장음표시 사용
151쪽
ceptam, ac commode etiam retineri atque de ad
pesse, de quo tamen nos propter ea, quae paulo ante adduximus, adhuc dubitamus,
- non memini tamen, addit, in praxi ha disrentiam multum attendi, quin potius arbitria judicis relinqui, quando juramentum hoc, Me a Miaιonis , e Peritatis, deferendum existimet. Nam citra jusjurandum in litem arbitrio judicis ma
tum esse tribuendum, satis avaret ex l. 4. 3. α σi. d. s. f. s. σ 4. Τ. vi sit. Dranae Ex quo sit, it concludit, ut ho te non solum in omnibus b. f. actionibus βυν in rem, Me in personam, quinus refire uisur , sed etiam is frictis judiciis, arbitrariis cr non ηrbitrariis, ex causa justa atque sussciente ium furem , ut Miat Andr. Rauchbar. p. g ,
m. M. Verba CarpZovii ita perspicua esse reur, ut nulla ratione de solo veritatis ju ramento intelligi possint, quamvis eadem it explicare voluerit B. Brunneman. ad Li. . . num.'. CarpZOvio iunge struvium I .RG.
Facile quidem credimus, contrariae sinistentiae etiam non dessituros, quos pro stabili enda sua opinione adducere possint έ sed iii collisione ejusmodi diversarum autoritatum ea semper praeserri debet, quae cum genuini
Principiis convenit, qualem CarpZovii esse. ηnte demonstratum fuit. Ex quo simul ap- Paret, testimonium dicti Carprovii non ad solam Saxoniam restringondum esse, sed ex idontitate rationi. ad omina Germaniae sora ' i ι extendi
152쪽
Oxtendi & applicari jure debere. Conserantur omnino, quae pro more suo hic solidissime deduxit illustr. Thomasius in disp. de pretio
inter ctionem extra rem & in i o
re radic tam. i I TSum huius distinctionis in eo ponunt non- nulli, quod juramentum in litem aflectionis tunc saltem locum habeat, quando adest affectio 3n ν a rei v. gr. raritas, ut res similis vel plane nuta , vel tamen admodum difficulter iterum haberi. possit; non autem si extra rena est, v. g. si quis rem aliquam propterea maximi faciat, quia ipsi a Principe, vel Patrono eadem donata suit, quae sententia placuisse videtur Lauterbachio eire. βλ h. t. & Dn. Beyero in Pof f. ad 4. t. μι a. δε re . Cons. quoS Citat Brunnem. ad L 1. h. ei num. . & Hilliger ad Mnest. lib. 36. c. 6. lis. D. Verum haec opinio simpliciter approbari nequit, Cum iuxta l. I f. de misω. interdum quoque assectio extrarem consideretur. Ita enim Hermogenianus in A. L Si in emitonem. inquit, penes se colloea-
m minor adjectione ab alio superetων 3 1 Darans tu integ um rem /-em audietur, si eius in- teresse, em tam ab eo rem fuisse, adprobetur o velut
quod malorum ejus futilet: ita tamen, ut idi aed ex sicisatiouo acerasit, imo offerat 'venditora.
153쪽
ng LIn. xli. TIT. III. , Eodem sere recurrunt, quae Javolenus in I
st. de bon. tiberi. habet, ubi ita: Multi enim ea-μ inter enire possunt, quibus expediat Patrono ste tere bonorum possessionem, quamvis aeris alieni magnitudo , quam libertin reliquerit, facutiates patriis imonii σμου exee te vestiti, si praedia sunt aliqua ex bonis liberti, in quibus majorum Patroni sepulchra sitat, re magis aestimat Patrouus, bonorum possessionis jura pro parte ea ad se pertinere.e vel 4liquod non pretio, sed Uectu I aesimandum. Non' ergo ideo misτω Λου habere debet petenda bonorum possessionis, qui amm. Aotius, quam aliorum com s
putatione, bova. liberti actimat. . t. . ,
Ut vero distincte mentem nostram explicemus, ita dicendum esse existimamus r Pro
pter interesse in i ii re rassicatum Dramento in orarem affectionis sempey locus ; sed propter interes extra rem con0deratum, illud interdum saltem arimittitis, interdum non.
Nova autem hic incertitudo adeae Quam Titur enim nunc ulterius: quales sint illi casus. ubi actor ad iuramentum atactioinsps ter intereste extra rem consideratum admittatur δHic .vero egregiam navavit operam Illustri Thosatas in cuj. Di . CV. L g. a . ubi totam quaestionum ita ex fundamento explicat. Scia iliced omno pretium affectionis, prout hoc ipsa denominatio indicat, ex assectibus humanis circa rQM. quandam concurrentibus oriri di cit. . ed vero affeci us triplices sunt, ambitio , Uri a cisi ναυ- .inantum ad ava os ad
154쪽
inet, illi erga res singulares nullam fere amestionem fovent, nummis solummodo intenti,qriorum erogatione Commodum suum promovere possunt, quae commodi promotio in rebus singulari hus cessat. Ergo avaro aliquot nummi a Principe donati magis arrident,quam alia gratiae & benevolentiae testimonia , quia non illami primario intendit, sed tantum habet, pro medio perveniendi ad finem suum, scilicet ad divitias.
