장음표시 사용
81쪽
H i p Ρ o C R. A P Η o R. naturalis accessione accrescat: proptereaque iis plurimo nutricatu e is opus ratione esuras ct lucrementi: alioqui compus absumitur e xus ct exhausi ratione, 9 ouxus imprasenibus vero caloris exiguus eresi quo sit ut paucis δε- mitibus egeant, quippe a multis extinguutur facile inde adeo senibus nε ita sunt febres acute, que non ta celeriter,nec continenter,vehementer mourntur que tria requiruntur ad morbum acutum9quam in iuuenibus stigidum enim est eorum corpus propterea omnem iustammationem facilius se-rμπt senes quam iuuenes feam qua in pulmones atque thο- racem cadit exceperis: quae enim inflammatio senes fatigat, vehemens esse nequit quod thi issis calor paruus sit in mole, ese
remissiu in qualitate. Q qanquamsi aliqua febris ardens mnes curripiativon potes esse non periculo senibus tum quia fulle corpus a proprio temperamento longius dissit: tum quia causa qua illam acrendit, validior est, tum quia in s nibus ιires sunt debiles. a P H O R. X R
VE'tres 'eme ct vere natura calidissimi sunt,smnique longi mi. st circa iis temporibus alimenta co sis a dari debent. Siquidem plus natiui caloris habent pluribus igitur alimentis egent Argumento sunt atates 2
Non parum ad victus rationem recte instituemdam anni tempora conducere demonstrat haec sentcnti .Per autem iiitelligit Hippo. non solii ai
82쪽
s 8 C T I O. P R I M A. entrem propriὸ appellatum, hoc est , ventriculum,
verum etiam partes nutritorias quae sunt circa ipstim ventrem. Hyems vero lila accipianda,non ut circum
scribitur ab Λstrologis,sed medicor uati more ino celi, ubi iam frigus est. Sic ver sumendum hoc loco non Astrologorum more , sed pro vere ineunte de accede ad hycmis naturam,hoc est, frigido adhuc. naturae nomen valde sit ambiguit tum apud philoiophos, tu apud medicos hJc intelligemus τίὼ φύσιν,cam dici facultatem qua gubernamur. Q facultas, iubstantia est caloris natiui, quς posita est in saguine piritu,& t erea humiditate. Natura igitur id est,calore innatoiunt calidist . ventres vere & hyeme. Si mom-:bi sunt longissimi hyeme , non propicr longissimas noctes , , sed quia calore nativo sortiter agente som--ni materia plurima est Haec autem nil aliud est, quam. Vapor a sanguine, spiritu, aerea illa humiditate, qui vapor facit somnos logissimos & suauissimos, non io- .lcim ob multitudinem, sed etiam ob consistentiam & qualitatem, quia scilicet multus est benignus & ps Paerea crassior hyeme quam aeliate. Quod ad calorcio attinet,copiosus est hyeme, quia copiosior ea materia: praeterea fortis & robulf his quia tu est coactus & cola lectus. Cogitur porro ac iii corporis profudum refu- it tribus de causis. Primum ob circustans frigus e Gernum : deinde ob noctes & tenebras. Nam quem-- admodum aer lucidus calorem nostrum foras euocat
ε ac dissipat : ita tenebrosus eundem calorem intro cogit ac repellit. Tertia causa est somnus , qui ma- xime concoctiones iuuat , quod videlicet per eum ' calor naturalis interiora petat. Ob has igitur cau-
ςum sit ςalor copiosus&robustissimus , a quo
83쪽
plurimum substantiae absumatur&: dissipetur: vita
autem nostra ablatae substantiae adiectione ins autGtur ac seruetur,alimenti plurimu exhiberi debet hye me. Sin milius calor quidem ille plurinius & robustui, ubi intro coactus nihil pabuli reperit,contabescit , reta frigescit & offenditur nostrum corpus. Minuta ergo
caloris natiui substantia,minuitur noster calor: unde minus appetit homo, peius concoquit, peius sanguibficat,& excernit.Contra si detur fatis alimenti,fiet n litrae robur firmum,magis appetet natura,mchiis con-
Oquet, digeret, sanguificabit &eχ cernet. Proinde hinc fit, ut plurimum euacuatis somnum prohibeamus, nisi praesumpto cibo. Iam detur frigus vehemes, re Calor nativus paucus. Hic quidem languescere dc corrumpi ab aere externo poterit frigidiore, nisi alimentis instauretur.Ponamus igitur duos, tuorum alter habeat calorem natiuum multum, alter paucum.
