Institutiones physicae ad usum scholarum accomodatae: cum indice ..., Volume 1

발행: 연대 미상

분량: 568페이지

출처: archive.org

분류: 화학

251쪽

mVitet secundum altitudinem, ab ea tantum aqua fit nisus in oriscium Cininiciet orificio per reetam horizonti perpendicularem , sed imminet tam columna memorata, ergo ab ea columnas nisus, ergis vis quae potest coli-- illius nisui resistere, poterit aquae effluxum impeaire, qui ab illo solo nisii dependet. Huic demonstrationi experientia suffiagatin praeterea si Tubus A C produceretur servata amphtudine orificii C ducta inflexo Ac versus Ea aptaretur embolus in C ad impediendum quae impulsum Dessiuacrum, sinceret virtus quae esset aequalis gravitat aquae contentae in tubo C EF si esset ejusdem altitudinis cum tubo M. quia induceretur aequis librium per 3 hujus ab aqua in tubo aut crure C EF contenta , est igitur in quali vis continnitendi in colurima aquae Cavi in cohunna C E , ac cons venter quaecumque Vis poterit sistinere aquae columnam C A impediet illius Guxum per orificium C. Ad haec ut ostensum est aqua seu vi gravitatis seu alia duacumque, in vasorum partes singulas aut orificia agit secundum eorum au2plinies m

I Tubus qualem exhibet Fig. . cujus superius orificium A sit angustius, iis . a ferius vero Ei long amplius ' rubus ille impleatur aqua occluso ap sitione emboli, inferiore& latiore orificio , ad continendum embolum ii si riis, , impediendum aquae effluxum, ea praecise vis est necessaria, quae praecis sin illius laxit cit ad sestinendam aquae columnam, cujus basis aequalis sit inferiori orificio dinem Ea, altitudo aequalis altitudini vasis B D. Etenim si tubus servata ampliU- vine orificii Em produceretur duia inflexo instar Syphonis Fig. a. ut impi distetur ascensus sepra idem orificium Et per rubum sursum productum neeess ria esset virtus, quae praecise sussiceret ad sustentandam columnam aquae cujus basi, si aequalis orificio EB, altitudo aequalis altitudini B D per Prop. s. ergo eadem virtus requiritur ad siistinendum embolum, cum eadem vi pellatur sursum, quando orificio subjicitur, qua pellitur deorsum si in tubo recurvo

applicetur.

Etenim cum duae potentiae invicὸm contranituntur, mediante liquore innse contento, debent esse in ratione ductuum aut orificiorum vasis quibus applicantur, ut fiat aequilibrium per Prop. s. Sed potentia quae applicatur orificio debet aequare potentiam columnae cujus basis si aequalis foramini, G cujus al- tirudo sit aequalis altitudini vasis , quia secundum altitudinem aqua Acrcet XIV. gravitatem inua agit contra embolum, cum hoc tante discrimine, quod Cujuscsique

propter angustiam partis superi0ris vasis, aqua impellit tardius embolum quam 'impelleret columna aquae, cujus basis essς aequalis orificio latiori an&xjQxis, hi ' 's

Edictis in hisce Propositionibus sequitur, quaerunque si figura vaserum, ad in m.

in quibus continetur aliquod Liquictum, seu vasa sint erecta, ut in Ara plitudinem

252쪽

aut minus, juxta majorem aut minorem altitudinem vasis ac proinde, factis a iundo orinciis aequalibus, ad prohibendum emuxinn, vi tem requiri ab studini Liquoris proportionaram, Posita aequali Liquidorum altitu ae Virtutem debere esse proportionatam orinciorum amphtudi

EX hi adhuc deducitur iandum admodum amplum vasis silerius desinetis in Tubum angustum, tantum premi a liquore quo vas impletur, quam tum premeretur si vasis amplitudo esset aequalis a sendo ad summum. Si v. g. vasis ABG, Fig. 6. iandum tribus fulcimentis Bissi inniteretur esset μει mim aqua ad summitatem A, perinde pateretur ab aquae pondere ac si ad aequalem altirudinem FG aequalem haberet amplitudinem , adeoque si non haberet sitis roboris ad uistinendum cylindrum aquae F BD G, non posset etiam resestere pressioni quae in angustiore tuboca contentae, trementi quam is ampliore vasis avitate contentam.

