장음표시 사용
191쪽
An vendentes res suas minoris, ac alij eius. dem artis regulariter vendere soleant, ex quo vulgare pretium diminua. tur peccem mntra iustitiam. SUMMARIUM, Evoxirer easus in fati terminis. i.
Etiam se frequente, vendat . in ex tali ve ditione sequetur di nutio preti, quo id
forum, non peccat contra iustitiam. a. Ora lia etiam in cara , quo in tali venditione haberet animum retrahendi emptores ab aliis venditoribus. Ibidem. Non remouet postiu8, direm , et peracti Res prohibitas, sed negatis , indirecte, raper actiones a iure praceptar. g.
t C. Isquisitio sexta . Mercator cognito
- O defectu occulto mercium suarum squi tamen non reddit easdem inutiles ad usus, ad quos venduntur, sed solummodo minus utiles, easdem venales exponit, de
ratione defectus, quem ipse in ipsis competit . tantum in venditione diminuit de pretio, quantum erigit diminui idem deiectus, seu quanti minoris valent eaedem merces ratione defectus. Haemotissimi. nutione pretab emptores ad ipsum solum. modo pro emptionibus recurrunt , aliosq; venditores deserunt, qui ad remouendos emptores ab illo,coguntur res suas non deis
Detruosas eodem pretio vendera, quo ille suas defectuosas vendit, sicque causa est diminutionis vulgaris pretii in preiudicium ipsorum. Excitat hic controuersiam Turris, Thrianui disp. 3 8. dubio s. . an ille mercanus . tor contra iustitiam peccet ; dc respondet cum distinctione; vel enim mercator suas
merces vendit solummodo ex occasione; vel ita frequenter vendit, ut ex illa heisquenti venditione mutetur pretium com
munis lari ; in prima suppositione asseriti non pectare hintra iustitiam, benE tamen
. Resp deo tamen, etiam si ita frequenister illas vendat, ut ex hequenti illa venditionet sequatur variatio communis preti quoad forum, non peccare contra iustitiam aduersus alios venditores , immo necetia, si in tali frequenti venditione haberet potitium animum remouendi emptores abali s venditoribus . Probatur prima para . Non potest ille venditor iuste merees suas defectuosas vendere communi pretio fori, quo venduntur res similes, seu eiusdem neneris non definimis, ergo illas minori Pretio vendendo non Peccat contra iusti. Iami uamo peccaret contra institiam.si communi pretio venderet Antecedens probatur. Ad iustitiam contrae iis requ/ritur , ut salvetur aequalitas inter valotein et
mercis venalis, dc pretium, quod pro ipsa soluit sed, si eodem pretio res detectuosa
venderetur , quo iuxta fori aestimationem venduntur res eiusdem generis non defectuosae, non saluaretur aequalitas, siquidem quantum defectus illi, qui in rebus reis periuntur diminuunt de utilitate rei in ordine ad usus, pro quibus emuntur, tantum de earundem valore diminuunt, Ec superius 'anot. p. diximus, quod, quando P test venditor reticere defectus occultos rei
non inutilis ad visi , ne sibi praeiudicet teneatur tamen de iure de iusto pretio diminuere ratione defectuum, de ad proportionem illorum, ergo non potest venditor iu- ne illas vendere communi pretio fori, quo
venduntur res non defeetirosae. Prima con e aliasti.
semientia probatur. Non peccat contra ei miustitiam, qui in venditione ea seruat, quae M. Praecipiente eadem iustitia seruate tene V tur, dc non seruando laederet eandem iusti- Tettia.
tiam,sed mercator vendendo res defectis, i ilas minoris, ac venderentur , si non essent defectuosae, ea seruat, quae ex eadem iustitia seruare tenetur, dc laederet eaqdem iustitiam, si non seruaret, ergo per talem venditionem non peceat contra iustitiam. Rursus, si ex occasione semel, aut iterum
vendens cum tali diminutione pretis non Fiae. -- Hecat contra iustitiam, ergo neque con--tra eandem peccabit, si continuet, cum , Me f--; omnes illas merces, quas habet defectibus illis obnoxias, distraxerit, tali pretio ven o. --dere. Consequentia probatur, quia eius- eram dem omnino rationis est contractus secvn. venae
dus cum primo, dc tertiui cum secundo, de se successiud, ergo si erimus non est conistri iustitiam, neque erit secundus, nec ali I a. a -ssiccestiue,nec per venditionem unius merm rei
cis demitur ius venditoris ad alias omnes vendendas; Neque dicas, per primum,vel secundum contractum nullum inferri praeiudicium aliis venditoribus, eo quia pecillos non emuntur dimiquere pretium re rum suarum non defeetii arum i inferri
autem per se uentationem aliorum, eqquia per illam coguntur illud pretium diminuere; contra enim impugnaberis, nam
hoc praxiudicium, si vere se uitur, omnino . per accidens est respectit illius venditoris . nec ipsi immiandum, cum viatur iure tuo intra limites iustitiae, seruatoque eiusden ordine, de sicuti non esset alicui imputan,
dum ad culpam contra iustitiam ex eo, quod res suas venderet infimo pretio, quo traherentur emptores ad ipsiu s Oificinam,di remouerentur ab aliorum emporiis, eo quia uteretur iure suo, quamuis ex illa venditione coarctarentiu alii ad vendendum eodem pretio, ita neque tali mercam tori vendenti res suas defectuosas minori Pretio, ac vendantur ex usu sori aliae eius dem
192쪽
dem generis non defectitota, est ipsi impu- ueniens.non pereatum est conti iustitianicandum ad culpam,quod emptores ab aliis saltem in relictu, si praeiudicium illud adit remoueantui . vel ipsi etiam teneantur drum non inferatur, ergo neque inducet pece lminuere pretium , eo qui, utitur iure suo, tum contra iustitiam actus positivus, quci nec Isit aequalitatem iustitiae; Neque re- quis intendit ad se trahere emptores . eo a petas disparem esse rationem, eo quia ibi remouere ab alijs venditoribus. Consea coguntur dumta rat diminuere a supremo, quentia probatur. Ideo prior actus volun- vel a medio aditifimum, quod pretitimiu- tatis positiuus non est peccaminosus comnum est. cum sit intra limites iustitiae: hic tra iustitiam . nisi ad summum essective. autem coguntur a pretio iusto ad iniustum
diminuere, eum teneantur rerum non deis
est fectuosarum valorem reducere ad vat rem rerum defectuosarum , quod certe esse a uis regulariter nequit intra limites iustitiae; contra enim adhuc impugnaberis , quia iura sua quamuis talis diminutio non esset intra li- . e inites iustitiae, adhuc non afficit culpa i sum venditorem, qui non est causa neces.e seria, nee iniusta talis diminutionis, sed praecish utitur iure suo seruando ordinem iustitta' si potest cedere iuri suo vendem do res etiam minoris, quam valeant , cum unusquisque rerum suarum sit moderator,
