Explication suivie des quatres évangiles...appelée à juste titre La chaîne d'or

161쪽

Phoci eut diro aussi qu'st ne partant ei que do Marte et de so divi fils, 'Evangsili steveu nous Iair enlendre que les Mages, uidsis par uti instinc divin Ont parsallempnt connula coticeptio miraculeus d Christin laquelle Ioseph sit ait complhlement trangor. 2 O pluto salut Anselme, car o ne trouu rien d semblabie dans la GlOSe. 3 Ce paSSage ne se trouve a moto mot dans aint Augustin, ais e termes qui valentililaus te serm 4 comm dans aint Chrysoloque serua. 5 et 60 et ussi dans es commentatres de Raban Au saint Matthieti.

enim hominem, et agnosciam Deum. BABA. Divino autem nutu si elum St, quod aberat Joseph, ne aliqua mala suSpicionis occasio daretur genti cius GLOSSA . ut licet morem suae en is in donis osserendis sequebantur orithe enim auro, hiare, et di VerSis genseribu aromatum abundant , tamen aliquid mysterii muneribus demo Strare Volebant. Unde sequitur : pertis theSauris Suis, obtulerent ei mi era truiu, bus, et

myrrham. GREG. Diu om. 0 Super Ei ang. Aurum quippe regi congruit, thus sero in De Sacrificio ponebatur,

diuntur. AUG. in serm de Epiph. Λu-TOM. d. rum igitur solvitur quasi egi magno; thus immolatur ut Deo myrrha praebetur, quasi pro Salute omnium morituro. CHRYS. GH opere imperfecto ut si . Haec autem et Si tunc non intelligebant, secundum quale mySterium ista gerebant, vel quid Significaret unumquodque munia eorum, nihil contrarium est gratia enim quae illos haec Omnia laesere hortabatur, is S Ordinaverat imi Versa. REMIG. Et Selendum quod isti non singuli singula obtulerunt, sed Singuli tria: et singuli eum Suis muneribus regem, Deum , et hominem praedicaverunt. CARYS. in Om. I super Matth. Vere- eundentur ergo Marcio et Paulus Sa-

162쪽

lj vivant la versio de Septanto, o quel ques-uns lisent cita tolματος tu domo, dans lamat son, a lie decim Izc.ματος in ore, dans a bouehe La Vulgate a traduit Thesaurus desiderabilis et oleum in habitaculo justi Prov. XXI, 20.

mOSulenus, qui nolunt videre quae Magividserunt, qui cclosiae sunt progenitores, Doum in carne adorantes quoniam senim in curiae serat, as in monstrant et praesi Pe ilitoninui autem non ut purunt hominem adorant Sed ut Deum, demonstrant dona quί Dei, Osrorro decen erat. Conisiuidantur et udaei vidente Se riR-

ventos a Magi S, et neque post illos Ve-uire Student. GREG. ho m. 0 it jam

si , Potest et in his aliud intelligi

auro navique Sapientia usignatur, Salonione sest qui ait Proverb. l. :u Thesaurus desiderabilis requisesei in ore sapienti S D liure, quod Deo incen

eundunt illud Psalm 40. Dirigatur

oratio in ea Sicut incensum in conSpectu tu per myrrham Vero carnis Ortificatio figuratur. Nato ergo Regi nuruuioli erimus, si in OuSpectu Hii Sapientia lui Dino splendetuus ilius Osseri- uitis, si per Orationum Studia Deo redolere valeamus myrrham Osserimus, si earnis vitia per abstinentiam mortissea-mUS GLOSSA . Sive Anselniare ut jam si . Tres autem viri qui Osserunt, Significant gentes de tribus partibus numili venientes thesauro aperiunt, i in fidem cordis per consesSionem OS- tendunt lj seno autem in domo docentesne thesaurum bona, conscientiae aetando Propal mus ossorunt tria munera, hoc est, idem auctae Triuitatis

163쪽

desicritures et qu' iis en tirent les trois sens hist0rique morat et allegorique; utienda logique la physique et a morale en tant qu'il les sola metient si a sol.

vse apertis thesauris Seripturarum, his toricum, moralem, et allegoricum en sum osserunt : Vel logicam, phySicam,

set ethicam dum illa fidei servire sa-eiunt.

Et responso accepto in somnis, ne redirent ad Herodem, per aliam vianu recensi Sunt in re Vionem uiam.