Ille valde appetet recte eo coquet, sanguificabit,excernet: hic contra. illum fovebo alimentis multis: hunc vero alimentis paucis & concoctu laci ibus ve stemulta, sementis circa ventriculum, ut pellibus, &c. mapropter non est uniuersalis haec sententia de brutis hominibus, sed de hominibus tantum: neque t --en de omnibus sed de iis solam qui multum habent sanguinis, & ob id multum nativi caiotis. Pueri autem quia calorem natiuum plurimum obtinent, idcirco pluribus etiam alimentis ejent,eademque conficiunt melius. Itidem athleta quia crebris exercitiis
sanguinem auctiorem sibi reddunt, & ob id natiuum
84쪽
praehibenda vi rus quantitate. Quare laberritus a si eurum exhibendum hyeme se vere quam alio temporc Nam iusi es si erum capacitates , uinurum vcntruul λυra. t Boraco cir cerebri: poti mum Uer. alvi, ceu ventris i mors qui a Homine continetur, sitque concoctionuos ubi eme ab occasu Vergiliarum, Gnari m I Lbmi vembris,ad aequinoctium Uernum'. ta' vere, ab quinbuto verno ad ortum Vergiliaris', sunt calidi mae per anti- periptam 9 ex eventu , non omnium quidem animalium ' nec omnium hominum, sed eorum tantum qui selidum haberi orpus, oesucci plenam ct quadrati nominantur calore na-
tuo non quidem x .sedsolo uente: αι enim caloris naiala potest acceSio, novumque in rementum era , alioquinis ortale foret ammai: fluens verb augeri ac incres erepotest, refluxuscilicet ag interiora sanguin- , humilitatis Aerea ex quibus tribus ut ol homo princ prae' habuit, sc ab iisdem proportionem ac propagatronem τι- ra recipit fonde enim generatio, inde conseruatio: Son ni quoque is simi Demein re , quia Sentres calidis mir stemm calor nativus intro aut f ras viam a*ectat, irasomni oe sigiliarum inclinationes sunt, Qt docet GaI. monime t. ad sph. r. i. libr.L Q mobrem ita temporibus emum ρ tribuendum , cui, scilic. t corporis mutatis ' sit ad robur, non ad infirmitatem. nam cum si mutatio a' bore ad infirmitatem, esque de cibis detrahendum, hye- me minus est dandum, aestate plus, s quid dandam. Etenim maior caloris natiui fluentis vis ine I, tu plenine τι i. opus.Id testantur athlet saetates,pori mu ver o pueri, isti quia Maxima habent calidi innati copiam, iri ινιι - .b exercitationem, hi sero aetatis beneficio , pleniore τι via habent. mod hactentu de temperaturis , alair,
85쪽
H1 Pro C R. AP ΗΟ R. temporibus quod ad victus rationem praefribendam attinet, pronunciatum ess ab Hipp. idem de regio. ibus dui ρ, tot Qui enim regiones stili dra incolunt, vorace sint, quia lenires habent calι di imos per antiperistam. Ustoe, ὲωentres Deme ut calidissimi, pituita nihilominus 'eme plurima gigni solet, quam tamen ab imbecillo calore gigni V runt medici. Sed ea reuera non tam gignitur in ventri culo, quam in hepat e ct venis, ad qum partes cum ambien iis aeris stigus penetret, impedit quominus chylus ad hepar Osenus delatus exactum sanguiflcationis ιιι tum recipiat:
adde quod ut ait Hippocr. 9 ma ei sunt longus. 9 pluuia
copiosa tum temporiS. IPHOR. XVI. Yrραὶ παπι δίου tu πυρεταίνουσι Ουφερουσι,
VI tui humidus quum febricitantibus omnibus tum
pueris maxime atque aliis qui tali victu uti consutauere, utilis. Hactenus egit Hl p. de qualitate victus tum aegrorum, tum fanor ram: nunc de qaalitate, tuae dc aegris de sanis conuenit, verba facit: vc enim aegro conueniens
alimentum praetcribas, alimenti qualitas spectanda; primum secundum qualitates pii naas, quia vel calfacit vel restigerat, vel num echat, vel siccat. Vt in febre duce sunt qualitates, caliditas & siccitas, his ergo omponam vietum frigidum humidam. Deinde consideranda victus qualitas secundum qualitates secundas, quibus oppugnemus quae morbo iunt coniuncta. Vt,
86쪽
