장음표시 사용
591쪽
hae ramum verba rapto mi illoneni argumentorum teneat, non veritatem. ergo
adiungit: Idiramite ei amis se re poterati . Quoniam diximus illa lege, ex Graeco in Latinum transferre liceati hoc namque lico, quod Colax Menandri est. ia ea est fabula de partam Colaee dc elorioso milite. parasitus autem Colax. id est adulator; hoc enim significat dc mi irim i , apud Latinos, quod Colax apud Graecoet. Sicut igitur supra diximus,inde est ablata persona parasiti re militis. Ergo hae personae in Menandri commmdia sunt. quo con ludit. Eas se personas non negat transtulisse iaEDuchum suam ex Gixca. ergo iam non contra legem secit, quod ex Graeca transtit-lit, quoniam de Latinae comoediae sunt. Redit ad venialem statum, ut nescisse se dicat, Sideo fibula fali priua rati musci sese,Wero id pernet . sic iungitur qualitas absoluta de tutis ratione, quod licitum est ex necessitate rerum, v t nota similitudo persona; singulas reseruet. Hoc est enim quod dicit: elisa si per is usam uti muccei vii ; haec enim s emper necessitate naturali sunt apta de inligata personis. Ita sit ut quicuque personam aliquam collocat, eius debeat m res ex minere quam rem concludit: den
m. e nullam disitam es non sit. Sed hie res intelligamus non vel haee quae dicunt Graeci v I a, naturaliter sunt omnibus sempet aequalia. At dicta verba sunt. sed haec controuersia est. Sequitur iam ratio proloni, quam in Andriam praecepi, ut audientiam a populo petat, concludens simul cum veniali statu prologum .
s re, ut hie est absoluta qualitas perexempla cum tacita sit: deinde se audientia petitur. Et cum silentio vit enim arueim sibi Mest. Hic iam comoediae ipsus res potestat Emque noscimus. Ac T. I. SCEN. I. Ovio tot reri r Aci, M. Prima scena
deliberativam intentam tenet, quae talis est. Deliberat adolescens an ex ullusa meretrice, cui munera missurus est,ru sus rogatus ut redeat, reueriatur. Haec igitur det berativa duas partes in propositione deliberantis continet ex utraque parte
argumenta. Sed ea hic seruus accedet, ut
possit panem alteram persuadere. Delibra ratiua utique ab honesto est. Et ab utili; de ab eo an fieri possit. 8: an necesse sit, semper diuiditur. Haec igitur an seruata sint considerare debemus. Ae propositio est primo: quae commvius est ad utramque partem. Deinde incipit
una pars. Non eam. Adiecit causam est ite debeat. Ne ni re qui cui cum utim accersor.
Deinde alterius partis est propositio 1. potiare ira me comparem. Ab honesto diuisio
ponitur :minperpeti meretricum contumelias.
Exc Lus IT. REvoc T. Rursus diuiso
illa in alteram partem, ex diuisione illa anseri possit, ut amator eontemnat quam dii niti m quidem here possum ut rivi neque D Lm. Et quasi asserit fieri non posse. Deinde adiungit ab honesto, quod ultro ad eam veniat. atque hic adiungit et ab inutili, quod confessus fueris. Consideratis partibus adulescens concludit ad ipsam rursus deliberationem. Pratu iis dum est trai, M. Hic iam petasuasio accidit quoniam cogitatio superior
ex utraquerat te concepta, ad integrum
quali cogitationum ratione prorupit. Hi RE MAE Ris. Persuadet Parmeno ut reuertatur ad meretricem, ab eo quod fieri non possit, ut non reuertatur. Respondet autem se iniuriam passum. verum quaestioni opponit illud, quod semper amantium ista iit consuetudo. Ergo primo an
possit repugnare oponit, QUE R s ii quit. Aduersus iniuriam quam paci: mopponitur consuetudo, ubi se adsumitur. Haec omniavit sum insita issicionein de post ita concluditi Inter algitur tac. Sensus est hic si ea quae in amore seinper varia colan
runt, ac propterea videntur incerta, tu vo
lueris ratione corri ere ut certa perficianta emi inquit, ut ii operam des, ut cum ratione insanias. Subiungit deinde orationem irascentis amatoris exclusi ; in qua eo primitur ira, quae nunquam verba complet, quod cogitat mens. ita posuit, eneletam se. puniam. qua rim,s amat, de me exclusit. Sic enim iram exprimimus. Hae igitur molesta iungit. Tu vero ea vitia noli cumulare n sollicitudo geminetur.