AUG. in serm de piph. Herodes impius laetus ectimore erudelis voluit

desaevire Sed quomodo poterat capere eum qui ipsas fraudeS Venerat amputare Ut ergo ejus fraus elideretur, Sequitur Et responSO accepto. HIER. ui enim munera obtulerunt Domino, consequenter responsum accipii responSum enim

non per Λngelum fieri dicitur, ut meritorum Joseph priVilegium demonstraretur GLOSSA . Fit autem hae responsio per ipsum Dominum; quia nullus alius iam reversionis instituit, nisi ille qui dieit Dari. 14. : Esto Sum tia.

Νon tamen loquitur puer ad eos De Divinitas ante templi reveletur, et ut Vera humanitas habeat ire. Dicit autem : Et revonS accepto : Stetit enim Moysegiacitus clamabat, Si isti pio asseetu in torrogabant quid divina juberet voltin tas. Dicit autem : Per aliam iam reversi sunt in restionem suam, qui iu- 1idelitati miscendiuo erant Judaeorum.

164쪽

a sisi18-ChriSt, reto urnassent vers co ro impie et cruei Ceu eu esset

qui abando uentu sisus-Christis qui passent ali demo par te siclisi, reviennent hiasisus - Christi aesta si uitende Celui qui a vocu usqu'a-

CHRYS. in hom 8 super Matth. Intuere autem Magorum fidem, qualiter non scandaligati sunt in seipsis, dicentes magnus estiue hic, quae necessitas fugae est, et Occultae receSSionis is Hoe enim est vor in fidei, non quaerere cauSa eorum quae fieri praei ipiuntur, Sed Suaderi solum ab eis. CHRYS. super Motth in opere imperi

ut sup . Si aut0m Magi Clii istum quasi

terr lium regem quin sisSent, invenientes 'una, pud ipsunt ni insissent Iiunc autem adoraV Puni P reversi sunt. Cum autem revorsi fuissent, manserunt Olentes Deiani magi quam aut et Prae-ili alites , multo erudierunt: et denique iii uiriliomas visset ad provinciam

illam, adjuncti sunt ei haptigati, saeli

Sunt adjutoros praedi alii iii ipsius.

GREG. hom l in rang. Magnum vero nobis aliquid agi innuunt quod

in regionem Suam per aliam iam revertuntur. Regio quippe noStra paradi-Su est ad quam desii cognito rediro per viam qua venimus proli ibemur rogione etenim nostra, Superbiendo, inobediendo, visibilia Sequendo, cibum Velitum gustando, die ossimus Sed ad eam necesse est ut lisendo , Obediendo, visibilia contemnendo, atque appetitum car- Dis refraenando, redeamus. CHRYS. Super Matth in opere impers ut Suh. Noe etiam erat possibile, ut qui ab erode ad Christum venissent, redirent ad Hserodem tui uini reliet Christo ad iliabolitin transeunt per peccatum, Perpo nitentiam revertuntur ad Christum iiiii Qui in sui in innocentia dum seseli

165쪽

quid sit malum, facile decipitur sed

eum eXpertus fuerit malum qiuod inVenit, et recordatus bonum quod perdidit, compunctus redit ad Delum qui autem rolicto diabolo seni ad Christum, dissi elle redit ad diabolum muta dum gau-dset in bonis quae invenit, et recordatur mala quae evasit, di melle redit ad malum. 0ui cum recessissent, ecce Anyelus Domini apparuit in somnis Ioseph dicens e Sursse et accipe puerum et matrem ejus, et fuste in Estyptum et esto seu usque dum dicam tibi futurum est enim ut Berodes quin a puerum ad perdendunt eum sui consuryens accepit puerum et matrem ejus nocte, et secessit in Estyptum:

t erat ibi usque ad obitum Herodis ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem diae Egypto vocavi Filium

meum.

RAB. Hic praetermittit Matthaeus diem

purificationis, in qua Oportebat primo genitum offerri in templo, et agnum Volpa turturum , aut columbarum. Et quamvis timerent Herodem, tamen non sunt ausi tranSgredi legem, quin ad templum puerum deferrent. Cum itaque

rumor de puero jam inciperet dilatari, mittitur Angelus, qui in AEgyptum saeiat

puerum tranSportari. Unde diei In Velus Domini oppo it in somnis Io Seph. REMIG. Per hoc quod semper Angelus Joseph in somnis apparuisse dicitur, mystie designatu quia illi qui a curis terrenis et Secularibus negotiis quiescunt, perfrui angelica visione me-

166쪽

runtur. Didit ergo Surcste, occipe puerum et strem ejus. HIL. Cum desponsatam eam justo Significabat, conjuste in nuncupavit, Sed poS partum malortantum Jesu Ostenditur; ut quemadria O-dum justo doseph seputaretur Mariae in virginitate conjugium, ita venerabilis jus stonderetur in desii matre virgini

tas.

