장음표시 사용
101쪽
deinde obtinuit, longius etiam arcessere maluerit. Prima enim colorem, ac speciem ab Trullano Canone sumebat , quod fere ordinariam, ut loqui amant, Patriarchae iurisdictionem
exhiberet. Sed quid quod Matthaeus Blastares (6v Saeculi
XIV. Graecus interpres canonum, tum ad longam consuetudinem, quum vero ad Manuelis Imperatoris, suo paene aevo florentis , statuta, hunc Chartophylacis supra Antistites extra Synodum consessum reseri. Putandum profectin quo magis Dabilirentur , plura ab sequioribus Augustis Chattoph faces extorsisse diplomata, qui b. id fieret, ut sicut semel lite non ceciderunt, ita constabilito centies iure numquam deinceps caderent. verum quem sibi honorem in Patriarchae Con storio, ob frequentes cum Episcopis sessiones , vindicabat Chartophylax, eundem primarii illi primae Pentadis Ministri, qui etiam Diaconi erant, tacita quadam ratione , Se per consequentiam adserebant. Qui enim inter illos quarto cedere coacti sunt, cessere deinde & reliquis. Quamvis autem Harmenopuli, Balsamonis, immo & Blastaris aevo ( G supra Presbyteros dumtaxat sederent: exin vero etiam supra Episcopos locari coeperunt, quod a Patriarchae latere non divellerentur, atque cum eo in conventibus sederent, ut scribit (ri Co-
dinus. Inde tamen aliquanilo irrepsit, ut in Synodis , & in
interpres canon. saecul. XIV. floruit circ. ann. ut Beveregius demonstrat in protegomen ad Pandectas canon. Apostolie. cap. s. & smo. Illius Suntagma iuris Canonici ordine alphabetim digesti edidit idem Bev regius ibid. tom. a. p. a. Sic autem ba bet lib. . cap. Char, blaei M. Desinae datur ex linga com eiussine , ex scripta constituit----
r. metuens , in Congregat tombus , quae ni extra , etiam ante
Antistiter /Mere. Sed revera an loquatur de Manuele Paleologo sua aetate florente , an de Manuele Comneno Alexit nepote, obscuram. oi Scilicet in locis mox relatis
seli Chartophylaei sedendi supra Epi-hopos eminentiam vindicant. Disemtius Balsamon in eund. ean. Nicare. 18. Ut autem nonnulli ex Melinasticiae Diaeonis in Congregationibus, ouae sint extra serum Tribunal, ante Sarar texfedeant , seri videmur . Et existimah e fieri , propter dignitates, di omei CSoli enim ii , qui a Patriarcha ineliae
De si sti ei, dirui sunt habiti , sedentante sacerdoter. Hi autem edi hoc pro rer ratiovem. At Chartophylax in Cometegationibus , quae sunt extra ran um, sedet nou stam inter Sacerdotes, sed etiam ante Pontificem ex Conmtu-iiove Alexit Cometeui .
