장음표시 사용
161쪽
oh Contractus II. eripi .es isti emptori, sit raraonabim tib loci, & temporis presumitur ideria
emptor rebus illis abu . Est commv-m apud omnes, nobatio ex eo destrini-xur, quia res illae cadunt sub commercium humanum, ta inseruire possum communibidius usibus licitis, nec deprauantur e X eo squod possim filicitis usibus deseruire, cum nemo praesumendus fit immemor propriae m- salutIs, nec malus, nisi probetur ut talis, emis' ergo tales res secundum se vendibiles sunt. Confirmatur, quit nimis esset durum,&rigidum venditoribus, timercatoribus,
t ex eo, quod res possent adhibeti ad ma-
vel alius quicunque possidet res se- finem, ad quem emens vellet emere nsundum se Indisteremes, quae scilicet pose potius redoleret euriositatem , intentio Dei illius emptoris inquirere, ergo die. 'φ'
Respondeo secundo, non licere vendero
ris' licet tamen quando e circum flant. ruri, o temporii, diei quatitate personarum est presumptio mali usus non tolerati
fur est toleratus a Repab in cedit in solum
rent viseruire ex fine emptorum, vel ad bonum, vel ad prauum usum. Quaeritur vitam possit eales res licit* pro sua libertate vendere, Pro quo Aduerte res indifficietes quamuis secum num se sim tales,in ordine tamen ad persi par, quibus conferuntur, praesumi quam eoque posse, ut malas, seu ordinatas dumtaxat ad ulam malum; sic quamuis idolum aureum sit indeserena secundum se, vel ad natum aulae,ves ad peruersum usum id Iolatrandi, si tradatur homini Gentili pru--eMEr existimandu ad idololatriam ordinatum; sic venena, quaninia possint inse uire , vel ad antidoIa conficienda, vel ad
t et Recem alicui intentandam ex traditione
---- n vltori assueto necibus, p. O .. praeiumenda sunt ad iniustum interitum m. a. . deitinata. Porro praesumptio pro bono.
dedit non solum potest, & debet ex , T SM-ii - c peri'narum , quibus traduntur,
ira etiam ex circumstantus loci,& temporis . sic si quis vendat arma ad bellum, ut plurimum des ata in loco, de temporca quibus imustum bellum initur , prudentura in rationabiliter cogitandum ad usum ta- In belli ordinari. Item quamuis praesumptio tuerit pro abusu rei indifferentis, vel talis abusus toleratur a Republica, seu qTrincipio , cuiusnodi est usus alearum,3 N ii bruin , qui quamuis periura pro-
... Didi us excolisuetudine tamen non puni, vel non toleratur ab eadem Repa Di ea , cuiusmodi est abusus veneni, qui per graui istinas paenas a iure mulctatur. Lur,tis, uel talis abusus in solius emeneis damnum, uel nialum cedit, ut cum Uenduntur cibi pro at quo eempore, pro qm usus ipso. uetia est prohibitus, di praeuide- ur culpoar illis usurus, vel cedit in dampum tertis, ut cum venduntur venena, quibus emptor utitur ad alterius necem ponendam . His pcnitis e3 Respondeo priim, licere mercatori, &cuicunque alteri res suas secundum se in-isisse reii.es vendere, quandia, uec ex quali-F e periculae empturis es ex circumstan
res indifferentes, quando, vel ex circumstanti si loci, & temporis, vel ex qualitate perlanarum est praesumptio mali usus non tolerati a Republica, vel in praeiuditium tertiae personae. Probatur, quia res, qum nullo modo humanis usibus prodesse queunt intredietum est vendere L quod sapa
Saliud constatfde contrahenda e t. crgo, nec licebit vendere res indifferentes,quando rationabiliter prae muntur ex tin ementis eisdem usibus obfuturae. Conscisquentia probatur, quia in tantum res s eundum te tendentes ad malum usum vendi non possunt,in quantum emuntur propter abusum, sed Miam in casu nostrae re
ponsonis res indifferentes praesumuntur mi propter abusum,ergo &c.; ubi etenim est eadem ratio, idem quoque debet esse ius I. alad F ad legem Aquiliam. Dices, qui est dominus absolutus potest de re sua disponere ad libitum, ergo, qui titulo veri dominii possident res indifferentes, poterunt de illis disponere, de citra omnem iniuriam easdem conferre, cuicunque voluerint. Sed contra potest quidem dominus de re sua disponera quomodocunque, dummodo lex non obsiliat. aut conuentio non prohibeat, ut diximus in definitione dominis, seu, quod idem est, potest quidem disponere, sed seruatis iu-stitiae legibus i secus, si nullo seruato ordi- ra o ne ex vi praeelse domini dominus posset de re sua disponere, qui est Mininus gladis potat licite eo uti ad occidendum, quod 'nemo dicet, qui est dominus veneni posset illud concedere disposito ad occidendum
suum inimicum, vel etiam innocentem. Dices secundo, haec probam dumtagat, quando venditor certo scit emptorem abusurum tali re, non Terti, quando tan tum praetumit, eo quia cum tali pi a Iump
tione posset adhuc credere, quod furtasse sic non utetur, vel paenitebit de intentio ne talis praui usus. Sed contra, quia iura, quae prohibent concursuin ad cal im, pro iubent m in concursum ad p*raculam
162쪽
moraliter euidens inducens aleas imi ubi quidem est, quod si quis facetet, vel veri.
