Consolationis philosophiae libri V Anicius Manlius Severinus Boethius ejusdem Opuscula sacra cum integris notis Joh. Bernartii, Theod. Sitzmani et Renati Vallini acced. Petri Bertii praef

발행: 1671년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

'uae celo conscendo soli uas sibi cum velox mens induit,

Terras

ad id quod e e es rufus oculorum aciem ConzGten, quocirca Jola philoseph cuitatio recupe .r alas. nam in istis , quan tam ieri potes , em ia semper οιί r fatur , in quibus , ut d inis . mi um .ilie qui suu , di inus est. Idemque sibi vult paulo ante cina ait ei anima opti

si cui Aeli, si Mihi Tu Di Nixic formata quod totius Philosophiae finis est , ut supra annotatum Q iis au tem sit ascensus iste mentis ad Deum quomodo fiat, videndus Hierocles c in mentario aureo a pag. Hermes vero, ἔρο υνον et ' ον ἁνθρωπα

o λυμυχών - άνάααας. Haec unica se tu, homini es , cogniti Dei i hic in f, in sumesi sensus Vall. V mens. Mentis seu Animae humanae virium facultatumque,e dem penitus descriptionem habet Hermes Poemandro Dicas illuc respexisse Boe

be is ibi epit inde , ubi nunc eli , qua quam discedens yul et sim in cor ium zolare usiis pennis gebit , nihil uis obstabit curo , non lis incendium , na the is amplitudo , non lorum , non Ide una eliquorum corpora, quin penetrans imma , ad supernum' Vocorpus transcendat sui etiam si dilucris m n versum transue quae extra mundum sunt se quid extra est contempla i , id acquie tibi licebit. In tuere modo quiant. animae tuapo fas, quanta cete ita, Ex qua celeritate agitatione colligebant veteres animae immorta talem nimirum quem ad modum mentis divinae , licet immotae, proprium est omnia agitares ita certum est animam, licet minime septo suo exeat, ori ρ- is, ut ait in Phaedro So

die in do , d eodem temp is momento, en M. Et ante , Ac siculatae ad Polatum qui ad cursum , ad a est iam fera gignuntur : ita nobis propria est mentis agitati re tertia unde oriag animi coelesti, Geisitur. Idem. lox mens. J πόφθε H est lia letis apud Diopenem Laert. libro

Prudent lib. 2. conir Symmach. Spirat enim majora animus, seque ista. I. esse. t Siderisus , tranfitque etias, nubila fati. De celeritate mentis plura notavit C. Ritters hasius Commeniar. . alietit.

242쪽

. Terras peros deficit, res immensi superat globum, Nubesque post tergam videt.

. uique agili motu calet aetheris, Τ Transcendit ignis verticem, Donec in astriferas surgat domos,

Phoeboque conjungat ra , Aut comitetur ' iter gelidi senis, Miles ' corusci si cris, Vel quocumque micans nox pingitur, Recurrat apri circulum,

Atque ' ubi jam exhausi fuerit satis,

oppiani, prope finem, ad illud: νοη quibus addi voluit hae, Chrysostomo homil. 1 r. in eam ad Hebiae OS:

perari se polum feretens scintilta

xemens H

Carcereos ex s. tus, quibus referat ex se . Idem. T, ansiendit 'nis ritiem. Caeci lius apud Minut. Felicet rici Sed quatenus indulgentes in an at que inepto labori , tia huMilitatis nost a terminos eza amis , 'riam , iij Hi caelum, sum, edi ipsis terr audaci cupidit.ite .anscendimuss c. Idem. Iteruolidi sinis. J Saturni Planetarum lumini. Virgilius F igida Satu ni sese quosiae receptet.

s elidi Senis. J Durni Martian. Capella , libro a De Nupt Phil. tincetiam pratergressu, circulum , ac pa ili interjec Tinne sublimis , deorum rigilli imum c eatorem in algido harentem, pruini queo uobus con pisatur. Ita in meis legi tur membranis. Sit n. Corum uteris. J Martem intelligit, de tuo Apuleius de Mundo 'oco te, tis P araeisci quem multi Herculis , plu=es Martis peliam iocant. Et Cassiodor. II. Var Epist. 6. Ma tis sidus ignea celmi tate rapi.uum , decem mensibus do putata ibi discur it Idem. Ubi jam exha si uerat uis. Poeta princessa Minumquameabat si alijst.

