장음표시 사용
351쪽
Enecessitate, oce sione, oc ordine tractationis huius. 3 i. 3o catumque omnium explicatio. o. u Quae difficultatem faciantcirca icc. tractationem de scopis in sangui- XIV. Quomodo a Galeno tres si tiratur scopi,quomodo quatuor,
nil venae sectio impediri propter
imbecillitatem virium, aliorum ... opinionis impugnatio, dissicul- sis i
nis missione considerandis. 3- .
HI. Quid generarim semiendum XV Quomodo Galenus aliqua lo
et . de scopis ex Galeni sententia. recenseat scopos octo, & aliqua- do decem. iri et 3 i. x IV. Quomodo morbi magnitudo indicet sanguinis missionem. 3 6.Z
Index Capuam Libri secundi. itudine morbi a sangui aitudine, aut motcreati, vere, ac proprie in
ipsius sanguinis destructi VI. Magnitudine morbi a sangui- tio. 3 3.2ynis plenitudine, aut motu pro- IIL Magnitudinem morbi semper tindicare magnum auxilium. 3TZrie indicare
ionem. Io I v. Magnitudinem morbi gener tim sumptam, non indicare san- . . 3 '.2
VIII. Propositarum dubitationum v. Indieationem sumptam amaenitudine morbi differre ab in rbo in quod magis acminus. 3Ty.is
IX. Aliorum opinio circa explan tione capitis undecimi, libri noni de Methodo medendi pluri-vI. Supraditae explanationis veritas ex Galeni verbis probatur libro quarto de Methodi medei di,capite quinto, de sexto. iiii v II. Perpendunturquae ab aliis de
missione sanguinis in lethargo . dicuntur, ubi multa eontraillossis. bus rationibus refellitur
X. Humorum vitium quomodo venae sectionem admittat. sci.
XI. Examinatur historia Pythionis, vIII. Perpenditur loeus Galeni li-
ostenditurque eam maxime sa- brox de omnositiondi in Aisto liuere opinioni nostrae. 3s L. f.
XII. Duos esse scopos primos, ac principes proexequenda missi ne sanguinis obseruandos. 36 . Is XIII. In pueritia, cum non conumbro x. de compositione medica mentorum per locos, de dolore
cap ti ac vulnere, de colusione rum
ostenditurq; alios non bene sen
IX. Indicationem sumptam abvl-
cete magno , & a magnitudinet e viceris
352쪽
XI. ceris differre in eo,quod magis
Exemplo febris ardentis ostenditur indicationem sumptam a magnitudine morbi non differre ab indicatione sumpta a morbo.st . ENon semper mittendum esse sanguinem in ardenti febre, vehemetissimis doloribus, instammatione omni,ac in hydrope, etiamsi vites valeant, de magni sint morbi. 388. 3XII. Cur Galenus indicationem a
magnitudine morbi tanti fecerit, atque Hippocratem eius indicationis auctorem laudauerit. 3' .i8XNI. Rationib contrarium persuadentibus Medicos recentiores non bene satisfacere. 't. Undeae Capitum Libri tertii. I. E quibus agendum , re quo
ordine. 3y8. L lL Recetiorum opinionis rationes,sundamentaque explicantur.3''. 2III. Quomodo omnes Methodici, Empirici, de Rationales plerique ignorauerint scopum indicante
IV. verborum Galeni explanatio quarto Methodi medendi, ca.6.
v. Quod duo sint indicatia sanguinis missionem, & purgationem ex Galeni doctrina. go C. LVI. Recentiores Medici quomodo explanent proposita Galeni veraba. c f. 'VII. Impugnatio explanationis huius. oT. 6v III. Ealeni verbis ex libro de ratione curandi per sanguinis misisionem, duplicem esse magnitudinem morbi ostenditur unam a sanguinis copia, aliam a stuxi ne. go'. IX. An venae sectio remedium sit
X. Futurae plenitudinu,&particu .
latis, quado ratio haberi debeat. i .et
XI. Quid de ipsa plenitudine siex
Qumma opinionis Augenii deo miadene sanguinis in pueris, r&cut Gom repetat disputatio
II. Rationibus osteditur,pueris ante annum decimum quartum tu to sanguinem mitti posse. rt, III. Experientia demonstratur pumios venae sectionem serre posse. xl. x IV. Ex Galeni verbis osteditur, pu ris conuenire sanguinis missi nem. a 3. Iov. Quae dubitationem faciut contra propositam opinionem. etc.
