Institutiones physicae ad usum scholarum accomodatae: cum indice ..., Volume 1

발행: 연대 미상

분량: 568페이지

출처: archive.org

분류: 화학

481쪽

-erficies nondum est expolita manente eadem interna constitutione sub moeoque colam. AtramonNxciis Me in capite praecedenti diximus de sapustibus occultis , ad id conserre polliunt certae colorum mutationes ut pereas .ikalia desacida occulta cognoscanior,detegaturque qualis sit eorum quantitas

De Luce&hucissis o Potinus aut , dioetur fusius suo loco. Hic tamen ad nostrum institutum adverti potest corpora inflammabilia , qvie

viaminam acriorem prota tint,cantinere partes elementares crassiores,& Muphur copiosius,& salis volatilis aliquid.

Quod attinet ad Auditum, cum sonorum s undiim grave lacutum divem suas, quae videtur potissimum consideranda, ab eodem corpore noro secum dum sub tiam immutato producatu illi per Auditui doceri possumus de

interna constitutione mistorum Idem enim corpus manente ead- elementorum porportione, manente eodemanistionis modo, nunc stinat acutum nunc grave, ratione scilicet majoris aut minoris rigiditatis,ratione majoris aut min

ris tensionis , ratione longitu inisvi brevitatis vlongiora enim corpora minus tensa aut minus rigida gravius sonant, caeteris paribus, quam breviora magistensa aut magis rigida mincesticitur ut campanae per hyemen quia frigore majorem contrahunt rigiditatem acutius sonent quam per aestatem Chorda cytharae magis tensi acutius sonat quam quando illius tensio est renailla, manente eadem tensione acutius sonat quandis est brevior quam quando est longior.Ex quibus omnibus patet ex Sonorum differentiis secundum graveri acutum nihil inserri posse de interna mistorum constirutioneis de proportione Wlementorum aut mistionis modo. Affectiones sensoriorum internorum ad quas sequuntur sensationes famis,Getis aliaev non sunt multum dissimiles ab iis, quae in organis tactus gustus ab eorum sensuum objectis excitantur. Certὸ ill e omnes affectiones sensitum internorum producuntur ab iisdem causis a quibus producuntur assectiones organ mira tactust gustus , ita ut si quae in illis affectionibus reperiatur differentia magis se teneat ex parte sensoriorum,quam ex parte objectorum. Sitis debet referri in siccitatem auctum,insoph gi,&superioris orificii ventriculi, ne etiam in halitus salsos lixivo; bilisci salsa enim praecipue lixiva assiimpta excitant sitim.Fames dependet ab acido pungente superius orificium ventriculi, aut a vi

lenta4 dolorificaeeonstrictione ejusdem orificii.Cum haec ita sint nihil ab illissensibus,aut ab affectionibus quas eorum objecta in sensoriis excitant deducere possinnus,quod multum conducat ad Glegenda mistorum elementa, nisi quod observamus a quibusdam tangibilibus4 gustabilibus molestas quasdam sensi xiorum internorum affectiones eXacςrbari,ab aliis demulceri,in aliis jucunias excitari.Salsorum & siccorum esu sitis induci- idorum Macidorum putu

fames intenditur. positis Mugium calidis scilicet,& silibus alxalicis,qui

acida monificantur.

1ii , SECTIO

482쪽

ις 'bsyam pars, Lib.1.3ea 2 de Temperamentis. SECTIO ILL ramentis corp-m istorum DEFINITIONES

Orpora mista dicunm ea, quae componuntiar ex elementis Gesseno id fit modo ac convenienti proportione permistis. corpus mi I Temperamentimi latiore significatione acceptum,est cujuscumque viri sum activae remissio dc ad quamdam mediocrisatem reductio;quocumque modo ou ἡ τ m a prorii Voluntate in agentibus liberis, seu a causa obsistente in ne-ν, .m n cessariis, ut cum lucis radiis posito vitro convenienti dispersis ac disgregatis,aum incla ejia splendor imminuitur,fitque minus splendida aut minus activa in organum