autem est praesumptio urgens innixa rhtionabilibus comeburis, & firmata validis, de conuincentibus adminiculis habetur pro charta liquida ui c. . lapanis t. vivexuqu8 c. de .pu. , noc in praesumente admittit dubietatem ad contrarium, unde
Iudices iuste condemnant venditoressi iuridice probent illos habuisse prudens fundamentum suspicandi aliquem rebus,quas ipsi vendunt,vsurum ad prauum sinem, sic docet Salanius in secunda secunda D. Tho-
md iv Q. T ara. . n. q. vers denti; tenetur. iuste condemnari eum, qui interfectum fratrem suum accommodat sua. Rrma, Dixi non tolerati a Republica, vel imir iuitium tertia person , quia coope rari peruerso usui rei punibili gramicederet directe ad finem malum, cooperar tur malo,di peccaret, non minus,ac quando faceret, di venderet resiquarum a su
esset a Repub. intolerabilis, dc alijs mxius; Si vero ipse faceret, de venderet ad finem rectum, Ac solum praeuideret ex fine emptoris ordinari ad prauum usum non posset dici cooperari, nec peccare, eri quia ipse talem prauum usum non intenderet, sed praeter ipsius intentionem tequeretur irieque dicas,haec etiam veri fieari,quando venderet res, quarum abusus non toleratur a RepubL , de cedit in praeiuditium tertii ; Non, inquam, haec dicas, nam eo ipso, quod abusus ille non toleratur a R
pubi. . de cedit Sec. vendens cum praem
per I empublicam, vel noxio. tertiae per-upunibiliter prohibens, adeoq; si non pec-sonae est graue peccatum simile peccato. cat praecise vendendo rem ipsa abusuro, illius, qui peruerse utiture. notum a. . ., peccat eo quia iacit contra Praeceptum nam, licuti tranigredi praeceptum impinlitum sub grauibus paenis,dc laedere grauiter proximum actio peccaminosa est, talaethalis, ita cooperari tali transgressumi icove atur autem,qui instrumenta tradit, de occalionem ad tale trangressionem ei, quem rationabiliter praeuidet mediantibus illis, per abusum transgressurum Praemcepta,& proximum, vel in vita, vel in bonis laesurum . Respondeo tertio , licere vendere secundum se res indisterentes, quarum abusus est toleratus a Republica, Ac cedit sot Ium in damnum abutentis, etiam si praeuideatur emptor illis abusurus. cairianus iis opus IT. ref qnsionum resp. II. dub. I. et q. o omnessere recentiores Thomsa . Prob
tur, quia licet huiusmodi res conficere, cum non prohibeantur a RepubL, etiam si praeuideantur aliqui ipsis mala vi uri, ergo etiam ljcebit easdem res vendere, quamuis ipsarum abusus praeuideatur. Consequentia probamr, quia ista fiunt, vi v endantur,. ergo si licite fiunt, licite etia possunt vendi. Dices licere quidem facere in ordine ad usum honestum , non autem in ordine ad finem malum. de sic proportionaliter licere videin vendere ad usum bonum, non ausem, quando praeuidetur abusus, quia tunc est cooperari malo usui non minus. ac quando res venditur cum praeuisione abusus non tolerati a Republica, vescedentis in damnum tertii I non minus enim malum est cooperari cu lpae unius secundum se, quam cooperari culpae eiusdem ordinatae ad damnum alterius, licet hoc sit cum grauiori culpa, ratione talis damni, quod importatur supra culpa ophrant is, eo modo, quo peccatum est graue
eooperari pollutioni unius, quod inducit solum culpam in se polluente, sicuti etiam est graue cooperari qiusde adulterio, licet hoc sit grauius propter iniuriam, quam instat alteri coniugi. Ad contra certum subpaena prohibens, dc exponit se paenis contra abutentes comminatis. DeindE in rebus. in quibus Respublica non prohibet abusum, non tenetur particularis personatalem abusum impedire, sed potest rure suo uti rem illam vendendo i in iis vero, in quibus Respublica prohibet, tenetur Urdem Reipublieae se conformare, ec no die is cooperari exercitio contra talem prohibitionem. Tandem ex eo, quod Praeuideat j.ν . noemptorem abusurum re indifferenti in Maoa damnum suum proprium dumtaxat non re e fluccooperatur directe, nec indirecte eiusdem emptoris peccato; non directe quia
tantum intendit rem suam venalem, nec Misa .aa iure alienari prohibitam,alienare acquiis inaditi sito sibi iusto pretio , nec iudire te . nam nem re ipse licet possit, non tamen ex aliquo ossi cio tenetur impedire, dc tota culpa est. ex peruersitate einptori, volentii sic uti, non . . venditoris intendentis solummodo res suas vendere . Caeterum, si ex eo, quod quis praeuideatur ab urus re indifferenti non posset mercator , v. g. res tuas venales iacere, nimisgrauaretur, dc esset in continuo statu peccati mortalis, eo. quia se quentissime ad prauum usum emuntur,
quod ipse potest Prudenter dignoscere. s. VL. An laesio eomputanda sit . pretio iusto
Iuxta disposuionem iuris commanis in exisces pretis lasso comparanda rict d pretia
In defectu vero eiusdem pretii di pretio fu- premo. Ibidem .
163쪽
D de vita, ct ebrie. Deinde est uetur exemptione Gabellarum seu one
etiam suspensio a Clericalibus ossicijs,haeeque colligitur ex c. consequens gi. e. sed cec extrd. ne clam vel monata. Item excommunicatio, & colligitur ex e.fecundum extra ne clerici,vel monaei. Item aliae arbitrio ordinariorum infligendae, ut constat ex cone. Trad. fessa r. de reformatione c. I.
Circa has paenas varia suboriuntur dubia
discutienda, quorum Primum est in ordine ad priuationem exemptionis gabellarum , an requir ture xplicite trina distincta monitio,an sufficiat una pro tribus. Sentiendum est, triplicem distinctam requiri; nam ex fine legis requiratur,ut resultet cotumacia in trasgressore. incorrigibilitas quae ceria non est,quando delinquens semel solummodo est momotus; tum quia paena priuationis regularie, in ora ter non incurritur, nisi post trinam monitionem , nder. de Iea. eo sit. ios. In princ. - adleg. e inter quatuor, O c. fin. de cler. non
residenti; & licet dicatur, quod una per Emptoria aequivaleat triplici; hoc tamen non valet, quando finis legis non videtur consistere,nisi per triplicem distinistam , ut euenit in casu nostro, in quo non apparet incorrigibilitas, quam intendit lex punire
per clam minatas paenas.' Secundu est,an talis priuatio exempti ius intelligenda sicquoad omnia bona d rinquentis, siue Ecclesiastica, siue patrim Dialia , an vero tantum quoad patrimo, nialia . Sentio, quidquid in contrarium asIalman serat Lai v. lib. d. traN. P. cap.6. n. s. Ibi dem . versvora etiam, intelligenda esse quoad patrimonialia tantum . Moveor ex eo
cap.,quia hona Ecclesiastica sunt immunia ex genere suo; patrimonialia solummodoratione perlonae, cui sunt addicta; illa sunt bona Ecclesiae, ista sunt bona propria dos mi linquentis; ex mora autem, in Panormita iliab , Minc, de mi. o honest. clerit. - priuilegiuin exemptionis per delietiam negotiationis perit in bonis tantum, & facultatibus suis, nec cogruum ost, ut ex delire eio Clerici Ecclesia ipsa subeat paenas; n que dicas non subire paenas Ecclesiam; sed tantum clericum delinquentem; nam talia bona non priuantur secundum se exemptione , sed limitatiue, prout possidentur ab ipso delinquente, cum, si talia bona,
vel per requntiationem . vel alio titulo tranferrentur in alium Ecclesii ministrum, marra ad huc gaudetri eodem priui legio exemp- elisia se, tionis; c tra enim est, quia onus soluen-bent pra digabeluas est ratione earundem rerum , d, sic se in per veriscatur, quod bona Ec- --. cicu priuarentur priuilegiis, quibut ex . .. genere suo gaudent, quod tamen non videtur congrue dicendum, eo quia bona Lecteti ei ipsaq; Ecclesia debent esse praquocunque statu immunia, & exempta. o Tertiam est, an si, per transgressionem
pracepti de non negotiando clerim pri
rum,qua gaudebant ipsius bona patrim nialia in pollea renuat easdem gabellas soluere, pinsit conueniri coram iudice latisco, an vero tantum coram Ecclesiastico . Diis cultas haec maxime ab ea dependet, qua controuertitur,an Clerici negotiantes priuentur dumtaxat immunitate gabellarum, an vero etiam priuilegio tari, & canonis . Hostiense in die. e. po emum de mia Hostiboe honest. Ver. . eui subscribit, siluester sub sis Neris excommunicatio s. num. 6. sustinet i im
priuari etiam priuilegio fori, & ea nonis x*x ex verbis textus, qui indisi incte loquens dicit, quod Clerieus ex facto ipso priuilegium abiicit Clericale. Innocentius docet Inno non priuari priuilegio canonis si quis sua- reati, dente &et priuari tamen priuilegio mri.
