장음표시 사용
201쪽
que anno indicanda esset, On C IudaIn , nune eum non adeo
in quibusdam icis fuisse concentratam. Quod vero de singulis domibus haudquaquam Valet. Inter fomitias nimdomusve, ex quibus aegri in Osoco nato majori curati sunt 31 deprehenduntur, quae duOS, I quae li QS quae quatuor habuerunt egros In domo, canali Looyersgrachiassita, in qua infantes Olloeantur, quorum parentes innoso omi aegrotant, Rr Urnt a reliquis separata, ad recipiendos infantes , quorum parentes Cholera laborabant. Infans autem ex sectione non SuspeCta primum medio Septembri corripiebatur, dum in schola pauperum publica degebat, quem sex intra quatriduum sequebantur infantes
Ceterum in gerontotrophio, ad Amstelam sit 3 velulae, intra 2 nychthemeros , holerae succubuerunt in combinata detentionis et justitiae domo a 39-3 Aug. 6 ex detentis assecti, quorum 3 obierurit: unus eorum 23 Aug. Ηοrna venerat. Eodem Ver tempore et aliis hujus domus incolis frequentes erant diari hoeae. In Orphanotrophio R. C. uer, in ergastulo autem Vel nemo , Vel I u modo affecti sunt, quod quidem non satis accurate perdidici. Inter praesidia militari u tantum Augusti exitu assecli,
Plurimi aegrotantium vel hoc anno ad pauperiores pertinebant, quidam et ad meliores Civium ordines. Quoad eorum munera et opificia , inter Viros bajuli gerulique iterum excedunt, quorum 2 in IIOSOCOmi recipiebantur. Inter 12 Ofeminas, ibidem curatas, quae 5 iam ne talis annum exegerant 26 Perariae, I quae depurando domus victum quaerebant, totidemque artrices numerabantur. Etiamsi autem ad partialem modo conclusionem dueere identur, eosdem ninen in Oso Oinio majori receptos, juxta aetatem et sexum , distribuere liceat:
202쪽
Denique, qui egregiam edidit prioris epidemiae Amstelo
damensis sympto malologiam I), doct. IV mecum Communicavit, in genere hoc anno Orbi iugiem a praecedenti non fuisse diversam Spasmi, quandoque immanes, aegros plurimos, imprimis adultos, torquebant, qui tamen ad pro-gnosin minus faciebant. lica culanea manusque lolricum
instar rugatae , non erant minus , quam antea frequentes, sudor ut plurimum frigidus Sedes erueniae tamen, quae priori anno vigesies Observatae erant, uno Sexte modo notatae. Inter morbos secundarios saepe ObserVabnntur,
Iulio maxime, Augusto et Septembris initio, assectiones systematis biliosi, imprimis hepatilis, quae strenuam antiphlogosi requirebant , semel et inflammatio vesiculae selleae, sectione reperta Neque deerat Typhus cholericus, quo 1 laborarunt, eorumque I 3 exstincti sunt, reactione scit imperfecta Praeterea u feminae, quae jam ortum occupasse videbantur, subito poplexi sublatae, tres aliae in statum adynamicum delapsae, quarum 2 per Corticem restitutae Pectoris item inflammationes secundariae offendebantur. Puer peri carditide, alii 2 aegri peripneumonia exstincti Tertia femina a neumonia revaluit Praeterea aeger, reeon Vales stens a Cholera , phthisi tuberculosa, alius Iarynge exstinctus in utroque phthisis acula dicenda erat Exanthema post holeram bis modo visum Methodo excitanti multi, vel ex pessima conditione, emergebant.
203쪽
In Amstellandia ab Augusti fine opidemin 16 corripuit in 's Gravelandia aegros Eorum primus nauta erat InsteiodamenSis, I autem succubuere. Ad eosdem Ollandiae fines, Ultrajecto vicinos, Augusto e Septembri 1-3 casus obvii in pagis Laren, Uithoorn, ortenhoes, Stolen Anke-Veen, I in pago NieuWeramstet Muda, esopum et Naar-denuiu a morbo libera restiterunt.
