T. Livii Patavini Historiarum libri qui supersunt

발행: 1828년

분량: 435페이지

출처: archive.org

분류: 로마

91쪽

LIB. XXV. Λ P. 38. 2IMrum audeatis duce vestro motore. Non enim hesterito die, cum signum receptui dedi sequentibus effuse obia turbatum hostem, frangere audaciam vestram, ae differre in majorem gloriam atque opportunitatem, volui ut postmodo praeparati incautos, armati inermes, atque etiam sopitos, Per contionem aggredi possetis. me hujus occasionia apem, milites, sorte temere, sed ex re ipsa conceptam ha-heo. vobis quoque profecto si quis quaerat, quonam modo pauci a multis, victi a victoribus castra tutati sitis; nihil aliud respondeatis, quam id ipaum timentes os omnia et operibus firmata habuisse, et ipso paratos 'cinatructosque sui o. Et ita a rea habet ad id, quod, ne time tur fortuna sacit, minimo tuti sunt homines V quia, nodneglexeris, incautum atque apertum habeas. mihil omnium nunc minus metuunt hostea, quam ne obsessi modo ipsi atque oppugnati castra sua ultro oppugnemus. Ἀudeamus, quod credi non potest ausuros nos. Eo ipso, quod dissicillimum videtur, facillimum 'erit. Tertia vigilia noctis allenti agmine ducam vos Exploratum habeo, non Vigiliarum ordinem, non stationes justa eam. Clamor in portis auditu et primus impetus castra ceperit. Tu inter torpidos somno paventesque ad necopinatum tumultum, et inermes in cubilibus auis oppressos, illa caedes datur, qua vos hesterno die revocatos aegre serebatis Scio, audax videri consilium sed in rebus asperis et tenui sperio tissima' quaeque consilia tutissima sunt; quia, si in occasionis momento, cujus praetervolat opportunitas, cunctatus Paulum fueris, nequicquam mox omissam quaeras.

Et tenuibus fortissima Edd. ante Grati I amissam quaeras Oronori Doriat.

NOTAE

92쪽

2IM T. LIVII Unus exercitus in propinquo est duo haud procul absunt. Nunc aggredientibus spes aliqua est: 3 et jam tentastis vestras atque illorum vires. Si diem proserimus, et ea-temae eruptionis ama contemni desierimus; ' periculum

est, ne omnes duces, omnes 3 copiae conveniant. Tres

deinde duces, tres exercitus sustinebimus hostium, quos

Cn. Scipio incolumi exercitu non sustinuit ' Ut dividendo copias periere duce nostri, ita separati ac divisi opprimi possunt hostes. Alia helli gerendi via nulla est. Proinde

nihil praeter noctis proximae opportunitatem, expectemus. Ite, Deis bene juvantibus, corpora curate, ut integri vigentesque eodem animo in castra hostium irrumpatis, quo Vestra tutati estis. Laeti et audiere ab novo duce novum Consilium, et, quo audacius erat, magis placebat. Reliquum diei expediendis armis et curatione corporum consumtum: et major pars noctis quieti data est. Quarta vigilia movere. m. Erant ultra proxima castra sex millium intervallo distantes aliae copia Poenorum. Vallis cava intererat, condensa arboribus. In hujus sylvas medio sermo spatio β' cohors Romana arte Punica abditur et equites. Ita

medio itinere intercepto 'ceterae copiae silenti agmine ad

Crevier. Glim legebatur amissam queraria.-Is Naene aggredientibus parasi a opportunita est Edd. ante Gronou. I Contenti Edd. ante Gronov.--15 m-neaque Edd. ante Crevior. I Madis Edd. ante ronov. et omnes seremss.-I 'na medio uinere

Auredientibus spem aliqua I Ita enim ex contemtu ipsoriam oriri hos-Grono . ex alat calamo exarato et tum negligentiani et si emanaverit alii per vel par aliqua M. AEditi lia fama egregie et elieiter navatae ope-bent Ira inqua opportunua est sed rae in eruptione, futurum ut, eontem- nomen opportunitas, nee habent aerip tu cessante, hoste rebus suis magiati, et ex superioribus supplere lieet inviolent, omnesque opias eo un- male ae eruptionis fama eontemni gant.

desierimus Imae melior lectio ex me Medio ferme vatis P Plures libri, Iioribus eodicibus, quam quod vulgo in his Regiorum uus, cum editis, in editis, eruptionissama Menti me Madio. Alii aliter. Sed quanquam rimi Quamvis enim desinere aee, vulgata illa lectio tolerari forte pos-piatur aliquando pro eessare alta aet, indubia mihi fere videtur eorreemen aptior videtur sententia erui ex tio Gronoui jubentia scribi, medio illis verbis eoiaemni desierimas. Vult ferme spatio.

