Il commento piú antico e la piú antica versione latina dell'Inferno di Dante dal codice di Santaniele del Friuli;

발행: 1892년

분량: 211페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

CAP. XXVII. 105

Ulixem iis ogios mons a dici: Circe susceptOS non amor paterni non illorum nec penelope - XOris eiusdem liXis, me lixem move Pe aliquantus potuerunt quod redirem in patriam, sed dedi e in diem amabatur et satigabatur brtius ad Circuendum mundum et ad navigandum et Scruptundum profunditatem et pericula maris cum sotiis supradieti usque ad termino illius mari quos signavitercules Quod ultra illos erat impossibile pertransire, tunc dicit Yli Xe - eum venimus ad terminos illos Ego persuasi sotiis meis

quod due naves et vela direXimus versus alia partes mari donsteperveni )'e mus ad quandam montaneam nigram VerSu Orientem eXqua montanea quidam ventus maXimus est egreSSuS Xcuiu Sad VerSitate omnes Submersi fuerunt et hoc est qu0 dicit teXtus

usque in finem Capitul j.

Caliiiiiiiiiii XXVII

Gia era Pieta insu lasanim et ueta. Cum auctor eat itulo precedenti de illorum d0lis odiis et fraudulentiis qui addi visi ones et Herra Vires et animas posuerunt, in capitulo prirn de materia fraudulenti prosequens in eo tractat de iis qui frandulenter sua consilia tribuerunt. Et dicit quod illa flamma, hoc stilla anima lixis cum eo loquentis, iam erat in aeti Sue Sepn- rationis Adante cum quedam alia flamma cepit conqueri et dolere et de hac anima sive damma exemplificatione loquitur Nam sicut refert rosius, quidam nomine Perillus artifex metallorum inui in tormentis novis et asperis hominum letabatur sua magine

subtili . quedam vitulum eneum fabricavit cum quodam sti 0 l in

142쪽

106 CAP. XXVII.

coii0re vituli per quod debebat intrare reus morti et una uno solo foramine quod abintimis vituli procedendo per guttur ad exteriora tondebat 0 facto ipsum Phallandi regi vitulum presentavit et ei narravit et devia et modo hominis in vitulo cruciandi per ingnem inferius vitulo Supponendum dixit etiam regi qualiter homo ibi reclusus ex cruciatu calori clamaret et quod talis clamor aliter non sonaret nisi quemadmodum clamor b0vis vel vituli mugentis et dolentis e pena H0 autem crudelitatis artifici sub- Scepto per regem, Re statim illum teneri mandavit o dixit perillo. ii te primo incipies et probabis qu0 tu michi crudeli crudelior presentasti et sic ipse eullus ibidem incluSus et X ardore et dolore vociferans quidam bos mugiens videbatur, et ipse idem periit arte sua, et propterea dicit auctor, quemadm0dum sonabat vox Xistentis in vitulo Sic verba anime Sistentis et ardentis in flamma ista 80nabat et hoc est quod dicit textus Comebuo Ciciliam che mughio prima Chio fui di monti aintra orbino - per hoc mostrat quod anima ista l0quens in flamma fuit uid c0mes deM0nte et tro et per

Laterra cheseisi i lunga provet hoc est civitas furti cin qua temp0re Martin pape multi nobiles milites regis franci interfecti fuerunt per rebelle EccleSi - quam civitatem dixit auct0 tenet et regi per nobile deor doluissis quorum insigna Sunt eo viridis.

lat0stis inui antiquitus fuerunt o θ' rigine qn dequadam terra comitatus erimini vocat Verrucchio, utuntur exercitio ubi consueverunt uti hoc est quod comedunt et bibunt et vivunt ubic0nsueverunt comedere et Vivere et esse sive in civitate Arimini ipsos siquidem appellat mastinos et canes propter crudelitatem ipsorum quam adverSu ipsorum hostes ut plurimum habuerunt. Nam

143쪽

CAP. XXVII. 107

quendam ipsorum inimicum in ipsorum carceribus constitutum nomine montagna na0ri fecerunt.