liore acce vistis,seu aliter

P Τ π III. Temperamenrum strictiore significatione acceptum , est quali. ua: A. tum activarima in Ordine ad sensus , sed praecipue ac tactum statum stole signi ollactim , remissio, a stivitatis ipsarum contemperatio Quando qualuates ficatione oppositae ad aequalem saltem quoad sensum mediocritatem reducta sunt illarum eontemperatio Temperamentum simpliciter dicitiire i caliditas stiperat frigid, ratem, Temperamenim dicimr calidum qualitate excellentiore, ksca resi- quarum qualitatum excessu desumitur denominatio Temperamenti frigidi, humidi,ficci iv IV. Temperatum dicim ilhid corpus in quo qualitates sun modo m uale cor posito remperata: bi aequalis est oppositarum qualitatum mediocritas , ομνns dicitur pus dicitur simplicitc temperatum:Si calor v.g.excedit diatru calidum ini.LT pq M au du pro vario caloris tacessi supra calorem moderami A sunmao gradu ' caloris, qui dari potest aut qui datur aliquando, corpus dicitur simpliciter Ab

dum.

V V Temperamentum fissistantificiun consistit in proportione element j misti . Verum cum solae qualitates activae pos in te ciari , Te inimis peramentum impioprie dicim de proponione elementorum in missis, nisi substaΑilfi dicatiu respective ad eorum qualitates. Sic in Mimalibus Temperamentuineum non inepte dicitur biliosum pituitosum, melancolicum, sanguineum, quia buelis, pituita Maliorum humorum excessu designatur qualitas tactilis, quae obtuetiet dominuam, aut aliae proprietatus quae depondent ab humore excedente ia

483쪽

De Temperamentis in ordine ad actum.

De Temperamentoaualitatum amatho de subctantifico.

PRopostici. Cum fit elementorum mistio calidum agit in frigidum, tu missione micum in siccum vicissim frigidum in calidum, siccum in humi ,'

dum Cita enim calidi partes moveantur motu vertiginis aut vibrationis , dc ii l. iii eo motu destituantur frigidi particulae, impossibile est illorum elementorum se bipe. particulas permisceri, quin particulae motu vertiginis agitatae, ejusinodi motum tant. communicent particulis eo mocii carentibus, ut patet per se. Etenim corpora in gyrum acta non tum procul a sepellunt ea in quae incidunt, sed etiam ea in gyrum agunt, praecipue si sint aspera aut oblonga, quia oblique facta impulsio, corpus quodvis circa ipsius centrum movet. Imodi ea, quae hi per lineam perpendicularem, si non in medium corporis sed in extremum fiat incidentia. Rationem confirmat experientia, si enim liquor calidus actu, liquori actu frigido miscearur illi suum calorem communicat, aut motum vertiginis partium', qui caloris est comes inseparabilis. Iino sine inistioncselo contractu seu mediato leau 1mediato motus ille cum calore communicatu . Cum vel partes calidi a tum deperdant de motu vertiginis quantum partibus frigidi conamunicant, propter illarum resistentiam, ab illis pariuntur, ac proinde frigiuum agit in caliadum a sic ambo se mutub temperant. Pari modo cum liquidi paries continuo nu veantur mora prorsum in omnem loci differentiam, contra vero sicci particula quiescant juxta se mutuo, impossibile est humidi& sicci particulas permisceri, quin priores posterioribtis situsia motum communicent, ii admotum suscipiendum situdispositae, cum obmistionem necessario in eas incidant. Quia vero hamidi particul. e tantum deperdunt de se motu prorsum, quantum communicant partictilis elementi sicci, propter illarum resistentiam ab illis patiuntur , ac proinde siccum arrit in humidum Experientia probatur propontio. Si enim terra, cujus particulae aptes sunt ut sibi vati e cohaereantri corpus durum ac siccum constituant, minutissime cons acta cim aqua misceatur aut alio liquore, ex mistione emere it compostum minus lici 1idum diminuto motu particularum liquidi Elementa, inquam, in se mutuo agunt modo proposito, quatenus calore, frioore, siccitate, humiditate agunt. Earum enim qualitatum effectus potest per accidens impediri ob specialem respectum particularum inter se ratione sinu externae, conformationis Orinum c. Hic notandum est sicca tumida