Exocat oelis nuncupatis, inquens Cirdin. cap. r. Hi, ait, in farrit concionibus , seu conventibus cum Patriarcha ferini
102쪽
Dero Chori consessu, quo de agimus, contra omnem ipsarum utcumque latarum legum mentem, Episcopis etiam praeferrentur. Quamobrem , quum anno CIDCCCCXXXVIII. ad Conc. Florentinum, una cum Patriarcha suo convenissent ,
Romani quoque Pontificis pedes osculini dedignati sunt: Pa. triarcha ( et , inquit Duropolus, Paliam stantem osculatus est:
nos vero cum Gocatacoelis sedentis dexteram , atque genam o-
. sciavit fumus. IX.Vocati nempe sunt Crucigeri, & Exocatacoeli, ac quodammodo S. R. E. Cardinalibus in Ecclesia Cpolitana comparari possunt. Primi nominis, ut obvia ratio, ita & secundi, vel apud ipsos Graecos obscurissima. Crucigeri in Florentina
Synodo sunt adpellati, quod purpuream gestarent in ( 3) ve
ste crucem, & auream in capite tiaram , ante omnes suae gentis Episcopos, etiam Metropolitanos considentes. Verum eorum mitram describens Codinus, ex albo linteo , & auro retextam scribit. Addit Macrius villosam in pileo fuisse crucem , varii; licet coloribus insignem, quibus secundum gradum distinguebantur, cujus rei apud ipsum sit fides. Ad alterum tamen Exorataco lorum nomen, quod singulis quinarii primi, atque Proterdico eis postmodum adcensitio, Codinus adtribuit, nullo certo loco consistunt interpretes, quorumheic verbis potius, quam meis loquar. Bul ingerus ( 3: Ex catarasi , inquit , dicuntur scretorum Ecclesiasticorum Praefecti, qui numero quinque, deinde sex fuere Cpoti, addito a Georgio Patriarcha Protecdicb . Cur dicti Exoratacoeli obscurum . Putarunt nonnulli catacoelos Cpoli dictos quicumque inta muxoιλα- per conυalies Paraeciis, ac dioecesibus praeessent. Ecclesiae enim ut plurimum in editioribus locis erant , Paraeciae
in loco inferiori, quasi in convalli, quibus singulis Inguli Pa
mpulus in his . Cone. Floreat. lib. 18. cui ipse interfuit , ac subseriplit , tanquam M. Ecclesiarcha , &iurium densensor ex ordine Diacon rum , ut in subscriptione se vocat. Eis didit sub nomine actorum Florentinae
v nodi Robertus Creightonus Hagae comitis io . Sed graeca fide scripta L et romest haee historia, & animo satis a la
b; Vide Christian.Lupum in disesert. de Con: Ephesin. cap. 2. tom. 2.ore. Vide etiam Macrios stat res in Hierolex. v. Crueiseri.( Bolinger. in aprendie. 2. ad libros de Imperat. & Romam Imperi P Lugduni idi
103쪽
racbi, seu Pa res praeerant. Unde Cataculi dicti, quasi arae et mo bemAeetata. Derivationem huiusmodi a Junio fortasse sumtam, secutus inter alios videtur Chi caretius ( s , qui Au
ctorem adserit adnotationum ad Curopalatem eos esse catac los docere, qui Ecclesiis, quas vulgus Paroesias vocat, Praem
fecti sunt, ct oeluti Pasores , di Episcopi in suis Ecclesiis
insiluit. Et quidem altero fulciri argumento haec interpretatio posset, si vera nominis lectio non coniunium , sed divisim xecrauirat esset , hoc est seu catacoeti , quemadmodum alicubi occurrit apud ( si Codinum. Profecto Presbyteros aliquando fuisse hujusmodi Exocatocoelos propriis in Urbe Ecclesiis incardinatos ipsemet adserit , quum felli adorationis Crucis exponens ritus, de Archidiacono loquens Pala
tino , caussa , inquit ( eur Archidiaconus bde fem ferat
phesonem est cla : quia ab initio moratacoeli Sacerdotes sub felabebant proprias Ecclesias , di proprium merum. Oapropter
quum magnis , ct inluseribus fessis , quilibet in sua Ecclesia
occuparetur, Patriarcha ministeriis honoratioribus earebat.
dam igitur ex Patriarebis voluit ulos huiusmodi festis suos Di conos esse, quod oe re ipsa perfecit . eando igitur Patria
cha tales Exoratacoelos ordinat, nempe veJ M. Oeconomum, vel M. Sacellarium , ve alium en eorum numero , dat ei potest
im ferendi (et 8 pis nem , quemadmodum antea ferebant ,
thiep. Neapolit. fol. 32. edita die. l. 16 Apud Codin. pag. D. citaedit, is ) Idem cap. o. n.'& S.( 8 Phelon apud Graecos easta S1cerdotalis est . quam etiam planem tam dicimus. Vocis quoque modu-eione Phelonion , Ac Phenotion dixere, ut observari potest m Liturgia S.Iae bo adtributa , in Euchol io , & apud Simeon.Thessalonie. verum tria Phenotiorum genera apud illos fuisse monendum. Unum Lectorum ex lino, ruta parvum dicitur, & ramisa Hyp iaconorum. Alterum Presbyterorum, Mod castita est ex lana. Tertium es
Phenotion Polystaurion, hoc est muI-Furuatum , quod casula edet meiquaeraeibus adornata, aut graeeis litteris T & a depicta , quam tametsi solis
Patriarchis adtribuat Balsamini in me ditat. de privilegiis Patriarcnar. Siameon ramen Tnessalonic. in laudat. lib. ,& in responsi ad Demetrium Ch malenum , communem Episcopis adserit, nisi serte aetate Simeonis , qui saeculo XU. ineunte florebat , ut ca-veus vult in appendie. hist. litter. pag. d. edit. Coloniae tyro , usurpari iam ab ceteris Episcopis coeperit. Hym ni aliquid hassus est vir doctissimus Petrus de Marca . quum Phenotioneum pallio confundit lib. d. c ne Leap. f. contra quem uberrime disputat Lupus de African. Ecel. Rom. adpeblat. cap. I. & 3. lom. s. opp.
