Epistola D. Pauli ad Ephesios ... versa paulo liberius ... In eandem commentarius

71쪽

M. Vc ERI OMMENTARIVs a Gy. vitis non minus modo revelare Deus posit, quae diu tecta fuerunt, quum initio Ecclesiae christifecit, quum nosterium Christ sui, quod aliis seculis homines caelaverat, sanctis Apostolis cir Prophetis rotexu , de quo infra cap

Deinde maior esset atque offaetosiore apud eos quiβbi chri)lam uidentur agnoscere, dilectio, qua erga et in firmosfide, e christi adhuc in tot magnaros, mitiores atque tolerantioress se exhiberent, agnoscentes quodβαcut patris solius est, ut in itosfllo palmites putet, fructumsβrre aciut, Crutflιο quos pridem elegit,aduocatos inperat, i utrumq;Acturumsuo tempore, cuius moramenta clima nobis iure ignorentur,nostrum esse,ut aequiore animo expectemus ,dum puterer nos ex alios persis crat certe latronis ultimum uitae tempus in quo regno' ς' Dei adduceretur,praefixum uerat, cum tamen antelata i ης 'm mundi undamenta ad id lectus uisci, cuisi quis iniquior uisci, tumnum latrocini' incumbenti, electo nihilominussuo Dei niquior extitisset Ita scirent multi, quos emicirent, acetia iniuria afficerent , nempe

filios Er haeredes Dei, omnisilosofficiorsim generem lent demereri . Neminem igitur temere ab ciamus,ns quemadmortem π ins urit sanctum peccare cognouerimus, sustineamus potius officiosi in omnes, dum paterfliossiuos Cystatres nostros, CrudcΗRD T V suum pertrahat, qui adhuc aregno eius alieni

72쪽

sunt, x perficiat quos iam ad eum pertraxit . Nos do*ccre moncreer precuripossumus, his incumbamus di. ligenter, reliqua curae patris relinquendasunt, is nombisantcrima erccndu C in malos dilectio, ut patrem nostrum referamus imu line ingratassolemsiuam plu uiamus donantem - cmque ianimus noster, memoria scmper teneret, D E Um omnia pir certiam tempo rum decussum administrare, emcrucis tolerantiores escmM , perpendentes ultra iustum tempus putre nostrRm, nostri redemptionem haudquaquam dilaturum

Ne uero hoc praetcrex Uin intelligibaecfecti Crsic postic proposuerat recupitulare , hoc est, summatim inraseaurare omnia ad unu reuocata,per CHMI STIM, indoensationem id effl, ad hoc, ut praedicando,isthuc mysterium, velut peculiares divitiaesanctorum, cibinos uitae, Oensuretur, idc in plenitudine temporum, hoc est impletulam oportunis, ncmpc pridem ad id diuini tm ordinatisrcmporibus Certe infra capite quintosectια uncula primu Aporiolici memorat τημ οικονομι αμ, id est,dioensationem gratiae, c beneuolentiae E Isbi datum Ue,per quam dissensutionem,munm Euangelietandi utis intellexit.

Per quem & in sortem sanctorimu

Repetitas suerbis, quae e in prioribusfectiunculummorauit, uoletis peius ι usani vis Ephesiorum ac omnium qiu

73쪽

tii silvi expectandasti,ta quo pacto a nobis percipiruatur . Per Christum iam dixerat, Deum uoluit comma perficere n unum rcuocata, quo ergo ampliorem agendi bonitati cius gratius,materiam, oe sibi Crassis esse propositum ostenderet, subiecit iam infe C illis opus istuc ines Raurandιer perficiendi omnia, per christum coeptum e Se ullos Apoctolos priore loco ponit G προἰλα

ret nutu prors alia ratione, qua perJem in Christum. salutem posse contingere Hoc cri quod ait, in Ἀλκsis ρκμsy, id est, in quo uel per quem fortiti sumus, id est,mhucredιtate, quae sforte diuidisole fors dicitur,assumptis mM,hoc autem idem est, atque in oriebanctorii adlectimasscutifumum Ex uniuersitate enim mortalium, quosedam Deus,uelutpartem et haereditatem, ac pos tonem peculiarem sibi delegit,quorum Oprum gegit, quo ad gentes orbis reliquus, populus Israeliticus, ta quo ad hunc,

tribus Leui I quidem populo Igraeliticosic dixisse Moschchlegimus,quinti Osthchseptimo: Populusfunctus

es Domἰno Dco tuo, te elegit Dominus E VI tuus ut his ei populus peculiaris, prae omnibus populis terrae, idem et 14 in eodem tiro legimus De Levitis quarti Mo