VI. Galeni ratio examinatur. x D
VII. Cur calenus scribat ante annum decimum quartum non e se mittendum sanguinem. 28.
n ex capitum Libri quivii I. TXplicantur dubitationes, qui
II. Non esse prorsus abstinedum a sanguinis detractione in omniimsecillitate virium. 3 r. 'III. Quomodo ex pulsu cognosci pollit virtus imbecilla per Cppressionem, dc dissolutionem, viliorum opinio reprobata. si is Iv. Vires validas, Nimbecillas dupliciter dici,simpliciter,& secundum quid, de quod validae interadum appellantur imbecillae. 3 3. a v. Quibus de causis repetitio se,ctionis venae fuerit a maioribus nostris excogitata. 3 .rsv I. Sanguinis detractione utilem nunquam fieri viribus existentibus imbecillis II.
353쪽
Iadex Capham tibia sexti. I. , Ropositum disputationis hu-
II. Auctore eius sententiae no extitisse Hippocratem. 3 , SoIIL Eam sententiam dictione ipsa indignam esse uippocrate. s 6.
IV. Quid receliores Medici ad licere spondeant, eorumque impugnatio. 3T.3r V. Auctore quarti acutorum improprie uti nomine florentis aet iis, in eaq; sententia diminutum,ac etiam superuacaneum esse.
3,. 1. v L Quid in hae controuersia dicat
pugnatio. 3 23 TvII. Significatione duntaxat, per quam dignum esse Hippocrate
VIII. Hippocratem in legitimis peribus huius prccepti memini se. t. xsCapita dissutationi eptima.
quarti acutorum. oIL Quid alii aduersus nostram explanationem scripserint. I.
III. Defenditur veritas explanatio nis ab Augenio propositae contra ruentiores Medicos. I. soIV. Responso ad argumenta opinionis contrariae. 6. OLibri quinii Capita. I. r. E quibus hoc libro sit agen-υ dum,de quo ordine. 8.3 II. Recentiorum Medicorum opinio de mittendo sanguine in omnibus putridis febribus. 8. IoIII. Impugnatio opinionis huius.
Vgenii explanatio ad contea x xtum decimumnonum
ci sse propositae rationi. ix. 3s v. Renovati opinionem Erasisti teorum Romae degetium, si quis contendat in omni putrida citra distinctionem mittendum esse sanguinem. I8.1'vI. Quid recetiores Medici respideant, eorumque impugnatio. s'. t. VII. In putridis febribus numquam mittendum sanguinem si originem habeant ab humoribus, qui omnino a sanguinis natura separati sint. co.23 VIII. Responsio recentiorum M dicorum, eiusque impugnatio.. so. so IX. Quid sentiendum in hac eon-ttouersia ex Galeni sententia.
X. Explicatur loc Caleni undecimo de Methodo medendi, captiate decimoquinto, Medicorumque recentiorum instauae &di bitationes persoluuntur. 63. LXI. Vbi phaedixerit Galenus, i berrimum esse in omnibus p tridis mittere sanguinem. Ac LXII. Locus Galeni in arte medica
X lv. Q ijd sit sentiendum de re
uulsione in putridis febribus. Tl.s X v. Sanguinis missionem euent tiuam, de refrigerativam non ecse admittendam. I ,3 1 Sei sexti Capita. Di rationis nona Capua. r. m. E quibus agendum in hac diara sputatione,& quo ordine. II. 2I. II. In tertiana exquisitano conu ni re sanguinis missionem ex G leni sententia. IT. L
354쪽
III. Quid alii de mittedo sanguine
censeam in exquisita tertiana,& eorundem impugnatio. T8. io
IIII. Demissione saguinis in tertia- nanotha, & quartana. AZ8.31
ob causam sanguinis missio conueniat ex Galeni sentctia. SI. o Capita Disputationis decimae.
