장음표시 사용
271쪽
pulsu aqua erit depressior in ampliore crure Syphonis quani in graciliore Hujus Phamomeni causa ut demonstretur, sit Sypho jam propositus in quo crinis i
lioris cavitas habeat diametrum linearum 36 cavitas veris cruris gracilioris habeat diametrum linearum . consequenter basis columnae in latiore crure contenta erit ad basim ejus,quae continetur in graciliore,utar ad I Quia enim aqua convenit cum victo, supponitur illi immediate applicari, quia aetnon convenit supponitur inter illum M vitrum relinqui, Materiae Ethereae spatium unam lineam, profundum in toto ambitu. Hoc posito columnae actis in majore crumhybonis diameter est 3 . linearum,relicta utrinque una linea pro Materia Ethcrea, in graciliore vers crure diameter columnae aeris est duarum lineaeum, δcbasis columnae crassioris est ad basim gracilioris, ut 378 ad 1. Si aqua in Syphone contenta deorsum suasita gravitate truderetur, in uir vectiare in eadem altitudine consisteret, ut patet ex demonstratis, quia pote na major esset ad minorem, spatia a minore peragenda reciproce ad spatia peragenda a potentia majore , ut 8i ad I Alia est ratio potentiarum aeris, amplioris enim columna potentia se habet ad potentiam columnae gracilioris, ut
178 ad i. Quae si immediate in se muruo agerent in Syphone conlaterent, quia propter comexionem per Machinam potantia dc spatia ab ipsis peragenda sunt
His positis si columnae aeris incussibentis premant columnas aquae quibus Syphonis mira a medio v. g. ad imum implentur, columna cruris crassioris deprimetur in reliqua elevabitur. Etenim si aqua Suhonis, cujus interjectae
colurimae acris muruo contra nituntur moveatur Maurendat in crure graciliore
spatio linearum gi debet descendere in latiore crure spatio unius lineae tantum, ac consequenter propter connexionem per Machinam, columna gracilior aeris ascendet spatio linearum i tantum columna crassior aeris descendet spatio unius lineae tantum,ac consequenter spatia a columna graciliore peragenda sunt ad spatia peragenda a columna cra re, ut 8I. ad i. Sed potentia crassioris c hvmae aeris est ad potentiam columnae gracilioris, ut 178. ad i. Ergis major est ratio potentiae columnae crassioris aeris ad potentiam columnae gracilioris, quam talium a columna graciliore peragendum ad spatia oragenda a colurima cras Bore. Ergo crassior columna aeris debet vincere εc deprimere columnam mi crassiorem, dc elevare graciliorem quod erat demonsti andum.
Ex victis deducitur liquorem quemlibet in rubis gracilioribus a quorum materia non disconvenit sed illi potest immediat applicari ed altilis ascendere,
quo major est ruborum angustia, qtue si tanta fiterit ut aerem non admittat, i quores compressione exterius ab aere facta ascendent ad altitudinem pedum triaginis duorum aut amplius , ad quam altitudinem ascendit aqua per Andiam si embolo ad eam alti inem elevato' omnis aer ab Aniliae cavitate excludatur X X XI. Circa his plura vide in s mearum dirutatior'tim Physicarum. Explicarnrta dictis etiam deducirur quomodo bla ductuom angustia effici possit, ut siccus nutritius in plantis ad ingentem stirudinem posite elevari aere exterius s. 'ο- - - e os, incρος in poro radicum Plantarum propellente bu .