In Hartem vicinia Sparnowouda, Sparnodamum et Velsa
non omnino holera vacarunt. In loco primum excitato a
medio Iulio ad Augusti initia 5 funera, in reliquis unici
Jam Vero, si am trajiciamus, Choleram et in boreali Bollandiae plaga offendimus. Primum hic Sanae ripae spe tandae. Terra Iaxa est, nec lapidea fert aedificia, Ber, humidus , innumeras molas agit vetares, incolarum Phlegmaticum genus est, at industria et munditie spectatissimum. Sic profecto unica haec existit in toto orbe regio. Quae fluviusculo adjacent, Oca ab urbe patula Sanodam inde ad pagum Saandy usque continua serie ad ripas disponuntur. Hic autem medio Iulio in pago ΚOo coepta Videtur epidemia, Augusti initio proximum Saandyli , medio hoc mense ipsum anodamum aggreSSI, donec paucis diebus post in Nesisana appareret. Etiamsi in singulis his locis modice lantum vigeret, in iis tamen simul sumtis plures aegri recensiti, quam in integra ateria dia. Scit in pagis os et Saandyli qui singuli circiter bis mille incolas habent, non adeo diversa fuit epi-demiae extensio, quippe quae illo in loco 37 aegrorum 8, in hoo 5 affectorum 1 e medio tulit. Duplex fere negrorum mortuorumque numerus 68 et o Sanodami recensitus,
dimidius si eti in estgana, quorum illud fere II millia incolarum habet, hae populatione accedit ad praecedentes Pagos Levius ergo his asseula sunt Quoad epidemiae in
204쪽
hisce locis finem , in pago OOg, ubi coeperat, primum terminata est, modi scit exaclo Septembri, paulo postin esisana in binis reliquis ad Octobris initium perstitit. A sinistra Sanae ripa, vel et in aterlandia, quam anno
priore Cholera satis acriter vidimus vexatam, nune nrca Observata est Paucissimi enim aegri recensentur Edom et
in uilislota, Osisana, Schermerhorna , de Bym Broeli, unici tantumlurmerendae et in Beem stero. Videns ergo est utriusque anni discrimen. Qualis epidemia ann priore ab orientali hujus plagae parte, talis hoc anno ab occidentali obtinuit. Illo anno in aterlandia paulo latiore
Sensu Iuo, hoc 32 aegri observabantur, quorum dimidia fero pars decessit. Ad Sanam contra priore an uora, posteriore I 8 aegri recensiti, quorum major pars abiit. ΗOrnae, dum agebantur nundinae, apparebat Cholera. Primum Augusti, in domo inclusionis sese prodidit, in qua e tempore 36O-37 detenti erant. Nullam morbi Causam invenire potuit doct. V. D. En G, qui hujus instituti Curam medicam exercebat et benevolentissime mihi retulit epidemiae decursum. Vel et per longum tempus novi eo
non accesserant detineudi. Iam ero , quo is nychthemero,
accurata licet prophylaxi adhibita 3- in carcere Cholera corripiebantur. Sic in hac domo 36 Cholera erethica et
paralytica laborarunt atque I decesserunt, ut ne , diarrhoea cholerica affectos, in computum redigamus. Decima ergo incolarum pars decubuit, quantus numeruSin ullo alio majore patriae nostrae institui affectus est, eo magis mirandus, quum in ipsa urbe vix adesset morbus. Hinc enim 16 tantum ex ossici notati sunt, pauperes Om-NUS, quorum 1 decesserunt. Fine Septembris terminabatur
epide miR. Denique , ut in patria nostra inter piscatores, ad mare Germanicum Vivenies, exorta fuerat Cholera, ita et inter
205쪽
