장음표시 사용
61쪽
lici, an Ariani possidere deberent, conditionem illis obtulit, ut Ecclesia firmissimis repagulis reclauderetur,& eorum effer,qui iuxta suam fidem orantes,ibis verbo,null. vi alia exter adhibita,eam aperirent. Accepta conditione,priores Ariani diu orantes, iuxta fidem suam nihil essicere potuerunt. Deinde, Basili a cum CathoIicis orante, tanta vi continuo fores Ecclesiae aperta fiunt,ac si verba illa tonitrua quaedam iuissent . . , IX. Cum I ustina I mperatrix Ariana cum suis,Ambrosium, & Catholicos periequeretur, reuelauit Deus eidem Ambrosio corpora incorrupta S. Ger- vase, dc Prothesii, S. per ea cicum illuminauit, mult3quealia editat miracula.Quet sanead Arianorum confusionem erant, Vt patet ex eo,quod ipsi qua' tum poterant, miracula calumniabantur.
X. Ciuri S. Martyres pro fide Catholica ab Axianis flagellarentur vique Mossium denudationem,saepe accidit,ut sequenti die diuino miraculo incolumes conspicerentur. Item,a S .Eugenio. cetcus illuminatus fuit eo tempore, quo Ariani Catholicos maxime vexabant. Denique,aliquot Cathesicis iussa ' Regis Ariani linguet radicitus euulcae fuerunt, qui tamen semper optime locuti sunt, donec vixerunt. XI. S. Gregor. tria mirabilia narrat , quq acciderant suo tempore. . . 3. Aecidit in urbe Spoletina . Clim enim Arianus Episcopus in Ecclesiam to , S. Pauli intrare, & suo errori eam h cclesiam dedicare vellet, Catholici me- a. a.. so. tuetues, clam lampadibus omnibus tinclis,diligentissime clauserunt: sed clim accederet Amanus eum suorum grege impetum facturus, continuo omnes portae simul magnos agore edito perie paruerunt, dc effuso coelitus lumine lampades omnes sunt accensae, & simul e citate Episcopus percussus est,tantoque terrore omnes affecti, vi intrare ausi non fuerint, sed isse pum suum c citate affectum in domum suam confusi retulerint. 2. Romae accidit:iram,cum Ecclesiam quandam,quq Arianorum fuerat,ipse B. Gregorii is, introductis Sanctorum i eliquiis, recolacilia silet, diabolus iii specie horrendet suis exivit. Item, nubes lucidissima super allue descendit,& ingens simul suauitas odoris in eum locum ei fusa esl,lampadesque omnes accens diuinitus. 3. ln Hispania, ubi, cum Herminigildus Regis filius a Patre Ariano propter fidem necatus esset,viset sunt nocte circa eum lampades accens , & Angelorucantus a multis est auditus . . .
XII. Cum in Africa Cirola quidam, Patriarcha Arianorum, Catholicos
persequeretur,&eodem tempore tres S .Episcopi, Eugenius,Vindemialis, MLonginus, qui pretier ceteros ei resistebatu, omnes miraculis coruscarent, voluit etiam hqreticus miraculum facere. Itaque cuidam SP .aureos numer uit,ut secetcum fingeret. Sed dum transeunte per viam Cirola, ille auxilium eius postularer,accessit Cirota,& oculos eius tetigit,imperans. Vt videret in signum veritatis, quam pretiacabat: repente vero tantus ardor oculos illius miseri occupauit,ut coactus fuerit manibus eos comprimere nee fronte exilirent: tum verb detexit dolum, & fidem Catholicam alia voce coissessus, a S. Eugenio signo crucis repente curatus est. F a Pro-
62쪽
mus: Omnem habres viislutem.Item, lus Deus cognostit seipsum perfecte. At
de Spiritu stricto tesmus: Nemo scit, uiuit in Deo, ηili viritus Dei. Et rursum: 'viritus omniasimrMur,etiam rofunia Dei Denique,solus Deus habet templum. At je Spiritu sein lagimus: Membia vestra remplum sunt Spiritas cti. Et ita: G . Porrate,ctglorificate Deam in corporeustro.
sexta classis ex operibus sumitur. Primδ alius Dei opus est creatior α β tamen legis: SpiritiuDrafuit me. Er: Verbo Dominicati irmarisust, oestiritu oris p . 't.
eius omnis rinasinum. Et: Emimsspiritum tuum, ocreisuntur. Secundo se is ν M. io 3. Dei est conseruare:& tamen legis: spiritus Domini repleuis orbem terrarum, o hoc L.
rosi a quod cantist omnia. dcc. Tertiis selius Dei eit saluare: de tamen legis: Iastimati essu inBomine Domini Iessu Christi, ct in Spiritu Dei nostri. semis solius 1.c. s.