SECTIO PRIMA. 32 l cum in febre sit non solum calor , sed & obstructio: hordeato, S corii gere potero calorem, S simul apei rire ob 1fructionem. In icitia ratione vidcndum, ut a-j limentum gignat bonum succut facile coquatur,c fi liii tir distribuatur, parum aut nihil habeat cxcrem ii. Quarto conuenici alimentum, si sit aegro suave essit corii actum. CZ ἰcrum vidi us humidus duobus modisi i in eclligitur .aut potentia hum1dus, ut hordea tum ius j pulli: authiimidus aectu de liquidas, ut iuscula, potio- ii nes,&c. Vnde nonnulli volunt praeberi victum, non ii qui revexa humect ci,scd liquidum. Si vcrum specte mus, in febribus institii emtis potitis alimet a liquida, quam qiuae crassiore sunt subitantia. Ea enim L cibus
liquatitur,fici ius minuuntur in icnucs partes & naturae ut concoquat accomodant hir, Celcritus item diasti 1buuntur, bonum succuria faciulat, parum habenti excremeti Optime igitur dari possunt in febribus lita quida. Quanquam reuera Hipp.intelligit de alimento quod poteria humectat. crum qu rei quispiam,
, cum febris es lentia sit in calore, oporicat autem me- dicum ex diametro pugnare cum morbi ellentia, qui
fit ut Hippoc. febricitantibus humidum so im, no etiam frigidum victum conuenire dixerit λ Responde, bimus, Hippocratem ive breuitatis studiosus ei t) peri qualitatem unam,scilicet humidam,significare etiami tefrigerantem. Qui Dadmodum enim posito ca- re satis notatur siccitas, Vc ad quem necessa tib f re quitur siccitas: sic posita humiditate inauditur fri- , giditas , ad quam ut plurimum sieqtuitur humiditas. Praeterea victus humidi fecit tantum mentionem, i habita ratione eius quod magis urget: siquidem sic
i citas dissicilius corrigitur quiam caliditas.
87쪽
Itaque victos non solum humidus, sed etiarii frigidus prodest in Lbtibus. Versim in nostris illud cauendii,
ne plus quani oportet, restigeremus. Harum Cnim regionum ventriculi sunt frigidi: proinde multam colligunt pituitam & crudos humores, unde obstria stiones,& hinc febres Q bd si multum res igeres. laedu-tur, augentur obstructiones & febres. Q Iare exhibebimus mediam materiam,vt hordeat ami&c. Atenim
hoc loco intelligendi veniunt febricantes simpliciterct absolute: hoc est , non complicato alio affectu, ut hydrope pleuritide sanguinis sputo.Nam ubi complicati sunt affectus , qui contrarias habeant indicationes Vt febris &hydrbps ad id quod magis urget, respiciendum,non posthabito altero, curatione que in his contrariae sunt adhibedae. Praesertim pueris crc. Hactenus docuit qualitatem victus cotrariam in aegris: iam in sanis similem & familiarem seruadam cilc do-Cet tum propter aetatem, tum propter consuetudine. Nam pueri egent vidi i humido, qu bd propter incre- meiatum sint humidi sinat. Natura enim eos donauithlamiditate,materia incrementi,& praeterea caliditate incrementi opifice. Altera causa, quia nihil tam repugnat incre mento, quam siccitas. Vnde pueri febricitantis incrementum impeditur, qudd is a febre sic- Cetur. Quemadmodum itaque victum similem postulat aetas, quia exiiseshq aae naturae nobis insunt: eadem ratione consuetudo indicat se seruandum similibus. Est enim consuetudo, acquisicitia natura,vi t flatur Gal. lib.secudo Temp. cap.quinto.Verum quod se victus ratione ab aetate & consuetudine dictum est, id etiam de temperamento naturali, anni tempore,®ione ut monet in comm . Galaetit intelligen
88쪽