Le citia dilanione e uisa terno Conduce troncello cosi de nido

blanco che muta parte alia state alverno adue narrat et ReSpondet auctor quod Civitas Favonii penes quam dequendit flumen Santerni reguntur et tene nitur per maghi nardum desus in ana qui etiam suis insignis de sonebat leonem album et X sua subtilitate et malitie in partibus tu scio uel fus erat in romandi ole hi- bellinus, propterea dicit teXtus - me muta parte te.

Et quella acui ilsavio agna ii anco hoc est civitas Cesene quam attingit fluvius quidam qui ouatur osanio, quam dicit auctor in statu libero et non libero permanere. Si credessi hemia te. - modo incipit respondere Comes de- monte seltro Senon usselgram prete acu j a prenda dicitC0 me Guid - si non fuisset papa bonifatius qui me coegit ad dandum sue fraudulenti male c0ntilium adversus illos de colunpna

non fuissem annatuS.

Ne sommo Picio tu Guardo infe etc. che solle far suo tantipi matri hoc est dicere quod papa B0nifatius non habuit re- Verentiam aliquam vel respetum ad summum offitium pontificatus nec ad ipsum comitem uidonem quin auctoritas p0ntificalis erraret cuius Si quidem auctoritatis pontificalis priores h 0 est magis delibant ' et providi ad habenda et querenda c0nsilia quam iste B0nifatius apa Dentro sit uti etc. - Sirachi quidam est mons 0 me in quo latebat beatus Silvester papa temp0re quo abeo curatus fuit Onstantinus inperator lepra, alia autem subsequentia usque in fine capituli per se patent

144쪽

108 CAP. XXVIII.

Capitulium XXVIII

Chi porta a pur conparole sciolte Auctor duo prosequens de materia fraudulenti eum pro X inae Superiori capitulo scripserit de pena illorum qui per falsa ipsorum cori Silia fraudulentia operantur in presenti capitul tractatur de dolosis et fraudulentis prodietionibus et persuasionibus aliquorum prout per ista monstrabitur. Exemplificatione sive comparatione intrat capitulum istud dicens quod si omnes vulnerati et interfecti inbellis prelijs i inferius de elaratis congregarentur in unum non reperiretur in eis tanta pestis et horibilitas vulnerum mortis et edium quanta erat in damnatis illis quos in presenti capitulo retulit te vidisse.

De uigii etc. per i troiani te Che deglianegli fessi alte

spossit - per hec verba Xemplificat auctor debellis maximis tr0ianorum exemplificat debello canensi in quo omnes fere romani ab Anibale fuere devicti. Nam sicut testes toriographi nostri scribunt Anno ab urbe condita v.' M. Pe. liiij. Omanorum corpora hanibale et exercitu suo interfecti fuerunt . Lucio mihi Paul Publi Et Terenti consulibus urbis, insuper Anibal intestimonium tante victori tres modios anulorum allatorum demanibus m0rtuorum militum romanorum misit Cartaginem. Et propterea dicit textus

Con quella che senti decolpi 0gli per contrastar aruberto guiscardi per hoc notatur bellum et pesti maXima vulnerum et damn0rum que intulit robertus guis cardus sicilianis terrisque Sicilio. Elultra licui ossa me etc. ceperan adon o bugiardo Cia-8cun pugies Ceperanum 8 locus pulte qui derelictus fuit per apule tempore c0nflictus regis anfredi et propterea dicit textusqu0 ibi quilibet ap0lus fuit mendax quod ipsum docum relique

in b. et rel. - Anon. 4 si come Tito Livio e gli altri nostri serit0ridelle st0ri serivono latino allo edificament di Om V i appo anni uno borgo di Puglia iurono morti mi di R0mani da Anibal e alia sua oste n

145쪽

CAP. XXVIII. 109

runt, quod per regem mans Pedum non separabatur, in quoto eo puli tanta fuerunt h0minum corpora quod adue ossa eorum

