장음표시 사용
121쪽
F. Tuo M. CAMPANELLA Lapides igitur terti j genetis ex eisdem liquoribus consi militer dispositis generantur a calore vel frigore, vel ambobus
indurescentcs : at rubri aut virides, aut crocei fiunt, propterea
quod alius quispiam liquor quopsam conspersus colore ipsis admiscetur. ac saepe paululum nigredinis perfusae albo liquori magis minusvc efficit ex seipsa S ex liquore albo colores agis minusve distantes ab albedine vel nigredine, sicut dicebamus in Iride. Quapropter videre est vas plenum vini albi a modico
vino nigro ob huius crassitiem materialem (nigredo cnim materiae est facies) maculari, & prout magis: minusve nigrum hoc ipsum est, vel magis minusve apponitur, magis minusve foedare album vinum, ac ad plures perducere Colores. Omne nigrum cum sit crassum, penetratur ac soluitur ab albo, quod est tenue. iccirco ipsum album usquequaque palliatur dc commaculatur a nigro quod subit, veluti & dulce a falso, quod etiam crassum est. quamobrem visus est interdum pyropus ex parte rubeus ex parte simul albus, eo quod candidus fluor non totus fuerat a rubeo perfusus. Nihilominus transpicuitas remanet huic lapidumgeneri, propterea quod rubcus fluor aliusve,
qui admiscetur, non est omnino opacus. Si enim fluor omnis a calore fit, necessario aliquam habet transpicuitatem, dc Cuma candido fluore rarescat , amittat oportet parum opacitatis
quod habuisset. Secundum lapidum genus fit exlubricositate, ac liquoribus albis, sed crassis, ideoque non transpicuis,quod a diuturno
calore blando geniti fuerunt, sui nimirum intus remanens Q
bam reddit materiamo: at cum nequeat attenuare, dimittit opacam, superii cnientc deinde calore aut frigore, aut ambobus externis indurantur. Quapropter dentes animalium, cortices Ouorum,marinor,alabastrum, omniaffligna ac metalla non ex
perfectis liquoribus, sed ex lubrica consistentiaoorigine non aequali temperaturapraedita, &a calore uniformi prius genita. ex terra non similari, sed molli, lenta, densa, originem habuisse ac componi existimandum est. Propterea si huiusmodi lapides cum a calore,velfiigore, vel ab utrisq; vicissim agentibus indurescant;
122쪽
PH T s Io L o C IC o R. CAP. VIII.
llescant; quando igni apponuntur, non soluuntur in tenuitarem, aut in liquorem aequaliter portiones omnes et At a remanet ipsarum dura soliditas non deuicta, sed aliquantulum immutata, & in minutias conuersa ab exhalante erumpente Le-cit a b nuitate, sicut cinis ac fuligo huiusmodi Entium testantur. La-s direr id pides vero huius generis priusquam fundantur, calcinantur, dc si, a in calx est ipsorum cinis, veluti econtra cinis est lignorum calx . minutas a Etenim cum ipsi compositi sint ex lubricositate, fluore, actu calare: ij mositate, agente calore separatur liquor versus in fumum, ac ' Imox liquescit lubricositas, ac denutu remanens agitur In Cmerem, aut in calcem, discedente liquore tenuefacto, erumpente O si podata disgregante quod remanet in frustula. Ac quoniam super rem Macecinere & calce magnam calor in hac separationc edidit .ictio- refluitur. nem, suae similitudinis ustiisionem, , mox liquefaciendo ipsam L agit efficit vitrum, transpicuum quidem ab caloris victoriam super materiam uniformem, unde difformitas abscesserat: ac omne Ens ita compositum non funditur prius quam calcine cur. Tan- urram non dem fiunt Porphyrites, aliique lapides speculares diuersis ex li- fundi, cum quoribus una confluis, ideoque varios colares ac tot referenti- lateres, ct bus, quot liquores habebant nascentcs diuersis ex materiis di uenerei ac uerso modo solutis, ac huiusmodi annumerari possint in quar- ro genere non albo, nec transpicuo. Nascitur ergo hoc genus ' Aeae liquore ac lubricositate simul nori deuicta penitus a calore biit utitur moderato, at &mista aliis fluoribus 8, vel ex nimis ambusta ma- infravi teria nigrefactaq;,ac mox aliis mista liquoribus propterea fluo- isti manseres non aequales in partibus , nec ab unis cuini geniti calore, nec sti. a blando, a quo albi, opaci i fiunt; at ex difformi calore materi agri in qua aut ab aliqua materiae parte, aut a tota, facies Cato cis est obruta, abscedente tenuitate in qua albus calori S vultus
insidet,conuertuntur In res non albas, nec translucentes, veluti . .
