Simonis Caulerii Rhetoricorum libri quinque. ..

발행: 1600년

분량: 679페이지

출처: archive.org

분류: 연설

171쪽

116 RHETORICORUM

in funesta obsidione moriturus. haec, Osedemus anulla re bυneyla, aut periculi 'nia studine, aut laboris abferreri oportere: quippe fortibus viro magnae utilitatis , mpublicae causa, nullum periculum formida dum. Marcus Claudius Nero Hannibali in Brutiis oppositus, cum delecta equia

tum,peditumque manu expeditis itine-

ribus ad Metaurum flumen delatus Li- . uio Salinatori coniunxit se, & periculum anceps periculo eXplicauit, op presso Hasdrubale. Spartanus Leonides cum trecentorum Laconum manu

infinitam barbarorum multitudinem ad Thermopylas sustinuit triduo victor, & tandem cum multa laude viris tutis inuictae , occubuit non inultus. Praeterhaec, dicemus antiquiorem, potio rem mortem turpitudine. Na longe satius esse, & honestius mortem Oppetere, quam turpitudinis notam suo nomini imprimere. Numantini in legitimi ste

deris pretium, si bellum vitare vellent, iussi sunt arma tradere. Id turpitudinis,& imbelliae dedecus rati, ultimum maluerunt discrimen& patriae exitium. Docebimus virum fortem nulla dolore

172쪽

ret Attilius Regulus, an fidem seruete Poenis datam, atque ad parata redeat

supplici Dicemus deinde viri fortis officium esse,pro rei veritate, O matura laude , salute seuorum , nutibuι im citio metuere. Quidquid in hac causa mihi tu sceptum est, Quirites, ad omne me reipublicae causa luscepisse confirmo. Tantumque abest, ut aliquam bonam gratiam mihi quaesis e videar: ut multas etiam simultates, partim obscuras, partim apertas, mihi non necessarias, Vobis non inutiles, suscepisse. Sed ego me hoc honore praeditum, tantis V

stris beneficiis aflectum, statui, Qui

rites, vestram voluntatem, & reipublicae dignitatem, & salutem prout clarum , atque sociorum meis omnibus commodis, dc rationibus praesem re oportere. Sic Drances libere sententiam dicit , & vere consulit communi Latinorum saluti nullo mortis, dc inimicitiarum metu. em nulli obscuram, nostrae nec vocis egentem tentur,

consulis,o bone Rex cuncti se scire fo

173쪽

118 RHETORICORVMinae fortuna serat populi: sed dicere

mussant.

Det libertate fandi, statVsq; remittat, Cuius ob auspicium infaustum, moreDque sinistros Dica m e qu ide,licet arma mihi, mortemque minetur postremum dicimus proprie pertinere ad mirum fortem quodlibet periculum pro patria ad , labore pusicipere, Fumptu facere, pro parentibus,pro bo pitibus,pro ciuibus,prosoriis, o rebus, quas iusit a colere docet. Ortitudinis partes sunt magnifies Γ tia,fidentia,patientia,perseueratia Magnificetia est rerum magnarum, cuexcelsi animi cogitatione 1usceptio,at- 'que administratio. Hic suasor queque monebit, Vt exemplo maiorum, ni gna audeat. Dissuasor infaustis exeptis deterrebit. Hoc argumento Turnus Rutulos hortatur.

Quod votis optastis adest; perfringere

In manibus Mars ipse,viri, nuc iugis Quisque suae, tectique memor, nunc imagna referto ad unda, Facta patru, laudes: Vltro occurramus Dum

174쪽

Dum trepidi , egressisque labant vestigia prima.

Audentes fortuna iuuat. Fidentia est, per quam in magnis, & honestis rebus animus in se multum ciae cum certa spe collocat. Q alis est vox Caesaris ad trepidum nautam tempestatibus obluctatem. Ne trepida Caesarem vehis, es eius fortunam. Hic suasor adhibebit omnia, quae spem rei c5ficiendae asserunt, honestatem,&Vtilitatem,&magnitudinem rei commem labit. Patientia est rerum arduarum, utilitatis,&honestatis ea a, perpessio voluntaria, &diuturna.Hic ruasor animos excitabit spe meliorum.Perseueraistia νι Perse-ra qua rationeboni considerata,perpetuo ' permanetur in rebus magnis Disluasor contra 'eum, qui fortitudinem in argumento consultatiόnis institutae laud

iit, dicet non fortitudinem, sed gladi

toriam audaciam,& inconsideratam im

. meritatem esse. Patistitia

TEmperantiae partes sint constituro necessariae, ut utilis, & honesti T. - ratio habeatur,& hostra modestia commendetur, &aduersiaiorum intempe'

175쪽

rantia Vituperetur. Itaque mituperatio rei f. - modum excedentis Occurrit prima, Primus. vicum nimias cupi itates honoris, voluptatis opum, damnamus. Haec cupiditas, TemperμDAE temperantie vinculis adstringitur,

Wiς-- dignitatis , quae , si immoderata cst,

honos sunt media quaedam bona; quae inordinato usu mala fiunt.Hic dicemus J : Unumquomque suis terminis contincri debere ,& ossicio; & potius tueri parta, quam aliena inuadere. Sic Hanno Annibalis cupiditatem damnat, quam pa-

tria: cXitialem porte dit. O tendemusp unamquamque rem desinito nasturae ter Rmino concludi. Deliberantibus Romanis

de Siculo bello contra Poenos: consulC-bant quidam, ut mallent in Italia dominari,quam sep cro, instroque mari, &τ tuis. Alpib us con clusisset natura: Eodem1 dis modestiae, infinitam cupiditatem Iraenarii oportere asseremus; ρο modum unicuicue rei statuemus, oe nimiaprogredi dissuade min.

