Commentarivs in epistolam Pavli ad Colossenses, scriptvs a Nicolao Hemmingio

81쪽

aeus notuin facere, quae sint diuis

pii litiae gloriosi huius mysterii inter

si diluite

Ne quis humanis meritis asciatat' i i*ῖtrito uelationem huius mysteria, causari reue-RIi nuIrlationis addit voluntatem seu beneplaci itini' illum Dei. Vnde nos discamus non ad cui Vthdnt: sum,non ad hominum industriam reserre, fici illi quando in his aut aliis regnis audimus se a cantat Euangelii verbum sonare. Vtitur quidem certiti Dominus ad Euangelii sui manifestati arisim, nem ministerio hominum, ut Piorum re'

de relagum doministrorum Euanget', sed re Ot misia, ex beneplacito De dependet Vnde de

παρ is et uiri a nobi; pro er nostram

an ratitudinem auserat, cuius rei proh

. Qui est Christiis in uobis.

ratefaci Interpretatio est. Nam uno verbo

, D, exprimit quodnam sit illud mysterium

82쪽

detur fide. Porro, cum Christum nominat, duo intelligit Primum, salutarem Nius noticiam Deinde, fiduciam ex notitia manantem. Notitia in tribus consistit. In naturo diuinae imaumanae intelligentia. In personae unitate, Sc in offici personae cognitione. Fiducia talem eum sibi persuadet, qualis per Euangelium praedicatur, iuxta illud Iohan: 3. Hoc est praeco P tum eius, ut credatis nomini fil4 eius Iesu Claristi, unde nascitur fruetus interiord exterior, qui timoris Dei seu cultus dbitina nomine sagnificatur.

Spes gloriae.

Cum Christum spem gloris dicit,Prbmum significat in illo solo gloriandum esse, ut in eo, per que olim gloriam aeternam

consequemur, riade Omnia humana merbia, Omne Praerogatiuae carnis conticescant

Oporter, Vt qui gloriatur, in Domino glomrietur. Deinde colligitur ex his verbis, quod in hoc mundo non plene haec gloria possideatur,sed expedietur Ex quo rursitis monemur, ut hac spe contenti, totis vir, bus contendamus in salutis cursu, Vt pro pol

sequalielus quata

Chris

pessi

pem.

83쪽

sti positam in Christo gloriam tandem con-Mi. e. sequamur Tametsi autem hic fide possiri

ius, . detur Christui tamen nondum apparuit, ἡ ualecnam iutur limus, quam glorioli,

lanii Vbi ille apparuerit. Possidemus quidemi Christum gloriam nostram,dum in ipsum credimus,etsi imperfectius, quia sub cruceii in carnis infirmitate, sed peradia resurro

ctione mortuorum,solida Christi gloria in nobis fulgebit. iniri ιξι, ii Quem nos praedicamus. ηῖ Obiectum igitur Euangeli solus Christus est, hunc praedicare oporter, quod urdum ipsius verbum sincere citra Orrtisti t. telas hominum annUnciatiar.

mphi Ei Admonentes omnem homiclio, qui nem, 8 docentes omnem homi VJ Ty nem,in omni sapientia

tatilla LUlluta Modum praedicationis Apostolicae r in Po sto attexit, cuius duas partes facit, Admo

itur ex his illan plene fallitur. I dos' tarenti, lodi nitionem Doctrinam. Admonitio ad audiendum verbum inuitat, consolatur,'

obiurgat, instigat excitat auditorem, ceo pertinet, ML doctrina ipsa radices agat in cordibus hominum, quo sistatur omnis

84쪽

EPIST Ihomo perfectus coram Deo. Doctrina atem est Legi d Euangelii, Item aliorum locorum, qui ad Legi d Euangelii vim explicandam pertinent. In omni sapientia, id est, plena Sabsoluta sapientia de salust per Christum consequenda. Sic enim Paulus saepe Hebraeorum more utitur voce omnis,id quod supra aliquoties admonui. Obseruandus inprimis hic locus est Coni firmat enim xconfutat. Confirmat pios, qui ex verbo Dei solo petunt salutis scientiam. Confutat aduersarios, qui Ecclesia Dei humana placita obtendunt, Oppresia Euangelr puritate.

Ut sistamus omnem homiliae in persectum in Christo

Finis praedicationis, de effectus verae sapientiae, quam e praedicatione conse quimur. Vt enim finis praedicationis est, ut sapientia haec solida ac coelestis, omni hus hominib. praedicetur, quod mandato Christi etiam confirmatur, dicentis: Ite in mundum S c. Ita effectus hilius sapientiae est, omnem hominem sisti perfectum γ

his vi

85쪽

R iurn demum perfecti sumus quantumi 'λygi quidem ad perfectionem attinet, quae in yyRpilapthac vita contingere potest, dum agnita λῖix nati nostra in nobis ipsis imperfecitione, Chri-picit j si perfectionem fide possidemus, dum pytilus puro colendi Deum aste 'tu ducimur, ita, uoliti ad tu si mplici integritate praediti, testari

hi locustia possimus nos hoc praecipue in voti ha opis ut sere, ut Deo placeamus, non sinentes nos pilati iluis ab obedientia Dei vilis terreni rebus aut dissos, uti impedimetis auocari. Estimanda est igituro uatio; haec perfectio non tam nostra quia ista te, quam ab imputatione diuina Hic Pri naum colligamus praedicationem verbi)lliae Iost destinatam esse omnibus, e quo conle Chii 1 quitur,Deum omnium Velle salutem De Inde, quia non omnes saluantur, id ficta hominum culpa, qui hanc coelestcni sapien- riam contemnunt. Praeterea, quae sit stim

hi j ma Christianorum sapientia, nempe illi iacti, perfectum in Christo Iesu, unde confuta- . . at iis cur error omnium hominum, qui in atris rebus tra Christum Persectionem colloe

inlitat si cant.