Dei est futurapraedicere, & scrutari corda: 8c tamen legis: inyra. a. u. t. ti locutisuntsancti Dei homines. Eri. Renum istias restis est Deus, ct corduilliinscrutator 3. est veris, quoniam Spiritus Domini repleuit orbem terrarum,ohoc,quod continet omnia,
scientiam habet πω. Id est; Ideb Deus scrutatur corda, quia Spiritus eius est ubique,omnia penetrat, omnia nouit genera linguarum, etiam quae in intimo corde sunt. Vimbsblius Dei est miracula facere: at Christus ipsem m- Mart. ra. ritu Dei 'riebat damonia. Et Paulus facit auctorem doni linguarum, miri- 3.- 3. tum,&c.Spiritum sanctum. Et omnia miracula,quae per Apostolos fiebant, vocat visi sancti distributiones. Sext6 selius Dei est Ecclesiam regere Alu-ta potestate. At spiritus sanctus gubernat Ecclesiam,quae est regnum Christi,plane ut Dominus absolutus, & non minus, quam Pater, & nlius. Discit Aa r viritis Petro: de ad eos nihil basitos,qvia egom eas. Et: ait viri sanctis, S
spiritu sancto. Et: Visum est viritui sancto θ nobis nihil vltra imponere Ubu oneris. Etrritati sunt a viritu sancto loqui verbum in Asta. Et: attendite vobu, ct uniue Gogregi, Act. amin quo vos spiritus sanctus posuit Discopos regere εcclesiam Dei. Et: Omnia operaris 33. us, atque idem spiritus diuidem finguis,prout vult. Septima cla sis constabit ex comparatione Spiritus fuisti ad Cirristum. Nam,si probemiis, Spiritum mactum maiorem Christo esse, quatenus Christus homo est, probatum quoque erit, Spiritum sancium unum eise Deum cum Patre. Siquidem aduersarii nihil omnino esse volunt Christo,quem mi dum hominem faciunt, maius, praeter Deum Patrem. Esse igitur Spiritum sanctum homine Christo maiorem,demonstratur illis omnibus argumentis, quibus aduersarij probant, Deum Parrem este Christo maiorem. Maior est Pater homine Christo,quia eum misit. At eundem misit Spiritus sanctus. Et L .. s. rimu Dominus meia misis me, viritus eius. Pater furctificati filium. Quem Par νsanctificauit, ct misit in mundum. Sanctificauit etiam Spiritus sanctus. Di1lius Domini puper me, eo qubi unxerit me, euarieti repaveribu vrisit me. Item ; Pater cor filii incarnationem operariis est: Misit camis peccari. Ram. s. Idem operatus est Spustus sanctus. Quod in ea natum est. de spiritu S. est. Item, M- in virtute Patris Hius faciebat miracula: Pater in me manens ipsie facit opera. At de Spiritu dicit: Si gominiuis Dei e3ciodorom. Item, Pater filium obtulit ad Mis
mortem,propriossia non pepercit, &c. Idem spiritus sanctus secit: nr Spiritum M.
63쪽
sanctum obtulitsemetipsam Denique; Pater Filium suscitauit. Idcin t aulus dicie de Spiritu sancto. Spiritus suscitauit Iesum a morικιs, habitat in Acceridit,qubd grauius sit peccare in Spiritum sanctum, quam in Chr.stum hominem
8. Classis sumitur ex Patribus. Nam, qui pro Chr.sti diuinitate loquuntur, iidem fere omnes de Spiritu caneto agunt. Classis constat ex miraculis, nam miracula quq frusta suntad confirmanda Christi diuinitate, eadem confirmant etiam diiunitatem Spuitus Sancti.
De vocibus quibusdam in diuinis.