in arbiter, nec potest ipsi imputari ad cul-Pam, quod ex tali cessione emptores ad ipium confugiant, cur non poterit non cedendo iuri. sed tantum seruando aequalita istem mercium ad pretium easdem sic venis dere absque eo quod ipsi imputetur ad cubPam , quod ad ipsum emptores recurrant p, Instabis ulterius; alij venditores ius h hent , ne emptores a se ipsis remoueantur, sed tale ius laeditur per eum, qui res suas minoris vendit non aperiendo defectus, propter quos minoris veniliriergo per eum graui et peccatur contra tale ius, adeoq; contra iustitiam. Sed contra; habent quis dem ius alii venditores, ne emptores liue, directe.& per acticines iniquas rem
ueantur a se ipsis,non autem ne remouean-
me negatiue, indirecte, & per actiones iustas, nec ullo iure prohibitas, sed potius a iure praeceptas; de si teste Lugo contra- riae sententiae assertore Ioco citato non est damnandus iniustitiae, qui artificiose trahit emptores ad se, iactando merces suas ut liores alienis, non video, cur sit damnam dui, qui per pretii diminutionem e semad se trahit non aperiendo desectus , quibus merces ipsius assiciuntur Certe iaci re utiliores, ac sint, aequi ualet non aperire defectus, qui in ipsi sunt; primum enim positiue explicat, quod non lam, secum et ' re dum positive non aperit , quod sumi aequo autem aduersatur veritati dicere , quod sis non est, & non dicere, seu tacere,quod est. -- up inamobrem non vide cur Lugus damneta iniustitiae eos, qui tacendo, quod res est, alliciunt ad se emptores, de iniustitiae damnet me, qui dicendo, quod res non est' eosdem ad se trahant Probatur secunda pars . Actus positiuus voluntatis,quo quis intendit in sui comm ditatem directe volitam, alteri in serre
Haetidicium ex sui utilitate indice ae pM
quia per ipsum nullum praeiudicium infertur in essectu alteri; sed etiam per illum aetiim positiuum in data hypothest nostrae responsionis nullum damnum insertur in re aliis venditoribus, ergo per iesum noctinducitur peccatum contra iustitiam, nisi ad summum affective. Minor probatur squia illud damnum, si quod est, non pro uenit mrmaliter ex illo actu positivo, sed ex frequenti venditione rerum illarum pro diminuto pretio, siquidem illud tam
num aeque sequeretur, siue vendens haberet illum animum positiuum, siue non haberet , ergo ille actus positiuus secundum se non consere ad inserendum damnum, sed loliammodo peruersum assectum induncit ad illud inferendum. Antecedens 'in batur, quia praesumendus est talis vendiator , quod sit dispositus ad res suas vendenisu illo pretio etiam prescindendo ab illa
animo, eum ad hunc finem illas venalea exponat, ergo cum illud damnum in aliis negotiatoribus proueniat ex illa venditio: i equenti,qua trahuntur emptores, formaliter non prouenit ab illo animo positim, qui siue merit, siue non fuerit, esse a adhuc sequetur. amobrem ad summum
ille actus voluntatis positiuus erit contra iustitiam affectivam, non effectivam, de qua procedit nostra reseonta, eo modo. quo exercens actum iustitiae aduersus est rum , quamuis illum exerceat ex prauo aD sectu aduersus illum per talem prauum an sectum, non peceat contra iustitiam, sed ad summum contra charitatem, vel si eo
tra iustitiam solum affectivam, non effecissiuam, eo quia actus ille iustitiae aduersuaillum aedie sequeretur, siue fuerit prauua ille affectus, siue non fuerit.
An emptor eo cius rei valoris em venaditor ignorat, tuta emat, si emat iuxta petita a venditore petens condonationem ab eodem venditore, si fores pluris valeat, ac vendatur. SUM MARIUM. Expotatur easas m suo proprio sensu. t.' . contractus ille prasametur vives o nerui .
Dratetur disparitas later malaesertitaei
193쪽
acceptantem onus solarionis usurarum , π νramorem cedentem inaquae tali. 3.
Isquisitio septima. Cognoscebat Caiusce gemmam longe pluris valere, quam exigeret Sempronius dominus eiusdem rei.
Volens eandem gemmam emere, de tutuLesse in conscientia, sic conuenit cum eodem
Sempronio, se scilicet soluturum pretium, quod ipse postulabat, si ipse talem rem libbere dederit condonando excessum, si quid pluris gemma illa valuerit. Consensit in talem conditionem Sempronius, ipsamq;gemmam tradidit pro illo pretio , quod
crethinaequale erat ad valorem gemmae. Quaesitum fuit, an talis contractus esset iu-nus, an iniquus. Iustum aErmauit caieta-nvs in summa verbo emptio nu. g. asjqueptvres. Improbum asseruit Molina diIp. 333. Lugui loco cit. S. I. num. III., qui pro fecitat Salonium, Ledebam, di Aios .
Respondeo cum Caietam , ut supra, contractum illum esse omnino Iastu: , quidquid praecipue obstrepat Lugus. Probatur responsio primo. In emptione alicuius rei cum inaequalitate pretij ad rem emptam nulla interuenit iniustitia,si si t rationabilis praesumptio, quod venditor libere cedat illi inaequalitati pretii, ergo a foditiori nulla erit iniustitia in emptione cum tali inaequalitate, ubi per venditorem est expressa cessio talis inaequalitatis. Antecedens admittitur a pluribus contrariae sententiae assertoribus in casu, quo quis Iconem pretiosam secundum se, quam tamen ipse pro modico habet, venderet consanguineo, vel maxime familiari pro minori pretio, ac in se valeat, in quo cum Prae sumatur ratione consanguinatatis, vel maximae familiaritatis libere cedere inaequalitati, nulla praesumitur ingeri invictitia. Consequentia probatur. Maius ius tribuit emptori expressa cessio inaequalitatis ad euitandam iniustitiam contractiis, ac tribuat implicita praesumptio de tali cessione, sed in hypothesi nostrae responsionis est expressa cessio talis inaequalitatis, ergo si sola praesumptio talis cessionis evitat iniustiti.im contractus, ipsam a mrtiori euitabit ipsa expressa remissio, seu cessio. Dices primo, quidquid sit de antec denti, quod multas patitur dissicultates,
illam expressam cessionem non euitare
iniustitiam, quae est in contraina secundum se, eo quia, cum sit sine cognitione de valore rei incedente non potest esse Iibera , nec voluntaria, prout requiritur ad quamcunque gratuitam cessionem . Sed contra, quia quamuis illa cessio laetit sine expressa cognitione determinati valoris rei, non propterea in nostra hypothesi desinit esse libera, nam venditor non solum cedit inaequalitati, sed etiam libere cedit mri de inquirenda cognitione talis inequatitatis, Poterat enim inquirere cogniti