Aliter res sese ambitiosioνum intuitu habet. Unde omnes fere circumstantiae, propter quas affectio circa rem adesse creditur, uni Ce in ali. qua ambitione fundantur, v. g. quod res sit δε- nata a Principe. Ambitiosus enim nihil ipse .gratia Principis antiquius habet. Et quamvis levissimum saltem fuerit, quod prosectum esta Principe, ambitioso tamen id inaestimabile
videtur. Praemium itast is alicujus erelaminis
eandem affectionem producit, & licet vel co ronae gramineae, Ut olim, ferreae, aut quercinae datae suerint, circumstantiu tamen certaminiSti sortitudinis magnam assectionem operatur. Bliquias porro e in alicuitu insolisi magnisecere solemus, non ob alium finem, quam ur jactatione quadam multa de casu illo insolito Scpericulo, in quo nos tanquam homines singuis lares servati fuerimus, aliis narrare possimus, 'ad pertinet v. gr. equus, cuius Ope magnum Porieulum quis evasit, &c. Item, qua a mavo
Gu vepimus, in magno etiam pretio hab
155쪽
mus, antiquitas enim familiae ambitionem auaget, nam quo antiquior res est, eo antiquius praebet testimonium de antiquitate familiae.
Quoad Voluptuosos similiter species quae dam alisitionis deprchenditur. Sed hi poti us eo respiciunt, an res dilectas a stidalibus fuisis, vel ab amasia a ceperint, quam a Principe, aut Viro quodam illustri. Unde linteolum, aut ligamentum, moris testimonium, ella inisections. - pluris faciunt, quam alias res pretiosissimae ab aliis restimari solant. Applicationem jam ita facimus : μαλα
afectionis ex ambitione proveniens, licet assectiosio extra rem posita, iuramento in litem Uectionιs totam concedit, secu4 quam psiad, quod ex voluptare oritur. Ratio cit. Dc. q. δε. 1uppeditatur.
Nempe voluptas est vitium, quod omnium reprehensioni est obnoxium adeoque huic non se urrunt, neum ei favent Legea humarinae. Accedit, quod Leges ferantur ab ambi tiosis hominibus, h. e. ab hominibus in virili aetate Constatutis, qui aliis dominantur, qui adeoque Leges ingenio proprio valde indutigentes condunt, & ea, quae ipsis adversa sunt, Condemnant. Adde c s. s. scf. dis . ubi ita et scuti in jure non quilibet metus actionem quod metus causa producit, sed is demum ;qui cadit in virum constantem, l. s. er LAEMad metu ea . & qui a Viris honis, h. e. am--tiosis approbatus est, I. I. g. a. eod. ita nec
omnis affectioixerga rem in judiciis ratici ' habe i
156쪽
habetur, sed ejus demum, quae cadit in virum honestum & gravem. Addimus ad illustrationem dictorum adhuc l. c. s. a. f de Oper.
Memor. ubi ita Ulpian US . item, Inquit, volupta-aeis set Ufectionis aestimatio non habebitur, veluti si Ailexerit eum c servum dominin , aut in deliciis
De Condictione causa data, Causa
non secuta. DIs TINCTIO LInter causam prateritam & futuram , ob quam aliquid datum fuit.
