장음표시 사용
491쪽
servidi fit liquidior ac calictio ab acidis vero crassior fit minuique aptus ut sermemetur per angustidamos via in capillarium ductus traducatur. Huc debet referri quod supra diximus de mutatione colorum in liquoribus luxin
arietatem Saporuio, qui liquidis, quae miscetitur, insunt Athalia carnes via voeum etiam Animalium corrumpunt, acerbari aulleia eas dein constringunt, inguia emolliunt, amara radunt, sales lixivi abstergunt. Si libeat cuipiam attentius narurae varios effectus contemplari, artis varia opera observare,ao emet nullum est corpus mistum , quod ab aliquo Sapido non patiatur aliquam mutationem, nullumque apicum aut insipidiu esse Mod non sis', tum mutationemqu4ndam in aliquo nusto concitare. Reliquum est ut probemus Sapida posse mutare mista in quae amni vis potis, aut per sermam, dispositionem quam habent , quatenus sunt S eida, quod non est magm dissicultatis opus. Cum enim Sapida corpuscula
nabeant necessario certam figurami molem certamque exuitarem aut rigia ἁitat , sin adium deducantur per motum, certum est ea agere diversim
de in corpora in qua incidui iuxta diversitatem illarum Milicatim iam , ac divectan patientis disposirionem. Quae enim , j. t anterius acutum api-
4rem , ea pungunt , ut Sagittae, aut latum acumen, ut scalprum, ea facilet ea incisura pertiuidunt corpora, in qua incidiit. Si autem extremitate obtusa Percutiant, colatundunt. Si corpus asperum aliud cum pressione lambat, illud
cadit. Si major si corporis asperitas longioribus in inperficie proruberantiis aut ramis, corpus ita dispositum inter alia se insinuet ea poterit colligarα Scinduntur vero facilius corpora, aut comuni tantur . aut aliter assiciunitae juxta majorem ipsorum raritatem , laxitatem, Macilitatem, crassitiem dcc. Cum demonstretur majora corpora liaec posse facere, qui uini idem 'eiun corpuscula exilissima, seu elementorum Sapidoruna particulae, cum ab iisdem dispositionibus in magm dc parvis cor cibus iidem essecius servata molis Proportione debeant expectari Quisquis accurate expcρ4et figuras aliasque cispositiones, quas incise diximus tum Sapidis tum insipidis , facile poterit demonsti are ab is in motum concitatis, varios es:etus in variis missis posse Produci Propositio a.Ea 'em elementa sim causae variorum efffectuum qui spectare .l, dicuntur ad elementa in ordine ad tactum supra nuncupata Propositio est in unifesta variis experimentis Sapida enim alia calefaciunt, si refiigerant, alia ait, qui hi Mmectant, alia siccanti Alacalia tum fixa tum volatilia sanguinem calefaciunt Q iintutEt missiorem reddunt, carnes nouiso lo calefaciunt, se i etiam eliquanti cor meriris tactu aumpunt, ut patet in usu cauteri potentialis , cujus virtus depen et Ascali: paratur enim e lixivio herbarum c. Acidum refrigerat sanguinem majorem--e illi confert consistentiam: Acerbari austera essiciunt finguinem cramorem. Eal salinum cadaverum carnes siccat urioresque essicit,sicque a putredii in praeservat. Atqui hi omnes effectus ab elen entis in ordine ad laetum profluunt verses essentiali enim proprietate cali um calefacit iugirium frigus indi Wit,4 auidum humectat , siccum incrassit , indurat, siccat.
492쪽
Sapida sunt activa respectivE.
