장음표시 사용
291쪽
bux nostris sine intermissione, pro omnibus vobis, mentionem a 3 memores opcris fidei vestrae,in stri in orationibus nostris incessan- laboris, & charitatis, de sustinen ter faeientes, memores errexi operistiae spei Domini nostri Iesu Chri estri s nempe quod credidistis,sti ante Deum , iatrem no e propter fidem multa aduersap ostrum , scientes fratres dilecti a lenter tolerastis, eroperati estu, σ3 Deo, elec tioncm vestram quia 6 perspem in 7 Dominum nostrum Euangelium nostrum non ivit Iesum Christum longanimiter expe- ad vos in sermone tantum, sedc astu. . Austinuistis, in eo lectuti in virtute: in Spiritu sancto Dei e Patris nostri: 8 scientes di in plenitudine multa. licuisti quoquesiatres dilecti.peculiari quatis quales fuerimus in vobis pro dam vocatisne prae multu aliis ad c ter vos Et,bs linitatores nostri audiendis Euangelium dios a Deo facti estis,cla Domini, excipientς elictos fuisse. 9 Euangelium. verbum in tribulatione multa, quod uo praedico, non verbo a - cum gaudio Spiritus sansiti ita Vt tum sed etiam irtute miraculorum, ficti sitis forma omnibus re donis viritus Iancti H Crocitibus in Macedonia, Min Α' plena persuasione, rebus, emargu - chaia A vobis enim di trama ui .mi GLinu. propositum obis est sermo Domini, non solum in ui, sicut b ne nostis. Ite in Macedonia,& in Achaia,sed di in his dicando vobis Euangelium gra- omni loco scies vestra, quae,st- ita γεstri nost sperιmin. Vos I au Deum,profecta est, ita Vt non si iem imitati epis nosci os m Domi- nobi necesse quicqv m QqVJ num uis ferendia aduersi. dum 'pli enim e nobis annunx H γινbum praedicationu ad quod elicti qualem introitum habuς =Miuuleet multa aduersa propter m
292쪽
ttitendum Deo ero, I ad expectandumper fidem πρem aduentumsideius de coelo adiudicandum,quemsecundum humanitatem Drus suscitauitia momtuis Iesum dico qui merito pastionis suae tribuit nobis gratiam, ut legemsir Maremus, Is π ita eripuit ab ira estpaena illius quae transgressoribubpropterpeccatum I in die iudi , cum ille venerit, instigenda edit.
I Illud Dε Parn me referendum est ad Ecclesiam, non autem ad id, quod suppIeuimus num. a. neqire ad numerum 3 quasi sensus esset. mitto epistolam in Deo, aut gratia sit vobis, pax in Deo: multo enim melius refertur ad Ecclesiam , ut in paraphrasi ita referunt Theophyta Iactus, O Ecumenius i&Chrysostomus, nempe ut Paulus eam Ecclesiam ab Ecelefia GentiIium illinguat P politio autem n idem de notat quod per, ut in Epistola ad Ephesiosa cap. num. i. alibi saepe
a. In salutatione omni lim inarum Epistolarum, illud addidimur, Vide in epistola ad Romanos cap. . te Ilud , addidimus sicut in aliis epistolis, Graeca etiam exempI ria addunt, a De Patro mostra, s Domino Ieses Chresto. ita iuxta hane Iectionem illud moeo die, quod est innum. I. non potat referri ad n merum 3 sicut notauimus .