sunt metalla, pili, ac similia. Itidem cum suerit distusa tenuitas mirtutissimis atomis inuisibilibus conspersa, cuiusmodi est fuligo, egrediente ab ipsa aliqua portione, caloris opera educta, renianent minutiae crassae, addensatae in entia dissimilia penitus.
ar omnes fluores e terra orti aut non aeque a calore deuicta, aut aegre
123쪽
aegre deuicta vertuntur in res duras opacas, & minime albas 'quamuis ex admistione participcnt quaedam alborem, ac transpicuitatem, sicut argentum .
ARTIC Lus V. D Orro quo fuerint nigriores, ac crassiores, ac fractu dissicilio res, eo ex corpulentiori mole,ac ex terra minus superata, &ex commistione diuturno tempore Condensata utriusq; contraris opera ortae fiunt. Ergo argentum vivum ex terra bene superata ac maxime similari quam quodcunq; aliud metallorum genitum videtur ex potentillimo cis uniformi calore. Ideoque totum mobile est,ac si igni apponaturaexhalante una ipsius portione, omnes stimul exhalant, eo quod consimiles sint,ac eadem actionim vi calor eundem effectum inducit in omnes, quia easdem . Plumbum vero ac stannum ex partibus Crassiusculis, minusq; deuictis fiunt, densatisque exi alante calore, non talnem, Dissemita cum tota tenuitate: ideoq; flexibilia sunt,ueluti & plantae, cum muria, quibus fumositas ac viscositas flexibilitatis causa sunt. hinc ma- inter nifestum lapides constare ex materia densiori, quam metal- ' la.ma so. sooliata tenuioribus portionibus, cum illi frangan- .ertiis rur, haec vero flectantur. . Atqui flexibiliora materiam habent lentam magis,viscosamq; magis, sicuti stannum plumbumq; ex molli materia absq; ariditate testantur. Attamen plumbum .. habet partes plures molliores, ac impuras, tenuesq; simul: ideoq: saepe liquefactum vertitur in stannum, purius nimirum duriusq; em,co quod in liquefactione scoria separetur,ac tenuitas educatur. Stannum saepius liquefactum vertitur in argentumens purius duriusq; easdem ob causas. Deinde ex ignefacto argento partes puriores liquescunt in aurunta, tenuiores iniu- . mum, impuriores in aes, rem quidem aridam, porosam, siccamq; ertuntur ratione eadem . At vero si stannum aeri additum simul sim dantur, efficiunt metallum vulgo dictum brontium, quod vocabimus Eramentum, , res robustior utroque ; nam
124쪽
PHYs Io Locirco R. CAP.qVIII. 81 eum frangibile sit aes suam obporositatem ex ambustione inditam , aut ex arida terra in ipsum liquefacta: cumq; stannum flexibile sit ob aequalitatem suae materiei mollis fumosaeque, dum miscentur, consortiuntur illud ob hoc plenitudinem suorum pororum, hoc vero ab illo neruosiam stabilitatem, quapropter efiiciunt quoddam solidum compactum magis, magisq; tenax robustumq;. Ferrum quoq; ex liquefacta ortum terra impura, dissimilarique versa in lapidem fere, ac deinde soluta in liquorem, mox concretum in rem quidem flexibilem obsequestrationem suae arenota, aridaei soliditatis. Si saepius liquefactum
fuerit immeriumque in aquam praesertim conspersam marmoreo puluere vertitur in chalybem,rem duriorem, minusq; flexibilem sed frangibiliorem ferro vi eo quod in liquefactione tenuitatem amittat,&a frigore vicissim agente rigiditatem accipit,d simul ex marmoreis atomis frangibilitatem rigoremq:, sicuti rea vitreis. Vnde elucesci t quod lapis constet ex materia densori priuata tenuitatibus : metallum vero ex lenta, non omnino spoliara illis: lignum autem ex lubrica, fumosa, minus Indurata; tametsi in quolibet trium nominatorum generum insit densitas, lentor, mollicies, lubricitas, liquor ac fumus, at in aliis plus, in aliis vero minus singularum dictarum dispositionum . quam aliarum . Redeuntes igitur videmus argentum in se