Coliguntur ibidem.

coetum est locus napulia in quo conflictus fuit 0radinus rege Car0lo ex cautela consili, domin Alardi oballar ijs. arnis i

Gia ecci per merui perdere rulla cosi et v. mezul est io sti0lum vegetis vel alia par assidie que est clausa ab hostiolo Supra ulla est quedam par fundi vegetis qua sublata eges Sic destructa et perforata non creditur quemadmodum vidit destructum et perforatum unum X ainnati in dicto loco manentibus. Vedi conte torpiato macti metto denangi me senua plangendocili te Maeona et tus et Ali fuerunt duo dolosi pro te paganorum qui uis temporibus multas hereses prodii Xerunt et qui fuerunt in ipsorum operibus homines divisionis et scismatis idcircho digne pene udiei sunt lacerati et sic divisi in ipsorum corp0ribus cum ceteris subsequentibus. Se afivanda che fretia ineve te. In hac parte duo loquitur iste spiritus superior qui Sic laeeratus et tormentatus erato dicit danti qui predicend quod debeat ipse dantes quum in mundum rediori sic monere fratrem dulcinum heresis et scismatis auctorem manentem in alpibu et montanei speluncis in partibus navari e mu0 ipse frater dulei nus Sie sibi provideat et sic se premunia derebus neces Sarii ad defensionem et vitam eius quod navarrenses fideles cristiani petiales persecutores eiusdem fratris dulein non habeant de ipso victoriam per ossedione nil vel exasperitate nivis vel alicuius adversi temporis, et hoc est quod dicit testus usque ad locum illum Pol che timo te Rimenbriti disiero dimedicina etc. - iste Petrus

146쪽

110 01 P. XXVIII.

Et a sapere duo miglior discino messer Guido ed ne head agnetello, hic verum videtur auctor predes sisse quod futurum erat, dicit si quidem spiritus ille unptietis dominos Guilone et Angelo quod mala testinus de malatestis faciet eos occidi et occiderit eos quia cum venissent dicti domini Guid et Αngelus causa partamentandi cum diei malatest in ipsos postmodum ut diei sedit edidi penes locum qui Catellinc nuneupatur. Et ien a terra che tale qui mec verrebbe dioedere esser di-giuno. Diei textus quod ille sive mala testinus tenet illam terram sive Ariminum, quam Civitate Arimin quidam alius spiritus qui cum di et Petro demedecina cruciabitur ibidem voluisset numquam vidisse, liuius est ratio quia iste qui noluisset vidisse unquam

Civitatem Arimiri fuit Curio ex nobilibus civibus Rome qui exulabat

ab urbe romana tempore quo Julius Cesar erat in civitate armi iri et dum ullus Cesar peteret consilium an esset eundum VerSUS romam et quomodo deberet procedi ad X pulsionem et destructio nem Onpei manentis in urbe, ipse curio inter ceteros milites

Juli Cesaris consuluit et persuasit in totum ipsi ullo quod sine dilutone aliqua ad mortem et fugam ponpei et ponpeianorum Romam celeriter se transferret et sic omnem dubium omnemque Oram subripuit Julio Cesari ex sui suadela consili - Xquo ipse Julius Cesar adversus ponpeium et pompeian0 Romanos prelia dura promovit et sic eius pompeius conflictus aufugit omnibu participibus suis in c0nfiixionem et destructionem relictis, et propterea dicit et cantat de ipso C i urione lucanus in prim - Tolle mora Semper nocuit differre paratis hoc est quod dicit textus prout hic

inferius continetur,

Pol aras calvent di focara non ara lor me8tiero, O cara est quidam locus periclitationis maxime in mari e vento maXimo et contrario spirante, iste locus positus est inter Pensaurum et Cath0heam propter cuius solstum solitum maximumque periculum homines navigantes illine timore naufragi taciunt magna promiSi nuntiabis dominis occidi, et hoc accidit eis att0lica