amoti accidunt d: se de illam esse aliter ait riti se miseram, illam scelestam dicens. Cui
seruus persuadet, ut se ab ea redimat. quam minimo queat pretio. Q eam etiam Ba
592쪽
chidem longius iatra transtatione diffinit quid sit, scilicet ei amitas nostri fundi. id est
miseria, per v mmae, , quod miseros facit. Et quoniam serui persuasio parum profecerat, circa adulescentis dolentis animum, quod erat exclusus, optima ratione
subiungitur scena, qua meretrix ipsa est,
cuius praesentia, & oratio, e vultus suadere possint, ut amator iniuriam ignoscat
AC T. I. SCEN. II. Mis 'AMMa. In hac scaena primo co-trouersia est: dein deliberativa. Controuersia talis est Adulesces amator missu- rus munera fuerat quq eadem meretrix postulauerat, & multa ia. cui alter amator promiserat quandam virginem, quae aliuando eius meretricis soror dicebatur.ed aberrauerat, a praedonibus rapta de ve nundata. Hanc inquam amator alius cum promisisset, meretrix adulescentem amatore in 1 se exclusit. Rea fit iniuriarum. Hac controuersia venialem statum continet:
confitetur enim se fecisse iniuriam. verum dicit necessitate, quod velit eam puellam a milite recipere, quae sibi soror antea fuerat. Et quoniam semper venialis status sub qualibet puretatione coniecturam tractat, auboeanimo fecerit siue necessitate, siue alia qualibet causa. Hic eri tractata etiam conte ra similiter, quam quidem rem breuiter percurrit ipse dices. Non quo quendam plus diligam eo seci: sed ita erat res, faciem dum fuit. Haec controuersia accusationem habet & desensionem. Sed defensio perseuerat usque ad deliberativam orationem. Nam petitura est meretrix aliquos dies,
de pollicetur haberi deinceps se 1 Plicedria
adulescente suo amatore. Omnis autem petitio det Aerativam tenet. Ergo secundum ordinem ad singula reuertamur. Egreditur meretrix primo. ex hoe declarat se quod secetit necessario fecisse. dicens. Ve-
Nar ne id gramis Phaedria tulerit, nise alior-
atquees feci vice perit. Duo posuit ne factum meum aliter acceperit Phaedria, quam a me factum est. Propositionem iniuriae tenuauit, non quod quasi minus est ab exesum. Non enim dixit quod exclusinest, sed quod intromissus non est. Accxva AP iori 1M . Quidam intelli-
gunt, ad ignem ad amorem, hoc est ad ipsam meretricem. Sed melius est illud quod qui dem Menander aperte I xit, Mecetricis iuxta domum suam vel in atrio solitas habere aram veneris vulgariae cui quotidie seicrificarenti ut hoc si aeredi ad laurei, hoc est ad aram. ut iocatus seruus si Parmeno dicens ; iam calesces plus satis. TvN Hic in s. Optimum princibrium cumpsit meretrix. Cum rea ipsa siti cti,adolescentem coepit arguere,quod non ingressus est.
dicit, quod me et rix callide loquitur. Dicit tantum de iniuriasvnde intelligi licet, quod hic ea clusionem posuit. quia seruus accusatotis animo dicit ad illa supra, quod intromissus non est. SANE Qvi A MEAE. Accusatio hic sumst exordium ti quod quanto tempera me
to dictum est ' quod non semper sores
meretricis amatori pateant: quod itualis sibi praeponatur. Hoc enim dixit: quia sum apud te primus. Et cum metetrix dissimi.
latet totum im petum, rursus adulescens accusationes effudit. o Tu Is, ri Ars. Iteratio nominis a
cusantis ostendit iracundiam. v A Mx stet Mai P Sensus hie est. Utinam &ta amatoris mattem mecum amoris habuisse ses. Si enim hoe fuisset posset contingere ut in hac iniuria aut tibi doleret, ut mihi dolet: aut mihi non doleret, ut tibi non doleti
Hoc enim dixit. Eoo lsrvc A lis TE FA-cT, M. Hoc est, sactum tuum contem
NE CRucr A, TE Oasrcno. . Incipit defenso, quae optimum principium tenuit. ut irascentis primum animus temperatetur. Deinde consilio generaliter subiungit argumentum meretrix: sed coniecturale. quod non hoc animo secerit, quo alium apud se videatur habere potiorem.
Hoc enim dixit: Nont tumet am pia Ausam eo fui. Similiter sit iungit generale aliud argumentum , status venialis ex necessitate. Sed is erat res. Post meretrix conturbata oratione serin, petit audientiam ut plenior origo nausetur. Non tantum exclusionem ipsus narrare debet sed & causam. Post principia petit audientiam , qua concesta narratio incipit,
593쪽
s Mix Mini u Tam breuitast semper in narratione seruanda est, & in dictione aperta verba. It 1 hic de nomen. de me-ctum , & locum posuimus habitationis. nutat matri suae datam puellam dono, ea' quodam mercatore ab Atheniensi ciuitate sublatam. At se innotare dicit,utrumne i praeivis Atheniensium fuisset: tantum deciuitate sublata sit. Adiecit illud quo a nomen matris ec patriis dicebat. Ipsum hoc proficit, ad caulam eius rei quam petit
ra est, scimus enim in narratione rationem
suturis quaestionibus collocati. Quoniata ergo dictura est, concedi sibi debere aliquot dies ut puellam recipiat, & hanc adiungit causam, ut suis parentibus reddi
volo enim, inquit, amicos se parare beneficio meo. Ideo praemisit matris nomenta' patris, ut verisimile sit, posse hinc parentes sciri, si nomina iam tenentur. Denique adiecit de alia signa. sibi xognitam esse. quia mercator ex praedouibus unde emerat se vidisse dixerit: abreptam esse e Sunio. Sunio autem intelligit locum propo Athenas. iuxta mate collocatum. Redit
rursus at affectum , quoa dicit, sibi ebarissimam esse puellam, cum mater sic eam educauerit, ut opinione populi filia dici retur. Inde narrat discessum situm. Excitat enim quod cum hospite At enas venerit quae sibi haec omnia quae habebat me
renix dereliquit Q iam rem quidem illa
non sine causa videtur adiecisse : sed ut ostendet et quanta semper mercede dilecta sit, ut adulescens intelligat , non se maximum munus dedisse , cum videat, tantum donati meretrici. Hoc quidem teruns negat factum, dicens de dominum multa donasse. Contendit mulier ad narrationem. rediens dicit et erosectum militem amatorem affulescentis Phaedriae notitiam,sed hune peruenisse. ia in re commendat animum cum dicit se post illa, ha, O D, Cri ni aidi credam omnia. Pergit initiit
narrationis paries uniuersas complere, quod mortua matre fiat et materna bona
inuaserit, virginem venum deerit, de foeciosam peritam attis, quod fidibus ici-ret. Deinde quod eam ille amator suus
emerit miles , quod veniat,& irascatur
quod ineleuix coeperit alium amatorem habere. Hic intelligendum actitet illud est, quod supr1 dixit miles, te amatorem. Inter calici recogitavi. ut ideo miles puellam tanto pretio emerit, quod sciret se tantum amari meretrice. quippe cum eam sic reliqitisset, cum adhuc haberet nullum amatorem. Ergo consequenter hodie irasci miles, posteaquam inuenit meretricem cum hoc amatore. Hoc ergo adiungit. Fietiis a. Et licia temperat ostendit, hoc militem velle ut praeponatur alteri amatori. Quare acceptasse pollicetur munus, miles quod comparauerat donaturus.