habere portiones stanni, & quidem induratas magis abscessu
tenuitatis, sicut induratur stannum crebro liquescens: at vero quicquid remanet calidum est , ac tenuitatem habet aliquantum mistam materiei uniformiter conse lidatae ac compactae,
ideoq; album est &quasi lucidum , vi nihilominus nigredinem Restansio imprimit in paginam albam, eo quod materia quae cunctis in eth ai obte-entibus nigra sit, at vero plus metalla tingunt nigredine, pro m/ ββ a pterea quod flexibiliora sunt,unde communicantur magis,ma-m visq; imprimuntur. Non tingit chartam albore ipsum argentum, eo quod album non agit in album sibi simile i quin & si
Communicetur,confunduntur, nec discernuntur. Ac in lapidelirobatorio,qui est niger discernitur argenti candor,& auri palor, minime autem nigredo ipsorum, quia confunditur cum ni-
125쪽
8I F. TRO M. CAMO MEL gredine lapidis. . Cum cornu nigrum sit ex multa opacitat et compactum,paruam transpicuitate, illius partes una compactae nigredinem os edunt: at corrasae eius scobes,ac minutiae ostentadunt alborem, propterea cyioda luce diei eorum penetrabilis superficies pertusa,deuictaq; qualiter albedinem ostendit, hoc est,tucem ex illis reflexam cum albcdine nativa, quae prius toti commista,in quo nigredo compacta praeualebat, non appare bat. Idem accidit vitro nigro,deinde in frustula contuso mox albescentia ratione Cadem risAurum tandem ex purioribus partibus atque aequalioribus prae cunctis metallis componitur, sed induratis exhalante calore, fulvisq; redditis a remanente calore in gradu no satis exsuperato ab eius mole. quapropter flexibilius est argento ob partium mollitiem similarem; ac ponderosissimum metalloru,quoniam partes ipsius sunt unitissimae,nec porositatem habent,per quam aer subeat conferens leuitatem. Liquescens aurum nil ponderis amittit , quia partes ipsius aequales sunt, nec tenuiores habet, quibus exhalantibus, quae remanent sint pauciores,veluti aliis accidit metallis ex inaequalibus compositis; nec rubiginem exspuit, aut patitur , propterea quod partes ipsius purae sunt ac similares , ita qdod calor occultus agens omnibus in rebus innatus, quando auctus egreditur, non extrahit partes impuras,quibus aurum caret,quae sunt ipsa rubigo, quod ferro advenit, quod nimirum ex rubra terra non bene deuicta in fornace liquc facta constituitur, proptereaque ex excrementis , tenuitatibus & liquoribus , & lentoribus mediocribus compositum est , quarum partium dissinulitudine facilius funditur, ac tenuitas separatur, dc rubigo. Res enim persimiles mutua amicitia Inolita sequestrari non facile permittit : quapropter cornua ac ligna facilius ad ignem mollescunt, eo quod tenuitas in ipsis remansit, quando ex communi matre egredientia a frigore & calore in soliditatem ligantur , quae mox obedit igni. Liquores unde tot nascuntur Entia ab initio mundi huc usque a Sole geniti sunt, purificatique innumeris modis. Iccirco dissicile Ars breui tempori
126쪽
De Ar pore (quae nimirum non intelligit gradus uniformes aut diffor-- mes virtutum, ac partes materiae aequales vel inaequales componere: S si semel diuinat, secunda in actione aberrat) perficiet transmutationem metalli absolutam penitusque veram, tametsi in cunctis pars duri abscondatur, quae puritas ipsorum metallorum esti extrahiq; possunt liquores purificatissimi v hem crates csficaces ad transmutandum.