147쪽

cap. XXVIII. 111

si0ne et preces, et propterea dicit textus quod quia mortui erant erunt isti duo nobiles ipsos ulterius opportunum non erat prece nec vita promictere illoc dicto illo Dear i Chie colui ulla e luta amara, iste est curio de quo dictum

est supra quod vellet η ipse curio adue esse visurus arriminum exconsilio quod dedit Cesari in Arimino Xquo punitur in loco isto. fermando chely ornit senippe condanno attender ferse Gioces consilium Curionis, Tolle moras te. Grido ricorderati ne delmoscha che disse lasso capo ac08α facta, iste fuit dominus mos ea de bertis deflorentia, nam cum S Set quedam pontola troneat 3 et ordinata inter domin0s

delibertis set dominos obondolmontibus deflor sentia et dicti 0minjBondet montes accederent ut tractatum erat per parte ad desp0nendum β quandam quandam bis dominam do burtis accidit

ipsos debon dei montibus initinere constitutos despensasse ' quandam aliam dominam de donatis de Floronti et noluerunt secundum quod ordinatum erat acui por illam de bortis Quare Uberti se fore deris0s rati congregaverunt boni volo et parentes et ConSulerunt inter Se quidam agendum esset super tali vituperoso eventu et ad vindictam ante derisi0nis, uter alios amicos eorum diutus dominus Oscha consuluit et ut ubicunque reperiretur sponsus ille deb0ndelmontibus debero per ubertos occidi allegans verbum Uum per Verbum istud - Cosa facta apo α - Xquo consilio Capto per Ubertos e consilio ipsius Civita ti s Florenti totam Universalem destructionem accipit et ad guerras consuXiones et disper-Xiones pervenit - Nam Uberti et omnes consequaces eorum fue runt decivitate Xpulsi. gliasiunsi morte dituo schiatia. Dicit auctor, Ego addidi verbis oscho Et dixi quod nedum tale consilium tuum fuit causa destructionis illorum de bertis sed etiam fuit mors generis iiij.

148쪽

ii 2 CAP. XXIX.

Sappi chio fui Beliram et bornio ciste fuit dominus Beliramus de albornio quidam nobilis nitus tr i iis et potens mitti de Anglia c0nsiliarius et familiaris domin Rieci ardi regis Anglio X cuius militi d0losis c0ns iiij et malitiosi subgesti0nibus dis chordia et discessio

maxima serta est intor dominum ieeardum Regem et principem ei dominum Johannem eius filium, itaque filius Cum uerra et Jactura maxima adversabatur et resistebat patri. Achit et nonse tu dassalone jX0mplificatione auctor loquitur quod quidam ouatiis ulli thoi et homo i mali consili qui discordiamma X inia posuit inter avit regem et eius filium assalonem non in- tantum seminavit odium et discordiam inter eo quantum seminavit et procuravit ille i eadem caro ut sangues, id uti eo digne pene Judicio iste seductor defert ea.

Cupitilluni

Lamolia gente elle diverse piushe nien eluci mi sinebriate. adprecedentia continuando capitulum auctor tractavit in capitus precedenti de hi j qui pr0pter falsa ips0rum consilia et persuasiones malas et datin alti sunt in isto autem presenti capitulo ad hane materiam fraudulenti prosequens dicta =i t depena illorum qui puniuntur et cruciantur dolis et dedoptionibus et deceptionis Alohimie. Contra colles che si tenne alta forte Dicit Virgilius auctor tu eras in tantum delatus mente ad visum et ad rimaginem illius domin Bel tram de alborni de quo dictum est supra insin Capituli

precedentis, qui dominus Beliramone tenebat Quoddam castrum V 0cato sic altas orte, quod non perpendeba de isto tu Consorte quem videre desideras.

149쪽

CAP. XXIX. 113

Dieti die hicin Valdiel inno locus est ubi si in hospitalia in

quibus init , nai et miser infinitae corpora eoruptione gravat i manentes Clamoribus suspiris et querelis clamare non desinunt sapituli in istud usque ad loeum illum N0n credo te per se prete ri t.