IAusa praeterita huc non pertinet. ει namus ergo, Titium sedes 1uas Semironio vendidisse non soluin, sed praeteres etiam tradidisse, Sempronium vero in λ solutione pretii hactenus moram commisisse; quaesitur, an Titius propterea ius poenitendi habeat & a contractu iterum resilire possit pNotum vero est ex vulgaribus principiis,quod in nullo contractu nominato, qualis est emtio venditio , poenitendi facultas competat, sed solum propter moram alterius ad interesse agendum sit, consensus enim hic absque pretii sciatione jam persectam producit obligatio
157쪽
nem,& in hoc consistit ea a illa praeteris , v L I. C. de ton/rab. emt. secus in colitractibus innominatis, ubi ex solo praevio Consensu,tan, quam pacto nudo, chise, id est obligatio perfecta nondum oriebatur, sed ex traditione demum , v. gr. Do, sed sub modo, UT DES, D. ut FACIAS, ergo oh causam saltemiui ram, quae si non adimpletur, ut sperabam esse-
cultas rem meam repetendi mihi etiam coimoetit, ν. l. ult. 1. b. t. . . a Quaeritur autem, cum hodie ratione obli gationis inter contractus nominatos & inno. minatos non amplius sit disserentia, utrum adlata distinctio usum aliquem adhuc ans Praxi praestet ρ Assirmative respondendum elle exi- amus. Nam adlinC frequenter accidit, aliquid detur sub modo , v. g. ut a site di1Cedari . tur, ut matrimonium mecum Contrahatur , quod fit in arrhis sponsalitiis & dote, nec non, ut negotium expediatur, quem tamen mia dum implere cellat alter, quis vero dubitaret, quod in tali casu huic nostrae condi omnoi
sit locus, v. l. g. a. α'. t. Hi ' λIdem est, si quid donatum suerit sub modo ,
v. ν. ut alter certa tibi alimenta praeberet, juxta
I r. C. de donat. qua sub mori ubi etiam rei vindicatio conceditur, quae alias quidem juxta principia Juris Romani in ejusmodi calibus locum non inVenit. Ad causam futuram alias quoque condiras
reserri latet ; sed ea in praesenti materia non
158쪽
ndigitatur. Deficiente enim conditione, otus amis anni hilatur, Lyr ff. de contrah. emt. La. pr. f. de Peric. π commori rei Peni ergo res . tunc vindicari poterit a quocunque possesso- m. QuamviS vero in L 3. 2r 7. C. de Coniacit. - . cau . dat. 13monymice accipiantur illa duo , vocabula . condisio & mori , quilibet tamen vocem conditionis hic abusive sumi facile ad-
De Condictione ob turpem, Vel injustam causam.
stinguunt nonnulli L L. interpretes, Ut Fi aiatZkiuS in Comm. ad h. t. num. s . Lau-terbach. ad h. e. PereZ ad tit. C. de Condict. ex LVe n. uti. nec non Struvius S. I. C. Ex. σθιέα. qui nanc disterentiae rationem squantum ex lubjectis ab eodem exemplis colligere licet adducit , quod condictio ob turpem CaUsam Iocum inveniat, si quid datum ratione alicujus praestandi in futurum, 'uod intuitu accipientis turDe sit ἱ . condiyio autem ob missam causam, si accipiens quid consecutua fuerit ex . causi
159쪽
causa injusta praeterita, v. gr. si repeto pedum am ex coacta stipulatione solutam, aut si con dicuntur stuctus, quos m. f. possessor ex re nostra provenientes consumsit , &α Frant kius Ioe. cit. ulterius Condictionem ob injussam causam & ex injusta causa a se invicem distinαguit, dicendo, quod prior respiciat iuturum, posterior autem Praeteritum. Sed ita condi esto ob injustam& turpem causam Coineidera videtur ρ Has vero ita distinguit, ut condictio ob turpem causam locum habeat , si quid propter singuiarem aliquam turpitudinem futuram detur ; ob iniustam vero, si talis singularis turpitudo non subsit. Verum enim vero rectἱus monent alii, res vera nullam hic subesse differentiam. Omne turpe est injustum,& omne injustum est tur pe. Turpitudo quoque talis semper manet , sive tanquam praeterita Concipiatur, sive tan quam futura. Nec gradus turpitudinis diverasam decisionem suppeditare potest. Et ergo sine causa duas rubricas Codici inseruit Tri.
honianus, unam is condictione ob turpem, alte ram de tondictione ex injusta causa, Cons. Schila
Et quid si etiam concederemus dissentientibus, quod revera inter utramque speciem differentia intercedat 3 ea tamen theoretica saltem esset, non practica, cum in eo conveniant omnes, quod non solum illud, quod
160쪽
propter i uctam, sed & quod propter eurpem caulam dedi , indistincte iterum repeti possit. Ergo eorum intuitu, qui hic nimis subtiliter disputant, vulgatum illud optime applicatur:
Maxima de nibus nascitur historia.
Inter turpitudinem intercedentem vel ex parte situs dantis , Vel stris ac, -- ' entis , Vel utrimue simul.
HEZe distinctio extra omne dubium ma
gnam utilitatem adhuc hodie in foro praestat. Scilicet,si turpitudo ab utraque par- re adest, v. g. si tibi centum thaleros do, ut Titium verberes, occidasSc. condictioni locus non datur, quia in pari causa possidentis conditio semper melior habetur, P. I. s. h. e. Idem est, si turpitudo deprehendatur in pedisona selius dantis, quo pertinet exemplum Ulpiani in L . s. s. st . A. t. si meretrici aliquid datum fuerit, quod repeti nequit. Quamvis enim Vlpianus male audiat communiter,quod
dixerit: meretricem turpiter facere, quod sit me refrix non turpiter accipere, cum sit meretrix 'recte tamen sese habet ejus assertum, si iuxta mores Romanorum, quibuS Lupanaria tole- 'rabantur, explicetur. Qui enim ex Legis permissione agit, ille quicum actionem laudabilem non suseipit, in λro tamen externa