104쪽
quam sacerdotes essent ; at non lay epitracbesium , sed or rium . Haec autem omnia Codino libenter dabo , dummodo mecum etiam Diacono; a prima sui origine fuisse fateatur . . Etenim Senignus ille Chartopblax Sanctissimi Patriarctae , qui in sexta Synodo legitur, ut paullo ante (8o observavimus, Diaconus erat : tum vero quum Nicolaus L Paullum ab Photio Archiepiscopum consecratum in eo gradu manere nollet; ac propterea S. Ignatio iusserit, ut (8 i) alia illum , excepto Sacerdotio , quantacumque vellet dignitate ditaret , eum Chartophylacem legimus factum , quod id ossicium Sacerdotio inferius censeretur. Simile quidpiam in ejusmodi Ecclesiae Cpolitanae Diaconis evenisse autumo , quod in occidentalis Ecelesiae Archidiaconis; qui ut praeeminere Presbyteris coeperunt, postremo Presbyteratum etiam suscipere coam sunt: contra ac in S. R. E. Cardinalibus, quos a primaeva origine , & titulos , & Diaconias habuisse constat. Nec alia ratione exponi, quae Cossinus habet, possunt; nisi quod Exoratacoeli ad Presbyteratum ab aliquo Patriarcha inducti,& nonnullis Ecclesiis aliquando tu cardinati , redierint iterum ad pristinum statum . Verum hinc nomen illud accepisse quod sex fuerint, purus putusque anachronismus est: quippe quod sex non fuerint, nisi tandem adcensito Protecdico . Hunc adnumeratum Exocatacoelis a Georgio Xiphilino fuisse, qui anno CIDCXCIII .ad Patriarchatum evectus est, Johannes(8H E
ni vestem illam sacram, quam stolam dicimus. sive ab Episcopo, sive a Presbytero sive a Diacono seriem . m rium dixere. Unde in can. qq. Toleti da o oraria nee E sevo induere quidem liret , nee Presti tero Mtiqv multo minus Diacono, qui minister eorum est . Unum emo orarium oportet Lm tam gHare tu semimo humero piscrimen tamen in serendi modo p situm est ; quod Dirumni orarium ab humero sinistro pendetis , Presbyteri ab utroque humero in modum cristis supra pectus eomplicatum , Episcodemum hinc inde ab humeris reria super metus labens, deferrent. Uerum apud Graecos. orarium vulgos,la Diaconorum stoli postremis praesertim temporibus vocabatur, Presbyteri vero , Epitrachelion , ut videri praeter alios apud Simeon. The at nil potest. Conser Caneium in Glom Graecit. . & Maerios fratres in Hie
svi Vide supra adnot. g.(SH Anas . Biblioth. in observat. ad ara. a. octavae Synodi Generalis . Ceterum , Mamvis hoc loco Sacerdotii nomen Episeopatum quoque significare possit , innumeris tamen aliis monumentis emistat fuisse Diaconos . Vide supra n.3. per tota, & quae habet Ballamon relat. adnot. To. Ex amtamelo; omnes ab antiquo Diaconos extitisse, diserte quoque scribit Simeon Thessalonie. de sac. ordin. cap. . .(beti Joh. iatrius in responsis ad
105쪽
piscopus Citri diserte testatur . Coaevus interim X philino Balsa non (8s , sed suam scribens de officio Charthophylacis& Protecdici Meleleu, priusquam ab illo Protecdicus in Exo- caramelorum censum reserretur; immo fortasse antequam ad Patriarchatum Xiphilinus adscenderet a quinque tantum in Tima classe enumerat, quasi (8 quinque Patriaretae fensus,
quibus tamquam instrumentis negotia erumsequatur. At non idcirco eos Ex atacoelog non vocat, tametsi quinque fuerint quin immo Euocatacoelis Archontes. Aliunde ergo id nominit derivatum est, nec ad Paraecias reserendum , quod in vallibus essent; quarum satis. obtorta ad Paraecias translatio est .
