장음표시 사용
261쪽
Praefatio. Istfe, dignitatique riucipum caUeri maiarm putat Sublata nim tib rtate, gen ro in extin muntur ingenia, atques eiu modi extinctis cing niis, sistorii aut nusquam alid cm rq rU, H infuscat, fordibus adulationis coni mnitur satim, oe iacet; θ laque propterea Principum fama, quae praeclaris rerum Actitarum montimontis cinnititur , aut turpis , aut iis la omnino est. Potontia item illorum non modo non laeditur libertate scribentis, sed em
nulli Principes, Gumanae maturae viti nimium sibi indulgeant, multo quo ob eam Catmfam circa se habeant assentatores viles imp ritos, callidos, longo ab illis es; territa rest/git veritas I cuius ignorationes imperii existunt saeva, ignava. inimica virtuti , plena turpitudinis, plena malomitatis Una es Lsorii libere scripta, quae repugnant m quasi υoritatem is Principum conrip ctum , audeat adducere, eo lotas docere , quae snt ossicia es
Iigentis, moderati imperii. quibus iociis
manet is dominationis frmissima, commemoratio nominis fempiterna. Quae duos tu ri Principes voluut, it maximo obfnt, excitcnt portet praemiis, non coerCeant poenis, famae imperiique eorum Soluti custodem , historicism ibertatem. Cu/us quidem tib rtatis, P. C., n
hi es, de Vobis cum scribo , quod me poenis reat, nihil quod Vos pudeat. Gratissimum nim mihi , quas flendistis in Viberanda imi ria fra virtute usurpare scribod cum iu
262쪽
22 Praefatio. in eo mul possim o veritati, ut antra Lxi, ferSire , oe pietati satisfacere erga Vos meae mobis porro honori offutismum es mandari libere scriptis quae multa praeclara pro eiu dem Patris salute, ac dignitai ges, is , ut non solum eorum hominum, qui nunc sunt, Eqimonio, sed etiam eorum, quina crηitur, iudicis comprobesntur . Illos pudesathloriae, qui bella aut iniqua susceperuut, aut turpitor admini Jrarunt Vobis nunquam des,
nunquam fortitudo, nunquam animus , numquam consitum defuit, o tum quidsm Cum
omnia ducis et idebantur. Nam cum essetisprseter ius oppugnati, praeterque fas diserti,
a quibus minimc par erat, Cum Ju totiuς
inlici impetus belli ad moenia eqra conqitisset, ita , promesulibus t0t undiquc malis, I cessitati paruistis, ut nunqua=n dignitatis oblisisteremini cum aute=n res ipsa, quasi naturae vox populum ad arma vestrum impulisset, qui voxari, a diripi tacitus nolici, pri
quc Cou tantiae, nequc uipublicae deessetis: minde cum 'puli mos salus, quo suprema optimis Principibus lex esses desbet, ad Ellum traheret uecessarium, id ita gosidis, ut 13auis obliti periculi, unius mem rei libertatis videremini. Quo in bello tantum Sirtut , apte utIm qui retriti iis, ut qui causa cratis, mare etiam superiores stetis fueritque constium magis vestri quam consiti laudandus cuculus. Noquiu fuerit illo jucundisimus, scd quia prolρ
263쪽
Praefatio . 221ri Gentus plerumque fortunae, Emper virtuti praeclara consita tribuuutur. Ν qu ver0, quicumque belli Ventus futurus fuissest, uou imdem temper fuisset rerum Vobis Aedarum laus, nou cadEm Nominis gloria GENUENSIS . Nullis enim unquam adbses virtus ibruitur, qui etiam sua interdum i erecta frangit Lverse impetum sortis, eaque praestat ipsa perio incommodo accepto, quae nct ab incolumi quiadem fortuna prae Hari posse idebantur id quods Duquam alias, in Gedro certi bello victoriaque apparuit quae quides victoria non Casus semuritate, sed animi, consilique Sedri magnitudin parta H. Nam foro leuis arm0rum insolentia plebis foecem continer , aud mhostium reditu deiectam excitares, Sociis praesidium, Civibus Ferre salutem. hoqibus G segregiam in foedere fidem, simularem in bello
constantiam ostendere, haec tanta, ix quibus
Sictoria illa extitit admirabilis, mou profecto incertae , volubilisque fortunae munera, sed fructus fuerunt magnae cuiu dam, corroboratus virtutis Uuod, qui secun existimant adhuc,
ii, ut non nimium p rtinacit E GEΝUEN- si BUs infens, qui, cum virtus emineat, atqus appareat, fortunam malint admirari , es quibus maximus illae res ortu snt laus , ignorant quidem ceris. Equidem ego, nicquam M p
nitus nostiem, oe mirabilia quaedam tam rebus vestris nunciarentur, non tam primum liberoti , quod sentio , dicam sapientiam fum seram, suam felicitatem admiratus, ideoquσcran ardua, credibilia,sus tentaxa a Vobis,
264쪽