272쪽
Haec succorum propulsio longe validior eisse potest, si in plantis fibraarim laterstitia sint adeo exilia ut non blum crassiores sed etiam mediocris magnkud, ni particulas aeris ab ingressi prohibeant, harum enim vi adjuncta ravitati
particularum crassiorum , silccus nutritius facile poterit ad sumna altissim,rum arborum cacumina elevari. x xxii demonstratis, perspicuum est qua ratione aqua inter panni fibras a Filtrum ex cendato mutuo enim contactu aut vicinia contactu proxima canales exilitaplicatur mos constituunt intra quos aquae non aeri licitum est penetrare, adeo ut in illos ductus aqua trudatur ab aere exterius premente. Nec obstat quod exilium illorum dumium latera hient variis in locis, quia rimae illae sunt adeo angusta, ut acris particulas nequeant recipere, a deisque respective ad aerem perinde est acii canaliculorum latera essent densissima nullisque spiraculis aperia.Non ascendit aqua adlinsignem altitudinem per pannorum lacinias , quia fibra variis in locis ita contorquentur constringuntturque,ut transitus aquaepraecludarur,vel ita dispergimim ut inter illas aer avinitiatin',quo aqua sursum emergens repellitur. Pari ratione aqua ascendit intra spongiae cavitates quorumcumque corporum poros,intra quos aer non recipitur. Sic ascendit per Tubum arena aut miniosea calce plumbi plenum ad majorem aut minorem altitudinem,juxta meatuum angustiam & longitu dinem. Hinc deducitur quam ob causam aqua gutta per externam Tubi vitrei exili in XXXIII ris superficiem deorsiim defluens statimatque ad orificium inserius pervenit,non ' ς 'μῆς modo non cadit sed etiam cum quodam impetu in Tubi cavitatem ir inscii, iiii, peruu aquae gutta ab aere ambiente undique comprimatur excepta ea parte bulum, Vi , ubi orificio inferiori applicatur, vi illius pressionis in eam partem peti, treum de tur,a oua nulla fit pressio nullum objicitur impedimentum. fluςns cum Ex hoc aquae alaensu per Tubulorum exilissimorum cavitatem intelligitur 4 μ λ μ quomodo aqua trudatur aeris pondere in poros corporumHuibus ipsa VHier es si ili -- cr,&quomodis reliqui cujuscumque generis liquores facile Tajicianturtur philtra aut colatoria certi generis, non per alia, per ea scilicet cum quibus conveniunt secundum meatuum dispositiones,non per ea cum quibus secundum eas dispositiones discrepant.
xxxiv. A mirationis non parum habet, quod observatur circa ciculas has beat,
xirca acum C. Vel lira quantula hallircineiam isti, qui ita sciatiunt,demonstrant corporum chalybea v. mi Us es ravium celeri ima in aquam demersio, si enim Aciis paris aut majoris molis e minoris ponderis ex vitro fabricata aquae imponatur , statim submer-
273쪽
mergitur, citissimeque delae icaci sun um,4 ipsa Acus chalybe , si an-r iram aquae imponatur madefiat, ea lem celeritate ad rividum lescendit Ce te si aquae istiditas ejus divisionem impediret, aqua resisteret cujuscumque generis corporibus, nec facilius cederet Acui intra ipsam demeris quam rideto in superficie decumbenti, cum omni careat sensu, quo possit coe potum d mitias dignoscere. Alia itaque est assignanda hujus Phaenomen causa, quam statim si gerunt ea, quae in praecedenti propositudine diximus. Cum enim chalybs& aqua ita discrepent secundum pororum structuram dessitum , ut Materia titherea nequeat facile vicissim ex poris unius in poros alte ius transire, necesse est ut se mutuo repellam , ut Acus chalybea aquae superscie imposita Mate' ita Bhereae effluxu in es excavet foveam, ex cujus amplitudine, quae parum aere partim Materia, AEtherea impletur cum Acu chalyDea constituitur moles ιρα levior est pari a - mole quae consequenter debet enatare, in aquae si perficie sestentari, per Prop. s. si vero Acusia vitro est parata non inducit fomveam sua mole majorem tim aqua ad primum Acus Vitime appulsiun jux em supra priorem superficiem attollitur, quia faciti applicatur vio o, hinc, clinia Acus vitrea quae ravior est quies qua in specie statim mergatur, oca iandum aquae citissime descendat. xxxv Non minus admiranda sint varia illa Phoenomena, quae obserVAnxur usa, quaeis ossisti vitrei carui, tu ex alia Materia paratiis aqua leviores , aqua supersi ta arvarieti ammtur. Si enim aqua contineatur in vase cuius lateribus ficile appli eorpora canar, consequenter juxta vasis latera magis elevetur, quam circa medium, quae imposi
globuli vitrei quibus aqua etiam applicatur eius seperficiei circa, dium im iu. .