auctor sentiat. St. II Recentio tu opiniones. q8 . LIII. Oppositarum opinionum impugnatio. 8s. LIIII. Explanatio quorudam verborum dissicilium Galeni capit. quarto libri octaui de Methodo medendi. 8 .LLv. Quomodo explanari debeat co- textus Galeni, si deprauatus non sit. 'VI. Alterius loci maxime dissicilis
cxplicatio. si .ryVII. Dubitationes contra explan tiones propositas. s 3.t VIII. Praepositis disputationib. r spondetur. 's. o IX. Quae contra explanationem hi iam recentiores afferant. ' s. 3
X Responsio ad propositas dubita
XI. De variis lectionibus huius loci, ac primum de notatione manu scripta. 'I. io XII. Confirmatio eorum quae dicta sunt ex antiquo interprete ex Avicenna, Alexandro Tralliano,&Aetio. s8.2aXIII. Ex multiplici significatione verborum Galent codicem deprauatum esse suspicari posse.
XIV. Eorum quae dicta sunt consi matio ex Galeni verbis. sol. 31ibi Septimi Capita. Qv AE; supposta ponat haec tractatio, quid summatim sem
tiat de hoc argumento recenti res Medici,quodque male Pauli Aeginetae opinionem arguant. IO LIII. Summa capita qui b. recenti res Medici contendunt in caco-chymia sanguinis missionem co- uenire. sos iIII. Rationes aduersariorum cori- tendentiu in cacochymia inte
dum mittedum esse sanguinem. ibid. is IIII. Rationes contrarium ex Au .genio persuadentes sos. iv. In cacochymia dc plenitudine vires esse validas, neque vitium quodcunq; sanguinis cacochv
v I. Morbus cacoethe seu malignus quando,& quomodo cinguinis missionem postulet. Si l. sv II. Cur partita sangui res euacu tio sit instituta, an in sanguini, eiectatione e pulmoni b.crolis cri- ueniat san guinis missio. ii 2.2 VIII. In muliele admodum gracili Galenum ratione plenitudinis
sanguinis duxisse. SI LII X. Quomodo saguis sit in ipsis venis constitutus. sis. 33X. De mittendo sanguine in caco-chymia venarum quid sentiant recentiores. sic iXI. In cacochymia venarum cura plenitudinis affectum , aut sanguinis fiuxione magnitudinem morbi minitantem sanguine non esse mittendum. SIT. 2 XII. In simplici cacochymia pituitosa non conuenire missione in sanguinis. s 2.1XIII. In cacochymia biliosia iid. 5- ueniremissione sanguinis. sis. sXIIII. Cur in cacochymia no c. m- ueniat sanguinis missio, ex alimrum opinione, quae reprobatur. iis .so X v. An rationibus contrarium persuadentibus ab ipsis aduersariis recte satisfiat. 318. t
355쪽
RATII AUGENII PRAECEPTORIS SYM
N magni pulchra orasinis aciem decoram Ita AvC EN II, reduces animas eiu ubtrahit Orco. pulchre ut Diui Sacra hic essu et imaeo Hippocratis; nemo e cunctis mortat bas illum Ore magis cres refert ad Asianimos cni cadem, genim, mores, cognatas virtus.
