Quo cum ex arce Capitolioquo clivo Publicio ' in quia decurrente quidam vidiment, captum Aventinum conclamaverunt. Ea res tantum tumultum ac sugam praebuit, ut, nisi castra Punica extra Urbem fuissent, effusura se omnis pavida multitudo fuerit. Tunc in domos atque in tecta refugiebant, vagosque in viis suos pro hostibus lapidibus telisque incessebant. eo omyrimi tumultus aperirique error poterat, resertis itineribuaagrestium turba pecoremque, quae repentinus pavor in urbem compulerat. Equestre praelium secundum fuit, summotique hostes sunt; et, quia multis locis comprimendi tumultus erant, qui temere oriebantur, placuit, omnes, quidretatores, consules censoresve fuissent, cum imperio esse,
donec recessisset a muria hostia. Et diei quod reliquum fuit, et nocte insequenti, multi temere excitati tumultus
11. Postremo die transgressus Anienem Hannibal in
aciem omnes copias eduxit nec Flaccus consulesque e tamen detrectavere. Instructis utrimque exercitibus in ejus pugnae casum, in qua urbs Roma victori praemium esset, imber ingens arandine mixtus ita utramque aciem turbavit, ut vix armis retentia in castra sese receperint, nullius rei minore, quam hostium, metu. Et postero die
Gio Publiei sputisim In eoile laque ventorum 'iolenti eoort eat, Quirinali sui hie elieas, haud proeul ut divinitus hostem summo stri, ne- templo et cire Florae, regione urbis quo eaelo, sed ab urbis ipsius minui- quae tempore Augusti sexta, et cui us, et Capitolio ferri videretur: quod ab Alta semita inditum nomen imitatus Claudian. II de bello Gel. Miser inre J Seribit in hane rem Noe numina aedem Destituunt. Iste-Flor. II. g. moventi e te a tertio ista promi dieuntur in hostem Fulmi- lapide Hannibali iterum ipsos eoa, a, divinique volant pro moenibus Deus inquam, ne fateri pudebit, ignea Sen eaelum, seu Roma tonat. restitisse. Talita enim ad singulos Vid. Valer Max. illius motus vis imbriam emtaa, tan-
123쪽
LIB. XVI. AP. II. Imeodem Ioco acies instructas eadem tempestas diremit. Ubi moepissent se in castra, mira serenitas cum tranquillitate oriebatur. In religionem ea res apud Poeno vera est; auditaque vox Hannibalis sertur, ' Potiundas sibi urbia Romae modo mentem non dari, modo fortunam. Minuero etiam spem Hua nitas, parva magnaque rea, magna illa, quod, cum ipso ad moenia urbis Romae armatus aederet, milites' sub vexillia in supplementum Hispanias prosectoa audivit parva autem, quod Per eos dies eum sorte agrum, in quo ipso castra haberet, veniaso, nihil ob id dominuto Pretio, cognitum ex quodam captivo eat. Id vero adeo superhum atque indignum visum, ejus soli, quod ipso heno captum possideret, haberetque, inventum Romae emtorem, ut extemplo Vocato Praecone, tabernas urgent rias, quae circa forum Romanum tunc ement, jusserit mniso. His motus ad Tutiam fluvium c tra retulit, sex millia parauum ab Urbe. Indo ad lucum Feroniae
ee, ut duae res Hannibalis spem immi Livio memoratua hie ditia, alvea senuerint, alia arva, alia magna: ria, rivus magis quam amnis abutistest tamen sere vulgaris laetio, e Tiberia ripa fluat, ambigit inver. Inae e -- -- is rea, ne uinuum eam tamen partem Propendet, ut dialonus erit aenava. enseat ex Hetruria potius aquas tr