74쪽

3N EPISTOLAM AD EPHESIos

erint electi nitus, a quocunque genuffecundum curunem ducant minc in omnes Christianos quadrat, quod

Petrusfecundo capite in priore Epistolasiuascripsit Vos

autem genus electum C caetera Id ergo, ex libera D EI electione omniasiluus prouenire, ut iterum atque iterum

repetens magis inculcaret , Apostoluso hic=ub cis: Praeordinali iuxta propositissim eius, qui omnia in nobis escit Tam diligenter cauit ne aliquid nobis arroΠmus unde e hoc addit Et iuxta beneuolum arbitrium,sive

opes praecipue ostentat, locus nobis contigit, Eolle Rneficius, quilia proposuit, atq; id no aliunde adductus, qua excolitis et arbitrio uolutatissuae via bonitati eius libuit, ex quabola motu nos cui se oportunu est,attraxit, Cr effeci ut libeat uicisim aliis rebus omnibus ualedicerare, Cysgo regno nomen dare Efficit quidem in nobis omniaudque ad hoc, si relucente in nobis tam ampliter uabonitate, radiante luce iustitiae pia nos perfudit, iudentes homines bona opera nonra num uulsore omni*um glorificent Quippe referre accepta illi omnia opor te quo cuncta proficiscuntur Idem π supra,fect totidem uerbisscripst,adeo cupiebat nos agnoscere, ad dei

orum,omnia nostra restrendiescui supra prura

75쪽

Porrostes statia in christum collocata, eudemucst,signoSd electionem=entimus, bonitatis cius erga nos gussum liquem percipimus macenim certifumus, nos olim Omnibus mulis liberundos, si bonis uniuersis cumulandos Hacfdultu uiuunt hic iusti quae in nobis mulnis persi iritumsinctum, inumbaluatorem nostru esse, perflua sumus,gignitur Unde Paulussubiungit, in quem uestram cestocinii, postquamstrmonem veru, Euangelionsulatis uestrae,audiuistis, Utis non auribus carnis tantum eder mentis illustratae iritu Dci Unde agmae scentes uerum Euangeli sermonem, non potuerunt non omnem in Dominumθ collocare, quem Euangelion saluatoremsuorum tam muSnifice, nec minus certo prας

Hinc uideas,quam maloθiritu agantur, qui publicu in vipubliexicrnae praedicationis Euangeli linum cupiunt submoα erbi tum Ephesi ea audita,credιdcrunt in Christum, lustre lusim o ad illum perducutur electi uniuersi, quamlibet incremen Mybuertum omneθiritus Deisit Qui igitur rectesentiunt, prae tere, malo dicatores Euangelij, cooperarios Dei confitentur, non θ' quidem, quisuis uerbis , ceu uehiculo*iritum auditori Erant bus adstrant, quod quidamsibi fingunt, sed quos tament Deus, quo arctior inter electos amicitia constaret, sua uoluit operam fmul adhibere, fineμοθι ritu inefficaricem illam quidem,attamen dum ipsitta usum est, ad alendum sanctorum inter dilection Acit, nequaquam

superuacaneam,aut contemnendum

76쪽

Nota uero Euangelion dicissalutis utare muniunαS nunclatιο est redemptionis per christu partae Hoc chrichrhi stus spraedicauit. suis praeditare mandauit, Cr qui Apo dcm omni creaturae, quare christo aduersari necesse est. stoli pr. salutem hominum quantum impsis est,remorari, qui