Non credo cave ter actior tristitia fus se in gina Egina fuit quodam Civitas rodi in halia e civitate mi tenebat rex quidam nomine sauciis Cacus - Quia vero domin Juno vera Xoriovis agnovit fio ipso Juppitor quandam nomine ginam dedi et a Civitate' sub Carnis doleo talion Cognoverat id ei reo domina Juno

irata ad versus dictam civitatem pestifern in pestem aduXit - XqHOOmne tam mulieres quam viri exceptis solumodo Ernelio Rego in ' et ius filio Talamon per mortis eventum nivei Saliter defecerunt Rex autem tristis ad mortem transaetis diebus aliquibus Civitato in ginam xivit et vidit quandam Quercum oneratam formicis et tune ovi eum reverentia su plicavit quod ei tribueret tantam multitudinem virorum et popul ad abitationem Civitatis sue quot orant formi eo ille eum et O noete pro Sima Subsecuta ipse re eraelius vidisset per Somn ilum quod petierat in diem - Xuitatus sopitio audivit vocem dicentem ei. Vnde nilque reum et letaberis, et eum necessisset ad arborem invenit ibi multitudinem virorum qui omnes inclinaverunt toto racho et ii Sum CCeperunt in regem, et exhod totus duxit os in Civitatem aeuum propter peStem et malitiam aeris sibi a Junone tributam ut dictu in est et propterea dicit teXtus - che sit Hi mali infriab icio vermo te quia ne dum h0mines sed animalia

ip8n - usque ad formicam que S unus parvus Ortui Sunte dicta corruptione eri S.

Et ital Cappone, hoc est dicere in brachiis. Io fit durego sit Alberto usiena, sto retinus Vocabatur Bel Bal Magnus et suptilis munus Archimista, qui vero dum esset domisti eus cuiusdam sibi episcopi senensis qui v0cabatur Al-

150쪽

3M CAP. XXX.

bo rius dixit diei alborto, Ego scirem volare divellem olle

autem albertus ex facilitate sua hoc credens rogavit dictum de-R0gio i ut doceret ipsum volare et eum non potuisset hoc taeere aecusavit eum episcopi senensi patri suo, ex quo dictus Bal combustus fuit. Et hoc est quod diei tostus Perche dedo no fece te quod ipsum non fedit volatorem Sicut fuit edalus quida in subtilis nitis magister qui volavit per se et etiam docuit filios in voltatu, ut plenius scriptum est Supra ea pitulo vi in fine. Eispuose at letto mi tracfone striccha - et iecolo, accladaseiano, si Stridelia ideolaus et Caecia fuerunt senenses et fuerunt obbrigata penderoedia qui prodigaliter et fatue ViXerunt Et die tus Nideli laus fuit primus qui docuit poni garofanos in Saporibus et dictus Caeeia Consumpsit omnes possessiones et alia bona in dieta rigata Sere ira lomtra decapocchio, ste capo uehius fuit magnus alebimista et subtillissimus inventionis et innanginationis arti X. Come fa in tura uona Se imi hoe est subtilis et universalis magister, si e ut est se imi que fae e re gestit qu0 faeie vidit .

Capitiuum XXX

Ne te ins chem iunone ei ac uectata per Semele contra Sangu Itham in te dicenti uetor materiam fraudulenti prosequen Sinpresenti capitulo tracta defalsificatoribus monetarum et alijs qui busdam fraudulentis ut Inferius dieitur ad principi huius notitiam latiorem sciendum est sicut scribit Ovidius, quod

Cum Juppiter Cognovisset se molem filiam Cadini Cadmi regis thebarum et matrem ae et te uno Xo Jovis irata contra die tam Semelem et Omne genus ipsius a contra totam civitatem thebarum, Volensque uteis ei dedicta semel que uouerat tum uovo

SEARCH

MENU NAVIGATION