243쪽

D sique. J E mente Platonis ac Platonicorum qui existi nnbant Deum seu summum Jovem habitare supra coeli verti e m. In od ipsius Aristotelis, qui reserente Plutarcho in placit philosoph. cla D. Cyrillo contra Iulian. σφα ρα , oppe a , formam sepa ratam Herse sphaeram insidere con Huc spectant quae habentur libro eius deiundo , ante inerra ,

im. sedem mundi Ortitus , ea de . usa υωπι γ' , quas fi r mus oppe tu est: it inquit poeta , in summo i mine reui eter si coeli suum halet domiciliam cssica tum Hermes Asclepio , Deus; praeter lticem summi coeli consit ens e P, omniaque circumspicit. Quini ficii codices id affirmant Esaiae cap. LX v I. Coelum sede prophetae regis psal cxxv i. a die eum coeli coelo; n.

co lum terram. Quos collo coctorum B. Aug .stinus cum Platonicis intellectuales vocat lib. X r. Gonscii cap. X. Nimirum enim , ait , coelum caeli , quod int; inci pio fecis , creat pa es a qua in

is eji , iis me en olea itu in tua beata, fere iterno inhabitatore te atquie ictu a tore suo. Nec Metento, quid libentius. peliandum ex ime. cse rem coeli domino, quam domu ituam comemplantem electa tionem tuam sine usi de stitu egredie diis aliud ; mentem puram concordis mei nam sabilimento pacis sanctorum fit i- tuum ciet tum cisit uos tua in se sibi G

F r ista coelesia. Eigo, ut ait paulo

post idem Aristoteles, haec opinio Acommuni mores mortalium consensa

esse De triliti: Locus autern ille περου nunc geo cc, id est, Coelum , ab elymo nimirum vocis ejus. dem φρυγος , inquit idem, quasi sit. 2- - ω , finis supremo una Corpo

rum extimus nunc autem λ: Metro- ,

hoc est , eorum sedes , Homero e caliis veteribus dicitur ut Nirgilio, Candidus insuetum miratur limen mi mpi, Sub to ibo ue i et nubes dera Daphnis. Mira ir, inquit, Daphnis, Deus factus , limen Olympi, hoc est , es Di

ραν νῶτον , calidorsum edem scilicet intellest talium substantiarum , Deorum , ac Beatorum atque hinc sydera, d inferiora mundi cinem sub pedibus uis videt. I. Driis que elocis premat aetheris i l lustravit haec tu a Fit in Notis ad

Cois, luminis. Non δε-luma cus ille super octestis , supra coeli dorsum siti s , lumine plenus creditur,utuo: quem Platonari vocant mera ον- μιῆνα, o pila is ere ex entem , meri- pratum. Cujus lumeia in e u es c aera aliisque ordinibus

Omnem ne stili modo replet sis reui tribui bonis. Sed veteri Theologiae Deus quoque lumen dicitur Osiri s

η λανο ρος Deus est lumen vita inquit Hermes POC m. cap. i. non corporeum, sed nimirum, ut ait cap. XIII ..φω νοοξον, lumen intelii ib: e. Et ne cui hoc dubium sit, audiciala psa veri

244쪽

18 CONsoLAT PHILOSOPH. Hei regum sceptrum dominus tenet, orbisque habenas temperat, Et volucrem currum stabilis regit, Rerum coruscus arbiter. Huc te si reducem referat m, diuam nunc requiris immemor, Haec dices, memini, patria si mihi.