Explicatur Certum est Morus Animalis praecipua immediata instrumenta effMotus mus Musculos. Quia nulla pars movetur Mom Animali, cui non connectatur me' 'ηψο-in diat vel immediatὸ Musculus aliquis a Quia pars illa non ante movetur quis Musculi pars illa , quam ventrem appellant, quae ex fibris constat carneis aliqquantulum intumescat aut durior evadat, Musculus fiat brevior, circa quo Advertendum est in quolibet Musculo ad motum qui est functio Musculinrumpropria necessarias esse hasPartes. I. Tendines a Fibras carneas. 3. Me branam quae involvit totum Musculum fibras carneas, praeterea Membrasea fibrillas, quae fibris carneis decussatim interjiciuntur. Singulae fibrae came id materiam tendinosam desinunt, quae aliquandis longius producta abit in tendi 'nem oblongum, alias In membranam, alid in osseam duritiem degenerat Singulae tendinum fibrae cum carneis totidem fibris continuahtur, itaui quali bet tendinis fibra ab ipsius extremo ad extremum tendinis oppositi propagς ductu continuo sed inflexo Tendinum fibrae discrepant a carneis, quod siM densiores, ut totus tendo densior est tota carne parte seu ventre Musculi caseneae fibra utrinque ita cum tendinibiis connectuntur, ut cum illis altera pax te acutum , altera obtusem angulum constituant, tendines utrinque incumbum Musculo prout magis ab extrem receditur, comperiuntur esse gracilio , quia fibrae tendinosae ita uniunm carneis, ut illae, quae a crassiore pane tendi ni oriuntur, continuentur cum istis in parte tenuissima ventris Mustuli, &'βη oriuntur a parte tenuiore tendinis comereant cum amat in parte crassi ς Muscati, os servata proportione idem connexionis modus in reliquis ob

serra-. Quia fibrae tendinum cum abeant in carpeas alite post ad 4, ο

253쪽

aibus in progressi separanrur, ilicitur, ut rendo eb magis fiat gracilior ritio

magis aut longius sitra ventrem aut partem carnosam Musculi expanditur, fibris in progressi abscedentibus,& se se reflectentibus versiis tendinem opposi-nim; illum fibrarum ductum exhibent Figurae subjectae . 8, 9. Tabulae a. o illam fibrarum dispositione essicitur ut in Musculo simpliciore spatium Rho-

id assine inter extremas fibras tendinosas, Musculosas comprehendatur. Septima Figura exhibet Musculum simplicem relaxarum, sectum per medium secundum longitudinem plano parallelo fibris tum tendinosis tum carneis, qua seditione efficitur, ut fibrae tum tendinosi tum carneae in eo appareant situ invicem , quem figura exhibat Partes graciliores Adc B exhibent fibras tendinosis graciliores,vi pars C E exhibet ventrem seu partem carneam Musculi, in qua fibrae sunt crassiores, laesignantur partibus albis quas lineae nigrae diastingunt non secus ac in tendinibus tendinosas. In hac etiam figura non secus ac in aliis exprimitur terminatio fibrarum tendinosarum in cuneas inarum insendinosas in parte opposita ipsis connexas.

