In librum Aristotelis de arte poetica, explicationes (Francesco Robortello)

71쪽

Scntentia in his uersatur, quae quomodo aliquid est, uel non est,osten

dunt, uel univcrse nunciant.

Haec ita uertit Paccius sed omnino ita debebunt uerti.Sententia in ijs, in quibus bomines demonstrat aliquid se, aut non esse uel generaliter aliquid declarunt, ut docet Aristot.quantum diserret διανοι λmoribum, bas attulit explicationes umborum, ne quis yrtasse putaret eandem esse διανοιαν cum moriabus Verbum illud σε δεικνυουσιν non temere prosetur ab Aristotele, num innivit sermonem ab ipso uoiscati λεδεικἶκοῦ quo utatur Demonstratores, eum exucris e necessirijs conficientes, miti me docet in libris αλυακd υςεoων. Sciendum uer,omnem Iermone,quo homines illuntur,uel necessaritus sit, uel probabilis, oriri et QR δι-οιαρ, quatenus unime uis est quaedam, idebita orditur librum suum Aristot παῖ διι νολια, H πσαλιαἴρσι δι οηἶκti cum uero dixit in contextu Aristonis i sq. 2. Ἀφαίνοντα, Itidicauit aliud quod Agenusserato utuntur dialectici,c Rhetores qui cum sitfalbus,tamen uitetur esse crus e quisbulosus est,quo utuntur sophibrae, πpoctae bienim omnes non δεικνυουσι quidein,sed proferunt ferinonem προδοJων, σψανοώπων, cuti alibi copiose declarat Aristo.Verum de huc re fatis etiam superius dictu uit Nunc rea deo ad explicationem διανοίας, quam hoc Ioco prostri Aristo sciendum non disimili quoque ratione eund proferri ab eo libro sexto Ethicorum,his uerbis: ra δ' ons v διανοία πταφασις,κσχα- όφασις, is su ὀρεἱ-δεαJις,κας n. mulbpost: τνιύ9νοωγώδιο,οιατροακακα pi ea Θεωρουακue διανοιαρ, v χμn πρακωκnci, δε πιψακαὶ 'υ, Uta, κύλ αλου&όα,κρας si ργ,αὶ γαλα παυνοριέιαιο κοῦ γου, - δε προακακλίγιαανοουακου, α θεια DOMγως--δορύει uosu. Nec uerb me latet διανοιαν duo significare, tam uim illum ac facultatem unimorum nostrorum, per quam ratiocinamur, ac colligimus uerum, uisi sum tum ipsim ferisium,acsinmitiam, quam prostrimus in oratione. Sed beo significatio ab illa ducitur, itaque Rhetores π poetae fumarunt.Sciendum uero Aristotelem hoc Ioco διανοι, it desini spe,ut implex tantum is situs officium dononstrari quod est afrmure,uel negare,aliquid esse,non quidem, quod ornatior non isti, etiam apud poetas,sed ut ea ratione distingueret a moribus,altera parte tragoedis Rhetam res uerb non simplici ubbactantum frina prostrunt διανοι sed uti si uocant εχουuαασμων hinc apud illos circunfisuntur,uuατα διανοίας,non enim satis est in Rhetorica facultate docere, quomodo aliquid uel negamus,uc Hirmamus,sed alia multu quoq; qua ratione ornatius proferripo 'int, tr di necesse est hinc Nexule Rhetor Graecus in lib. πα. υμ ατων it,nihil aliud esse anu διανοιαρ, quam μεταπλασιμι ι ouuατγεκτοῦ 1J φυσιν πλατlουσαυτει, ἡ κησιuωφον πυῶρωαγκία διανοιαι. Appellat necessariam διαωοι Metor hic doctisitatu, quae tantumsensu aniam ectri, ne ullo ornatu quaeque tantum agi ut aut negat, quo prosus modo hoc loco descripta fuit ab Aristot.Hucgrauis extitit olim inter metores quaestio.artificio δι-οixe,ut potius ab ipsa natura proficisceretii omnis ferinoianuαασμώγ, quaestionem hanc ma tum apte,breuiters soluit idem Alexander Meto bis uerbis: Gu ta διανόνua, 42st, σ/φυσιμα in D uαασμύγον, ἱκαν πιδιωθ οἱ fu ρος διεφερον. egi nλων ταυτα οἱ αταρο-ςεῖον, ωοω si κοσμου πινόζuετα γου λεγοντ ρ,οι κναργεςερον,1 λάπιτ amomiae. δἀMνγα οπι - διάτου Inτω M,QU sti ἰ et ὀλίγον, αακ, iam λον, αθ άπλῆιοδ, vsam καιρὸν τοῖς uασι tu PM .Ex his uerbis quisfacile cognoscere potest duplicem esse διανοιαν, alteram ut uerbis ipsius utar φ φυσιν, quam pauseanteuocarat αυσγκαιαν, alteram ἰχ μαζσ-μIsbi. Aristoteles igitur hoc loco de priore locutus est,non quidem quὸd non maxime egeataltera etiam poetica ipsa facultas,utpostea uoloco commodium dicemus:st quia aptius ea ratione usus est sibi posseo tondere,quantum inter mores, ' διανοια esct distrepanti . Id nitionem ab ipsius primario, ac naturali oscio deduxissct.