Proposit h. Elementa in ordine ad gustum producunt per accidens e. Etita in praecinenti Propositione memoratos. Probarur Pro'γsitio, S anonyroducunt illos effectus quatenus talia aut tali forma praedita Mialia'. s. non calefaciunt angularem quatenus acuta dc rigida , alias acida idem prae starent suum nun habent acumenin suam quel cun que rigidhate ι'ouibus dispositionibus hanc sertiunm tantum aptitudinem , ut volatici dividant, corpuscula ab invicem divellant, si tantillum in eorum interstitia, ita inserantur, ut vim tuae exerceant, res non praestant per se quos se remis, ad quos figura per se parum aus nihil copi reddes ivorticosita confert ad calefaciem . quae en in corpuscuis motu vorticuis aut tremulo ad vorticosiam vergente moventui, in in Mim particidis Deum non absimilem necessario producunt. Qua ratione romissione tum dis cta tum obliqua inducatur motus vorticosus expia-- est in variis lo-
Propositio . Elementa sapida simi tanni respective activa de produ hi a memoratorum esse stuum. Haec Propositio manifesto deducitia ex praedidenti, cum enim aikali calefaciat sanauinem, alia nonnulla, non autem aquam alia quamplurinis, manifestum est altati esse calefactivum respe- ad sanguinem, non reiectiv ad actuam. Qua vero ratione potentia illa caleficiendi, psae non est aerialis in allis deducatur in actum, quantaskali miseetur sanguini, dicetur silo loco. Propositio . Eadem ementa Sapida missione aut coitione particularum se mutuo temperant non salum in ordine ad organum gustus, sed etiam indi dine ad mista alia in ciuibus effectus producunt diversos ab iis quos ante contemperationem producebant. Propositio probam experientia. Etem postquam athali, acidi particulae mutuis amplexibus cohaerent nee ac, di nec athali, sed medii cujus iam Saporis sensum in 'ucunt, nec ut amici sanguis eorum accessu incalesiit liquarurves, aut refrigeratur aut majorem consistentiam nanciscitur per mistionem allialium volatilium tempe, tu non mod&aetivitas, austeritas , sed etiam vis incrassiadi sanguinem quae austeris acerbis inest infringitur, ut comprobatur experientia mintidiana. Propositio . Elementa in ordine ad gustum dicta non se contemperant mutua communicatione qualitatis Saporis v. g. acidi, falsi &c. Etenim S pidorum, quatenus talia sunt, vis agendi dependet a figura rigidiiste, flexit,
tale c. sed temperatione non fit figurae commutatio aut communicario mi tua, ergo non se contemperant memorata elementa per murum vilitatum communicationem. Quod autem mutua non fiat figurae communicatio faciu
paret confideranri actionem acutorum tigidorum cujusinodi sine Midastalicalia, in ramosa eorpuscula corporum pinguium. Cum enim incalia, as, da incidunt in partes ramosas pinguim corporum earum se ramis 4nsinuant, in iis se implicani, ipsa vero athalia, acida non fiunt ramosa, nec partes pinguium sivit rigidae, acutae, se istanen ut antea illae-d--urae,ia.
493쪽
mmota praetcrea si in tali apidotiim contemperatione mutua fiet et si,ulae conam satio, quomodo corpuscula luda quando separantur , suae quaeque statim figurae restituuntur. Eo conjunctione tamen diversorum apidorum
mergit figura diversa a figura singulorum sein sim sumptorum, unde oritui di-Φositio diversa ad agend- ωpulcnc umis Propositio . apiciorum vis seu activitas in organum gustus fit remissior VILAE ad solitam sensationem excitan amrine N per diseregationem corpuscu-Iorum Sapidorum, per mistionem eorumdem cum Sapuis alversis aut cum in a sh . spidis per unionum cum iisdem per implicationem cum viscidis, oleos ,l Gaiisaea Ius aliisque quocumquomodo ad compleehendum dispositis. Denique per albterationem-rpusculorum sapidorum. Prima pars hujus Propositionis sati paret ex domonstratis, ut non hi opus speciali probatione. Advertendum est:
cantum Sapida per disgregationem fieri debilioca non absolute, sed respecti ad idem pamim, cui, quando sint disgregata& ditas in amplum spatium nequeant nisi pauca applicati in illud agere. Non sellam in mistione ,bilior fit Sapidorum a stivitas per disregario sapid anem, sed etiam per actionis diversitatem a diversis Sapidis, qua fit ut aestio temperatis
vinius Sapidi obscuret actionem alterius, aut adversiis eam muniat aut robo actionis diaxet nervos organi. Sic Sapida austera aut acerba organum gustus constringen ν si x
do ac roborando iliciunt ut non ita facile assiciatur a Saporibus altaticis δε- linis, dulcibus, c. Saporis vis aut aectivitas fit remissior per unionem corpusculum sapia Eure diverserum. Per unionem non intelligo hic qualemcumqte; donnexionem qualis est ea, ouae sustici ad in ionum qualemcivnsu coro inm-ollium flaiclorum; sed eam qua singulae uni riapidi partis uis cum sing dis alterius Sapidi particulis ita conjunguntur, ita cohaerent, ut non facile μ vellantur ab invicem; simul in fluido semper incedant. Sic aikali particulae ita connectunt cum particulis acidi, ut sicalicae particulae, nullae seorsim abscidis, aut ac lae ab aucalicis, in aqua aliove liquo e insipido flescent Partiolae hoc modo juncta ita se mutuis temperent, ut ex illarum concursa tentus - medius Sapor mergar, quem salinum appellant, quo non tam valide pinv
Mut lingua, quam Ahario solo, aut solo acido. sapida ita temperata non modosint debiliora in ordinae ad suffu organum, sed etiam in ordine ad rarios liquores, in ordine ad varia alia iustus Indi Sapida quoribus quilaasiam alius inducitur color ab Asicis, alius ab acidis, alius ab mperant uias fimul mistis, via inlusit coloris mutatio Athali praecipitat alutionem Ablitaui re vi acidum irim in statum priorem vestituit salsum buxum thaliam mihi tiraestat, nisi in eo exindat incali alit acidum Aeidum tingi colore in gustiis, sedis solationem heliotrispii alxali restiruit colorem caeruleum , sal commine etiamad; -hithotam, it nisi in eo saperet acidum aut alitati. Aelia solvunt ferrum, iM
am inaque metalla, M aurum relinquunt imactum aias dissilvunt lasecessitas ut debilius agam sapida ita uni aut vitam ou M.quasi antea G
494쪽
docuimus, commune esse omnibus Sapidis ut per motui asant in insa mgustus,in qu illibet Sapidum ratione specialis' surae corpusculor- peciali modo assidere idem organum, rape talis sensationis causam esse. inisau. in specialis corpusculorum sapidorum figura specialem itaneat, εἴ s. ia, si sectionem in organo gustus. ω ex concinu ac cors exione duorum corpusci explicatur lorum necessario in toto quod ex ambobus co onitur figura resultet oma,nb diversa ab ea, ouam ante coimexionem quodlibet corpustulum obtineba. necesse est a borpulculis unitis aliam exestari Misistionem,quam 4 singulis smμ sim.Quod autem salina remissius agant quaintaikali lacidum ex quibus componuntur, facile demonstratur. Cum enim alKali, acrium specialem in&cant assectionem suo acumine aut acie pungendo aut secan o manifestum est ex conjunctione acuminum res tare corpus miniis acutum, ex anehisaei bus corpus minus aprum ad secandum seu magis obtusum. Mandestum etiam
est salina miniis pungere, istas secare, quam altalia acidum seorsim, ex quibus constant.