Figura octava hoc nabet speciale, quod juxta primam hypothesim inferius

exponeniam, exhibet Musculum contractum, nbris carneis saam longitudinem& gracilitatem servantibus, sed nimis erectis supra fibras tendinoia , constimentibus cum illis angulos qui magis accedunt ad rectos, unde necessaris sequitur ut magis inter se distent, sicuti in figura latioribus lineis nigris designanu. Etenim non possunt fibrae carneae super eadem basim E magis erigi, quin Parallelogrammum H E fiat majus. Clim autem fibrae non fuerint iactae majores necesse est, ut earum interstitia facta fuerint ampliora. Fit autem major illa interstitiorum amplitudo influxu spirituum, si vera est hypotheus. Fibrariim stituita mutato necesse est Musculum fieri breviorem, si enim partes A GHipponanin immotae, necesse est fibris carneis erectis, ut est expositum, partem B quae erat in puncto X transferri . g. ad punctum V, dc partem quae deberet esse in puncto I transferri ad punctum O. Nona Figura exhibet Musculum contractum, fibris carneis factis simul breviωibus oc crassioribus Crassitie autEm fibrarum carnearum aucta, necesse est eas erigi super fibris tendinosis,4 cum illis constituere angulum, qui magis accedat ad rectum, itaut Musculus fiat brevissi, quia fibrae carneae sit breviores,in quia eaedem fibrae exiguntur super fibris tendinosis Quia autem fibrae carneae fiunt crassiores, non est necesse, quando modo mox exposito eris gunrur, ut earum interstitia fiant majora, nec ut fibrae tendinosis excedant extra Wiorem parallelismum, aut saltem ut multum excedant, ac consequenter non est necesse, ut venter Musculi nimis notabilitEr intumescat quando coruralii--r, quam quando est relaxatus. In ista Musculi contractione, pars quae antea erat in X transferru in V, pars quae erat in I, transfertur in O , quae omnia

fiunt exiguo spirimum dispendio, si secunda hypothesis inferius exponenda

est vera.

Ur reliquae omnes corporis partes, ita Musculi etiam instructi sunt,eoisic

rus, sia potis rvah, a quibus movenia uun omnem accipi t. Talis

254쪽

est uiculi sinaplicis compositio, in compositis multiplex est fibratim di osse

His positis, cum in motu animali contingat quaedam intumescentia Ddur,ties partis carnosae seu ventris Musculi cum imminutione longitudinis ejusdem, concipi potest illam ventris Musculi intumescentiam qualemcunque Jongi- tu finis diminutionem duobus modis fieri. I. Si spiritus animales, ita in Mus culi ventrem per nervos insuantri fibrarum interstitia occupent, ut inde major sequatur vennis Musculi tumor, quaedam fibrarum ab invicem separatis, ob quos duos effectus duplici de causa Musculus fit brevior. i. illa ventris dblatatione major quam antea inducitur curvitas in expansione tendinum si erventre Musculi, ac proinde tentinum extrema fiunt viciniora, ut quando arcus curvatur , ejus extrema ad se mutuis accedunt. Sic vesica vacuavi lateribus cob lapsi s liquore impleatur dum latera, quae erant in rectum protensa&sibi bcina, influo liquore separantur ab invicem, & curvantur, ac extrema ad se mu tuo accedunt. Quanta sit vis, qua extrema ad se muruo accedunt, satis inteli, pitur , ex iis, quae diximus Prop. 1.& sequentibus de infusione, impulis eliquoris in vesicam, vas quodcunque. Unde patet quanta vi fiat extremorus accessiis, quandoquidem tot & tanti concipiunm liquoris nisus in omnes pas' res laterum vesicae, qui in id conspirant, ut extrema fiant vicinioe a cum sidet ejusmodi accessi fieri non possit vesicae dilatatio secundum latera Deinde quod spiritus occupent spatia inter fibras carneas Meas separent,cum essent anteii 'tiguae aut admodiis vicinaevi sibi quodammodo incumberent parallelae, &A'tera ex parte acutis angulis in tendines inciderent, necesse est spirituum affluxu, ita separatas fibras erigi, tangaeos earum cum tendinibus neri magis Anerrectis, quod fieri non potest ut patet ex strue a Musculi, quin venter Musculi fiat brevior, hendinum extrema fiant viciniora. Secundo concipi potest illam Musculi contractionem secundum longitudi, nena,& Ventris majorem expansionem secundum crassitiem fieri influxu spiri tuum in ipsim fibraram carnearum si1bstantiam. Hoc enim dato, necesse est fibras Musculi carneas crassiores fieri, eaque de causa Musculi longimdium contrahi, ventris crassitiem aliquantulum augeri cum duritie apparenta vicum tensione. Si enim spiritus recipiantur in exilior fibrarum interstitia, nς' cesse ost ut fibris accidat quod accidit funibus, ctam affinis liquo interius pς' laetrat , crassiores scilicet nunt breviores. Ex eo itaque quod breviores finxfibrae, necesse est Musculi longitudinem contrahi, etiamsi servaretur pristino iii Num situs invicem. Nequeunt enim illae fibrae fieri breviores quin tendis cilibus adnectuntur fiant viciniores ac consimilienter ipsi remotissimae rendi' num extremitates fiunt etiam viciniores, saltem si distantia simam secundus fibrarum ductum. Ad hanc contractionis Musculi causim accedit alia,quod sti licet fibrae chim sunt spirituum affluxu crassiores, eriguntur supra tendines. an illos in iis constituunt qui magis uatre si is fines,quam antea,ac proindς ς' cri.'n'itulo conserunt ad Musculi contractionem, ut per se patet, cum Meiectione anum tendinem adultus inclitus intum aut in stionen d mox