72쪽

principio, Dictionem, per uerba sensus explicationem, id quod in metris

iratis ac in soluta oratione candem uim habct.

ctaculum gratissimum quod tamen nec artificiosum cst ncc ipsiuis Poe/ticae proprium, siquidem Tragoedia uirtus cxtra quoque scenam ac sinchistrionibus consistit. Ad haec ars strvcndorum apparatuu propria ma/gis chorago, quam poclis est.

Relique duepartes tragoedi sunt hae, MELODIA, APPARATUS: quamuis Paccius bocloisco, nescio qua adducticis rationea in uerta SP E T AC VI UN.sed aptius est uti etiam superiussi per apparatum uocare. Cum 'stu de his duabus nunc loquatur partibu Aristoteles afri sicuti mihi uia detur,quatuor concla u.stu decreta. Primum est, quod μεM mci sit μεγi ν πέρυσματων Vertit Pacci A,quθd Melodius uisil est. Sed notandum est,Aristotelem hic proferre μεMτπιio non ιι λν, respexit enim ut opinor ad ipsam urtem. nam Huται. x est,quae conficit μελ γ eu μελωδε , igitur eίt maxima --μα ἡ es caetera omnia oblectamenta poetica superat: respicit uero a i ,qμodsuperius indefinitione tragoediae dictum est,λογομήδυσι I,ον. Pluto lib. II I. der .ait: π ἐμῆλγ κ τειῶ cs συγκωμὶνον λογου - , α αρμονiας,1 3 ρυθμῆ. idein eodon librori s

73쪽

γωγὲ ρν, nurn ψWγωγ estam mos adicere,Croblactare: paratus igitur es: talde obsec7.it,tis fulmen est ualde artificiosum quiddam dicendum in tragoediased prorsus a na νοταῖν, nam sensius e reoruuerborum prorsus bore partem artificio poetae non concludi parum , egere arte,nec ocerare fire ad osti cium poetae,minimes omnium, poeticae facultatis se proprium. Pacci conuersiones non admodum pluricent. Poetica igitur acui Getiamfrequirit ψιν seu apparatum minimum tamen artis ponit in hoc es iis

ijs uidebit conuenire.Tertium conclusium estpositum m ration G confirmationesuperioris est aut hoc. Quod tragoedia uis tota perspicitur,etiamsi tollatur certamen poetarum, π recitatio histrionum, quaesiet scena. Verba Graecusiunt vis αγύν ,- κο . quo locosciendum eleves poetas in The tro gloriae calis intersi certare consueusse recitatione poematum de hac re loquitur Aristophanis intera pres in prooemio, suerbis: nisu ρογα χρ κωμωδεα πτι τοὶ 'A Mσεως et ἀχαλ. ἀπο δεια ι παπε λου νομῆνοι , τα cis ποθναρε riouG.Aristotcles quoque ipse lib. λοπιν πατοῖIBoethbus cm --πικτ1κbus Idem paulo post de consuetudine certandi in Theatris,itascribit: τα ita ἄν guae χεδον - παγαυνωμότοινουσι, κρα καθανῆ ἐκει - γ ν δώουαντα Ε ποι οἱ--οκtaris, vit cis , πολιακ de αγῶνας τι υμο hec αν is πλιτ dy. Ex quibus putc poetas ipsossiua poemata recitantes παterse certasse de laudescribendipoematis. mox adhibitos qui histriones reci arent, qui multum sua critia elli re poterant,tit laudabile uideretur aliquod poema. Hinc Demosthenes in oratione in Midiam conque B