De Mugmento lapidum ac Metasiorum.
ARTICvLvs VI. A Vgeiatur lapides varias in figuras grandescendo , cubicas a scilicet,pyramidates,pentangulas, sexangulas;veluti plantae in suas. 5ec enim maximi montes, sicut Alpes & Apennini, Riphaei, Ac Taurus, simul in tantam molem Acaltitudinem porrigi potuerunt : at existimandum est eos crescere, veluti in Aulido ac Sarno fluuiis experimur intrinsecus, extrinsecusque. Conchylia marina , ostreaque tcstas habent Iapideas, quae manifeste crescunt. sicuti M limacum. Hinc maria mora in fodinis Hispaniae , Ac sales in Calabris, At si continuoc trahantur ac consumentur , temporis tamen spacio refici augerique videmus. Non crescit lapis in pariete, eo quod
res tunc modo Crescunt , cum suae matri adnatae coniun- ineque manent: at ab illa Cum separantur, perduntur venae, unde succum, quibus nutriuntur, attrahunt. Iccirco erutus dens non crescit, neque os, neque ipsae arbores: at dum teluturi matri colligatae sunt,nutriuntur,augenturque, nec deforis modo superadditione crescunt lapides, sed ab intus nutrica.tione. Additio enim diuersam consistentiae speciem facit: at Iapides similares sunt, ac maximae magnitudinis: atque ubi nascuntur tales fiunt ac tanti, propterea quo anatiuus ipsorum calor liquorem sibi similem ex quo nascuntur, iuxta ipsos genitum exsugit paullati m. Sic dc metallorum venae ac fossinae vegetant, a in sese conuertunt terram adnatam dispositams
127쪽
F. Tuo M. CAMPANELLAE Et in montibus Stili crescunt Iapides manifeste in fommam quadratam oblongam,divisi altera,ab altera in cacumine quasi arborum rami. Quapropter existimandum est ipsorum imas radices non penitus duras esse, sed lentas. Nam & corallia& ossa nascentia lenta sunt molliaque; at a matre segregata duo ritiem nanciscuntur. Magnes nutritur ex ferri scobibus ato. misque iuxta quod ipse nascitur, ac sine huiusmodi cibo consumitur. Inest quoque lapidibus metallisq; sensus,amicitiae, inimicitiaeq:, veluti magnes & ferrum declarant, argentum vivum cum auro et lapis Astroites &Trochites alum multi . . . De malitis. - -
Tri Ixit deinde Sapientia, ut ad Mundi pulchritudinem, ad a-
A nimalium nutritionem Et sedes,&ad substantiam praestandam artibus terrestribus, maritimisq; , pluxesque alios ad usus plantae nascerentur eo ex blando calore, qui terram monem Iu-hricamq; fumosamq; simul fecerar, (vnde nec induto, nec in arena fiunt) intra cuius lubricicarem quaedam tenuitas velut aetarea, in qua ipse calor esse magis amat, cum ingeneraretur, coepit super terram egredi, ac sursum perere: at ipsa tenuitas cum re tenta esset a crasso humore lentoreq; exteriori, ab ipso separari . nequibat: iccirco secum ipsum extrahebat, ac subito cum exi ret in superficierita, a circumstante frigore per aerem vagante addensata est crassicies vi tenuitas vero intra ipsam remansit.