cip e prae contendunt illud non omnibus annunciundum, sed quι ditarunt bus dum legem potius praedicandum,cuius praedιcationem nusquam tamen christus commisit - Ut enim gratia norabis p eum reparata est, ita hanc pol imu uoluit insuo nomine invulgari Resipiscentiam quidem crustae innova tionem, emine auditoribus=uis commendauit, emcOmα mendare illam dijs Apostolos uos init, uerumque ne

mim nisi peripsitus tritum,eos ta credenti ipsi, positcontingere Quod docere, est poenitentiam, hoc est,intae immutationeman nomine elus praedPure , de quo monuit Lucaeust Legem uero praedicares, praece aut Μοαβbchfecit reddere, hoc cito 'huc uitulo istis ut adsolidum pietatem nihilproficitur, ad BD sin uero pluriumum siccbrιstus er Apostoli nulla tradiderunt, simperautem Dei bonitatem summopere commendarunt, Grad. fdendum issit hortatisimi, eo quod baec animis uere permsu Geosprorsus immutet erre irrest eficiat, ut neu stat non consequi, multae iam docent imus , amor proximorum officio simus Nain ubi christus er Ap Euissentur praecepta trudirisse, uerba eorum recte intuearis, uidebis eos ne quasMmmum praeciepta, pisciante traditorum exa

77쪽

M BUCERI COMMENTA IUVs asplicationes , quales oratio illuchrsi in monte habea Ounet, aut certe monitiones,quibus uncti, em quodlbi ritu docti iam probe tenent, acclipiunt elIampcrsccre, admoneantur, ne alibuscotibus carnis actiun officio cisse sciit proposuisse Etenim cum tota cae, in hoc uno uerbo, diliges proximum tuuim hicut te inum impli utur Gais atq; ideo omni tria pietatis ex iustιtis consummatio meodem contineatur, quae tandem praecepta Christus Apostolidarc potuissciit Hoc igitur egerunt docendo, ut electi exutifciUs,Aligere proximos posent,itum diligenter in omnisus,quiae dilactio posteret, animaduerterent, Vtrunq; exfola fide prouenit,quod nec abnegarescinet

inlim,nec ampkct proximum quisquam posit, nisi quicerm sit, bi ipsi antedisse abunde prost=cctum, cuius qdem certi redduntur,qui per Christum D cum patrem suu esse agnouerint, Hoc docet Euangelion gratiae,quare in eo praedica , christus er Apostoli toribuerunt, adiectis simulpur,loracis,quibus de officijs dilectionis nonuerunt manc enim

uitae magiarum esse oportet, Crixterna omnia attemperureta inde mandatum C praeceptumsuum ac nouu, Dctu minus hoc esse uoluit, ut diligeremus nos mutuo . Quo inium licet ubiq; er Lex er Propheta uel solum requiesrunt,dum novum iamcner proprium a Christo munda tum,uitaec infitutum,discipuli eius experirent, recte

78쪽

ese,ut mutua interse charitate essent Mam praeter hunc nihil Deus exigit, mea hominem Dei totum perficit, pay trissimilem reddit, est dems uita hominis noui . a ii Praeceptum mullietinest π nouum, uetus quia ubivitio in omnibus praeceptis uis DeMhanc praecipuere; quisiuit, nouum,quia per Christum primum,abolitust iritusuo uarijsistis de rebMexternis praeceptis, veru Tefficax in pluribus redditum esst certesi haec desit, praeceptis quamlibet bonis ci sanctis pocritum esseclas, boα num uirum non efficies, adesse autem illa haudquaquam potest, non credenti,ut credenti non potest de improtum de in primis ea praedicantasunt, quibM in Deu fides gignatu quaesunt,quibus Dei erga nos,in christo exhibi ta commendatur bonitas , Sic uides Christum,instrmone cum Nicodenio,cum Samaritide,ad Iudaeos, ad quaerent tesse ut regemfacerent, tum Crin praeclara illa oratione