93쪽

LIB. XXV. Λ P. 29. 2165 proximos hostes ductae et eum statio nulla pro portis, neque in vallo custodias essent, velut in sua castra, nullo usquam obsistente, penetravere. Inde signa canunt, et tollitur clamor Para omiaomnos atea caedunt para ignes casis, atramento arido tectis ciniiciunt par po in occupant, ut sugam intercludant. Hostes simul ignis, clamor, caedes, velut alienatos sensibus, nec audire, nec Providere quicquam sinunt. Incidunt inermes inter cate vas armatorum alii ruunt ad portas, alii obseptis itineri-hua super vallum aliunt; et, ut quisque evaserat, protenus ad castra altera sagiunt ubi a cohorte et equitibus ex o culto procurrentibus ' circumventi caesique ad unum omnea sunt quanquam, etiam si quis ex ea caede effugisset, adeo raptim captis propioribus castris in altera transcursum castra ab Romani est, ut praevenire nuntius cladis non pomet. Ibi vero, quo longius ab hoste aberant, et quia sub lucem pabulatume lignatum, et praedatum quidam dilapsi fuerant, neglecta uis omnia ac soluta invenero: arma tantum in alationibus posita milites inermes, aut humi sedentes accubantesque, aut obambulantes ante val- Ium portasque. Cum his tam securis solutisque Romani, calento adhuc ab recenti pugna, serocesque Victoria, Praelium ineunt. Itaque nequaquam resisti in portis potuit. Intra portas, concursu ex totis castris ad primum clamorem et tumultum facto atrox praelium ornur diuque te-

aueremis, hostibus praerepto et intercluso, vel interrupto impedito, ut Ix. 43. XIX. s. p. Curi. v. s. s. nisi malis cum Ondend. ad Front l. 6. Il l gere interam , ut VI. s. III. 26. xIv. 23. et aliis locis, quae laudavit Dith. Rumet.-I Al semim l .- Para ignis escas atramenta Edd. ante Gronov. et plurimi Μηs.-2 Promineisua Edd. ante Gronov.- Perplacet eonjectura J. F. Oronovit, adpeti is aptis. Doering.- Subaue publiea pabinatum Edd. veti ante Ascens ais luce Ma ab reli ante Ald sub lucum Drah. operarum errore, quem Cl. Ernestiua servavit, annotato lueem, pro varia Gron. Et Crev leetione. Seroth.- Exuviae . d. plerique ante Oronov.

Pars ignes earia, aeramento arido et Coi, aeramant arido Geta enim eae LVerisimilis hae Lipsi emen per se eam sive iugatria militum g datio ex ut nihil tamen absurdi ha tia designant, quae nostris Maura het vulgaris laetio,parsis risese aιra cantur: nee Latinia tritum admodum menta arida tectis imiciunt vel, ut Reg. hae in re eas rum nomen.

94쪽

2IM T. LIVI Inuisset, ni cruenta scuta Romanorum visa indicium ult eius cladis Poenis, atque inde pavorem injecissent. Hic terror in fugam avertit omnes effusique, qua iter est, nisi quos caedes oppressit, exuuntur castris. Ita nocte ac die' in castra hostium expugnata ductu L. Marcii. Ad triginta septem millia hostium caesa, auctor est Claudius, qui annales Acilianos ex Graeco in Latinum sermonem vertit, captos ad mille octingentos triginta praedam ingentem Partam. In ea fuisse clypeum argenteum pondo Centum triginta octo, cum imagine Barcini Hasdrubalis. Valerius Antias una castra Magonis capta tradit, septem millia caesa hostium: altero praelio, emptione pugnatum cum Hasdrubale decem millia occisa, quatuor millia trecentos triginta captos Piso quinque millia homanum, cum Mago cedentes nostros effuse sequeretur, caesa ex insidiis scribit. Apud omnes magnum nomen arcii ducis ost. Et erae gloriae ejus etiam miracula addunt flammam ei concionanti fusam e capite, sine ipsius sensu, cum magno Pavore circumstantium militum Monumentumque Victoriae ejus de Poenis, usque ad incensum Capitolium fuisse in templo clypeum, arcium appellatum, cum imagine Hasdrubalis. Quieta deinde aliquamdiu in Hispania rea fuere, utrisque, post tantas acceptas in vicem illatasque