OV E M uia hic cernis vultu aciem tabelra
feret atra dies, Ofunere merget acerbo: At nomen toto magnis iamplansibus orbe Exceptum, perdet numquam longaeua vetussim
356쪽
A MONTE SANCTO DISPUTATIONUM DE RATIONE C
R A N D i PER MISSIONEM SANGvLnis, ex Galeni sententia;
LIBER P R I M v s. In quo de scoporum agitur numero, qui ad missionem sana
Tmus, an duo, an tres, an quatuor, an quin y, an octo, an decem
sintscopi prosanguinis detractione considerandi.
SUMMA D IS P UT A T I O N I S. Scopus vere indicans venae sectionem unus du n. taxat est CA F. i.
Denec late , occasione , acre e tractationis huius. V L L A M propemodum ex omni medica materia, tam praem. clare & accurate Galenum excoluisse, quam ipsam emissionem sanguinis, communis est omnium Medicorum sente tia. Siquidem praeterquam quod in plerisque in H ppocratem commentariis, ac in libris de Methodo medendi , ae de senitate tuenda,atque etiam alibi passim de hoc remedio disseruerit i ex professo tamen quatuor scripsit libros, tum ut malas exstirparet haereses, quae sua tempestate plurimum vigebant, tum ut M thodum curandi per missionem sanguinis doceret. Primum quidem, quo- o niam Chrysippus Cnidius sanguinis missionem e numero praesidiorii Medicinalium auferre conatus est, inutilem omnino censens,&pro sanandisastectibus praeter naturam, & pro bona valetudine conseruanda s h u ncq; postea fuerit imitatus Aristogenes & Medius, re caeteri omnes, qui Chrysippi sententiae subscripserunt, inter quos ex rationalium Medicorii familia insignis Erasistratus Aristotelis ex sorore nepos omnium praecipuus qui Chrysippi doctrinam ad unguem imitatus praefatus fuit, sese nunquam venae sectionem approbaturum et ut tantorum virorum errorem patefaceret, librum scripsit, cui titulum indidit :De venae sectione aduersus Erasistratui n. Rursus vero, quia Romae degentes Erasistrat ei in duas cestas diuis , non i-so dem sentiebant de opinione praeceptoris Erasistrati, siquidem horum nonnulli opinabantur, pro curandis morbis nunquam venae sectionem fore adhibendam, ut proxime dicebamus: quidam vero illis proistis opposti, in omnibus morbis asseruerunt, venae sectionem saluberrimum existere praesidium, in quibus scilicet Erasistratus praecipiebat inediam, atq; ita,quoniam in putridis febribbus omnibus, ac propemodum in aliis affectibus semper inediam seruari debe-
357쪽
3 1 HORATII AUGENII DE CvRATIONE
re docuit, conficiebant illi in omnium febrium principiis sanguinis detractionem conuenire. Pro reprobatione opinionis huius alium composuit librum, quem inscripsit, De venae sectione aduersus Erasistrat eos Romae degentes et in hisce duobus libris aliorum de hac materia errores persecutus est. Methodum porro curandi in duobus aliis, etenim in libro, qui inscribitur de ratione curandi per sanguinis missionem,nihil O mnino praetermittit eorum, quae ad qualitatem, quantitatem, utendi modum,&occasionem pertinebant huius auxilii. Atq; ubi contingit Menodotum Empiricum apertisti me insectatur. Deniq; ne tractationi vultissimae deesset, aliquid postremo scripsit de hirudinib us, cucurbitulis, scarificatione, & reuulsione librum, quamuis putent non- ronulli eam tract itionem legitimam Galeni non esse,ad Oribasiti referentes. Ego vero cum in eo libro doctrinam illo dignissimam authore, M idiotismum recogaoscam germanum censeo Galeni librum. Quamobre cum tantam, qua tam certe in aliis nunquam, in illustranda venae sectione, adhibuerit author hic
diligentia, recte fortassis quaeserit hoc loco quispiam, quid in causa fuerit quod