gestaque dicebantur, ut exitum illum formid Io si belli optandum potius, suam perandum
fusi iudicarem Postea fro quam vfθram Urbsm ingrufus, vostrorum Imminum mores, stitui aquo diripexi, formones audita prudentes gravUS , areth0ritatem Senatus, Populi oblimVmrim, nihil arrogans in Nobilitates, nihil in Pisb C0utumax, atquct omnia lona iustitiae, man-juctu ilms, diligent se aequitatis, Concordiae, fomlitudiutS Nn0zi, tum autem ron tam in Vos i li- cs, suam fori s s sapientes putatat, atque
existimaυ magis vise Vobis gaudendum quod Lia accidorint, quam mirandum Coet ri . qu0dita acciderint. Desbebat enim in magno etiam fortuno incursu stare Re publica tantis fulta virtutibuS, eques ullum ei a naufragio periculum sc 0t rat, cum uale ad gubernacula Viri tanto consilio magnanimitate pri editi s-drr ut . At Η animi etquitudo, difficillimo buli tempore, ita per pecta est, ut obscura ef- fc ion possit co=rsilium Coro ex onagIS acidan-dmn, quo locilius o caGere omnia, o nihil tim res Sunt enim qui timiditati, atque quamiae fabri mod rationis prud uti uino pr)etesndant. Veru=λ nihil et . quod ob -ltus irincipibus obsit, si ann posse in contemni, nihil quod in matur in Nits quam uaet in ipsa qui tin os il
265쪽
Praefatio. 223 ferant hi deblaam hanc hiertiae suae aeuum, ut praetereantur in historia, qui nihil hiripio dignam gesserint. Vos autem, P. C., dignissimi fana e iis, quorum sit in literis nomen illustre
atquς suum, Cum nou olum ad tempus mximam Reipublicae e yrae utilitat ni attuleritis, ed etiam ad exemplum, ut quicuuque o qba Vobis noceres olueris, nullam esse intelligat apud non timentes tuantis auditoris atem nequc facile nocere iis existimet, hoc animo quos vise Cidit, ut nullam neque faciant, equo patiantur iniuriam. Scribatur igitur tantarum Erum historii maneat fama deson aeci mauuat Uxemplum Patriae defendesndue neque cris, opinor, qui squam tanta aut inscitia, aut invidia depravatus,
ut, hunc tertium de Bello Italico Librum quod bis quas connecraverim, quodque eius libri a principio res V Hras dilaudaυerim , sdem idcirco Ce prudentiam desideret meam. Nam librum cui potius donarem, quam Vobis, qui libro ipse materiem dedi hiis uberem , atque excellentum Pr S autem quantae illae fuerint, ipsa declarabis luculentius bidorim in historia denique earum couscribenda e trorum ego Civium, P. C. , . Ciorum, etiam hostium conscientiam testor omnia
267쪽
ΗΡΕ Α Tost in Germania crea Francisco Lotharingi coniage Borusco bello in genti Silesis totius actura com- ossit , alios in Italiam duces,mmittebat heresia Austriaca, alio eXercitus; neque tot fatigata deterritave adversis multo alacrior ad Italicum bellum duabus m gnis, gravibusque domi cutis liberata consurgere Videbatur. Quibus recreatus nunciis idte
268쪽
fugerat, tenere se jam non poterat, creliquias, quas habebat exercitu copii , adaugere , Uzd totos e Getanania dies confluere Mantuam dicebantur, iisque Mediolanentem recipere proVinciam aeditabatur. Sardiniae item Rex minus eii animo bilicito coeperat, adVentantibus Gemmanorum auxiliis. Itaque renoVat bello, Campositanum statim colloquium dirimere , pacisque causa Venientem ad se ex Gallia Comitem Ma- libojuria suis excedere finibus uiserat, ne quam daret Austriacis immutatae voluntatis suspicionem . Quanquam non defuerint, qui colloquium Omne tempori causa , non dissentientibus Britannis, quibus . unis Sardiniae ex confidere videbatur, institutum , neque verisimile dicerent esse, ut iis Sardiniae conditionibus stare voluerit,quse, di milio Oneliensi tractu, Philippi in Ι-
talia regno constituto , praecipuum illud suum terra marique amplificandi imperii consilium si
non frangerent, retardarent quidem certe . Sed
sive ex animo factum, sive limulate illud fuerit in animis enim hominum , maXimeque reguli multae uni latebrae, multi recessus ad ejus certe colloquii, pacisque mentionem ita Galli obtorpuerant, ut indormire bello, atque hosti viderentur. Ille autem nunquam non Vigilans,
temporibus imminens Hastam subito Pom- pejam, ut superiore libro demonstravimus, coperat, alienaque tatus discordia, quae naturae dil-
similitudine, tacitis alta suspicionibus inter Hispanos, Gallosque se pebat in dies latius, nou cepta solum incommoda sarcire, sed celeriter maj0ribus utilitatibus sanare sperabat.