rvis Tint. Hoc est, si accipia fidem, me praeposuisse tibi. ArvD ME AC NON .iu MET v A T. Duo sunt, si fidem habeat, de si non metuat. Quid autem non metuat
Hic iam causas petitionis ostendit. Hoca Arem petitura est meretrix , ut paucos interim dies, quousq; puella dono detur
les apud meretricem in amore pr- natur. Finita narratione concludit a suspicione, nescio quem exitum narrantis, quod idem miles iam amita amore meretricis , nunc virginem diligat. Hoc enim
dixit. Sed ego et, unum metiam adiecit. Petit rursus Phaedi iam ut
paucos dies sibi commodet, quibus prior apud se miles esse possit. Dicit causas q*'dsoror dicta est quod velit parare amicos ben et o suo. Sed pqst haec iratus adulescens redit ad accusationem vehementer, quo eam declarare pollit ingratam: enumerans quae beneficia sua, vel quae praestiterit, vel quae parauerit. Quibus accus
tionibus meretrix victa, quo facilius adivilescenti persa adere possit, quod antea postulauetat dicit se ei ad omnem volupta
tem commodare consensium, ne eum aliquo Oilendat. Ollare victus adulescens omnia se, meretrix quae vellet, facturum esse promittit: de monet ut memoriam sui
nominis teneat quid quid in scideriti de ita secum loquitur, quod vehementer diligat Phaedriam, neque aliquid i illide sic
rit, sed cuncta ratione complerit.
594쪽
ma parte mandata terui, ducantur ad meretricem illa dona, quae ante compa rauit. SATiN HOC MANDATu M. Aperie in
Roci et Ra e si . Sensus suas siquid me fugit, se interrogas. Di Fricit E si rvT1N M A L iuvio. Sensus: in iacte utinam lucri aliquid iuuenias, quam facile illud amittas. AEMvLLvM MOD POTERis. Mandataiulescens seruo ut munus suum verbis ornet, de militem meretricis ab amore discludat. Nuttvs Mora5 As.Hoc est, etsi non moneas quod alio in loco ait: imitus hemi, alia, i ii Dissim causa b c integra. Di no Ni quid Hoc . Seruus confirma- diis dat consilium domino, ut ius periat. meretrici antea promisit. Secum eo loquitur conquireris fortunas domini.quaesi allocutio sola continens dolorem. Ceneraliter tractat tamen, cum non tam de domino. quam de amore conquiritur. Mi vis Ni rco. Mirum est, inquit, ni turpiter ego hic accipiar. CvM Dic 'EPITO EvNvcrio. D crepiti dicipitur m
gis senes. siquidem lolaga senectute vix l qui possunt, & tantummodo fractis vocibus loquuntur, ac sunt quasi quadam crepitacula.
Di iNMonet Atius. Hac scena exuit tionem continet. in qua nihilominus parasitus loquitur , cuius de moribus &persona cum dixit colax idest, adulator. Nam cui arasitorum persoria: antea his motibus essent, uti plagis amueve: beribus risum dominis concitarent, hic
nouo more attem exerceri monstratur: ut omnia innibus consentiendo, hoc genusariis exelerat. ita enim dixit hanc nouam
personam .e Graeco esse translatam. Ergo hic mores expi imit suos. Et fit comparatio per qualitatem: quae melior ars in parasito esse videatur: utrum illa quae plagis ac vet-betibus vitam turpiter continebat, an ho
quae assentando de arridendo ipsa reis
habete videatur in potestate dominos. HoMi Ni Hobio Qvio PRAESTAT. Sem .sus est. homini stulto homo non intelli
lens quid praephi, id est praecellit. Hoc ad
alustianum accedit. Oumii lumbis qui ses ami praestari ceterii animae m. MEi Loci AT ORDINis. a re talpa perem dicit. or tuis parasitum HAur a
rvnv M. Non malum. impuros enim o
deles ac saeuos appellant. unde & sera dicebant saeuissimos. ut Tullius, in Gallia urce dierum commemorarem , in siler
PATRrA AtticvRROR T. Ab stro est, leuiter cibos suspensis quodammodo digiti, tangere. ut idem Terentius d xit de meretricibus. r. u. Ita adiecta praepositione alligurine, plurimum consumere significativa DEO sENTvM. Miletorum expressio his modis semiper impletur, vultu, habitu corporis, at ue vestitu. Ira vestitus est quod dixit sm ni ossit M. Co pons liabitus est, a seque obiat D.vultus, et D sic virgilius. Aes isti miri dira illuvies immissus binis,
Consilium termens inu. Et supra, memorandaque cultu.Procedit. Pannis anus que ob i. . obi
cium uitelligimus es sum , unde intelle-etiis verbi ipsius est citur: pannis obsitum.& annis obsitum. QUD isTuc ORNATI. Ornamenta &in talis dicimus, non solum in pulchris de melioribus. cum supra de dereliolibus dixerit, subiecit: oia, inquam. Vna: es. ipse similiter paulo post, cum Eunuchum
mutata veste vestitum videret indecore. vi, ita iam ad nasar set m. alibi. ornatu, ei sic