484쪽

longe aliter in se mutuo agere quam calidain frigida Colu; enim calidum calefacit mediate ter interjecta corpora, immediate per se , quan G tangit corpus frigidum sine ulla partium mistione , solocium viciss1m refrigerat

iisdem modis calidum Corpus erysiccum non siccat aut ad moderationem reducit humidum ibi montactii, nec vicissim humidum humectat siccum, nec potest ex illis emeroere corpus molle seu moderatum insccitate dc humiditate, nisi eorum particulae misceamur. Eam ob cautam illi qui tuentur qualitate distinctas cosuntiu dicere eas qualitates non esse activas Verum non vi eo quid dicere possuit quando mera sicca sine humidi mistione ignis vi qua otur, aut liquida sine sicci mistione in iurantur, ut aqua quando congelatur, hisi allegent Violentiam agentis externi, qua humiditas aut siccitas extruduntur aviabjectis,

quibus videntur maxime comperere.

o. lx Osiri a In omni isto quatuor illae qualitates sunt refiaeta mis

rum remissione emergit Temperamentum misti. Haec Propositio manissies actae iii sequitur ex praecedenti. Cum enim quando elementa miscentur quae sunt omni misto contrariis qualitatibus praedita in se mutub agant, Hessius qualitatibus alia quid deperdant, illae qualitates fiunt remissiores dotemperatiores, ita calidum post mistionem fit minus calidum, instigidum minus fulgidum, illa quali tum refractio aut remissio est Temperamentum juxta definitionem tertiam. 111 Propositio 3 Dantur quatuor disterentia Temperamentorima ab excessu unius Exponuntur qualitatis tangibilis, calidui cilicet moidum, humidum&siccum. Et totidem diffurentiae ab excessu duarum ompossibilium, scilicet calidumi humidum, calidum, Tς pq - siccum, frigidum, humidum, frigidum 3 siccum. Datur Temperamentum 'μ ' μφ' medium sive temperatum sine ullo qualitatis excessu saltem respective. Etenim cum sint quamo tantum qualitates tactiles , a singularum excessu orim qu druplex dinerentia Temperamenti, ut patet. Cum autem ille excessus a m diocritate possit esse major aut minor, in quolibet genere innumerae possim a1- signari disserentiae secundum magis S minus, quarum tamEn non habetur ratio, nisi inter se satis distent ut diversos sensibiliter effectus producant. Quod arvin t ad secundam partem Propositionis, cum quadruplex ossat esse excelsis qua litatum duarum compossibilium in recessita mediocritates, ab illo quadruplexoritur differentia. Quomodo intelligendae sint quatuis illa qualitatum combia nationes, dictum est superius ubi de Statibus corporum Tertiasar Propositionis patet per se. Cum enim Temperamentum temperarum reruttet ex quatuor qualitatibus ad mediocritatem redactis , illud unicum esse potem unica enim est omnium mediocritas. Dixi saltem respective illud esse veroen, cum enim non possit assignari summe calidum, quia motus Vorticosus Partium , in quo conisistit caliditas, potest intendi in infinitum, non potest consequenter assignari medium inter calorem intensissimum d maxime remissum , quod idem dici debet deliquido, ac proinde nec dar,nec assignari potest proposita calidi aut humidi mediocritas simpliciteri Aselate loquendo. Potest tamen assignari mediocritas respectiva ad hominem V g qu , quod attinet ad cai

rea& frigus, inaeo consistit, ut eae qualitates of corpore, quod dicitur temperanu

485쪽

perasini , eosdem intensionis& remissionis gradus obtineant, quos habent in homine, cujus mediocritatis tactus est judex, tuncque deprehenditur quando ex talis corporis cωntactu nulla excitatur sensatio fiigoris aut ca oris. Cum

enim hinc inde aequalis est illarum qualiutum intensi, nulla esse potest actio hinc vel inde ratione illarum qualitarum. Ut judicetur de Teivperamentis debet pro regula statui non summus calor, qui dari non potest , sed qui imterdum reperitur intensissimus , qui adhiic in hoc aut illo corpore, ad hoci illud corpus , agit diversimode Taetia tamen judice non potest exquisite dignosci, in quo corpore sit qua T,Au fibri