ΣΙΙ. Potest tamen contingere lut quaedam athalia, acida, quand&umuntur non modo non eoestimant compositum magis temperatum, quam singula stoe--.. Meti etiam ut ex illa unione emergat compositum longe acris, ut observaret
iidiota νε cet in sublimato corrosivo, cujus tanta ea acrimonia ac corrodendi vis, aes conjunctio re a nullo quantum vis robusto ad pauca grana sum ore possit absque evissem m. tissimo mortis periculo, cum tamen sine ulla noxa singulorum ex quibus sibi, malum constat, long major quantitas sum Dossit innoxie Ut intelligatur qua ratione ex minus acribus componi possit magis aere; Advertendum est, ut acria vim suam meramin facile corpora in quae να secent, divellant aut discerpant, non solum opus esse samma acuminis temitate, ut in cuneis sed etiam valida rigiditate. Hoc enim praeter alia ciniscit
ad scindendum incidentis corpusculi rigiditas, ut totius corpusculi impetas in ejus acumine vigeat urgeat. Si vero corpusculum quantumvis acurum se flexile, quandb minima fit in interiore apice reinentia curvam de pars, o sequitur, facile ad larus deflectitur, eoque i ta .. recessi novam comeri toti corpustulo motus determinationem ejusque aetionem impedit. Exemalo proposito clarius evolvetur ista dissicultas Actuum sagittae sermun in lig- altius penetrat, um sagitta vehementiore in em in ellirur, quia ignomgido oblongo est connexum si idem ferrum .iniculi extremiscit annexuin eodem impetu in idem lignum projiceretur, diminuta obligni resistentiam ferri velocitate, qui sequirur funiculus, concepti petus cum nequeat γα in ulterius pergere ad latus deflectitur,acio a suscepta directione non m uisomo do non trudit lamim, sed potius ad latus trahit, sicque aliquatenus a ligno
cula flexili Advertendum est secundo corpuscula, quae seorsim stat flexilia, fiet possimn y g 4 connexionem cum aliis rigida , aut flexile, si cum rigido conjungatur . t Iori Peci uus fulcimento evadm rigidum, facilius vim insetae corporibus, inea m
495쪽
seu non actito ita conjungatur, ut extremus acuminis apex ultra rigidi apicem Protendatur tunc enim non modo sne inflexione pungit, sed majore vi adigitur accessione corpusculi conjuncti. Ita se rem hanere in Mercurio sublimato corrosives, est veronmile.
Quarto sapidorum vis fit remissior, aliquandδ penitus occultatur per im it cationem cum viscidis oleosis laxis., quocumque modo dispositis ad .m ct fpμβ μ plectenda corpuscula Sapida Etenim cum corpuscula sapida viscidis oleosis uri bis
aliisque non multum distimilibus inseruntur aut implicantur , non possunt ii pluatione bere moveri, dccum impetu irruere in gustus organum , quod tamen est ne enervan- cessarium ad actionis robur ergo ex hoc capite aliquid detrahitur de activitate Sapidorum Viscidorum autem Moleo raim tardiorem esse motum,in ab iis eoruns quae complectuntur velocitatem infringi, satis per se patet ut non egeat
Praeterea iseida, oleosa, laxa &c. Cum in sinu veluti suo acuta excipiunt, e mm acumen obtundunt, ut accidit cum cultrorum acie viscidis oblinituri aut etiam aliquando eam penitus occultanti actionem ipsius omnino impediunt, ut vagina occultat gladium, inipeditque ne pungar aut secet. xiv Denique alteratione corpusculorum Sapidorum illorum activitas fit remis sipida iuriisor Propositio per se patet. Cum enim Sapida tali modo agant ob talem figu minu, actiVaram, rigidit tem flexilitatemve, his mutatis necesse est ut agant aliter quam per alter -- Figurae mutari possim per detractionem materia factam per attritum, vi mu'm acumen, ut augeri potest , potest etiam minui apice truncato aut facto ablutiore Asperitati potest succedere laevitas Per additionem novae materiae
quodleve est potest neri asperum , quod asperum aequaleri laeve, flexile additione aut compressione potest fieri rigidum, sic ferrum frigidum bla percussione rigescit, ut supra monuimus Rigidum multiplici contortione podest evadere flexile. Per varias illas mutationes alicati tartari acerrimum multiplicidistillatione fit inapidum, acetum non secus ac vinum degenerat in vappanti Vinum multipliciter arenam percolatione congenito sapore spoliatur. E que omnia ad consuetos effectus producendos his mutationibus fiunt imp
Propositiois sapidorum activitas intenditur, fit validior per collectionem , . corpiculorum apidorum ejusdem speciei per separationem eorumdem qu uhema.