Recentiores vero magis communiter, inter quos Molina tract. a. disp. a. Tabiena in verbo cler. 3. docent priuari tantum exemptione gabellarum in rebus suis, non ni. alijs clericalibus priuilegiis. Sentiendum erillimo priuari dumtaxat exemptione gabellarum, non lari, nec canonis, ac Pr inde non conueniendos coram Iudicibus
laicis, sed tantum Ecclesiasticis. Ratio est. quia priuilegium tari, de priuilegium c
nonis respiciunt statum clericalem,& con ceduntur ratione status, non personae praecise, ergo nasii expresse per iura canonica nisis, lastatuatur, per iura generaliter statuenis ostiistia priuationem priuilegii Clericalis non odiosa debent venire, maxime cum talis priuatio sit in odium personae delinquentis, non , status. Adde,quod ex e. finali de Mia edi ha- 'nestate cerim asseritur, quod Clericus ita negotiationem exercens sebisciendus siestatutis , de consuetudinibus patriae; statuta autem patriae sunt, ut onera persoluantur , non ut Clerici sub ij ciant ut iudiciosori saecularis, ergo &c. Quartum dubium est,an excommunicam ita exposita me. secundum extra ne elerie., Uvel monaei sit latae sententiae, an ferendet. Sentio esse non latae sed ferendae sententiq. Colligitur ex reg. generali, quam tradie
castrus a. de lege paen. c. r. vlvester verbo cxcommunicatio I. n. lii . scilicet cxcommunicationem esse sententiae ferendae, quan do verba, per quae exprimitur,sunt tantum comminatoria , de nihil aliud additur, sed , quando dicitur sub paena excommunicam tionis, stili interminatione anathematis, ut euenit incam nostro, verba sunt tantum comminatoria, vi sentiunt pr*1llegati Doctores, de alii communiter, ergo &e. Confirmatur ex concit. Trid. fess. aa. cap. I. C ex de reformatione ubi sacrosancta sinodus Trita imponit locorum ordinariis, ut trangrei Hres coerceant paenis a Summis Pontilicibus alias impositis,ergo, si requiritur, ut i s --nis per Episcopos coerceantur, signum est, quod Concilium senserit tales poenas non esse latae sententiae, cum haec non indigeat miniueis
164쪽
ministerio hominu u,nam ipso facto incuraritur; stat sententiae ferendae Haec,quae diximus de excommunicatione , proportio
νώ - nab er Mut intelligetida etiam de suspensione a Clericalibus officiis, quod ulterius hia solligitur ex verbis Jaeta pamalis relatis in
mini, pre c. consequens rei dicitur a clericalitas di iam eis solatur abstinere, ubi videtur requiri
... - mini teri in iudicis,& importati actionem hominis , ad Infligendam paenain, quod ex
..., ha se dicit telitentiam ferendam, non latam. . p.ria Allertio IV. Praecitatas paenas ex vitum rata . sed rIur' praeallegatorum non incurrit,qui nos A . gotiationem per alios exercet. Lessius lib.
II a. cap. sto. duae t. uolina d. disp. 3 a. Ioan. Lemus nes Medina de Ressu. civest. 3O. art. a.
V . Probatur auertio primo, quia, cum lexcpmd illa paenalis fit odiosa, non est extendenda ultra casum in iure expressum, sed in dispositionibus , quibus Clericis , vel NIon eis interdicitur negotiatio non exprimitur Megotiatio per alios exercita, ergo ci Conlirmatur, quia ratio prohibitionis est, ne animus Deo deditus negotijs occupetur se dii trahatur saecularibus, sed haec ratio cessat in eo, qui per alium negotiatur, er-Probatur secundo. Deterius est statui
Clericali exercere munus Macellarii, ac TabernarIJ,ac sit exercere negotiationem,s quidem illud, dc magis vilius est, ta magis distrahit , sed iura tantum prohibentClericis munera Macellaris,& Tabernarij Per Propriam personam, ut patet in clem.
I. de vita, di honestate clericorum ergo &c.
x et Anertio v. Extra casum explicati generis venditionis, & emptionis, quo scilicet res aliqua emitur , ut clemde vendatur immutata pretio lucrativo, possunt Clerici,&Religi m licite vendere, dummodo. saluetur aequalitas, aliaeq, leges requisitae ad rigorem Iustitiae coniiuuotiuae, & legalis, si quae est i quintinnao,qtrandoq; etiam in casu explicati generis licite id possunt praestare, dummodo tamen res Illas, quas vendunt, non acquisierint ex sine lucrandi. Probatur assertio;quia emptio, di venditio ex genere suo Iacica eii, & non mala,
ut late probatum est supra, sed quotiescunq; non eit ex fine lucrandi modo supra explicato, non redditur etiam mala respectu tacticorum,& Regularium ex iure politiuo, ergo ex nullo cap. mala ; Hinc
a s 1 on uti mala primo emptio, qua Reli' ligiosi rem aliquam acquirunc, ut ipsam
elaboratam propria arLe, dc in opus aliquod commucatam malori pretio vendant
ad sui, monasterisq; congruam sustentationem; sic antiquitus Monaci spoi ias,lloreas teste chris lolvo conliciebant,risq; vendi-- tis se ipsoru in pretio sustentabant f nam comm ' haec vendum non eli propria negotiati
dion est mala lecundo emptio, qua Cleis
ricus uuas emeret, ex quibus per suos operarios, vel famulos vinuin conficeret . &Poste.i vcnderet lucro maiori percepto; nam sic non venderetur res immutata, prout requiritur ad genus negotiationis prohibitum , &licet Molina tr.ict. a. disp. Molina:
3 q2.,alterat talem uuaram emptionem, sevini venditionem per Epichelam computandam esse inter negotiationes prohibitas, nihilominus ex suo arbitrio hoc statuit,ta contra iuris dispositionem, quod statuit Ericheia in paenalibus legem non vile extendendam '*vltra casum a iure expressum iec ultra ge- 2.5ι ,.