positi, statim ad latera aeseruntur, ad majorem stitudinem ascen innx, qu Es Eridantu videtur eorum gravitati repugnare si vero ejusdem aquae superficiei rope, si alia ad altio- latera imponantur globuli vitrei oleo illiti, aut alii quicunque aqua leviores, rem asce sed pingues M ab aquae contactu abhorrentes, statim is elluntur versus me dant, dium ad locum inferiorem. Idem accidit amis aliis quibuscumque corporibus, quae cum aqua non sociantur. Contra vero si aqua contineatur in vase,
cujus lateribus nequeat facile applicari, circa medium intumescet globuli 'urei prope latera aquae impositi versas medium tumoris ascindent . ibiquo lvi stent. Si autem globuli vitrei a pinguedine obliti aut alia ex materia parareti, qua facile non sociatur cum aqua mi sunmitate moxis aquae colloce Haer, statim versiis vasis latera descen lent.
Sit v. p. a. GD Fig. 3 cujus lateribus aqua facile applicem , ample tura finitudinςmas Daqua assu get magis cici a latera ΑωDquam in m dio si globus vitreus imponatur in loco vin ore C medio inter vasis νtera, latim aqua cire ipsiim Mirgente depelletur versiis D, si vero globus pinguedine illitus aut quivis Maiahoqim smmaein cum aqua ponaxur in GFig. prope latera vasis in GP aqua circa ipsum deprimetur veluti colat stum ipsius Hageret, & ipse descendet versus medium F. Contra eros VasHI Fig. s. oui aqua non facit applicatur impleatur usque ad labra aqua surget in rumorem subrotundum, ili a Mimpestatera imponnus gi με
274쪽
vureus, globus ille, qua circa ipsum elevata veluti ad illius amplexum d pelletur ad summitatem tumoris in E. Si pari tumori aquae vasis L Os Fig. 6, imponatur in O globus vitreusoleo illitus, aqua circa eum depressa& eius co factum sugiente, ipse delabetur versus latera in P. v. Quamvis haec Pnoenomena negotii plurimum facetiant, videntur tamen non magno labore, ex iis quae hactenus demonstiavimus, posse perspicue deduci. Etenim cum globus vitreus ita cavus ut possit natare ponitur in medio aquae contentae in vase AC DFig. 3PScilicet in C loco depressiore superficiei superioris, aqua statim circa ipsam iniregit, ut solet assurgere juxta vasis latera, cum vibus congruit secundum meatuum dispositionem, tunc globo debet accidere quod aquae partibus extrorsum nitentibus accidit a fluxu Materiae Ethereae, globus nempe propellitii undique a Materia Etherea a vasis lateribus versus medium delata, ibique debet consistere donec accepta ex aliqua partem jore impulsione, quacimique causa proveniat, defertur versus latus B V.