X. Aliam adfert interpretationem Gre teterus (8s 3 qua Exoratacoelorum nomine eos indicari putat, qui laris dorum iunt, cubantque, eo quod Diac mi isti non in Patriarchio sed extra Magnae Ecclesiae limites domicilia haberent. Miscet utramque Macrius (86 , atque ideo extra Palatium cubasse tradit, quia Parochi propriis invigilare plebibus tenerentur. At si vera haec sunt, non tam et laxum Aoi quam - καταχωνι Euocatacoeti . tunc dicendi essent ab siui, quod extra
Constantinum Cabasiam Dyrrhachii
Archiepisc. lib. s. Jur. Graec-Rom. t r. fol. 2 . Ossicium Proteedici olim misnoribus adnumerabatur. Postea maioribus auferiptum est a beatae memoriae Georgio xiphilino Patriarcha Cpolitam. Pod fassum sis Mid sud ad n havit umillius Metropo ita a Thessalonicensis ummis laudibus tamquam
recti m , retiaeque rationi coissentaneum id metent. Haec, quae ex Citrio retulimus, admirationem nobis eximent, ut Cretet erus observat ad cap. I. C
din. pag. 33 3. edita Regiae, cur Codinus vocet Pentadem , quum sex comblectatur. Quum enim olim quinque hoe gradu haberemur . Codinus vir--tae nominavit. Sic & Blastares ibidem laudat. p. suinarii primi, inquit, eaput est Oecontanus, Maguus Saceliarius , Magulis nemoph lax et post eorchartul Iax, nec non a Sacello. Sed in Proteeuietis his adnumeratur , gu- . Exoratacoelorum est co nomen .
Tribuit illis de hoc nomen Codinus,
tiuum ad seeutidam Pentadem tram, Protonotarium primo loco p nit, illumque scribit, o tum esse, ce
(8 3 Georgius Xiphilinus ex Meis Ophvlaee M. E. Patriarcha factus est. expulso Cleri tumultu instheo ann.
adhue vivebat Balsamon. Vide Nicetam Choniat. lib. 2. cap. di dat . ex eo ad an. cit. n. 25. V eantur autem a Balsamone Ee--- Aeti ae Porris. Mxtum deinde Xiphi- Iinus addidit . Nec verum umquam fuisse septem , Suod ex relato supra adnot. p. Codini loco adstruere videtur Macrius , adiecto Archidiacono . um ibi sermo sit de Archidiacono I alatino, quem ex numero Exocara- coelorum adsumere Imperatores solebant, ut infra dicam.(8 Pros at tom. I. Iuris Graec- Roman. fol. iri.(8s) Greaer. in Codin. editi citati
106쪽
est . &-iseri luis euis , dormio (8γ , ut iud a Syncellis in Palatio cubantibus disertinen innaerent . Ad haec vero, vagum satis esset cognomen illud, quod prae
ter Syncellos, ceteri fere omnes ex Patriarchae ministris Patriarchium non incolerent. Faeuius , me iudice, subdit Goarius (88 , diceres De Dirac, quas se revoin hiis earacat, sillos , quasi Edixari s conceuanei, Patriarchae privilegi, .ur ad eius cellam balitarens nusquam gauderent. In fimili quadam opinione versatus est Robertus Creyghtonus (8y qui primitivum nomen ab initio ditare raex; his; fuisse putavit , cuius exitus corruptus deinde fuerit in xvi , , vel x an a barbaris, di vulgo Graecorum cito quidem , quod extra Patriarchae thronum sederent, sed omino primi, & proximi: - - - No. vero dicti , quod residentiarii essent . Ut autem filici res ex analogia, ita porro non sine violentia quadam, quae voci fiat, istae coniectationes videntur. Etenim per ovi semper in exactis CC. scribitur hoc nomen , tametsi apud Johan