Hgdtenis de cona ac quantitate victus, nunc de Farilitate eiusdem agitur. Diatae igitur meabiles, concori ctu Dciles, struct aliena qualitatis emrtes , cuiusmodis infanae, panis intinctin in tu is capi, pugio carnis Olutinae omnibus febre sentiali simplici, nec cum alio assectu complicata laborantibus, s iure ct loco exhibeatur, conferunt&quia aeque pugnant cum morbo, atque naturas dent, cum praeditasnt quatuor qualitatibin iam comm i ratis axime serὸ pueris febre essentiali correptis, conis ferunt duabus de causis, O quatenus morbo contraria rio quatenus natura aegrotantium conuenienter adhibentur. conserunt quoque aliis qui diatam humidam in omni sita instituerunt. consuetudo enim altera quaedam natura est, ita ut quemadmodum quae prater naturam sunt, amoueri desiderant persua contraria, ita qua secundum naturam fulseruari per ilia: unde tria hac,temperatura, aetas ct consuetudo unicam eamque smilem iudicationem pra benti victis autem humidi ram're non tantum alimenta, sed se potum, balneae,aerem hantidum, qaietem O si umintellige. . A P. HOR. x Vir
ον υ etiam semel aut bu,septus minu e se minuerit m ac particulatim Mere conueniat, spectandum
Dandum veri aliquid cosuetudini, tempori, regionib
89쪽
Hippo est. AP Ηon quam de quantitate de qualitate eorum
quae offeruntur sermonem habuit, nunc qualis debeat esse eorumdem modus in aegris demonstrat. Modus autem siue qualitas alimenti spectatur in bus: quia scilicet vel mulcum quantitate exhibetur, aut paucum:vt multum panis hordeati,&c. vel quod multum nutrit aut parum: vel quod Qifertur longi
ribus interuallis aut breuioribus: ndo verd plura vel pauciora, tapius aut rard vel semel cibu praebere
oporteat, distendum potissimum a viribus aegrotantis,& morbi natura, seu morbo ipso. Virium robur inimorbo,qua robur est, eget copiosiore alimento: quia fortior est calor nativus.Sed cum viribus consideranada humorum quantitas & qualitast Vires ergo sunt vel cum plethora, vel cum inopia sue defectu. Sune& vel cum humorum integritate, vel cum eorundem corruptela. Sint vires cum plethora. Vires quatenus sunt vires,egent multo alimento: plethora nullo, aut pauco. Videndum utra indicatio vincat. Vincit indicatio a plethora r siquidem vires internum habent alimentum quo sustententur. Hic ergb exhibebimus pauca alimenta, pauca inquam quantitate, pauca
qualitate, hoc est, parum nutrientia, & longioribus interuallis. Si verb sint vires cum humorum defectu, quia visumque postulat multum alimenti, multum dabimus tripliciter: multum quantitate , multuniri utriens,&ta pe: Iam si adsit vitium robur cum humorum integritate , sequi oportet omnia mediocria; hoc est, neque tenuiter, neque plenὰ est cibandum. At, si sint validae vires cum humorum corruptel :sumpta utrinque indicatione dabimus multum cibu,
boni succi, di saepe. Vires enim robustae edm noli habeant
90쪽
m uoto egent alimento & frequenti.Praeterea,vtili aliquo succo opus est, qui corruptam illam mate iam possit temperare hic conuenire poterit ius pulli,hoi dea tum Nam praeterquam quod satisfacient viribus, contemperabunt etiam humbres corruptos. Sic itisanis, lac, siue serum lactis corruptelam humor uni temperat: necno lac asininum in albis puellarum coloribus,& suppressis mensibus. Ab his etiam hon dissentit, qu bd Auicetinas in peste sumi iubet multum
alimentum boni sucei,& frequentioribus .interuallis: qud materia illa corrupta, quae pestem facit, cotitemperetur: Hactenus de virium robore, iam de earundem infirmitate , quae, sqntri quam vires robustae, paucum alimentum p 'stui I, quia multum conficere non potest. Verum, 'tin virium robore dicebamus
ita cum hac spectanda est quantitas humorum &qualitas. A quibus simul iudicationibus sumptis, statuendum est de modo & quantitate alimenti. Caet rum praeteriam dictas quae a morbo viribusque petuntur indicationes quae quidem primae maximeque sunt)sumitur etiam cibi offerendi modus a consuetudine aegrotatilis, tempore anni, regione, εc aetate, ut in comment.copiosὰ ostendit Galenus. Hinc est quo)dixit Hippocrates dandum esse aliquid anni tempori,&similibus: ut innueret uniuersam victuar tionem non ab his tanti1m esse petendam, sed potissimum a morbo dc viribus.