ad discipulos in novit caema, in primis ad credendum imbi,inde ad dilectionem prouocase, misis praeceptis uitae aliis quibusviso Sic o Apostolos videmia ut chroli rein demptionem commendaret in primis studuisscitam in contionibM,quam Epistolis icet in bis, ut quasscripsierunt ad eos, qui uertiati iam accesserant, de sciis dilectionis monitionessemper adiecerint c 1Π Hoeflant igitur noui illi lib. arbitri asertorei,si inis pqtili homines praeceptis iustos reddituros se pollicentur, σψ'qμ' quaeruntur nos plMsitis Euangeli ,mιnus uero lcgis pra iiD ditare, qui iubent ammaduertere, cui conscientur u

gnet,

79쪽

M. BVCERI OMMENTARI Us guet,quid imperet,ut illudfugiunt, hocsequantur, relici hunis nobis illum Aristotelicorum Theologoru συντκSκσκ cranamsacpugnantia mali, ex impulsio ad bonum,opus est'tritus filiorum Deι Ga , caeterum omnis humum cordis cogitatio a pucro mutuisti, More schchi. Ecq in certum poemtiem detrudui isti, dum pro

pr cordis cogitationes fcqui iubent, multums aberrat,

quod omnibus hominibus, verum mali repugnantiam, im ' pulsionemq ad bonu inesse putant, Quibus enim semen η' Dei abs, quodsolis electis adest , i dicunt in cordesuo non eri Deus, propendetq; omnis eoru cogitatio e penusus tantum ad malum Moschelas, Nospotius audiamus Dominum, qui ceb τσis mundauit, ut quie ipse praecepit in corde, ex animo continuo uersemus, et ubis nobis obis reddamus, ne quid eorum excitu Inhabitet in nobis quod Paulusco G hortatus estpermo Christi opulente, cum omiusupientis,ut doceam et moneamus nos inuicem , Sic erquia Dominusμοθiritu cordibus nostris loquatur MVaudiemus,probe discernentes motu stiritus S ab affectu carnis, ut fili Dei, iritu Dei agi nos sientiemus, procul ab ea arrogantis, ut ipsingere nos metipsos praesumeremusIides exauditu uerbi Der prouenit, non quidem externoscis,ates, quι cum externo scripturae uerbo ne pilaemulum discrepet, ex eodem Cratitur uis uligctur, nemo igitur addActbepatiatur uiscriptura zdiat, erusinans adsulust,hominems Dci pictalcabsoluit α Timoth D

80쪽

IIT EPIs TOTAM AD EPHESI os moth Vnde Paulus,quod Ephes audierunt, Euangeli Onsalutis coru uocat, testatur eo audito, illos in Chrim fiam*em collocasie, ars ita uitae aeternae fictos fui floparticipes Nihil uero meminit, de ista interna uoce Dei, in usus proprifamini gmentosane nocent fimo

Cui ut fidem habuistis, obsignati

quoque estis.

- Idem*iritus,quo cor persuadentur, ut EuangeliσέNS -γα fidem habeat, σφράγι fassa est,quaelecti obsignantur, ricciorii ut iobessio De esse fctant, C agnoscantur lases quos ab alijsse Reddit enim*iritibus eorum ectimoni Ummdubitatum, quod si ex haeredes Dei sint pom S. tim ita ad imaginem Dei re*rmat eos, ut astuctibus αcile erali uideant,plantulussanctus Dei istos se,uasas Arrabo gratiae eius ad aeternam gloriam defit asta, Hinc enarrabaeredi bohaereditatis nostrae lach iritus dicitur Num eo certitati sumus,promissum nos, uitae beate haereditatem aditu ros Mesemin dubitare posunt qui hoc θiritu praediti sunt e Deo charos, emad imaginemfli eius andem uirtute ipsius reformandor Hoc Apostolus uoluit hic indurabie dicere, quare quod scripsit, qui est arrabo haeredita tis nostrae,in redemptionem acquisitionis, quo magis im telligeretur,reddidi, qui cst arrabo haereditatis nostrae,

quostetiredomptione, qua cotinget certa sitis posse io, de hac