clades, cunctantibus periculum summae rerum sacere.

40. Dum haec in Hispania geruntur, Marcellus captia

NOTAE

Annales aritia a Q. Claudius at, argenti ejus pretium nune esset Quadrigarius, eujus nunes Annales librar Franciearum ferme 4 8. nunc mistoriae iunes Romanorum Hammam ei inneionanti fusam libri ' citantur a Gellio, aliisque Vete e vel arei essigies, flammas mearum an idem ait qui annales Cati pite velut eornua quaedam fundentis, Aetiit, Plutareho etiam memoratos in in nummis eonspieitur. Vide in hanc Romulo, Latino transtulit, an vero rem quae de Servio Tullio lib. I. .as. R eo diversus, ambigitur. Sinitio quid de Salvidieno tempore muti raris ad oeωJ Qui Angusti narrat Dio Cassius i. Lux I. scilicet libras Ias Romana pende c. 24.

95쪽

Syracusis, cum cetera in Sicilia tanta fide atque integritate

Composuisset, ut non modo suam gloriam, sed etiam majestatem populi Romani, augeret, mamenta urbis, Signa,

tabulasque, quibus abundabant Syracusas, Romam mvexit. Hostium quidem illa spolia et parta belli jure: Ceterum inde primum initium mirandi Graecarum artium operae licentiaeque huic sacra profanaque omnia Vulgo spoliandi factum est: quae postremo in Romanos Deos, templum id ipsum primum, quod a Marcello eximie om tum est, vertiti Visebantur enim ab externis ad portam Capenam dedicata a arcello templa, propter excellentia

ejus generis mamenta, quorum perexigua pars comparet.

Legationes omnium sermo civitatium Sicilia ad eum conveniebanti Dispar ut causa earum, ita conditio erat. Qui ante captas Syracusas aut non desciverant, aut redierunt in amicitiam, ut socii fideles accepti cultique quos metus Post aptas Syracusas dediderat, ut victi a victore leges Rcceperunt. Erant tamen haud parvae reliquis belli circa

Agrigentum Romanis Epicydes et Hanno duces reliqui Prioris belli, et tertius novus ab Hannibale in locum HiΡ-

NOTAE

L. MARCIus.

Mirandi Grinearum artium spe JEleganter eam in rem Vellei iis Patercatus lib. I. ubi de L. Μummio. rinthi expugnatore, ejusmodi artiummidi, non dii bitandum ait, quin magis pro republica verit manere adhuc rudem Corinthiorum intellectum, quam in tantnm ea intelligi; quin hac prudentia illa imprudentia decori publieo fuerit convenientior: quod ait Me madentia reapondet ei quod hic Livius ait sirentiisque Aule, quod scriptum in uno e Cothemtinis id est, licentiae hujus temporis,

quo scilicet scriptor vivebat ceterum editi et scriptorum plerique habent,dieratisque Aiae sacra pro amaque

eia Ἀροι. di in quibus nihil viiii.