ubi majorem habet stabilitatem, quia ex vasis lateret in globum Se vicissim, facilior est Materiae Ethereae transitus, quam ex aere in globum di vicissim, adeoque globus magis pellitur a partes versus D quam a partem versus A. Nec ascensui globi ad majorem altiturinem obstat illius gravitas Etenim globi intius gravitas non em: ir gravitatem aquae, cujus moles est aequalis pia globi demersis ex demonstratis Prop. s. sed gravitas illius molis aquae non impedii quominus i in latera assurgat paulo supra reliquam, quae in medio est, aquam, ergo non debet impedire quominus globus assurgat. Si globus vitreus sit oleo oblitus, cum ponetur in margine aquae EFG tim descendet versus medium in locum depressiorem Dium quia via est deri, vis, tum quia eo propellitur a materia promiente e vasis latere, quamnon faci te excipit. Ex declivitate sequitur ad partes F minora est globuli fulcimeari per se patet quam versiis latus vasis.. Si globus vitreus imponatur aquae Hr prope larus M, qua statim cista illum assurget, ipse vero propelletur versus summitatem tumoris in I. Cum enim globulus conveniat cum aqua, necesse est ut disconveniat cum lateribus ais, cum quibus aqua disconvenit. 6c ut repellatur a Materia Etherea e vasis binribus emueme, quam non facile excipit. Si globulus idem oleo oblinatui
ponatur in sim lateo tumoris aliae Lot defluet versus latera, versu ρ V. g. tum propter Viae declivitatem, tum quia magis convenit cimi latere ' Materiam AEtheream ab eo siuentem iacilius excipit, quam eam qua pro gy ab aere ac consequent facilius copulatur cum lateres quam cum aere, Siqnus pellitur a P versus O quam ab O versus R
Ea care a re Mercumia ab aere expurginus sustentetur in tusio vis est Murificium inferi- est aperti- , sin et si Mercurii pleno immersum,
275쪽
china Bosiana, omnibus convenienter aspositis, renis qui intra Machi tus sustent in continetur aer aut saltem maxima illius pars per Antilam subicitu ita it rub.
Villius aliquid relinquitur non sit alicujus montenti. v tibi
In ista operatione aere magnam patiem exhpusto, aqua, cum multo minus I I qui antea pemiatur bullis in medio excitatis in sum elatis, incipit agitari Sintumescere, magisque invalescit illiu commoti, continuata aeris uoci stione bullatque acliniperfidiem ascendentes iumpuntino, cine tan cm omniari ex aqua extracto , omnis cessat bullatum generatio aqua agitatio. Quod de aqua diximus observatur in Mercurio, oleo olivatum aliisque liquoribus. Eas aut bullas excitari ab aeris particulis, quae cum liquoium particulis erant commistaevi letur manifestum, quia nulla alia assignari potest bullarum causa praeter aeris particulas,'ine statim atque, stiboucto e Machinalneumatica aere, ab ejus pressione liberae sunt, insita vi elastica se expandunt inmajoremis lem,&a Materia Etherea circumflua in bulla sphaericas formantur. Nec illam constitutionem impedit liquorum cum aere disconvenientia; quia aeris partiaculae non in Omnes intulinodi, sed mille modis inter se discrepant, rati ae molis, ratione conformationis, adeo ut multae esse possint adeo tetiues Mfigura tam parum repugnante, ut rum propriae celeritatis impetu, tum aeris incinniantis pondere in liquorum poros penetrent, eorum particulis uacie aer pressionis violentia, licet eorum substantia 4 siibstantia aeris plin imum disianael. Imo torum aerem seu secundum omnes sui partes cum aqua misceri constat experientia de qua alibi dicetur. Harum panicularum aeris exhaustuliquores nimi densores,in aere in Machinam Pneumaticam revocato ad mianus quam antea spatium contrahuntur.
Eas bullas ex tenuioribus aeris particulis formari adhuc evinci videtur hoc experimento Si tubus vitreus altera extremitate hermetice clausus aqua impla in aut alio liquore , deindὸ perpendicularitὸ erectus altera extremitate in 'asculum aqua plenum immergatur, colloceturque in Machina Pneumatica si inquam haec omnia ita disponanrur, Qtandem aer e Machina PneumaticaeItranatur mila in rubo vitreo contenta in vas subjemina descendet, 'uae in ipsa excitabiintvi bullae post aeris extractionem ad superficiem asstendent 3c Rimpenrur,vi dilatata cum quodam impetu acris particulae ad rubi vitrei summitatem ascendenr, impedientque ne aqua ab admisso iterum in Machinam aere propulsa ad vasis summitatem astendat. Hinc certe deducitur in tubi simunis late contineri Materiam ab Ethere diversam: Ether enim non impediret aquae ascensisna Deducitur etiam eam Materiam non esse aqueam, quia facile se a jungere aquae particulis ergo necesse est eam constare ex particulis aris Aeri Gim aqua mistionem evincit hoc experimentum. Si tubus vitreus altero extremo clausus aqua it, isnpleatur, ut in eo relinquam parvum spatum aeri,
ieinde claudaturi, totu mi is miscabitur aquae.