cum igitur ita res se habea utitur uliprobatione Aristoteles. Eu, me quibus tragoedis Misac praestoratis italis, quantassit perspicitur, martificialia sunt. Eiusmodi uerbsunt apparatus scenici. π melodi Necsane hocsecus esto Rhetorici facultate,num oratio scripta orator istis ulmsiuam praefestr etiamsi non recitetur in pro ex quo putet artificiales non esse Rhctorices partes, memoriam, G pronunciatioranem. Quartum conclusum est. Quod apparatus omnisspotiusspectatu artem σκ οποιῆ,id est elius,qui apparatumscenicum conficit,utpote uestes,aulaa,cothurnos,e reliqua elasimodi. Paccius,cn videturμα

in eadem oratione,bis uerbis AD ' . -- ιυμ ναυφικια --χυ - διέφθ . sis ποι - ταργ.άγo passubn declaratis in hunc modum, hoc loco libet ibi apponere quandam explicatιonem excerptum ex comamenturio cu paraphrase Averrois, quae pectat ad superiorem locum, quem exposuistri, ubi Aristoteles

explicet

74쪽

mulaueliciascnsium. PAR S vilius esse hoc uerbest ville ei, quod conature ficere Rhetorice perfemon suasorium, na: in lassa esic poetice persimno est in Jomonibu politi laesum ueteres contenti fuerunt adfrmundassiua rationes, crinducendas in uinos uuattorumcti no ubus policitis,quo que posteriore coeperunt inuenire ui si Rhetoricas Ac dilis Ir enti litur imbium poeticum incitant ad crcdendum,etfermon poeticum citantem ad mores, dum scivio uero qui incitatas dem, C per uulionem, incitat tantummodo ad credendum,aliquid 'r, vel non se non autem adsequendum uino ut jugiendum, re uendum. Haec ille totidem stre uerbis. Videtis aut polierrorum uerbori ,nam prior ad ea, quae superius Masunt,sDectant, sensus biccste: tantiindon inter se dii re et Su, C o-,ium MORI RUI falsermo moratus,m quo curiaemitu uiquis ut sequeris,uel fimen aliquid ex diana autem fulsermo, uel symas, cincgans aliquid, quem ficis audienti siel credimus,ue re cimus.

conicXtum. Hoc enim primum, maximuimp in Tragoedia cst.

Vel sic, fortas aptius, apertius. Ilis declaratis, dicamus, qualem oportet se constitutioncm re ram,id est abulum idem enim edicere μυξογ, C συασι υτ αγματων nam sicuti dictum stante μυῆΘ recτις παγιι των, sic ponit hoc loco Aristotcles ipsam dinitioncm,pro eo,quod clinitur. cum hactenus dictum fuerit ab Aristotele,quid it tragoedia, et quot in ipsius partes, e quibus conjicitur . . quae illaesint,c quo ordine collocand cumq declaratum, primo loco debere collocari abutam is e primi in exorditur,tanquam a primi tu C maxima parte. Huspartes omnes uir Merrois appectaris rincipii utar enim ipsius uerbo ,existendi, qu)d uidclicet cxij tanquam principi scis minit tragoediae ibuit apponere uerbum hoc, quiustequens est apud recentiores nostros philosophos, qui barbare Au rocmbecut aut eius interpretes potius, loquuntur.

Propositum ci semel nobis, Tragoediam imitatione esse actionis per sectae, totiuS V, magnitudinem quidem aliquam habentis,siquidem esto

tum datur magnitudine carens, totum uero st, quod principium, me diu,

atq; finem habet. Principium illud esse dicimus, quod, o necessario post aliud est contra posterius aliquod esse, uel fieri natum est, Finem huic contrarium, illud ipsum, quod post aliud natum est esse neccst rib, uel plerunc , Medium, quod aliquo posterius, ah quo prius cst.

