장음표시 사용
171쪽
17. Probauerat supra num, legem non potuisic adu iri A
mento Dei. promistrom, ut ex ipsa, non ex promissione daretur he nedictio, ita ex lege testamentum abrogaretur hoc autem osten 'derat ex sola natura testamenti, quod mutari non potest. Nunc autem ex eo confirmat, quia ab eodem De lata fuit, qui sibi contrarius esse non potest. Et ideo repetiuimus illud , ---dem adrecta, in sine μιν. quod enim dicatur Ordinat per Angelos, vel per manus olim a radiista non denotat ab eis legislatoribus positam esse. 18. Per mediatorem aliqui Chri letum intelligunt, vix tamen eon
textus Pauli constare potest hoc modo, quod facile, quis videre poteruas. Illud De. ωtem sis in plures habet expolitionem, quas longurrvasset referre, legantur in Adamo, sed nulla illarum contextu Laec mismo dari potest haec vero, quam sequuti sumus, videtur secundum mentem Pauli, vita ostendat Iegem datam a dismet Deo autore t
stamenti xpromistionis,qui sibi contrarius esse non potest o. liqui putant esse quaestionem, quam Paulus proponit,de ideo,
diuidunt i praecedentibus ego vero puto eue conclusionem rationis. quam induxit sed subinterrogarione. 4t Totus ille numerus supplendus videtur, ut causalis sequens Innum ae vim habeat, quae in secontinere videtur destructionem illam eonsequentis,quod intulit superiori ratione. tam reddit rationem quomodo destrueret lex promisi ionem si uia non solam notitiam sed etiam vires praeberet. m. 43. Secundum aliquo verbum illud est illationis elaeon seti
quentiae nota, oc nomine scripturae non legem, sed scripturaminterura, melior tamen expolisio eae, quam sequuti sumus in paraphra tuae est Augustini, utiturque Paulus eadem phrasi qua usus tuit ad
4. Aliqui hic accipiunt fidem pro ipso Christo; ante cuius ad uernis tum dicunt nos fuisse sub lege conclusos, ut saltem timore poenarum, quae ui ege erant, abstineremusta illius transgressione. Uerum cum iam satis ostensum sit, Paulum in hoc capite volirine nobis ostendem legis imbecillitatem vi sine spiritu fidei, quantumcunque addat timoris. e cenae, nullus illam possidobseruare multo melius est iuxta hanc expolitionem explicare verba Pauli ut adhue inlesugantur de ipsa imis 4ecillitate legis, ut in paraphrasilee nomine fidei, intelligamus triatam fidei. Dicitu vero praus quam veniret, hoc est, priusquam com-Disjljro b c i
172쪽
muniearetur nobis, siue etiam Patribus an ii quis: Omne enim, quotquot legem seruarunt, hoc spiritu solu eam obseruarunt. Quare illud
verbum eis dub-ών, no significat aliquod legis adiutorium, vel tutamen, sed potitis illa legem fuisse veluti carcerem eo modo, ut in par phiasi,utile ostendatur adhuc imbecillitas illius, cui correspondet alteri modo loquendi ipsius Pauli eum dixit scripturam conclusisse omnia sub peccato, sic ergo in illa custodiebamur eonelusi. Si autem mine fidei intelligamus Christum, sensus erit, genus humanum, quantum erate parte legis sub iIla teneri concsusum veluti in carcere propter Peccatum, donec veniret Christus, cuius merito liberandi eramus a peccato,ita tamen ut partices Iaas nec non temporis ordinem. ausalitatis denotet.
Cum dieiem eam sirim nomine fidei intelIigit Christum, par-:ulam significat idem quod non denotans originem temporis: quasi sensus sit omnes fuisse sub peccato tempore toto ante Christi aduentum,quia tunc etiam multi iustificati sunt,sed ordinem eausalitatis, ut detentio in lege veluti in carcere ratione peccati in ipsam commissi intelligatur fuisse semper,quousque spiritu fidei a peceato iustificati ensemiis qui quidem spiritus communicandus erat ex meritis Christi rct ideo dixit in eam fidem, Mar-e aerar, hoc est, ad Christum unque particulam ver signi Mare ordinem causalitatis, non durationis ostendimus in epist. ad Rom. cap. s. sicut supra in hoc capiti
s. particula est illationis nota, indicat concIusionem, niuersalem,quam ex omnibus contendebat Apostolus deducere legem sellieet sitis tam non adiuvisse nos alio modo,quam indicando ea,quae facturi eramus, quod proprium est paedagogi: nec enim paedagogua vires praestat interius addiscendi, sed tantum exterius sonat praec
Flum illius. doctrina. ν- . non simpliciter fuisse paedagogum, sed eum additamento illo in christo, ut ostenderet adiutorium fuisse Christi, ex meritis scilicet ipsius, quod semper mircum paedagogia egis, quamuis illud ex se
lex non haberet. Suppleuimus autem ibi nonnulla, ut planior essse
sensus. Et particula is significat adiutorium Christi iuxta illud Psal l .