NMes J Roma mimos here: vulgari hodie voeabnlo M aeru--irri Sed matre, em dies ad loeum qui is P in Poris latore nullo invento amensariis autem Flaminia decidit in Tiberim. Miamin dieta a nummulariis ibi Men. ad lavium eram inJmiratur Clutibus, qui argentarii quoquo dieti verius lavium diel, ae postea temptim p uia motas J Aliam ab arva diseo quas novum esset templa ad lue dendi ausam Matua indieat, quod aut in luel eonstitui. AEanum Feroa edens ad urbem Hannibal, qui niae, utplurimum dieitur unda no husdam portorritu visis fuerit: unda men hodiemam Fians, dueatus in Pa- Redis minum, extra portam Cape trimonio S. Petri. nam diutum, quod aettieet Hannibal
124쪽
pergit irost templum ea temperiato ineInum divitiis c penate aliqui accolae ejus erant; primitias frugum eo
donaque alia pro copia Portantes, multo auro argentoque iae matum habebant. His omnibus donia tum poliatum templum. ris acervi, cum dera milites religione i
ductiva rent post prosectionem Hannibalis magni inventi. Hujus populatio templi haud dubia inter scriptores est. Coaliua Romam euntem' ab Ereto ' devortiam eo HannDbalem, tradit iterque ejus ab Reato Cutiliisque et in Remo orditur. Ex Campania in Samnium cindo in Peligno pervenisae praeterque oppidum Sulmonem' in
euales siqui areotis otia era JLege omnino, alia a qui ut in Coth. -liori Capena autom, ut m t. o tendi urba Tusciae, nune vulgo C-- lalla, non proeul Hano. Cin raedam inuas resi me uelio rem J Raudus pro aere vinerea P pellatrant, unde porta Rauduscula priseis temporibus Romae. Rade J Hoe est, si erodimus Glo tario, astris rudia frusta nam inter ignifieationem voeia duo est χαλ-- ων--σvos. Vida et Valerium Max. lib. v. e. e. ex Rom. a. ubi eousala Si Plistum J Claris . . Cain , -- ea em Coelius Elatoriens Hannibalia Romam pro- elaeontis ter ita deseribit, ut ex Campania in Samnium inde in P lignos, juxta Sulmonem oppidum rium in Marrucino transierit: postea in Marsos, ubi ager Athenias hine in Sabinos, et per Reat atque Cutilias venerit Amiternum et Forulos, atque Eretum et unde ad templum Feronta diverterit ita ut Fanum ho spoliaverit antequam Romam l.
Ab Ereto J In Sabinia altum opp. Eretum, ubi naue IDMe-rvitias Barbarinorum patrimonium diutum
ab Matri Sabinorum eaput mala, hod mali, in Melesiae ditione, ut et
Catinisque Sabinorem quoque vetii oppidum Cisulari .ciua . o D in Aprutio ulteriori provinela regni Neapolitani. Abramve H Retinet pristinum
nomen Italiea inflexione est enim val Amolem in Apruti eodem. Ex Campania in Sisinium Conu nichae in parto Polybius eum Glio. Seribit enim per Satnnitium agrum Romam proseetum Hannibalem. Nee
Iouga ab illorum finibus Allifanus
ager et late sumto nomine Samniintam eontinebantur Peligni, quominum Sulmo illar erat, quorum The-ate allaeque traetus illius gentes, seu
populi. Opmd a Suis em Sulmo, nune quoque m a dieitur, prinelpatus Borghesiae gentis, in Aprullo it riori.
