장음표시 사용
341쪽
Cucurbitulaeque anguinem vacuent. NVN c autem discutiamus, quem sanguinem euacuent cucurbitulae. OPnes in hanc opinionem veniunt,euacuari sanguinem tenuiorem, pro huius thmen opinionis declaratione sciendum est, proprium cucurbitularum esse, vacuare sanguinem culaneum: neq; enim euacuant a profundioribus corporis partibus vi quoniam vero in ipsa superficie Niplurimum tenuior sanguis, quam in maioribus venis, S profundiore parte corporis continetur,hinc fit 1 comm nem tale omnium opinionem,tenuem sanguinem vacuati a cucurbitulis. Ve-go
rum s forte fortuna contigerit aliquempiam humorem crassiorem circa cutis superficiem contineri, ut in hominibus scabiosis contingit, es', aut etiam iii tumota in sciri hi naturam, si non penitus, maiori tamen ex parte transmutato, ac degenerante, tunc quidem sciendum est posse etiam pariter cu tenui sanguine cracsiorem vacuati. Hinc igitur statuamus vacuari sanguinem subculaneum, qui cuncti in ea regione constiterit, primu tamen, ac praecipue sanguinem tenuem. Sed si cucurbitulae citra scarificationem adhibentur, tunc sane vacuatur ad in
dum potenter flatuosus spiritus,si contigerit illius copiam reperiri in subiectas de: Sin minus spiritus ipsi vacuantur,utiles ; qui semper sue cum flatu, siue sine statu vacuantur,& non solum ascarificatis,sed etiam ab iis,quc adhibentur,sine to scalificatione. Postremo quaeritur an in febre pestilenti utendum sit cucurbitulis nec ne e Pro quaestionis propositae dilucidatione sciendum est, duplicem esse quaestionis sensum, unus est, an in febre pestilenti semper uti debeamus cucumbitulis sanguinis missione praetermissa. Alter sensus est, an in pestilenti febre apparentibus exanthematis illis, quae vulgo petechiae nuncupantur, semper c curbitulis utendum.
An in febrepestilenti cucurbitul non guinum, me vitendumsit.
A N et v xi ad primum pertinet, quidam sunt, qui dicunt nunquam in s
abre pestilenti sanguinem esse mittendum,quia cum a maligna,&venenosi fiat materia, vires redduntur maxime imbecillae, neq; ferendo sunt missionem sanguinis .atq; hac de causa siue cum exanthematum illarum praesentia, siue illis absentibus loco phlebotomiae, scarificanda esse crura, aut cutem alterius cuiuspiam det ei minatae partis, quae tantundem possit. Haec opinio mihi non satisfaccit, quoniam, quemadmodum diximus in libro de pestilentis febris curation: pestilens affectus potest optime ferre missionem sanguinis: estq; admodum a surdum praetermittere generosum hoc auxilium, ubi totius corporis adfuerit plenitudo : qua cum vel unita mali,vel particulari contingere non infrequenter Opestilentem febrem obseruauimus. Caeterum , si ex malorum succorum vitio deduxerit originem affectus, nec aliqua immineat plenitudinis futurae suspicio, utiq; tunc a sanguinis detractione secta vena abstinerem; cucurbitulis vero non semper uterer, sed tunc potissimum, cum reuellere oporteret sitientem ad pia cipuam partem succum, aut saltem cum ex bubones aut aliquopiam pestilenii
venenatoq; tumore omne virus removere,at dextrahere fuerit consilium: aut
saltem alia viguerit indicatio ex iis, quae nos supra declarauimus. Sed haec alibi plenius exposita non postulant hoc loco copiosorem explanationem. CAP. . XXIIII. cucurbitura utendum inpubi cari maria. so vo D vero pertinet ad secundum, animaduertendum est duas esse Mediu corii opiniones: una, quae asserit semper in omni pestilenti febre publicari morbo apparente, utendu cucurbitulis citra scarificationem: opinionis fund
342쪽
mentum est, propositum esse 1 nobili, praecipuaque parte humores retrahere ad ignobilem, vilemq;: nulla est nobilior quam sit cor, dc in uniuersum interna viscera: nulla ignobilior,&vil or, quam cutis . Adde quod Methodus meden