. Hinc incipit e pistola caetera enim sunt salutationes. Per opus h de Ibo Ecumenius inteIligit constantiam in fide, quod nihiIeos a tides ouerit. Alii intes Iigunt cum ipso. Theophylacto bona alia opera ex fide profecta, quod nimirum non solis verbis, sed operibus etiam fidem suam ostenderint Theophylactu vero opus fidei hoc posteriori modo explicatum, vocat instantiam in fide hoe enimopus eii fidei, solide, is firma ter consistere et de instare, non solis verbis in fide gloriario Ego vero ut in paraphrasi per opus fidei simia pliciter intelligo ipsum opus credendi: nam de perseuerantia, Sipeiaribus ex fide profectis statim loquitur.cum ait, es baritatu, Scio. E sustinenua spe/, coniunctim legendum est,ut intelligatur de icti nentia, quae nascitur exspe,nam propter spem mulia patienter OIeraia
Illud Domininostri Ie6 Chrsi, non denotat catusam effectricem idisius spei ut sensus fit,per spem, quam 1 Domino Iesu Christo accepi , nisi&c sed significat ipsum,in quem spera mugivi in paraphrastis. Illud praenio, Graeci referunt ad praecedentia, . sequentia in hunc
293쪽
runt. Vt non solum reserant ad electionem eorum in hune modum reo quod sciremus vos a Deo electos esse, sed etiam ad illud Emaaιιιμm sirum non' ad suas, ine. Hoc sensu, eo quod etiam sciremus, quod Euangelium nostrum non fuerit ad vos, cxc. Nos autem puta mus ad hoe posterius referri non posse, sed his hosterioribus verbis reddi ratio diem eius, quod proxime dixerat Paulus, se scire Thes I nicenses peculiari electione a Deo electos esse. 9. Ex modo praedicationis Thessalonicen subus factae, optime colliis git Paulus, eo fuisse a Deo peculiari electione electos: nam exterior Gratia signorum, o praedicationis, interioris gratiae indicium esse l. leti Vo. IIIa verba in υμιώ sancto, ducibus modis exponunt Graeci Priumo quidem, ut sensus lit, in sapientia, non carnali, sed spirituali dei de ita, ut per Spiritum Sanctum intelligamus dona Spiritus Sancti. quae dabantur credentibus. Ego vero existimo per Spiritum quidem denotari dona non tamen, quae darentur credentibus, sed quae osteriis deret Paulus in ipsa praedicatione: loquitur enim de modo, quo proinpolitum illis fuit Euangelium, ut inde eo Iligat ipsos fuisse a Deo et eis t. 3. Pro eo quod vulgata habet in plenitudine multa mira eo estis, κοφου. quae vox plenam cognitionem, seu persuasionem dein
a Projeoniunctione eo pulativa posuimus Meem, quaeest conitan uatiua, eundem sensum reddit. ι3. Addidimus iliud inferendis aduersu, ut explicaremus, in quo The
lalonicenses essent imitati Paulium . Christum, id enim indicant verisba sequentia. 4. Per eredonees, intelligunt Graeci, ut in paraphrasi eos, qui iam antea priores crediderant quod quidem in magnam Thessalonicendiam laudem eeditinon enim tam laudabile asset si solum iis,qui postea re diderum exem plo vissent. q. Per Christum hoc est per merita ipsius non aliter eripimur ab ira Dei, nisi quia per gratiam eius legem seruamus: nam aduersus eum, qui legem seruat, non pugnat lex, ut dicitur ad Galatas, notauimua . . disput. 339 1ap. 4 d hae ratione rustu dicitur non esse sub lege, ut ibidem diximus,neque iusto legem esse post am, ut ibidem notauia
a. Venturam iram, oea quam Deus indiciudieii ostendet in tran
294쪽
solum imitati,scut dixerat capite praecedente numero insidetiam Hebraeos, qui in Iudaeaerediderant: eo quod propter fidem Christi multa a concivibussuis pagi essent fluam verὰ
praedicationem obiter commendar, rationem
reddens, ob quam eum Mucia in aduersis on-situtus ipsis pradicauerit, ut initio capitis dia
