Epistola D. Pauli ad Ephesios ... versa paulo liberius ... In eandem commentarius

51쪽

M. BucERI OMMENTARIus a stabilivi,hominibvssanctis cotingere posset, ut ei s Pusti uersu non fuissent expertes, ita pro eo etiam gratius egit et charum igitur in primis uerba Dei chard Euangeli tractatio, quibus cognitio Dei in nobis gigni erasis olet, e nobis debebit , quotquot de Deo gloriamur.

Quemadmodum per illum nos ante conditum mundumsc.

Vt m omnis druine bonitati, ' nihil nostro merito P git stribuendrum doceat, commemorat hanchiritalem bene d te od 'dictionem, ErcAestis opes cognitionis Dei eruita diui niorisinde nobis prouenire, quodante conduum mundu di 'inos Deus per christum in hoc clegerit, ut ussancti, et ipsius quoque iuditio inculpatio c. Solida nans sanctim tus, ut upra instatunculum primum diximus, fide conrastat aer uita, etiam iudice D E O, crimine vacans. dum per dilectionem mirum omniun commodis inseruit , qua semel uniuersa legis praecepta perficiun αtur,bona Utilpiritualiter celastrusiunt quibus suos Derius ex benignitdtesua afficit,ullis benedicens cum haec igitur indeflijs Dei contingunt, ut diserte hic Paulus doracet,quod in hoc ipsum nos Deus, prius quam mundi lacerarentvrs tamenta,elegeτit, anteqram omnino esemus,nibi rofecto sanctitatis,uitaes probate Deo, humans viribus potest tribui, sed liberae ac benignae Dei elections accepta omnia restiri oportet

52쪽

o fide illos Deo consecrat, Cyper dilectionem proxiis reis uiuerescit,promeruit , ita ante uictu mundisunduae menti,gratiasanguinis huius olimfundendi uncti inlatabum filior Dei inscriptisuere mamsunt Deo omnia praesentio Hoc uero est, quod Paulws ait , ξελ foreo κνιῶσυ larem,id H,ad uerbum,elagi nos in ipso,ego uerti per inmm,quo dilucidius esset, Paulum Christi memrito tribuere nostra electionem Nisiquisfrte, per hoc,

in ipso)intelliga sanctos in christo, id est, ut membrarii simul uino,in vitamsanctam Ericatum fuisse deαstinatos,qui quidemsensus, cu Pauli doctrina haud male

quadrat cinec a priore multu euuriat Ident ob sanctos

DeusAmuliu Christo,ut eius membra, infortemfliorusuorum legit,utis merito capitis christi, ipsis contigit. Et in Christo electisn esciuitas sanctu ericula donari, hiud aliud efi,qua Iricti merito ex gratia electis adnumeratium Vr,βcultatemssancte ex beate uiuendi, diα

uinitin accipere

Animaduertendwm hic, quod ex per potiorem Epi sto partem Apo totvi inculcat, alibera Det electione, Perseue meritos christi,omne nobkssanctimonium, flicitaterantis contingere,et nullis nostris operib Eos quiuere Deo fis ι di hoc ess,per*iritusanctuampsuasus, certaθe expc cidi,dust Deus iustu er beatii reddat, eu necesse est, nimhil minus timere, lut ex albo fliorum Dei aliquando expungatur,fides excidat Sicut expungi istu diffide exucidere a imposibile est, qua ut Deipropositu rediatur

53쪽

conditu orbem, ut hic docemur Quae iam peccata, aeter num De electionem, inpraedomitonem eluderent, rex*js Dei redderent filios Satanae Proindesimulacrufidei, non fides fuerit,ubi de aeternu erga nos Dei benignitate dubitatur Aliud e t,6ἶcpuli haeredem Dei, qua modo credere, C postea D sim negare, Sed de hisplura insequentibus Alterum hic pispendendu qmduocatio oesors filiorum Deicit, uisancit inculpat aruunt coram De qaetieri ipsius quos iudicio, ut plane hoc significat Sancti, hoc est, diuini punius,ut dictum est perfdcm, qua raturit Dei reddimur confortes, addicti boni ut eius,cuius gura fluctiritu eius pcepimus Inci pati alitfumus cora Deo, datotos nos, ad infleruiendsi proximorusaluti impendiis mus,s Lex Cr Prophetae unice hocexigant, nes poscat aliud mandutu chrini nouum,unde addidit Paulus in dilectione, nimiru proximoru Haec enim bdius lapis est, quo interno cuturflij lucis,aflijs tenebraru Nam ut omnia alta Dpocritae simulent. Incen a proximoru dilectione, qualisscilicet a Paulo i cor a 3 describitur, simulare non possunt Loquatur igitur Anabaptii cu Paprilis, occaecatis Iudaeis, Muciametanis, Sarcoetangelicis, ut omne