orietur, de qua praepositi τmulta . . disp. 8s cap. 4. S. Quod inquit cessasse iam paedagogiam legis est concIusio omnium quam inferre contendebat, ut in argumento epistotie proposuiamus.Docens igitur legem soram ostendissae facienda, ct ideo fui me imbecillem,comparat illam pedagogo, colligit debuisse cessare aduena Christi ea parte, qua non erat naturatis, sed qua solum erat volun-x talo
173쪽
late Dei posita,quia filius non semper debetes sub paedagogo, misis
ore te a Nero parte,qua naturalia erat cessara non potuit.
q. Quare cessare debeat iam paedagogia legis ostendit illa ration quia sumus filii Dei. sed hanc non plene explicat in hoe cap. explicarvero insequenti, ut in argumento illius ostendimus desideo addidi
mus illud. .asim adsis atate huc enim spectat ratIo Pauli, ut vide hiis mus cap. sequenti.
so. Probat eos ene filios Dei, prouectae quasi aetatia' propterea qudd Ohristum desultus gratiam manifeste susceperint,scilicetper aduentum redemptoris,in per Baptismi Sacramentum levi initiis quentis capitis ostensurus est. Et inhoe capite inde probat Paulus. a latas non esse sub paedagogi quia iustificati erant per Baptismum,non quia erant filii quomodocumque, nam ct filius sub paedagogo esse solet, sed quia erant filii manifeste is ideo quasi in adulta aetate. nisi ita intelligamus hanc filiorum ad optionem nec cauinis particula ne querati Pauli ullam vim haberet su ostendit eos esse haeredeibenedictionis Abrahae ex eo quda sunt unum eum Christo, quod etiam probare eontendebat in hac epistola. x. Illud, secundum promssionem, aliqui interpretantur, ita ut ostendat Paulus eo esse haeredes ex gratia, non ex meritis melius tam euest secundum phrasin superius repetitam in hae epistola dicere, illos haeredes ipsius promissionis, in quo euam ostenditur non meritis, sed gratia fuisse haeredes. omnia quae in amn orationibus, paraphrasi h ius capitis.& praecedentis de iis hee illitate legis diximus, fusius prob Nimus, explicui muc ., disp. Sp. ex mente Augustini multis in locis,qui in hunc sensum intellexit Paulum in hac epistola, ct praecede te. Quo autem pacto non dicatur homo iustificari ex operibus tam in prima iustificatione, quam in secunda, quae fit per augmentum gratiae, diximus in epistola ad Romanos cap. s. acri Mistut 3 338
Muli Paulus num δε superioris c picis conclusionem, quam contendebat ex toto disicus istius elicere scilicet legem cere-momalem cessassentiam iustificatipon adum-
174쪽
um Christi Galata non essenisu legis caremsismis probaui τινὰ ex eo, quod esseni fili mi,
metati in adulta arare, sita non debrem esse
subpadagogo scilicet 'ubleg cum antι Christi aduentum is veres senisbymi, stamen
mesuuin adulta arate, s deo nono uspiam rogo utitur alio exemplo in hoc cap. . conistinuansia,quoddixera in s. Exemplum eiaes' toris,seu auo etiamfibus eis, tanquam
piaquo ususqueaddererminatum empuri Hoc autem rempus in iusificato doce fuisse aduenium Chri se quo sequitur non fuisse
eis prafixum terminum paedagogia, sistitia iuxta ararem ipsorum, sed iuxta Dei volunυ- rem, rique ad Chris aduorum cum enim istius reis ius candi essent omnes etiam,' qui ante Christum fuerant: iure optimo in aum eis, ut venioni Christo iam rasarua a omnis
175쪽
rso Paraphrasis in Cae p. III.