a non inanis sui sed onte pasti ut ἔμβον fuisse, excipien/onia multa, eontumesijsastecti si bi pradicarionia nostjam cut schis in Philippis, fiduciam η'βψ tribηturione 2 qais sibi habuimus in Deo nostro, lodui rstit--ηψνum ad ad vos Euangelium Dei in multa γ' , 3 ρη sine magno fundamem. solicitudine. Exhortatio enim mir --ο--aduersi eon ianostra non deerrore, neque de de iis νηῶωθisis inanim
4 immunditia. neci in dolo. Sed frorum fuisse sed eavianis ure, probati sumus a Deo, ut mi Ἀ-----4 m Maat ly
295쪽
: ara Paraphrasis in Cap. II L
lati mis, sicut scitis: neque in oe. π tribulationibus, tanquam firmis casione auaritiae, Deus testis est sim fundamento xι, eum magna nec quaeretes ab hominibus glo lye, e confidentia fuctus, Ercvn-riam,nequc a vobis, neq; ab alis. eisionis vestra maeno ago Cum polliemus vobis oneri esse, ne, Npeiaculo Thessalo meae consti ut Christi Apostoli sed facti se tuti non diabitauimus Euangelιummus paruuli in medio vestrum, Obis praedicare sodeo autem con-
tanquam si nutrix foveat lios umeliis assecti in ingressi nostro suos. Ita desiderantes vos, cupi spem magnam in obis fructifica dide volebamus tradere vobis non oncepimus, e quia praedicatio no solum Euangelium Dei, sed etia ira non eqsal doctrina, neouei animas nostras quoniam charis purum, aut immundum aliquid con-s mi nobis facti estis. Memores in tin q; dolosae 3 7 viperimpo enim estis, fratres laboris nostri sturam audi ntes decipiamus .sed ie- ωfatigationis nocte εἰ die ope ut pνοbati e detna existιmat μ rantes, nequem vestrum graua musa Deo, quiuem Euange praediremus, pratalicauimus in vobis otio eommitteretur, ita etiam vere Io Euangelium Dei.Vos testes estis, Douimur non suasi hominibus pla-&Deus quam sanctὰ,&iustEsne eis evi ntes, sed Deo, qu corda querela, vobis qui credulistis, a strutatur,m expendit. 8 Neq, enim N ruimus: sicut scitisci ualiter unum iam adulato ilia verbis usi μ- quemque: cstrum sicut Pater si mi , b ne nostis nequa praedιca Iilios suos deprecates vos,&con tione nogra inmιnima adhuc O solantes testificati sui diis, tam ession auasitiae accipiendo ari obis bularetis digne Deo, qui Vocauit ad in sustentationem eonstituti
vos in stuum regnum, digi sumis io eas Ghen,neque glo- I mam. ideo&nos gratias ag mu fiam, Crautoritatem siti Deo sine inter mussioneri quo a vobis .aut ab abis niam cum accepissetis a nobi si oluimus, P eum
verbum auditus Dei, accein Ius
eitis traires, Ecclesiarum Dei,
296쪽
a Iudaeis,AtD Dominum occi cinstar nutricis Ammo affectu fouenderunt Iesum in Prophetas, . ti mos pbι commendatos, desiderianos persecuti sunt, meo non . vestrasarν ser tradere is vobis placent, Momn: bus hominibus summopere volebamus non moti a MIc aduersantur prohibentes nos uanges doctrinam, enim etiam Gentibus loqui, ut saluae fiant, ut vitam nostram pro vobis, vestra
impleant peccata sua semper; per salute spirituati manifesto periculo uenit enim ira Dei super illas,s exponere, eo quod charis imi nobisi Inque inlinem. Nos autem fratres facti essetis. 7 Porro aut anemrne desolati a vobis ad tempus horae, vestrum nos sustentationem, mali- aspectu,non corde, abundantius menta pro minιsterio Euateticae νκ-
festinauimus faciem vestram vi dicationia postulasse bene nostra; r I dere cum multo desii aerio quo 4 18 siquidem meministis Aboris niam voluimus venire ad Os nostri, e fatigationis; noctri diuque ego quidem Paulus, semel, ω operatntes, ne quem estrum rau
iterum sed impedivit nos Sata .remis ab eoatimenta exigando, prae-δ9nas Quae est enim nostra spes, ducasimis vobis Euangebam, os aut gaudium, aut corona glariae testes estis, m Deus,quam sancNe, ιu- Nonne vos ante Dominum no se e sine querela vobis quι tred