PR 1 M A vox est Esentia, Graece εσια, quae in Script. inuenitur. Via enim adolescentior filius petit a Patre portionem substantiae, in Graeco est, μέρος'ουσιοις. Vbi ουσία opes paternas significat. Quae sunt autem Dei opes, nisi ipsius diuinitas, quae est summum, & infinitum bonum' uitia tamen non
expresse hoc loco Dei natura Vocatur ουσία, merito dicere potuit Epiphanius: . Esentis nomen nudo modo in reteri, ac nouo Testam . non habetur: sinsus autem, o signi- statio ubique habetur. Itaque etsi hic vox non habetur in Script . tamen habentur eius synon ima. Na de Deo dicitur: Sempiterna quoque virtustius, ac diuιηuas, Graece θειοτης. Quid est autem ξειο ς, nisi οἰσία του θεS' Item, μορφήτου 2 li, Forma Dei. Certe non miniis philosophicum est forma,quam effetitia. Et: Diui,aa consortes natura ; Graecἡ diιας At idem omnino sunt, essentia, Mnatura. Denique, habetur nomen Essentiae in sua radice: nam Esse litia dicitur abesse, & est abstractum eius nominis, quod in cocreto dicitur Ens. Porro ens, δc esse in Script . de Deo dicitur: uosv v, qui Ium: quieti, mιlit mea itio ;Cfaeceo ων. Si igitur Deus dicitur ens secundum Script . cur eius iratura non . poterit dici essentia' . . . . Εκ hoc nomine fit ὀαο σας, id est, eiusdem essentiae: quod nomen Ariani,& veteres, &noui, marinae oderant, tum quia extra Script .lum quia nouulsis videbatur. Et tamen utebantur ipsi nominibus multo magis nouis,& qui in nulla Script . reperiuntur, Vt ε Ιουσιος, id est, alterius essen lae. Sed primam calumniam Patres duobus modis refutarunt. I. Demonstrarunt nomen hoc non esse ideo reiiciendum, quod in Script . non sit, cum constet in Script .sensum huius nominis reperiri, dicente Domino: Ego, o Pater unum Dinus. Secundo ostendere conati sunt,non esse nomen hoc alienum 1 Script .quia similibus vocibus utitur Script . Dominus enim. το 'hrον επιου Πον. dixit iri Moyses vocat filios Istaei,λαῖν ιουσων. Sunt aute plane similia ἐπιουσιος, ὁμοοισι ος. Sc περιουτιος : Vt etiam Latina, Supersubstantialis, & Consubstanta tialis. Alteram calumniam Patres apertissime confutarunt, atque ostenderunt, non fuisse muci sum hoc nomen in Nicano Concilio, sed fuisse etiam
64쪽
antea in usu Patrum. Nam Dionysius Rom. &Alexand. Theognostiis, &Origenes hoe nomine usi fiunt. Videtur autem hoc nomen diuinitus inuentum: siquidem destruit simul contrarias haereses Aris, & Sabellii. Nam itoli dicitur ομουυσιος de iis, quae quomodocunque habent similem essentiam, sed de iis tantum, quorum unum est ab altero , & ab illo recipit eandem esse 1-tiam.sabellius fatebatur Patrem,& filium habere eandem essentiam, siane- gabat unum esse ab alio: Ariani fatebantur filium esse a Patre, sed negabaiit accepisse eandem essentiam. itivostasii significat primam substantiam, quam uniuerse dicimus Rippositum, & in natura intelligente persisnam. Distinguitur autem ab euentia, quod haec significatur per modum &rmae totalis existetuis in alio: Hypostans autem significatur per modum totius, quod non in alio, sed in se,&per se existit. Ex quo sequitur, Hyposta non addere adessentiam aliquem gradum natiirae, aut actum, ita selum modum essendi. Ipsa enim estentia, si reipsa existat, & non sit in Mio,vt pars in toto,vel ut forma in subiecto, dicitur Homostasis. Ex quo iterum sequitur, essentiam esse communicabilem; Hypostasia incommunicabilem : repugnat enim, Vt, quod est in se, sit in alio. Nam esse in alto,est non esse in se:ex quo ultimo sequitur,Hoostata superaddere essentiae proprietatem aliquam, id est, aliquid, seu aliquem mochim, ratione cuius incommunicabilis fiat. Haec igitur vox, licet quibusdam suspecta videretur, ut quae ad significationem substantiae,id est,essentiae, trahi pos sit:tamen omnino recipienda est, & tutis dici possunt in Deo tres Hyposta-ses. Et prob. . ex Apostolo,ubi dieit de filio: icis, i mendorsoria,c figura
substantia risu: Graece Καροατηρ ἀσ υπο πτερους αυτ9. Vbi nomine Hypostaseos,
Iicet aliqui essentiam intellexerint , tamen alii rectius acceperunt personam paternam: non enim filius est imago essentiae, sed personae . Illius enim est imago,cuius est filius: imago enim distinguitur ab exemplari ut res producta
a producente. PIob. 2.ex sit Ecclesiae,& Ρatrum. substantia nomen ambiguum est. Nuncenim Hypost Min; nunc essentiam subsimulacsgnificat. insocirca in rigore dici possent in Deo tres substantiae, praesertim
cum hoc vocabulo usus sit vulgatus interpres epi st. ad Hebraeos: tamen absolute nefandae sunt in Deo tres substantiae,& una asserenda,quia communis Uvsiis Latinorum accipit substantiam pro essentia: nam sei mr Aristoteles in praedicamento stii stafitiae ουσίαν vocat, quam nos dicimus substantiam. Persona nomen, qtiamuis saepe pro qualitate, & larua histrionum accipia- riss a. tuntamen etiam pro substantia prima a Seripi. 8c Patribus accipi,non ignoramus.Nam & in Script . passim legimus, Deum non esse acceptorem personarum, in quibus locis persena significat ipsam hypostasin humanam. Nam tunc est acceptio per narum in distributione praemiorum, quando, qui distribuir,non resipicit merita hominum, sed isos homines, id est, tribuit plus ni, quam alteri, non quia ille plus meretur,sed quia illam personam psus diligit. Praeterea, Paircm, Filium, &spiritum sanctum, tres personas VocanzPatres. In b& Crammatici hoc modo accipiunx nomen persisnae.