125쪽
Marrucino uanaiam inde Albensi agro in Marsos, hine
Amiternum Forial quo vicum ' venisse. oque ibi error eat, quod tanti exercitu vestigia intra tam brevia avi mo- moriam potuerint confundi Iaso enim ea conatat Tantum id intereat, veneritne eo itinere ad Urbem, an ab Urbe in Lampaniam redierit. 12. Ceterum non quantum pertinaciae ad premendam obsidion Capuam Romani fuit, tantum ad defendendam Hanni M. Namque ex Lucanis in Bruttium agrum, M
totum vero ac Rhegium' eo cura contendit, uti Pea pentino adventu incauto oppresserit. Capua odii nihiloaegnium obse a per eos diea suerat, tamen adventum Flamet aeniat et admiratio orta eat, non simul regressumma ni lem. Inde per colloquia intellexerunt, relicto se d aeriosque, et apem Capuae retinendae deploratam apud Pomnos eam. Accessit edictum proconsulis ex senatus consulto Propositum vulgatumque apud hostes ut, qui civis Campanus ante certam diem transisset, aino fraude esset. Nec ulla sacta est transitio, metu magis eos, quam fido continento quia majora in desectione deliquerant, quam quibus ignosci posset. Ceterum quemadmodum nemo privulo consilio ad hostem transibat, ita nihil salutare in medium o aciebatur' Nobilitas rem publicam deseruerat, neque in senatum cogi poterant. In magistratu autem erat, qui non
auem amo Pallisti Mia in servat instellam in ausarendi eam . Marela adhue M. Val. I a tota Calabris. ---- eisina Apparet linne v ConsulisMaeri In Regio, in eis in pagum falsae in Sabinis inter Amiter bae. sed nihil melina vulgato est
nam et Cutilias enim in medium es alare idem a iu de Iehemim Bratiorem hae eommune consulare, quo sua TaeNurba, imminena freto Sievio, nomen tua.
126쪽
2lm P. LIVII alvi honorem adjecisset, sed indignitate sua vim ac jus magistratui, quem gerebat, demsisset. Iam ne in soro quidem, aut publico loco, principum quisquam apparebat domibus
inclusi patriae occasum cum auo exitio in die ex et hant. Summa curae omnia in Boatarem Hannonomque praelaeto praesidii Punici versa erat, suo, non a Ciorum,
periculo inlicitos. Hid conscripti ad Hannibalem Iitoris,
non libero modo, sed etiam aspere, quibus, non Capuam solam, traditam in manum hostibus, sed se quoque et praesidium in omnes cruciatu proditos. incusabant ' iiam eum in Bruttios, vehit avertentem sese, ne Capua in oculis ejus caperetur. At Hercule Romanos ne Ppum tione quidem urbis Romanae abstrahi ab Capua obsidenda potuisse. Tanto constantiorem inimicum Romanum, quam amicum Poenum esse. Si redeat Capuam belIumque omne eo vertat, et se et Campanos paratos emptioni soro. Non cum Rheginis neque Tarentinia hellum maturo transisse
Alpes. Ubi Romanae legionea sint, ibi et Carthaginiensium
exercitus debere eam. Sic ad Cannas, aio ad Trasimenum rem bene gestam coeundo, conserendo cum hoste castra, fortunam tentando. In hanc sententiam Iiterae conscriptae Numidis, pro alta mercede jam ' proseasia perstra, dantur. Hi specie transfugarum eum ad Flaccum in castravoniment, ut indo tempore capto obirent, famesque, quae tam diu ' Capuae erat, nulli non probabilem causam transitionis saceret mulier repente Campana in castra mnit, scortum transfugarum unius, indicatque imperatori Romano Numidas fraude composita tranaiase, literasque
ad Hannibalem ferre. Id unum ex iis, qui sibi rem
poterat; sed passim Livit a nomini eoueetivo in altero domum membro pluralem subjungere solet. --r.- Cum, ut, quo reseratur non habeat, et eum absisse eum Ohaereat, verbum aliquod . . exprobrant, objiciunt, supplendum eat nisi forte De Ma dolendum siti Domum an Edd. quibusdam solum Pro jam eleganter eam legendum eas eo Mit Dux
O ista tempore e eo inrent Non pejus in vulgata, tempore πωλ