strum Iesum Christum estis inad disti, prasto fuimus, i sciti ,σ a uentu eius Vos enim esti glo D.m testist i,quomodo numquem-ria nostra,&gaudium que est,um precantes vos, edicon olantes,ntin'eω, atquepater filiosIuos deprecarasolet, emconsolari,
excepιstu istud non qκast verbum humanu 1 Ied sicut reuera est verbum Det,qui ρe sidem eiusdem verbι 2 bona operetur in vobis qui/am credi- dist. hae enim fide fratres roborati. ιmitati 26 σι siteles, quasent in Iudaea. siquidem eadem sinuos propter Christum, e fidim rivi pas i estis τὰ eivibus nationis vestrae qua ipsi pasi Iunt a prauis Iudaeis is in m Dominum Iesum hi seu moeciderunt, e Propheta Dei, σnos persequut hunt, 28 inquamuis putent se obsiqviam in hoc praestare Deo opi minιmepticent, atque s humano generi elut communes hostes, maduersam Iuni mpe-
297쪽
Leeensa enim ea ira Deisiuper istos, atque ipsisub ea comprehensifiunt, redisque infinem , ta ipsorum permittet eos in dιes in peccata prolabi,neaue, . quam ab eis per paenitentiam recedere insita siet, ut completa me tirapeeis easorum aeternissuppliciis adduantur. Nos autem ues Paulus, nimirum Siliatianus, σTimotheus, orbati obis ad breue 3 tempus ipsi M'εctu, πpraesentia,non tamen corde 3 ac proinde dUolati vehementius studuimus vos viseere,eo quod nos omnes βιmmopere desideramus ad vos venire: σεν uidem non tantum semel sidιterum etiam o misere curaui 36 nostro tamen omnium desederio obstitit Satanas. 37 Vehementer autem, sicut dixi,
vos visere desiderauimis: quam enim abam mercedem,aut gaudiu, reor nam gloriae eoram Deo in aduentu Domini, qui nicuique secundum opera νetribuet , speramus 'nonne in ue laborιbus erga vestram omnium conuerissionem impensis eam ollocatam habemus t de vestra enim conuersione, σμd. quod in ea plurimum laborauerimus er de retributione, quam a Deo prae geramus,gluriamur,cFraudemud in Domino.
i. Repetiuimus id, quod dixerat Paulus num 3 3 praecedentis aptatis, ut connecteremus particulam causalem nam cum praecedente e
pite, neque enim ullius alterius rei ratio per eam particulam congruixeddi potest. x. Inde inerpit v. Dratio illa refertur ad Praedictum num 33 praeia cedentis capitis. 4. Nonnulli putant ided dicere paulum suum introitum ad Thessa, Ionieenses,ideo non fuisse inanem, quia non fuit inraficax. de sine is Et meumenius per non inanem introitum intelligit praedieationem non humanam, neq; vulgarem Mihi placet sensus paraphrasis quem indieat Theophylactus, nam ut ipse ait, periculis fides solidatur, dum maior in illis spes concipitur. . Pro in multa solicitudine, Vt habet vulatus, Graecἡestum sάγωνι ,hoc est,cum multo periculo, certamine quare solicitudo hoe Ioeo non denotat curam ct diligentiam,sed ceriamin m quo quis astu quid periculi cli aduersum patitur,sic intelligunt Graeci. . Suppleuimus numerum illum, ut explicaremus ad quod reserr tur causalis particula sequentis numeruc. Reddit rationem, ob quam fiducia magna Thessalonieae praeducauerit,etiam fi multa adueria pateretur. . Per
298쪽
. Per errorem Theophylactus, de Graeci intelligunt errorem deeipientis, qui est Nossura, Graece autem est πλανη, quae vox, ut notauit Erasmus . non solum denotat errorem decepti,sed etiam decipientis:&Ita volui et ipse,ut vulgatus verteret imposturam. Ego vero puto per errorem lioc Ioco ignineari falsam doctrinam, nam imposturam d notauit Paulus infra per dolum. s. Probare corda est non tantum ea nosse sed etiam expendere,Graruce pro eo, quod est, probar, est δοκιμ ιζει. s. Per occasionem auaritiae Graeci intelligunt lucri cupiditatem, ut ita denotet Paulus se nunquam lucri causa praedicasse Uerum cum iri fra id quod de se negat de aliis Apostolia concedat. Δ affirmet fore, alias licitum e Tet,cum ait, e-m e --.uor 6 est christi poseo, de cupiditate lucri ex praedicatione adquirendi, id intelligi nequit. ideo de alimentis necessariis, quae ob munus praedicationis iure de bentur, intelligendum esse cense, alimenta autem quae hac ratione Iicite accipiuntur, appellat occasionem auaritiae, quia praeteXtii eorum
