Indagatio naturae sabbati et quietis Novi Testamenti auctore Johanne Coccejo accedunt veterum et recentiorum testimonia

121쪽

ΕΤ Mur ET N. T. 99sraelitis , velim igitur demon-rent, quare non verba illa, Non a-ies ullum opus vel quicquam in rigidonsu ad nos pertineant; si qui dena ad nos pertinent. In qua re, nescio, in vel inter se vel sibi ipsis concor dent, qui sunt in illa sententia. Vi- deo quidem , a quibusdam dici, diobservantiam abbati ive Diei Domini a Chroiianis praecipiendam , iamqtieus praxiu urgendam recte quoque reser bi ea, qua exstant Perem. IT: 2I. 22.27. Sic aitJehova, cavete vobis ipsis: SI sne portetis onera die Sabbathi, aut inferatis ea in portas erus chalai-

amorum neque ducatis onera edomibus vestris die Sabbathi, neque ullum opus faciatisci sed sanctificetis diem Sabbathi, quemadmodum praeceperam majoribus vestris. Quod si non auscultaveritis nihi, ut sanctificetis diem Sabbatiocion portetis onus ingrediendo in portas erus chalaimorum die Sab

122쪽

deo a quibusdam dici sed Lab iis

cena video dici, quod abbatum heb domadale sub N. . sit a rigore oecon Dalf V. . liberatum quae quomodintelligi debeant, 'uibus fundararentis superstructa sint, equide

non video.

LXVJ. Deinde, si morale est cestare , quia Deus cessavit , ericliam morale eo die cessare, qui ineus quievit. Praeterea, si moralest , unum diem ex septenaiciolum agi sine tractatione operis nostr liciti, etiam necessarium fuit Deo: sex diebus creare omniari septimo quiescere. Nam , quod morale sic immutabile est, id in aeterna veritate scindatum est. Atqui non poterat Deus, qui omnia septimo diei

una ecte fecit, etiam similiter omnia primo

123쪽

rimo die simul ede facere Ergo

ibera is ipiens a voluntas fuit, uae illum disposuit rerum facien arumci quietis ordinem. Quem tmodum vero liberum Deo si it c ordinare sua opera , sic cli,erum ei filii, quando id facero, ituit, memoriam diei quietis sua per symbolum interna omines propaga tre. ubdi autem symbolum quienis Dei, quod positum est non tan- uim in quiete alicujus diei ex Fptem, sed ipsius septimi transpo-iimus, nonne illud , quod dedit, illimus Cupio cognoscere, quibus argumentis persuasuri sint Ju- daeis, mentem praecepti esse , uno die ex septem feriandum csse. Quanquam scio , antiquam hujusce opinionis 'riginem esier

quae QChrysost om attribuitur. Attamen Calvinus si ius modi er ore Pseudo-Prophetis imputat, qui' cos docuerunt occipi voluerunt , tanquam si visum esset Spi-

s ritui

124쪽

D SABBAT

ritu Sancit , quod ipsis visu

fuit.

LA VII si vero cerimoniale est in taxatione sepimiae, exponant, quaeso, nobis, quare taxatio septimae sit cerimonialis taxatio alicujus ex septem sit moralis quid differant ea moralitas & cerimonialitas, si cessatio septimae munius ex septem eadem praecepta est propter eundem finem. Denique, quo-naodo efficere possint, ut ipsa quies

non sit figura

Objecti ex loco Matth. 4 2C.

LXVIII. Utuntur quidam eo loco , qui est Matth. 24 2 O. Orate autem, stat fuga vestra hieme aut Sabbato. Eod si mentem illorum, qui hunc locum allegant, recte perci pio, hoc volunt Intelligi hic per Sabbatum non septimam quia receptu est, in . . nos ad eam non tene flri sed dominicam, unam ex septem, quae a conscientia obserpari debuerit

125쪽

a istiusmodi illis feret die Sabbati

e dominica. In qua ratiocina-

ione hoc rursus sumitur , quod Ju- aei non concedent, nemo synon uietis Domini ab operibus crea-i ionis posse alio die agi, 'uidem ne verbo expres Dei. Sabbatum,itur omnino significat Christus, ton dominicam. Loquitur autem ad udaeos. Discipuli enim ipsuis exudaeis erant. Potest sub innuisse, qu bd multi adhuc infirmi fide futuri afuerint, qui diem a die judicaturi essent , tempore casus Hierosoly- Dimae. Et id nobis suffciebat dixisse. Sed dicamus etiam , quod omnium lanissimum est. Orandum fuit si

ldelibus, i ut exitus illorum non se retin fuga quemadmodum promissum erat cito exeuntibus Es. 2:I2. Exite . . Nam non infestina illione exibitis, o infuga non ibitis. a. ut, tamen contingeret, eos cogi iu-