hem iusti valoris rei a quocum: alio, maxime eum habuerit iundamentum iustae vispicionis de iniqualitate ab ipso emptore r. . aper protestationem ab ipso factam, quod I, a remit eum conditione, uod venditor cedat s. est cuicunsue ii qualitati, siqua est,& tamen me noluit inquirere; unde illa cessio, si non est libera in se, est tamen libera in causa, quod sufficit ad tollendam quamcuniue insuslitiam , nec ipse emptor tenetur illum valorem exprimere, cum possit facile venditon ab alijs dignoscere. Confirmatur haec responsio e x iis, quae docet Lugus d. disp. 26. PLI. 8. nu. Iso. , ubi habet, quod quando vitia rei venalis sunt ex se manifesta non teneatur venditor illa exprimere,& quod emptor debet sibi imputare, quod non cognouerit, vel non inquisierit cognitionem illorum vitiorum, ergo etiam cum valoe rei, seu geinmae sit secundum se manifestus non tenebitur ipse emptor eundem manifestare venditori, qui potuit de facili illam
cognoscere, quod si non cognouerit, vel noluerit cognoscere, vel debet sibi imp rare, vel praesum radum rationabiliter cessisse libere iuri talis inquisitionis, eo quia voluerit cedere illi in qualitati. Dices secundo venditorem non libero simpliciter cedere,sed inuoluntarih mixte, eo quia possit rationabiliter praesumere,
quo si non cederet, emptor non emeret, ea proportionali rationedlua mutuatarius non Oinnino libere se obligat ad usuras persoluendas, sed inuoluntarid mixte, eo quia certo moraliter sciat , quod si non conuem rei de solutione earundem usurarum, mutuans sibi mutuum non concederet sex quo sic arguo. Cessio usurarum facta per mutuatarium non est omnino libera , nec vindicat contractum ab iniustitia , eo quia fit ex motivo oneroso, quo scilicet mutuans non mutuaret, nisi ipse mutuatarius cederet usuris, ergo neque
cessio illius in qualitatis laeta per venditorem erit omnino libera, nec tollet iniustitia contractiis, cum sit ex motivo etiam soneroso ad obligandum scilicet emptorem ad emendum , qui sine illa cessione non
emeret. Sed contra nego venditorem cedere inuoluntarie mixte, nec paritas currit
in solutione usurarum. Ratio disparitatis ex eo desumitur, quod negatio mutuatio. - in nis esset onerosa mutuatario, eo quia de facili inuenire non posset, qui mutuaret, is negatio autem emptionis non est ipsi ven Mara.ditori onerosa, cum facile posset gemmam m. Maillam alias venderes unde si ille cedit mu- se ueta tuanti usuras cedit inuoluntarie mixte, cum cedat ex necessitate habessi mutuum, sine qua non cederet, ille vero, si cedit emptori, non cedit inuoluntarie, eo quia non cedit ex aliqua neces litate habendi emptorem, cum quibuscunque alijs posset
Probatur secundo responsio aduersus Luguri
194쪽
Iugum loco citato. Qui venderet rem ali- tiam, & aequalitatem rei defectuose i vel suam detectuosam , non tamen penitus venditor protestatur expresso se nolle st mutilem ad usus, pro quibus venditur cum re defectui, idest oneri compensiuionis ra- Protestatione, quod eam vendat eo modo, tione illius defectus, sed velle, v t si quid est
quo est,& quod nolit stare demstibus,si qui supra valorem rei ipsi libere perempto-m ea re sunt, non iniuste venderet, ergo rem remittatur, & in hoc sensu non v ideo etiam, si emeret rem aliquam ab alio cum cur debeat de pretio detrahere, cum ex- protestatione, quod emat tali pretio, ut cessus eidem per expressam protestatio- non velit stare malori, si maioris valet, nem cedatur. Deinde potest esse aliqua
sed quod velit, quod sibi cedatur libere ex- disparitas inter non detrahentem rationet cessus, non iniuste emeret . Antecedens defectus, & nolentem superaddere rationet Probatur, quia, si quis v. g. venderet rem excessus, cum ratione primi emptor possit aliquam In aliquo destiniosam, & ad cae- esse inuitus saltem priesumptiue, non sic Iandum defectum diceret, trado tibi hanc ratione secundi venditor . Ratio esse po- rem deficientem in Me , in illo , ct isto, test, quia venditor, cum rei mar sit mod enumerando inter defostus, quibus mani, rator, & arbiter, potest de illa absoluto delectum, quo laborat, disponere etiam in destructionem, adeoq; armille venderet, quia, ut asserit Molina vel exigendo in toto pretium, vel rem saa LI s 3., o Lugus ipse Deo citato na. is tendo in parte, & si remittat in parte, cum dolo caelaret defeetum, ergo s dolo tali, non supponatur decipi contra voluntatem vel simili non caelaret illum defectum non c unusquisque enim in rebus suis alienandis
ani evenderet. Consequentia probatur, praesumitur oculatus, maxime cum habeat
quia cessante causa finali, ex qua oritur rationabile fundamentum suspicandi de iniustitia, cessare debet, & ipsa iniustitia , inaequalitate per protestationem empto- sed causa finalis iniustitiae, prout assigna- risi supponitur iuste libere, & gratuito retur a Molina, Actago est dol us absconddi mittere; venditor autem adaugens Premtus in illa manifestatione defectuum, qui tium supra aequalitatem rei ratione deferum mani selle ibi non sunt, atque hie dolus non chas in ipsa existentis non supponitur decia reperitur, quando venditor praecise rem pi, sed potius decipere, cum liberum sit vendit cum protestatione, quod non vult eidem quidem remittere de iusso pretio , nare alicui defectui, ergo cum hic cesset, non autem adderet, seu exigere de pretio cessat quoque iniustitia venditionis. C n- supra id, quod exigit res ipso, ex quo recto sequentia primi argumenti probatur, quia sequitur, quod vendens rem suam minoris non minus tenetur venditor in fauorem supponatur in tali venditione non inuitus emptoris mani festare defectus rei venalis emens autem rem alienam pro pluri,quam non cognitos ab eodem emptoressc tenea' res ipsa exigat, misit esse inuitus, & ratio. tur ipse emptor manifestare in fauorem nabiliter praesumatur talis . Unico verbo, venditoris bonitatem rei non cognitam, dum vendit minoris sepponitur excessum ab eodem venditore, ergo si venditor pr ' remittere, dum emit pluris non supponi- testetur se rem ita vendere, ut nolit tiare tur omnino libere remittere, seu donare defectui non iniuste vendit, neque emptor excessum pretis, eo quia de re illa fortasso
iniuste emet si protestetur rem se ita emet' non curat, nemo autem est, qui non cureare, ut nolit stare excessui. de pretio. Dices, qui rem defectuosam vendit cum
protestatione non standi defectui tenetur --i --.
tamen detrahere de pretio ei lem rei, quantum exigit defectus ipse, ergo etiam, F. VIII.
qui rem superexcedentem enut tenetur
tantum de pretio augere, quantum exigit De venditione bonorum post eommissum ipse excessus,adeoq; si ibi non diminuendo, delictum, sed ante confiscationem.
quamuis talem protellationem emisterit, peccat, hic etiam non superaddendo, SUMMARIUM.quamuis etiam protestationem emisserit, peccabit. Sed contra; nam in venditione Proponitur di cultas in casu partu Iari de rei defectuosiae cum protestatione nomis crimine hare . r.