ex auaritia aliquid amplius nonnunquam exquiri solet, a qua se abstinuisse testatur. o. Uocat Deum iri testem, eum agit de oecasione auaritiae, eum tamen supra agens de aliis rebus solo Thessalonicentium testimoni contentus fuerit, e quod caetera multo magis manifesta, α nota es sentoti Participium Maresereri quod est praesentis temporis, explictu mugper verbum piae teriti μο&ιm- eo quod repeti debet verbum fulmin. quod praecessit, acti diceret Paulus nec quaerentes fuimus. ita obis oneri esse, Graece est e, quidam autem in te pretantur hoc modo: cum possemus grauitatem inter vos, de autori intem vendicare tanquam Christi Apostoli, ut lime parenthelis referatur ad proxime praecedentia rape ad illud, nee q-rentes ab hom=ιbtiariam. Nos vero cum Theodoreto, Theophylacto, Chrysostomo.&oecumento in paraphrasi interpretati sumus: iuxta quam expolitio nem retulimus ad illud,quod paulo antea dixerat .eatiem occasione aua νitia, ι oc per parenthesin legimus, ut faciliorem redderet contexis
is Particula aduersaliuased, non refertur ad illud proxime praecessen eumne -- λια amari ossa, rideo ilIud sub parentheli conclusiis mus ed ad illud, Na. σώ--usa --ni,- gia ream. x . Aliqui Graeci codices pro paruulis legunt νηπιοι, Latine paruuli alii vero -- Latine mites cli quamuis viro uia modo sensas idem Idcatulli Iamcn cum particula sed, oppositum denoret illius, Quod
299쪽
Videatur tamen cum particula sed oppositum denotet illius, quod dia
Xerat, die reserentes ab homιMιbm Hai ιam, multo melius legit vulgatus noster νηπιοι, de Latinesvertit, partivo.is. Tametsi verba illa, tanquam si nutrix, non dividantur puncto
praecedentibus, sed commate tantum, tamen non immerito conium
guntur in paraphrasi eum sequentibus: nam quamuis sensus si faceti sumus, tanquam si nutrix foveat filios suos, tamen particula tu, a qua sequens periodus incipit xplicat modum, quo Paulus se habuerit, ut nutrix erga Thessalonicentes praedicta autem verba reserri non posse ad illa praecedentia dedocti summ pariaut in medisseso, manifestum
ιέ. Illud υριά quod nos interpretati sumus,summo ere, aliqui reserui ad participium M. --, ut sensus sit summo amore erga vos flagrantes Vertim melius refertur ad ieba--, ut in paraphrasi dolia in emendata Sixti distinctione ipsa punctorum refertur. 1 Totum hunc numerum addidimus ut indicarum adquid reis. ferenda esset causalis enim numeri sequentis, pro qua posuimus partiis culam s1ώιμem, neque enim praedicta causalis referri potest ad proxime praecedentia in numeroso ct sequentibus usque ad iiaed ad illud. quod est innum. 9. 'is. Ab experimento comprobatur id quod dixerat num . o nem p nihil se accepisse pro sustentatione sui, eo quod labore manuum sua-xum sibi victum compararierit. xy. Testimonium ipsorum Thessalonicensium. De hoe loco ad ducit ad comprobandum id, quod diNerat numero is instar nutriens erga eorum salutem spiritualem se habuisse id exemplum nutricis
commutat in exemplum Patris,qui eodem asiaca tabono filiorum pro , '' i. quod erat intextu norromisimus,quamuis redundareuideretur,ut moris est apud Paulum.