nus prohibitum, de Epichasa in fauorabi- ,- - -
libus potius est inducenta,quam in odiosis. Mi S. Non est mala tertio,nec inter genua ne- a sgotiationis prohibitum computanda, conductio alienorum agrorum,quos Ecclesiasticus per operarios coleret, & seu stus imde perceptos venderet, quidquid in comtrarium asserat idem Molina loco citato anam in primis lucrum non acquireretur ex re immutata, sed ex fructibus suorum arte, & labore de nouo productis. Deinde conductio, qua talis est, non est illicita, nec prohibita Ecclesiasticis, secus neq; lisceret eisdem ad excipiendos fluctus ad congruam sui sitsi eruationem necessarios; supposita autem conductione conductor etiam Ecclesiasticus facit fruetus suos, non minus, ac si eosdem exciperet ex fundis beneficis, vel bonis patrimonialibus,sicu- ti autem,si fructus ex benefitio, vel patrimonio perceptos vendat, non dicitur pro- .isi tprie negotiator, nec incurrit paeuas con- gumenta tra Clericos negotiatores coniminatas, ita, asinu
nec si vendat fructus ex agris conductis exceptos negotiator in rigore censenuus est. Neq; dicas per talem conductionem, huc. tuuinq; venditionem succlesiasticos non minus distrahi ab obsequiis Diuinis curisq; spiritualibus, ac distrahantur per rigorosaiu n go iacionem , adeo a non minus
hanc, quam illam cadere sub allegatis iuribus prohibentibus; contra enim impugnaberis , nam in parualibus non valet a
gumentum a simili, nec a paritate rationis,
ta ubi in lege paruali unum delictum ira
certo, & determinato genere exprimit non est extendendum a.l aliud delictum non contentum in tali genere, quamuis hoc esset quandoque grauius, di haberet easdem rationes, & deformitates , quas excludere intendit lex prohibens: & ratio ell,quia odia semper sunt restringenda, & non extendenda ultra delictuin expressum; neque item obstat, quoatalis conductor Ecclesiasticus teneretur ex
eisdem fructibus gabellas soluere; non o
stat, inquam; nam ex hoc dumtaxat sequitur, quod cum illi fructus sequantur naturam tundi, sicuti fundus utpote saecularis non gaudet immunitate, seu exempti ne onerum, seu cabellarum , ita nec ga
deant fiuctus ex illo prouealente i no enim
165쪽
enim ex eo,quod landus sit locatus Mesesiastim, fit Ecclusiasticus, sed sequitur na- turam sui Domini principalis I per hoc tamen non inducitur ratio negotiationis in contractu, in quo non est. Hic tamen aduerte , quod, quamuis talis conductio,& venditio fructuum non veniat sub ali gatis iuribus, & sub ibi comminatis paenis, valde tamen indecens sit. Se indecora ita. tui Ecclesiastico, eo quia personas retram hat Deo deditas a cultu diuino; unde iure merito hoc genus conductionis, & venditionis ex fine praecise lucrandi prohibitum est per alia iura a I.quail. I. i. ex concisi carthag. I. ct . Non est mala quarto emptio, & venditio etiam rei immutatae ex fine lucri, quando fit ex necessitate sustentationis ei uidem Ecclesiastici ementis , & vendentis, vel monasterii maxime indigentis. Ratio ex eo deducitur, quia lex intendit nimis auidam ,& anxiam Ecclesiasticorum cupiditatem lucra supersua acquirendi amou
Te, quando autem necessitas urget, non
praesumendum est , quod Pontifices ita arche voluerint amouere, eo quia in hoc non est nimis anxia cupiditas; quod confirmari potest ex ijs, quae diximus sub tit
Io,Alienatio scilicet eximi ab incursu padimruin eum, qui contra iuris dispositionem vendit. seu alio modo prohibito ali nat bona Ecclesiastica ex aliqua urgenti necessitate, eo quia mens Pontificum prohibentium fuit tollere facilitatem Ecclesia lacorum alienandi, quod non euenit, quando vendunt, seu alienant ex necessitate; tunc etenim per quandam Epichaeiam praesumendum est, non includi alienationem in iure prohibitionis. Non est vitimo sub paenis iurium prohibentium negotiationem Clericis inclusa negotiatio semel, aut bis facta, eo quia ills
paenae sunt coutra exercentes negotiationcm propriet autem non dicitur exercere qui semel , aut iderum negotiatur. Adde , quod per unum, vel alterum actum negotiationis non it .i amouetur animus ab ob
seqvijs, de cultu diuino, ut indueat cul-Pam proportionatam grauibus paenis impositis; quinimmo, cum illa sit leuis(leuiter enim amouet) gravibus illis paenis non potestiubiacere .
Diluuntur nonnulla dubia ad primam , & secundam
ra vendi possint res in spe SUMMARIUM.
Propouitur statur discultatis. I. Venditiones rerum in spe posui esse, HI -- ditionata vel absolvia . a. Eu tinctiones varia spei, sub qua rex vendinet
Vendationes rerum sub De eum conditione defuturo licita funi, non fortiuntur tamen C fectum iis par eata conditione . 3. Licita est venditio rei sub spe proxima,non rum remota ,facta avo utδ . . Discarimen inter venditions hareditatis non dum delata , in tantum sub spe, o renai timem praua nondum capta,sed tactum sub spe capienda . s. Si spes,qua vendit tir sit proaima, reddatur
tamen remota ex incuria venditoris, ipserinduor reuelar compersare, qNantum spei i ta indiatio prudentum aestimatur. 6 1ispex adimpleatur, C νenditor Contradat pradam emptori, tenetur ad compen an- dum totum id, q-od emptum fuit. I. comperesanda ei in hoc casu fecundum valorem, quem habebas pro temo eiqvo Pr
da capta fuit, si ei at ex ili, qua statim
exigunt con umi. g. Si autem ex iis, quae non exigunt 'atim con- fumi,etemptor fuisset illam conservatulas, tunc compensanda νidetur secundum Fa-Iorem pro tempore restitutionis. Ibid.