Hic Eco xx lv M CONTIMsi. Hoc est, me considerans illum miserum dixi.Ex EODEM ORTvM 1 oco. scilicelio
quia supra dixit: quintam mei loci inque
coton. Hoc est quod supra res,
Quod supra dixerat: ni m. O 's HA- Pirudo. Id est, annis obsitum An conita virgilius dixisset. macie confecta suprema. Hie interrogatius ille nescio qui, cur tali
595쪽
liabitu et mi sella esset Oniatus, docet illam ' Quidam intelligunt ag ranam verant . initit t. solet enim aduenientibus cenari
quae in parastis antea suetat ideo subi cit. At ego insorii x, neque iidiculus esse, neque plagas pari possum. Ita utrumque quod in disciplina taetri, bleui respon-one coneludit, quod & ridiculus anteas aerit de verberariis At contra colax paratitus, quod nunc melius artis genus parasitorum esse videatur, idque dicit a se prirnum institutum. propterea quod est si minum genus, qui omnium rerum tibi vindicant principatum, quos sectando&consensum his commodando, facile in amorern tuum possis inducere. exinde natum dicit paras tota hoc genus ut colaces sint.
Qui sE PMMos o MN iv M. Omnium rerum primos: in omnibus primos. His crat Arset v. NuNc rset. Et concludit, hanc
parastorum sectam omnibus esse potiorem. ScirvM HERCLE Ito Mi Ni M. Scitum
inquit. id est elegantem. in ea. xs a. Quod autem dixit, hunc facile ex stidiis r docte insanos certa ratione concludit, quod semper insanos faciat praua laudatio. ut Salius .
Significauit iam interea loci, nihil aliud te nere nisi interim : vi idei adiectiost, nihil sanificans. Cupini NAltat o MNax. Cupedinari sunt qui cupiditatibus populi seruiunt, 'vos Vmnes enumerat. Cerar i sunt, qui salsamenta vendunt: nam Cetariae dicuntur bolonae . me genere neutro pisces sunt, qui ad salsamenta proficiunt. L A N i i. co-
cum xx sunt cupedinarii omnes. Fartores dicimus qui farciunt, ut tu meliorem sagena pinguescant.
supra dixerat hic parastus de alio, itidem atria qui abligurrierat bona. unde de se bona quoque patria consumpsisse. Ergo nisus hie est. Quibus ei edina iis det de
meo patrimonio demens ad victum nece siseria profueram, de de alieno cutis alijs obsonarem. Hoc enim dixit : quibus de Des lira , cum integrum putimonium habe-iem , cum de meo emerem : Seperdira cum consumpto patrimonio de aliena re me
SALvTANT, Ad cxrNAM vo CANT. mitti. Plautus in multis chmoediis. --- - aduenienti quid illi cena dasu. 3 sed melior sensus est. d canem mccant,
hoc es ad emenda quae in caena sunt necesssaria. Hoc est veris mile, quod qui aliquid vendat lucrum potius vellit ab eo quam ad se venire, aut quiddam per obsequium
velle.. FAcris vi cruri quAr Rrat. Hic ve-ic quasi quidam ini Aec iis superior ille
superior explicatur, quod dixit ad canam vocant. ut inde intellexerit ille nescio qui
facile quaerat victum. Quamquam & si ad
caenam emendam intelligat, nihilominus potetit cognoscere, sicile sit datastos victum quaerere.TAN Us M Purioso PMOR v M. Nomiana disciplinae apud philosophos saepe ab
auditoribus videmur imposta, ut a Platone Platonici. ab Epicuro Epicurei. Ita hic arastiis exustans, nouamque dis iplinam ita sitoium cum adulatioue compleris, dicit suum nomen imponi, quod ipse eam primus inuenerit , si quis separasitus huic nationi & ac ui voluerit applicare, ut gna tonicus esse dicatur.
vi DEN OTivM ET Civvs. Duo ad detrectationem posuit. Otium, cum neque animus, neque corpus excitus curationem
humanitatemue cognoscit, verum istud parum es . adiecit; Ci viati enim vita e uinctiis stiam nulla cogitatione. Retv Axis si RuvM. Ai tea dicuntur qui unam amant, vel meretricem, vel amicam, quod qualis no riuo ameris utantur. SALvA Rrs Es T. Hic sensus est. In te
gra nobis sunt omina, siquident adersati ante ostium stantes, propterea trigide
NEavio Ni M. vel vanum, ut nebula est. neque enim aliquod corpiis set ulla solidi ias. vel nisu onem sutem , quoniam nebula semper vicitur. Homerus X leth di m 1 o iv. - icci Hoc M NERE. Tricce nomina; pluralis . quo hi credunt exinde. suam thaidem esse, quod tale munus adducitii in Tret. Particis eiri sicli. Nu, Mi pNAM Hic mola Notis. Hoc dicit Parmenoni obiiciens virginem is at
596쪽
quod cum videre se Parmeno sie. quenter dissimulasset, etiam frequenter obiectum parasitus interrogare maluit. Adquid MLeae tibi hoc vitam pulchra virgo mancipium diceretur. Deinde nuciatii ridens seruum . hoc munus Thaidi mitti . quod quidem ille cognoscit. idcirco dicit quod dominus suus intelligatur exclusus.