nandi defectui, vel venditor protestatur Bona vendita pia delictum , sed ant/ eon. praecise , se nolle rem recipere amplius, si fiscatiovem possunt de manu emptoris per deprehendatur in re ipsa desectus, & per Fiscum vindicari. a. hoc intelligat se nolle stare desectui, & in Excipe, nisi emptor tandia detinuerit, ut Phoc sensu certe tenetur detrahere de proe sit aera ivsso titulo pra criptiovis . Ibidem . tio eiusdem rei, quantum exigit defectus Dic mulus praescriptionis debet ex iure cano-
ipse.quia emptor consensit quidem in emae vico esse eum posse one bona fidei. 3.tionem rei cum onere non resistendi a con- M prascribendam contra Fiseum facularem tractu pmpter defectum rei, non autem fuscis Ianus quinquevij.
consensit in excessum pretii supra exige contra Fiscam vero Ecclesiasticam spatium
195쪽
aaturam. Ibidem . e. red Fiscum vero Romana Ecclesia, sta.
v Γ Isquisitio octaua. Imposita est paena I contra declinantes a fide , de inclidentes inhqresim, ut omnia iptarum bona Fisco ad ijeiantur. Incidit Titius in hqr sim apertam, sed praeuidens ob delictum in bona lare Fisco a dijeienda ipsa vendit
cum Theodorico . Quaeritur, an Fiscus hona sic vendita possit de manibus eiusdem Theodorici vendicare,& an idem Titius peccauerit contra iustitiam non ape.riendo Theodorico vitium illud , cum quo illa bona videntur transire.s Respondeo posse Pilaum illa bona domanibus eiusdem Theodorici vendicare,divnm h tamen talia bona tanditi Theo doricus non detinuerit , ut possit uti iusto titulo praescriptionis modo, quo infra. Probatur primo ex iuribus ciuilibus aperti
praecipientibus confiscationem bonorum haereti eorum I. Manichaose debam. , in Manichais,ubi dicitur, si vos bollorum etiam omnium publieatione persequimur ; in ex LGagnos et eodem , ubi contra uniuertas utriusque sexus haereticos dicitur censen res, vi omnia bona taliam eonfiscentur inte
a . t revertantur, ita . quod filii
, ., is eorum ad successonem pervenire non passat. --, is cum longe maius si viernam, quam tempstra is flat . - lem olfendere maiestatem. Secundo ex iuri. a pae-- bus canonicis e. vergentis de hareticis, ubi
.. - legitur. In terris verδ temporali nostra iv-- . - risdictioni sabiectis bona hareticorum statu haesetis m vi publicari, o in alijs idem pracipimus
fieri per potestates , di Principes saeviarer, ibique Glosa In ramine haresis, nee parcis tur filijs circa bona paterna, sed is torum priuantur bonis pateriar, ergo cum talia bona propter delictum intelligantur Fisco rvum P . deuoluta no potuerunt per delinquentem emptorem tali periculo, ergo quid supponit in haudem iuris, & Fisci titulo venditionis ipsorum dominium a die commissi delicis alienari,adeoq; poterit idem Filaus a manu deuolutum ad Fiscum, hocque prohiberedi plenius per Alexand. in I. rescriptum fee pacti , ct Baldus in I. s. c. de re re bo m. MMusilva in fravd. eredit. . oem I. I. c. de iv. HICib. Io. , fallit tamen in crimine haeresis Acovarruvias in epith. par t. 2. c. c. g. g. m. s. i in M, Panormitanus , di Feliae. e. ML deprascript. Patio colormit de ad c.accusatvg S. in eo depraserin mitanus ubi legitur In eo vero ea, , quo haredes ad talium fuceesonem non debent, ab haresim fui ne- toris admitti , non obstante, quod auctore irio uiuente hoc non fuerit interveniente erus morte per sententiam declaratum ad confise tionem bonorum post mortem eiusdem nihil minus procedatur , ubi Glosa ratendit ad quadraginta annos post talem mortem ius
confiscandi talia bona, ergo, si ex ijs iuribus,& alijs superius allegatis possunt bona
haereticorum etiam ante sententiam deu
tuta ad hiredes per Fiscum vendicari poterunt etiam reuocari. si in alios transi
rint post delictum, sed ante sententiam tbtulo venditionis, eo qui, videam eadem ratio, cum post daem comissi delicti hireticus desinat esse illorum bonoru Dominus . Instabis dicens, disparem esse rationem de bonis hireticorum delatis titulo h redistatis ad hiredes, ac de eisdem delatis asemptorem titulo v enditionis, siquidem ille titulus est purE lucrativus , iste autem simplici the onerosus: vndd in hoc videtur, quod Fiscus potius acquirat ius in pretium
ipsum delatum, quam in res alienatas. Sed contra haec titulorum diuersitas mayH- auis. cit, siquidem ratio , quae prohibet tramla- -istionem titulo lucratim prohibet etiam ti- I. EI, DAtulo oneroso i est etenim dominium a dira se commissi delicti acquisitum eidem Fisco.Hoe innuere videtur Eminentismui de L ' Lutus, go loco superius eii. num. rat . . ubi habet
hareticum occultum, cuius bona periclitantura die eommis delicti, ee deiecta hares confiseextar, non posse iusti vendere exponendo
Ealdushus, in quas deuenerunt, iuste vendicare, Dices pruno huiusmodi iura praecipere solummodo bona haereticoram esse confiscanda, seii publicanda, ergo si aliena tur ante confiscationem , seu publicatio nem non poterunt amplius confiscari, leupublicari , siquidem post alienationem facta in in non haereticum cessant ei te bona haeretici, nec Fiscus prius ius acquirit in talia bona,quam ipsa publicauerit. Sed contra , quia bona sunt addicta Fisco eo ipso, quod dominus ipsorum per haeresim deliquerit, unde si postea alienantur in fraude ipsus supponuntur alienari, quae pro terea eidem sunt applicanda Specia. de donat. Persiculo item posse aliquis, ta licet dicatur, quod Fiscus in paenis non habeat ius ante sententiam, sed tantum poli Baldas
hent. borea damnatorum c. de bonii damma abdicationem etia titulo venditionis oneros quot verum non esset, si solummodo post confiscationem, seu sententiam Fiscusius, seu dominium in illis bonis acquireret. Hoc idem manifeste d ieit Euemada qq, Fi-halibus quasi . . nu. 6. Scaceia de iud. lib. I. c. y8. nu. II., qui etiam asserit in casu alienationis factae per ii reticum post commilsum delictum per contractum ouer sum non teneri Flicum in reuocatione talium bonorum restit tuere pretium, etiam si talia bona per mille manus transierint. Dixi dummodo talia bona tandui non detinuerit emptor, ut possit uti ii isto titulo prae Eriptionis. Circa hanc limitationem duo tant examinanda . Pthnum est , an
emptor possit uti tali titulo praelariptionis, siue illa bona acquisierit bona ude,nesciens illa ob haeresim esse deuoluta Fisco, si istetiam mala non ignorans erimen haeresis,
196쪽
i. curn in illa bona acquisitum. inquam obstare potest, quia iura diuersi. Secundum est, an idem, & quantum tem tus requiratur ad praescriptionem , siue Ina sint deuoluenda , seu deuoluta ad Fiscum laicalem, siue ad Ecclesiasticum. , Circa primum couarvulas in Epitome cera L part ' n. S. , aperte dicit in huius mulis modi rinis praescribendis malam fidem nihil impedire etiam iure eanonico,si praescriptio sit talis, quae iure eivili cum mala fide approbetur, quod compmbat multis iuribtis ibidem allegatis. Quod etiam asse
quia textus in L in omnibus f de diuers, errem, prascrip. simpliciter loquitur non distinguendo inter bonam vel malam fidem, hancque dicit esse communem sententiam nedum apud Canoninas, sed: etiam apud Theolmos, rationemq; aflere , quit in foro conscientia: pa m non debentur, sed salua conscientia retineri possunt mos in
c. fraternum Id. quali. 2. , quam ex Pluriabus commendat abbas in c. i. v. i
finisu- si, de eonstit. Nihilomi nus, quidquid sit de iure civili absolute exi
mode procedunt quoad puniendum Reum in persona,& quoad puniendum in rebus
angetur in I. in cognitiones ad Silian. , nec contrarium voluit Baldus in I. I. qvibvrres indie.