tur pereu.dentem consequeauia Namsi filius est νηlenitae: ergo proprium
65쪽
Probanda est assumpi .primi argumenti ex Script. nam per se cetera sunt euidentia. Ac Filium habere suum esse , Patre, prob. I. ex illo: Dominus possedit Lme;id est, per generationem acquisuit. Id enim significat vox Hebraea.Ac ne dicant hoc intelligi de Christo homine in praedestitutione, seu praeui tolle generato ante colles, ibidem dicitur: Cum eo eram cuncta componetis. Nec enim is, qui solum habebat esse in praedestinatione,poterat cum Patre mundum creare: quod enim habet esse ituri in praedestinatione, non est, sed futurum est quod autem non est, operari non potest. Igitur Filius Dei, qui cum Patre cuncta composuit, in principio mundi iam erat, & tamen per generationem 1 Patre acceperat esse. Praeterea;Sapiemianimetentia dicitur creaturam. Item: Dedit Filio a 4. vitam babere in semetipso.Necdici potest,hoc esse intelligendum de C isto homine:repugnat enim illud: sicut Pater habet vitam in semetipso, sic dedit o Filio ri tam habere insem lipsio. V bi docemur, vitam datam esse Filio a Patre, non quomodo vitam habent creaturae, ted quomodo ipse Pater habet. Irem; Filiis dicitur Vtrumque autem nomen includit necessa r. ribdistinctionem, &processionem.Nec potest intelligi de Christo homine, quia ibidem dicitur de hoc primogenito: in imo. or per ipsum condita sunt univis. His . . s. Item, vocatur filius splendor.&in ago paternae libyostasis: auae omnia dicunt processionem. Et, ne haec trahantur ad humanitatem, additur ibidem: Per quem secir o secula. Denique legimus: Vr simia invexosito stim Certe verus Fi- ε. Ioa.. s. lius a Patre est natus vere. Et, ne dicant hoc pertinere ad solum hominem Christum,subditur: Hic est νem D. M. ct vita ater . Itaque de Filio res estee tissima,habere illum esse a Patre, ac propterea distingui re ipsa a Patre. De Spiritu S. probabitur postea in quaestione propria. Interim suffieiat illud:
procedit. Hic enim expresse dicitur Spiritus S. a Patre procedere, & proinde ab illo distingui. Dicitur etiam mitti a Filio, & proinde etiam ab illo distingui.Missio enim in diuinis non potest intelligi, nisi iecivadum processionem. 2. Argumentum sumitura Voce, alius. Script . siquidem vocat Patrem alium ψ a Filio, & Spiritum sanctum alium ab utroque: quod apertam distinctionem,& quidem realem indicat. Filius de Patre loquens: inquit, remmouium perbibet de me. Et de Spiritu ancto. Atium paracteram dabit vobis. Non autem diceremus de una personar. Alius est Marcus,alius Tullius,calius Cicero: nec de eodem; Alius est Orator alius Consul,alius Imp. 3. Argumentum sumitur ex particulis quibusdam denotantibus distinctionem; Vt, apud. cum, in. Cumisto eram cuncta componem. Item: Et Verbum erat apud Deum. Ibidem: VH--τ-
genitus,quis insinu Patris. Et: Ego sum in atre, o Pater in me est. Et: Baptivite Om ε nes in nomine Patris, ct Fil3,9 Spiritas μηcti. Eta. Dominus Deus misit me. cst visi, 'M., .....eias .Et: ρον ipsum Filium babemus accessum ad Patrem in uno Spiritu. Nam, si Pa- Ua. s. 'ter,& Filius, & Spiritus sanctus,essent sola nomina, & non res,essent omni- imbrinbsynonyma; quomodo M. T. Cicero. At quis diceret: Marcus erat cum
66쪽
. Argumentum ex eo sumitur, qu id Script . inducit Deum loquentem Innumero multitudinis, vel loquentem de Deo; tanquam de alia persona. Dixit Deus: Faciamus bomirum ad imaginem non ram. Et: Ecce Adam quasi unus ex nobis factus est. Et: Venite, descendamus, ct confundamus linguam eorum. Et: Pluit Dominus a Dolnino. Et: Dicit Dominus: sesuabo eos in Domino Deo suo. Et: Dixit Dominus ad Satan: Increpet te Dominus, o satan. Et licet Rabbini haec omnia eludant, dicentes esse phrases linguae, & dissicile sit eos conuincere ; tamen apud Catholicos habent suam auctoritatem,quia Patres passim his argumentis Vluntur, - Ηἐων & Concilium Sυ ense dicit anathematis, qui aliter explicant loca citata