ab iis, quibus temperantur desimelicantur, deniquὸ per alterationem. Ex de iorem acti monstiatione primae partis Propositionis praecedentis, prima hujus Propositio vitatem pernis pars claritum deducitu'. Cum enim ideo debilior fiat apidorum activi collectio-tas per disgregationem & dispersionem corpusculorum apidorum, quia post sum dispersionem pauciora quam antea corpustula in idem passum aut in cis Eri
eamdem passi partem agunt, necessario sequitur per collectionem ejusmodi cor speeiti. pustriorum eorum activitatem intendi pallum validius impeti , qui post illam collectionem plura ejusinodi corpi cula simul agunt in idem pausum aut eamdem passi partem , ut patet. Plura autem ejusiriodi corpusculatisquis paribus valirius concutiunt organi gustus cibras nerveas, ac proinde
496쪽
major est ac intensior eorum activitas juxta vulgatum axioma jam citatum quod
quomodo intelligendum sit explicatum est supertia XVJ Per separationem corpusculorum ab iis quinus temperantur Sapidorum acti--: vitatem intendi necessiria consecutione deducitur ex priore Rine hujus Propo- .i;ζ4; e sis sitianis , nec mim fieri potest ejusnodia temperantiolis de dis regantibus sese ci p x xio, quin fiat corpusculo jejusdem speciei collaeti, quin iis confertius irruentibus validior subactio, major impulsio Verum marima pars vigoris μὴ agendum non tam petenda est a lacollectione corpusculorum Sapi lorum quam ab eorumdem solutisne disi sis vinculis, quibus ligabantur, c a velociore motu ad quem stat perisposita prohibebantur aut potius quiescere eogebanturi Summania cujus est acia iunt inivitatem nancisduntur corpuscula arida, quan to exuuntur involucris quibus omnis eortim actio impeuitur. Sic gladii facultas secandi. 'sae obducta vagina redditur inutilis ejecto eo impedimento restituitur, depudius si convenienter c cum impere moveatur est aptum ad secandum,
Si itaque corpuscula sapida altalia v. g. acida , aut salina ab omnibus4podimentis liberentur, desomnibus exuantur inviaucris, ea erunt ut patet admoeunti magis expedita, per poros liquorum in quibus solventur , ficilius. excurrent, majori impetu in ingent in ea, in quae agent , δε quia minama pusculorum acies nulla vaginae, nullo involucro concluditur, letanta vis tota se exeret in passum, in quod agenta Exemplo gladii mox allato Propositi laec fit manifesta, eamque confirmat experientia. qua conssae plan- videntur fere insipidae, quia earunt Sapores per memorata involucra occulta tur salestum volatiles tum fixos acerrimos 3 summa secat Hi ac penetranda vi praeditos prostadere , clim dissiliantur. Hoc potissimum accidit in semisu-hius flumentaceis, quae licet sint actu omnina insipita, insigne. tamen sapores occultant salis scilicet volatilis ingentem copiam , qui a terreis δ oleosis partibus liberatus valide pungit organum gustu . Emineralibus etiam &. -- Leneris aliis imistis quod attine at apores teniperatos iris, olea aliaqM.
Sapore aliquo insigni praedita eliciumur. . XVrt Objiciet aliquis primo, eminentes illos Sapores aue corpustula Sapida ita Rripv'ής acti, non inesse plantis aliisve missis, sed ab igne produci, Quando piam aibh aliave ista distillantiu . Respon etur , huic objectioni iam iactum esse a
ti , quin, o ostendimus leni calores a quo videtur produci ininime posse insigncm acrimoniam ; quando per lenem digestionem fit salium aliorum μque Sapidorum separarim, ostendimus , inquam , leni calore sales accerr mos Elici Verum fiustrara longius ex Chymicorum ossicinis multo Iahor facta, aiu objectionis blutionem exemplain experimenta deducinati eum alia innumera palam iuit , quae in ipsos sensus insiliunt ,- obvios quosque sollicitant ad sui contemplationem. In omnibus quae sponte fieri dicuntur mistorum effervescentiis, ut ita musto, ac in massa fari cra dunti
firmentantur , in herbis viridibus aggestis compressisque L in stercori Hum
497쪽
