장음표시 사용
241쪽
Liber secundus. 99 Interim Gagius Padi Tanarique potaces, Ticinique fluminis ripas certis obtineri stationibus utierat, nequa proruere hostes, circumvenire a tergo nostros possent eodem etiam tempore' erat ad Hastam occupandam Pom-
pejam ramonilius Gallorum legatus profectus, i pie agius Ticinum, Parmamque cohorteS, alatque identidem submittebat, quae Vievillaei,
Castellarensis exercitus augerent. Quarum rerum expectatione Varia angebantur hostes, neque certum inVenire poterant, progredi ne Philippus longius, an regredi mallet, diversique rapiebantur. Rex enim Sardiniae Hasta a nostris Pom- peja occupata, omne ad se bellum transferri,
iplamque imperii sui sedem Augustam peti ai
rinorum arbitrabatur Austriaci autem, tantum
Ticini, arma:que copiarum contrahi cum Viderent, Mediolano, Mantua que timebant ' cum vellet uterque sibi consulere, neque alae sine altero potet non admodum conveniebat inter eos, quid agerent, quam belli rationem potissimum insisterent. Neque praeterea Vacabant a bello aspera Alpium culmina, cogebaturque a diniae Rex, in tanta omnium rerum dissicultate, eo etiam copiarum, cogitationis suae partem deriva e Naria quanquam Sardiniae Regis legatus Leutronius, ob defensum superiore anno Cu-neum, summa homo virtutis habitus, fidei ab ea parte non cessaret, tamen Lautrecchius de exercitu Gallico legatus D. Columbani Fanum coenerat, quod celo imminet, ipsumque
ex Pugnare celum cum cohortibus xii coa b,
tur irapiscensem Gallorum item legatum,
242쪽
eto De Bello inlisoqia Ligusticam oram siervabat eam, quae es git ad occidentem solem, Cebam in maritimis
alpibus ut tandem oppugnaret, Genuense hori bantur, refleque monebant quod Ceba recepta, propter loci opportunitatem, levi incolarum, qui ferocissimi homines sunt,' Lbalpinis infestissimi, praesidio ipsa protegebatur ab hostibus ora, malliae Narbonensis commeatuS maxime ad bellum necessarii facile explicabantur. Sed longe esse alia ira piscensi mens Videbatur. Dum vero Genuensibus Galli imperitiam bellandi Gallis contra Genuenses incuriam objectant agendi, interque se de belli ratione disputant, belli tempus abit Ocelum certe Leutronii Virtus, Cebam Mirapiscensis indiligentia defendit, avertit utrosque demum a bello gerendo, quae suberat hyems iis in locis paulo maturior, Regi Sardiniae peropportuna, quem adVersuSBorbonios, saeviente hyeme, ipsa per se alii tudo Alpium, itinerum dissicultas, frigorum, niViumque immanitas 3 vis tutaretur. Ita celi, Cebaeque arcium oppugnationes, maximae in maritimis, Cottiisque Alpibus opportunitatis, dii et toties agitiosis hominum consiliis, ad Xtremum anni tempore adverso initiis sunt. At Calalensis arx, tormenti Dertona tamdem advehlis, constitutisque atque aliquot ollis
immissis incendiariis, ad deditionem compellitur. Dedititios Philippus productos omnes, qui nrii erant milites, neque apud se sacramentum dixerant, Dertonam ad opus in arce faciundum mittit, reliquos, accepta fide, adversus se suosque1bcios Qv ma non laturos, dimittit incolumea
243쪽
Roccaesium Vero P sectum sumnaopere collaudat, quod strenue arcem defenderit, Sc proficiscentem in Britanniam, ut esset in Caroli tuarti exercitu miles Voluntarius, non Vulgari commendatione prosequitur, qua sortem ejus, magnumque in Casalensi oppugnatione perspectum animum significaret. Jam hyems aderat summa, Brignotius- Salius Genuensi exercitui nepositus Genuam cogitabat, cui discedenti prrectarum ipse Philippus consilii, magnitudinis animi, summi denique in patriam amoris testimonium dedit . Copiae Genuenses, Ligustica legione ad obsidionem a