ubique fetuis Terentius vehementes grauesque sententias applicauit. vi in Andria Sosia dixit 'nequii nimis. Est enim astutum seruorum genus & satis ad intelligendum mente versutum. Sensus est. nihil in proprio statu perpetuo permanere, sed veras, ordine in diuersas vices cuncta mutari. Sex LGO TE Toros. Familiare Terentio sex mentis dicere. est enim dimidia anni pars. unde non paululum tempus esti se alibi. Ecq Eio Buo TE. Hoc est, beatum te reddo. TvM Tu ici Tun r Aut xv M. Pulchra rata siti inlusio, ut cum ipse adducat munire, nuntiari ab a duersatio seruo velit. Cum enim stultum est. cum aduersiitius a laet- sanum nunciat dona esse inlisurum.
citata sunt. Nam cu parasitus domum sui set ingressus, Parmenoni dicit, an aliquem sibi velit euocari, tanquam isse ingleviendi iam non babeat potestatem si Ne 3 tDvvM Hoc . scit enim dominum assaturum ; & ira eum meretrici a sentiam promisit se. CALCinvs s arx. Frustra insores ex tabis calcibus, hoe est, insilies. ETIAM NvNC Hic. Per silentium intelligimus parasitum iam ingressum esse ad in uicem. de dona tradidisse. Non ingredi Parmenonem, & . nunc stare ante ostium. FAcaTE DICTu M. Suave, iucunde. Ex Pia so. Locus est mari vicinus tu ra Athenas, aptus ad voluptatem. Deni- e commemorat postea adulescens illic Bb Anuiuium praeparasse. quibus Chaerea est praepositus, caenam contuim nalibus prae patet. ideo adiecit iram ibic is hoc nunc. Nore et x MEM. Non passum, nouitae causa.
Occidi. Haec scena prima Dariequestionem tenet, quod impeditus sit, cuvi retinem sequeretur, in cuius amorem inciderat , quo minus eam deduceret, re ubi habitaret agnosceret. Post cognitionem fit agnitio. ubi maneat seruo indicante. eQ-citur deliberatio, an ad eam pro eunuchoire debeat. Illae diuisiones plenae sunt suasoriis verbis, ab utili, ab nonesto, ab eo quod fieri potest. quas ut aequunt est. suo
loco per ordinem tractabimus. ntinc ad coo questionem reuertamur. vlli Aa R A M. a rare est, alicubi
rem repositam persequi, inuestigare. suspicione siquid ubi lateat iuquirere.QvEM PERCONT R. Qi interrogem. inter percontationem & interrogationem hoc interest, quod percontatio responsi nem habet. non aut ex scientia confirmante, vel ex narratione. cum dicimus ubi
habitat, hic enim hoc nescire se dicit reseponsurus ' est in via, vel aliquid tale. Interroratio vero est cui respondetur ; velut se-risti quod iusseram leui necessatio de duobus superioribus assicitat ab eo qui interrogatus est. Responsio ergo hic est. Eem perconter Z vides utique quia de hasita tione sutura fuerat interrogatio. Ita & in Andria , cum Crito quaeieret ubi hab taret . & Chrysis dixisset, et os temuler
TAEDET coetidi NARvM. Iam inquit me paenitet videre mulieres cotidianas ac assueta tarma.Hic vano EsT. sensus est. Hic adulescens si amare coeperit, fratrem eius
Phoedriam dices ludum det iocum fuisse, horum est non amasse: ita enim hic insani-uit in amore
vr i xvM DI DEAE Hic incipitrem questio.Quid Tu Es et Risetis Dicitur cum qu dam gaudio idem tristis. Na ex hoc quod vidisse se pulchram virginem dicit, quadam laetitia contractus est: quod eandem tamen ex aspectu perdidit tristis es. ut d bes non solum in me verum de in principio significare.
Lux M. Hoc in loco persuadet sermo
597쪽
auxilium sibi ac consilium accommodet.& repetit gratiam , quam dicit se ante maestitisset in Andria. Si te in aramani irat u d ilico, sin illi morians fui in rata
Apte se ante beneficium praestitisse quod
conueniret personae dixit , cum seruulis de cellula patris omnem penum iit solitus
transferre. Penum autem intelligimus omne quidquid ad vidiam est. quidam enim
tantummodo pulmentaria hoc sermone significata voluerunt. ut virgil. quilis, ordine longo rapen struere cetr Crimis adorerna es. AGE IN3γTr. Imp rorsus est, quod non aptum est,ideo age inepte. S r v a A DEO DIGNA. Sensus est: si talis res est haec ubi omnis tuos cogitati,nes possis intendere, & plurimum laborare. Deniquo digna res est, ubi laborandum sit. continuo
matres student dimissis humeris esse. non cibu in tota aliqua pinguedine sub-
Vi Nero pacetont. Macie ita deductae, ut vinctae esse videantur. G R A c i L E ssi NT. Legitur & gracila, ut declinauerit
opeiam ira instituendi &ita cibos dandi, reddunt virgines iunco similes,(quod herbae genus est ita in longitudinem aequali modo porrectum ) ut nulla per corpus appareat vel nodo assecta pinguedo. N v A FlcvRA ORas. Et in Andria diximus formam esse laudandam. ibi, Video
Coton us Rus, Et hic quoque ad pulchribtudinem proscit, ut apud virgilium.