ejusdem generis homines nunc occidit. Primo enim Novembris, quum integram fere patriam reliquerat lues, O- latorem cepit, pauperem Virum , in gm Onda mari assita, et postridie e medio tulit. Dei a 3- Nov. 12 ibidem aggressa est incolas, quorum fuerant ciere semper in conlactucum aegro primo, alius autem mortui a Verat vestes. Hi ultimi cito decedebant. Increvit jam epide mi , Decembris initio terminata. Ex ii aegris a e vita rapuit salis ergo multos, si teneamus, incolas in O pago uo tantum haberi. Complures infantes assiciebat, neminem autem nisi ex inferiori classe, cujus in genere domicilia erant immundissima. in etiain pagi partem magis a Via reoedentem, non secus a in Sceven inga, afflixit. Quae de hac epidemia novi, humanitati debeo Oct. DE ON NAVI E,
Praesidis delegatorum , quibus inmoliandi Septentrionali medicina publica committitur. Hic quotidie Alcmaria hanc
epidemiam Visitabat. Ut vero ex dictis coneludamus, apparet, nunc ad paulo majorem latitudinem, quam anno praecedenti, erVenisse epidemiam , ad Frisiam Occidentalem de penetrantem. Non secus autem a C antea, ab ae ripis inde in superioresse tractus paulatim dispersit.
S 46 De Cholera in provincia trajectina. Trajecti ad Rhenum i), dum nulli morbi epidem iam
annuntiabant, 'Qui sagittarius, ante biduum per navem
1 Ad essiciendam hujus epidemiae historiam series ex ossicio habitas adhibui, quas eadem, ac antea, humanitate mihi concessit civitatis Magistratus. De militibus amictis benevole suas an Dotationes mihi suppeditavit cl. ALExANDER. Alia quaedam de industria investigavi, qua in causa multum debeo Viris docti. qui hac in urbe medicinam factitant, imprimis
docti P. I. LOM V. D. EEVEL Et commilitoni nostro mi . G. BROERS, qui vico maxime afflicto opem medicam attulit. Alia ex observatis in Doso comi P aegris , quorum mihi cum amic K. A ROMBACH Ura mandata erat, ducere studui.
206쪽
I Datmicani Sylva Ducis redux, ubi tum nondum exorta erat Cholera, gravissime hac afflictus, eodem decedebat die. Aegrum ipse Observavi. Juvenis integer erat, qui nullam aliam morbi causam accusabat, nisi quod in itinere, aestu ante coelo, sitim frigido aquae haustu paulo plenius restinxerat. Orbum autem suscepit subiitque in nobili quadam domo, ubi antea fuerat famulalus. Triduo post V D minister, Venerandus EsSCBAER , qui R Olerodam Venerat, ut in hac urbe moraretur, eodem morbo asseelus, in gravem patriae cultusque divini luctum citissime diem obibat. Ρostridie tertius aeger , ex nave Leydens Veniens , morbo in itinere suscepto in Osocomium, ad Choleram instruulum tradu tus est. Hi autem SerVabatur. Jam silebat morbus, donec O Julo decederent sagittarii Alter ante biduum per evacuationem Sylva-Ducis in D OsOcomium militare temporarium V illenishazerne delatus erat, reconvalescens ab ali quodam morbo Alteritor Amstelodamo per hanc urbem faciebat ' decumbens autem in taberna extra portam A mar oort in OsocOmium militare transportatus est. Sequebantur, inter milites , Id et 24 Iul. , dii aegrorum custodeS, ne non, Ostridie, Ormentarius, item per evacuationem in nosOcomi Trajectino degens, atque miles vicarius, qui eodem die ex domo inclusionis liberatus erat. Hic autem solus eorum militum restitutus est. Quoad cives, hisce diebus duo tantum casus sparsi notabantur , idemque eViore gradu , ita ut exo primis in hac urbe aegris Dexius duenissent, u ad aegrorum custodes pertinerent, neque ullum inter cives funus
Porro per integrum Iulium rari erunt aegri, quo scilicet
exacto II tantum numerabantur, eorumque erant 1 defuncti Hos inter et 3 pertinebant Vicini, quorum primu 25Jul corripiebatur, quum alvi obstipationem pitulis aloe-
207쪽