Isquisitio prima.Cum dictum fuerit praenot. r. huius tit. contractus In nomine rerum, qum vendi,
vel emi pollunt,venire bona non solum praesentia, sed etiam futura, Titius Piscator,vel Caius venator vendunt tertio emptori ea, quae ille uno iactu retis capiet piscium, iste, que unica determinata die acquiret animalium,vel volucrum Per v nationem. mritur iam, an talis venditio licita sit, di valida, quod est idem, ac quaerere, an vendi licite pollini res in spe. di quid in hisce, & similibus casibus peragendum , siue aliquid captum fuerit, siue nihil . Pro quo uerte, huiusmodi venditiones de re. Ehus sub spe, vel posse esse conditionatas , quatenus res illae vendatur, si aucupentur via percipiantur , ut suac in I. nec emptio f
166쪽
de Datrahenda emptione, o I. t. versic. u.
c. dem demo I.;ves absolutas, quam
eenas vendatur talummodo absolute spes illarum rerum , siue capiantur, siue non capiantur. Porro spes illa, vel potest esse de re certo moraliter, vel probabiliter m- ura, qua ratione dici potest spes proxima, de cum fundamento, vel de re non ita pro- habilitrum futura, qua ratione dici potest remota, de sine rationabili iundamento, Item illa spes potest esse moralitcr certa
. Maelis secundum se, quatenus si exerceantur,quae - - e- fieri debent moraliter sit reducenda ad ac tum, sed incerta, seu incerti exit respe,' etu venditoris, quatenus non adimpleat. via nolit adimplere ea, quae praestare temnetur ad executionem spei. Tandem vel venditor adimplet, & capit, sed non reddit emptori, vel adimplet, sed non capit. His positis. Respondeo primo,venditiones rerum sub spe cum consitione de futuro licitas esse, di validas,sed non sortiti effectam, nisi purificata conditione . Probatur,quia ex uno cap. Tenditiones sub conditione non repugnane iuri,v t tradunt conformiter ad om-Iua iura late, ta communiter Doctores, ex alio per mutuum consensum in tali coluracia nullius ciatrahentium laeditur ius, siquidem,si nihil per iactum retis,vel per vena.xionem capitur, scum contractus per non implementum conditionis dissoluatur, 3 emptor remanet in suo iure pretii promisesi, venditor in iure, quo Prius erat, seu Potius in negatione iuris ad res, quas non
habebat, nisi sub spei re si laborem suum impenderit, debet infortunio suo impu- ., k-,- xares cum labor ille impendatur in fauci. -, sia rem eiusdem venditoris, non emptoris,ad-- .. capiendam scilicet praedam, ex qua possit percipere pretium ab eodem emptore a
ra terra, non enim-conduxit operas piscatoris, . - his vel venatoris ad sibi venandum, vel pistatutis, candum , sed tantum comparauit ius adtab. habendam Praedam, si quam acquireret Neapro piscator, vel venator, nec pretium statui. -- . tur pro labore, sed pro praeda ex suppotatione , quod aequiratur.
Respondeo secunde, a Licita est venditiores sub spe proxima , seu cum fundamen to facta absalute, secus vero, si venditio siecei sub spe remotaieti siue rationabili fundamento . Probatur prima pars; spes illa, cum sit de obiecto certa moraliter, vel sabeem probabiliter futuro,est pretio aestima-hilis, ergo licite poterit vendi, de pro illa Pretium acquiri . Antecedens probatur, quia spes illa est cum electione mediorum; ta finis adhibitis illismedin regulariter solet obtineri, sed executio illa mediorum, quae est actuale exercitium artis, industriae tapplicatio, & labor ille impensus , quinimmo , dc estems regulariter obtinendus sunt pretio aestimabilia Lergo spes illa d c.
deq; obstat, quod quandoq; finis,seu prae-
dae captio non obtineatur; non obstat, inquam , quia hoc omnino per accidens est, nec tollit rationem venditionis, nam venditio solum respicit absolute spem praedae
moraliter obtinendae, eum electione me diorum ad ipsam,quae spes a venditore de terminate,& absolute transfertur in emptorem , & opera impenduntur in fauorem ipsius . per quod adimpletur totum id, quod intentum fuit in celebratione comtra tua, unde, si postea praeda non capiatur, hoc debet imputari in tartunio emptoris, cuius nomine factus fuit iactus retis, de inita illa die venatio, ea proportionali ratione , 'ua imputari debet infortunio extrahentium,quod in extractionibus,quae fiunt Genuae in electione Senatorum , dchie Mediolani in ludo mox indueri proreparatione montis D. Ambrosij illi non electMisa exeant, qui ab eisdem extrahentibus mo-runt seletii ; hi etenim non determinate S - . emerunt pretium illud, quod assignatur Pro singulis extractis ad proportionemra pretij ab eisdem extrahentibus taluti, sed nosolummodo spem acquirendi illud prem reparantium, si in extrischione illi coligerint,quos ipsi extrahentes elegerunt i neq; dicas ex hoc sequi venditionem illam lare condiisti natam i contra enim impugnabetis. quia illa conditio non afficit venditionem illius spei, seu iuris, sed assicit solummodo consecutionem pretis assignati pro illis, qui diuinant eos, qui extrahuntur, undo non purificata illa conditione diuinationis extrahentes non consequuntur illud pretium assignatum, non tamen per hoc
tollitur, quin subsistat illa venditio, cum ipsa sit absoluta. Dices; non subsistit venditio haereditatis p d
factae ab haerede, vivente adhuc eo, cui rat ne msuccedendum est, eo quia adhuc delata non est, ut habetur L i. f. de bared , vel act. vend. ergo nec potest subsistere vendiistio rerum nondam per Piscationem, vel
venationem acquisitarum, sed tantum sub spe actuirendarum. Consequentia probatur. Ideo luereditas nondum delata vendi nequit ab haerede , quia venditor adhuc nullum habet ius in eadem haereditate, sed etiam venator, vel piscator nullum habet ius in praeda nondum capta, ecgo dcc. N que huic instantiae responderi potest,quod venator, vel piscator non vendat praedam, sed tantum spem ad ipsam; nam etiam dici potest, quod haeres non vendat haereditatem , sed tantum spem , seu ius illud, quod . in ipsam habere potest . Sed contra pruno sDeganda eii consequentia propter disparitatem rationis in iure fundatam; nam lux specialiter irritat venditionem haereditatis nondum delatae factam ab harede, eo qui, vivente adhue testat a dominiam bonorum rum eiusdem hqreditatis remane 'apud eundem testatorem; non irritat autem
tus venditionem prs de sub spe capiendi,ti eo quia
167쪽
o quia sinis dominium sub nullius pote.
stat exit, nec in alicuius cederet praeiudibitum , cicuti cederet in praeiuditium tera. toris venditio haereditatis. Secundo tex- imi tus iii d. l. f. de hared. O act. vend. irritat quidem venditionem haereditatis nonis dum delatae, non irritat autem venditio.