126쪽

ao DE SABBATO gere, si iga non fiat in hieme Maju

enim incommodum habet fuga hiemalis. Hoc erat futurum fugae tardantium exire incommodum corporale. Sub quo exemplo omnis corporalis incommoditas intelligitur Deinde, ut pritis Sabbatum tollatur , quam fugere cogantur vetunc vel in posterum. Et, qui prO- miserat , media septimana post 'Christi excisi exaltationem, cessaturum ex parte sacrificium&munus, Dan. 9 idem promisit eo ipso, Sabbati abolitionem eo ipso tem pore inchoandam esse. Post haec, si quis tamen ex Sabbati opinione eluctari non posset, is neceste habebat orare, ne fieret fuga in Sabbato Denique ipsi Judaei orare debebant , ne fieret sua fuga Sabbato.

daeos

127쪽

abbatum, neque illic futuri. Et quidni

bad eosdem pertineat hoc dictum, ad y quos V. I s. znc, qui in Iudaea erunt; ipsi si Ia cc mi , qui in agro. Quos autem exaudivit Deus, illorum ueta non si raci a Sabbato, quia vel non coaeti sunt fugere, vel non sunt tur

ibat Sabbati religione in regno li-

ibertatis Amosus cap. 8: IO. prae-

ddixerat: Etabo festa fra in luctum

to omnes cantus vestros in lamen lim. Non debuerunt igitur orare, ut id ne fieret, de quies illorum non Ver- , teretur in fugam Certe nunc cd sugiuntis vagantur exulant m. Sabbato deliis, , nisi stuperent, ejularent, non obam illam terram, a sed propter irrit Oritu Πῖ, quem con- . foderunt. Zach. 2. Velim hic etiam a legi Walteum p. 29 O. b. cujus Verba haec sunt quod dicti Ar Mailh. 24:2O.m Io modo evincit, non se in quarto praecepto aliquid ceremoniale iapropter in falsi

128쪽

morale, quod in praecepto in si id dici potes nempe ne id eo tempore iat, quo da vino cultures vacandum es id eo modes, cui Core non lat, quo a Judaeis factum ira est. Deindeo valde conveniem est quo-ν undam reston o M peculiariter intelligendum esse de ultima oppressione, qua rempore ob dionis Hierosolymorum a Ronianis die Pentecose contigit; quo ideles qui inter Pudaeos vivebant, propter clutetem hominum o jumentorum, se ad

fugam parare non poterant, ut antlim

discrimen evaderent, .ctc. Potest o hoc dici, Christum sci necdochic ratione istis temporis locutum esse de twris em pore ad fugam incommodo, quemadmo idum sermonem suum de rebu in Eccle a

Novi T. futuris nonnunquam risibis3E E ia Veteris Testam accommodat, ut Matth. M. 23. Quando donum timui ei es ad altare, circ. Atque ad hujicirci colorinationem hic a af potest, quod dies a ter Dominicus inquam in x Esrit ramor T. nec apud pri=mtiva

Iccis sci fore Sabbathum yycetur.

129쪽

LXIX. Si qui sunt porro, qui laic id huc haerent,velim diligenter On- derent, quid secundis in illa, quae iam de Sabbato tractavimus se

praecipue a Paulo dictum t. Mol os 2:i 6 17. Nemo vos judi et ibo aut potu, aut in PARTE festi aut iunii aut Sabbatorum. suut um-ua futurorum. Si Paulus alia praeten hebdomadale Sabbatuiti intellexit, quo- imodo distinguit Sabbata a festis in oviluniis λ Et quod Sabbatum aliud ' restat, nisi annus Sabbaticus λ Quis credat, Apostolum eo duntaxat re- spexiste Et quare dixit Sabbatorum' in parte ulla Sabbatorum Si Sabba hebdomadala excipiendum fuit, iudicari in eo possimus , potuitnet aut debuit Apostolus sic loqui, Pharisaeis pisam dare cooitandi. ia quasi totum hoc verbum Non acus ossi ou sublatum vellet Redie

i dicit

130쪽

Col. 2. Gal. q. Rom. q. sciliceat interpretari, tum nullus erit locus in toto . N. . ex quo evinci pos , Sabbatum

hebdomadale udaicum post Chrsi

ventum esse abolitum. Ego non dubi-iato, Phari os vel propter hoc ver- abum judicavisse Paulum dignum . morte 3 non posthim videre, quo-1modo, qui tenent hanc hypothesin, quae est , quietem omnino necessariam esse, si tum adfuissent, non secundum Phari os fuerint judicaturi. Atqui, inquies , o rem, quν Sabbatum a Judaeis observari debuit, non ipsim hebdomadale Sabbatum per se intelligendum ARBITRAMUR.Dicas potius, Apos olum male locutum, corrigas eius sermonem. Quin ipsa cessatio est umbra. ut jam demonstratum est . Quod autem lumbra esl, id hic Apostolus intelii git Conser Cal. :io. II. Dices,

In is locis omnib)ι diei alicujus ob sim; alio ad ustis religionis ex in Gulo

Christi