cis Alexandrinae relicta, nonnullisque cohortibus Dertonae, Placentiseque collocatis, reliquae cun
Esceri castrorum praefecto in Ligustica ora adfines Galliae Narbonensis hyemare jubentur. Ca- sali sua Malibojus hyberna constituerat Hastam Pompejam expugnata jam a Galli arce, cum X cohortibus Montalius legatus Gallorum tenebat Philippus cum reliquo exercitu, agiO-que in Galliam Cisalpinam regrediebatur. Erat de itinere ejus, ut hostibus diutius celaretur incerta edita in Vulgus fama. Aliter enim, ac
ipse de Regis Philippi Patris sententia, atque
auctoritate constituerat , Placentiam proficisci dicebatur; quem vulgi rumorem illa multum res adjuvabat, quod eo exercitu pars properare in hyberna videbatur . Ille tridui viam
progressus , ad Castrum noVum ad Iram amnem consistere cogitur , imbribus coortis quorum tanta erat vis, adeoque itinera inter ut ne rupta, lente quidem , ac paulatim proc
244쪽
eto De Bello inlisodere liceret. Summas flumina ripas superaverant, ponteique interruperant omnes in restagnaVerant late loca, eratque miserabilis sane, ac foedus eluVionum reipediuS, cum arma, Viri, qui jumenta commeatus passim aestarent in luto,
atque haud procul Miset, quin qui obruerentur. Viciis dissicultatibus, cum Ticinuin, quo Cohorte , alasque aliquot praemittas a Gagio
fuille diximus, copia tandem omne conVenilient,
quae tempestatibus in itinere detentae fuerant, quae Placentiam ire simulaverant, ipse post paulo Philippus eodem pervenit. Inde Marcui ne Campoliandiensi, qui ex Vulnere in DertOnens oppugnatione accepto con Ualuerat, cua equitibus c. Pyrochi trophoris mille Mediol
num praemii , qui adventu et suu in iactaret, caveret ab ustriacis arcem obtinentibus, Ticino ipse digre itis Maxentia ii venit. Quocum venisset, prsesto ei fuerunt Senatus, populique Mediolanentis legati publice milli , qui
ciVitatem in ejus potestate dicerent ii , non studio partium properantes, aut subita erga Plat- lippum benevolentia, sed tradito more in cujus cumque Principis verba urandi, qui propius urbem Mediolanum xx. passuum millia exercitum
admoVerit ille ad xiii. kal. Jan. ipso Regis Philippi Patris natali die, Mediolanum equo invehitur mirabili celebritate ac plausu. Nam comitabantur Hominem Dux Mutinensium Ga8iuique ac Genuensium Dominicus Pallavicinus, multique praeterea Duces copiarum, obviam ei prodierat Senatus universus est imsumque vulgus praeteritae jam dominationis obib
245쪽
Liber Secundus. Ogilium, .laturae improvidum exultabat Philippi
juventa, OVitate apparatus, i studiis inanibus. Nulla etiam fuit regionis illius is vicinitatis paulo notior civitas , quin partem Senatu ad Philippum miserit gratulatum, ratumque iit in fidem,' clientelam reciperetur. Haec dum apud Borbonios geruntur, Licte- senius , quem in LobcoVtcrii octina Austriaci in Italia Xercitus imperatorem successiile libro superiore demonstravimus , sua in castra perVenit. Quae cum sient castra inter flumina duo, Agoniam in Seliuem , iisdem ipse quoque necetiario alluVionum , atque imbrium is commodis distinebatur , magnaque erat difficultate flectus, qua ratione Ticinum amnem transiret. Sed decedentibus paululum aquis, quod Philippum omnibus fere copiis Mediolanum comtendisse audierat, vacare a custodibus ripas existimans adversas, ad amnem Ticinum accessit Secu autem, atque ipse crediderat, easdem diligentissime a Vievillae ripas custoditas cum cognoVisset, primum, conVerso itinere, SeXtum V nit, quo in loco Ticinus amnis ex Verbano lacu erumpit deinde eo etiam transjediu prohibitus, quod omnia nostri loca moccupaVerant, mutato rursus itinere, castra ad legium, Opportuno, atque edito loco, communit ubi vero