de venae s ctionem indicante natura tot opiniones extiterint,quot sigillatim e plicaui libro primo tractationis meae de ratione curandi per emistionem se guinis: ac via de maximus detestabilisque abusus duxerit originem , quem se pud nouatores quosdam hac tempestate vigere scimus, in omnibus moibis cuiuscunque sint naturae, modo vires valeant, mittendi sanguinem, sane de rohac re etiam atque etiam cogitanti mihi duae sese obtulerunt causae, quarum alio in opere memini, & nunc utramque arbitror verissimam. Harum una est, quod rerum medicarum scriptores in duas potissimum distributi sunt sectam, quorum quidam Galerii docti inam Contempserunt, inter quos recensere placet Leonat dum Botallum, de Ioannem Argenterium: ut puta, qui a Galeno volentes insigniter deuiarunt, hoc potissimum habentes animo ( mihi quidem ut videtur j eius doctrinam funditus euertere sed certe non pari iudicio successuque uteroue scripst: putat Botallus in omni morbo, tam si a multitudine,quam si ab humoribus vitiatis, imo vero etiam si a vaporibus, ae flati oso spiritu adueniant. in omni aetate, in omni constitutione corporis, in omni coeli statu: deni- soque admodum temere, ut ab omni methodo , visentio) alienus, in omni intemperie simplici, mittendum esse sanguinem. Cautior multo, ac prudentior si genteritis, licet cum illo conueniat, quod Galenum contemnens publice a gnat, Curtiano tamen addictus dogmati, longe doctius de probabilius de hoc argumento scribere visus est, atque dum id facit, a recta Methodo de uians, in
multos errores incidit,q ios libro quinto, S septimo de ratione curandi per sanguinis missionem manifestos feci, atque in hoc etiam opere, cum dabituro cuso declar bitur.
Alia causa fuit, quod qui Galeni doctrinam profitentur, ut Matthaeus Cur
lius praeclarus sua aetate Medicus,&Leonardus Giacchinus eiusdem discipu- o Ius ac imitator denique Franciscus Valesius, qui in libro contiouerfiarum, S in suis commentariis de hoc argumento postremus omnium diligentius sensisse visus est, Galeni vel bis solum maxime addicti, sensum ipsorum omnino contemnunt atq; veras causas dc rationes pr termittere videntur quae antecedunt, ae subsequuntur non considerant, neque integras eius sententias, neque cum
fide asterunt, ita ut mirum non fuerit, si tum sibiipsis, tum aliis aberrandi occasionem dederint. Ego vero, ut quantum in me esset saluti hominum consul crem, praeserum in gratiam Ludovici patris, Medici citra omnem controue sana absolutissimi: atque Sebastiani Augenii cognomento Paparellae consobri ni mei, ac tandem, ut in negotio dissicili, utili, ac necessario, me ipsum honeste socxercerem, iuuenis, anno abhinc trigesimo contra horum haereses librum seri psi in quo quid vere indicaret missionem sanguinis ex Galeni doctrina explanare profitebar. Deniq; Taurinensibus auditoribus summopere postulantibus atm exorantibus & maxime omnium non modo persuadente, sed omnino qui- de impellente illustristina o dcreuerendissimo Vincenso Laureo S. R.LCardi
358쪽
nali amplissimo, cuius iudicium non modo in hac re, quae sua pro istis erat, sed in omnibus plurimi facere debebam , adieci, quar pro absoliuione totius methodi iam inceptae desiderari posse videbantur. Nunc vero in hoc ipso, qu 'Iniam scribere aggredior, disputationum libro, quaedam eiusdem argumenti tractabo, quae scilicet iis libris, vel explicata non sunt, vel breuiter nec admodum aperte scripta, vel quae eius cernodi sunt, ut recentioribus Medicis viris quidem maxime doctis magnam adhuc facere dissicultatem videntur, quibus profecto satisfacere debebam, quamuis in hoc meorum, in Patauina Academia, laborum ingressu me id facturum minime putabant. Cum enim primum nunci