255쪽

Ex dictis satis intelligitur quantavi fiat fibrarii contractio in pr2biwntus adtractionem effectus produci debeat fibris omnibu concurren ibI,.si Musculus contrahanarii spirituum in fibras carneas influxa, minore ipso-nim quantitate opus est ad actionem Musculi, quia cum fibrae fiant breviores, venter Musculi minus intumescit ut pater. Nec miretur aliquis quod in Muscula, tumoris incrementum sit parum sensibile, quia quando fibrae carneae contrahuntur, vasa sanguine per Musculi ventrem dissus comprimuntii de sanguis ex arteriis affluens repellitur, qui vero affluxit in venas , expellitur. IA- deque efficitur ut Musculus non tam videatur mole auctus quam durior facius,4 exiguum in eo nat molis incrementum, quaa id contrahitur sed haecia hoc loco sussicit de motu Musculari dixisse ut intelligatur quanti sit ustis do--ina de Duilibrio liquidorum ad inquisendas causas eorum quae in Animalibus geruntur, quaeque habent plurimum admiratiouis. Quid statuendum sit de Morus Animalis causis de modo quo fit dicetur in tractatu de Corpore Anse mali, ubi ex professi de Motu Animali tractabimus.

Antii est rubus cujus ope, si altera extremitas aquae immergatur, aqua is sum attollitur,ad quem effectum praestandum variis aliis instrumantis instrui Εανlie, cetur, prout hoc aut illo modo aqua est elevanda. usus Analia . Est enim Andiae genus duplex. In alia comprimendo, ut aiunt, aqua sursum Hevatur hoc modo Sit, Fig. o. rubus Alco tota parte inseriore usque ad D,, paulo supra aquae immersus sit infra C foramen , in cujus parte interiore sit ungula ita di osita ut aquae ad ulteriora ubi nitenti aperiatur, eidem egredienti claudat 4 exitum impediat. Sit in B lingula transversim ita disposis ut si aqua pellatur inferne sursum aperiatur,4 Scilem praebeat transitum, claudariu vero cum aqua in rubo contenta seperne deorsum descendit aut nititur destendere ab A versus B, sit praeterea in memboliis aut assarium rubi sevitati ita applicatum ut ipsum inter tubultun nullus aquae pareat transitus. Si assarium D bacillo ferreo ipsi alligato, sursum protens deorsum trudatur versus C, aqua, quae inter vii intercipitur pelietur versus B, nec enim datim alia exeundi via. Si assarium retrahatur sursum, aqua putes aut stagni, cui immmersus est tubus, sua gravitate statim ingredietur per toramen in C ejus uripul-

iui obseque,e lingula, Mimplebit spatiun C B, nec enim aliunde potest aqua accedere, non e partib iis prat quia impedit lingida in B posita, non e partibus infiam quia nullus in illis patet transitus pnece foramen in C. Si itaque continua serie trahatur trudaturque alternaon assarium, pulsa continuo a lintandem ascendet ad summitatem rubia, per ejus oriticium effiandetur F cta ejusnodi instrumento aquae sursunt. elevatio causas habet nimis manifestas auam ut longo opus iit examine, bla enim partiumMachinam componentixim