Ur nem spei ad ipsam haereditatem, eo quia
pen=i im unusquisque vendere potest, quod habet .sum, .m non id, quod non habet, dc sie etiam venator non potest vendere Praedam , quam pon habet, potest tamen venderet speetia, II,u. ad ipsam. Probatur secunda pars. Spes remota, desine fundamento perinde est, ac si non esset, sed eius, quod non est, non potest esse
empl. dc rati' est, quia ius erigit, ri totum id, quod capitur , lxibuatur emptori, qui sicuti se exposuit p*riculo amittendi pretium, si nihil fuisset captum, ita exigent ratione debet gaudere sorte secundum id totum, quod captum pili ergo in defectiam traditionis debet c*mpensi ri secundum adaequatum valorem rei captae Hic statim insurgit dissicultas, an in due bia hypothesi non traditionis praedae per
venditorem emptori,compensatio fac ted sit secundu valorem rei sapiae pro tempore , quo capta fuit, an vero secundum vas jorem, quem res ipsa habet pro tempore, quo facie da cq ea de compensatio, si fortixes illa creuerit , vel decreuerit in pretio , venditio, ergo spei remotae, di sine funda . Sentim restitutiqnem, seu compensationem faciendam esse secundum valorim, quenires habebat pro tempore, pm quo capta fuit. Ratio ex eo deducitur, quia pretiun rei consumptibilis restituendum est secundum valorem pru tempore, pro quo Prae sumitur dominus ipsam consumpturus, sed praesuinendum est , quod praedam per pisecationem, vel venationem captam Domi-
nento rationalim pote i isse valida venditio. Maior probatur, quia spes sine fundamento est spei inanis, se inanis est spes quam quis habet piscandi in flumine , in quo novit non adesse pisces vel ita paucos, ut regulariter sciat, non posse irretiri, seu capi, sic inanis est spes venandi, si non habe tur media proportionat ad finem
venationis consequendum i spes autem Inanis est omnino imaginaria, ac si non es set. Minor etiam probatur, 'uia per venditionem . sicuti transfertur ius pretii mayenditorem, ita aliquod ius in rem saltem mstraliter proxime potentem poni, debet in emptorem transferi seu qiiod idem est aliquod ius, quod propter probabilitatem euentus sit pretist aestimabile, caete ui
Respondeo tertio, si spes, quae venditur sit proxima secundum se, reddatur tamen remota ex incutia, seu defectii venditoris, quatenus ii, ,enatione, vel piscatione non adimpleat, quae adimplere tenetur, tunc venditor obligatur ad compensandum tantum, qualitum spes illa iuditiqprs den
nus fuerit pm tempore,quo capta est, consumpturus, ergo restituendum est secum dum valorem illius temporis, Maior Proebatur, quia valor rei supponit, dc smai exilientiam eiusdem rei, undi sicuti rei, quoad existentiam deficientis nullus est valor, ita eiusde, praut iam defecit nullum
potest esse augmentum i vel decrementum valoris,ergo rei consumendae valor attendendus est secundum aestim tionem,qtiam is,
habet , quando exiuiti de consumenda elli t misi
non secundum augmentum, vel decretnenis
tum, quod habitura filisset, si perstitisseticum non persistat, nec permansura praesumatur. Minor etiam probatur, quia pi- tu . disces,& animalia in venatione capta regq-
Iariter fere statim eqnsumuntur. Quouq sl l supponas in venatioq* illius diei animal
tum attentis circunstantiis, di quantitare pretiJ, vql soluti, vel eonuenti aestimabi- aliquod vivum captum fuisse, quod domi- Dia D tur, vi clare deducitur ex I. si iactum de nus fuisset ad longum tempui conseruatum ' gete ph, de ratio euidensessi quia ven-Γ'thditor se obligando ad tribuendum emptor si totum id, quo per vilicum retis iactiam,
theta icta vel per venationem ynius diei capiet exara iusti, iustitia commutatim se obligat ad diligeneia com- ter iaciendum rete, de illa die venandum; talis enim inter ipsos conuentio habet saltein rationem contractus in nominiti, perinde enam est, ac si emptor diceret, Do, νιfacias vi sed ex laesione iustitiae commutatitiae oritur obligatio compensandi id, in quo fit laesio, ergo dcc Respondeo quarto; si spes adimpleaturi quatenus pes iactum retis, vel per vena- nationem aliquid, siue magnum, siue par
uum capiatur, sei venditor non dat iuxta conuenta praedam emptori tunc obliga-etur venditor ad compensandum tantum , Ruantum illud iam captum aestimabatur.
Lolligit ut ex eadem i. se iactum g dea I. rusi & quod pro illo tempure fuisset ma,
orem valore in consecuturum . tunc dicendum arsitrer restituendum ellae pretium iuxta valerem , quem res habet tempore
restitutionis; ratio est, quia quotiescunq; res perseuerat, si contingat ipsius pretium crescere, vel decrescere, crescit, vel decrescit emptori, nisi decrementi iniusta caus fuisset venditor, ergo i cum res debuisset perseuerare,& m a perseuerauerit ex causa venditoris, ex iustitia tenetur idem venditor assumere in se omnia onera in tauorem emptoris, quae sortita fuisset eadem res, si perstitisset; qui enim causa est non perseuerantiae, causa etiam damnorum, est . quae ex non perseuerantia sequuntur. Au
168쪽
tractibus minimi transferri ab eodem MaorEliceat, tanquam si nihil factam sit; quam legem Glosa ibi, Bartolas, O Doctores commmuniter acceptant.
Respondeo secundo; Si idem sit Actoridc gradat potentiori actionem in rem litigi sam, cessio ipso iure est nulla, & vendit inpaenam mulctatur iactura actionis, seu crediti. Colligitur ex L si cuiuscunque morum
di C. ne liceat potentioribus, cuius rei ibi subditur ratio , aperta enim credentium videtur esse voracitas, qui alios actionum suam
rum redimunt exactores. Hic controue
tunt Doctores, an haec, quae dicta sunt locum tantum habeant, quando cessio fiapotentiori ratione ossicii,& ministeris p blici, an vero etiam quando fit potentiori ratione dianitatis. Stando in iure com- reu, bmuni sentiendum est eum Molina logum h. AI-- habere etiam, quando fit potentiori ratione dignitatis, quia ibi lex indistinctE loqui. raso tur; quod autem lex non distinguit, nec nos distinguere debemus, maxime, cum se. i. ratio finalis prohibitionis in potentiori iis
utriusque generis videatur militaret. Haec tale. item, quae dicta sunt in utraque responsi ne locum habent,sivo talis cessio facta fuerit cum detractione iuxta mensuram inis certitudinis euentus litis, siue considerata
praeelia re secundum se s iura enim indistincte loquuntur. Respondeo tertio; si Theodoricus sit x Reus conuentus, remque litigiosam alteri vendat scienti rem illa esse litigiosam comtractus est omnino irritus,& emptor tene tur pretium Filao refundere, & venditor eandem similem luantitatem eidem Visco applicare; si vero vendat ignoranti rem illam esse litigiosam, contractus quidem nullus est, sed emptor non amittit pretium,quod ipsi est rellituedum, quinimmo
etiam acquiret tertiam partem aestimationis rei. Colligitur maniselle ex I. On' mus et de litigiosi, , et consentiunt G osa Clota ibidem, Baldas, di omnes fere Doctores. Ex BMus. quo autem proueniat, quod, si vendens fit Reus, teneatur ultra restitutionem pretii faciendam emptori refundere Fisco aequa- votest esse superior, vel ratione praelatio, Iem quantitatem eidem pretio, in casui: Ln: - a. a Lin quod emptor fuerit conscius contractus
litigiosi, vel tertiam partem aestimationis eiusdem rei eidem emptori, & reliquas duas Fisco iuxta multorum sententiam, finon fuerit conscius ; non veri, ad haec teneatur, sed tantum ad restitutioneem, .