276쪽
Advertem uin etiam est si rubim vitreus altera extremitate hermetice clan in impleatur aqua aut Mercurio, aut oleo aut alio quopiam liquore, in quo per artem nulla fuerit favi mutatio, situbus inquam ille viti eus liquore plenus altera extremitate immergatur in vas eodem liquore elenum M perpendiculari, res erectas in Machin ineumatici collocetur, n his ita disposim ar e MDchina Pneumatica extrahatur, statim liquor in rubo contentus descendit 4 nec in eadem sit altitudine cum liquore contento in vase in quod rubi altera extremitas est demersa. Haec ita fieri est necesse juxta leges Hydrostaticae, cum nequeat aqua, quae gravis est, non descendere, cum primum sublata est pressio aeris aquae escensui obsistentis. Si vero iar extracti est ex Mercurio aut ex
aqua eo quo mox diximus modo, erctu ius in rubo vitreo contemus non descendit etiamsi aes quantacunque diligentia ex Machina Pneumatica extraha--. Hujus Phaenomen causa quaerimi . Nec enim suspensio Merctui resem potest in aerem sua gravitate aut elatere prementem Merciuium. cum onmis Arubductus site cavitate Machinae Pneumaticae
Manifestum saM est illius effectas causam nullatenus esse is rem cras rem, sed subtiliore illius partes, quarum multitudo longὸ major est quam cras rum,in quibus propter earum tenvitatem Machina nequit depleri, quia impossibile est embolum qukunque fiterit arte fabricatum ita exilia Anthae' rietibus applicari, ut nvillas relinquatur meatus, quo facile transire postat te
Sed inquiunt quomodδ fieri potest ut tenuiores aeris particulae premane
Mercurium ab aere expurgatum, cum ante expurgationem illum non premanta Respondetur tenuiores aeris particulas premere dc sustentare Mercurium sire expurgatim , quia est expurgatus Ut autem ratio iis responsionis lintelligatur, notandum est i quod superius diximus tenuiores tantum aeris ρογticulas cum Mercurio, cum aqua aliisque liquoribus facilἡperinisceri non cras-stores. Notandum est a liquorem aliquem an alterius liquoris partibus tantum mprimi, cujus particulas non recipit intra fiam meatus insensiles, in interstitia partium quibus constat, a limiore enim intra meatus insensiles penetra se non magis alterius liquoris panes ad mutuum contactum compellerentur mani ad separationem; licui majora citrora, non magis il liquore ames Nae simul inrercurrente ad mumum accessum, quam ad secessum impellantu
si verbanum aliquis corpora aliqua ambiat quidem, sed ab eorum interstitiis
includatur, ea in mureo contactu aut vicinia continebit si pondere, autea bata in orientem . . propellet, fi illis ex parie occidentali an licetur, liqui dum enim qua pari cortor tangit, in illa agit desilla pellit is pondere aut
inom. Hinc deducitur cum Mercurii ab aere tenuabre expin sati inticular it fictae sunt vieiniores, ut in einam interstitiis sola Materia amerea intercum necesse esse renuiores aesis particulas in torum Mercurii purgati ambitum mendo agere non intertia se insinuare, ac consequenter cum ex una parietas'ἀm Mercurio expurgato applicentur,uum pellere in partes alias, quapater' '
277쪽
-him in majore altinidine, quam illum sustentet aer crasser, quia tenui rumparticularum aeris longe major est multitudo quam crassiorum. Haec se ruma conficinatur iis quae accidunt Mercurio expurgato suspense in tubo vitreo : Si enim concutiatur defluit in subjectum vas, itaui nequeat eodem modo sustentari nisi iterum expurgetur; qui scilicet concussione Mercurii particulta ita divelluntur, ut aliquibus auris subtilioris paniculis aditus intra- Mercurium patefiat, quas alta citissime sequuntur, adeout aperta illis ad tubi summitatem via , tam premant superne deorsum , quam inferne sursum, xsic Mercurius suo pondere descenait, nihil amplius conserente aere subiboliore ad illius siesentationemias rari et aliquis quomodo crassior aer sustenta Mercurium in rubo vitreo ire