Praeterea ; habemus alia loca in Testantinouo, quae nulla rationa possunt eludi. Ego, o Pater unum sumus. Et: Ad eum veniemus, ct man onem apud eum fa-cιemus. Nec enim Vna, &eadem persona, quae plura nomina, vel ossicia habeat , Vere dicere potest, ratione eorum nominum, vel ossiciorum: Nos faciemus; aul; Nos veniemus. V. Argumentum sumitur ex eo, qu bd Script . saepe de Deo loquens, utitur numero ternario: Egosum, qui sum, qvi est, misit me adv=1. Ibidem: Ego sanimus Abraham,Deus Isaac, Deus Iacob. Eta Subenedicetis*3s Israel: Benadicat tibi cussistat te: Ostendat Dominus faciem suam tibi, ct misereatur tui:cenaeν-rat Dominus νultum 'um ad te, or det tibi pacem. Et: Dominus Deus,Domilaus unus est. Et: Benedicat nos Deus, Degs noster, benedicat nos Deus, ct metrant eum omnes fines terra. Et: Confremini Domino, quoniam bonus, confitemini Deo Deoram, consitemini Domino Dominorum. Et: Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Daus. Vbi notandum, Deum in Testam. veteri noluisse proponere mysterium Trinitatis expresse, quia Iudaei incapaces erant, & quia recens exierant de aegypto,ubi colebantur multi Dij, & intraturi erant in terram Chanaan, ubi etiam multi habebantur Dij, ne videlicet putarent,sibi etiam tres Deos fore colendos: volui se tamen Deum adumbrare hoc mysterium, idque multis modis, Ut, clim in Testam. nouo pretiacaretur, non Videretur omnino nouum, vel repugnans
VI. Argumentu sumitur ex numeris binario,&ternario in script .expressis. In lege nitra sicriptum es,quia duorum hominu testimonium verum est, ego sum qui tammonium perhibeo de me ipso. θ testimonium perhibet de me, qui misit me, Pater. Vbi aperte se, δc Patrem, duos testes facit. Et de Spiritu S. addit: Illetistinimium perhibebit de me. Et: Tras sunt, qui restimentum dant in caelo: Pater, Verbum, O viritus s. Ultimo, addi possunt congruelitiae naturales, quae non demonstrant fidem, sed ea stippositi ostendunt id, quod .asserimus, non esse contra ratio
I. Est: Summi & infiniti boni est, se fiamme, & infinite communicare.
Non autem Deus se sumno, ac infinito modo communicat in produetione
II. Est: Persecta beatitudo comprehendit omnia bona :&vnum, &quideinsigne bonum est consortium aequalium personarum. III. Generare sibi simile est persectio, quae non debet abesie a Deo, qui est unde luanile perfectus. et IV. Me-
67쪽
IV. Melius est, ab aeterno Deum aliquid produxisse, quὲm otiossim fuisse. y. Ilia imienitur una natura in hypostasi,m in quolibet Angelo ; plures
in pluribus, ut in multis Angelis ; plures in una, ut in homine, ubi duae naturae, anima, & caro, una spiriritalis, altera corporalis,in Unam hypostasim humanam coiisenilint; credibile est, esse quoque Unam naturam, id est, diuina
in pluribus hypostalibus; hoc est, in Patre, & Filio, & Spixitu iuncto'VI. Ratio sumitur ex vestigijs, quae Deus impressit quodammosto in creaturas. Nam res omnes ita anechant numerum ternarium, ut planὲ omnia clamare videantur, auetorem suum esse Trinitatem,quae omnia fecit in pondere, numero, & mensura. Primo tres sollim sunt passiones omnibus rebus communes, Vnum, verum, bonum. Deinde ; Tota rerum uniuersitas
distribuitur in tres partes: quidquid enim est, aut spirituale est, aut corporale, aut mixtum ex utroque. Res sipirituales intres Hierarchias diuiduntur: singulae Hierarchiae intres ordines: singuli vero tritus Angolici, non tam vestigium, quam imaginem Trinitatis reserunt, chira tribus sint praediti facultatibus, memoria, intelligentia, Voluntate; atque in eis ex mente nascatur notitia, ex notitia amor procedat. Porro in rebus corporalibus pene ii numerabilia reperiuntur vestigia Trinitatis.