f. II, An vendi possit res litibus subiecta is UMMARIUM,
Status discutiatis is casu particulari. I. Diuem status, iuxti quos examinari potest
discultas. a Actor in lite cedens fuam actionem alteri etiam aquali per venditionem, invalid cedit. I. Si cedat potentiori actio vem , di celsio ipso iure est ualia, di in panam mulctatur tam ctura actionis , seu crediti. q. t Reus conventas rem Iitigiosam alteri vendat silenti rem esse litigiosam, in contra inctas omnino irritus est, in emptor tenetur pretiam Fisco refundere,in venditor similem quantitatem eidem Fisco applicare. s. Si vero vendat ignoranti, contractus quidem nullus est, sed emptor non amittit pretium, quInImmo tertiam partem anima lanis res acquirit. Ibidem . I r I uisitio ferenda . Theodoricus rem Pinsidet, vel praetendit varijs subiectam litibus, a quibus, ut se eximat, vendit tandem rem tertiae cuidam personae facta Conventione cum eadem tertia persona de determinato pretio soluendo i uaeritur,
an licita, & valida sit talis venditio, quod idem est, ac quaerere, an res litigiosa possit licite vendi. Pro quo.2 Aduerte in primis, in exposito casu, vel rem litigiosam vendi detracto pretio ad mensuram incertitudinis euentus in lite,ci expensarum in ipsa habendarum, vel vendi tanti, quanti res valet secundum se non considerata ratione litium, incerti tu diuis, & expensarum, nulloque detracto , pretio ratione ipsarum. Deinde res ipsa. ID. is litigiosa, vel venditur personae aequali ei-
p. o. dem venditori non habenti maiorem au - I- - ctoritatem, nec ullam superioritatem, veI
D personae iuperiori, quae adhuc dupliciter
nis in nobilitate, diuiti s. aliaque aliqua Praerogativa, vel ratione ossita , de aliculas ministerii publici. Tandem vel vendens rem litigiosiam est Actor in lite, vel in cadem Reus conventus. His positis.
Respondeo primo x Si Theodoricus sit
Actor in lite, & per venditionem cedat actionem, quam habet in rem litigiosam tersonae etiam aequali illicita est, de inuada talis vendit . Probatur responsio ex I. lite pendente C. de litigioses, ubi dicitur, Actiones, qua in iudiciam deducta sunt, vel res, pro qui
bus Actor a Rdo detentis intendit in comunis Oam personata,vel extra Mam donationibus
vel emptionibus, vel quibuscunt e a in con-
pretii, si ipse vendens fuerit Actor, id exi- et, T
itimo ex eo fieri, quid Reus praesumitur possessor eiusdem rei venditae, adeoque transfert in emptorem fortius ius inprae. iudicium Actoris, quod iura punire intemdunti Actor ve transfert solummodo actionem sine possessione, cum ipsam illa non habeat, adem, non videtur ita grauim ter puniendus, cum hoc non cedat in prinuiditium ita graue actoris eiusdem.
169쪽
s. m. De venditione rei litigioste in omni casu.sUMMARIUM.
Status coutroversia expositus mea, parti
Licita est venditio ,Dii alienatio rei litigiosa, quando o necessaria. a. Item quando est uniuersalis . Ibidem. Item quando Iuc ex debet licentiam. jbidem. Item quando ceditur, di accipitur dotis nomine, O donationis ante nuptias. Ibidem
v squisiuio tertia. An eidem Theodorisco siue fuerit Acioriue Reus in nul Io unquam casu liceat rem litigiosam vendere, seu accepto pretio in alium transferret Certum omnino est, posse licito actionem, seu ius, quod habet in eandem res' accepto iusto pretio in partem, seu alte. rum collitigantem refundere,siue per cecsionem, siue per venditionem; nam prae allegata iura intenderunt dumtaxat aura Ere pendente lite praeiuditium collitigantium, quod oriret ut ex venditione facta ab alter' tertiae personae, sitie coniunctae a
siue extraneae, ut clarus est textus in dicta
. l. te penden e c. de litigiosis , hoc autem praeiuditium 'non oritur, qudndo ius ab uno collitigante in alterum transfertur, viperie patet; unde iure merito silosa in in eadem l .eens mP de litigiosis F. tra' iactionis, ct . d uisionis, dicit liceret ira factionem cum eo, inter quem , & transim gentem res posita est in litigio, & in diui. sione haereditatis in qua sit lis, unum com
haeredem posse' alteri cedere. Difficultas igitur disquisitionis est in ordine ad aliosa collitigalitibus Respoiij licere in duobus, vel tribus
casibus. Priino quando talis venditio, seu alienatio est neces laria Baetolus in I. damai S. si vicisas de damn. infer. Secundo, quan do est uniuersalis, Socinus ret. Io. Tertio quando iudex debet licentiam Socinus, qui supra. Addi 'etiam possunt casus in iure Permissi in I. censem iis c . de litigiosis, quando scilicet huiusmodi res ceduntur , vel accipiuntuti do is nomine i vel donationis ante nuptias. Probatur prima pars, quia
iura positiva relpiciiunt soluminodo rationes liberas, nec obligant ad ea adimplen- evras da, qua iure impellente, ver alia causa ianua re urgente adimpleti non pol sunt i non enim lex praecipit impossibilia, nec Ius sibi ipsi sontrariatur, ergo, si v c sitiri,scii at natio rei litigiolae ex aliqua causi est necestaria inon venit sub dispolitione iuris prohibentis ; hoc exemplificari, & explicari potest in tute, quo Prohibetur alienatio rerum
Ecclesiasticarum, quod ius non se extendit
----, ad ea, quae vel ministerio judicis, vel alia causa ex necessitate sunt a sienanda, ut Iate vidimus sub tu. lierumatio honorum Ecclesiasticorum. Confirmatur,quia causa finalis prohibitionis fuit ad tollend*m praeiudicium alterius collitigantis, quod prouenit ex prauo affectu, seu voracitate vendentis , qui alios actionum suarum redimunt exactores, vs Patet ex iuribus ali
gatis, sed quando venditio fis ex neces ita te , non Prnuenit ex prauo inretii. seu voracitate , qrgo 'et in particulari necessaria est venditio, qua res litigiosa rencta fuit alicui cum onere alteri ipsam tradendi tanto pretio, si hic illo pretio velit acquirere . Item venditio, qua quis cogitur ministerio Iudicistac. . Probatur secunda pars. In venditiosae actionas, seu rei litigiosae cum aliis omnifariola
bus bonis non litigio iis, quae quis pollideticessat quaecunque prael unptio traudis in damnum 'alteri in collitigantis in re liti,giosa, ergo cessat quaecunque iuris pr*hibitio. Aqtecederes probatur, quia mmo re, praesumitur vel le te rebus suis, scu uniuer- pias litate rerum sutrum, quas iure, & pacifice deis r uidet priuare ex fine praecise illudendi Deues aduers rium quoad aliquas res tantum, in quibus inter lavissidem,quini in Q c'n-
coluitanter tantum praesumendum eit has vendere, non principaliter. Confirmatur .Ibat paritate iuris patronatus, quod qua inuis di a.-W-
non pollit per te specialiter vendi quia est fu i di contra iuris dispositioilem, potest tamen vendi, seu alsenari generaliter, scilicet. - reum uniuerlitate bonorum eiusdem patroni. P aiaus dec vi. in I. i. infin. prmci . de oficio eius cui max. csi Bartui. in L hanc pe legem is de con rabenda erit. , ct m c. cvng tiro. Iisculum de iure patron. ergo etiam quamuis parsiarum res litigiosa ex tur is dispotiti die secunduissie praeclbe non pouit vendi, eo erit tamen vendi cum vni tersitate bonorum ' Probatur tertia pars, quka i ante facultate . seu ministerio indicta arbitraqtis ex cognitione caulae pol se vendi, tollitur et ii
quaecunque rationabilis suspici q doli in
damnum alterius collitigastis, 'uinimmae auctoritas eiusdem Iuditas fortius ius tribuit vendendi, ergo dcc.
