장음표시 사용
411쪽
zontra qui sub meridie, nigris capillis crispisque nigris de
loculis , corpore humiliores , cruribus grandiores, fusci atque aridiores, Disciplinis S ipsi parum apti, D lurimae tamen cogitationis, leve si dolosi, mendaces , lucribundi, furaces. At magis minusque alii aliis. Quo distant acceduntque ad arcton Borealem Australemque, magis minusque alteri alternis. Sardi, Siculi, Mauritani, Arabes. Horum vero medii , mediam quoque habent & qualitatem, Corpore sunt 'mediocres , capilli eis nec crispi nimis nec nimis porrecti, colore mellino, aspectu jucundiore, apti studiis , ingenio- 'si, misericordes, modesti ac graves a tali videlicet Graecique. Sed qua proximiores illis accedunt loco , accedunt etiam & moribus , ut Libes , Hiberis : Hiberi, Celtis. Quinct Libes AEthiopibus, & Celtae , Gallis similiores, Austi in i quidem omnes sicco dominantur& calido, Arctoi
contra humido dc frigido. Nam & caeterorum quique ad Occidentem, quique ad Orientem spectant, eadem erit de duobus polis ratio. Plerunque tamen evenit, ut alii alio transferant sedes, confundanturque nationes, ut si Thraces commigrarim in Italiam, Itali in Thraciam, Persee in Assyriam , Assyrii in Persiam. Ex genere autem inspiciuntur homines , non cum quibus quisque sit parentibus ortus , sed cum Mas sit quaeritur, an Foemina Ceneus. Plurima est horum dissimilitudo, illud nobile, justum, intrepidum, audax, laequabile, magnanimum , benignum, constans, an impsum , probum , liberale , magnificum. Hoc vile, injurium, timidum, temerarium , intemperans , te missum, atrox, difficile , varium, ac mutabile semper, improbum , avarum, nequam. Fcemina omnis quammas, est caput minor, corpore pressior, capillos habet molliores, nigrioresque, vultum angustiorem, oculos vibrantiores splendidoresque, collum gracilius, pectora imbecilliora, latera molliora, ilia coxasque habitiores, suras carnosiores, genuaque ob eam ipsam rationem collabantia, extrema pedum manumque tumidiora, omnem cor
poris aspectum delicatiorem negligentioremq;, tactus est i humidior, vox tenuior, gressus tardior ac densior, mem-
412쪽
bra succi pleniora, motus lentior. Medium vero ct quodammodo neutrum genus, lascivientis videlicet natura lusiones , hermaphroditi, virorum spadones, foeminaruix eunuchi. Quos tamen nihilominus quam castrati soleant equi, canes , tauri ve ad bellum utiles, docet Xenophontis Cyrus ut utriusque sunt sexus participes, ita & utroque nequiores, malae mentis, mali animi, pessimi & consilii, crudeles, duri, dolosi, callidi, malefici, At aliis alii magis minus v e naturae sexionisve culpa. Ex se vero spectantur lio. minis duplici ratione, ex iis quae cohaerent subst antiae, S ex iis quae circηmstant atque inducuntur. Cohaerent substan.
tiae membrorum ac totius corporis habitus ex facie, aetate, incessu, voce, spiritu. Circumstant vero atqi inducuntur, or natu S, nomen, locus, tωmpus, & ejusmodi. Sunt& media vultus,& color, quae omnia Aeneas in matre, Pyrgo in coelesti Beroe, pernotarunt. Nunc age ipsam ex iis naturae morumque inspectionem consideremus. Omnium quidem signorum praecipua, quae in oculis aut plane iis proximiora, cujus generis sunt pupillae, palpebrae, frons, genae, supercilia, nasus, labra,os, mentum, malae, capilli, aure S, ipsum caput. Secundum ordinem tenent, brachia, manus, ilia, pedes, Postremum venter, tergum, foemur, coxendices ac surae, de
quibus singulis quam brevissime dicemus.