269쪽
At orbonii teste primum inter se, deinde
aperte graviterque illidere coeperant. Erant Hispani, repugnantibus Vehementiissime Gallis, Mediolanum profecti, contra quam erat in concilio de communi sententia constitutum, diolanensis arcis oppugnationem urgebant quae
res, offensionem illis non mediocrem ad socios afferebat, intempestivam detegendo cupidit,tem, nimium distrahendo Vires , infirmiores reddebat ad resistendum hostibus . Sed nihil commovebantur Hispani . Omnia omnibus Viis ad oppugnandam arcem necessaria Ndiolanum conferebantur jamque, aggere jacto,
collocabantur tormenta, neque minus interea d
ces, praefeetique copiarum intra tecta Urbis r cepti scenis, ludisque oblectabantur, prorsus ut
videre esset, belli apparato, otii deliciis
eandem fremere Urbem, ac lasciVire. Postea V ro quam Camposiani colloquii certus increbuit rumor, Gallicarumque ad Hastam Pompejam cohortium deditio non sine obscuro quodam consilio, 3 quasi praevaricathone, facta esse dicebatur, tum autem prodi se a Galli circumveniri Hispani existimantes Alexandrinae arcis obsidionem repente dimiserant Veritique uno tern-poreis sociorum, uti quidem ipsis videbatur, infidelitaterno hostium adventum, a Mediolanensis item arcis oppugnatione tormenta deducta omnia, in naVesque subito undique contractas imposita secundo flumine, caeteraque terrestri itinere impedimenta Ticinum summiserant, eoque
Philippus ipse, iux Mutinensium, agius que proficisci quamprimum cogitabant, in hiique
270쪽
218 De Bello Italico omnibus rebus conlilia, copiasque a Gallis sejungere velle Videbantur. Atque hi deleri se ab Hispanis cum Viderent, ne superfluentibus Austi iacorum copiis soli objiciere itur , neu Genua, Galliaque Narbonensi intercluderentur, omni circa Tanarum, Padum, Bormiamque amnes relicta regione Novas sese Versu raptim recepe
In Hispania autem propter invidiam Camposiani colloquii male Galli audiebant, adeout Rex ipse subita incitatus ira Reginae uxoris
admonitu, non lati animadVerten quantam rem,
quamque alieno tempore moveret, a Gallis dis cedere sociis tam inbiguis, novasque Xperiri amicitias constitueret eaque de causa Hieronymum rimat dum Genuensem in excogitandis , gerendisque rebu prudentem hominem , atque alacrem in Germaniam cum mandati mitteret, quae Regi maxime Sardiniae officere, atque Ob-sare dicebantur. Erat rimaldus Aranquesiano confecto Cedere, legatione functus Reipublica: suae, cui cum inservire se o se existimaret, si quae Viennae agenda erant, quaeque ad Italiam, atque ad Rempublicam adeo pertinere Videbantur per se potiuS, quam per alio a P crentur, suscepta legatione, statim, ut erat ulluS, profertus est. Sed ea quoque Iegatio nimio ambitionis studio suscepta, ut multa illi Hispanorum,
frustra fuit. Na n neque liberum erat Reginae Ungariae cum Hispanis adversus Sardinis Regem contentire, inscientibus Britannis, quos tamen Modinis Regis com modis acerrimi, videbat esse au