ei hoc postulat, ut maligna re venenata materia attrahaturpotius ad cute, quain quod internis in partibus coercita violenter contineatur. Hoc moti consilio illis apparentibus ad cucurbitulas statim accedunt tanquam ad sacram ancho ram. Alia est opinio,quae distinguit hoc modo , exanthemata vel apparent mo tu quodam symptomatico irritata natura, vel critico motu ; symptomatis igitur ratione apparentes papulae non postulant cucurbitulas: sed potius curandumio est omni opere ac diligentia, ut ad propriam originem retrocedant. Aliae vero cucurbitulis appositas atq; illis etiam per uniuersum corporis habitum frequentatissimis,prouocandae sunt. Scio hanc opinionem clarissimis quibusdam Medi
cis placuisse.Neutra tamen opinio mea sententia, veritatem habet .Non prima, quia ubi natura optime sese exonerat a multitudine peccantium excremento xum, non est opus irritare illam, atq; aliquid mouere circa actionern illius: recte enim praeeepit Hippocrates in Aphorismis, nihil mouendam, nec irratoidum, sed linendu. Adde, semper debere vires validas conseruari, ut pollinit vi oad statum perdurare, at o morbum superaremihil aeque facit virtutem iiii becilia lam ex immoderata vacuatione hpirituum , quam illas innumeras apponere, ibitulas: hac de causa maxime suspectumeiuscemodi remedium videtur. Postremum ubi statim a morbi apparuerint principio,quo tempore nihil tecte mouere naturam cognoscimus, absurdum est malos illos motus adaugere, de naturam male operantem imitari. Neq; rursus secunda placet opinio: primum, quia non est verum, symptomaticos omnes motus inhibendos, atq; ad suam originem retrahendos, ut diximus in epistolis medicinalibus, & alibi saepe. Nam expedit aliquando adiuuare illos, aliquando nec adiuuare,nec impedire, ut accidit in proposito casu. Cum enim materia maligna sit, quis illam ad originem nempe ad cor ipsum M ad viscera reuocabit quae enim iam effuxit virulentia, aliquid asserre non potest incommodi: praetcrea non esst utile tot cucurbitulis eo assicere corpus, quia vires maximam ex illis imbecillitatem acquirunt. Quidia tui dicendum e Primum quod symptomatice apparentibus illis, nec retr uocandae nec prouocandae sunt, sed sinendam naturam sic operaii. Aliud vero statuendum est, si persecta crisi apparuerint, nihil mouendum, si impersecta, adiuuanda est peream regionem, perquam tentat : id autem duobus fit modis, uno cucurbitularum vis valida existente virtute; alio modo linimentis quibus. lam ad cutim trahentibus, neq; tanta vehementia spirituosam dis luentibus substantiam. Quorum meminimus in libro de febribus. Et haec de cucurbi
Caeren v M propter varios usus adhiberi solet scarificatio, quos omnes Gaalenus recensuit libro de hirudinibus, cucurbitulis &scarificatione, quem portea fere ad verbum imitatus est Oribasius. Adhibetur primum,ut humores reuellamus: deinde ut euacuemus. Capite fluxione tentato scarificamus crura. P .irgitione menstrua non fluente scarificatione utitur in eisdem partibus, praeserit in si mittere sanguinem non liceat ob gracilem corporis habitum, venas is exiles, sanguinisve tenuitatem, ac facilem spirituum dissolutionem, tunerosi illatum partium frictionem, ac fotum ex calente spongia, scarificantes ad-s' iuuari solet singuinis suppressi ex utero vacuatione: sente iam quissessu hirudi, ne percutiunt antea locum scarificandum,eo potissimum consilio ut maior fiat
sanguinis attractio. Prodest etiam retento sanguine ex mariscis fluere consueto eade diligentia scarificarectura.ubi praeterea materiam inpulegmone contem iam vacuare in animo fuerit,eadem amplius non fluente ad locum fit scalisca
tio phlegmonis: in hunc modum prohibemus suppurationem, ut declaratum a
343쪽
sis HORATII A V G E N I I LIB. X.