Hinc ortus, heic stam gradum . duo si ' terrarum iaceat tibi

Noctim relictam viseere, ravo miseri torvos potuli timent, Cernes tyrannos exsules. Pnos

Volucrem cureum. J Expressit hunc Io- εἰ να λαπιν μυῖ. ο ἡ Θεης φῶς εω ε σκοπια c. - τύ Gm εὐν δεμ ια , Et hae s annuntiatio quam aucti imus ab eo in annuntiamus Quoniam Deus iux se e tenebra in eo mis uni uste Cujus appellationis rationem hanc reddit Hristoteles , seu quisquis ne est, sit . . de divina sapientia secundum Agyptios cap. v. ramarici Lucis appest imum pi cem expi .mmuri ne Phraate qui dam coacIi quoniam ejus essem am , qua iis ipsa in se es , explica e non Visimus ne lue attingere. Inde dum Paulus i ad Timolli capite vi Demn habitare tan

log S. Candidus insuetum Batu lumen O-

Sub pedibu que etide nubes, sidera Daphnis. Iumen enim ibi legendum , non limen, ut rectissime adminiculante H Gifanio correxit anterus lib. q. cap. 1. de iis, qui nimirum soluti vinculis corporeis in caelum se penetrarunt, unde despi Clant, teνrasique tractus que maris, aua vero emendatio hoc versu stabilitur. Si DP - Et volucrem currum stabilis mgit. JVide No a I. Dusae riti ad Tibuli l l . .

Carm. I. v. I 3 . Idem.

uin ummum suspecI Deum, quem Iulco it unumsHic elae e memor es caeli. Idem. Terrarum cIem. Nox Iundi, Prudentius Cathem Hymn. 2. Idem,

suo miseri ινυο ρ puri timent. JSen. in Oedipo , vers CF. . epira dat scius imperio regit,

vi et timen est metus in aucto em Didit. Idem.

Tarannos exules. Perstringere hic

245쪽

n IV.

II. Tum ego, Papae, inquam, ut magna promittis nec dubito quin possis efficere tu modo quem eXcitaveris, ne moreris. Primum igitur, inquit, bonis semper adesse potentiam , malos cunctis viribus esse desertos, agnoscas licebit quorum alterum demonstratur ex altero. Nam cum bonum, malumque contraria sint, si bonum potens es constiterit, liquet imbecillitas mali: at si fragilitas clarescat mali boni firmitas nota est. Sed uti nostrae sententiae fides abundantior sit, altem utro calle procedam, nunc hinc, nunc inde proposita confirmans. Duo sunt, quibus omnis humanorum actuum constat essectus voluntas scilicet, ac potestas: quorum si alterutrum desit, nihil est quod explicari queat. Deficiente etenim Voluntate, ne aggreditur

quidem quisque quod non vult at si potestas absit, voluntas rustra sit. Quo fit; ut si quem videas adipisci

velle, quod minime adipiscatur, huic obtinendi quod voluerit, defuisse valentiam dubitare non possis Perspicuum est, inquaria, nec ullo modo negari potest. Quem vero essecisse quod voluerit, Videas, num et iam potuisse dubitabis 8 Minime. Quod vero quisque potest, in eo validus quod vero non potest, in hoc imbecillis esse censendus est Fateor, inquam. MCiministine igitur, inquit, superioribus rationibus esse collectum, intentionem omnem voluntatis humanae, quae diversis studiis agitur, ad beatitudinem festinare8Memini, inquam , id quoque osse demonstratum. Num recordaris beatitudinem ipsum esse bonum, eoque modo cum beatitudo petitur, ab omnibus deside rari bonum Minime, inquam, recordor, quoniam

Boe:ius regem Theodericum videtur, ut d alibi in hoc opere non semel. Ovem ter 'ffecisse , καt: uerit JM s. adit Hor quem ver esecisse.