Secunda pars colligitur ex esset. c. accusatus S. in eo. ubi Glos alligata dicit hoc intelligi poss quadraginta annos. Rursus Globine. si qui deprascript. m6. asserit. Si Sosi qui exigent hvs ealpis, vel excessibus ab eisdem commisi bonit, qua a Romana, vel ab alijs tenemur Eeetesiis set per sententiam, suetipso iure privati,statuimus, Pt in appre- hendendis, vel Mevandis postea quandocunque bonis eisdem nullus ipsis Meseius temporis lapsus obsissat,nisi eontra ipsam Romanam Ecclesiam centenaria . Hi contra Ecclesiarasas quadragenaria prascriptio legitim/ sit completa. Crediderim tamen quoad hoc praescriptionem centenariam in ordine ad Romanam Ecclesiam esse limitandam , tarestringendam ad quadragenariam, quando bona haeretici deuenerint O filios catholicos, vel alios ab eodem haeretico, qui illino praescriptionem etiam in huiusmodi dum vitreret,catholicus putabatur proprenPmnis non iubsistere cum possessione malae praefatum textum in e. si qui, ubi Pontifex
Abbas Sallem ndei, ut inspecto iure eanonico definit satus . Iie. in I. I. col. vlt, et de quod pras Baldus in Balitus. t. data opera xi . 8s. c. qui accusare non posita vias m c. col. vlt., & ratio est,quia ipsum ius canonicum indifferet erexcludit mi
cunque Praescriptionem per majam fidem inductum . Neque obstare potest Glos i c. fraternitas allegara , quia illa non proe idit in paenis ipso iure inflictis, quae eum inesbuant immediate ius eidem Fisco, millum relinquunt ius ei, sub cuius dominio pthiserat,ea detinendi,vel alienandi in praeludi eium eiusdem Fisci. abbas in c. i. extra de constit. Circa secundum, dicendum est non idem tempus requiri ad praescribendum contra Fiscum famularem, ac contra Ecclesiasti. cum,& praecipvh Ecclesiae Romanae, sed iuste prascribi contra saecularem aeriquinquennii s contra Ecclesiasticum veto non nisi spacio quadraginta annorum. Prima pars probatur, quia tale tempus est sussiciens ad praescribendum quantum ad hoc, ut Reus pro delicto condemnari non possit in publicatione bonorum Angelus in
I. in cognitio e per illum textum T. adsilian. Cloe in e. r. verbis condemnator m nu. s. - in tit. qua sint ret. Besaitit. de Fi'. m. a. l Fclinus. Felin. ind. e. eum nobis nu. l . ergo etiam
est iussiciens ad praescribendum in eo, quii talia bona aequisiuit ab ipso Reo i nequei obstare potest, si asseratur posse procedii contra Reum ad ipsum puniendum in perisi lana ad terminum viginti annorum, ut ubi detur esse textus ini in omniburg de diuer. eo temp. pras ergo etiam poterit contrat ipsum procedi ad puniendum in rebus adi eundem terminum viginti annorum i non videtur sic determinare.
An quis ex bonis alienis possit lucrum aliis
quod acquirere, si non titulo emptionis, ct venditionis svitem titulo negotio rum gestorum. 'reMMARIUM.casus proponitur hi materia vectigalium , qua Veni non soluit pro bovis sebi e mors dbo principali. i. Potest agens propter negotia, qua non sun propria Domini, sed ab ipso imposita D.
mine alterius,ab hoc altero tantum exigere , quantum exigit labor . O hid tria pro bona gestine talium negotioram. a mn peccavit agens ranir iustitiam non aperiendo qualitatem pannorum uestande
sum, sed potius calando simulam se ere-stere esse Germanos. g. Manlium Molina fata re quoad brae mate
AJertum ratio, proptra quam Ton tenetur ex iustitia agens aperire qualitatem illam. s. velintvr rationes, ob quas venditor tenetur detrahere de pretio ob defectum rei non cognitum , et non teneantur portitam et meretum ob maiorem earundem Falsis rem vom manifestatum illud magis soluere , qkod exigunt eadem merces . Speccavit etiam ratione non responsonitia interrogata , llec ratione expositionit
197쪽
periculi mertium. T. Nec tenetur ad aliquam resinitionem erga
Potest inste illud pretium, quod debuisset hori.
uere in verat ut sibi reta pere, et dare in debitum Paulo domino mercium. O.