utatum determinata aliqua me uocritas, quia non modo diversi, hominibus, potest eua su etiam eidem homini diversis temporius re*eetive ad tangentem , idemine dignosci corpus videbituri erit revexa modo temperatum , modo calidum, modo fit Tςmppra' si ..um, licet nullam in caliditate, frigiddate subierit mutationem, ex eo se mς ium, quod organum tactus modo calidius est, modo frigidius, modo temper tum Corpus organo calidius caloris, frigidius frigoris sensum inducit illud uiam corpus, orgim frigus minuitin calorem auget, 'rae mutatio notabilis non potest fieri subito sine sensu calocis hoc vero auget frigus calorem minuit, pria de mota vertiginis partium detrahit. Hanc mutationem , si fiat subito in organo tactus , necessario sequitur sensatio stigoris. Dixi mutationem debere esse notabilem, subitam, quae enim fit levissum fibrillarum nervearum in organo aestus motio ob debilitatem non propagatur ad cerebrum, aut debilius propagatur, ac proinde ntillam inducit sentationem-Hinc peti debet rario quare in locis subterraneis aer aestate videatur esse fi bigidus, hyeme vero calidus, quamcis eamdem in utraque tempestate caliditam iasin frigiditatis temperiem conservet. Ut patc ex Thermometro, quod, Ecet in iis locis per liues annos relinqvitur , nullam sibi a calore aut frigore mutationem, cliquor in eo contentus in eadem altitudine constanter perseverat. Hic est certiuimus illarum a frigore, calore mutationum explo- intor testis incorruptus. Qui in locis subterraneis continetur aer homin

bus ab aestatis fervore calemibii apparet frigidus in iisdem ab hyeme est.-

geratis calidus.

Eas ob causis Temperamentum temperarum non totest dici nisi respective hominem temper itus serim dissicillimum est, ne dicam impossibile, de

gnare hominem temperatum , nisi illi qualitatum moderationi magna latis tudo concedarus: Nec dicat aliquis eos esse summe temperatos, qui seliciter mes fvuctiones obeunt , vix enim ullum liceat reperire, cui haec obtigerit felicitas observare enim plerumque licet ingeniosos imbecillo corpore prinditos functiones aut vitais aut naturales deterius perficere 1 contra velo stupidos vegeto corpore praeditos esse. Tanti forte non est sellicitudo haec accuratias inquireavit, satis est quod de qualitatum vario excessu in variis corporibus, apposito Thermometro dignosci potest, & quod attinet ad noxas. m commoda, quae calor actualis v. g. potest inferre aut stigus actuale. Ut his

Minur,4 ubi erit assu in uam in i, quae ab ipso deducitur

486쪽

determinatio. Ad usum actu calixiorum, rigi forum varia spectanda simia homine, inter alia n fiat subitus transitus ad opposita. Quae pectant ad calorc potentialem in curatius expendenda sunt Medico. De potentialibus enim qualitatibus nulla fit per sensus admonitio, tota circa illas ratione accipitar cautio.

V. Temperamentum etiam vulgδ dividitur in Temperamentum ad pondus& ς pyy Temperamentum ad justitiam.Temperamentum ad pondus coincidit cum Tem' iusu, Madior ment temperato Temteramentum ad justitiam dicitur respective ad aulici quodlibet corpus, in quo qualisa quaelibet eum obtinet intensionis au remis nonis gradum, qui competit talis specie corpori, ut eas functiones obire possit, ad quas est destinatum, debitos suae sp iei essemis producere , atque eam ob causam hoc Temperamentum vocatur ad justitiam, quod sit debitum corpori cui inest. Si sit aliquis excessus alicujus qualitatis corpus dicitur imtemperatum, accepta denominatione a qualitate excedente vocatur caliduae

vel rigidum c. V I. Temperamentulit ad justitiam in mistis aliud est totius misti, aliud sing Tempς larum partium. In istis homogeneis idem est totius, singularum pam i ' tium sensibilium Temperamenrum , ut in saxo v. g. In istis vero quaer' constant partibus divertae natura , in quibus diversa est elementorum, stio, diversus mistionis modus , partes diverse diversiim habent Temperameatum, ut in Plantis, Animalibus , in quibus diversi partes sunt diaversis functionibus destinatae, ad quas rite obeundas , quaelibet speciali eget Temperamento. Quamvis ad nctiones proprias Plantarum, Animalium structiva omanica potissimum requiramr, quae etiam in mistis simplicibus adfiinctiones quasdam est necessaria, ut suo loco dicetur; eam tamen struct

tam passim negligunt Physicia omnes eorum esse stus in Temperamentum

referunt non pauci Ex variis partium Temperamentis moderarum exurgit Temperamentum,

praecipue circa caliditatem frigiditatem , particulis natura calidis age tibus in eas quae per se fiigidae simi. Sic sanguis natura calidus reliquis paribbus, quae per se sunt frigidae caliditatem impertit, Mab ipsis aliquam accipit