omnis umbra, qua erat veluti paedagogia, si qua antea omnes etiamfών Dei. iustificin
velutissub tutore, spadagogosuerunt. Vuocirca in reliquo capitu suadet Galatis, vinulti
modo legales ob eruent ceremonia quodipsi ab initio epistotiproposuerat.
differta seruo, eum sit Dominu λ μ δε αὐguia letu, π demuomnium sed sub tutoribus. a P inpersidemMBapnsimum quipost 3 ctoribus est usque ad praefinitum christi duentum ιη adura tare ste tempus a Patrζ: Ita&nos, eum προμηι, tale essinuabsolet esse deessemus paruuli, sub elementi, Mitti etiam morum quanto enim mundi huius eramus seruientes morer in IuWH-4 At ubi venit plenitudo temporis, 'stitutu est, tuam si sit domininmisit Deus filium suum, factum hereditatu, quia vere fluus est,t ex muliere, factum sub lege, ut menstrum esse videtur, eum nussiis et eos,qui sub lege erant,redimeret, rei uberum sum habeat,sed Au tu- ut adoptionem filiorum recipe ture sit eiusque arbitrio reb- Premus. Quoniam autem estis fili priis latur 'ue ad tintus era Dei misit Deus Spiritum filiisui dira vi testamento, vel a Principe ncorda vestra, clamantem; Ab in lege signatum 2 a elapso temba, Pater. Itaque iam non es ser pore, in no Olumsibus , indomi-uus: sedfilius. Quyd si filius. nus est, sed vere tali apparet omni-7 heres per Deum. Sed tune, qui no i tutela, Erpaedagogia bberatω.dem ignorantes Deum, iis qui 3 Ita eruuia ante Christi aduen- natura non sunt dii,seruiebatis tum quamuis essent ver bjDei, er
Nunc autem cum cognoueritis heredes bonedictionis Abrahae exm Deum, imo cogniti sitis a Deo rito christi venturi quia tamen erant quomodo conuertimini iterum in statu aruulorum, adhuc etiam
ad infirma, egena elementa, unisub paedagogia π tutela, ' quibus denuo seruire vultis Dies viseerui viderentur=eruiemes ilis ce-
176쪽
obseruatis,& menses,&tempora, Io annos. Timeo vos, ne forte sine causa laborauerim in vobis. xi Estote sicut ego, quia&ego sicut vos. Fratres, obsecro vosa nihilla me laesistis. Scitis autem qudd perinfirmitatem carnis euangelizaviis vobis iam pridem.&tentationem yestram in carne mea non spreuistis, neque respuistis; sed sicut Angelum Dei accepistis me, sicut I Cbristum Iesum. Vbi est ergo beatitudo vestra' Testimonium cnim perhibeo vobis, quia si fieri
potui siet, oculos vestros eruisse- I iis,& dedissetis mihi. Ergo inimicus vobis factus sum, verum di-I6 cens vobis pcissimulantur vos non bene: sed excludere vos volunt. i ut illos aemulemini. Bonum autem aemulamini in bono semper: 18 non tantum cum praesens sumas apud vos. Filioli inci, quos iterum parturio, donec formeturro Christus in vobis Vellem autem esse apud vos modo, Mutare
vocem meam: quoniam confun-D dor in vobis. Dicite mihi, qui sub lege vultis effici, legem non legi-11 sti Scriptum est enim : Quoniam Abrah1m duos filios na-buit unum de ancilla, Munum is de libera. Sed qui de ancilla, se
cundum carnem natus est qui autem de libera, per repromissi nem: qua sunt per allegoriam di-2ccta. Hec enim sunt duo testimenta. Vnum quidem in monte Sina,
remoniis σsacrificiis quae erant rudimenta, requasiprima e elementa paruulorum, quacum non possent
hominem iustificare, π nodum chri sui apparuisset,euim fide, inmerito iustificati erant, π ipsa in se ,rirtutem non haberent iustificandi, adhue
ipso iustificatos sub se ita habebant, sicut paruulus esi sub paedagogo. σtutore ut etiam ipsi stru peccati, non fili Dei viderentur, si remedia anticua legis solum pectares initisius enimsacrificiis, qua exterismon
parebant, nullum prorsus ex be remedium peccati fuit. 6 Potiquam a tem praefinitum temptu a Patre clerno aduenit, misit Deu silium suum factum ex muliere, sub lege constitutum, ut iam solueretum pretium,