96쪽

2158 T. LIVII pocratis missus, Libyphoenicum generis ' Hipponiates s ' Mutinem populare vocabant, vir impiger et sub Hanni-hale magistro omne belli artes edoctus. Huic ab Epicyde et Hannone umidae dati auxiliares cum quibus ita

Pervagatus est hostium agros, ita socios, ad retinendos in fide animos eorum, serendumque V in tempore cuique auxi

lium. adiit, ut brevi tempore totam Siciliam impleret nomi

nis sui, nec spes alia major apud saventes rebus Carthaginiensium esset. Itaque inclusi ad tempus moenibus Agrigenti dux Poenus Syracusanusque, non consilio Mutinis, quam fiducia, magis ausi egredi extra muros, ad Himeram amnem posuerunt castra. Quod ubi portatum ad Marcellum est extemplo copias movit, et ab hoste quatuor ferme millium intervallo congedit, quid agerent pararentve expectaturus. Sed nullum neque locum, neque tempus cunctationi consiliove dedit Mutines, transgressus amnem ac stationibus hostium cum ingenti terrore ac tumultu in-

Hipparina uis, Hippariates, et similia Hinc emend. HippaeritM. Ruperi.-I Optimi M. ferendove et nidam ferendosque. Illud reeepit Drah. Sed tum τὸ que delendum. mox τὸ tempore male repetitur et glomatori de-

NOTAE

Libyp micrum generari Asricani hinnieis patria. erant populi inde dicti, quod mixti Ferendumque iste me in eam

essent ex indigenia Afrieae seu Libyae stamJ In optimis estferendoque ς -- populis, et senis advenis ex Phaeni te, modo particulam eonjunctivam eia. mi inter Bagradam fluvium et a deleveria, ut ait, ferendo in te-- Syrtim minorem poniti ex Ptolemaeo, ore cudque - vim, aut ferendo .... Bymetum incolebant, regionem fer auxilis. tilitatis eximiae, ubi Leptis Adrume Duae Pometia Syra a taeoque J -- tum, ge. uus Hanno, Syracusanua Epicydea.

Hipponiateri oriundas nempe ex Non eo itis uatiata Alias non Asrieae urbe Hippone. Sed duas su tam Mutinis eo sis, quam Idaeis, ni ere ritis nominia urbes in Afriea, mirum fidueia quam in Mutine habe- Hippo regius, qui proprie in Numi bant qua lectione non variatur sendia, hodie Bona in regno Constanti tentia. nae, ditionis Algerianis: et Hippo ad Himeram in I Cum duo Diarrhytos. Graee ognominatus, sint in Sicilia fluvii Hua nominis, du- Latinis Dilutus, propter aquarum ir bium non eat quin de illo Meipiendus xigua, in Zeugitana sive Asrie pro Auctorino loco sit, qui in meridiem prie dicta unde sinus ipponensis, suans deeidit in mare Afrieum ad ornitne Rammilara in regno Tunetano tum Agrigenti. Vide notas lib. xxiv. quae, ni fallor, Mutinia illius Liby eap. 6.

97쪽

LIB. XXV. AP. I. Isis vectus. Postero die prope jusio praelio compulit hostem intra minimenta Indo revocatus aeditione Νumidarum in atria lacta, cum trecenti sermo eorum Heracleam Minoam cono timent, ad mitigandos revocandosque eos prosectus, magnopem monuisse duces dicitur, ne absente se cum hoato manus consererent. Id ambo aegre passi duces, magis Hanno, jam ante anxius gloria riua Mutinem sibi modum facere. degenerem Afrum Imperatori Carthaginiensi,miam ab senatu populoque. Is Perpulit cunctantem Epicyden, ut transgressi flumen, in aciem exirent. am si Mutinem opperirentur, et aecunda pugnae ortuna eveni et haud dubie Mutini gloriam sore. I. Enimvero indignum ratus Marcellus, ae qui Hanni-halem subniaum 3 victoria Cannensi ab Nola repulisset, his terra marique victis ab se hostibus cedere. arma propere capere milite et efferri signa jubet. Instruenti exercitum decem effusis quia advolant ex hostium acie Nuniadae, nuntiantes, populare suos, Primum ea aeditione motos, qua trecenti ex numero suo concesserint Heracleam, dein quod praesectum auum ab obtrectantibus ducibus o riae riua, sub ipsam certaminia diem, ablegatum videant, quieturos in pugna Gens sallax promisai fidem praestitit. Itaque et Romania crevit animus, nuntio celeri per ordines misam destitutum ab equite hostem esse, quem maxime

NOTAE

nege rem frum J Nee mere A seat. fer, ne mere aeuus Mutines, sed Per oriana sordinam Iiniam M. utroque genere mixtus, hibris, Gall. unc u Faber et Oronori per ora tu mala. ea misso sed tam exarati manu quam Genafinax, he. J Promissorum mi typia expressi habent, per ordinem so-nime tenaeem, sive fraudulentam in o potestque intelligi nuntius ad om- promissi gentem Numidarum signi ne eopia missus ordinatim.