256쪽

Paret etiam hac Machina aquam posse ad quamcunque altitudinem elevari: dunmo 'o quae a assarium tradendum adhidetur potentia sit satis valida ac tutius satis habeat roboris ad resistendum nisiit aquae rundum& latera extrorsumi rementis pro ratione suae stirudinis. Alterius specie Aniliae structi in est hujusinodi Tubus paratur oblongus v g. tubus in B C, Fig. i. cujus pars Da sit angustior, a D versus B, dilatetur sit prassi in tubum latiorem, qui post dilatationem aequabili amplitudine protendatur usque adsimmum. Tubo ita comparato, partis illius angustioris orificio hopponatur lingulam situ convenienti, ut si per tubicavitatem inserne sursum pellatur liquor, statim aperiatur, claudatur vero liquore silerne deorsum delito ac versus A. In tubo latiore aptetur assarium, quod illius cavitatem impleat ita ut inter ipsum, tubum nullus pateat aquae transitus, ita collocet ut facile sursum & deorsum moverimm ope bacilli ferrei. Assarium in medio pertunditur foramine secundum tubi longitudinem dire- isto. In orificio superiore illius foraminis ita apponitur lingula, ut aperiaturis-cile liduori sursum delato, descendenti vero elaudat vi ejus des ensium impe,diat. Tubus ita instructus extremitate graciliore mergitur in aquam putei, Dcus aut fluminis unde est elevanda aqua. Tubus latior sursum spectat bacillus

ferreus, cujus alteri extremitati colligatum est assarium, altera extremitate con-neistitur vecti in E cui vecti subjicitur sulcimentum in G, motor collocatur iaparte F , qua manc si1rsum elevata , nunc deors depressa, per bacillum ser-1 eum, modo elevat, modo deprimit assirium. Cum assarium ascendit a B versus C, lingula foraminit imposta elevatur, dc aer in cavitate gracilioris rubi AD contentus ascendit in latioris tubi spatium BC, aqua aerem sequitur. Cum assarium deprimitur, aer nequit in rubum graciliorem refluere, quia repressum

impedit lingula B, quae in subjectum foramen deprimitur,4 illud claudit sed per assarii foramen sebiata lingula effluit. Cum iterum sublevatur astarium, it riim eodem modo, quo prius, ascendit aer, quem aqua subjecta sequitur Anost multiplicem assarii depressionem, elevationem extracto toto rubi grac, horis aere, tandem aqua ad assariam usque elevatur,4 per superius latiusqης tubi otificium effinditur. Quae hac arte fit aquae elevatio quotidiana experientia est omnibus manis sta, quae autem sit vera hujus elevationis causa, non ita filii semper manifestum olim enim passim Philoseph asserebant, adhuc nonnulli opinantur, effectus illius causam esse metum Vacui, a quo ita Natura abhorret, ut ad illud evitandum ordinarias niverst Leges infringat Verum ex quo cognita est aeris gravitas, ex ea admirandus ille essectus, quaecunque secundum varias cisecumstantias in eo observatur varietas facillimὸ deducuntur.

Cum enim aε gravis sit, liquores , qui in eodem sunt parallelisino, ut i quolibet puteo, stagno aut augusto maris tractu, aequaliter premit, nisi pes accidens aliqua contingat in aere mutatio, qua gravior essiciatur in unono , uim in alio Vix potest aut- contingere ut in locis admodum vicinis in e

em paralleusino magna oseosibitis in .amlina auris truequalitas.

257쪽

Arici de aquilibrio liquidorum os

Me posito si Antriae rubus, cum altera extremitate aquae putei immerginiti

est utroque extremo apertus, facilis pateret toro ductu in utramque partem liquoribus transitus, nullu a eslat ingu arum ut altei ius 1;eneris impe limentatuat, aqua putei tum intra tum exta a rit Alm CV u.lli ei premeretur Per Prop.s.leta us Articuli, quia superficies eiis utrique ac: ua imme late applicata esset ymportionata aperiori sueersa cici aquae, )c proinde atiis nitiis per gravitateracta ratione prcssionis ab acre nullum adhibeatur impedimentum in casti proposito, necesi est ut in eadem altitudine seu parallelismo se contineat. Si vero Antliae nibus sit instruci us assariori linguli superius descriptis, necesse est una aut pluribus assarii elevationibus, δί depressionibus sub luci omne, aeris in rubi cavitate pressionem super aquam. Ac proinde cum aer suo pondere

remat aquam putei extra tubum , non premat autem intra tubum, necesse est eam intra tubi cavitatem ascendere, donec sua altitudine consistit in aequiliabrio cum aere premente aquam extra tubum. Et cuia aeris gravitas est limit u , ejus compressione potest aqua ad certos tantum limites alcendere, in Anilia.