demptionis, quo etiam illi, qui sub legis tutela erant iustificat fuerant, adoptionem=liorum acceperant,mstatus sieseruorum, o par uulorum sub paediastia π tutela legis finiretur, statio ue adoptionis, suorum plane appareret. 8 Vobis autem, o Galatae, quoniam estis
mado per fidem christi consequuti siliorum Dei adoptionem, dedit Deus Spirιtum gratι suae, qua excitat vos. t ex corde. olfectu invocetis ipsum 9 Patrem. Itaque iam non estis
serui peccati, sed fiij, quod si iij e
stis, etiam heredes per misericordiam Deispiritualis benedictienis. Sed tune eerte antequam ιristum cognosteretis,non eratis sicut Iudai, nimirum
177쪽
in teruitutem generans, quae est sibi DeiIubpadogogo,struor-tar 23 Agar, Sina enim, mons est in A tum efflgiem habente sed erὸ Maiis rabia, qui coniunctes ellei, quae struipeccatiseruieres idolis.sicut alia nune est Ierusalem riseruit eum Gentes,Crinis, qui natura non μυα filii tuis. Illa autem quae sursum Dij,sed ana hominu opinione. Qua- est Ierusalem, libera est; quae ex re, . tune ante Chνisti aduentum in mater nostra Scriptum est enim: multo inferiori gradu eratis, quam I Laetare sterilis, quae non paris se Iudaei eum ergo iam veram Dei nais rumpe,& clama, quae non partu titiam tueonstauuti, vel potius, Ioris: quia multi fili desertae imagis cum Deus ipse vobis flui noritiam σquam eius quae habet virum. Nos fidem communi auerit, II auomo- autem fratres , secundum Isaac doeonuertimini ad legis caeremonias, a promissionis silij sumus, Sed quo quae nihil roboris ad iustifica dum h modo tunc is qui secundum car bent avibus denuo seruire vetitis,nem natus ruerat, persequeba- ροsquam idolis e supiiij pri- eum qui secundum spiritum it mum stratuisu obseruare auidem so/ nune Sed quid dicit seripturit vultu risu Iudaico dies Ailisti Sub-Eijce ancillam,& filium eius: non bat horum, Nouiluniorum CP deci- enim ieres erit filius ancillae cum mum primi mensis menses, si filio liberae. Itaque fratre , o in quibuι celebres sunt dies, πa sumus ancillet fili j,sed libςrae: qu ι. θρtimum remissionis, fra quin libertate Christus nos liberauit uislsimum rubi&ι. eo de vobis, a sine fuctu laborauerim erga vos, emiabores mei reddantu inanes. Audete magnamvetit luis eaeremonia negligere sicut mavidetis facere, tisastis, sicut ego flum. et a me ego etiam aliquanofui, quales dios nune .stis existimans pirtatem esse circumisionem, ematias carmonias serua, e I narres obsecro audiarn me, I nihil a vobis labus sum,cum obis Euane litim praedicaui,stdpolim estra in me maxima fuit Uruantia i Vobis
autem omnibus notum est,mecum Euangetium obis antea praeda rem,nudum fuisse, minuem ab omnibu humanu praesidiis,atove adiumentis Sciatis etiam Is nuditatem istam, minopiam meam ab humanis praefidiu, cuareat vobiscuasi tentationis occasio, e incentivum, ne mihi crederetis,nisi ι obis nocuisse, auominvi praedicationi mea acquiscer/tu,imo me ita destitu
beneuolentia oua me beatum praedirabatis auoversia abites' beneuolentiam
178쪽
sitis suus mihisuisset. Quomodo ergo nune veluti in imisum et infensumme habetis, quia pergo dicere veritates quod potitia Uram erga me dι lectionem augere deberet. Is vero est ri Doctores, . quibus antea dixi eap. I. os perturbari, magnostudio ostendunt, be vestrici reti ardere, e amore, qui revera bonus non est: conantia emm vos aside, π Euangesto adducere adtiris eremontium ua istos imitemini in legatam obseruation/. 2 Bonum autem praeceptore qualis ego fui ob imitamini in eo, auod bonum effata istabiles, e firmi maneatis semper in eo, emnon tantum in praeuentia mea, sicut iunc fecistis, sed etsam nune in absentia. Rhob , quos semel tansuam matergenui in tarso, non sine multo labore, nune vero in errorem prolapsior uerum parturio, magna scilicet sollιcitudine ad Christum reuocare laborans.