uiciana PMuniatica contento, nec enim inquiet Merciuii compressio resemn potest ira aei is gravitatem, non a in gravitatem aeris externi,qui nullatenta communicat Cum aere interno Machinae neumaticae , non aia in gravitareminis interni, qui paucior est ut possit aequilibrium constituere cum Mercurio, ni in tubo sustentat. Vidi aliquando nonnullos qui hoc argumentum in tabant invictum ad demonstrandum suspensionem Mercurii in Barometro, aquae elevationem in Andia non esse tactus gravitatis aeris Respondemus itaque aerem in Machina neumatica conclusum impedire descensum Mercurii in rubo vitreo in eadem Machina suspensi sua renitentia ad majorem compressiostem, nequit enim Mercurius in tubo vitreo suspensus descendere quin aer, ut per se patet, magis comprimatur Mad minus spatium redigatur, quoae&ere nequit Mercurius in rubo vitreo suspens 4 quia aer in Machina co clusus fuit ab incumbente atmiaphera compressiis, ad eam densitatem red stus, quae nequit aviari a Mercurio contento in rubo vitreo, ad descensum. nitente, quia ea dens1 ia fuit inducta a causa aequali aut potentiore quam sit gravitas Mercurii, gravitate scilicercolumnae aeris pertinsentis ad silmmit tem Atmosphaerae, adeoque dici potest Mercurium in tubo vitreo intra Mae
chinam neumaticam contem aspendia gravitate aeris externi saltemm diate, quatenus ea gravitate aeris intra Macianam conclusi elater filii tam valide tentus , ut Mercurii in rubo vitreo memorato contenti gravitas non sit si ris valida ad majorem tensionem eruiendam. Imo semper aqua in Anilia elevatur& Mercurius in Bammetro sustentatur per aerem immediate prementem, compressiam ab aere ipsi incumbente.
De tuto corpor- qui conjuncti sunt cum Motu et in particularum in ensilium ex quibus
Postquam de Motus, Quietis naturain proprietatibus satis sese dissem mira, e Fruanusque Principiam mices, consentaneum est ut agamus M Statiua
278쪽
de Statibus corporum, qui conjuncti sunt cum Motu vel Quiete particula a insensilium seu integrantium seu essentialium corporum , aut in illo Motu Quiete consistunt, cita potissimum ad illorum statuum intelligentiam instit eas tractatio de Moru Mileti incipiis Mechanices. Quaecumque enim iaparticulis insensibilibus corporum contingunt Moiusvi uuietis permutationes secundum expositas Motus Leges sunt, particulae, quae in alias impimgunt,fecundumMechanices Leges uias movenr, aut ab illis repelluntur,aut cumulis consissimi Partes autem Ellentiales voco prima corporum mixtorum elementa, ex quibus tali proportione & modo mixtis corpus hoc mixmm hane sertitur naturam Messentiam sartes vero Integrantes appello illas moleculas exilissimas, quae singulta continent mixti elementa convenienti proponione&modo colligata. Hic itaque nobis inquiren tum est in quibus corporibus partes Quiete sibi murub adnaereant consistinxque, in quibus resperuve ad se invicem cieantur Moru continuo aut intercise citatiore aut tardiore, quae sint, Motus illius cauis internaei externae. Inquirendum praeterea est quid ait illum Morum Quietem conserant ipsorum particularum moles, figura, sinas, connexus. Haec si bene perspecta fuerint facile erit corporum proprietates is, res detegere. Observamus enim mutato sim aut connexu partium integrantium novas accosiri proprietates & virrutes, licet eadem maneat mixti natura e sentia. Si Chalybis lamina vel percussione vel trajectione per angustum sorbmen aut aliter comprimam denseturque ac redigatur in spatium angustius,vim elasticam adipiscitur, Meamdem amittit, si calefactione partes compreti. γxentur, quamvis sub utroque hoc tam integravi ead- maneat narura Chalybis.
corporibus iactilibus , de Motu solidorum aut durorum corporum in liquidis.