trem et puerum ejus sed e conVerSO, quia non propter matrem puer natus St, sed propter puerum mater praeparata

ost Sequitur : Et fuste in Myptum. Quomodo autem Filius se aut liomi-nsem fugit aut quis liberet de inimicis, si et ipse inimicos suos timet i Et primum quidem oportet ut regulam humanae naturae quam Suscepit conserv0let in hac pane, quia et humanae natur motiuerili late convenit sugere poteStatem minant in deinde ut caeteri Chris

tiani cum necesSitas erSecutionis ad-vsenerit, supere non erubescant. Sed

luare in AEgypluui Recordatus est enim Dominus qui non in finem irascitur, luanta mala secerit Super Egyptum iduo mittit Filium suum in eam, et dat illi magnae reconciliationis signum ut decum plagas Egypti una medicina Sanaret ut populus qui ante fuerat perseeutor populi primogeniti, custos fieret

Filii unigeniti ut qui populo illi violenter dominati sunt, isti Filio cum devotione servirent ut jam non irent ad

167쪽

i in ne trouve a cetto citatio dans es Sermons qui nous restent de aint Augustin. Autres is elleratait hi si hin autre passage me nou donnon plus a comm d deuXihme

Mare Rubrum demergendi, Sed Vocarentur ad aquas baptismatis vivificandi. AUG. in serni de iph. Audi etiam magni mysterii saeram sentum Moyses aliquando in Egypto perfidis clauserat diem illud Christus adveniens edentibus tu senebris reddidit lucem : fugit ut illumina ret, non fugit ut laterol. Sequitur esto ibi usq)te dum dicam tibi e titit tm est enim ut Herodes quaerat puerum a perdendum eum o AUGUST. in serm. 2 de S. Innocent. Putabat enim infelix tyrannus Salvatoris adventu regali se solio detrudendum ; sed non ita est non ad hoc venerat Christus ut alienam gloriam invaderet, sed ut Suam donaret. Sequitur Qui consurgens accepit erun et matrem sit nocte, et Secessit in Estyptum. HI R. Supple idolis

plenam cium enim post Judaeorum iu- sectationem, judaleam relinquens ignorantiam seculo colendus infertur. IER. Quando igitur tollit puerum et matrem ejus, ut in AEgyptum tranSent, Oete Ollit et in tenebris quando vero revertitur in Iudaeam, nec OX, nee tenebraeponuntur in vangelio. CHRYS. Sup. Matth. iu opere imperis ut Sup.ὶ Omnis enim perseeutionis angustia nox est refrigerium autem dies. RAB. Vel quia luce Vera secedente lucis ipsius osores in tenebris remanserunt, ipsa Ver redeunte, illuminantur. CHRYS. in hom. 8. Sup. Matth. Vide autem statim ipSO nato tyrannum insanires et quod

168쪽

EXPLICATION DE ULVANGILE

l) ille do disperdet simulacra, ito a dans le texto com novebuntur simulacra. Inator cum uero ad sextraneam sessusta

tur regionum ut si tu indipiens ali uispirituali rei desseruire, videris te tribulari non turberis, sed omnia viriliter Dras; hoc labens Xomplum BEDA. Quod enim Dominus a parentibu Sublatus est in Ezyptum, signifieat electos Saepius talorum improbitat suis effu- rando se sedibus, vel lium exilio damnando, . Si quidem ipse qui suis erat prode0plurus Matth. 10. si cum Vos persecuti suerint in una civitate, fugit in aliam n prirnus mei quod pro cepit; fugiendo lio min0m quasi homo in terra, que ni stella Magis paulo

ante adorandum monstravit ex coelo.

REMIG. Quod autem Dominus in AEgyptum iturus isset praedixerat Isaias cum ait u Ece Dominus ascendit supernui, ni levem it ingredietur AEgyptum se disperdet simulacra AEgypti. Consuetudo autoni sui istius vangelisti se omnia ut dixit confirmare thoc ideo, quia dudaeis Scribebat ideoque subjungit Ut adimpleretur ito miliet, mest a Domino per Prophetam dicentem: ae Lyyyto Cocavi Filist in meum. II R. de optimo steriere lutea pretandi. Hoc si interpretes non habent, sed in Osee prophetia juxta hebraleam scribitur veritalem uia puer si alii, et dilexi olim Egypto vocavi Filium meum. D LX quo transtulerunt u Quin parvulus est Israsit, o dilρxi eum, X E Pt Vocavi filios ejus nHIER. sio meam. Hoc autem testi-