quando scribatur, cujus adhuc verus semus latet, nec per illud umquam vi huc eAIM Graeci scripsere. Quod vero primitivum eis et i solo, fuerit , qui ostendet Creyghronus , nisi ea confidentia, qua vocum omnium etyma invenire quis facile hoc pacto posset, quemadmodum in derivandis Italicarum vocum veriloquiis secisse Menagium vidimus. Inter haec nihilominus , nomen aequiori interpretatione exponendum censet idem (pi Goarius, quam eius felicius verbis , quam
meis expromam. Placet, inquit, idcirco magis reliquos omnes his inferiores Clarius ceu Dormis Ain eclaraeus Ioae depressiori,
et humiliori considentes spectare et bos vero siue in Ecclesiae consessu , sive in procedendi ordine , sive ad Patriarcham vicinia sublimiores mulio , ac eminentiores , er ( qui funi modo
108쪽
admissio ad saera, vel ad publicam e poenitentiam praesentatio pertinebat. Sic apud Socratem legimus (ps Petrum me. xandrinae Ecclesiae Protobresbyterum a Theophiso Patria cha Ecclesia expulsum , objecto crimine , quod Manichaeaci sectae mulierem ante ad sacra mysteria admisisset , quam avertisset ab errore Manichaeorum . Qiis gradu fuerint, vel ex eis constat , Pae , lem remanserunt , postquam locinnulis praeripuere Diaconi, nova dignitate aucti , quum pauca de eorum muneribus in vetustioribus Graecorum monumentis occurrant . Scilicet quemadmodum in Occidentali Ecclesia adsurr/ntibus Archidiaconis , illa , dumtaxat' munera inrelibpresbyteris Cathedralium remanserunt, quae , - demtis charaeteris Episcopalis propriis , ad Episcopum in Ecclesia pertinerent , ut novo Decreralium iure (yrum; semitum: ' non albtei sane in Cp ilhana , ceterisque Graecorum . Ecclesiisi acci dit , quas ad illius exemplum rectas fuisse nullus dubito. Poetiora ergo Cpolitani Protopapae muneta prosequar ; ceterarum
vero Ecclesiarum connciam . h.
Cpolitani Protopapae Patriarcnsis Eec ire S . Sophiae praero. gativae piniores es dante Patriarcha relucebant . Muo sensu primui in Sanctuario dictus , di cur Ecdicusa etiam huncupatus P Eius in faeri unguenti - i
cio munus . De ceteris Grucarum Ca*be- . i,.., , dralium Protopapis nonnulla , etiam ex b . . . . Duriis monumentis.
I. A C primum illud esset heic scitu dignum, quinam iaIA Ecclesia Cpolitana eligendi Protopapae, media , ac
postrema aetate modus adhiberetur et an ab antiquitate iotabnationis, an ab nutu Patriarchae dignituis hujusce culme, M Pea is
109쪽
penderet. At vero nullum mihi hactenus in sequiori aevo
suppetere monumentum fateor, .unde rem vel acu tangam .