genuffustitiosis ιnguis hominu et Angelorallant oiam teria, edat adhuc miracula, profundunt icultates universas, triaut siccorporis,ut cremetur, ut uno uerbo dia

54쪽

IN EPIITOLAM AD EPHEs Iog- habeant inse, semel admirandastupendas omnindum abest tilis onganimitus, benignitas, neglectus', studium iustitie erueritatis in omnes umma tolerantia, sicilitas, incando adest vero inuidentis,procacitas, tumoristiri mirum,animi praestactio,iniquitas, diffitcultas,animus usi icax Criodus, nihil unt, eoq nequaquam*ν Dei, et nihil minus quamθiritu chrini prae, dis quicquidsimulent,dulficiunt,aut habeant.

Qui prsdestinauit pridem nos, ut insessiori filios sibi&c.

υ Vt magis certum Apostolus electionem Dei, tu omnia ab illa pendere,persuaderet,ad cit Desi sanctos praede

finisse , Cypraedestinasse, ut sibi eos inflios adoptaret.

Quis ergo caseuspost obtingere tam grauis, qui reproin ros aceret,quos Deus mutarinesim,ab aetern praedeae seinauit, uitae π haereditatisalutis Sed notandus ordo, primum loci habet Dei electio uepraedininatio,proximium adoptatio insillos,quae alias uocutio dicitur, dum nimirumstiritu uo donatos,adbe Dominus trahit, suis cognitione donat,quos ab aeterno ad hoc deputauit. Teraetio demum locosuccedituitaesanctimonia, Cydilectionis officiositas, qua bona opera prostruntur , quae uidentes homines , patrem caelestem, cum beneficio ea prouenim vn glorificant, Ut ita quartum insanctis sit,gloria Dei, in iustitia,qua istos dignatio Dei ornat esultans. reec vero tanta Delicitus in mulum aliam caussam reae

prendie acri dignatiotiem diu soluntatis, e me

55쪽

ctum,ut eius cause diligat o nos,Deus insortem noss*borumsuorum elegit,praedestinauit,uocauit, adoptauit, iustificater glarificat Monemur hicβnem omnis iusti tis noctrae se,ut gloria diuinae beneuolentiae, cuiu est,

quicquid in nobis bonis,celebris in nobis reddatur . - ide nobis cani illud posit magnus Dominus e laude a m QMplisima prosequenditis,in ciuitate Dei nostri, montesan P μ' ς cto ιilius Regio pulchra-ificans totum orbem cyc. λ' Psil Item illudo Quam amabiliasiunt tabernacuulua Domine exercituum Erc Psals4 lam quo alio Demus in nobis, CT agnoscatur certim, et glorificetur magnisscentius,quam ubi in nobis propensa, inomnibus insermutens uigeat dilectio, qua boni inquUlbet, optim in omnia patrem restrimus Hinc arbori iuxta rivos aqua rura transtlantatae, e suo tepore ructussum reddenti, semper uirenti palmae,oliuae quos Crustifructist borto omne genus fructuum fraci, sancti inscripturis asse

Per quem satisfaciente.