suae caliditatis temperiem, ea de causa partes quae copiosiore sanguine prose duntur, calidiores sim calore actuali, ut pare humata mustulorum, cor αEa de causa partes illae sensuineae appellantur. Quae Veris parciore anguine irrigantur, quia sunt minus calidae, dicuntur frigidae , propter paucitatem sanguinis exangues, aut permaticae cujusinodi sunt membranae cutit gines, tendines ligamenta c. Ex dictis facile Geducitur solutio quaestionis, quae itistituitur circa Temperamenta diversorum sexuum, utrum mares calidiores sint foeminis actuali calore scilicet. Cum enim omnis actualis calor in Animalibus sanguineis sita sani uine, in eo calor erit intensior in quo sanguis erit fervidior , aut copiosior, caeteris paribus. Cum autem in maribus generatim sanguis sit servidior, ut inferre licet ex actionum vigore, ex aeris expiratione allicique

signis

487쪽

signis quam in fiaeminis. Cum idem sanguis magis abunctet in maribus gen latim quam in se minis testante vaserum amplitu'ine, duplici illo titulo m res censeri ebent-minis calidiores. Nec obstat quod reperiantur foeminae. ruae sanguinem habent acriorem Qeopiosiorem quam mares aliqui eiusdem peciei, nec obstat etiam quod certis temporibus foeminae servidiorem nisent sanguinem quam mares calicissimi ejus lem speciei, uti gallinae tempore ii,

cubationis.

Propositio . Dui potest Temperamentum substantis um tum temperatum II seu ad shndus , m ad finitiatrii quocumque elementorum excessit insum '' 'petatum Etenim quo ad priorem Propositi-is pariem quid vetat elementa in mEhi sub

ordine ad tactam e his enim tantum hic agitur , aequali mole confluere ad stantifiei mihini alicujus conuitutionem tum ad pon-Quod attinet ad secun a partem Propositionis , non mod5 nihil vetat iv lvinnunc hujus, nunc illius elementi majorem quantitatem concurrere a mist rum cclnpositionem, sed etiam necessaria est illa elementorum inaequalitas. Cum quotiundam mistorum natura majore indigeat siccitate, aliis major competat humidstas, seu michimiidi, in his plus terrae sit necessarium, in illis plus aquae de caeteris Rem -- ita esse demonstast mistorum infra elementa reaturi es, ex qua patet nutiles aec, nunc illa exce ere. Propositio 1. Non potest tamen Temperamentum actuale qualitativum d duci exsibstantifico, is ut excessumualitatum sit in eadem ratione cum ex Eh isti eessu elamentorum , a quibus dependet, 'ualitatum intensio correspondeat actuale qua quantitati. elemo. rum qi,ibus dependet. Propositio fit manifesta experi litativum mentis variis, quibus com,obatur, nullo accedet. interius aut exterius , non sequi- quo possit -- illiusve elementi ouantitatem mutares, mista mutari v. g. v rubst o quando foenum .de is sit pro Iccartan colligitur in cumulum compri ες--rurque, cum antea ellet temperarum aut etiam fugidum, intensesincaleucit, adebat aliquando incendatur non in ahescit autem ab ambiente, quod est stigidus, non p. iaccessum elementi calidi aetii, quando quidem tuncis mi Linealescit 'num, quand prohibetes omne commercium cum aere an lent Praeterea elementoruit partes quan do miscenmes, aliquando pos sunt ob figma dispositivitem ita ina-i ei, ut inter se validὸ cohaereant, eoamem motini amittant,4 consequeum multa humiditas aut caliditas e mata aboleatui. i

Tmpossis et antur inmissis qualitates potentiales, ac proinia Tempe IT' II tinentiam mentiale tum ad se, tum ad alia in ordine ad tactum, hoc 'Rnxur est mista sauia disposita vel ratione sui, vel ratione constitutionis fartium ζ Eh us..eon isti alitiin , ut calida possint fieri fit da, ohumida evadete sicca rara ς τραν.

vici id in levissim. aut etiam nulla is va causa extrinsecus accedente ramentum sed ponaut dicunt. Propositio iactu probatur innumeris experimentis, quae potentiai A