TActilia corpora cum Aristotele appello illa, quae praedita sunt qualitatibus
tactilibus quibus organa tactus asticiuntur quatenus illi sensu mini-zrpo sumi sunt autem corpora tactilia calida,frigio, humida, sicca. Per ea nem pe corpora, in organo tactus excitantur affectiones, quas consequuntur se. . tiones caliditatis, stigiditatis, humiditatis siccitatis.
De Corporibus Calidis o Frigidis.
P Ropofitio prima Corporum Calidorum particulae movenm Mota continuo Vertiginis aut vibrationis. Haec propositio explicatur. α
279쪽
Monim Vertiginis intelligimus illum , quo corpus aut corpusculum ali-Fod circa proprium centrum aut aliud punctum intra se, ita movetur , Corpoisiat illius extrema describant unam aut plures peripherias circulares. Si cor calidorum
pus Aa v g. Fig. I. revolvatur circa panetiam, quod est in medio longitudinis A B illius extrema deseribent peripheriam im si vero Oro . . pus AB, Fig.a revolvatur circa punctum C quod est vicinius extremitari sint, x, quam extremitatim de bet suis extremitaimus duas peripherias A D ritationis. B F. Cum aurem didimus ab ejusmodi corporum extremitatibus describi periapherias circulare attendimus soli Motui circa unetiim C, abstrahimusque ab aliis Motibus, quibus corpuscula cum corporibus quibus insunt cieri possunt vel in orientem , vel in acidentem dcc Abstrahimus etiam a Dropriis, quibus illa corpusculi in alia loca transferiantur, lationibus , inuideramus que blam Vertiginem veluti in eodem loco iaci anu Per Motum autem Vibrationis intelligimus illum, quo corpusculorum se
trema in partes oppositas alternis feruntur. v. g. si corporibus B CFig.3 extrema ita moveantur, ut extremum C seratur in E extremum B feratur in
D, de deinde eadem extrema redeant in in B, sic eandem viam muli tim recurrant, scapi Horologii Motum Vibratorium aemulentur. Motus Vibrationis, aestaliter contingere si .s corporis oblongi Melasticiam C pars. B sit quocunque nodo alicubi dema, pars B C inflectatur extremitate Cdelata in D, quae cum dimittetur, vi Mastica redibit ad priorem situm, eoaquem redeundo , concipiet impetu ulterius progredietur versus , made ite-xum redibit versus D 3 sis iteratis recursibus movebitur donec extincto se sim impetu conquiescat C. Eiusnodi Motus licet observare in variis corporisbus vi elastica praedi tis, ob longis, si altera eorum extremitas conch
His ita expositis probam prima pars hujus propositionis , qua asserimus αεorporum Calidoriam particulas moveri. Ac primo quidem manifestum dedu- Ii uicitur argumentum a causis, a quibus corpora incalescunt. Etenim a Valida, algamentα
iterata percussione per corpora potissimum dura dc magna velocitate delata in ducto extensus inducis Calor, si malleo magna vi impulso, non solum metalla ejus P cuision ictibus percussa, sed etiam subjecta incus impense calefiunt. Qui autem esse potest alius validae permissionis esseetiri, praeter Motum particularimi, ex quisbus corpora verberata constant, certe ab ejusnodi impulsione particulas insensiles moveri est maxime necessarium, cum illis pristinum situm ad invicem se vantibus impossibile sit metalla ineas, quae percussione formanrur, laminas extensi S. corpora quaecunque dura, praecipue si stiperficiem habeant aliquan-rulum asperam, muruo attritu incalelaeunt, quaedam ligna etiam incendu tur, e silicibis scintillae forti esseictu eliciuntur Corporum praecipue a perorum mutuo attritu insensiles particulas necessari concuti agitarique nemo non videt, si Partim attendat. At corpora , quae ab affrictu scintillas sundunt