Opus medistorisfinius explicat In christo inqui babemus redemptionem persanguinem eius, rem ionem peccatoriam sane ex eo quod natura non possumtu nisi peccare,propendente ad malam a puero omni cordis hummuni cogitationei Idosibin 3 uenundatisumus pecca

to e morti a quaseruitute, b morte, fotusflius uere in , liberat

56쪽

IN EPISTOLAM AD EPHEs Iosliberat Id uero hic incipit,dum libertatis tritum dona

qui ad honesta, uitamq; DEO dignam reuocata irnαpcissit, quantumlibet interim repugnet, sentens adhuc in membru corpusculi huius peccato corrupti,uis illa ad inatum protrabens,quam lcgem membroruer peccat Paufus alibi uocat Atque hic)iritus, pignuscertas obsignatio CT σφράγισ, unctio marrabo silcme libertatis, quam tum demum consoquentur clectit, dum mortuita eorum corpora ad immorialam uitamfuerint immutatu,resuscitata scilicet per christum n die nou mo Pe quod iritu Paulus Rom ' Vos uiuitis iam, non uitum carnis innaturae huius edi tritus, quandoquidem

habitat in uobisθiritus De Nam qui stiritum christi iiqn habet,non est eius S uero christus in uobis choc est,fhpiritus elim uobis contigit, Ur in uobis agit corpus quietem mortis obnoxium,propter peccatum, Et propen fionem ad mala, usq; in illosjurentem Spiritus autem iste, uita est, eo quod ad iustitiam impcllut clivisitaθiruus eius,qui IES Ura excituultu mortuis, in uobis habitat, idem Deus ta pulcr,qui Christuma mortuis excitavit, Πιnificabit uestra mortalia corpora, per inhabitantem in uobisθirit fuligna Haec Paulus, cuim sententiam appendere, quam numerare uerba malui Mut pauculis interiectis eodem loco, hunc θiritum uocat adoptionis,

quod eo insilios nos; μι Deus adoptet, fui in nobis ima αδinem restituens,quo tum freti, patrem ipsum iuulifiduticingocammquid miμs,nostro quo iritui, hoc st, memi

57쪽

rimus,non tantum liberι peccato a mortesed ut boodcmpigra nis omnibus beati Hunc autemsturit m qlio Deum noα bis datur,hic uel ex parte cognoscere Er amare, certo autemsperare,olim nos cognituros Eramituros istum, βαeut cognitier amat ab nosumus, indes uera elicitate stulturos, d capite nostro christo, pater uoluιt inmebratilius derivari Ine abis mensura,nos de plenitudine eius cum mesura illum accipimus omnes minorecte dest pradicaui non nisiperse ad patrem posse perueniri, ne spatrem a quoquam cognosci, nisibe reuelanteis Quare quiunquam a conduo orbe, Deum cognouerunt , aut porrθcognosicen e iustitis inde participesfictifuere, er inpolierum erunt*iritu hoc diuino, per chrvium aetermnum uerbum Dei,donati extiterunt, Cydonabuntur, qui solus hic timore amores Dei, ex in proximos officiositate mmortalitatem docet meditari,Jes huius olim plene consequendae,erigere Cr confirmare animosfolet

AIqui haec lata Dei benignitas, qua in longe ublimiorem uis nobiliore locu restituimur, qua erat unde recidimghliore a morte oredempti, uindicati per chrilia D nobis,

58쪽

IN EPISTOLAM AD EPHEs Ios

nobis,non nefatifuctione tu exigente Dei iustitia coritvigere potuit, ea sanguinis,ab omni peccato puri Vns de incarnari istu er in carne innocetcm pro a centibin, sanctu mori pro impuris oportuiti Q na etia caussa, πβ uerum homine,absis tamen utrilibemim,exadubratione

uirtutis altifimi, eriperi*iritus sancti, concipia inr musti necessebuit Sanguisatus Domitu nostri I ES ULMδι,ut Deo nihil non praesens cst,placatio CT sativi cito extitit ah eo,quod homo cecidit, effemper erit, ob quam Deus peccatis condonatis propitin, ijs, quos ad uitam ordinauitoruMasi suum, de quo disseruimus, dona eo sudfuturae Cybeatae ultae,c meditationem, tui