Animalium in cumulum collectis , quilibet potest aut potius cogi- obse 'arem gnas balituum expirationes , quae in nares insim , ipsumque si confertiores sunt gustus organuria feriunt. Supra autem ostendi ruis quanta sit inter Sapores siodores assinitas , ut vix aliquid sit odorarim quo nostst Sapidum. Verum si quis hic haereat, si velit operam dare, orerit oxisistis alea volatiles desilia Sapida colligere, qua ratione supra dixinnis ex Tantes e glasto per spontaneam fermentationem sales volatiles adhibito ale
Objiciet 1. Adhivitatis aridorum tensionem , quam tribuinm eoni Resporid 'Ieparationi a vinculis, involiacris quibus cohibentiu ac concluduntur pen a Vr clare a la eorum collectione , cum iis amoris necessario confertiora fas 'ri'. corpuscula Sapida Re omlem objectionis utilitatem statim patere confi- . Ita derant Sapida , quae dum sitis carceribus, involucris coercebantur , id magna, vi tum sui sensum excitabant, quamvis angusto essent spatio comprehensa , ac res aquirant proinde collecta conferta queri eadem explicata , linerataque suis vinculis, sapida qua dispersa licet in amplius statium non modo organum gustus fortiter ferire, P sed etiam alios este mi admirandos praestare Sal volatilis viperinus viperae carnibus conclusus iis parum Saporis impertit, postquam veQ, igne vincula silvente, cinvolucra disramipente in libertatem est vindicatus, ingentem aquae copiam suo sapore inficit, in eaque licet lar dissusias organum gustus ocriter pungit. Idem sal ore sumptum, per sanguinis massam fuses, non anod illana liquat agitatque validius ac transpirationem auget, aut sudores movet, sed etiam illa omnia citius essicit , quam, cum eadem quantitate si mitur cum carnibus viperinis quibus involviruta Ρcaetereatlantae quae per se videnru insipidae, quandissint integrae, quaeque integrae distillatae ingentem liquoris inspidi copiam profundunt, Si conrundam. turin in vase bene clauso multo tempore digerantur, sensim di silvunmr, sapida quae antea crassioribus particulis implicabamur sitis compedibus extric ta,4 in liquore liberὸ vagantia sensum si excitant rivalide linguam vellicant, omnia non solita gustui sedetiam olfactui se produnt. Corpuscula Sapida quando digestionibus,putrefactionibus aliisve operati nibus an omnibus impedimentis liberan- , tanta aliquand activitatem misi b.
acquirinit, ut quae erant humano corpori salutaria fiant ipsi noxia laeter .mperatis xia, ut patet in iis, quae ex carnibus v. g. seminibus frumentaceis , aliisque elicianturetum esculentis tum potulentis proveniunt , quand putrescim aut aliter in elerrim purissima Sapidorum principia dissetvunmr. Sales enim qui antea temperam qnςη tium consortio saecti mitiores sensum tantum titillabant aut leniter admodum vcllicabant, sui juris facta ferociunt, moleste pungunt, scindunt, lac rant, corrumpunt. HODendos silium aliorumque apidonim blutorum eis erus obses varilicet inimis eneratione, in qua acidum, aikali saeviunt,in
gravis asympto a a scores,dolores, corrupzelas partium, aliaque detrimenta pro seruiar, lGnec retractis Vixibus in muruo amplexu quietiores sint ius mitius
498쪽
sem inducit, altati, acido mutuo concursu temperatis. In angraena inia magis horrenda videre licet symptomata in bilis orgasimo, cum sal illius, utile ab omni conitatio liberum omnia pessida. ut in cholera aliisque morbis. Un e patet in humano corpore deterrima latitare veneni lethderi lembria, quo sine ulla veneficorum ope, nullo extrinsecus accepto Pharniam non Raro homines intereunt. Si bilis v. g. principia Sapore excellenti Praedita poti fimum sal volatilis &c. omni exuantur involucro des quibuscumMe vinculis x. retinaculis liberentur. εχε id olim Agnoverat jam olim Hippocrates quae noxae inive strage h-iano coepta Mox Vitri in inferuntur, quandis Sapida corpuscula solutis vinculis, quibus coerceban - η ς diu is facta malivae indolis impetum sequuntur,ac ferianusnclibris enim de veteri Medicina , de dieta , de morbis aliisque dicita mano corpori inesse amarum, acidum lassum de omnigenas facultates. His mutuis 3c convenienti consertio temperatis corpus optim regi, --α ctiones rite obiri docet Si quid vero secretum .erit, morbos induci, gravissimisque symptomatis hominem affigi , totamque corporis oeconinmiam turbari.