aut incendiantur invito , cogunt tam egregium Phaenomenon attentius consi'
istam M. fa xi, astrictu puticulas in tale. concussas esse, quarum,
280쪽
Per acti concussione, motu rapido , fieri nequiret solutio, dissipatiis. viatem or l robatur u prima pars Propositionis argumentis deductis ex iis quae corpo Porum alioribus a Calefactione adveniunt Etenim si ea accidentia consderentur in igne, 4ς quod est corpus omnium Calidissimum, quodque ea de causa voeatur exces ius Caloris ab Arist. l. 3. de Gen. ει cirrupi. c.3 manifestum fiet corporum L Dlidorum particulas moveri, cum eorum quae incenduntur particulae non solum
ab invicem separentur , sed etiam longe latequὸ dispergantur. Si Sido proprietates in maximὸ Calidis sunt perpendendae, ut clam habeatur illatum notitia, Mintelligatur quis illatum gradus cuique Calido competat juxta Dliditatis graduum a validissima particulariun ignis agitatione necessario des citur cujusque corporis Calidi particulas aliquam pati commotionem, Calubratis gradibus congruentem, quod adhuc experientia confirmatur. Etervae nullum est corpus, cujus parte cum incclescunt, non concutiantur. quam tacumque fit earum inter se cohaesio, non distatvanrur tandemvi dispergantur, si diutius, vehementius urgeat calefacientium a stivitas Etenim liquid Pr vis corpora a mediocribus, quaedam ab imbecillis etiam causis calefacientibus in vapores solvunrur, in tenues auras evanescunt. Animalia si Calor excedat extenuantur emacianturque succo nutritio dissipato, ipsis aliquando pasetium solidarum tenerioribus particulis impulsonivn vi commotis evulsitque&tandem foras abreptis, quibus malis, caliditatis contemperatione occurri, tur Metalla ipsa durissima vehementius calefacta liquantur, Qtandem diseruma agitatione attritae illoriini particulae, leviores factae avolant ipsum aurum quod propter partium soliclitatem, fixitatem, ut loquuntur, diutissime
ignis virtuti sine sensibili partium aditura resistit, rideo vulso ab igne nihil
ex eo decerpi existimatur; ipsiim inquam aeuum, si diuturna sit i ni tortum aliquod patitur detrimentum, verum quamvis ex eo vehementissima ignis activitate ninil decerperetur, illius tamen particulas in varias partes moveri mani, sesto demonstrat illius metalli liquatio. Si cum aurum vehementius incaluit iblius partes abinvicem abscedunt, in varias loci differentias feruntur, necessse est easdem partes cum remissior est Calor moveri, quamvis non diffluant. quia scilicet qui proportionatus in Calor uiscepto particularum morus si Leit tantum a tremorem quemdam in illis ovendum, non ad eas abinvicemna separandas, ut quod ex illis componitur corpus liquescat. Idem denique probatur ex vi qive ex calefactione corporibus acciditscose Bora namque mediocriter alida, alia corpora quamplurima, quae in minlem duram sunt concreta, suo contam emolliunt 3 eliquant, ea verδ, quin Ai ua Calor est vehementior , ut ignis, non modo ligna aliaque corpora inflamgum ritum 'mabilia incendunt, si illis applicentur, sed etiam ea, quorum partes inter se asededueitur e ctissime cohaerent distatuunt, particulasque insensiles vehementiore agita in tu quae aca ne attenuatas dispergunt. Corpora Calida nequeunt hos essectus aliter priamiquot RH cere, quam particulas agitando, unde necessario sequitur non absimilem es
d. b. pu, Oxum p rxibus sitationem Icum tam cominctus line precessione indu- eius nequeat hoc essicere. calidorum