donec adsilius Deiperfectionem perueniatis neglectis luis eremoniis cupe-νem 2 autem apud vos esse 2 ut non sir ra,sed rua voce vobisecum a terem 2 quoniam dubito de vobis, ne paulatim inpristinumstatum recia datis, quod Mosacissim sermone, quam epistola impedire possem. Obsecro respondeatis mihi, qui eremonias legu obseruare vultis nunquam ne legistis in. ii 1 Mosispent Mulo Gen. i6.Abrahae duos filios fuisse ma/bm ex a mulier ancilla,o Isaac ex Saxa xore libera' sed horum duorum longa Disse diuersam generandi rationem: nam Isimae natus est iuxta naturaeordhnem, natu enim ea expuella foecunda adhue aetate irente; at ero Isaae,qui ex Meras cepi in ea, natu essAupra naturae ordinem, em ires viriti ei divi onae promisitonis: repugnat enim naturae, isenex ex anu sterili, qualis era Iara, filium generet. Qua per Aegoriam reconditum habent sensum 26 Hae
enim quae dixi duo significant, e figurant testamenta, a ua quidem quae strua ε i ipsa, et σ*j eius significat istud, quod in monte Sma datumen, quod etiamseruosfacit a Dico ergo arsignificare ipsum monte Sina boee 3 testamentum ibi darum2 qui similitudinem, o e cognationem habet eum Hierusalem si terrestri, quam videmus, ea enim et sicut Sinastruos gignitseruans idem testamentum, einceremonias. 3 Illud autem coelestis Hierusalem nouum testameritum cultu Num gerit Sara,liberum e 1,sicut, πυ-ν liberasuir m omnes fideles sibivilius sunt, eineam matrem habent, sicut heriptum ea patres . Laetare sterilis, quae non paris, erumpe,5 clama, quatio parturis, quia musti filii desertae magis quam eius,quae habet
virum. Quasi dicar:iatare tuaecis, a primitiva, quae ea parte, qua ex Gentiis bin eonstas,hactenus derelino uens Deum. Nornicans cum idolis, sterilis fui
sti,arumpe ergo in ocegauij, ε quia plures iam tibibunt ij,quaonagogae, quae 33 maritum babuit Deum aprincipio Nor ergo, qui sub Eua ursionati
179쪽
nati fumus, iij sumus obrahae, non quidem iuxta natura ordinem, cur fuit simael, Ied iuxtagratiam promissionis, sicut Isaae heredes Dei illivi, crlibertatis; stdsicut tune Isimae secudum carnis ordinem natio persequebatur Isaae, quisecundum promisitonisi aliam natira ess, sic etiam modo Israelitae, qui legis ceremoniis adhue adhaerent, ut v Abrahae secundum arnem contra fratrem minorem, Ecclesiam silucet Gentilium, que nata I secundum Euangeli libertatem ex gratia promisitonis, s side instantur, non sustinentes spiritualem Euangeli libertatem sed sicut Deus, ut Scriptura testatur, dixit Abrahamo: Elice ancillam,&silium eius, non enim erit heres filius ancillat cum filio liberae. Sic etiam vetua testamentum, quodper Agar ancillam significatur, C siiij eius, obseruantes stilicet ceremonias legis, empropterea θνui,eiiciendisiunt ex domes, emcongregatione fidelium, ut a solum, qui ex Desili punt Abrahae, heredes sin regni coelestis. Ex quibus constat nos, qui nouum testamentum reiec Piiceremoniis vereris legis complectimur, esse vetessio Isaae secundum promissionem, cinita ιbcros; non autem struos, rem hos ancillae, qua libertate a ceremoniis nos Christustrat;asiva donauit, e consequenterluturos esse heredes regni coelestis promiser.