Culi, hos natura tanquam conspecillares animorum nostrorum fenestras esse voluit. Et quisquam deinde quaeretur, non fenestratum homini pectus ' plurimam
habent variet tem. Statu quidem, magni, mediocres, PasVi, prominςntes , conditi , tumentes , ad aequati, concavi, mobiles, fixi, tremuli ,rigidiores, conniventes, non conniventes , nictantes ' non nictantes , Contuitu autem, vibrantes, languidi, humentes. sicci, splendescentes, tenebrosi, ridentes, moesti, acuti, obtusi, graves, ludibun
413쪽
i, truces, blandi, atque id genus caeteri. Colore vero, ni-:ri, glauci, scilicet iidem ac caesii, quique de iis fiunt, sub tigri, qui ob gratiosam venustatem a Graecis alobis varii dicuntur. Et sub glauci, qui ab illis iobis vero caprini nominantur.Item ruis, flavi. fulvi, unde ognomina familiarum, pallidi, punicet,lutei, virides, ru- lucundi, ignei, flammei, sanguinei, crocei, ostrini, aurei, latet, atque id genus reliqui. Harum autem omnium qualiates, quid ita significent, longioris esset instituti rece sere, tuid vero inter se mixtae si fuerint, negocii quidem perma imi. Attingam tamen, potissimum ea, quae ad hanc ipsam: em magis pertinere videbuntur. Ac ne minutula sorte files habeatur, parum experto adolescenti, existimes velim, iujus rei aut horem, non Pomponium, sed gravissimos o im philosophos Aristotelem atque Adamantium . quo-um uterque rationem cur aut ita fiat adducere, cum velet. Alter corpora animorum, vicissimque animos corpo-um affectiones sequi argumentatus est Alter vero Prome-huum , principi Limi, desectam undique particulam adiere coactum, apposuisse nobis opinatur vina leonis, astu- iam vulpis, temeritatem apri, formidinem leporis, gravi-atem bovis, falsium equi, scurrilitatem simiae, fatuitatem,ecudis, stoliditatem hirci, voracitatem suis, ductatu par- talis, ferociam tygridis, immanitate ursorum, desperatio-iem elephantorum, rapacitatem luporum. Similiter &: aeterorum reptilium, volucrum , atque aquatilium natuam, magis minusve uti, & libido ferebat, & Limi naturi,atiebatur. Quem igitur, inquit, videris subnigros ac meliocriter concavos oculos habentem. Ex leone, qui talis st, animosum eum fortemque dijudicato. Quem condi-os,Ex simia, simulatorem, fraudulentum, delusorem, ma-iciosum. Quem stabiles fumos que, Ex bove, gravem ac rugi. Quem protensos, ignavum, injurium, contumelio- fumι ac vere ex Asello asinum Itaque rem ipsam nostro more summatim eXpe4diam s.
414쪽
1ueo POMPONII GAVRICI NEAPo L.
x Culi magni, mobiles, lucidique, si torvum contuean tur, simul & supercilia porrigantur , agrestioris
crudi , rapaciorisque animi hominem indicabunt. Tales enim sunt aprorum luporumque. Aristoteles quid ennec magnos nec parvos ait oportere esse oculos qui probentur. Prominentes oculi, qui sese extra mittant, quibusque in circuli species tumor circumducitur, aut contra, quos vel siti castrorum finit a circumdederit, dolosum
stoliduni, fiominem ineptissimum significabiliat. Quis
dc mobiliores fuerint, voracem. Si petulci atque sangui hei, ebito sum. Si glauci, nec justitiam, nec consuetudi, nem hominis ullam. Si vero & supercilia gravarint, certior erit ejus amentia. Si tumentiores parvique , parricidium ac veneficium declarabitur. Q aibuscunque vercfuerint prominentiores , splendidi, grandiores , purum humidumque intuentes, insigni omnes justitia & consuetudine praediti, disciplinis aptissimi, dea morosissimi, qua lem ex Theaeteto didicimus fuisse Socratem. Conditi nimis, quanquam acutissimi omnium intuendo , nisi fue. rint & magni, nullo pacto probantur. Horum namque harvitas Aissimulatorem .invidum insidiatorem. Siccitas ad illa perfidiam. humiditas & amentiam augent. Laudatur vero status oculorum medius inter prominentem &conditum. Et qui nec tumidiores sint , nec concavi, sed mediocritatem quandam magnitudinis habeant casti. gatam. Mobiles oculi, turbatorem, suspiciosum, interpellatorem, infidum, ac curiosum, magis perficacem ostendunt. Si & palpebrae moveant, certe animam praepotentem. Si minus, audacem, Ocyus circumvolubiles oculi, ganeonem. Tardioris motus, pigrum, inertem.