Istem prouocatera it ata in caelos superram Ieru Hiem habere intentum anim- effficit Haecβnguinis christ expiatio e satisfactio, per varia ista crycciuentis,sacrilicia patra, legisq; adumbra Nccsitu uafuit, Quid enim L cium aDeret caedcs pecudum, Cymi

fatigμιnii dor adustae curnis At omnis peccat purum fili mellis, christι uitamsuam, eromnia chara,ad ipsus mundatum mor tcsummas ignominia,animo prono conlutare, id dema

delectare gratores ipsi esse potuito Alius quidem bouno Deo impendi ab homine non potest, quam ut uoluntatem eius,qua nihil est melius, rebusfemel omnibus praestrat Quod dis plenedemu poterit quι ob illum etiam cedere uitam fustineatud quo ferrator noster stato Ad πιπmur quidem Cymos,ut hanc nostra solum usta,qua ulis bra,qua ob peccatu pridepdidimus,an gratia Dei noponimus.

59쪽

ponisse, sed ea meritis et inuitis eripitur cuiuidemsamor mille modis,uoluntati Dei repugnamus in Dominuε Iesus declarauris patrouere diligere,ad cuius mandatum ultros coorti obtulit, cui prorsus ni hil debebat. Hoc admirandum illud Dei conjicium super nos uit, et cogitationes,quae omne narrationesuperant, de qui psalmus σα canit:Μirabilia tua Domine Deus, multast cist cogitationcs tuaesuper nos, plures apud tepunt, qua earum post ordo statui, quantumuis narrem loquar de illis, enarrari non possunt Sacrificium oe oblationem non probant, dure perfodisti milii nimirum ut perpe tub domi tuaeseruirem, tuae uoluntati,quantus quantus

sum addictus, icutstruisfiebat, quos iuvabat heris suis

perpetuo adhaerere a M. cheh - ,hol dinum loniam pro peccaris non postulus , Tunc dixi, en uenio nuolumine librifcriptum de moect, uiscium beneplaci tum tusim Deus meus,id perplacuit, C lex tua in inimis meis ut cilicet nihil aeque ubcut ais tuae uoluntati studere annunclaui inulam tuum inconcione multa Cro Haec uero unus quos chrissu potuit, cum omnium mortalium uoluntas tantum ad mesum pronasiit, neque pinu

in gratiam Dei amplecti,quaesibJUcommodo esse agnosci tam abest ut mortem audio D cisusciperet, cedens illi

ultum cromnia Sola ergo Dominin noster Iesius chriαstivi hostia illa fuit,quae placare Deum humano gencri posuit, er quem uolumen libri, omnis cilicetscriptura sacra κλ po tum multipucium sacrificiorum, designa consum

60쪽

IN EPIgro LANIDA PAEs Iosuit, consummatifimis legihussuis requisiuit , ita optatis

silutis uaticin s promisit. Hic ille est, de quo Ieschalab cecinit . quod libuerit Domino conterere illum infirmitate, quisiponeret animamsuam,ut hostia esset pro peccatis,insurus estet poneritatem, uicturus perdiu, beneplacitu im Domini pereum prosi ere cursurum in molestia,grata usura esset anima eius, s bovissilianda, et cientias utine iuufiusseruus domini,rustos effecturus multos, quorum iniαquitates ipse irrcis mortescilicetsua illa expiatur hErgo ubincutita illasacrificιa,peccata expiareno possent , quare et quotannis repetebantur, ad comonscaendu, nonduca expurgata, ut colligit Eprit ad Heb io nes

esset alius exflijs Adam qui ultrosi e dei uoluntati consecrare posset,omni, Acinos prae deo amantibus, uenit Do

minis noster,cui exanimo lιbuit,patri offerre uita Cro αmnia Διclande perlituisiluit pro peccutis electoru er huim hostia gratia,bonus Deilpiritus electis donatur, quousqβcic, ad DEI uoluntatem compositi, possunte ipsis et piri tales hostias diuinae uoluntati consecrare, ni hi ui sed Dei tantumgloriam in omnibus quaerentes. Porro ut omnia diuine bonitati deberemus, sicut hae uni a pro peccatis nostris propitiatione nos inter o dea intercedere oportuit, ita et ipsem, patris beneuolentia donari necesse it Is ergosic munda dilexit,utβιιιμα unigenstupro nobis traderet in mortem Ioan PetrRO s. Huim uero mortis beneficiosi praeterea, it quotquo