Quapropter in cupiditatem ibi viuendi fatali necessitate incidens, eo quod ab exteriori frigus calorq: sibi dissimilis ipsamina festabant, ne deficeret esse suum, exhalante ipsa tenuitate inuisibili, ac imminuta remanente solidiori portione, coepit eisdem ex locis, unde ipsa prodibat trahere ad se,ac nutriri de propinquis succis,reddendo illos similes suae tenuitati, ac crassiciei M
128쪽
PHY s Io Lo CIC o R. CAP. IX. 8siore consumente deficientibus, quae nimirum spiritus sunt S corpus. Ac dum sursum peteret, cum sibi aggenerato allimi latoque liquore terrestri copioso,dum plus transmutatur ex terra in propriam substantiam , , quam ex propria substantia foras educatur a suo extraneoque calore in aerem, crescebat in stipites, ramos, frondes, flores, Ac tandem in fructus conuersa est: Etenim &ipsa volebat cum aliqua sui se diffundere portione, Amorgen quae nimirum in alteram seipsam verteretur. Ita quod moriens ratium,D- viueret in suo simili perpetuo,cum in se non posset. de si amnHoc a etenim consiIium Sapientia dedit appetitui essen- Dm , '
di illius ingenti: quem suis ex principiis coelo scilicet terraque -- ct d i
contrahebat. Lapis ac Metallumino quod materiam densiorem habent dissicile putrescentem, iniuriis resistunt magis,dju--hias Aturnoque vivunt tempore et iccirco carent appetitu generandi med is aenatos similesque, nec sensum huiusmodi generationis habe nc: moram pera
nam corruptionem propriam duritiei propriae confisi non sa-umundi autis persentiscunt: ideo que nec modum habent generandi simi irum t RIc, in quo vivant, Cum ex ipsorum duritic decidi semen non pos-
sit. At plantaecum ex mollicie, duritie, ac spiritu componan-Z .in his tur, qui perpetuo exhalat, ac propriam sentit destructionem in Astiiunt, planta, &consumptionem partium solidarum, quae illius sunt nu Aper.
domus, instrumentum S corpus, nactae sunt potestatem, appe- abundant. De Pu etitum, sensumq; producendi similes. b Propterea res putre- b Vivsa es v fiunt, quod calor nativus a seipso vel ab aeris calore auctus e- Putres. o- mollit, relaxat, ac macerat partes materiei, cui insidit, in cras- η D fisosque vertit vapores, qui crassicie sua aggravant tenuitatem
spiritus nostri, caliditate vero nimia vim eiusdem spiritus exsu- ae, ,h. . perant: & hoc est foetor. Iccirco sal, qui calorem elabi tacat,ac dit aristin
e aibris flu- Cantu suam molem praeter ordinem sinsuetum unde sam laxat, rumpit, rartitipartim in vapores crasses,qui nobis Detent e. quod aggravant sua cragicis tenuitatem spiritus nostri, o calore magno m strum calorem eo erant: S hacessareor. Item generat remesex relaxara mole, intra quam stilum genitus dente. impetum facit,nec egredi potens ipsam organi re quapropter uvis magnis Nit,vec re mer prodacit,quia vapores tenues adducit,omoartentes,cum fuero u rapcr crassu. Disitired by Oml
129쪽
8c F. T H o M. C A M P A N E L L AE . a putrefactione praeseruant. Igitur icitus putrescens in plantas
ac vermes conuertitur a calorc retento intra crassiciem ac via
scosi rate tata. Omnias Entia nostra cum sint calida meatus habent, porosi undiq; inuisibiles, per quos ipse Calor cum tenuitate in aerem continuo elabitur , propriae originis nunquam oblitus: at quaedam magis,quaedam vero minus. Plantae tamen
plurimos habent poros, quapropter &aquae supernatant paucis densissimis exceptis, nimirum ilice dc ebano, aliisque iugenus . Generantur plantae quaedam ex bene deuicta lentat ter ra, ita quod multa tenuitas in medio crassiciei ipsarum reperi- . tur,quae illam eleuando dilatat, unde fit, ut stipites ipsarum perforati sint,ac quibusdam nodis distincti occlusq; interpositis, quousque spiritus interior impetum faciens impellit ipsas adcrescendum interpolatis saepe viribus conatibusq; ,.quod heris bis multis accidere videmus, quae cum sint fragiles vitam non habent anno prolixiorem: propterea quod nimius calor aestiuus exitum spiritui ipsarum nativo accelerat, partesque leutas exsiccat, relaXatq; viam virtuti earum i propterea huiusmodi herbae non multum crescunt, nec vivunt ultra medium, vel to, tum annum, atque accelerant semen , quod mortem propinquam perientiunt; sicuti frumentian , aue ira, arundo, ac si init ei.