ticis solvere tentasset Sagittarius erat, pridie per Sylvam Ducis et Goricomium ab exercitu advena. Alter uterque sibi proximas habitabant novas domusculas , in pleno fere aere retro comoediam aedificatas. raeterea , in suburbio prope ita dictum terreboso vivens, operarius in laterum coquina eodem illo 25 Jul et infans in platea ottestraat 29 Iul. Cholera obierunt. In neutro erat contactus suspicio. Haec autem prima erant inter Cives funera. Vel et Augusti initio epidemiae incrementum vix conspicuum erat. Inter paucos autem, qui assiciebantur, eques hastatus erat et operum redemptor, uterque Amstelo-dam Veniens et extra ortam Vaar oor in laberna decumbens. His item diebus primi inter vici hujus sub. urbani incolas aegri visi sunt. Generatim , Cum inter cives, tum et inter peregrinos, primi ho anno Casus in septentrionali urbis parte acciderunt, dum in meridionali, in qua priori anno exorta fuerat epidemia, i demum Aug. incolarum unus assiciebatur. Quarta tandem hebdomade, a primo funere inde Continuum epidemiae incrementum fieri coepit, quae ipsa non nisi 24 Aug. maximum suum attingebat, quo die I affecit. Ad Septembris initia quotidie fere in hoc numero substitit. Etenim a 21 Aug. ad 3 Sept. 82 aegros corripuit, quo quidem septimanarum spatio Omnium aegrorum continebatur pars major Scilicet ad um et usque per trimestre spatium , quod epidemia duravit, inter cives, una Cum peregrinis 3 o aegri recensiti sunt, quorum 193 niorti Occubuerunt. Inter milites eodem tempore laborarunt 8, quorum decessere I . Summatim , praeter aegros ad Julium relatos, Augusto decubuerunt 22έ, quorum 138, et
Septembri III, quorum 53 denati sunt.
ΗOrum aegrotantium mortuorumque sequens est, ab initio inde, secundum hebdomades dispositio:
208쪽
Monendum autem, mortuorum numeros, quum ex ipsis aegrotantium seriebus ducti sint, ad aegros illos, quibus apponuntur , pertinere. Itaque ex hac serie disserentia letalitatis pro diversis epidemiae periodi essici potest, patetque, quantum haec Augusto atque Septembri disserret. Quod quo occuratius aestimetur, determinavimus, maximam OrbiIetalitatem ab 11 - 24 Aug. fuisse, quo temporis spati ex 168 aegris a bibant. Ante dies illos aegris 28, postquam exacti erant, ex Ou, ad epidemiae finem usque affectis, I ita cesserunt. Itaque ex Io aegris in epidemiae exordio 6o, in ejus incremento I rimoque culmine 6, in maxima ejus extensione a decremento si tantum decedebant. Numeros exhibitos, saltem mortuorum, Satis accurato Sesse, mihi Persuasum est. Scilicet m. Iulio ad Statum civilem exhibiti sunt 8 Augustodi 8, o Septembri 1 5 mortui. Excessus ergo mortalitatis his mensibus prae te mino medio , quo et milites continentur, vid pag. 88ὶ erat a 25 , qui stragi, Cholerae adscriptae, o P, apprime respondet, raesertim si attendamus , Septembri jam morbillorum in hac urbe coepisse regnum. Cum aliqua ergo certitudine ex iisdem fontibus morbi per urbem dispe sionem ruere, annoque raecedenti comparare licet 1):
i Vid. p. 8 I. Quo facilius conclusiones, ex lahula ductae , Conspicerentur hoc loco calculum mortuorum A. 832 repetii. Incolas autem reduxi ad initium A. 833. Scilicet, Oci obstante Cholerae regno, populatio per A. 8, incrementum Ceperat Posincolarum Mense nutem JuDio A. 833sagittarioruta ParSTeVersa, quorum mari erus erat 273. Hoc autem incrementum ratione populationis per vicos dispescui. Ex aegris exclusi sunt milites.