Iacobus mercat ebistituit Aut tum negotiorum. suorum gestorem assigilato eidem in sin
teneatur pro tali errore , res non, seti, an illud, quod debuisset iuste soluere supra inlatum possit sibi retinere , vel non. Sextus es suppositiove, quod non possuillud retinere, an teneatur restituere Pu-hlicanis , vel non dare in debitum eidem Paulo inmisso ipsarum mercium.. Ad primum Glalute assero polle Anto- :nium exigere . Paulo, cuius negotium gerit in solutione vectigalium, ipsa unque gulis annis stipendio. Abit idem Iacobus mercium venditione, at uid, quantum
si longinqua, causa negotiationis,& ex I Iollandia remittit ad eundem Antonium triplicis seneris merces plurimas diuersis inuolueris obtectas, quas asserit esse Pauli Emslerodami, porri mittitque nomine eiu dem Pauli diuendi. Postquam eaedem merces Mediolanum deuenerunt. Ant ritus ipsas exponit Publicanis , ut debita Persoluat vectigali , sed loquens de qui, importat labor, industria in tali tolutione, et venditione impensa, iuste exigere. Proebatur , quia labor, de industria secundum se sunt pretio testimabiles, nee ex aliquo titulo sunt obligatae eidem Paulo, nec Iacobo, ergo ratione ipsarum poterit iuste Antonius exigere compenlationem, quantum exigunt, suntque arbitrio prudentum aestimabiles. Antecedens quoad primam husdam pannis asserit se cro re construct partem patet, quia labor, dc industria ros esu in Germania, qui minoris soluunt, in alijs mnibus pretio compensantur. sciens tamen certo esse constructos in Hol- Quoad secundam lic prohatur, quia ex eo, Ian ia , pro quibus quid maius soluitur. quod accepto stipendio Antonius cona Rursus interrogatus ab eisdem Publicanis nerit eum Iambo de ipsius negotiis geri n- Antonii is de qualitate, o quantitate alia, dis,non propterea suaeepit onus ex vi eiu 2 iam merci qm veram quantitatem enun- dem conuentionis de gerendis aliorum ne-eiat, sed de qualitate, vel non loquitur. gotijs, quamuis impositis ab eodem Iaco. vel dicit . quod ipsas visitent. Uictantur M. ergo dcc. Antecedem prQbat , ex eo, per Publicanos, sed qualitas non cognosci- quod accepto stipendio quis cumeniade . unde ipsis Publicanis sic exigentiret. cum alio de ipsius negotiis gerendis in alim Antonius minoris soluit pro illis, ac solue- quo genere, non yenetur ex vi eiusdem. Nis rec
re in rigore debuisset . Proposita mihi fuit haec dissicultas discutienda, an Antonius possit illud plui, quod debuisset solucres sibi detinere, an vero illud teneatur restitutio Publicanis ipsis, an vem non computare in rationibus dati .ce accepti
eidem Paulo . minia erant merces . Precuius erant merces . Proeomentionis, stipendii praecise alia negotia gerere in diuerso genere, ut per se Patet, ergo neque ex eo, quod accepto sti. pendio de negotiss alicuius gerendis conis uenerit potest ex vi eiusdem obligari adgerenda alterius negotia . quia non minus L iamia , CUIUS L est omas iupra debitum obligari ad alies cuius solutione plures efformo articulos, negotiaserenda, as obligui ad gerenda ex quorum examine tota haec continuer- negotia in alio genere, ad quod ex V co*
rimus est, an, cum agatur non de ce tus, seu negoti s Iacobi, pro quibus ge-cendis Obligasus est Antonius possit alii quid idem Antonius exigere a Paulo, ra cone negotiorum eiusdein gestorum , a quae gerenda nullum habet onus.
Secundps, an idem Animius peccauerit con se iustitiam non aperiendo qualit rem pannorum Holla Mensuvi, sed potius caeland* simulans se credere Sile Germa. nos , cum tamen ex alia parte padixerit visitatiotiem per Publicanos faciendam . quae facta est. Tertius, an cum cunnuerit Publicandi qua litatem inercium non cogimulisse, obli.
qu 2 nqn se obligavit. Neque die sex quo Antonius se diligauit ad uniuerta negotia Iacobi gerenda videri se obligassa ad ea mnia, quae eidem imponuntur ab eodem Iacobo, sicuti ex eo, quod famulus se obligauerit in omnibus ad inseruiendum licui Domino, intelligitur ad ea omnia muner obligatus, quae ipsi imponuntura Domino, siu* loee, quae imponuntur sint in fauorem eiusdem Domini, siue in fauorem alterius ex commissione eiusdem Do- Contra enim impugnaberis, uam
vel Iacobus conduxit Abtonium adquN-cunque munera sibi bene visa. vel istum imodo ad propria negotia gerenda, si pri-
-- -- mutn, certum est, quod etiam ii imponat
gatu, iuerit ex iustitia talem qualitatem aliorum negotia teneatur c dia tu, adaperire, et i m s illi visitauerint . illa ex vi praecise conuentionis ger*ncla Quartula an Pectauerit per non mani. sine alia compensatione, o hoc 'oo Vsipd ioncm q*-ii alia metenuat, de qua liabet, sicuti se habet famulu i qui minium: non Hii interrogatus nee indi citur no ad certa misistri
i visitationem ob periculum, cui se ex. cunque, quae regulariter exerceri lia VPotuit illas merces amittendi. per jlia, person similis coodi i iiii q prestete. tenetur illa adimirum eo im* Quimus, an ad aliquam restitutionem
198쪽
in fallorem domini conducentis, sue alte- tam,& per eiusdem Reipublicae ciues ubiarius ex ipsius ordine sine alia copensatione que locorum receptam. Alia igitur ratio s. ex vi praecise stipendij conuenti in condu- ne procedo sic. Leges non obligant, nisictione; si secundum, in quo sensu procedit secundum intentionem Praesumptam ra- hi nostra conclusio, certum est, quod non tionabiliter legislatoris, O secundum eam
Teneatur sine compensatione aliorum negocia gerere, quamuis fuerint commissa ab ipso conducente , nam onus assumptum
est praecise ad ipsius domini negotia et de
hoc modo se habet, sicuti se habet Medicus conductus ad curam alicuius familiae ge- Tendam, qui ex vi talis conuentionis non
tenetur ad curam gerendam alterius extra
talem familia sine compensatione, quamuis ipsi committatur a principali condu
tore. Si autem quaeras, cur famulus com duci ut ad Omnia teneatur illa exercere,
seu sint in fauorem domini , siue infau
rem alterius de commissione ipsius, non autem coductus ad omnia negotia sui conductoris teneatur ad aliena negodia gerenda , quamuis commissa ab eodem Domino 3 5tatim respondeo hoc prouenire , quia ex quo dominus famulum conduxit
ad omnia, omnia ipsius opera sibi obligauit, & ex eo, quod lint cidem Domino obligata nihili debet facere famulus, quod
impendantur in fauorem domini, vel alteis Tius , nam dum agit in fauorem alterius cessat agere in fauorem domini; suppono enim, quod dominus imponendo onera famulo in fauorem alterius, ipsum non aggraii et supra id , quo aggravari soleantalis famuli fit nilis qualitatis, Sc conditio. nis, sed diminuat de oneribus in proprium
fauorem; ex quo autem conductor conduxit alterum ad sua negotia gurenda , conduxit dumtaxat, & obligauit ad tam tum , quantum eadem negotia patiuntur,
non ulterius, unde si quid aliud imponat. supra ipsa potest iuste compensationem Exigere, quod etiam existimo procedere, quando D mulus obligaretur ad praestanda ca omnia, quae pertinent ad famulatum Domini,& praeterea aliquid aliud in fau
rem alterius, quoad hoc etenim pollet exugere compensationem.