Hincque fieri necesse est, ut aqua in Anilia per suctum ad majorem altirudianem attrahatur, in ea regione, in qua ac seu condensatione perfigus inducta, seu ab alia quacunque causa fasstus est gravior Hinc sequitur in locis depres. iiiinibus, prope maris littora V. g. aquam altius assii ere , quam in locis aviari remotioribus, aut in excelsioribus montibus, quia in locis derressioribus altior incumbit aeris moles, qui ut reliqua liquid magis aut minus gravitat, pro ratione majoris aut minoris altirudinis , ac proindo ubi major est ipsust altitudo caeteris paribus in aequilibrio consistit, cum majore altitudine aquae, ubi minor est aeris altitudo , ad aequilibrium etiam minor requiritur altitudo

aquae.

sic, ut moltiplici experientia comprobatum est , juxta maris littora, cum aeris gravitas est maxima, qua ascendit in Antili ad pedes et quando minima est aeris gravitas aqua ascendit ad pedes o. pollices ouatuor tantum, quando aeris gravitas est mediocris a qua ascendit in Anilia ad pedes i. d pollices 1 quantacunque sit tubi longitudo, quantuscunque adhibe.'tur conati; aut in lustria, aqua non potest altius assurgere, quando ubim ijor est lotura udo,

quod .pra superficiem aquae cui immeri itur tubus ultra naei oratos trimi;-s extenditur , relinquitur vacuum Pari ratione in B Noscopio ei curius intra cerios terminos, quae terminis proportionatos in ratione reciproci gr. Mutat , in specie continetur in aequilibrio cum .cie. Prope maris littora , ubi m. xima est aeris altilinio, Mercurii altitudori ima e it pollicum S. lne um . me-ὸiocris pollicum,7 linearirna minima pollicum 26 linearum Io juxta maximn mediocrem,aut minimam acris pravit iem.

In locis quorum altitudo excediit altithidnaem littorum mari se, apec .cὰς coctingentas, qualis est altitudo montis propc Claro Pontes Arverniae,

258쪽

summa altitudo, ad quam aqua ascendit in Anilia, est pedum 26. post, mediocris pedum aue poll. 6. minima pedum, . poll.7 juxta maxima mediam,