s. IV. An ossicia, de bona publica putat vendi .se MARIUM.
Bona publica non possunt per priuatas per
Tossunt tamen ex iussa causa vendi p . Principes, seu Magistratus . t. Regularit r, et attenta pracher attolle domi- .r mi nequeunt Principes oscia publica vendere. i.
170쪽
et ossunt tamen ear iustis causis ex tacito Mi stimari potest consensi e , ut Princi nee t publicd consecu. q. haberent potestatem dissionendi
dem rancipum. I. . sed solum nixta malus bonum ipsurum Rei. -- . . . . putili maius auriem bonum est eius I M
TII uisitio quarta, An bona,&ossicia dem, ut distribuamur iuxta maiorem dii o prum i a pulsint licite per Principea a gestatem personarin, & iuxta merita iratas vendii seu i iram ori uniuscusti, non iuxta pretium s hoc etenim
phita haec per priuatas person propria, ut plurimum respicit solum commodum, priuata auctoritate vendi est verssas sp- eorundem Principum; illa autem distrino luce clarior, nam ad bona publica ha- butio utile totius communitatis, cum exhent ad summum merum, & simplicem ipsa sequatur disciplinarum, & bonarum usum mmulative cum alius personis talis uvium cum, iustitiae splendor, boni com-c tu tis, seu Relptublicae, non dispyprumum munis ardor, & sine ipsa illa omnia te-dommim,'uoad ossi ia vero, nec talem pescerent. vlum, nisi eisdem conferatur, vel per Principem, vel per publicas Potestates. In ordine igitur solummodo ad Principes, leu Magistratus locum habet disquisitio. Pro qua
Haec,quae dicta sunt, procedunt de ven' d. datione eorundem ossiciorum secundum. ex defectia dominis absoluti respectu vendentis i non est tamen negandum s
P8SP e iusta Mic etenim prauumendus est tacitus, Mimplicitus crumiensus populi, seu Reipublicae s Couditiones autein , qu Acopulative Ilatim requiruntur sunt; primo, ut non vendan Crans Ptur, nisi ex maxima necessitate eluidem eradit, is Reipublicae, vel maiori utilitate ex tali ne Uenditione resultante excedente damna si u. eiusdem venditionis: secando. vi vendan. - ' ' a P batur, quia exceptio quoad unum tur solum dignioribus, quantum fieri po-
Ies non sunt . sicuti ille unus . ex vis iretrivi gnis,uel minus dignis graue sequatur Reipublicae damnum i tertio, ut vendam moderato stipendi ne scilicet detur occasio emptori, ut multa inique extorqueat ad se seruandum indemnem.
Dixi in responsione, quod a fortiori di-
causa licite per Principes, seu Magistratus vendi, seu alienari. Probatur primo ex sed cessus Ude contrahen. emptione,ubi dic, cur , quod nemo priuatus vendere pote. res prumblicis usibus destinatas , ergo Princeps, leu fungens munere perionae publicae Poterit easdem vendere. Consequen-quoac
Ira non sunt, siquit ille unus, ex vulgatis iuri M. Secundo quia iusta interueniente calva possunt Principes Castra, & Ciuita.
tes vendere, ut docet CouamulaI in c. cum
pactum de pastis, ergo a fortiori poterunt vendere forum,viasque publicas in eisdem
nentibus calamitatibus , vel ob alias simi. gatam, nam ipsi nos accipium iminedimoles causas coferentes ad maiorem eiusdem. talein auctoritatem a populo, tili Repub., Reipublicae utilitatem; haec enim calami, sed tantum a Principe leti certe non potest
ratum reparatio, seu Reipublicae utilitas praeponderant incommodis, quae oriun. tur ex earumdem rerum public ruata venditione.
Respondeo iecundo, non posse Princi, pes , aliosque non cognoscentes superiorem inlicia publica vendere, seu alienare, quod a fortiori dicendum est deministris Principum habentibus solummodo aucto- ALII LIP Di luci, in maepenuenterritatem dependentem , de delegaratria . Sed de his alibi fusior occurret sermo.rrobatur; quia Principes no habent dominium olficiorum Reipublicae absolutinn, di dominatiuum Ad tantu gubernatiuum, seu, ut alii loquuntur , absoluta iurisdictio. nem, non tamen absolutum dominium, ergo non possunt de illis pro suo libito diseponere vendendo, sed tantum distribuendo iuxta modum potestatis acceptae , seu a Republica communicatae. Antecedens probatur quia tota potestas Regis,)vel proximo, vel remote derivata est ex e Dpresso, vel tacito conse u populi; nullus autem populus, nullaque Respubli ca exi . maiorem auctoritatein, ae habeat in se ipso, illis conferre; quinimmo isti etianae stantium allegatis conditionibus non vi- Nesis;
dentur regulariter posse talia officia ven. dere sine expressa Principis auctoritate, dc ratio est, quia isti dependentes, seu de- legati habent solam administracionem, non cum plena potestate, sicuti habent 'UM Principes absoluti , & independentes. F. U. An vendi possint bona secundum se indisserentia. SUM M ARIMM,
Ratio dubitandi evenitur. I. Uara statui, iugia quos potest examinari. Licet cuique res Iaas indisserentes Pendere,