209쪽
Ιtaque numerus aegrorum absolutus dimidium attingit, mortuorum Deorum, qui anno praecedenti notati erant. Sponte hinc sequitur , plurimos Vicos nune minorem eΡidemiae vim tulisse. Quod lamen non valet dei, G, H, L, qui ipsi illi fuere vici, quibus anno priori maxime Pepercit epidemia. Unde consequitur, Vicos, epidemia priore minime infestatos, uno magis, reliquos autem minus Passos esse quam antea. Quod ipsum magis aequalem indicat opidemiae distributionem. ano autem reVera Obtinuisse numeri mortuorum docent, incolis proportionales, qui, quum antea a . ad 13. differrent, uno inter . Oe 9. 6 comprehenduntur pro mille incolis. Im Vero major etiam haec disserentia ratione aegrorum est, ante Bb I. 6 ad 37. extensa, nunc vero inter 3.1 et 45. Qimilala. Siquidem numeros hosce proportionales inter se comparamus, inVenimus, hujus epidemiae maxima esse in M,
D, C, L. Sequuntur E, Α Η. Minima adsunt in F, Κ, Ι,
B, G. Omnium ergo maxime amictus est Vicus, in quo hoc anno epidemiae Origo, aut saltem primum incrementum habebatur, a septentrione sub ipsa urbe o extra
210쪽
portam mur oor situs Vicus suburbanus , ubi anno praecedenti oriebatur epidemia, nunc seram demum et admodum levem tulit. Contra magis amictus fuit vicus suburbanus, ab occidente situs extra portam Calliarinae sacram Minima epidemiae eatenus conveniunt, ut etiam hoc anno vici, qui fere integri optimatibus competunt, F, G in iis habeantur, argumento, epidemiam generatim et nunc pepercisse, quibus fortuna favebat. Idem et determinis mediis valet, quae scit inter maxima illa et minima habenturi, ea tantum disserentia , uim hoc anno mediis et B minimis accenseatur, quod anno praecedenti inversa obtinuerat ratione. Hinc patet, meridionalem urbis partem hoc anno septentrionali cessisse. Diversa autem
epidemiae distributio imprimis intelligitur, siquidem hanc
ad extensionem reducamus , quam anno praecedenti attigerat Mortuorum numeros, hae ratione compulatos, in
tabula notavimus. Sic liquet, A, B, imprimis autem C et minorem , D, F, G, H, L, M majorem Oe anno quam praecedenti Ε, Ι autem aequalem tulisse epidemiae portionem 1ὶ Ut ergo verbo colligamus hoc respectu utriusque
anni diversitatem, satis liquet, nune septentrionalem et orientalem urbis partem citius et fortius, meridionalem autem et occidentalem serius et mitius epidemiam subiisse. Pronti anno praecedenti, sic et hoc Ioca quaedam observabantur, ubi brevi temporis spatio complures successi e
morbum suscipiebant. Talia erant in parte suburbii Misa -xime ab urbe distante prope pontem Oobrug, in vico Cangiportum ij oorus et epidemiae initio, platea otte-straat, in vicora Lauwerstruat aliaque plura. Hae autem
i Ex simili compinatione vicus; hoc anno si habuisset aegros, quorum
Dumerus A. 832 ad 37 tacitui adSCeuderat. Quum vero funerum ratione inVersum Ohtinuerit , nequalis sere Cholerae extensio utroque anno ibi ponenda Videtur.