observatum iam supra (13 eam frequentem in Ecclesia fui sese disciplinam, ut ex consecrationis aetate Archipresbyteri , ex industriis inter Diaconos Archidiaconi seligerentur . Sed quum Graeci ne primis quidem temporibus, ut ostendi , in ea constantes fuerint', in animum inducere vix possum , ut inclinantibus jam eorum rebus, atque eo tempore, in quo omnia Patriarcharum impotentia susque deque agebantur , sutile coni antiores putem . Ut voluntate Patriarchae Ex atacoelos , ita 8c Protopapam electum fuisse vehementissime suspicor. Hoc tamen confidentius dicam , in Ecclesia Cpoli.tana, numquam illi Archidiaconum , ut in Ecclesia latina evenit, fuisse praelatum , donec saltem Archidiaconatus abissertus a Chartophylace non fuerit , aut ex Ex aramelis Palatini Archidiaconi non' adsumerentur. Etenim neque By etantinae Ecclesias Archidiaconatus inter arctonticia umquam
fuit , ut suo loco (13 demonstravi ; neque Archidiaconus aliam habuit Sedem, nisi in secundi chori ordine postremo(3 a Deutereo Diaconorum pone secutus, donec officium istud languore suo desierit, in Chartophylacem prorsus translatum . Atque ea caussa fuit, cur in Conc. Florentino ante Protopapam subscriberet , quoniam idem M. Chartophylax& Arehidiaconus erat Michael Baliamon , uti ex ejus sub
scriptione ( perspicue palam est. II. Hujus Protopapae munera ita describit (s) Anony
quum sacrifieat Pontifex, situm habet supra universos AreMaxus Ecclesiae di in divina Liurgio imperiit Pontifici sanctam
110쪽
sommunionem ; simuι ν Episeopus, Himo Sacerdoti. Sed di principatum editinet in primatus Ecclesiae, dominium pariter in Helisa , di locum Pontificis . Hinc iam omnia Protopapae munera, ae praerogativas ad sacrificii actionem coarctari uides . Quum enim Patriarcha Missas sollemnes in Ecclesia celebrabat , i. Exocatacoelis omnibus , qui Archontes Ecclesiae erant, praeserebatur, quod isti tamquam Diaconi ministrarent, ille vero cum Patriarcha concelebraret , mutuoque sibi invicemicommunionem impartirent . Constantissimum fuisse ritum in utraque Ecclesia , ut unum sacrificium ab Episcopis & Presbyteris simul concelebrantibus, ad eum proepe morem , qui hodie in latina Ecclesia in sacris Ministrorum ordinationibus obtinet, offerretur , notum est omnibus qui quorumdam e Schola Theologorum tricis non oblectanis tur. Legi hac de re possunt Card. Bona (M, Mabillonius, Martentus, Morinus, Beriendius, Catalanus, ac sexcenti, qui hoc de more plenissime egerunt. Sive autem , quod 'Scholasticorum fatigata querelis Ecclesia fuerit, ut Morinus putat, sive quod aeterni ritus non sint, ut aequius arbitratur Card. Bona , ab saeculo XIV. apud Latinos intermissus ille ritus est, latumque in consecrationibus Episcoporum , Presbyter rumque servatur. Verum discrimina duo in utraque Ecclesia ad hunc ritum quod adtinet intercessisse animadverto , quae ad inlustrandum hunc, quo de agimus, locum, mirifice conducunt. Primum quidem morem suisse Ecclesiae Ramanae tra
dit Amalarius ( ), ut in confectione immolationis Christi, alsnt Presbseri, di sinui cum Pontifice verbis , di manu com iant. Eadem- ferine Innocentius III. (8 & Cardinalis de
O Laudati sunt superiori eapite
adnot. M. Sed prae ceteris legradus Morinus de sacris ordinat. p. g. exedicit. 8., quae est de Episcopis, & Pr sbyteris multis simul sacrificantibus . Prostae ibi cap. I. nu. . amictum Ritualis cuius hie est tit. De diversis S
eerdotibus super tinam odiatam cerebran
tibus. Hodae seruatur vallim hie riatus ab orientalibus , Graecis . sed in omnibus sub Coeio Eeelesiis esse , & vetustissimum , & olim fuisse unia versalem , monet Lupus dissi de aeus. M a , . Vi- S. Leonis Noni cap. Tq. min. d. oppo( 1 Amalarius lib. I. de ossic cap.
(83 Innocent. h lib. de mysteriis
Missae eap. 23. C merunt Presister. Caria. Roman m eiretim re Pontificem, in eum eo pariter celebrare X eriumque eo fummatum est Acrificium , de manu eius communionem recipere , fui v-tes Apostolos die. Scripsit naee Inno' cent. saecul. X n. spirante , priusquam