Advertendimi est ea, qua sapida acria temperant, eorum cuspides impliam o, obtundendo, ad ionis eorum vehementiam impedire quiridis aliquam do, sed aliquandis actionis ejusdem diuturnitatem fovere Phincque fieri ut
acria gravius laedant quae enim raptim brevi inducitur noxa , cito curara
quae vero diuturna fis agentis applicatione ad passum, per viscida, pinguia. Oravior tandem eradit. Sic sulta cavat lapidem non vi , sed pe cadendinHinc efficitur ut pituita salsa ut adeo noxia, facilius enim ulcerat, quam aequalis liantitas seri multum fluidiri aequaliter salsi, sed cito effluentis lambentis
que rantum partem quam attingit.
Advenendum est etiam aliquando acria post eonpinctionem curn aliis esse magis activa. quando scilicet ea, quibus iunguntur illorum cuspi es nee occultant nec frangunt, sed firmant ligiditatem ad penetrandum necesb- riam conferunt. M=id, M. d. ixQbatur jam ultima pars hujus Propositionis. Cum ex dem stratis inis..iossis fiunt de Element. - ordine addi - , corpuscula Sapida sint generabilia, alteis, ama lia, cum ex demonstratis in probatione ultimae parti Prop. praecedentis alterari possint & de facto alterentur per figurae mutationem, quae potest fieri vel detractione vel additione materiae vel sola particularum tranflatione his omnibus
ita alterari tinterruit corpuscula ut salium acies fiat magis acuta , aut magis o
rusia Potest aut id accidere vel attrim , ut quando gladius acuitiar, vel icta aut compressione vel c. alido autem attritu aut diuturno aliquid horum comingere est necess. ac proindὰ illa corpora ad agendum, pungecidum
hcet aut radendi vic. aptiora eVadere..
Variis illis modis qui in duabus prostremis 'clositionibus summis osti, seneratim intendituri remittitur vis Sapidorum Quaedam tamen. Sapida aquibusdam sapidis ac ius idis temperantur L si cum illis copulentur
499쪽
Propositios Athalii acidum speciali modo se temperant tum in 'rdines X XII. ad stultumaum in ordine ad productionem variorum essemium. Effectus om- nina contrarii ut supra insinuavimus ab his duobus producuntur,alter enim san- i um seminem liquatae di luit,alter illum coagulae & figit.Praeterea hoc habent spe di. ita
ciale illi sales,quod quando sibi occurrunt, magis minusve agitentur pro vario amborun robore inbi autem semel coluerunt in mutuo amplexu quiescunt, ut experientia quotidiana commonstrat. Eadem duce notum est validius desacrisisHkali subripere acidum infirmiori aikali,ut cum eo conjugium ineat. Hinc fit ut sal tartari praecipitet argenti, cupri terri solutiones, quiaesa tartari solventis aquae sortis spiritus acidos arripit,quibus edi oribus cestitura metalla vasis fundum petunt,pari modo validiora acida expellunt debiliora Sconta tu aik lium. Dicunt tamen quaedam athlia non coire cum quibusdam acidis eaque on se mutub temperare.
Propositio io Athalia olativa, Maustera vel acerba se mutub temperas fi II quo ac gustum, Malterum alterius quosdam effectus impediti moderatur.Au a' stera enim Macerba humores incrassant , at alia volatilia ea liquant atte zri . . l.