127쪽
LIB. XVI. AP. 13. Immisset, arguere sese 3 paratam esse Productu primo satia conatanter ignorare a mulierem simulabat: paulatim dein convictus veris, cum tormenta posci et parari videret,
fassus id ita esse Literaeque prolatae; et additum etiam indicio, quod celabatur et alios specie transfugarum Numida vagari in cratris Romanis. Hi supra septuaginta Comprehensi, et eum transfugia novis mulcati virgis mani-huaque praecisis Capuam rediguntur. Conspectum tam triato supplicium fregit animos Campanorum. 33 Concuraua ad curiam populi actua coegit Lotium senatum vocare; et primoribus, qui jam diu publicis conciliis aberant, propalam minabantur, nisi venirent in aen tum, circa domos eorum ituros ae et in publicum omne vi extractum eam. Is timor requentem senatum magistratui
praebuit. Ibi cum ceteri de legati mittendi ad imperatores Romano agerent, Vibius Virrius 3 qui desectionis ab
Romania auctor suerat, interrogatus sententiam, negat, eos,
qui do legatis et de pace ac deditione loquantur, meminisse, ne quid facturi suerint, si Romano in potestate habuis
sent nec quid ipsis patiendum i Quid ' vos. inquit,
eam deditionem sore censetis, qua quondam, ut adversus Samnites auxilium impetraremus, nos nostraque omnia Romanis dedidimus ' Iam e memoria excessit, quo tem re, et in qua ortuna a populo Romano defecerimus ciam, quemadmodum in desectione praesidium, quod poterat emi, ti, per cruciatum et ad contumeliam necarimus quoties in obsidentea, quam inimice eruperimus, castra oppugnari-mua Hannibalem vocaverimus ad opprimendos eoalhoc 7 quod recentiarimum eat, ad oppugnandam Romam hin eum miserimus Age contra, quae illi inseate in nos
128쪽
se rint, repetite ut ex eo, quid speratis, habeatis. Cum hostis alienigena in Italia esset et Hanniba hostia, et
cuncta hello arderent, omisaia omnibus, omisso ipso Hannibale, ambo consules et duo consulare exercitus ad C Puam oppugnandam miserant. Alterum annum circumvallatos inclusosque nos fame macerant, et ipsi nobiscum ultima pericula ac ' gravissimos labore perpessi, circa vallum ac fossas saepe trucidati, et prope ad extremum atris exuti. Sed omitto haec Vetus atque usitata res est,
In oppugnanda hostium urbe labore ac pericula pati. Illud ira atque odii execrabilis indicium est. Hannibal ingentibus copiis peditum equitumque e tra oppugnarit, et extrarte cepit tanto periculo nihil moti sunt ab obsidione. Profectus trana Vultumum perussit Calenum agrum nihil tanta sociorem clade avocati sunt, Ad ipsam urbem Romam infesta signa ferri jussi Eam quoquo tempestatem
imminentem spreverunt. Transgressus Anienem tri mi, Ita passuum ab Urbe castra pomit matrem ad moenia ipsa et ad porta accessit Romam se ademturum eis, nisi omitterent Capuam, ostenditi on omiserant. ' eras beatias, caeco impetu ac rabie concitatas, at ad cubilia et catulos earum ire pergas, ad opem auia serendam avertas Romanos Roma circumsessa, conjuges liberi, quorum Plor tua hine v prope exaudiebantur, arae, soci Deum delubra, sepulcra majomm temerata ac violaia, a Capua non Vediterunt tanta aviditas supplicii expetendi, tanta sanguinis nostri hauriendi eat altis. Nec injuria sorsitan No qumque idem fecissemus, si data fortuna emet. Itaque quando
aliter Diis immortalibus visum est, cum mortem ne Boua re quidem debeam; molatu contumeliasque, quas sperat hostia, dum liber, dum mei potens sum, effugere morte, Praeterquam honesta, etiam leni possum. Non videbo Ap. Claudium et Q. Fulvium, victoria insolenti subnisos, neque vinctu per urbem Romanam triumphi spectaculum trahar,
129쪽