Omnes quidem blando generantur calore, ideoq; Vere quando Sol blando calore terram assicit, grauidat m, ipsae exire
solent, Si sunt liter in Autumno.QAt vernales plantae crescunt, quod succedens aestas fouet eas, cogitq; crescere, ac lem CD ma turare : Autumnales vero minime, quia succedit rei us hiber num cogens calores in radices, occidensq;: Tametu quaedam
plantae radices densas robul asq; habeant, quae a Sole aestiuoquamuis uratur stipes, seruantur in radicibus, ac postmodum Vere germinant, veluti sceniculum & carduus. Plantae aliae pexforatae sunt, sed plenae medulla, sicuti Sambucus Ac Rube-tum. Ac huiusmodi vivunt ad tres & quacuor annos; nec subito semen ferunt, eo quod nascantur ex materia densiuscula ac
copiosiori, atque ex spiritu abundantiori Ita quod calor aesti
130쪽
P Rusio locet Co R. CAP. IX. 3 uus non illas omnino penetrat arefaci me, sed augmentum ce sare tantum facit, foras educendo partes molliores versas in fumum , quae in ipsarum substantiam transmutabantur: unde fit, ut crescere desinant, quando tamen prope aquas natae non fuerint. Attamen in Autumno perdunt folia, propterea quod frigus in aerem effusum ipsas quasi vanas inuenit educta spirituum magna parte; quapropter calorem ad radices, ubi fiat semen noui anni proximi reuocent, necesse habent de consilio Sapientiae Dei, quo calore non amplius trahente nutrimentum ad partes extremas, folia deficiente victii minuuntur, ac palle cunt, eo quod a proprio, extraneoque calore coquimtur .ac humor, qui caloris faciem tegebat, ac viriditatem faciebat, consumtus adeo es , quod decidant priuata opibus oporter. Aliae plantae plures vivunt annos, puta viginti, Triginta,Centum, trecentos &c. prout magis minusue aequales sunt partes, ex quibus constituuntur, ac prout magis minusue dens e sunt potentes resistere nimio calori,nimioq; frigori, quibus inimicae sunt caliditates moderatae omnes, a quibus vivificantur planta'. atque hae tardiores sunt ad semen, tantum diuturnitati propriae
Huius generis sunt Arancius seu malus citrea, quercus,o nus, abies,cypressus,oliua,pinus, dictas ob causas. ideoque folia non amittunt, quod iniuriis reniti queat. Nihilominus quercus folia amittit, non autem Arancius, propterea quod Arancius materiam habet spissam viscosamque Et aequalem ita extensam usque ad ramorum extremitates. iccirco calor inditus illis sua mole defensus non timet frigus, aestumque externum, sed remanet in ipsa tota nutriensiuiuificansque stipitcm ac folia. proptereaque non pasci r in frigida septentrionali regione,quod calor multus superans terrestrem molem copiosus aequalisque requiritur ad concinnandam materiam in nutrimentum ac vitam
illius,quod facere nequit nisi copiosus calor uniformisq; robore dc actione, qui in regione frigidiori reperiri nequit. Vbi nec vites generantur, cum mole ipongiosa laxaque constent, quae non defendit calorem natiuum praesertim tempore hiberno, Ae