nuant Austera tacerba partes solidas firmant roborantque sales volatiles la di vicis laiaxant solvuntqne Sales volatiles per sanguiuem diffiis, si nimis exaltentire eum M alios humores nimis eliquant,vidores movent aut aliasevacuationes. Eorum aurem vehementiorem actionem compescunt austera Macerba,& vicissim acerbitasvi austeritas temperantur exahatione salium ut observare licet in fluctibus
Propositio, Tum athalia tum salsa tum acida temperantur oleosis, iis po xx rv. aestimiim, quibus congenita est multa humiditas, cujusmodi sunt ea, quae eli omnesiales ei tur Eseminibus f igidis 3 non absimilibus:sed maxin ἡ a narcoticis. Expe tempe nixientia quotidiana comprobatur haec Propositio in Medicina.Nihil enim est πε. v missi quentius apud Medicos,quam ut fluxionem pituitae aut seri sensalsi seo acidi usu eiusnodi ole brum temperent, eorum acrimoniam obtundant,ita ut non Q-lum illi humores in os defluentes omnis sere Saporis expertes esse videanm sed etiam spolientur vi qua pollent corrodendi partes , quas atringunt oleosaver,contrahunt acrimoniam non Blum salium permistrine ted etiam sponte ut avoant,quandb vetustate athlia,quae occultantinensim exaltantur utipua otio eorpuscula alteramuta
IN Sectione praecedenti ostendimus gustus & olfactus organa non solum via X XV. cinia continuitate,magnam habere societatem,sed etiam magnam esse co- si ς' tionem inter odores&sapores,ac denique unum esse utrorumque fine:D,urkilices jucundis sensationibus Animalia determinentiu ad assi inienda alimensa, uae eorum conservationi convestiunt &sensationibus molestis ad rejicienda
500쪽
ea, quae eoruin corporibus noxam si Itiam inferre possvn: Piospexirent neten in Conditor ut Animalia ad alimenta ipsis con Citientia quadam eorum sitavitate alliciantur,i quadam molestia deterreantur ab ii, ,quae noxia sent stendimus etiam Sapidorum&Odoratorum corpusculoium eamdem esse formam,d age di modum admodum affinem ita ut tota este. tuum varietas ab organorum v rietare dependeat. Hinc emitur ut eadem corpuscula in organum gustus age tia excitent sensum amaroris,&sensum foetoris quando agunt in organum Od
ratus. Eam ob causam apud Aristotclem Lib.de Anima, ct in M.de sensi, σμηφ-ti Saporum nomina ad odores significandos transferuntur. Cum haec ita sint, bdetur Odores eodem modo temperari,quo saporesac proinde ne odorum o temperatione: non esse specialiter inquirendum. Quia tamen non omne sapidum est odoratum, nec omnes oratum aeque nranifestum habet saporem, im
vestigandum videtur quae sit hujus discriminis causa. Sapi a illa non sunt odorata, quae sunt fixioris naturae, seu quae sent praedita ea mole, sorma, quibus obsistini causis impellentibus, a eoque illorum corpuscula nequeunt per aera dissendi, quod tamen est necessarium saltem res pessu Animalium terrestrium ut in olfacitis organum insilire possint odoris
1ensum excitare. Imo quaedam arida sint de crassa obruta, ut etiamsi naribus immittantur nullum a is senium inserant. Hinc efficitur ut Odorata etiam acerrima, si figenribus pemisceantur, onmem odorem mi tant,sic sal volatilis urinae,cujus odor est acerrimus,inodorus fit,si acido fixiori coniungantur,quia scilicet omnem Volatilitatem amisit.Imos postquam spis, tui fixo unitus est , in aqua solvatur, in nares immittatur nullum ocior
sensum excitat, cum tamen linguam acriter puMat saporis salsi sensu is
Ex his intelligitur ea tantum sapida esse odora quae sim volatilia , eaque validius organum olfactus assicere, quae sint a reliquis elementis magis siuncta & ab omni eorum missione aut implicatione libera. Summa particul
rum tenuitas conferre quidem videtur ad faciliorem earum delationem,u umearum actionem reddit imbecilliorem.Tenuiora etiam Odorata facile dissipa vir , quapropter unguentarii ut celeriorem corpusculorum effusionem in qdiant, ea quibusdam oleis commiscent. Odorata se mutuo temperare auxtinini alterius vim perimere ostendit fiamus artae, cujus mistione saetidus odor stercoris humani statim extinguituri uill inmcn vetat Odoratoriundiversorum conjunctione, eorum vim augeri aliquando,ut vis sapidorum augetur in sublimato cbrrosivo Foeticus enim Odor enwrgii ex conjinurione salis sulphuriS. Ex iis quae diximus de Sapidis sitis intelligitur quomodb Odores occulti qui delitescunt particularum odoratarum ineltia, deducantur in alium, disset
tione scilicet misti cui insunt;ut observare licet in o. inibu putrescentibus Mquocumque modo fermentescentibus.Fennentationis scilicet motu, no 1modo. cor bi cula dolata ab aliis sepp. cur, sed etiam concepto impetu per acrem