s Quoad secundum non incongrue credrirem , Antonium contra ius itiam non peccasse non aperiendo qualitatem Pannorum Hollandensium, sed potius celando simulans se credere tae Germanos, dum tamen indixit Publicanis visitationem ipsoru in . Non moueor ea ratione, qua ma- nulli incongrue alserunt, intuliam esse v
't eligalium impositionem; facile enim haec
. -- ratio euertitur, tum per scripturam asiet sit en/ rentum Principibus esse soluenda vectiga-
' sicuti Prineeps interuit Reipublicae , ita per Reipublicae lumptiis sustentetur; tum
per communem, Ac receptam consuetudi
neni per tot Principes luininae integritatis inductam, Summi, Pontificibus. approba- rationem, secundum quam acceptantur a tigrata- subditis Dd praestirepta legislatorum mens est, ut soluantur dumtaxat vectigalia, quae petuntur, & secundum eam quantitatem secundum quam petuntur, dc subditi attenta etiam timoratorum praxi, & communi consuetudine approbante non Praesumuntur aliter acceptasise , vel si in initio diuersimode acceptarunt, ad eam modem rationem non reprobatam reduxisse, ergo Antonius, alijqtie non soluentes vectigalia quando non petuntur,ves dumtaxat secundum illam quantitatem, quae petitur non peccant contra iustitiam legalem, nec contra ius Principis, quod limitatur, & determinatur per leges, & ad normam earum solummodo obligat. Maior non vertitue in dubium. Minoe probatur , tum quia non praesumitur mens Legislatoris in impositione vectigalium velle plus exigere, quam exigat caula, propter quam lmpo nuntur i caeteroqui esset iniusta, sicuti ini ita est impositio vectigalium sine causa;
ad plura autem extenderetur mens Principis, quam exigat ipsius necessitas, si intenderet etiam solutionem omnium vectiga- Iiam otium non petitorum, & obligare non sol- mus .ucntes non petita onere iustitiae; siquidem per solutionem eorum dumtaxat, quae petuntur de facto satis fit necessitatibus eiusdem Principis I tum quia Principes locantos ius vectiga lium longe minoris locant, quam exigat ius ad eadem vectigalia exigenda, se omnia ex iustitia ellent soluenda, quamuis non petita; quod alia ratione non praestant, nisi, quia sciunt regulariter non petita non solui, propter quod de iusto pretio illius iuris in conductores transese tendi detrahunt. ergo, quia ipsorum Principum mens est. dc praesumpta volun
tas, quod nolint obligati ex iustitia subdi.tos ad ea soluenda, quando non petuntur,ta si quando absolute no petuntur ex prae sumpta Principum voluntate non sunt ex iustitia soluenda, ergo etiam quando putuntur secundum minorem quantitatem ex eadem praelii pia voluntate nou sunt
ex iustitia soluenda, nisi secundum illam
minorem quantitatem, quae exigitur, si enim ad rationem tarmalem obligandi re. quiritur petitio, aeque haec videtur requiei ad totum, ac ad partem. Ad hoc corrQborandum plurimum facit, quod affect Lugus Lugus .
de Potentis si ino Hispaniarum Rege Philippo II. . qui ministris conqueremibus conita fraudantes vectigalia respondit; Smice eos; furantis enim de suo. ergo hic Princeps supponit diuit dicit , de suo , non peccare contra iustitiam fraudantes; de fistaudantes non peccant, quomodo peccamR bunt,
199쪽
hunt, qui non petuntur , ut soluant & si cum praecipue hoc cederet in maius onui non peccant, qui non Petuntur, quomodo aliorum . Sed contra, primo quia ius ita peccabit Antonius, qui se, suasque merces turale contribuendi Principi ex superius exponit, ut soluat, easque exhibet dictis determidatur ad normam legum, Dices primo peccare Antonium, etiam quae constituuntur ab eodem Principe,nec
si exhibeat, quia decipit Publicanos, asserendo se credere merces esse Germanas, cum certo sciat esse Mollandicas. Sed contra primo, quia sic asserendo ad si immum
peccat contra veracita tein, non contra tu
ilitiam, maxime in suppositione, quod subditus credat tributum, vel tributorum collectiones excedere necessitates , ad quas dantur, seu pro quibus imponuntur Aetoliri disp. 6 nu. v. aliique plures apud San chea lib. G in Decalogo dub. 6.nv. I S. , quia ad luminum illa assertio constituit Antonium mendacem , non autem iniustum, cum credat, se non teneri aperire. Secundo,quia exponendo visitationi merces subtrahit quodcunque fundamentum deceptionis , dc Publicani debent sibi imputare, quod non cognouerint, vel non curaudi rint cognoscere, vel per se, vel per alios, non attribuere negotiatori, qui sicuti non
3b qu tenetiir requirere exactorem Tabiena vera Som, . bori agium S. 8. Solus lib. I. detuli. qu. 6. Plentio ora. T. infiti. Henrique de Induv. c. 36. , Que T . quod et tam multos viros doctos asserere docet 3 ιe us lib. a. cap. 33. dab. g. xv. 61., ita non
tenet up requirere peritos cognitores, ecsicuti venditor non tenetur defectus rei manifestos propallare, ita a fortiori non videtur teneri, qui vectigalia debet solue re valore in mercium manifestum aperire. Tertio ex eo, auod dicat se credere, ita esse, ne n dicit ab lolute ita esse, immo *xhibendo merces videtur, se remittere veritati, quam si non cognouerunt debent sibi Publicani imputare, maxime cum regulariter soleant in suis negotijs suinmum potius p xigere, quam diminuere, Dices secundo, non praesumi Principem gedere vectigalibus, quando non petuntur eo quia contra non soluentes, etiam si vectigalia non petantur, procedat per PT nas labentium in commissum , qu stant cum praesumptione remissiovis contra , quia stare simul potest celsio vectigalium qdo ad culpam, dc qu ara Onu i re 'stitutionis, si fraus, seu negatio solutionis, eorundem non cognoscatur , cum nega
tione remissionis quoad paenam, si pollea
puniunt' cognoscatur: ex quo ad summ m infertur emisse' obligationes solliendi vectigalia, seu leges has obligatiques inducentes esse, ut pluri- inum solum paenales, Ac ad terrorem alio- D rum, ne facile vectigalia fraudenturi demi mi leges quandoque Puniunt omissiones, ut alis deterreantur a commisionibus.