ab Hispanis, qui Mediolanum, itemque a Gallis, qui Montemferratum tenebant , urgeri se poli a fronte, atque a tergo Videt, et iis centuriis, turmisque aliquot ad legium, qui Ticini fluminis ripas flervarent, Tridinum ipse demum se recepit, ut ibi , communitatis cum R
246쪽
ro De Bello Italicos Sardinis consiliis, de tota belli ratione consideratius deliberaret. At Gagius Mediolano prosectus cum XX. hominum millibus ad amnem Ticinum perVenerat, pontemque e regione legi essicere se velle simulaverat. Dum autem Austriaci magno concursu eo contendunt, dum illum, ponte trans ituque ut prohibeant, aggrerem eXtruere, tormenta collocare ripas denique communire est, nant, ipse magnam equitum partem, qui suos in equos singuli singulos pedites impunerent, occulte, celeriterque progredi jubet, praesectisque eorum, quid fieri velit, ostendit. Hi , cum ad locum pervenissent, qui Gula sicca appellatur, ad reperto, equites, peditesque ita, uti erat a Gagio praeceptum, flumen transeunt , raptimque pontem efficiunt, munitionemque ad capita pontis instituunt. Quare nunciata, agiugextemplo OVet, reliquumque eodem ponte tras
ducit exercitum. Transduelum in duas partes distribuit, partem lepi subsistere jubet, a tem ita collocat, ut Uerbano lacu, Ticinoque amne hostes intercludantur. Decepti Austriaci simulatione pontis, ubitoque equitum, peditumque nostrorum transitu perturbati statim profugiunt, Novariamque continenti impetu petunt. Gagius, longius a Ticino amne submotis hostibus, atque expeditis commeatibus, Mediolanum revertitur.
Interim Coras haeus praese ius castrorum Regis Neapolis, orid. Mil. legionis Macedoniciua Castellarenti legato missus cum centuriis albqu0t lyri chitrophorum, equitibus ccci, brmentisiue castrensibus Ni Guardinalium Muci
247쪽
Gonsagae, qui principatum ibi obtinebat , data
fide, nihil se oppidam nociturum, occupat; Ο-que Occupato, communito Brixelloque item, Rubiera castellis in potestatem redactiS, nulla interpolita mora, Regium Lepidi proficiscitur, ejuique civitatis imperiura Duci Mutinensium restituit. Quo facio, praesidia , custodiasque ad ripas abelli fluminis dilbonere , ad ipsasque
Mutinae portas provolare coenit. At PallaVicinus, qui Reginae Ungariae jussu Mantuae praeerat, summae homo in imperio leveritatis, ac diligentiae, cognitis his rebus, copias statim suas contrahit, atque auget. Subsidia Mirandulam subsidia item in Mutinensem arcem submittit. Frumentum Omne papulumque ab dextera Padi parte quoquoVersus Mantuam ad 1 ferri jubet. Gravissimas iis, qui non paruerint, poenas constituit, hoc consilio, ut, si forte orbonii arces oppugnare illas instituitient, quae opinio percrebuerat, ipsis ellent arces paratiores, nostri autem inopia rerum necessariarum , durissimoque anni tempore discedere ab oppugnatione cogerentur. Erant interea Mediolani plena laetitia, c gratulatione omnia eorum, qui Philippi, noVorumque hospitum adventu gaudere, eorum , qui extantis rebus gestis finem respicere periculorum Videbantur. Erat anni tempus a bellicis laboribus remotissimum Urbs fertilis,' copiosa, ipsi Mediolanenses benigni homines, perhospitales , ut his omnibus rebus invitati orbonii, quasi in perpetuum viciisent , neque ulli jam subessent hostes, facile curam omnem, diligentiam remitterent.