Probandum secundo est in particulari, Filium distinguia Patre, propter eos, qui Filium aυνοθεον ine dicunt, id est, Deum a seipso esse,non a Patre. Na is modus loquendi Caluini, Filium habere a se essentiam, simpliciter est repudiandus, contrario modo loquendum est. 'Primo repugnat is modus loquendi cum Verbo Dei. Legimus enim: Patre dedit Filio vitam habere lasse ipso. Et: Ego νino propter Patrem. At, si vitam dedit Pater Filio, certe&essentia. Idem enim in Deo est,esse,&Viuere, Item;Omnia omni tradita sunt a Patre meo. Cur nO Scessen 'Er: oscis eum, quia areosium. Et: Sicut docuit me Pater,ioquor in mundo.ct qua audiui a Patre meo, &c. At non potest r. intelligi, quomodo Pater tradiderit Filio scientiam,nisi tradendo essentiam. Pugnat etiam cum Conciliis. Nam omnia fere Concilia. post Nicaeniim ει a. receperunt Symbolum Nirinum cum illis Verbis: Deum de Deo, lumen de se nne , ut Sardicense, Constantinop. I. Ephesinum I. & omnia alia. ΝPugnit tertio com doeti ina Patrum. Pusnat denique cum ratione, &eum ipsa Caluini sententia. Nam, si ipse asserit, Patrem communica se Fi- 'ho essentiam, quomodo potest vere dicere, Filium habere I se essentia Item si dicat, Filium esse productum a Patre, 'uomodo potest negare, essentiam,& vitam in Filio esse a Patret Nec enim Filius dicitur sola proorietast
Probandum est tertio in particulari Spiritum s. procedere a Patre. Prob. primo ex Sctipi. omnia. qua habet Pater, mea sunt. Et: Omnia tua mea sunt. Exjε
quibus verbis ita concludi potest argumentum. Quidquid Pater habet,etiam& Filius, excepta sola relatione paternitatis: sed Pater habet esse principium Spiritus sancti. Ergo & Filius id ipsium habet. Ex quo manifeste sequitur 'I' esse etiam Filium spiratorem Spiritus sancti. Nam hoc non est esse Patrem.& tamen habet hoc Pater, ut sit spirator. 'Deinde, Si Pater, & Filius non haberent omnia communia,excepta res . G a tione DisilirUd by Cooste
68쪽
34 DE CHRI STO, CAP ITE ΤΟΤ IVS ECCLEsIAE. tione opposita, distinguerentur plusquam relatione; & proinde distinguerentur substanti. t. Nam Pater, ut spirator, non est relatiuum ad Filium: ergh, si,ut spirator, distinguitur a Filio,distinguitur per sipirationem, non ut est relatio, sed ut est forma quaedam in Patre ibbsistens;proinde Pater, dc Filius in substantia differrent, quae est haeretis Ariana. Item: ille me clausicabit, quia de meo accipιet. 1mniiciabit vobis. Quid, quaeso, accipiet in Filio spiritus, nisi scientiam' Nam paulo ante dixit: Non enim asinolo ruetur, sed quacunque audiet. loquetur: Et de scientia exponunt Patres. Quomodo autem potest spiritus accipere a Filio scientiam, nisi accipiendo ab illo essentiam' Quidquid enim aliud dicatur,fiet Spiritus Lanctus creatura.