246쪽

186 CONsoLAT PHILOSOPII. id memoriae fixum teneo. Omnes igitur homines boni pariter, ac mali, indiscreta intentione ad bonum pervenire nituntur Ica, inquam, consequens est. Sed certum in adeptione boni, bonos seri Certum. Adipiscuntur igitur boni, Quod appetunt Sic videtur Mali vero si adipiscerentur, quod appetunt bonum, mali esse non possent. Ita est. Cum igitur utrique bonum petant, sed hi quidem adipiscantur, illi vero minime non dubium est, bonos quidem potentes esse, qui vero mali sunt, imbecilles. Quisquis, inquam , dubitat, nec rerum naturam, nec consequentiam potest considerare rationum Rursus inquit: Si duo sint, quibus idem secundum naturam propositum sit, eorumque unus naturali ossicio idipsum agat, atque perficiat alter vero inaturale illud ossicium minime administrare queat, alio vero modo, quam naturae convenit , non quidem impleat propositum suum , sed imitetur implenteni , quernnam horum Ualentiorem es decernis i Et si con)ccto quam , quid velis, planius tamen audire desidero. Ambulandi, inquit, motum secundum naturam se hominibus,

num negabis Minime, inquam. Ejusque rei pedum officium esse naturale num dubitas me hoc quidem, inquam. Si quis igitur pedibus incedere valens ambulet, aliusque, cui hoc naturale pedum desitos tum,

manibus nitens, ambulare conetur, quis horum jure valentior existimari potest Z ConteXe, inquam, etcra: nam quin naturalis ossici potens, eo, qui idem nequeat, ' valentior sit, nullus ambigit. Sed summum,

inquit, bonum , quod aeque malis bonisque propositum, boni quidem naturali ossicio virtutum petunt: mali vero variam per cupiditatem, quod adipiscendi boni

247쪽

L 1 di m IV. 87 boni naturale ossicium non est, idem ipsum conantur adipisci. An tu aliter existima, Minime, inquam,

nam etiam, quod est consequens, patet. Ex his enim quae concesseram bonos quidem potenteis, malos ve

ro esse necesse est imbecilleis ' Recte, inquit praecuseris, idque, uti medici sperare solent, indicium est cre clae jam resistentisque naturae. Sed quoniam te ad intelligendum promtissimum esse conspicio, crebras

coacervabo rationes. Vide enim quanta vitiosorum hominum pateat infirmitas, qui nc ad hoc quidem pervenire queunt, ad quod eos naturalis ducit, ac pene compellit intentio. Et quid si hoc tam magno ac pene invicto praeeuntis naturae desererentur auxilio pConsidera vero quanta sceleratos homines habeat impotentia Neque enim levia, aut ludicra praemiai tunt, quae consequi atque obtinere non possunt sed circa ipsam rerum summam, Verticemque deficiunt, nec inio miseris contingit effectus, quod solum dies, noctesque moliuntur: in qua re bonorum Vires eminent. Sicut enim cum qui pedibus incedens, ad eum

locum usque pervenire potuisset, quo nihil ulterius pervium jaceret incessui, ambulandi potentissimum cse censeres ita eum, qui expetendorum finem, quo nihil ultra est, apprehendit, potentissimum necesse est judices. Ex quo fit, quod huic objacet, ut iidem scelesti, iidem vicibus omnibus videantur esse deserti.

Nam et i , quod es conseqVens , p. iet. J s. Ritters h. in im ques etiam consequens δε naret. Idem. Recli, inquit, percurris.' Audi mecum Veteres, o sententiam acutam es se, Recte , inquit , pracurris. Beria. sui ne ad c quidem pervenire

queunt. M sq. Ouine id hoc quidemservenire queant. SitZm.

quid ' si hoc tam magno ac paene invicto compedi praeeuntis . turae deserentur auxilio. id illud compeliit elice, d ecus, Rittersit iter adit.

Norimb. alor ita lege Et quid s

hoc tam magno ac sene rivicti r eruntis iura de eierentur auxilio. Idem.

bu moliuntur. Idem.