que denotabunt. Tremuli oculi, si in dextram ierint,socordiam, insanitatem: si in sinistram, adulterium: Si vero introrsum, quasi naso annuerint, gratiosum, Venereum, lde amorosum declarabunt. Rigidiores nunquam boni: Nam si fuerint humidi, formidolosum : Si aridiores, vesanum . si pallidiores,stolidum iudicabunt. si vero gran. diore,
415쪽
liores fuerint ac subrubicundi, impotentis erunt & libi- sinis , & gulae testimonium Quod si quem videris , qui
plendescentes hujusmodi oculos habeat, hunc tu ad cor. . os, ut nec tibi civem nec vicinum esse audias , ut qui ma-llis tantum & calamitatibus gaudeat alienis Oculi qui eum se claudunt, sursum attolluntur , libidinositatis. gulositatis, ac sacri morbi certissimum signum. Quod si& pallidi fuerint, impios atque homicidas . Si subrubescctes nigrantesve , intemperatissimi oris mulierosos, stolidos, aleatores demonstrabunt. Contra qui feruntur deorsum, contraria iis esse omnia. Oculi qui cum sese aperuerint pei stant vel cogitationem, vel certe alicujus rei paenitentiam significabunt, quae res scilicet ex superiorum omnium ratione captabitur, si magni, prominentes conditi , mobiles, ct ejusmodi. Vibrantes parvique oculi. dolosum adulterionem. Magni vero, Inceptum rudem, gulosumque arguent. Quod si grandiusculi, splendidique humidius contueantur ingentem commonstra. bunt spiritum. Excelsam ac maximorum operum effectricem animam , iracundos, tamen, ebriacosos, ac supra hominem gloriabundos, qualem fuisse a junt Alexandrum Macedonem. Tenebricosi oculi, manifestum quidem iis inest incommodum. Si tamen sicciores fuerint, infidum. Si& minuti, bilinguem, dolosum insidiatorem. Et cui gra- vissimas inimicitias profitetur Achilles, aliud pectore o c. leuitantem, aliud de ore pro mentem , animi. multiplicis, pessimique. Si vero quales puerorum videri solent, humi ldi, grandiores, animosum, constantem, studiosum , pru- dentem, disciplinis habilem, timidum: ac prope avarum. P elucidi autem modo contradixerit aliud nihil, optimi. Splendescent s oculi, tametsi utiles, non tamen certae sunt probitatis indices. Iidem enim glauci sanguinei ve, calli ἀj ditate arguunt, ac jam vesaniae proximiorem audaciam. subnigri, timore, formidinem, suspiciones. Nigri vero &adulterium. Qui si torvum contueantur, difficilitatis m0lestiae, ac morositatis indicium. Si & humidum inititudinis, imprudentiae,celeritatis, iracundiae, se cordiae, inv nu Hatis
416쪽
statis Si & sc cum nequiciosissimae scelerositatis . oculi
in quibus voluptas quaedam ac risus , ut ita dicam , in habitant, dissimu latores. Iidem vero eonditi, insidi atores. Sicci, aut quibus exteriora palpebrae supercilia, genae,ae labra non steterint, reprobissimos indicabunt. Humidi
vero, non malos quidem , sed tamen vanos, rudes, omnique animorum commotione carentes, pigros, Intempe'
rantesque. At si horum inanes palpebrae non connictarint, fueritque frons laeta, & utrilique simul vacua supercilia , hominem eum significabunt, magnificum, iustum, suavem, pium facilem, hospitalem, atque optimae consultationis. Tristes vero humidique studiosicii, plurimarumque artium sectatoterm Nam si & superciliis obtegantur; affueritque laeta frons,aequa pilem, fidum, frugi. prudentemque monstrabunt. Sicci vero si & vultus fuerit trucior. Item si frons aspera, aspectus immobilior, palpebraeque
recte, rusticanissimas voluntates, improbissimas & cogitationes, nec ullum unquam iis esse intι ntatum iri, perfectumque facinus. Acuti oculi tumultuatorum hominum sunt atque rapacium. Oculi qui frequentius connivent, id autem est, cum immoto capite huc illud obliquantur. quod pro dubitare usurparunt, formidolositatem coarguent. Si cum siccitate, fraudem, insidias, occi illumque aliquod malum. Si cum tremorem palleant, quopia ave tantur, fatuitatem. At vero quei conira non conniverint
robustiores invictique. Quod si &gravedinosum intueantur, nihil unquam boni est id, quod palant. Si lene atque humidum, studiosos, faciles, amorosos. Si pallescentes,
puniceive siccum, improbissimarum rerum memoriam. iracundiam; invidentiam, aut quamvis aliam extre mammaticiam denotabunt. Et si circumvolvuntur, amentiam.