nobis fuit in commentariis ad secundum librum Galeni, de ratione curandi ad Glauconem, multo is magis id fieri debebit a nobis, si phlegmon indutetur, ita
ut periculum immineat, ne in scirrhi naturam terminetur: ubi vero factus iam fuerit scirrhus cautius scarificandum, ne tenuiores partes dissolutae crassiores in phlegmone relinquantur, tunc expeditemollire prius, mox tum insensibiliter, tum sensibilitet discutere. In tumori bus vero a flatuoso sanguine procreatis vitiatior scarificatio est. Porro maxima utilitas est huius remedii, quando aliquam materiam acerrimam & venenatam vacuare consilium fueriti idcirco in bubine pestilenti, in anthrace, in gangraena, in morsu venenatorum animalium, ut
canis tabidi, phalangit, scorpionis,uiperae, aliis pid genus affectam partem sca- ioris care citissime debemus. Quoniam, ubi virus ipsum iam penetrauit altiores partes, nullum tunc habere locum poterit medicina, in his allectibus iuuat prifundiores scarificationes facere, praesertim in gangraena,in bubone, & anthrace
pestilenti, in quibus etiam plures adhibere conuenit, quam in morsu anim lium venenosorum. Nam duplex indicatio est quarum una respicit venenatam materiam in loco contentam: alia vero, ut adiuvemus naturam ad eius modi expulsionem,ad exteriores partes. Profundior scarificatio materiam extrinsecus euocat, multo vero contentam magis euacuat. At in ictu venenati anim lis non est propositum attrahere intus extra; cum nondum sint interiores partes labefactatae, sed duntaxat prohibere, ne materia interiores partes inuadat, hquae res fit vacuatione illius ex aifecto loco per scarificationes; idcirco nes tam copiosae, neq; tam profundae conueniunt scarificationes. Adhaec vero antiquis ulceribus adeo est accommodata scarificatio, ut nihil pro ipsorum sanatione illius existat: causa enim, ob quam illa dissiculter sanescunt, est sanguinis in uracere contenti mala & perniciosa qualitas, qua vacuata facile curantur, quemadmodum testatur Galenus lib. q. Methodi, cap. 6. ex Hippocratis opinione, libro de ulceribus. Postremo utiliter adhiberi solet eiusceniodi remedium in pueris febribus ardentibus vexatis, ubi sanguinem mittere ex cubito secta vena non liceat. Fit enim tunc vacuatio sanguinis tenuis, qualis vacuari debet,ac e iam non magna spirituum distolutio, propterea soleo hoc in casu, tum crura, Iotum etiam brachia dc dorsum scarificare. Propter hosce potissimos usus scati ficationem solemus adhibere. Sed iam tempus est, ut receptui canamus, cum omnia simus prosecuti ad propositam tractationem necessaria. Ad laudem de gloriam sanctissimae Trinitatis, quae semper dirigat mentem, vocem, de calamum meum in viam salutis aeternae, & in utilitatem proximi. Die etc. Iunii, is 8 . in Augusta Taurinorum. Anno meae lecturae sexto.
Fino Libri decimi timide missone Anguinis
344쪽
NIS MISSIONEM EX GALENI SENTENTIA,
LIERI SEPTEM POSTERI O-risTomi. In quibus Nouatorum Medicorum nostri temporis dubitationibus restondetur,at somnia alio in opere velo curius, ac breuius tradit vespraetem mi dilue u Alacia asstractamur.
346쪽
Moratius Genius e Monte Sancto S. D. M sit animi ingenui, quod pollicitus fueris, aliquando praestare,cupiebam equidem, Viraeustrissime, ab eo tempore, cum hanc nobi imam Pataui, Praefecturam lapient ume administrasti, dissutationes has meas desanguinis missione, quemadmodum promi eram, editas tibi legendas praeberesed Librariorum quorundam incuria tne rectus fortasse iniuriam dixerim factum est, ut, quae in eorum manibus diu fuerunt,ma me non nisi magna cum dispicultate recuperari potuerunt vix hoc tempore in luce di a Fectum hominum pro Iudi int. Facta tamennstorum culpa editionis dilatione, non iccirco, quod delebam, oblitus sum, eas , tandem aliquando rapis impressas volui in eius nomine apparere,curus maximae benignitati me plurimum debere confiteor, quique pro sapientiasua optumum de ipsis ferre iudiciumpoterit. Dc in his quidem non negabo mea nonnullispraeclari limu virus numero dissens se edtantum abest,tti Iobirmerandis udiosecerim, ut ius inuestigandae,atque eruenda veritatis de Umrao adductum me esse profitear : pro qua summus Philosopho, etiam tua cuique, nedum aliena euertenda esse aestapronunciauit. itaq; neminem puto quum rerum aestimatorem fore, qui non potius eam, quam cutis sum, quantum potui modestiam probet,quam audaciam culpeti et non potius id, quod heci,laudi,quam vitio adscribatCcumpraeserti quemadmodum riuatorum mimiciti multa in R epusica corrigi dicebat Aschinen sic in hieru quoque plurima literatorum hominum non inimiciti, quidem, sed modestis, re ab semicontumeta remotis dissensionibus corrigantur: Miror enim quosdamasioquin vir graui limos di clarissimos,haud non intelligere, haud non an maduertere, qim prudentis: melcripsit Marcus Tullius, differentium ou dem interse veritatis causa reprehensiiones non esse vituperanda se maledicta
vero,contumelias, iracundIas contentiones, concertationesque In disputando
pertinaces indignas sapientissudio videri solere. Has igitur disputationes meas tu optime iudica se sit mulquepatieris ornatas fuisse commendatione I lubirissimi nominis tui, qui qualis, quantu quesis, Aperuacaneum existimo ex
347쪽
more Ludantium,ne gicam assentantium,exprimere, cum apertissimini, noti Vimum illudisit, quod omnem superat laudis excellentiam, esse te Senatorem Cenctum excessentissimum, tibiquegradatim dari aditum ad alti simos omnes in Serenissima Republica dignitatugradus, in quibus viri tantum probitate ac prudentia excellentes collocantur, qui non fuco, et fallacessibi ha- minc animos sed vitae integritate, ac fingulari sapientia conciliarunt. Quamobrem prictermissis laussibus, eius qui mauult digna laudibus efficere, quam
laudari. solummodo, mi benigno animo hoc meae ob eruantiae in te argumen tEm accipias, meque in eorum numero habeas, qui tuisent, amplitudinem iliam etiam atque etiam rogo. Vale.