21. Pro obtinat summ Graece est τυρόμενοι, quod Iicet plerunque significet simpIicem testationem, hoc loco capitur, non pro testatione simpliei, sed pro obtestatione, ut interpretati sumus Caietanus putat inomn:bus illis participii subintelligendum esse verbum ιι--. Verum cum postea subdari s res t. μονα, non opus est praedictum veribum supplere, sed sine illo senius re te connectitiir. dii Pr Guι intempretatur Caietanus kocati verum non opus est hoe Ioco mutare tempus,cum scribat Pardus ad eos, qui iam ad fidem vocati erant, eos te precetur ut digne vocationi respondeant. a, Causalis 1μ non refertur ad praecedentia, quia nullam causam praecedentium reddit, sed connectitur cum alia causali sequenti q-Digitia ' Corale
300쪽
uia ride eausam se aventium reddit,qua ratione addidimus parti oti Iam istieem quae vim habet continuand likt contextus, oratio melius flueret ias ocirca non recia aliqui interpretantur per ω.νν opteν, haec enim causalis semper refertu ad praecedentra, cum inclusum habeat rela istiuum
a verbum auditus idem est,quod verbum fide . quia ut dicitur ad
is. Cum Paulus dicat Pliam,v.ratvir, nos explicuimus id quod dicit Deum in ipsis operari nempe bona opera, ipis enim Deus dicitur in nobis operari velle, de perficere pro bona voluntat. Opus tamen non et ore iristis, quod elt praeteriti explicemu per eredatia sicut vult Ca- nux denotat enim Paulus initium fidei cum primum credere cc int. intellectum suum fidei diui me subieeerunt.
s. ier Ecclesias, quae sunt inIudaea, intelligit fideles ex Iudaismo
x . Per contribule non intelligit eos, qui sunt ex eadem familia. sed latiori signinsatione omnes iqui sunt ex eadem natione, aut ciuia
s. quum numerum si plauim tIR. iudita mentem Caietani. aso Per homi ne intelligit uniuerui genus humanum, quod pra dfeatione Pauli falliari poterat. Pirricula, hoe foedi non est nota eansae finalii, sed euentum signincat, in I doctrinam a nobis traditam i parr..dll p., . cap. 7. si Pela mensuram alique intelligunt abundantiam, ego vero existumo, denotari complamentum omnium peceatorum , quod in diuina praedestinatione Deus expectare decreuit,ut lude os puniret, Si de mulis gnificari censeo Matth a vallis verbis, 'esum a me. - e nram Ρ
31 Ira Dei tune d se itur iἡ aliquem peruenire, di ipsum eomprehemo ere , seu in eum succendi,cum eum reipsa punit, licut hos Iudaeos. 3 3. Per μει intelligit, non se solum sed etiam Siluanum, ex Timotheu πηquorum etiam nomine hane epistolam scribit 3M Tempus horae idem est quod'rcue tempus. . . 3 . pro des iani numero I posuimus ει n. nam Io α ρ- Φανι εντ e, idem est quo Latine sis ρι, addidimu g tamen illa G aemina desitare, utino plecteremur sensum nostrae vulgatae, quae ro in isti transsereris , artendens ad euectum, qui absentiam amicorum consequitur,nempe ad desolation m. in 3 s. unc numerum addidimus, ut ostenderemus, ad quid referr vi causalis numeri sequentas manifestum cnim est non refert ad proxime praecedentia. - . . . o 37. Verba