iiiiii In quod etiam laboro, ae ccri

86쪽

4 EPIST. PAVLIles recipere, nec ne . Paulus negativam quaestionis thesin assumit probandam videlicet quod non debeant Christiantraditiones humana aut legales recipere, id* propter has causas Ut pura maneat doctrina Euangeli Dabs sermento huma narum traditionum. Vt honos suus Chri sto seruetur integer, uti certa sat animarum salus, quae per unum Christum comtingit. Porro, tractationis ordo naturalis est. Nam quatuor partibus praesens disputatio absoluitur, Exordio, Propositione, Confirmation Conclusione. Quae partes ita prorsus ordinantur β mplicantur, ut iusta me modus de docendi ratio requirit.

EXEGESIS CAPITIS

SECUNDI, CUM OBSERα uatione doctrinarum.

Volo autem uos re, quanitum certamen sustineam pro uobis, Sciis, qui sunt Laodiceae, Squotquot non uiderunt faciem meam in carne.

87쪽

x II AD COLOss. sh hi Propositio exordη est, in quo captat pro hieneuolentiam ab affectu suo Z studio, i milii Colossenses, pro quibus certamen su-iuilinia id stinet contra falsos doctores, qui volunt, ut pura humana sapientia de legalibus ritibus si ille titio ceritatem doctrinae turbare. Admoneana tholosius, hoc eXemPl ministri Euangeli j, ut se et coe fortiter Opponant corruptoribus sano do-ὶ thri tur

paejioriola Vt consolentur corda ipseηψ rum compactorum in caritate.

' consolatio cordium eorum hominum,qui in caritate coniuncti inter sese, ac veluti connexi sunt mutuis caritatis officiis, non si ili ecusato membra eiusdem corporis iun inuris sibi inuicem alligata, una seuentur

S recreantur.

- Et in omnem opulantiam cer

hietas ii Ni hin: suscepti certaminis, cuius

88쪽

E PII T. PAVLI sensus ita resoltu potest. Hoc ingens ere stamen etiam sustineo, ut adeo plena ct murti pulenta abundent persuasione in sincerae ii in doctrinae intelligentia, ut perseete persua dignis si mysteirium Dei S Patris ' Christi, hoeiani celi ipsum Euangelium solide percipiant quati Huc igitur piorum ministrorum conatus o littendant, ut solide doceant, quo audito illo ires plenam Christi intelligentiam conse et ualduantur. Quod cum fit, non facile patea uacithit aditus malis doctoribus ad euerte Morso,dam doctrinam. Contra, ubi segniter i lias traditur doctrina, relinquitur populusiiuus dubius S instabilis,unde fit,ut facile quo allicitui doctrinae vento concutiaturi Porro, Ni

mysterium Dei Patris de Christi ideo

Euangelium nominat, quia in Evangelio Freuelatur maiestas Dei S assectus eius pati iternus erga nos per Christum, unde tria colligamus. Primum, Deum per Euangelium innotescere. Deinde, illum ipsum 'Paternum animum erga nos gerere Ter iit ' tio,nos in Christo, cum eum fide posside- demus, patrem agnoscere. Qtii, inquit, in det me,videt Sc Patrem piis

In quo sunt omnes thesauri ii,

sapientia ac scientiae reconditi.

89쪽

j ii animo3 nostros auocet ab Omnibus rebus, quae sunt extra Christum, quoties salutis consequendae ratio quaeritur. Si enim insunt thesauri omnis sapientia dc o hyy λῖta gnitionis , desipiunt profecto, qui Arra Riani nunc thesaurum scientiam salutisqUerVnt. λ re Porro, sapientiae S cognitionis vocabula ua, vilis distinguo, ut prius ad mentis rectam det iura alutis negocio instructionem: posterius est, ut dii ad scienter seu prudenter vitam informana atri. R dam iuxta verbum reseratur. Ea in i

Hoc autem dico, ne quis uos decipiat sermone persuasibili.

ten fit di qui, isti Ille mvsum superioris dicti egregie monstrat, nimirum, solo Christo contenti, subtiles sapientum mundi ratiocinatio

ne contemnamVS, non morante sermo

nis suauitatem Sc leporem eorum, quia Christo nos abducere conantur. Hic locus diligenter obseruandus est Monetenim, ut simplicem doctrinam Christi re-F tine

90쪽

EPIST. PAVLI tineamus Monet ut extia Christumans lutis negocio nihil quaeramus Monet cauendas orationis inlidias Monet non suscipere eloquentiam hominum, sed veritatis simplicitatem amplecti de amare.

Etsi enim carne absum,spiti.

tu tamen uobiscum.

Occupatio est. Nam poterant admirari Colos senses, cur sibi adeo a se remotis, S antea non visis,admonitionem scri- heret. At Paulus hanc obiectionem diluit per distinctionem Sum quidem remotus a uobis corpore,sed Sc dorde dc an mo,quo uos in Christo complector,uobis adsum.Hoc vere Apostolicum est,non solum praesentium auditorum,verum etiam absentium dc remotorum curam gerere.

Gaudens ac uidens uestrum ordinem labilitatem uestra in Christum fidei.

Commendatio Ecclesiae Colossen tim cum captatione beneuolentiae, ab animi ui flectu erga illos. Cum enim commendat Ecclesis Colossensium statum praesentem, non solum bene constitutum signi-

d seditis

re flos i

i sabui ili