io tum mihi fuit Serenissimum Venetorum principem de me ad Medicinam. quam Theoricam vocant in hac scholae primo loco profitendam, deliberasse, accepta conditione statim Venetias appuli. Cumque ibi essem vix quatriduo commoratus, dono dati mihi fuerunt libri duo, quorum uterque de scopis tr ctabat obseruandis in inlisione sanguinis. utriusque author pro tuenda sua secta disputat aduersus ea, quae a me iis libris fuere scripta. Alter plenitudini nimis addictus, renouare Menodoti Empirici fere videtur sententiam, ac in iis, quae ad plenitudinem, eiusque indicationem, curationemque pertinent, a mea opinione apertissime dissentit. Alter vero doctius, At acrius pro defendendo Curtiano Paradoxo, mecum disputat, dissentiens in scopo indicantex o venae sectionem, in explanatione dissicilium locorum Galeni, in mittendo san guine, in cacochymia, in febribus putridis , in aetate puerili, denique in indicatione magnitudinis morbi, quam profitetur neminem admodum, qui tam pr*clare hoc saeculo de indicationibus scripserunt, nodisse: putantes ipsam morbi magnitudinem propriam quandam praebere indicationem: atque hanc propriam indicationem differre ab indicatione, quam suggerit morbus magnus, eiusque causa. verum licet hoc duntaxat videatur peculiare quoddam propriumq; docti huius viri dogma, fuit tamen antea a Francisco valesio explic tum , reliqua vero quae eo in libro eleganter, dc docte pertractantur, communia sunt prorsus cum Matthaeo Curtio, & Giacchino: Cum igitur hanc perpulso cram de eruditam lucubrationem legi Sem,ac postea accuratius perlegissem, occum iis, quae olim scripsi, contulissem, inueni eam nihil continere, quod meam opinionem solidis, firmissi inhaerescentem fundamentis non modo labefacta
ret euerteretque, sed nec etiam aliquaex parte debilitaret: imo vero rebus meis
multo maius addi robur ex iis ipsis, quae aduersus me asseruntur, offendi: idcirco, quia grauis est, ac maxime necessiaria huiusmodi disputatio, ut puta , quae circa hominis vitam tota incumbit, in veritatis gratiam scripsi hosce libros disputationum , quod eo feci libentius, quod certo sciam, authores horum librorum , summa morum probitate ornatos omnia boni &aeqinconsulentes, facile passuros me quid sentiam de illorum opinione pro veterum consuetudine libe- o re ac modeste profiteri. Caeterum,quoniam cum illis in duobus principiis conuenio , primo hasce disputationes fore dilucidandas mihi ex Galeni doctrina,
quam solum profiteri volunt, solum suscipiunt, meritoque admirantur. . Uc- inde rationes adhibendas pro inuentione eius, quod quaeritur necessarias, de nunquam in omni latentia praetermittendas. Ego licet non sim assuetus iurare in verba magistri, atque cognoscam nihil magis obscdiram facete veritatem, quam sectatumstuchum, ut non raro Galenus inquit, tamcn hic viro Ceucae principio. Etenim praetermissis aliis authoribus solius Galeni testimonio Meiusdem verbis in medium positis, ac litantum in me erit, fidelissime expositis, iquae controuersa sunt dilucidabo, nihils me ut fiammati in dicam profiteor, o quod ab illius sententia alienum sit, asserturum. Ratione postea confirmabo doctrinam, atq; si aliquando ita feret occasio, etiam experientiam adhibebo Duo enim haec insit uinenta sunt, quae recte inuentis fidem adhibent. Multa praeterea supponenda sunt mihi decem libris de ratione curandi per sanguinis missionem explicata, praesertim primis quatuor, in quibus absoluitur tractatio, de eo,quod vere indicat missionem sanguinis. Diuidam autem lucubrationem