Item: si non abiero. paraclitin non veniet ad vos. autem abiero, mittam eum ad vos. Et: Cum venerit paraι latus. quem ego mittam vobis a Patre. Omnis missio, aut est
per imperium,quomodo mittuntur serui a Dominis;aut per consilium,quomodo mitti dicuntur, qui instruuntur a sapientioribus Vt, cum mittuntur aegroti a medico ad capiendam medicinam : aur per narii ratem productionem;quomodo arbores mittere dicuntur radices, emittere flores, &c. Certum est autem, Spiritum itinctum non Posse mitti, ut seruum, vel ignorantem ἱ potentiore, vel sapientiore: constat enim inter nos,& Graecos, Spiritum Ianctum esse Deum. Ergo missio eius erit intelligenta securidum productionem
Item: Insigauit, O dixit: A ecipite Spiriιum sanctum. Hac enim caremonia, ut exponunt Patres,significare voluit Christus, i se procedere spiritum sanctu. Iterm. yi quis visitum Chrissi non habet hic non setis. Ela Quoniam essu Diij sit Deηs spiritum Filii sui in corda vestr4, clamantem, Abia Pater, Cur enim dicitur spiritus sanctus spiritus Filij 'Certe non quia est seruus eius, vel quia est frater eius; sed quia spiratur ab eo: quomodo etiam dicitur Spiritus Patris. Si Spiritus eius, qui suscitavit Iesium. 8cc. Et Spiritus Patris restri loquitur in vobis. Prob. II. Testimonijs Conciliorum, & Patrum Latinorum, dc Grae
Prob. denique ratione. Praecipua audem S. Thomae est haec: si spiritus sanctus non procederet 1 Filio, non distingueretur ab illo: hoc autem est contra fidem,quia tunc esset dualitas, non Trinitas. Igitur procedit a Filio spiritus
Propositio prob. Omnis distinctio in Deo nascitur ex relationibus originis: at, si Spiritus non procederet a Filio, non esset inter eos relatio originis. Ergo si spiritus non procederet a Filio, non distingueretur ab eo. Huius argumenti prob. iterum propositio. Nam in Deo nihil est, nisi e C. sentia,& relatio, siue absolutum,&relativum: sed essentia,& omnia absoluta sunt communia: ergo sola relatio distinguit. Vnde in Concilio Toletano XI. dicitur,in solis relationibus numerum cerni: proinde omnem distinctionem ex relationibus ortum ducere: xbi enim non est distinctio,nec numerus esse potest. Praeterea; si non essent communia tribus personis omnia absoluta, non essent tres personae una res, Ut docet Concilium Lateran. Item, non poste-
-ο g si iidere Dei simplicitatem;nec possemus ostendere miliam persectio
69쪽
tremesse in apersona, quae non sit in alia. Quare dubitari non debet, quin 'sbia relatio distinguat Trinitatem. Rursiim; Non quaelibet relatio sussicit ad
distinctionemfaciendam: nam relationes non oppositae non distinguunt, ut patet,quia in uno Patre sint duae relationes, paternitas, & spiratio activa; M tamen non distinguunt duas persinas. Ruruim , Non quaelibet oppositae distinguunt, sed reales esse debent. Nam relatio identitatis dicit oppositionem, sed non distinguit,quia non dicit oppositionem realem. Rursus; Rehationes Oppositae, de reales, vel fundantur ruper quantitate, ut aequalitas; vel super qualitate, i similitudo vel super actione,ut paternitas,& filiatio: sed in Deo non sunt relationes reales fundatae in quantitate, aut qualitate. Ergb tum remanent relationes fundatae in actione , quet dicuntur relationes originis, quae distinguere possuiu pers iras. Prob. aisumpi. Nam in Deo est quidem aequalitas,& similitudo, sed quia fundamentum omnium horum est solaesia sentia,qitet est una numero,ideo istet relationes rationis fiunt,non reales. Non enim possunt esse relationes reales,ubi non sunt fundamenta proxima distincta realiter. Et licet qquestras, Sc limilitudo in Deo effetat relationes reales, ut vult Scotus ; tamen adhuc non posset inde sumi distinctio perihnarum. Nam Scottis putar, ad hoc t sint relationes reales,non requiri distincta sun
damenta, sed sum redistincta relationum subiecta: & quoniam Pater, MFilius sunt extrema realia, ideo putat,eorum qualitatem, & similitudinem esse relationes reales. Itaque secundum hanc sententiam non sunt distinctae per ne, quia qquales, aut similes sunt reali relatione et qualitatis, vel similitudinis;seo econtrario,ideb reali relatione sunt aequales,aut sinules, quia distinctet persens sunt. Solet igitur restationes ori sinis distinguunt: dc inde se- 'quitur, ut iam probatum est, aut Spiritus S. originem ducere a Filio, dc ad eum referri relatione originis,quod est ab ipsis procedere ut certὶ ab eo non distingui,quod ne Gri ci quidem unquam docuerunt. Probandum . recte additionem factam in bymbolo, . Ac primum Pror . debuisse Latinos explicare Symbolum, prob. Nam necessarium est ad salutem, non credere, seiritum S. a solo Patre procedere: emo orta haeresi, quae docebat, spiritum a iblo Patre procedere,debuit adhiberi remedium per ex- ωα. plicationem,'ilia debent tolli occasiones errandi. Prob. Antec. Nam Ath nasius,ubi posuerat, a Patre.ct Filio, dcc. dicit: Isic est fides ibolica, quam nise