Ex quo sit quod huic Objacet. J Codi- eis mei lectio cur displiceat3trui adjacet.

248쪽

Cur enim relicta virtute vitia sectantur inscitiane bonorum 8 sed quid enervatius ignorantia Caecitate ΘAn sectanda noverunt 'sed transversos cos libido pricipitat, sic quoque intemperantia fragiles, qui obluctari vitio nequeunt. An scientes, Volentesque bonum deserunt, ad vitia deflectuntur Sed hoc modo non solum potenteis e se, sed omnino esse desinunt. Nam qui Communem omnium , quae sunt , finem relinquunt, pariter quoque esse desistunt. Quod quidem cuipiam mirum forte videatur, ut malos, qui plures hominum sunt, eosdem non esse dicamus: sed ita sese res habet. Nam qui mali sunt, eos malos esse non abnuo sed eosdem esse pure atque simpliciter nego. Nam uti cadaver hominem mortuum di Xeris, simpliciter Vero hominem appellare non possis ita vitiolbs, malos quidem se concesserim, sedc se absolute iac-qucam confiteri. Est enim, quod ' Ordinem retinet, servatque naturam quod vero ab hac deficit, sic tiam, quod in sua natura situm est, derelinquit. Sed possunt,

Sui ob eo Iari vitis nequeunt. Rectius 1rss. ut& Edit Norimb. cum Florent. sui obliti Iari U. n. B. Augustin libro .

de Civ, Dei cap. s. Nequaquam istos qui sagitio fimae consuetudinis utiis oblecἹ.Di magis icti obluc A i student, sed ilium ipsum Scipionem Noscam habe, e de hac re

iudicem ectem. Idem Oui oblectara vitio nequeunt. Nemo tam mucosis naribus, ut mendum non Perseiviscat quanto melius ut ex criptis reposui 3 qui oblucta l. Colum libro vi I. Guum inproscindendo , aut du-νiopi fio aut ob bia radisi oblu tatus , con-

Cedis armos Beria.

Nam qui communem omnium, quae

sunt , finem relinquunt. J s. Ritters huc

Nam qui omnium , qua sunt , communem

fisem relin in . Idem. 4 O dinem retinet siem a qκ Naturin JSocrates' Stoici virtutem ex Natura dicebant esse, quae prorsus abhorrereta vitiis quorum in sententiam toto animo abit B. Augustin. lib. I de Civ. Dei, cap. i . ita loquendo Vithum contra natu am est , ut in init , , cere natura. Vide ibidem Ludov. Vivem. Multa etiam in eandem sententiam sui; tapud D. Chrysostomum , ex quo haec mutuatus est disertissimus Vives. Quam scite autem ac sapienter Pindarus Olympi 9 T 3 φυα κ' - απι .Et Olymp. 2.

249쪽

sed haec eorum potentia non a viribus sed ab imbecillitate descendit. Possunt enim mala, quae minime valerent, si in bonorum ilicientia manere potuissent.

Quae possibilitas eos evidentius nihil pose, demon strat. Nam si, uti paullo ante collegimus, malum nihil est, cum mala tantummodo possint, nihil posse improbos liquet Perspicuum est. Atque ut intelligas, quaenam sit hujus potentve vis, summo bono nihil potentius paullo ante definivimus. Ita est, inquam. Sed idem, inquit, facere malum nequit Minime. Est igitur, inquit, aliquis, qui omnia posse homines putet Nisi qui insaniat, nemo. Atqui idem possunt mala. Utinam quidem, inquam, non possent. Cum igitur,

bonorum tantummodo potens, possit omnia; non vero queant omnia potentes etiam malorum eosdem,

qui mala possunt, minus pos e manifestum est. Huc accedit, quod omnem potentiam inter eX petenda numerandam, omniaque expetenda reserri ad bonum, velut ad quoddam naturae suae cacumen, ostendimus.