LIB. XXVI. AP. 14. Iri ut deinde in careere,' aut ad palum deligatus, lacerato vidigia tergo, cervicem securi Romanae subjiciam nec dirui incendique patriam videbo nec rapi ad stuprum matres Campanas Virgineaque et ingenuos pueros Albam, undelpa oriundi erant, a fundamentia proruerunt, ne stirpis, ne memoria originum suarum extaret: nedum eos Capuae Parsuros credam, cui inseatiores, quam Carthagini, sunt. Itaque quibus vestrum anto fato cedere, quam haec tot tam acerba videant, in animo eat, iis apud me hodie epulae instructae parataeque sunt. Satiati vino ciboque poculum idem, quod mihi datum fuerit, circumseretur ea potis o Pua ab cruciatu animum a contumeliis, oculos, aures, videndi audiendisque omnibu acerbis indignisque, quin manent victos, vindicata Parati erant, qui magno mo in Pro tuto aedium accenso corpora exanima injicianti Hasto una via et honesta et Iibera ad mortem. Et ipsi virtutemmarabuntur hostea, et Hannibal sortes socio acie ab ae aeris ac prodito esse 14 Hano orationem Vimi plures audierunt cum aensu, quam sorti animo id, quod probabant, exequi potuerunt. Major pars aenatus, multi saepe hellia expertam populi Romani Iementiam haud dissidonio sibi quoque placabilem foro, Iintos ad dedendam Romanis Capuam decreverunt miseruntque Vinium Virrium septem et viginti sermo
senatore domum secuti sunt epulatique cum eo; et, qu-- tum sacere potuerant, alienatia mentibua vino ab imminentis aena mali, venenum omne sumserunt inde mimo com
U ἀ- et eaerereri .e ait o quo aerisin Capitolioeelebratis, Romanorem triumphantium erudeli gratias ob vietoriam Diis agebant, luisa, ut hallo aptos, postquam in tri eareem sero jugularent daeo etiam .mphum ad poetaeulum religati hostium e reges, nisi se data fide a tergo manibus duxerant, eodem tem vidisaant.
130쪽
2IM T. I IIvivio, dextris inter se dati ultimoque complexu, collacrymantes suum Patriaeque casum, alii, ut eodem rogo rem Tentur, manserunt, alii domos digressi sunt. Impletae cibis vinoque venae minus Ioacem in maturanda morte vim v neni secerunti Itaque noctem totam plerique eorum, et diei insequentia partem, cum animam egissent; omnes tamen, Prius quam aperirintur hostibus portae, expirarunt. Postero die porta Iovis, quae adversus castra Romana erat, jussu Proconsulis 3 aperta est. Ea intromissa legio una et duae alae cum C. Fulvio legato. Is cum omnium primum arma telaque, quae Capuae erant, ad se conserenda cum et custodiis ad omnes portas dispositis, ne quia exire aut emitti Posset, praesidium Punicum comprehendit, senatum Campanum ire in castra ad imperatores Romanoaesumit. Quocum veniasent, extemplo his omnibus catenae injectae, jussique ad quaestores deserre, quod auri argentique haberent. Auri pondo septuaginta fuit, argenti tria millia pondo et ducenta. Senatores quinque et viginti Cales in cust diam, duodetriginta Teanum missi quorum de sententia maximo deacitum ab Romani constabat.
16. De supplicio Campani senatus haudquaquam inter Fulvium Claudiumque conveniebat Facilis impetrandae
animam uisaeMJ animam a dunt. rere lite die videtur pro vitam pro ' Amri maedo septuaginisJ Exiguus dueere to nempe eo tempore in tanta urbe auri numerus. Augenteum morte e uetati sunt hi Campa mirum in modum Put et Regius eo. ni senatores, in furent a ramiae, leos, auari Wina duo minis aes-donae extremum redderent spiritum ginta quam summam II242eo libris Somnum potius id vult, alio eatoria Franeleis haud absurde eatimemus.
et noet ipsa, allos tardius et aequenti argenti tria mimal Iidem eodie die, veneno extinetos Certe ani habent, triginis muti pondo alis amam gere diuuntur proprie qui expi duaenea quae sunt libria nostratas rant, e qui ultimum spiritum red- ea es.