Prob.etiam eκ decreto Concilij Florent. Denique ratione. Nam credere, pr. a.o D spiritum non esse a Filio,est, Vt demonstrauimus, error contra Script . Erg6 necessari 6 est virindus. Est tamen obseruandum, non semper necessarium fuisse,non credere,non esse a Filio spiritum canctum.Nam antequam oriretur, 3c definiretur quaestio,satis erat credere, Spiritum a Patre procedere, in quod includebatur etiam,quod procederet a Filio. nec erat opus quaerere, an - a Filio procederet. necne; non enim tenemur omnia scire, sed tamen tenemur positiuὲ nunquam asserercerrores . itaque posteaquam mota in quaestio,& multi cetperunt errare, nece se fuit remedium adhibere. Et hoc ipsum etiam definiuit Concipum Florent. i ,
Deinde, potuisse hanc captae uionem . Latinis sine Graecorum consensli i
70쪽
fieri, prob. primo, Papa Rom. est pastor, dc Doctor tortuo Ecclesiae, ut in i so Concilio Floretu. Graeci coiiseisi sum, & patet ex illo: Pasce σ- ,Erg6 potest ipse etiam line Concilio defitiireres fidei. Nam quia pastor, dc doctor
uniuersialis est, non potest errare, clam docet ex cachedra alioqui tota Eeci sia erraret, quae illum siequi tenetur: definire autem res fidei, ad illum pertinet, qui non potest errare. Secundo etiamsi Papa non esset Pastor totius Ecclesiae, nec posset defintro eontrouersias fidei sine Concilio, tamen non propterea requireretur Concilium Graecorum, dc Latinorum, sed sudficeret Concilium aliquot Episcoporum ab ipso Rom. Pontifice conuocatum. Est enim ipse, Ut minimum,primae sedis Episcopus,& sine ipsi Concilia non liabent robur, & cum ipso habent. Nam firmitas Conciliorum non oritur ex multitudine, bc diuersitate Episco porum, sed ex connexione cum sede Petri . cui dictum est: Ruasi pro te, ut non desistatuetistia. Id quod etiam exemplatestantur. Nam Concilium Ariminense nabuit DC. Episcopos,partim Gretcos,partim Latinos; dc tamen,quia Rom. Pontifex dissensit, semper est habitum erroneum ab omnibus, tam Cretcis, quam Latinis. Contra, Concilium II. CL. Eeisicoporum Graecorum,in quo nullus filii Latinorum, quia a Pont. Damalo it confirmatum, a quo Ariminense fuerat reprobatum, semper habitum est in honore. Tertio etiamsi Papa non esset caput totius Eceses , nec primae sedis Epita copiis sed unus Patriarcha nihilo maior ceteris,adhuc Graeci non possent coqueri propter i stam additionem. Nam vel est quaestio de fide , vel de ritu: id aest, vel nolunt Gretci hanc additionem, quia est falsa, & contra fidem ; vel quia licet sit vera, tamen non placet illis in Symbolo. Si est quaestio de ritu, certe sicut multi sinat alij ritus diuersi Graecorum,dc Latinorum , & non propterea fieri debet scisma ; ita etiam ritus iste tolerari poterar, sine scisinate. Praeterea, potest unus Episcopus in sua Ecclesialiquem ritum instituere sine consensi aliorum; quanto magis tota natio Latinorum simul φ Si autem est quaestio de fide, non pol sunt Concilia prouincilia, vel nationalia aliquid ita definire, ut statim debeat ab omnibus recipi; tamen possunt definire,& alii non debent conqueri, sed probare, si viderint rem esse bene definitam;
sin miniis, comiocare maius Concilium. Nam ita saepissime factum videmus in Ecclesia. H resin Pauli Samosateni damnauit Concilium Antiochenum paucorum Episcoporum, nec alii multo plures in toto mundo conquesti sunt, sed ratum habuerunt. Haeresin Macedonii damnauit Concilium Constantinop. in quo nullus fuit Latinorum, nec Latini conquesti sunt, sed probauerunt. Haeresin Pelagii damnarunt Concilia prouincialia, Mileuitanum.& Carthagi nensie, nec vi lus propterea fecit scisina, quia non fuis set vocatus. Haeresin Nestorii Limnauit Concilium Ephesinum, antequam adessent Latini, quos Pont. Celestinus mittebat; non tamen Lλtini conquesti sunt, sed Voluerunt cognoscere rem gestam,& cognitam approbarunt. Et huiusmodi sunt infinita exempla. Graeci ergo non possunt conqueri,quod sine ipsisquet
stio definita est,pr tertim clim post illam definitionem sint vocati ad Conci ha generalia non semel, neque bis, sed cepius, α rursum quaestio proposita, viscussa sit ipsis praesentibus.