359쪽
; HORATII A vGENII DE CVRATIONE
hanc meam in libros septem. In quorum primo acturus de scopis, docebo, quo modo unus, duo, tres, ac plures existant pro sanguinis missione idonei,conci damque unum duntaxat esse vere indicantem scopum, magnum scilicet mo bum a sanguinis plenitudine, aut motu. In secundo autem explanabo, an indiuratio sumpta a magnitudine morbi sit distincta ab indicatione petita ab ipso morbo, eiusque causis. Atque propositis diligenterque considerati s recenti rum Medicorum rationibus, ex Galeni sententia demonstrabo, indicationem magnitudinis morbi distrare duntaxat in eo quod magis ac minus ab indicati
ne sumpta a morbo.Tertia vero parte explicabitur, an morbus magnus una cum virium robore roexceptis ab oratione pueris venae sectionem vere indicet. Quarto deinde libro agetur de venae semone in pueris ante annum decimum suartum, atque an cum virtute imbecilla sanguinem mittere interdum oporteat. Authorem quarti libri de ratione vietiis in morbis acutis, accurate, ex praeclara, breui, &grauissima oratione principes scopos pro missione sanguinis obseruandos minime proposuiste; deniq; dictionem illius aut horis in contextu decimo nono intelligendam sippositis uniuersalibus theorematis, ac accipiendam pro indefinita propositione, minime vero pro uniuersali contra recentiores Medicos .
In quinto libro disputabimus, an in omnibus putridis febribus saluberri- M, mum si mittere sanguinem consentiente virtute, atque id generatim fiet. In eo qui hunc postea sequetur, agam de missione sanguinis in febribus putridis in specie; deinde,an in Ephirnera ex obstructione ab hutnoribus crassis, cicuti didis saluberrimum sit mittere sanguinem. Postremus liber totus versabitur circa missionem sanguinis in cacochvmia: in quo demonstrare potissimum conabimur generosum hoc praesidium aba fectu vitiosi succi nunquam indicari, sed satis praefati aggrediamur disputau nem primam.
dis cultatem furaret circa tractationem desippis insanguinis missi
QV i A uniuersalis Methodus in hisce quatuor potissimum consistit,ut alio
in opere ex Galeno demonstrauimus nempe in qualitate remedii, in elui dein quantitate in utendi modo, atque in occasione omnium praecipiti,circa quam non vulgares modo Medici, sed etiam praestantissimi haud raro decipi consueuerunt. Disputationes huius libri potissimum circa remedii inuenit nem sub qualitate a Galeno comprehensam, ob eam causam, quam notaui superiori capite versabuntur. Quod si mihi de caetero continget, circa quantita- em, usum, ac tempus pertinentia controuersias proponi consimiles, non recusabo propter auditorum utilitatem eandem subire prouinciam. Nunc vero quod ad primam disputationem pertinet, docebo, an unus duntaxat sat scopus vere indicans sanguinis missionem,ut ego sentio,& quis ille sit. an duo indicat tes remedii executionem,& vsum: an tres, an quatuor, an plures tum i ndicantes remedium,usumo . tu in significantes principales, primosi scopos, in his enim primus hic liber absoluetur. Verum, quo sermo fiat dilucidior, primum Galeni controuersos locos afferam, in hac re magni, visentio, momenti. Postea summatim explicabo quid sentire oporteat de tota controuersia ex eiusdem aut horis doctrina Deinde agam sigillatim de unoquoq; scopo. Deniq; aliorum s, piniones afferam,& con siderabo quo ad eius fieri potest diligenter, quid bene, ta quid non benedictum sit.
Controuersus igitur maxime videtur scoporum numerus: nam Galenus liquando unum videtur admittere scopum, cum magnitudinem morbi sanguinis missionem indicare scribit.