248쪽
At non languebat Sardinia Rex, neque, tantis accepti incommodis, deserebat se delectus habebat, renoVabat bellum atque intemdum, dejectum se imperii parte maxima, fructuosissima cum videret me exercitu, in commeatu, me sociorum auxiliis, quos propria bella, propriaeque calamitates premerent, illud cogitabat, si pol et conssilio Vincere, quo supera- Te riniS non poterat. Proinde Gallos potissimum respiciebat, qui Italiam ad se minus pertinere arbitrabantur, sperans, illos aut tollerabili aliqua conditione sibi adjungere, aut ab Hispanis, qui dissimillimo sunt ingenio, Vertere, aut e te tractandis conditionibus serere inter concordes causam suspi ionum, atque inimicitiarum. Et iisdem forte diebus peropportune ceciderat, ut inter Regem Borum Reginam Ungariae pax conciliaretur. Itaque unum illud esse tempus existimans de pace agendi, dum Victi sperare Austriaci, sublato in Germania bello teterri-ino, defectione Regis potentilli ni timere Bor- boni victores inciperent, it ejusmodi ad Regem Gallis literas Sese quidem defendendi imperii sui causa, non laedendi alterius ad arma descendille iactum eis nimia Hispanorum cupiditate, atque obsequentia Gallorum, ut bello Italia omnis ardeat gravi, caumitoso quo bello imgere se, quantam im ipse rurum suaruin a Muram secerit,' videre et ian, quantum litcito discrimen aditurus omnium reliquarum ni-ninus tamen, nisi G au lare, abnte quamprimum ab armis discedatur, eo animo, atque adeo obfirmato, ut ad e
249쪽
tremum usque spiritum prius depugnet, quam patiatur dominari in Italia Philippum regnante enim Neapoli, atque in locupletissimis provin- Carolo. si frater ejus Philippus Galliam Cisalpinam teneat, quam ibi, quam liberis suis spem reliquam futuram, aut regnandi aut omnino quiescendi Cun rec ita sint, tamen, ut exploratum sit omnibus, quietem e rabinitio spectalse, nihil bello, quam securitatem
quaerere, pacem, quae conditionibus sit non iniquis constituta, sese mox repudiaturum, meque
recusaturum, quominus Philippus in Italia 4edem, regnumquae collocet, si modo rex aequo, bonoque sit, opes quoque uiam raugeantur, mi non lemne sibi sit a potentiore finitimo timem dum. Accepta. Rex Gallia cliteras cum amgensonio communicat, qui cum a bello, ut diximus Italico valde abhorreret magnopere auctor fuit Regi, ut oblatam conciliand e pacis CCCassionem arriperet, neve quid Hispani cuperent, sed quis sita , postularent tempora, cogitaret illos, qui Italiam omnem concupierint
nunquam fore sequa parte contentOS, nunquam quieturos ipsum, AEX hausto erario, atque attritis Viribus provinciarum . debere aliquando sibi suisque consulere; meque tantum gloris , atque rutilitatis quaesitum, paucis expugnatis in Belgio arcibus, nonnulis in Italia castellis receptis, quantum esse facti. in Occitania con-jurationibus religionis calumnia , Britannicoque in nova Gallia . promontorio amisto, periculi, ac detrimenti importatum. Affidios hostes non perditos exurgere jam, factaque cum Rege Bo-
250쪽
2 Og De Bello Italico Tulliae pace, properare in Italiar infestis signis
Gerrnanicas legiones, quarum Vim, atque Obur addubitandum quidem esse, num Hispani scenis, ludisque Mediolani marcentes sustinere queant. Quibus rebus cum Regem commoVeri Argens nius videret, liberius jam suadere, atque
in Xtrema oratione sua monere illum coepit, tantam rem non eis cuiquam committendam
ne iis quidem, quibuscum maximis de rebus communicare consueVerit: aetatam enim multorum sermonibus, atque consiliis efferri facilius, quam explicari posse. Dat uni Argensioni negotium Rex atque ille statim Camposium, qui Regis erat apud Genevensem ci Vitatem legatus, distimulata itineris causa, propius Augustam Taurinorum in illam quandam accedere jubet, eodemque Sardinis Rex hominem e suis certum mittit. Cum Gallus pacem expeteret, bellum Sardiniensis formidaret, facile inter utrumque conditione conVenere , quarum conditi O-
num hanc uilli summam satis constat . Haheret Philippus Hispani Regis F. Dertonam, farinam, Placentiam, Cremonam ejusque i perii fines essent amnes ria, Abdua, Ollius, usque quo amnes hi in Padum influunt, atque ad conlauentem utque Abdure Padus ipse Sar ibi Mediolanensis provincia reliqua, urbs adjungeretur Mectiolanum nullum illi in inarium iis, nulla unquam effet auctoritas: Oneliensis traiius omnis, item tu am,
os 'idum Genuens biit daret ' ex Sardiniae impetraturos a Caesare Genue bus suauit earum ac