D putaturus Aristoteles de constitutione rerum d est de bula,repetit quaedam a ite declaratu in deis finitione ipsim tragoediae,quibus innititur,tunquam fundamenti f.Sunt autem hec primum quidGn,tragondiam actioni esse imitationem Alterum uero: Actionein illum, quesit imitatur tragoediu, debere esse imi gram Crassolutum. Notandum boc loco apponi dictionem tali ολνe, quae insuperiore definitione no suerat apposita nam ibi tantummodo erat dicti m. λωαρsed bicultera ponitur, thmutes,quae prior cit,

75쪽

in tragoedia dcbet habere mugilitudine . Nam, sicuti declarat in contextu Aristoteles, totum quod antest, quod magnitudinem non hisci declarauimus ante hoc euale it, cuti pulex, formica, e eit modi, ut igitur dilles at ab illo,udditur rursus hoc loco. MAGNITUDINEM Habentis. declarat tota hunc I cum apte, in emos Auer. infra paraph. Verba illius,qualia restri interpres,baec mesunt. Oportet uto, tragoedia in umilatione e repraesentatione pertingat ad finem, udati potest pertingere siccurriuma, suum talis rant, o hoc crit per aliqua,quorum unum est,ut ite quod habeat magnitudincia quat di, mitin itam,per' iam si totum, recompletum totum autem, incompletum et id, quod habet princi tu, D medium, atque ultimum. Haec ille. Desim lucro in contextu,quid it principium ic: VI - νεοωτο Aest, αγκ μνιαε σαο Λ, ι, εκμνο δε ο αεφυκῖν ω . ΙJaecitauertit Paccitis. Principita illud esse dicιmus, quod non necessirio post aliud est, contra posteriit aliquos esse, uel feri latum est. Sed ν, aptius1k, rapertius uerti potuit ent. Principium est, quod ipsum, cessari,non est post aliud post illud, autem aliud esse contingit. At erroes haec ita retulit in sua paraphro Lirincipium est, quod utile rem est, , nec oportet,ut it cum ijs,quibus est principium Vltimum est cum evi quibus est ultimum, neque eit alite. di, Medium autem est ante ea, C csιm illis. Ipsum ergo medium ineli utrique extremo, cum it medium in loco, , qui cu inter id, quod ellai: te, id quod est post. omnia haec Averrois uerba uolui asscribere, tum quia ingeniose uidentur prolat.i, C ualde exprima Aristotelissententium, tum quia inibi propollitum est uelle omnia, quae in mutila,uc depravata conuerisione eius puraphrasis intelligi possutit,co, ere,atque huic nostrae interpretationi inserere, ut uideant homines cui usu estudiumento inseruire istam int, nec prosor rei clant. Verba Aristot.per quae desinit. ULTIMUM, L FINEM unt haec: τωλίδα bi Oim a mi re μετ' αλλο πεφυκν 1ν neo αγος πῶς T. ἶm λυ. haec itu uertit Paccius. FINEII hiucγ conre iriu litι dis fum,quod postuliud nutu est esse, uel necessuro,uelut plurimu . Notanda illa uerba ti γ ωαλκης, αρ αλῖτ λυ. Duplex enim estfini aut inre,aut in mete e cogitatione nostra,si in resue- τι semper necessario ultimus si in cogitatione nostra,vii tequa liquid agamus, no ιltimus quidem e ch, sed prurius,qui appellaturi νορ, inst,id est cuius gratia, e uoniam phιressunt res naturales, in quibus' nus ultimum locum obtinet, qitum, in quibus ponitur primo loco,in cogitationes cilicet agentium homianmi: deo dictit est ub Aristotele ath ἶπολυ. Verba Aristotelis, perq ιaee Iicat MEDIUM, sunt haec: ' ιε G re μετ' αVο, κλμους κων ἐπιψον quae ita uertit Paccius, Medium est, quod aliquo

ollarius,aliquo prius est. Posent etiam sic apte uerti: Medin esst, quod est postuliud, estpost ipsitim aliud n

' Aristo t. lib. I. Priorum scolae λυζκῶν, non disimili ratione dixit με si μαναμ, ο ce Ἀω itu. se τουτω cta, Θάσει πρου ρμγi νε Umam mediu est ister duo extrema, med , alterum binc, alte illinc part Insibi uendicant. F ita Ari Di. quotarunt stertim dirdinem,ulterum ad magnitiιdinem tabula pectat. Ut enim optima sit rerum cotistitiιtio in Tragoedia, duo haec requiroιntur, primum ut ordinate omnia collocentur. Deinde,ut magnitudinem ha beati decentem. Primum praeceptum inest in ut dictionis illius λεια ὀ Ἀληρ positum, cutis aret anterum in illis dictionibus, α,.st is σηρ.Aristo t. lib. Rbet. II I. ubi sequitur de periodo in oratione, babetqt id sum, sto II millim ιiu est his uerbis,quibiri utitur nunc in declara ido, quid i up .ait enim ita