488쪽

passim conciurunt in spontaneis, quas vocant mistorum alterationibus, eos Diptionibus, generationibci, id e , incit experimentula propositum circati una in cumulos collectum et compressium attrita id φ- . siccatum Aciuo enim inducetur illa faeni incalestentia, ineentio, non in ambiente, quo nigidum est. An aliquid ab extrinseco ad foem interim paeneri uvir Nonis db nihil foris intro de novo acceciit, sed potius multa fit intus foras piratio, oua prohibita calor intenditur. Quod ergo in fano erat temperamin aut etiam frigidum actu fit cali Jum actu, quia scilicet licet esset actu frigidiniuerat calidum potestate , hoc est aptam ut il levissima causa fieret acta calidum cum non esset antea calidum, ut pate. Lenim actu calicium fuisset, act tilis citor aliquo signo prodidisset Pari moto homines , si plux tuum tegantur vestibus actis igidis in loco aut in aere frigido fiunt calissiores quam amι Qui sani erant subitb incidunt in febrem ardentissimam , nulla extrinsectis

accedente causa, a qua ille calor possit induci, qui consequenter oritur Libspositione humorum, ut facile incalescini, dein totum corpus calefaciant, licet essehi aeri temperati aut etiam frigidi Nec enim erant actu adia alititante paroxisinum, quia iamialisis aeque inrensus calor adsitisset ante par iasinum , aestum induxisset, qualem edaciunt in paroxismo Similes mutati nes licet observare in fermentatione massa farinaceae , vini aliorumque cor

porum.

Ita se rem habere, his experimentis re allis innumeris, quae in omni gen remistorum possunt observari, manifestiss1mum est certissimum. Di pos-tionem vero in qua consistit illa qualitatum Temperamentorum potentia, modus quo in aerum de lucitur fusius exponemus ij putatione sequenti, ibi agemus de Temperamentis saporum, intractam de fermentatione. Sapi, da enim ad illas mutationes plurimum conferunt. Ea de causa illis insignes bres tribuit Hippociates in Lib. de veteri Medicina , ubi haec habet sim in inius febre febris, tanto abis fortibus a-bu mmciso ex ca- Mer intur, adest hic frigidum a res; calid- - μισσών ----- mim es μ' 'od non propter catadums pisciter homines febricitem - νὸμ ιμ-

ter octionis cause Sed est es amarum sciat is idem .eia,Am c aci heri Ain ta salsinis, asia infinita 'a is rigidum eam aliis sera inratiλα - - --. Hac itaque sint qua ἁ nt haec Hippocrates fit sani Moeris ardens in solo calore actuali consisteret, causa illam producens ac severis figo calore actus ageret, utraque sicile vinceretur appositione aut exhibitione fibgidi actualis cujus moditas a qualis esset intensior, qtam cali, febrilis, &calor actualis causae ventis febrem. Sed ististra insudat Medicus in debellan- calore actuali, quamdiu calor potentialis in sim vigore resimoretur, nec 3-h obsistitur ut ea erientia roridiana comprobatur Momentaneum est Mace ardente laboranti confertur levamen potu a gelidae qια- equainritare semptae, qua potius ager de medio tolletur, quam sanabitur, nisi minxum quod est caloris potentialis subjectam e corpore elisiatur ue aut contempe-

489쪽

statim tempciabitur astus ebrilis si eo toto sartitas i estitue zur.

Ex dinis facile intelligitur quam utiles sunt nonnullii quaestiones, quae

ulgo in Scholis agitantur cilca Temper timenti conservationem dc mutatio Eu endu mistum hoc constituunt. Quaestio, inquam , haec est utilis, cum in hypothesi illam difficultatem expendentium, prius debeat ab agentibus externis Tem peramentum pro uci, quam forma inducatur . ac talis formae in istum i ductio partu a Temperamento dependeat. Deinde cum in eadem hypotheci elementa suas conferant qualitates non opus est virtute formae ad illarum co servationem , denique tantum abest ut elementa possint determinare formam ad conser ationem Temperamenti, qui potius ipsa elementa ob qualitates potestativas sunt cansa non solum alterationis Temperamenti, sed etiam corruptionis misti, ut in spontaneis Fermentationibus accidit. Denique Temperamentum actuale non sequitur semper proportionem elementorum in istis: ut vi aere licet misistione duorum corporum liquidorum , quae statim in corpus molle aut durum concrescunt, ut accidit quando spiritus urinae spiritus

vini miscentur. Undὰ patet in mistione aliquando miscibilium qualitates non tenaperari , sed aboleri, quod magis miratidum est , accidere illum qualitatum interitum aqualitatibu ejusdem speciei, aut corporibus, qua iisdem ualitatibus sunt prae, ita ut cum L iuidum liquido congelatur in corpus