98쪽

2iso . T. LIVI Itinruerant: et territi hostes, praeterquam quod maxima parte virium suarum non juvabantur, timore etiam incusso. ne ab auo et ipsi equite oppugnarentur. Itaque haud magni certaminis suit. ' Primus clamor atque impetus rem decrevit. Numidae, cum in concursu quieti stetissent in comibus, ut terga dante suos viderunt fugae tantum parumper

comites facti, postquam omnes Agrigentum trepido agmine petentes viderunt, ipsi metu obsidionis passim in civitates proxima dilapsi. Multa millia hominum caesa captaque et octo elephanti. Haec ultima in Sicilia Marcelli pugna fuit. Victor inde Syracusas rediit. Jam sermo in exitu

unnus erat. Itaque senatus Romae decrevit, ut P. Cornelius praetor litera Capuam ad consules initteret dum Hannibal procu abesset, nec ulla magni discriminis res ad Capuam gereretur, alter eorum, si ita Videretur, ad mu-gistratus a rogando Romam veniret Literis acceptis, inter a consules compararunt, ut Claudius comitia perficeret, Fulvius ad Capuam maneret. Consules Claudius

creavit Cn. Fulvium Centumalum ' et P. Sulpicium Servii filium Galbam, qui nullum antea curulem magistratum gemisset. Praetores deinde creati L. Comelius Lentulus, Μ. Cornelius Cethegus, C. Sulpicius, C. Calpumius Piso.

Pisoni juris dictio urbana, Sulpicio Sicilia. Cethego Apim

Quem mamma timueravi DEquitem elii Siciliae praetoris mentio fiat lib. nempe, sive equitatum Numidicum proxime sequenti eap. 2 . et M. ita mad magni magna sisyeerruminis ut appareat ei Siciliam non Apuliam Dic Placet magis ronovio, aud obtigisse. Neqne atidiendum ait Gla--gni eertaminiasHι quod et in Col rean in qui putat ibi P. Cornelium beri altero extat placeret et mihi, intelligendum, ni in Sicilia proprae-

si additum alienhi reperiretur no tore erat, non Cornelium Lentulum. men ea, quod illo ex proxime se Verum a Livio ibi non . sed Μ.quenti periodo revocat. Cornelius memoratur notatque Si-

Pi vi Iuris distio urbana, Suhnaio goni iis, quod alibi a nobis quoque Sisina Livii verba mutila aut cor observatani, duas illi temporibtis inrupta ubique Sigonius legit, Sti reis Sicilia provincias fuisse veterem, Apulia, Cethego Meum quod M. Cor jamdiu Carthaginiensibus ereptam,

99쪽

2161

Iia, Lentulo Sarqinia evenit. Consulibus prorogatum in

annum imPerium est. NOTAE

quam P. Comelius in praetur so titus, deinde ho anno propraetore obtinebat alteram, qua regnum Hieronis continebatur, et quam post Μ.Μareellam obtinuit hiem Cornelius Cethegus praetor. Quia vero lib. sequenti eap. I. dieitur C. Sulpicio Stelliam evenisse, hunc etiam locum idem Sigon emendat, vultque legimia Apulia ueneras sed tamen in Sicilia prorogatum Μ Μareello imperium dieitur ibidem Pighius ita

eorrigendum enset hane loeum, H-a inrisdictis urbana, peregrina Sae meis, Sisina Cethego Levisis Sardinia eventi. Itaque M. itidem Cethego non Apuliani, sed Siciliam evenisse vult Apuliam vero, teste ibid. Livio, non Sulpicio evenisae, aut alteri praetori, e confvlum hi jua anni sortem fuisse verum non video en de Sulpicio mutandum 'nicquam sit, eum diserte Livius tib prox. cap. I. non tantum ei Siciliam evenisse dieat; sed et deerata ei duas legiones, quaa Pnh. Cornelius habuerat, Comelius nivitrum Lentulus.

SEARCH

MENU NAVIGATION