348쪽
. N mu quibus empirea tandem venerabere in aula(Hbe tua vult era humo virtus age.
Micha i Ruberius Auenionensis:
T . Libendi doctas doctis voluendus esto: ILiber, indoctis dummodo clausus eas.
'Is tibi cum fluida doctrinam iungeret nouae v En Her iste recens hoc vidit ad habet.
D HORATIUM A PGENIVM IN SCHOLA PA-
Horatius Augenius Medicus; Iam Doctis auges uniuersum.
M satu est venerandesenex, tua stri aper orbem Hactenusi uetanusine laude eis Itim doctis auges o G E NI doctuatenum Orbem, ast augeri non tua famapotest. t t Si Deus augeret mundum, tua fama volaret
ro plumes condere uelaforet. Aliud.
Horatius Augenius: Vnus aegros visita. TNVSuta oras apto medicamine curas,
i Intersemideos connumerande viros: Sic iuuat unus eos vivis assice quantum Congruatos clamox L Gramma tuo. . .
Horatius Augenius. . His noua virtus age.
Tamquam si tendens hisnouavirtus age:
His quibus S merito datus alta primus in urbe Pataui, locus est, his noua virtus age.
349쪽
Disputatio prima,sol 3 r. becilli exoppressi Minterdum fert hac re AP nu , anno, a Niras, anquatum
inmissan anguinis obseruandi. auctor arti libri de ratione cura- Summa disputationis. His morbis acutis, accurate, praeclara, ct frausima orationesvos ad sanguinis miscopus inre indicans vena sectionem simem requisitos reposuerat. duntaxates. Summa disputationis sextae. Disputatio secunda, Di,3Z ire meis uri, accurate, prac re, . An indicatio sumpta a magnitia ne breui ctram amatione rincipes smbrbis aestincta ab indicatione petita v c copos minimesset e rosecutum. ipsa morbo,eiu is causa.
Summa disputationis. In Pationem orientem a magnitiatae Disputatio septima fol. .
Aes Augenius recte explana erit contra xtum decimumnonum quarti libri acuta-
morbi ab induatio e sumpta a morbo, ef rum, libro de ratione cura versanguinis ferreduntaxatinco, P mago, ac minu - mst onem
Disputatio tertia. sol. 3'8. si morbus magnus vita cum virium robore exceptu ab oratione pueris, venas ictionem vere in iacet.
Summa disputationis septimae. Summa disputationis tertiae. t uorbus magnus uanguinis copia Aut luxione solam induas venasiectionem. Disputatio quarta. fol. I'. Ea ntentiam non esse uippocratis, supponere Tmue actum theorematum do-LIrinam. Ac petendamque esse pro in eran
ta propositione, minime o uniuersa conm ira recentiores Medicos.
nputris ante annam decimumqua tum,tutosanguis miratris sella vena. in omni putrida febribus ululer. . rimum sit mitteres' inem in nere. Summa disputationis. Summa disputationis octauae. In putridis febribus venae senem corae is ante annum decim m, ae non ob re rigerationem, aut euent iste tam ratosecari passumme aut obstriatione, aut putred emtieni replum propter vacuationem plenuum
Disputatio quint .fol. 1'. si cum virtute imbecillisangamem aut reuulsionem. Disputatio nona. fol. .
Summa disputationis quintae. Virtus imbecilla per di salutionem, O An in omni putridis in species sem
imum sit imiter anguinem. Summa disputationis nonae. Solum oblenitudinem, Emagnitia inmeri
350쪽
Disputatio decimi fol. 82 in febre diaria ex obstructionegeniata a crassis visi sique humor d. vena pectio
Summa disputationis decimae In febre diaria quam fecit obstructiore
multis crassis, visi is uehumor ib. vel et-xam in corpore lethorico,etsi a multitudine Disputatio undecima. sol. io Anpro vacuanda carachmiasnguinii missionesumendum. Summa disputationis undecimae.
Emitteresanguinem Antaxat ob eu mationem carachymi non licet ob pericu tum magnitudinis morbi,aut praesentis aut