169쪽

parce qu'il se rapportu figurativementini Christ. I saut remarquerinesset que ce prophsite commerious es utres prodirent l'avsinementiu Christ et a vocation des Gentiis, en De laissant amat entisirement docotyle oud historique dii sidit. - . CHRYS. hom 8 Sur . Matth.)C'est uti des caraethrses de la prophsitie doni 'applicatio est sed quente, que curiu'elle prsidit desinus 'aeeomplit en d 'autre nou seu avo usu exemple datis coli prophsiti qui avalis uribj et Sim si uistisivi siue les divisera dans Jacob, set judes disperserat ali mi levi' Israhi, n et qui ' pas sit ne compli dans es eu ensent de Iacob, ais dans leur descendanis. 'est e que nou voyons encor iei ea leChristis io iis de Dieu par natur et 'sesti tui questa prophsiti a

monio utitur Evangelista, quia hae typisse referuntur ad Christum. olandum enim tuost in hoc proplipta et in aliis, ita de adventu Christi et de voeatione gentium praeuiuatiatur, ut radix historiae non penitus deseratur. CHRYS. in horn. . super Matth. Est etiam prophetiae isex, multa multotist diei do aliis, compleri autem in aliis; sicut de Simeon et Levi dictum est Gen. 49. :re Dividam eos in Jaeob, et dispergam in Israsit is quod non in eis sed in nepotibus completum est: quod et hic apparet: Christus enim natura Dei Filius

est, et si in eo pro prophetin completur. HIER POSSumus autem et uno locum aliter On iliare propter contenti Osos et inducimus testimonium ex umeris, iidentes Balaam Num. 23. :u Deus X AEgypto Vocavit eum gloriarius sicut unicornis. D REMIG. Per Joseph autem designatur ordo raedicatorum per Mariam Sacra Scriptura per puerum notitia Salvatoris per perSecutio nem erodiS, persecutio quam a Ssa

ostra elogia in Hierosolymis per fugam Joseph in Egyptum, transitus praedicatorum ad gentes insideles AEgyptus senim tenebrae interpretatur per tem pus autem quo fuit in AEgypto, patium temporis ab ascensione Domini usquo ad adventum Antichristi se obitum Horodis, extinctio invidia, in cordibus

Judaeorum. Tunc Herodes videns quoniam illusus esset a Magis, iratus est valde et mittens occidit Omnes pueros qui erant in Bethlehem, et iu

170쪽

S. AUG. serm. Su=' 'Epiph. Et pendant qu'il persi eut te Christcontemporatu de ce ro eruet, ii tui forme ne arme delatante desblanches insignes decla viet iro. - . fg. 1 Ce ro impie e me, tant SaluiSSaneo au service de es bienheureu ensaut leur eui sitsimoin utile que par es esset de sata iust, ea plus a cruauti qui tesperso quia fiat grande, plus avssi ut rillante la rhe qui lus mi en

i Serm. 3 qui est les dans l 'appendie inlitui : de Diuersis. Ce qui fuit sans indieatio ceriai ne est tir dumilie du sermon 66 surri'Epiphanie dans I' appendice ci inessus.

omnibus sinibus ejus a bimatu et infra, Secun- lun tempus quod aequisierat a motis.

CHRYS. sup Matth. Postquam parvulus Jesu Magos suo impseri subjugavit, non potestate corporis sed gratia spiritus, irascebatur Herodes quia quos ipse sedens in throno regni suadere non potuit, his esus parvulus placuit in priaesepio jacens Deinde conte vimentes oum Magi addiderunt causas doloris unde dieitur : Tunc Herodes ridens quoniam illusus esset a nostis, iratus est alue illa enim rugum ira magna et inextinguibilis est quain regni eius aedendit. Sed quid se ei l Mittens oecidit omnes pueros. Sicut enim bestia vulnerata, quidquid oculis ejus occurrit, quasi a uetorem sui vulneris dilaniat si se illo delusus a Magis iram Suam Super parvulos diffundebat leobat enim cogitans in uror : Certe Magi

puerum invenerunt, quem regnaturum distebanta, nam reX, regni et repletuS, dum omnia timet, Omnia Suspicatur.

Ido ergo misit et interfecit omnes parvulos , ut unum inveniret in omnibus. AUG. in serni de piph. Et dum insequitur Christum regi nostro OMVum, procuraVit exercitum stolis victricibus eandidatum. AUG. in Ser. de Innoc. Ecce profanus hostis nunquam beatis parvulis tantum prod0sse potuisset Ob-Sequio, quantum profuit odio : nam quantum contra eos iniquitas abunda