Sed patrandi sceleris possibilitas referri ad bonum non potest. Expetenda igitur non est. Atqui omnis po

tentia expetenda est Liquet igitur malorum possibi litatem non esse potentiam LX quibus . omnibus bonorum quidem potentia, malorum vero minime dubitabilis lapparet infirmitas ' veramque illam Platonis

N/hil posse improbos inpust. eis i-cuum es 4 s. Rittersti non labet duas post riores voces. Et certe glossema sapiunt. Mi m. et Qui omnia posse homines putet Nise qui, in innit nemo. Atqui Lus s. ita distinguunt cui omnia posse homines putet, is quis infiniat Nem inquam. Atqui Idem. Apparet infirmitas L eram Iam Platonis. M s. item Edit Norimb. de

tiam liquet Solos , quod desiderent , facere posse sapientes improbos Sero exerce e quidem quod libeat quod ero desiderent , exple o Us . Ex Gorgia Platonis sumptum, ubi Socrates ad Polum fer equidem , o Pole tam rhe tores quam tyrannos minimam in Hii,ibus habere potentiam , quemadmodum auisan: dicebam nihil enim is ita dixerim

facere

250쪽

tonis es sententiam liquet, Solos, quod desiderent, faccre post u sapientes improbos Verox Xercere quidem quod tibcat, quod Ver,desiderent, eXplere non posse. Faciunt enim quaelibet, dum per ea, quibus delectantur, id bonum, quod desiderant, se adepturos putant; sed minime adipiscuntur, quoniam ad beatitudinem

. uos ides sedere celsos

Soli culmine re ei,

fice, ex his quae, lunt , ficere tamen quod sibi opinantibus opti= rum uideatu; Illustrans lailosopli dictum eximie sibjicit Bodlius: in iunt enim quaelibet, dum per ea quibus deleolantur, id si in φ od desiderant, se depturos putanto sed minime adipiscuntur , quoniam ad beatitu

dinem probi a mn et eniunt. BC .

II: Platon ' sententiam. In Gor-pia Alcibiade primo, ubi probat Plato malos potentes non esse. Prae ista te pati quam inferre injuriam Bonos sapientes solos esse felicesci malos lucro infelices. Injuriam inferentem i, m. fertinaci sed miseriorem, situ inquam poenas luat. Hinc enim rara nunt sua rum momenta hausit auctor noster. Censet quoque Artitoteles lib. v. de Moribus , deterius injuria allicere quam i

Faciunt enim qualibet , cliam per ea. euadit. Norii b. Faciunt enim quat Ao c. In undem autem sensum Salvianus lib. I. de Gub Dei: oleant quam zis esse nonnusii , o turpia atque e cana secIames, o si piri opinionem suam beati sunt , quia adipiscuntur quod volunt , re tamen ipsi beati Mi mae Od volunt , noli defuerunt. Reliose i tem n cunctis beariores sunt, quia

habent , quae olunt, meliora quam quae habent , Omnino habeke nonpossunt. SitZ

man.

uos vide . c. Multos incertos certare lanc rem vidimus , sitne privatorum hominum potius expetenda, ita lana lyrannorum. Nam cum dignitates corum opes imperia intuentur, omnes eos Diis adaequandos esse censent, qui soli rerum potiuntur. Cum vero timores e periculosae plenum opus aleae considerant, rursus quovis modo vitam transigere inelius esse existimant, quam in hujusmodi calamitatibus vel amissis regno dominari. Idque etiam quovis lumine clarius elucet ex seq. Carmine. Idem. suos ides sedere es Soli culmine Reges. In s. Ritters h. membran. D. Mariae Sylvaemoniis, quarum emi ni Dei rio Comentar in Senec. leg, uos mi es sedere celsos

Sui in culmine Rege . Idem.

Otii culmine. Senec. in Troad. Hic forsitan te casus excelso

In Thyest. s. J0 .

Stet quicunque let ciens fulcitis: mine Ab ico. Idem

SEARCH

MENU NAVIGATION