A, strahendo ab omni hypothes c considerando tantum varias materiae modificationes in mole figura, motu c. Dcild intelligitur quomodo quo

Tu: ddam corporum Temperamentum conservetur de amisium restituatur, V. g.

ratione caliditatis 'frigiditatis. Si enim particula hujus corporis respectiva

ad se invicem sint ita conformatae, ut sibi ficile cohaereant rac in earum interstitiis Literia therea fluat sine ullo impedimento, sine ulla incidentia in procuberantias particularum , illae particulae non modo non movebuntur Prorsum, ut separemur abinvicem , feci etiam nihil habebunt de motu vorticoso aut tremulo aut si habent eum brevi amittent, ac proinde totum illii lmistum erit rigidum. Si in alio misto diversae naturae particulta respective ad se invicem sitit eodem modo lispositae, idem accidet isti misto, quod priori. Si vero unius missi particulae respective ad particulas alterius sui ita dispositae

ut cum illis non cohaereant valide quandymistentur mi earum interstitia sint annactuosa Minaequalia, illae particulae a Materiae Ethereae fluxu continuam patientur concussionem is mistum ex iis compositum erit calidum Idem servata proportione dici debet de sicco de humico Praeterea eadem supposita elementorum in ordine ad tactum proportione in variis mistis, variae ipsis inerunt proprietates juxta varios mistionis modos , quatenus per majores aut mi- mores moleculas aut per minimas particulas fit mistio , quatenus miscibilium

mutatur ordo ac situs, Hinc fit ut ex iisdem sementis constituatur mutum

490쪽

modo siccum modo humidum saltem ad sensam. Herbae citu inplurimae porrulaca&ωlisum hortense .g. satis magnam habent consistentiam in te sicco urinium participant i ui Πι Si tamen illae herbae conruntantur & succiis primatist aut ulti ne elu tatur, humoris quantitas longe stiperabit quain, litatem partium,quae consistentiat i hccitatem coiiserebant. In solano liqua est triplus cras lamenti faecum , quae in distillatione relinquunturi scili et i, imiles a tematissimas quidem , sed coiinexu rigidas, esu in canalitas i, quo continebatur i, occultabatur. Si pumicis cavitates humore ni pleremur totum non minus quam antea ellet durum dorigidum , nec minus quam antu speciem corporis suaei duri ac rigid Posita eadem elemento improportione mistuli potest sortiri varias proprietates a compressone aut eh-xatione panium cinterstitus factis angustioribus aut amplioribus, quibus fit Materia Etherea diversimoae ab ambientibus xcipiatur, o tim-bientia corpora est uat, est aliis cras es' tenular sit De expirat --bus corporum idem dici potest ' Adverten him ideo est proprietate cors in um non blum o tulere ab in- et2 h. terna ipsi ritia structura, etiana a d viiii inmanita jum deperi liquet ex iis quae vi servantur in mistis citarius ratebit is dicendis ho

dent ab in loco. vernis, ab externis.

DISPUTATIO II.

- Temperamentis mordine ad meum, Olya n, is Visum, sue de Temperamentis Saporum o c. ARTICULUS I.

De Temperamentis in Ordine ad Gu - , Item ii, Eementa in Drdine a, gustum , non solum agunt in organum s.νεώ si v uitu vi saporis, seu dispositionis in qua coniiwit Sapor, sed etiam iam eo oi mista alia , in quibus varios effectus producunt. Etenim metalla distatuunturmista alia ab acidis , ut ferrum, cuprum , alia a salsis, ut autum ala ab alxa. cis , varie mutantur, ut cuprum ritu urinae Terra ipsi ab acidis se ei statur, Plantae salibus aikalicis tum fixis tum volatilibus, si cum succo num-tio accedam sint vegetiores Hinc orta est agrorum stercorati , herbarum in ipsis incensi, unde Virgilius in Georgicis ita canit Saepe etiam steriles incend me promi agron In animalibus magis adhuc admirandi effectrus a sapidis producuntun Etenim sanguis usu eorum , in quibus abundat alnali praecipue volatile, fervidior

SEARCH

MENU NAVIGATION