Dices tertio, qui non soluit Alagia inon satisfacit Principi, quantum exigit tui naturale eidem contribuendi in ordine ad publicas necessitat , ad quas cum alii con. Iribuant , non est, cur iPse non teneatur ad plus obligat, quam ad id, ad quod libi bgant leges ipsie ex praesumpta intentione
Principis, qui cum praeuideat, fore ut plures se eximant a solutione longe maior onera regulariter imponit, ac exigant ne
litates, pmpter quas imponit, dc sic videtur cedere saltem quoad onus iustitia licet non quoad paenam se subtrahentibus a solutione, Ad id, quod subditur, quod non solutio aliquorum cedat in praeiudicium aliorum soluentium , dicendum est non esse verum , quod non solutio unius pedat in praeiudicium alterius, nam ex eo, quod unus non soluat non augetur onus
solutionis in ordine ad alios, ied semper idem soluitur secundum limitationem taxatam a Principe, siue aliquis soluerit, siud non soluerit; per accidens enim omnino est,quod aliquis non soluat, Deinde etiam si aliquo modo ingereret non solutio unius praeiudicium alijs, non tamen hoc insere peccatum contra iustitiam,quia alii quoad talem non solutionem non sunt omni inuiti , cum tale praeiudicium, si quod est, compensetur per aliud ius,quod ipsi acquibrunt, scilicet non soluendi in alijs rebus, si pro ipsis non petatur solutio , dc unusquisque debet rationabiliter potius velle piatadia
tale ius non soluendi, si non petatur, cum e-- , hoc cedat non tim in proprium commo- quod est dum, quam in utilitatem totius populi, quam nolle illud modicum praeiudicium cum negatione illius iuras, quae certe nexatio esset grauissima sibi , dc toti populo. I Iine non immeritu monet Matina disp. g6r .net. p. , qu l etiam valde commendat Molitis. hilus tom. a. de iust ., ct ia. disp. 36. DTI. q. I rigus . monendos este populos ad tributa loluen. lai de ante tactum consulendos esse ne eadem defraudent; post factum tamen non esse cogendos per Consessarios, qui non soluerint, ad restitutionem,si sibi suaserint, potuisse non soluere, vel quia vectigalia nimia sunt, vel quia sulscient et pro alijs mercibus contribuerint pro publicis necessitatibus. Hac tamen monitione caut Eutendum est, ne subditi facile habenas laxent fraudibus, sed solummodo ad eum finem, ne via salutis illis pr*cludatur, qui praeuidentur non restitueta, etiam si restitutio ipsis imponatur a confessario. Ad tertium facile ex dictis concluden- sdum est, non obligatum filisse Antonium ex iustitia qualitatem illam mercium non coenitam a Publicanis manue stare. Ita Doex eo deducitur, quia si non requi situs non
tenetur manifestare merces, nec pro illis soluere ut supra,ergo etiam non requisitus de qualitate illarum non tenetur illam
manifestare, nec pra illa saluere Itein
200쪽
ma res regulariter loquendo ad rigo. stationem qualitatis , quam per accidens
rem exigunt vectigalia,ut decimum quemque nummum exactissime exposcant, immo , ut aperte asserit Sotus lib. I. de ivst..in t .art. . in fim tanta est quaestorum auiditas, ut illi iure exigendi sibi credito abutentes in fraude populi nedum, quod debitum est ad rigorem exigantsed longe plus,
quam debeaturis ergo, cum tanto rigore
huiusmodi vectigalia exigantur, satis erit, quod tributum,quod petitur, secundu eam quantitatemserandum quam petitur, r- soluatur, no quod aperiantur oculi eorum, qui nimis lincei sunt ad nimis exacth, Ac ri. gorose exigendum debitu, ne dicam exto quendum indebitum, seu saltem, quod supra debitum est, contra intentionem,&piam Principum mentem,qui minus,quam
par sit subditos in huiusmodi vectigalium
solutione aggravaret intendunt.
Dices ex iuperius dictis. Qui vendunt
res manifeste defectuosas, quamuis non m-neantur manifestare defectus , tenentur tamen ex iustitia detrahere de pretis,ergo etiam portitores mercium, quamuis non meantur manifestare qualitatem earumdem mercium secundum se manifestam , Tenentur tamen quaestorium vectigalium ex iustitia secundum illarum quantitatem
siluere . Sed contra neganda est conseoquentia propter multiplicem rationem ;Primo quia in contractu particulari non .est quod excuset , seruanda aequalitate imeter datum,& acceptum; in impositio et utem onerum, seu vectigalium communium excusare postum multae causae , &conditioncs secundum praesumptam impositoris voluntatem, puta super excessus eorundem ad necessitates, propter quas imponitur , si ab omnibus soluerentur , ubmius exactorum rigor in exicendo sederi ctio iusti pretii in locatione iuris exigendi propter non solutiones futuras prieuilas, et aliae huiusmodi. Secundo, quia utipos, tio onerum, seu vectigaliam omnino gra tiosa est subditis, ta imoluntaria, conuentiones autem in peculiaribus contractibus omnino liberae, ta voluntariae, adeoque ad illam videtur requiri coarctatio, sicuti ad incursum paenarum, ad istas autem nequaquam . Tertio, quia non manifestatio hi solutione vectigalium compensatur Per aliud ius, quod acquirunt Publicam acquirendi uniuersiain mercem, si deprehendatur aliqua deceptio in non manifestatione, de non manifestatio in venditione nullo
alio iure compeiatur , quam recisionis contractus, & quandoq; etiam neque isto , si defectus merit secundum se manifestiis. Quarto , quia Publicani supponuntur in exigendis vectigalibus oculatissimi, qui ringulariter potius aggravant, quam diminuant,& si in uno exerrore diminuunt sin centum laedunt, ergo non est, cur eisdem magia oculi aperianturum per masse-
non cognouerunt, cum in hoc supponatur aliqua adaequatio tot ii qualitatum particulares autem contrahentes in alio non supponuntur laedere, adeoque non est, cur laedantur per non etiani fellationem defectus.
Ad quartum Respondeo, non peccasse
Antonium contra iustitiam , nec ratione non responsionis ad interrogationem , nec ratione expositionis periculi mercium .
Probatur responsio quoad primam partem ex ijs, quae hactenus dicta sunt, & ipsa mercium expositio supplet defectum responsionis. Quoad secundam sic euincitur,
quia quando merces denuntiantur ,& ex ponuntur Publicanis cessat quodcunque periculum ainlisionis earundem mercium, di solum remanet onus soluendi duplum, si lacta dennntiatione non soluerit sartolus in I. coram a Salim in I. si quis C. de vectiga Iibus cum adductis per viandum cons. I.
R . . Fi 3., ergo si exposuerit,&soluerit
cessabit quoq; idem onus soluendi duplum, nec erit periculum amissionis. Conseque tia tenet, quia illa expositio sine ulla fraude lacta aequivalet denuntiationi, de sibi debent iidem Publicani imputare , quod
non recognouerint , vel noluerint recognoscere, cum libere ad recognoscendos Antonius exposuerit. Deinde non est perieulum amissionis, ubi est probabilis ratio exculationis de non expressa manifellati ne maxime si merces fuerint expositae I. iis. S. disi is de vectigalibus seeundum primum intellectam Glosa, eui Doctores Abscribunt
n. l . m. sed in data hypothesi adest proebabilis. causa excusationis , denuntiauit enim merces in illo genere, in qu erant, Ac si Publicani notitiisent acquiescere illi denuntiationi , debebant inuisere, Ac recognoscere; ipse enim semper potui liet ali gare ignorantiam , ipsamque palliare rationabili titulo, quod non exposuisset, finoluisset uisio pretio vectigalia persoluere,& qualitatem intendisset caelare. Tamdem non video, tur expositio praecise mercium periculo,quando haec essetfit pecca. tum contra iustitiam, si aliunde non esset illicita, sicuti non est precatum contra iu- uiam exponere merces suas periculo in mari propter negotiationem. Ad quintum respondeo, ad nullam restitutionem teneri erga Publicanos. Sequitur responsio ex dictis , nam nullum es onus restitutionis ex iustitia, ubi non est peccatum contra eandem iustitiam , sed in assignatis non solutionibus vectigalium s cundum qualitatem mercium nullum est
Peccatum contra ivititiam , ergo neque
obligatio restitutionis ex iustitia. Ad ultimum tandem daeo, posse sibi iust Eretinere illud pretium, quod debuilset idibuere in vetabalibus, di dare vi debitum