Vin quo & animi declarati stant, quod , --nta: ita dc hic anni indicati sunt plurimi,
ut L vi. v x L CLAM. Petitio a maioribbus ad inseriora descendit, sicut semper diximus in petitione esse faciendum D ι γ o T i A n. Quaelibet causa sit, dummodo ad hoc perueniam ut post in potiri. D vinco cui . Hic iam quaerit ut
an fieri possit a neutrate, quam rem interrogatus adulescens redit ad conquesti
nem, quod se eam de conspectu impeditus amiserit. IMMO ENisi v ERO. Recte adulescens reprehendit seruum dicentem. incommeae. Incommodum est enim, cum nos nobis causa sumus ut aliquid damni sentiamus. At vero hic parum teucit ei gesta res est vetini eliciter potius, cum ex eventu & ex fortuna quidam occurreret senex. vi impedi mento esset. E certe mihi videtur idcirco mutasse genus calamitatas, ut infelicitatem potius quam incommodum diceret, quod incommodum iam in alum est quod euenerit: infelicitas veto id alia est quod pedicti a fortuna contingit. Quod tamen co- filio ec virtute corrigi &iustineri potest. Licet T Mini Dii 1RARE. Manifesti inquit possum iurare. liquet enim, huc est clarum & inanisestu est. vi Cicero Cluentio. Umdam si indices neu uixerunt. Deies . est salicte iurare. ACcvn ir AD ME. Hic in omnibus
exprimenda est tarditas , quod impedimentum non parui tempolis possit ostendere. Nam licet vi utili dixerat, tamen certum est istam properationem in senem fuisse tardissimam. Deinde adiecit & locum quod dixit : quam longe quid . Isti corporis qualitatem subiungit Tremens de
inde tabis dram . Haec iam ad impedimenta loquedi videntiu apposita. Et quod
dixit tremiis. scimus enim retorris ad hiatum labris, sed praeminentioribus minus facile sonus exprimi. Adiecit tamensemmi, quod tardius in gemitu naturae senecti tis expresta sono aliquid locutura prorumpat. Deinde congeminat quasi reuocationem & salutationem. Heus Heus, inquit. Ostenditur tarditas simulque istud declaratur,quod vere vox ista ab eo caepetits no, qui de vocem de gemitum declararet. Tisi dico. Et hic quam stulte victim iam reuocauerit, adlicet et illi dira. sed ii de subiunxit, cum visque paratus esset adu lesian ad audiendum , si quid ero te bam. Quam enim stultum est, ut cum ante debeat dicere,veluti interroget ac dicat. Mi qui ea teneo a. ita coactus est adulescens respondere ut diceret. Dic. Inculcessio cum magna tarditas declaratur. Contra
respondet ille. C est mihi in tui i. Et hoc
598쪽
stultum est, quoa ait: quod has suerat saturum pridie nunciauit. Deinde tarda narratio est, quod dicit. mihi in i c. m. denique dolor adolescenti; & hae narratione cxprimitur, quod dicit. avia ram. atque ille verba paene non necessaria adiecit eum respondet i A inter nunties patri aluuat mane mihi C, H -- , . Denique is ac sic expressi de hoc intelligi datur cum adiunxit, Dam hae dicit, aluith a. Atque iniecit,
velit. Quod quidem fortasseverisimile videatur esse. eum qui proper ret tacente eo qui retinebat, amplius interrogate voluisse. verum hoc ad festinantem mastis perti dict.Cui enim dixit, Roga ueti, d e t. metuebat ne forte discedentem rura sua senex reuocaret. Denique cum ille re pondisset, recte inruit. Tune dicit adulescens. a . C. n huc res ei: ad Gionem. Post locutionem diu habitam respicio inqait,adeam quam sequebar virginem. Mi v M Ni HANC Dici T. Hic cognitio efficitur eius, quae quaerebatur. Cori iris sa C TI. Interrogat signa, quo Acilius quam suspiciatur eam virginem ei Iecognoscat.1Ps rs r. it rctet. Quoties caula ab oratoribus finiebatur, Sta iudice sententia ferri habuetat, semper conclamabatur licet, hoc est ire licet Signum ergo finis 5: cognitionis plenae.1 rvc. illud scilicet, Desiueront matum est. DuRAs r RAT Ris PARTE f. Si enim eum
riualem habet fiater, cum ipse sit pauper. Et bene huius com aratione lapsus est sermo ad id, quod necet sarium fieri postit ad
consilium te spondet et seruus. Immo enim, scio quod do is huia dono contra comparet. Indicat enim eunuchum mitti: ex quo con
filium nasti tui, ut ipse pro eunucho ad indiretricem pergat, INHONGTu a Novi NEM. mod contra est, ut ipse dixit, facies honesta ac liberalis. sc Nari Muciant M. Singula sunt, ut aetatis iudicium sit, quod senex mulier, quod sexus amare videatur alienus. . oas cno ua Rcit. Res redit ad prece , quam quidem se cffecturum seruus polli tui. et fingit se discessurum, sed leuetur a domino: 3c dum laudantur fortunae eun clii quod ad eam iturus est domum .ubi vi
go pulcherrima est, se subit ratio, ut ipse delirat pergere. Mamrem prouidas seruus
ri s. An fieri possit ut dixit, deliberat repraecepta percurrit. 1 facultate. Capia: tu illius vestem, pro illo te ducam, te illum ei se dicam. Deinde ab utili: tu illius fluere commodis, quibus tu illum dicebas modo. dc reliqua. Deinde an fieri posset Quandoqui se in illarum neque te quisquam n uit, neq; scit sui ses, Praeterea forma atque areas is ia est facile ut pro eunucho probes. Hoc quidem ioco dicebat seruua ; sed teminuentam pulchre cogit fieri adulescens. Cumque diu repugnaret ad terre lum eum, periculum statutu ait, ne in domo meretricia tanquam ad ter teneatur. Hicillere polidet: adulterum in domo metetriciselle non posse, per statum finitivum.