Oculi quibuscunque pernictant, insidiatores, furaces . Si vero humidum, multarum artium studiosos. Sin contremuerint pallescantve, famelicos, & qui ad epilepsiam declinarint. Quibuscunque vero non pernictarint, sed si cum clauduntur defluant, verecundos. Si & mox attollantur, adulteros,voraces . Sin recti permanserint, benignos
417쪽
inos, bonos viros. Sin & siicci, temerarios indicabunt, Quod si ad haec frontem quis habuerit asperiorem, supercilia co- strata, palpebrasque duriores, agrestior et animo , paratus audendum omnia, quique laudibus & honoribus & donis
'facillime capiatur. Horum autem omnium mediocris status praecipue laudatur.
DE PUP ILLIS OCULORUM ET CENCHRIS.
I Culorum acies, quas ct pupillas vocant, parvae quibus
. fuerint, pravissimae cogitationis eos esse necesse est, item de avaros ac pusilli animi, Serpentes enim Ichneumo aes, limiae vulpesque hujusmodi. Contra quibus ma nae, placidissimae mentis, liberales, magnanimos, fortet S. Ο - ψium enim ac boum tales. Qibus secundum rationem o-tulorum decentes fuerint, probi. Quibus contra, nefarii, inpudentes, scelerost. Quibus inaequales, non prorsus m a.' Sunt autem interdum in oculis calculi quidam, quos oraeci Cenchros vocant, ad similitudinem Milii, candiliores, fulvi, pallidi, sanguinei, quique admixtum habent illidum fulvo & iis nigrum, In charopis oculis Cenchritualescumque agresticitatis, injuriaeq; nota. In moris san- uinei veneficioru, Pallentes, etiam magicoru carminum
DE PALPEBRIS ET SVPERCILII S. D Vi re stas palpebras flexaque supercilia non habue-
rint, i d cum tremore submoveant aspectum, hi semiairi cu sint, vir: ta en esse coguntur. Qitibus innuendouo tenduntur palpebrae, foeminati. Qm alteram palperarum emittunt, dc dum quopiam averterint, humidum c molle respiciunt, deliciosii, qui plurimum formae fiant ac moechi. Vosiculae autem illae, quae solent esse infraculos, ebriosorum. Quae supra, somniculosorum, Ambae ero utrorumque. Anguli oculorum a temporibus parvit probos. A naribus cernosi, reprobissimos denotant. Su-ercilia qui attollunt cum spiritu: crudae sunt mentis, praque consilii homines, vani, obloquentes, iracundi , sedioli. Recta supercilia, mollem: Iuxta nasum flexa, rioiam: Iuxta tempora, derisorem: Contracta invidum: D ina malevolum indicabunt.
418쪽
Vt glaucos oculos, minimasque acies habuerint, it . liberales, avari, callidi. Qui eosdem aridos, incertii erunt moribus , agrestes. Qui humidos, dat enim horpalladi Homerus, i plendescentes decentcrque magnos, optimi atque animosia Sub purpurei quibus fuerint oculcum siccitate, iracundos. Cum humiditate, ebriacosos sdixeris, nihil aberrabis. Subalbidiores paucamque glaucitatem habentes, timiditatis atque impotentiae signum Cerulei, quia caeteris hunridiores, propterea & meliores ver urn de oculis supra quam consti tueram satis , nunc oreliqua prosequamur.
DE NASO. Asi summum gracile si fuerit , sacilem iracuniliam
Crassum verum depressumque, consceleratos more: denunciat. Plenum solidum , obtusumque si videris, erleonibus, mollossiisq; fortem ac iactabundum dijudicato Nasus oblongus, gracilis, rostratusque ejus quoque generis mores dabit. Nasus adclinans , vitae morumque honestatis signum. Nasus rectus linguae significat intemperantiam. Acutus, iracundiam, obtusus, molliciem. Ad uncus qui ct aquilinius, regalem animum, ac magnificentiam. Simus, immodestiam, scortationem. Minor, fraudem, rapacitatem. Adapertus, animi vim roburque corpoxis. Angustus rotundior obstructusque. solitarem . secordiam, vesanitatem. Obliquus intortusque, mentis & animorum obliquitatem.