ea et ιοfολλύιν ἐχουσα tualis, s 'λοὶτ α συιτ δε ν Gul , χώεγεθω si σάο p. De principio autem loquitur Aristoteles, quod magnitudinis principium uocatur, de quo libros eundo de Coclo 1 tam di simile est principio quod appcllatur temporis. Preterea principia hoc, quod quaeaerimus infabula est, quod οξ γ ab eo alibi uocatur num omne principium est terminios, quamuhs non omisnis tenninussit principium, crata multa astri in medium possent, sed insitispatet lactu Aristot

xl ccc autem rite conicae las fabulas minime temere undelibet initi,a, una sum cre necitcna temere ubi libet terminari: uti uero semper supra , dictis partibus.

, . xcitauertit P.tccitissed aptius friaspe, sic. Decet igitur nam ita debet uerti locius bis, quia Aristot , habet in Om t orpa, deductis con esu inem ex prius dictis,huiusmodi lene constitutas bulis minia, me unde fors tulerit,incipere: neque ubilibetfuircuitu prior illa de qrapalila ante diximus, praeceptio, quespectat ad ordinem. Sic autem fise habet. Quoniam

oportet tragoediam cs absoli tam,ta totam ei integram totum autem con tu principio, medio, ne,

76쪽

no par ratio, praeceptro Aristotelis de ordine,de quo multa etiam praecepta sat Horatire in

Ad haec pulchrum siue anima siue quodcunc ex aliquibus composi/

t citra, non ordine tantum, uerum ctiam congruenti magnitudine constar

dcbct, siquid mi magnitudine ordineci pulchrum oritur. ς

Altera praeceptio de uasuperius loquebamur laec est, que explicatur ab Aristotele, spectat ad ma n:t D: n,ita autem sise habet. Pulabrum diuobus constat,ordine, magnitudine: oportet igiturμα bulam prater ordinem,habere etiam conticirientem magnitudinem probatur hoc militudine ductu aput chritudine animal tutu, immAmrcru, quae corpore aliquo constantillic Sicuti in animantibus decorum, conuenientemq; inesse oporter magnitudinem lit pulchra sint . itu quoque in poemate, nam omnἡpulo ludo cst non solam, 'ossci, sed etiam se μεγkqM. At illat. lib. tertio viret.ut ijs quidem, ac diuersis e ba, et idem igni canitibus pulchritudinem descrip sit: κα-ήλικιαν. ccv NALμπν ἄλλο ra se tactsi πονουν Auσιαορ ελς iis σωμα, e et Noe θόμογ, O Gς ε im/, usta ονται ri απόλοωσιν. Plato quos in umposio multis in locis corporis pulabria tudinem ait sequandam συuuετ uero coniunctum cum quadam colorum suauitate.ommetria aute παπα is habet π. v is,e ταἴιν Idem Plato in is aposio, ubi loquitur de pulchritudine cupidinis, ait illum se apte compositum, nitidum quatenus irim apte compositum dixit,significauit ordinem, σmagnitu iuem quatenus uero nitidum dixit, plendore colori corporis significauit. Aristot. quos ipse

77쪽

Nam sicut ficti non potest ut perexiguum omnino animal pulchria, appareat, quandoquidem quae insensibili tempore speculatio fit, consen/, ditur: pari ratione nec illud, quod omnino sit permagnum. ipsa enim sp c/, culatio simul fieri non potest illud cito tum, d unum e contemplantium is consideratione potius elabitur: ceu, si dece millium stadioru esset animal.