Nam dicunt quendam auarum rusticum, cum fabam coxistet, de eum socio inuaderet, patrem sibi depoposcille, ut eum socio inuaderet in eodem vasculo: S: asuam abiecisse parti suae, qirae corrupta & alteram quoque corrupit. unde communis faba corrupta, scin eum qui hoc fecerat tota conuersa esst. Igitur: prouerbium, ut qui malefacit, in eum recidat quod fecit.
Quasi incertam, dc D te quadam diuisione pendentem , quale est illud,
e iraque faces ins stat arasto. AN porrus rixae r TRi: Melius est in uit, in domum meretriciam deducar, referam gratiam, quam patrem fallem. IvBEo. Coco, Aet ut iri r ERO. Cum necessitate sunt.
AC T. III. SCEN. I. MAGNAs xx Ro. Haec scena gloriosi
militis tenet iactatione exultationi , quae narratio breuissime agitur: primo cum nuciatum fuisset meretricem libent et missa dona sumpsisse parum credidit, nisi iterum diceretur. itaque interrogata Magnas vero a re gratias.1Noui Tis. Hic persona colacis. parasiti custoditur: nam cum ille dixisset magnam
hi cadiecit, ingemes.Ita cum ipse uiset laeta est: adiecit parasi ius, non tam ipso quidem vero dono quam abs te quod datum est, serio triumphata
599쪽
Esr libet D Tu M. Haec oratio gloriosi est militis, nimitam sibi gloriam vinci, cantis: quippe cum dicat sibi fato. vel quadam natura esse concessum, uti macia quae siciat grata sint omnibus. v EL REx Mirii. Vel, de significati vi.
Carmina oel caelo te et de .ueri l. Mis. Est sensus. Et rex milii maximas agebat gratias. de quaecunque feceram . mn pulchre adiecit, ne natura regis talis esse videretur, ut maximas gratias omnibus agere L Aa ORE ALiENO. Sensus: ex alieno Iabore gloriam praeparatam solo sermone in se transferre potest, quicunque instructus est
corde. ExpvER T Mis Ri M. ut posset curam x solicitudinem ex animo remouere. SIC HOMO asr rem p Auco v M. Talis est inquit, ut cum paucis esse velit. denique hoc intellexit de Parmeno cum dixit. Immo nullorum arbitror, si tecum vivit. Eco FLoccipENDERE. Contemnere ac nullius momenti ducere.
ELEPHANris MEM. Quem praeposuerat elephantiet, qui sunt exaudia.. OID Ni xii T. Dubium non est quin
Miserum dixit militem: sacraretum. parasitum, quia is laudabat militem. MEMu Rcv x.
Ad id seortum ludere. Lupus et erat xv. Hic est sensus, cum t teipse praeda sis, praedam quaeris. Quidam intelligunt, Le uti te es. quod natura leporis tuis est, ut incesto sexu uiuat. Iterum ergo hie quasi tactus adulescens. EMORi Ri. Comice tantum dicitur; nam emori facit. Haus et v rv RcON . Hic quafi consilium petitur an purget sese miles apudThiidem, quod Thais eredit, militem iam virginem amare. scuti etiam ipsi lupra dixit. Siam
quam ad munem amni Mn adiecit.
Dat autem coasilium parasitus,ut magis augeat suspicionem: de huius armamentum Proser t. quod prosit, ut si quando illa mentionem Pn edriae secerit. miles contra Pamphili in nominet. Et sic inuicem iniuriae Thaidis parem gratiam reserat, L enim
dixit, Parm pari referto, Ma eis mordein
si vios M ME AM R r. Bona quaestio
contempsisse doleat. Non inquit, dilietita Hic respondet parasitus, probans quia diligit, ex his argumentis, quando illud quod dat miles, meretrix spectat atque anot. Et go utile est consilium quod tibi dedi.
RidicvLE NON ENiM Coci TARA Parasithrametsi bonum consilium inuenerit,
ratiun quoniam colax est, dicit, ipsum ni i- litem si cogitasset, melius inuenire potuisse.
AC T. III. fCEN. II. Avoi Ra voce M. Haec scena sublationem munerum tenet, quippe Parme no oblaturus Aethiopissam S Eunuchum, quos ut oportet secundum praeceptum domini laudauit. Igitur demonstrativum genus causae,ubi laus erit. Sed quoniam praesens est miles & eius parasitus, erit ac vitam perario. quae omnia ex oratoriae artis partibus tractabuntur. Quippe cum omnis laus vel vituperatio homines taxat, diuidatur ex animi bonis vel malis. Haec omnia exequentur suo loco. Ac primum miles meretricem conuenit,& ab ea petit ut dicat, quemadmotum donum ius cepetit.