aut minimam aeris gravitatem Mercurii altitudo in Bammetro pari proportione decrescit. Illa omnia Phaenomen manifesta consocutione deducuntur ex hypodies gravitatis aeris ejusque inaequalitate intra certos terminos , o varias mutationM, quae illius augent densitatem aut altitudinem Athmoseherae. His etiam Phaenomenis apprime eadem Hypotheti confirmatur, aut potii. demonstratur, adeo omnia cum illa optime consentiunt. Variis experimenta observatum est , si recedendo a mari ad loca excelsiora, ubi minor est Armosophaerae stirudo Hexapedas decem, uno circiter pollice minui alitudinem aquae, M sic consequenter detractionem utriusque altitudinis in eadem fere esse proportione. Dico fere, quia in locis exce'sioribus, ob minorem a superiore compressionem, rarior est aer: minorem habet gravitatem, ac Droinde eadem detractio de altitudine aquae majorem arguit detractionem de altitudine aeris; sed maxino esset illa detractio de altitudine aeris in superiore Atmosphaerae region si non esset inaccessa ad experiendum. Ex dictis intelli gitur quando embolus Anilia sublevatur, resistentiam, iasentitur non esse ab aqua, quae per Aniliae rubum elevatur, sed ab aere, qui embolo incumbit, imo ipsa aqua quae elevatur, quatenus ab acre externo premi rur, pelli embolum ursiis, donec ad eam altitudinem pervenerit, in qua aequilibrium cum aere constiruit. Tunc enim non ascendit amplius aqua, etiamsi embolus altius elevetur Sentitur autem eo magis pondus aeris embolo incumbentis, quo altius aqua ascendit in tubo Aniliae, quia quo major est aqvie altitudo, major fit resistentia columnae aeris exterius incumbentis, adeout quando aqua ascendit ad pedes a circiter consistat in aequilibrio cum externo aere,a ut dictum est non pellat amplius embolum inferne sursum , adeoque qui sustinet embolum, sustinet solus totam columnam aeris siperne incumbentis , A. virtus a s premendum deorsum aequalis est virtuti aquae ad redes 31 elevat ut perinde sit, seu aquae seu aeris pondus sustentetur,4 in quavis aquae elevatio , aeris pondus quod sentitur est aequale ponderi quae elevatae, tantumissim sentitur de pondere aeris embolo incumbentis, quantum per aquam elevatam detrahitur cle pondere, iis exterius prementis, cui aqua elevata renititur ut posse patet. Et in ponderibus inaeqmlinus in contrarias partes nitentibus, majo'ris ea tantino pars sentitin qua majus superat minus , ea enim sublata fieret aequilibrium potentiarum in contraria nitentium. Hinc efficitur ut ad clariorem renitentiae intelligentiam dicatur in Antii aquam plus minusve re sistere is tantam aquam sublevari ab eo qui embolum sublevat, quamvis xevera aqua ab aere extem sublevatur, nec abs re quia ille qui embolum

fissilevat, tollendo aeqvilibrium columi tria aeri , est calo M aqua νς '

259쪽

Art. a. is AEquilibris liquidorum

Proposuis XI. Problema III

hic agimus est tubus inflexus, aut duo habens clura , qualem exhibet tu is aquae Fig. duodecima, cujus crus brevius immergitur in vale liquoris , quae et g. βypi,'

oleno, crus longius porrigitur insta superficiem supernam liquoris cui crus ita tbrevius immergitur. Si cum fit brevioris cruri immersio , tubus sit aquae v cuus, nullus fit ascensus, nullii, descensus aquae in vase superiore contentae. Si Vesbuibus sit aquae plenus , cum crus brevius mergitur utriusque cruris oria ficium post ejusmodi immersonem aperiatur, statim aqua in tubo contentakscendit per crus longius in vas suppositum B S in locum illius succedit aqua in vase A contenta fitque fluxus continuus, vim tu extremum emtas brevi tis immergitur aquae vasis A dummodo superficies ouae in vase inferiori contentae sit infra superficiem aquae contenta in vase stiperiore A si enim aquas superficies in superiore ita deprimatur aut inferioris ita elevetiit , ut ambae in codem sint parallelismo consistent in aequilibrio, nec fluet amplius aqua ex xases in vas B. Imo si superficies aquae in valem contentae elevenustra si perficiem aquae vasis Α, aqua refluet ex vase B in vas A. Advertendum est praeterea illum aquae fluxum per Syphonem perpetud fieri rope maris littora, quoties altitudo cruris breviora stipra si erficiem aquae, cui immergitur, non excedit pedes o Nullum L biem fieri eiu modi fluxum, si illa cruris brevioris altitudo excedat pedes 33 in locis auten excelsioribus ad ejus modi fluxum requiri minorem cruris brevioris altitudinem, eamque ubique inficere cruris brovioris altitudinem, ad quam aqua ope Aialliae ele atur. posita aeris gravitate facile est illorum omniuna Phaenomenω causam expliacire, modimi, quo fiunt exponere. Cum enim Syphonis iras breve imme hinar aquae vasis A illius cavitate solo acte plena, nulla est causa cur aqua, sis A per crus brevius ascendat, ut deinde descendat per longius, quia quantum aqua vasis A extra rubum ab aere ipsi incumbente premitur , tantumdem

premitur aqua in cavitate cruris contenta es uri in rete vis premensist in ratione

iuderficierum aquae, ac proinde cum illae virtutes sint in ovilibrio per Prop.f. huius Articuli, neutra debet oppositam vincere. Ob eamdem rationem a lustibia extra Syphonem per se non potest vincere eam quae in cavitate Syphonis

continetur, nec haec illam.