360쪽
Aliquando recenset duos, ut cum magnitudini morbi, virium robur addit, ceu scopum,ut ex iunioribus Medicis inquit, cori traii dicantem: hosq; scopos duos, primos,de principes appellavit. Author deinde libri quarti de ratione victus in morbis acutis tres essert scopos, acutum scilicet vehementemque morbum, virium robur, aetatem florentem, qui author in hac re minime sibi ipsi constat,cum alibi pro florida qtate corporis substituerit habitu Galenus o multo melius habitum, quam aetatem pro seopo recipientem asseuerat in eius loci commentatio. Hic idem authoris illius de tribus scopis dictionem admittit, ut Hippocrate dignam, ac admiratur, cur eam inter sententias aphoristicas minia o me reposuerit. Passim videtur adstipulari opinioni huic, praesertim cum tres se pos sufficere affirmat, ut apparet libro de ratione curandi per sanguinis missionem,& quarto de methodo medendi. Auget dissicultatem,quod in hise tribus recensendis non semper eosdem proponit. Florentis aetatis meminit alicubi pro tertio scopo: aliquando solos excipit pueros: exceptis sinquiensi ab oratione pueris,aliquando, ut praediximus pro aetate corporis habitum subsstituit. Quid Equod quattum illis adiiciat interdum scopum, dum explanat sententiam auth ris quarti acutorum, nempe aerem nos ambientem. Quid quod regionis etiam pro aere meminit libro de ratione curandi per sanguinis missionem, cum dicat magnitudinem morbi,aetatem, vires,ac regionem, praecipuos esse scopos: et o M quod mirum videtur, recenset illos exsententia aut horis libri quarti acutorum. Rursus quintum scopum praecipuumque addit illis quatuor, nempe coraporis habitum. Sunt etiam adhuc alii loci non mediocriter controuersi, quia ibbro ad Glauconem philosophu, & nono,&decimotertio de Methodo medendi aliquando scopos octo affert in medium, aliquando decem, & quod fortac sis plurimum videtur absurdum, etiam hos ipsos libro de venae sectione appellat primarios. Tanta igitur cum adesse varietas in Galeni sermone videatur, non est profecto mirum, si illius imitatores interdum fuerint ancipites, atque si hoc ipsum admodum dissicile sit argumentum.
- enerat entiendum Asia p. ,ex Galenisintentia.
Su M M A T i M vero secundum Galeni sententiam de scoporum numero l-ta sentiendum arbitror. Quia scopi vario considerari modo possunt, pro v rietate considerationis scopos ille constituit varios. Aut enim inquirimus se pum vere indicantem detractionem sanguinis, aut tum indicantem , tu m contram dicantem simul, qui duo inuicem conspirantes, statim accedendum ad pus insinuant: dissentien tibus omnibus, aut alterutro omnino abstinendia, aut tandem tum hisce ipsos scopos quaerimus, tum etiam significantes unu statum o ali naturam indicantium, contraindicantiumj scopus unus duntaxat proprio indicans sanguinis missionem, nec certe plures esse possunt. Quoniam vero indicationes propter operationem considerantur, neque habito indicante, statim ad opus accedimus: pro ipso absoluendo consensus dcsideratur contra- indicantis. Propterea , duo sunt primarii scopi pro executione huiusce r medii animaduertendi: nempe unus indicans, alter admittens, vel non pro-hi hens, aut idem remedium indicans, modo tamen contrario,atque haec profecto est Galeni syndromes, quam ille imitatione Menodoti proposuit. Porro um hoc indicantes modo, tum horum naturam statumque notantes, sunt scopi longe plures: quorum tamen lacitudo est aliqua, prout magis aut minusso ad vere indicantium contraindicantiumque naturam explicandam accedunt. Haec autem sigillatim, ac diligentius explanentur facto principio ab eo, qui v re indicat remedium. Ponamus antea Galent axioma ex libro nono de Methodo medendi, capite undecimo, ac libro de ratione curandi per sanguinis misisionem capite octavo,& duodecimo, ac frequenter alibi. Sanguinis misso nem tum in sanis, tum in aegrotis duplici de causa exerceri: quarum una est,