AvDi Ra vocEM vis A sv M. Pulchres ctum ut meretrix intus posita, vocem militis audire se dixerit. Eii enim consuetudo hominum, ut ob recens munus omnia ota
ficia de obsequia praebeamus. superba illai
meretrix de in amatores suos, quae se Phaedriam paulo ante excluserat domo venie tem, nunc post munus acceptum egreditur, de audire se vocem militis dicita FIDICINA Is Tu Ac. Quae fidibus scit, hoc est citharam nouit. PLvRiMvM Mentro. Astuta meretrix, ne muneris gratia diceret se amare militem, respondit, amo te sed meritorio. v vi vis NON MOROR. Nore moror, non impedimentosam. IrvR M THArs. interrogat Parmeno an aliquo itura sit. Qv v sTAMus. Miles, posteaquam ualis tetuum videt adfore dona, properat ut diseedat meretrix, ne cogatur ea a ei pete. Qv aso up RcLE vT LICEAT . bene tanquam cum mei te pacei fiat tua. P RrvLcHRA c REDO. vituperationis
exordium sumitur: generale tamen, echicorporeis bonis vel malis. quippe sua et A
600쪽
per compara tuam qualitatem ab donis corporis collaunuit. Hoc scilicet donis de-uabens rivalis sui. Ex AETHiori A. Hae quoniam supr1aduersarius dixerat, perpulchra dona, haut nostris similia, quam Aegyptus produxerat a corporis bonis laudare non potuit, laudauit extrinsecus, scilicet ex loco S ceteris partibus. ut ex longinquitate re
nis gratiam muneri praepararet. Hic suNT TArs NiNAE. Hic vituperatio rursus extrinsecus facta est ab opinione, ab existirratione, a proprii qualitate. ubitorum donum fi callide a Palmenone factum, uti primum ea quae in corpore non place at primo proniitteretur: post Eunu-ebus, qui utique eiat pulcherrimus, quia adulescens chaei ea Hic omnis laus a cor pote, quo ii dixit, Eunuth milia M. AH xc quinem aetas naturalis est. & eunuchus equidem naturae datur. Sed haec omnia persoriae sunt ad
Quid Tu Ais c NATO. Hic exultat parmeno, quoniam pulcherrimum donum a meretrice iam probatum est. S concluditer eo, quod non audeat vituperare: S conticescant potius, quam satis laudent. Adiecit ab animi bonis laudem. Fac piraculum,in- qcit, in hiriru. fac in D stra. inlituram scire equi. m est ad hic mi in sol et D mdabo. Aries & diiciplinas animi bora ros Vadimus.& liberos adulescentes aequi meli is a cognoscete. Sunt autem lati ei ae, pa-lastra. musca. S praecipua duo palaestra vel musica, alia corporis, alia animi scientia. de
quibus & Plato de Republica loquitur. di-
cstque omnes ciues in adulesceritiabis atribus operam debere tradere, ut Omnia . .
more adulescenti robur ad virtutis indolem suscitetur. Et hoc igitur contra militem est. Nam his rebus dicit Plato millies& vitos fortes posse existere meliores. vnde Achilles ab Homero inducitur, vir foditissimus ac arte doctissimus, ut reliqui qui in palaestra plurimum valent. Idcirco adiecit . qua tuis vim scire eq..um est aeviticetium Iormem duo. id est peritissimum exhibebo.
qui uchum quonian negare non potest a Imiles detractionem repperit, quod in Eu- -gnum multan. Deande incipiunt argu-nucho ad turpitudinem libidinis pulchri , menia a dictis quo me accersit iussit. dein-tudo verti potest. Et quoniam sine Cerere dea ficus. quod cum venissem, causam vi
& Libero friget venus. dixit tant iam Ita
b uim Eunuchum si vis, A. intelligitur autem quod consequatur.
ATqvE MArc qui Misi T. Memor est mandatorum. Nam quoniam dominus di
hoc supra facti m est. Et quia adiecerat d minus, Cr perabio: nutic hoc exequitur cum dicit, Am
mi u si M. Hanc IE NIMO PossxT. Istum enim seiuum quod malus sit nemi posset, inquit. perpeti si habet et tantum unde alium comparatet. ut oste latur d. minus paupet Haee propter malitiam, qui reque nudare se posset ut alius comparatetur.
IsTuc QVD Dix Ti. Colax parasitu et suum ubique implet cffciti m. Nam cum leuiter locutus miles fuisset qui dixerat Pa
menoni, Domini i. i es. continuo risum sibi commouet ex commemoratione illius
dicti. quod Rhodium adulescemulum miles dixerat, sese videre c*pisse. Si ci A MEs diu C. Hic est chremes frater puellae, quae a milite Thaidi donata est hiare si attem esse eiusdem & mei et ricis suspicatur. hanc causam n andat ancillae, ut si venerit. maneat. Et vide quemadmodum quae mardat Dia praecepta sunt, quae scilicet secundit gradus petitionis ad minora descer diant. Primo enim quod maius est
petimus. hoc dixit vi maiisai. deinde quod minus est. si csm dum non es vi redeat Tettio quod vit: mum ex necessitate. Sod nonpo-ie ii, ad me de Ailia. quae tria sei uabit ancilla. D qui D Axiv D. Expressit morem domo proficiscentium. vi in properatione mandare aliquid cupiamus: di in obliuio-cem veniat post memoria referatur.
cionem habet adolescentis , quod libimeretrix insidias praeparet , quo facilius se ad amorem posset adducere, unde se ad
coniecturam argumenta sumuntur ac primo ipsa summa est. Pras cto quanisma, metus .ecvito. iuretium dabit haec haut