Cum Sypho plenus est aqua, crus illius utrumque aqua immergittir in v. sic

Aa B, si orificium brevioris cruris ina demersum sit clausum, quamvis orin- civin cruris longioris demersi in B aperiatur, ac tua non silues, dummodo altitudo cruris illius non excedat altitudinem ad quam quae lavatur ira Anilia, 'oo loco in quo fit experimentum ejusmocii. Cum enim altitia aquae in ciu e longiori non excedat eam altitudinem in qua aqua est in aequilibrio cri: te orieritis premente aquam vasis B, aqua in crure C B content.1 non potest 'elc nrire. λα-- rationem si clauso orificio cruris longioris, blevior P nificium

260쪽

111. PH Gen Dist VII de principiis Mechanices,

aperiatur, qua non estuet; bi cruris brevioris altitudo si minor altitudine, in qua aqua est in aequilibrio cum aere, aperto utroque orificio, aqua ex vase superiore emuel in vas inferius B. Etenim pressio ab aere facta in aquam vasis A su ficiet ad illam elevan iam ad summitatem Syphonis C aer, qui premit aquisa vasis 'pari virtute sustinet eam, quae continetur in crure Ca , dummodo illius altitudo non excedat altitudinem aequilibrii cum acre , ac proinde ratione pressionis ab acre facta aequaliter aqua lursum pellitur in cruribus Syphonis, His pectetur tantum ficta ab acre utrinque pressio, aqua in Syphonis cruribus contenta est in aequilibrio Verum longioris cruris aqua ob majorem altitudinem magis gravitat, quam aqua cruris brevioris, ac proinde majore illa gravitationetolii aequilibrium, ac proinde debet descendere dc aqua per brevius crus pilisa debet tibi qui Aqua enim longioris cruris truditur deorsum tum propria gravitate, tum pressione aeris facta in vase A,6 aqua brevioris cruris deorsim truditur tum prorri gravitate, tum pressione aeris in aquam vasis B. Cum autem pressiones illae sint aequales, victoria expectanda est, non ex illi sed ex majore gravitate aquae quae ex majore altitudine dependet , per Cor0l. Prop. , ac proinde aqua cruris longioris cujui maior est altitudo vincet, μοι

erat demonstrandum.

Corastiriam LX dictis patet quare per Syphonem aqua non emuit, quoties altinido

brevioris cruris luper aquam cui immergitur non est minor altim line iaqua aqua est in aequilibrio cum aere, quia aer comprimendo non potest elerare . aquam ad shmmitatem Syphonis, ut inde descendat per crus longius, ac pr0-

inde inutilis est Sypho ubicumque per majorem altitudinem aqua est trudenda, vi v. g. summitas C, Syphonis Aci elevetur supra superficiem aquae A vlixa pedes triginta tres aut quatuor , manifestum est acris presione facta in A, aquam non osse elevari ad summitatem C per crus AC ac proinde nullum posse fieri illius eiu um per crus CB. Hinc inferri potest nullius esse usus Antliam ad elevandam per silmina aquam ad altitudinem pectum o quia nullus est in orbe locus in quo aeris gravi a

lantam aqua altitudinem vincere possit extra terrae stiperficiem.

Hinc etiam inferri potest nullum esse locum in quo ope Aniliae aqua non post elevari ad altitudinem decem pedum, trudi per Syphonem, cujus crus hi vius eamdem habeat altitudinem , quia in terrae ambitu nullus Mons est adς' excesses, in quo altitudo Atmosphaerae non possit elevare aovam per Autliae a. Syphonis rubum, ad altitudinem pedum decem adhuc ultra. TVIII. - . Modus ex Coramnam IL,

plora diqu/nx dictis etiam in duabus praecedentibus Propositionibus deducitur ratio ς' .u iis .iii, plox ndi, qu nta sit cujuscunque Montis atritudo supra altitudinem marii

SEARCH

MENU NAVIGATION