. Blud Dies autem est explicantis id, quod antea dixerat haec veroe explicatio refertur ad id quod de paedagogia legis dixerat, ut iri arguis mento capitis declarauimus. Ex hoc textu Pauli contra quosdam re intentiores Theologos conuicimus 3 part disp. SS. capo . in antiqua leg filiorum Dei adoptionem vere, o proprie fuisse, atque ex eodem testi. monio etiam probauimus u disput. 384. cap. 3 caicum cisci nem non
habuisse vim iustificandi,sie ut habet Baptismus,quia sicut baptizati dicuntur filii Dei,quasi in adulta aetate, eo quod manifesta signo sunt iustificati,ita etiam circunci si dicerentur fili Dei in adulta aetate, demorttanquam serui sub tutoribus, si circuncisio vim haberet iusti heandi. a. Totum illum numerum suppleuimus,qui implicitus erat in exemplo, ad utrumque enim tempus paedagogiae, clibertatis pupilli attendit Paulus in applicatione exempli, praecipue vero ad tempus Iiberta tis, quam ponit num c. illis verbis at oris in
. . Hinc incipit applicare exemplum tutoris, is fiIij heredis, primum quidem tempus tutelae ad iustificatos in lege veteri, qui etiam literant: deinde ad iusti fieatos post aduentum Christi, qui iam non sunt
4. In hoc seruat comparationem sicut enim filius de iuncti est heres
180쪽
illius , dominus hereditatis, apparet tamen ex tutela, ct paedagogis seruus ratione dicta in paraphra ii, sic&iusti in lege veteri erant fili, Dei, haeredes benedictionis Abrahae, sed considerata solum paedagogia legis serui videbantur peccati, nec habuisse hereditatem braiahae spirituriem.
s. Cese monias illas appellat elementa mundi huius,sicut ad Hebr.
ct Colo T. et dicit enim esse veluti rudimenta paruulorum, S prima elementa. Dicit autem Izru en τι, ut ostendat statum illum, in quo adia
hue serui videbantur esse, si solum illas caeremonias spectes serminia quam peccati ob rationem, quam in paraphrasi addidimus. 6. Hic iam applicat exemplum filij,cum liberatura tutore,ad iustista catos post aduentum Christi, quod erat tempus delinitum paedag
z. Cum dicit, sifiliorum Gptionem reciperem- , non ided dicit, quia solum post Christi aduentum fuerint vere fit ij adoptiui Dei fuerunt
enim etiam ante aduentum , ut plan ostendi explicans hunc Iocum 3 part quaest. I. art. a. sed quia post aduentum Christi, ubi mani se ita tum est pretium nostrae redemptionis,&adoptionis, de Sacramenta quibus ut manifesto signo iustificamur,sicut in fine praecedentis cadde Baptismo diximus, de iam iust receperunt adoptionem manifest ita vivere filia Dei adoptiui non solum essent, sed etiam apparerent. ablata iam paedagogia, tutela caeremoniarum egis.1 Hactenus ostenderati diuersum statum filiorum Dei inter eos, qui
in Iudaismo per meritum Christi futuri iustificati fuerunt, de eos, qui post aduentum Christi quod fit non tantum essent filii sed etiam si
tum fissorum absque paedagogia essent consequuti illi vero ement fi- Iij. sim serui apparerent sub tutore, M legis paedagogia constituti,quam ostendit debuisse cessare, cum tempore tignato a Patre venit Christus dinunc vero ostendit diuersum statum, quem nunc habent Galatae ab eo quorsante fidem Christi habuerunt, multo laneis feriorem quam Iudaei in Iege veteri, ut potiori ratione in eis etia caeremoniae legisces.sare debeant, id quod incipit ostendere ab illis verbis, sed tune quidem. s. Varie aliqui exponunt, ut videre licet apud Adamum, quare Paulus geminauerit dictionem, quae Patrem significat, de Hebraice dicenis do Abba, de Graece dicendo e vir ego tamen existimo fuisse solum expositionem Hebraicae vocis. o. Corrigit id quod dixerat, scilieti post suam nouistis Deum, ut agnois scant gratiam Dei, quali diceret potius dicere debebam cognitos fuisse vos a Deo, quia vos non quaeli uistis eum, sed ille se vobis oste dit, de propterea dicit cognitos e Te a Deo. octrinam hanc ex cas iciis cas deiumpsit Conci inraulic. secundum cari. 4.