DE FRONTE.' Rons angusta, ruiuitatis. Plana, se cordiae, Magna, segni ciei. Parva, mobibitatis stygmate inusta. Frons autem Ionga, docilitatem, atque optimos sensus ostendit De pressa atque humilis, Deminatum. Rotunda, iracundum. Gibbosa, insensatum. Circumducia, impudentem. aspera ; quae quasi fossas habeat, infidum , callidum de si caetera abfuerint, stolidum. Quadrata, quae scilicet sua
magnitudinia monsionem habuerit , ex idcntissima pruden
419쪽
dentiae, fortitudinis, intellectus, magnificentiaeque index. Frons alta jectaque, contumaciam. Distenta, securitatem. Rugosa, studium ac sollicitudinem ostendet.
DE GENIS ET MALIS.CEnae malaeque quibus earnosae, segneis atque ebria cosos indicant. Graciliores. improbitatis. Pinguidiores, calliditatis. Crassae & ab oculis demissiores, invidenti signum. Rotundae dolosorum. Praelargae, vaniloci uen
O S neque firmum , neque protervum, audaciae, nuga h Iirati , dementiae nota. Os parvum prominensque,
anil diarum, reprobitatis. Concavum ac fornicatum, ut si intremeret, invidentiae scelerositatis. Humile ac depresesum , formidinis & consiliorum instabilitatis. Oris autem sectio, vesanum, crudum manduconem. Vastitas caninam denotabit exuricionem. Os parvum foeminas, malus viros decet. Labra in ore majori tenuia, ut inferio-ibus adjiciantur superiora, magnanimitatem significa-γunt ac leoninam fortitudinem.In minori vero ignaviam,nhumanitatem , molestiam, impietatem, perfidiam. Quibus supra caninos attolluntur ex rictu labra, pessimo-um morum , adclamatores, in injurii conviciatores moriaces. Quibus totum os protenditur, labraq; sunt de Chionum Labeonumque cognomina de moribus & operibus uni sui ni. Quibus inferiori labro, superius labrum super id jicitur, prudentiores. Quibus contra labro labium pro- in inebit magis , non prorsus mali, quanquam vani & stolidiores.
DEMENTO. 'itulli qui ouscunque longius non omnino reprobi, nui quod praeter modum loquaciores ac molliu- culi. Quibuscunque brevius, pessimi, crudeles, diri, atque nil diatores. Ex serpentibus qui tale sunt. Quibusculum, bonam habent hi omnes mei h. Quibus ro-andiorem figuram circumscripserit, estoeminati. Qui-Z a bus
420쪽
bus quadratam, utiles. Quibus summo in loco tanquan in duos vertices dissiluerit, modo scissura sit apparens, dolosii. Nam si levis , Venerei potius gratiosique judicabun
Aput valde parvum quisquis habuerit, is ab omni e. rit sensu humanoque captu alienior. Qui modicum, sortis, probe scia fatus, magnanimusque. Qua permagnum i imbecillus, illiberalis, nullius aut certe rudissimi perceiptus, m obliquum, inverecundior. Qui altum, contumacior ' ut utrinque connexum , iracundior. Pars capiti
posterior depressa atque humilis, formidolosi , ac prorsui animo toto carentis 'Caput volunt id sensibus caeterisque rebus videri perfectum , quod mediocre fuerit, quod rectum, quod & intra mensum constiterit, ac ξ Graecae litera figuram habuerit. Capillos autem nihil ad hanc rationen conferre vult Adamantius. Sunt vero multiformes porrecti, crispi, leves, intorti, molles. duri, densi, rariores, nigri, albi glauci, ruben russi, flavi, & ejusmodi, Aristotele tamen molliores capillos, facilioris vult esse ingenii signum, duros agrestioris.
Λ Vrium multa varietas, quaedam sunt tenues, quae dan-- crassae, aliae magnae, aliae parvae, extantes, pressae, atque earum mediae. Item quadratae, rotundae , immobiles& unde flaccorum cognomina, languentes ac deciduae. Tenues igitur minores ac veluti circumcisae, fatuum denotabunt, callidum, maliciosum. Crassae magnaeque, surda strum. Extantes praesentaneam hominis docilitatem, mansuetudinem, benignitatem: Pressae, inscitiam, ruditatem Quadratae vero ac mediocriter magnae in audiendo argutissinium.
DE FACIE AC VULTU.Γ Acies qui biu , Aristoteles inquit, magna, rudio δ res. Quibit rva. immoti QMbus larga , stupidi, Quibus circumlata, 'animo sit. Carnosa, inquit Adamantius , facies , deliciosi est hominis , lauti ai