Postqtiam Aristotcles declarui. it magnitudinem requiri in poemate:eius rei afert probatione ductam exsimilitudine dem,qt spectat ad animantum corpora. Ac ne qui immensam magnitudinem rursus putaret a se requiri culteras ilitudine modum statuere conatur.Deducitur igit:ιrex bis duplex conclusum seu praeceptium,quod ad artiscium tragoediae pectit. Primum est huiusnodi. Rei ualde exiguae, utpote unimalis nullum se pulabritudinem posse, quia in pectio rim momento temporis brei fimo fit, ac statim confunditur Con unditur autem,tum quia nulla interponitur mora inspectando,tum quia res exiguae non ba bent proportionem ulla n,aut συμμιετά ,quae ectantibit contemplandi occasionem, singula cum singulis conferendipraebeat. πιο 7φω κοανῶ cum ait,id esse uidetur, quod itaprostri Aristophanes in Pluto. α ρ; Κονω. Alterum praeceptum est.Neque ualde magnas ac immenso sint corpore pulchra esse existimanda quia mulinspectio eorum fieri non potes'. simul urτipi oculis intuentium res magne nequeunt,quid illud χών, Cro subterlabitur ιntuentium ociιIosa mentem, tum singulis partibiis, quaepe se ualde magnaesunt, inspiciendii sunt intenti Exb omnibus facile colligere possumtu ea pulabritudinem praefestire quibus intuerisimul licet omnia hoc est magnitudinem tollita corporis, f mmetriam singulorum membrorum,ex quibus corpis est compactum. Haec sicuti ultu satis apte cxplicat Averroes in sua paraphracti Uideat,qui cupit, ne ego cogar tam multu inte serere,cum prasertim barbarem Latinum conuersa sint quodsi aliquando intersieram,ii plane coactitue aciam uel aptioribus verbis prostru conabor doctifimi illius uiri sententiam DionUiι Halicarnuf. in suis Rhetorici ubi dat praecepta plaυλο ιας ει oratione struat aevit: ἰώ ς αγκραμ

78쪽

α δ ililas om in Verum ipse Aristotelis paulo post de Meduendis ire loquitur, quas igitur', loco copiose dicemus sed Paccius nuptia uerba, quod

Quaproptor sicut tum in corporibus tum animantibus magnitudincinc fle decet, eam dico, quam probe oculis usurpemusrit xiii fabulis longitudo ineri quam quidem memoria facile complcctamur. si si seueremiae

bl , quae taliqumsunt magni ne in fabulat glcae.uit enim,quemadmodum igitur in corporibus a uinatu in non uastam quidcin magmtudinem ed tantam esse oportet,quanta oculis arripi simul commode,ac comprehenda acuc potest a M ut ipsiim utar verbo,inae est inoetuso cisi in fabulis tantam oportet esse longitudinem, Pantulac umemoriato ut complacti, ut ipsi proserum dictionem sit ευμνuue ν το . Vocamus vero Lυ-

deat aperte, quantum lucisas erunt huic loco, qui est in Poetice. Sed ut redeam ad Aristotelis contextum, comparatur ins -ο- τας ποευαννυον ἶν.flc. Sicuti iso Gosso oculis, ita ευuνναονο mymente comprehenditur: cir sicuti παρυσάοψον conuenienti opsti latur tu ευμνημονsbῖ conuenienti longitudine,ut faciliu memoria comprehendatur.

79쪽

Longitudinis autem pronitio, quantum ad ipsos ludos planein adicia sum spectat, minime artis est. Etenim, si in ludis habcri contum Tra/goedias opus fuerit, utique ad Clepsydram, ut olim non semct factitatum

is dicunt, trabor poterunt. PHiquam similitudine aptam medium allata probauit Aristoteles, oportere abutim uberem mea clino timilisu

repaulo ante uia de causa locuti uimus num in Poetice terminus murusicialis est, qui fuimtur,no quidem tim ibuissed extrinsecus, concertation vi mi Ionein loco ratiotanda primum est consuetudo,quae olim uit apud At menses,utpoῆae certarent recitationibus tragoediarum, comoediarum, si umis poematum, de qua re etiam superius

ιscuit uimus, nonnulla tumen d ciemus, ut res tota cilius intelligatur. Aest Ium accepimus in Iudis qui celebrabantura Atheniensii bus,quo tempore Thest ossa receperant recitatione tragoediarum certa in t i p pudore in Siciliam; um sportatae huiusmodi concertationemra bis υ πειγο αγ- 'ον re με que, qui lacus etiam hunc declarat, nam antiqui in concertationibus pro mores erestudebant abs re in his uerbis patet nomen Iulorum; genuspoematκ quo erat concertandum Idem iu

msolis totum cinstitutum probat in Septem seps drus magna tibi uocepetenti, Arbiter inultus Caeciliane dedit.

80쪽

controuersiae iii ter uduersarios per instrumentu,per quod paulatim aqua distillat, ut mos erat apud Graeὰ scos,cum ipsit in cui is probandis uniterentur tantum ent mentatib1A. ideos tragoedia esset in concertuὰ ςtiones ita opus coctis ea spatium temporis eodem modo metiri per distillationem quae, aiιt per aliud ς quodvis in striimcntumsed cum fecu fit, oportet ut non tragoedia solum, sed omnis posis habeat terminu ς naturalem, qualis est in rebus tiaturalibus, quaesunt secundum naturum, quemadmodum enim omnes res, quae gignuntur quando non impediuntur interuentu aliquo*rtuito, pervcrriunt ad magnitudinem prae

riptam a natura,sic oportet,ut sese habeat in rebus poeticis ce

longius protrahctur, donec tota simul in apertoriit, in magnitudine qui demdcccntior erit. Vt autem simplicitor prasiniamus quantam cste faba lana uel deceat, iaci necesse sit:'tunc sane dicimus i coitimum huic forc ma ηαgnitudinis terminum, cum siue ad commodam fortunam ex incommO da, siue cx commoda ad incommoda micrpctua scri e mutata fuerit.

Hx ita tertit Paccius: itae,ne gillatim reprehenda,partim enim obficii re, partim tale coniserssunt. σppotiatu hic ego uersionem meum,q turn multo aptiorcm, uerioremq: e se puto. TERMINII aut rei ς secundum ipsiliis me proprium naturam senipe qui scin maior, magis i cxcrcscens, donec apparcat spe spirichrior,utatιt summatim di ain. In quantant agnitudine fecundum id quod ιerisimile, uel trecefariu cecst iu rebus,quae deincepsfurit,contingit infelicitatem ex infelicitat uel ex licitate, mostlicitate transe emutari: hic ipse est idonetis aptusq; terminus magniti donis. Hubet Altera oc influa Paraphrasi quiddam, quodspectat trim ad haec, tim sed i esuper ιιι dictus int,declarandu.eiris autem uerba paulo siccius apta pom,acst in uerisione habent Latinu. ID UO SI cons)leret tragoedia in collatione altercantium,ege *ςτcimcnsura temporis,alli per horas ex distillatione u uae, ut ex alia repraescriptas. sed cum aliter est res

babcat,oportuit,lit haberet urs poeticu terminum tiaturalem, sicutife habet influuntitate laturali rerum ς bilinariarum laturalium. Quemadmodum enim omnia eu, quaegenitasunt, si non impediatitur interuenα ς

ire rei alicuius contrariis, ad magnittidinem iustatu perueniunt citatura praescriptutu, sic oportet,utfeta beat in sermonibus poeticis, quo isque fiat repraesentatio ac mutatio contrari in contrarium. Recille. φNunc explico contextum Ari Diclis. Reiecto termino tragoedis murti fatali, duobres modis natur Arias telespraescribere certi in terminum rugoediae. Ac primo quidem modo, ic Poenia debet tragicumst cimium fiam is sitis ii ituram protrahi,donec excrescens in inagnitudinem uidebitur,sepulchritis,acu ntistius demonit ut uim uel iti quoddamsignum Aristoteles ex quo cognoscere posimus,satis ne ad uastam magirittidinem excreuerit poema,necne, unum est buti modi, cum magis,magisq; ventinum appaα rebit poema, potest adhuc mugis,ac magis augeri: at cum primuin illa uenustas,decors deperire coeperit, tunc etiam erit desii cndum ab ribendo poemate, crisinis debebit; tim imponi, ut deducatur ad exitum: altero modo,c apertiore multo praescribit Aristoteles; erminum tragoediae, sic: Magnitudo in poemate tragico tunc iustus uerit existinianda,clim ruri mutatio rerumfer uidebitur.Transimulatio autem intra goedia duplex aut ex silici tutem infelicitatem, aut ex infelicitatem felicitatem sola Aristotelis sent ρ ςtia satis refellituri cutipatet eorum opinio, qui tragoediain ρmper rebris inflicibus, atque aduersiis

clarus, ad exitums deduci debere uiunt. Exemptim mutationis silicitatis in insilicitatem peti potest, eistium me tacente, ex Oedipode dirui in Sophoclis. Exemplum uero mutata infelicitatis in incitarem ex eiusdem Sophoclis Electra. υ Euripidis Electra quoque, qramuis melior multo ac laudatior oeconomia

μῖνον, nam progressus totius fabula it aut ex ijs,qitae uera sunt, C ita nurrantur, uti acta fuerunt, nam ce haec pessiuntur αγκMotiri poetice,aut ex js,quae acta quidem ita non fuerunt, edprobabile est ut dicunturio modo actu.Vesim de his postea copiosius.