176쪽

Nam temperantia est dominatio rationis firma,&moderata in cupiditates animi non rectas exvsu rerum priuatarum, aut salutis communiS.

HAbet temporantia suas partes:

Continentiam per quam cupidi- partentas voluptatis, & honoris, & pecuniae, moderatione consilij regitur: Clementiam, per quam animi in odium, aut ira cocitati comitatem retinemus: Mo destiam,perquam pudor honestuS Veram,&stabilem comparat auctoritatem. In temperantiae tractatione, quam suasor modestiam dixerit, dissuasor inertiam,

negligentiamque appcllabit. SI contingat inter eos, qui inc5cilio

sententiam dicunt, controuersiam honestae, & tutae utilitatis nasci: ut uni si 'deliberantium utili laxis rationem prΟ-bare:alteri vero placeat honestam utilitatem confirmare :vturque suis victurargumentis. um tutam utilitatem sua sebit, non apetio contendct incolumit tem honestati praeferendam. Nullus

matio.

incolumitate , deinde os tendet neminem mitenim id aequo ferret animo, sed mum affirmabit nullam rem esse utiliorem

177쪽

RHETOR ICOR UM

virtutibus posse,qui rationes ραε in tuto non collocarit. Precto ea argumento accusandae te merit tU utetur, quo dicet, nec deos esse auxilio itue,qui inconswlto in periculum ruant. De'nique n/hil honestum existi nari, quo alute non pari t. Haec,si possit, te clarabit cXe-plis, rationibus, auctoritate. V tutae Utilitatι honesam praeponet,

sex adhibebit locos. Dicet enim virtute nullo tempore relinquendum.Proinde cum probro virtutis securitatem, &incolumitatem non quaerendam turpiter. D mon trabit, oe doloremri timeatur; vel momtem,si eaformidetur, leticore, infamia i i Diorem. Qua in re amplificabit secutura turpitudinem. Poterit addere ρο maligna,

sin eriorem interpretationem aduersariae sententitae. H li ostendet orator non tam tam esse utilitatem,quantam aduersar prae

dicariti dicet nec immortalitatem, nec aeterna incolumitatem consequi, ex tutae utilitatis r

intentia auditor pro- exploratum, an in aliud simm venturi periculum : addet virtute fretos in mortem, . vltro prosci ci. Praeterea fortitudini fore nam esse adiumento Ad haec eum tuto vivere, NoniseM,quas contrari tulerit. Docebit non esse vitato malo, in nullum

178쪽

hon levisat, non qui inpraesentia sit --

columis, eum, qui tu iter virat, incolumem in perpetuum esse non posse. Confirmabit, quod persuadere volet, honestum, omios iuris, naturae , legum, consuetudinis partibus, & praeiudiciis

exemplorum. Adiunget naturam rei, tempus, locum, personam, causam, ochoc utile, Zc hoc inutile; aut hoc utialius, aut honestius contendet. Qua in somparatione contentio fiet locorum, temporum, personarum. Non enim seldm cui locus commodior, aut tempus aptius, quis causa nitatur meliore:

sed hominum, pro quibus, & contra

quos con utitur, etiam numerus , Voluntas, indum ia, exercitatio, audacia, scientia, virtus, fortuna, auel oritas, & pecuniae, arma, equi, naues, nautae, di nautarum peritia, patientia, spectantur : quae gens audacior, bellicosior, maioris animi, quae se non victam putet; quae ignavior, quae timidior, quae verbis se efferat insolentius. aut in aduersis rebus concidciae, in secundis in tumescat. Ita corporis, animi, sem: naeque comparatispraesidiis, quid utile, i . I iij

179쪽

quid utilius : quid nobis factu proin ptum, quid necessarium, quid dissicile, quid impossibile, apparebit Hunc admodum Solymanus Ottonianus saeuus, re acer Viennae obsosor, consuli, uit, num tutius forci exercitum quingentoru milliu Barbaroru in pacatu reduceret, quam honestius in aci em educere, dc Carolum V. Caesarem,qui nonaginta millium Europaeoru hominu agmine infestus aduentabat, excipereὶ Eo dcm pacto consultant Coronae Hispani, &hones atem sumunt: contra Maci cavs Vtilitatcm. Nam Carolus

Quintus Caesar bellum meditatus in T urcas, Coronem Peloponesi urbem occupauit,&Valido praeudio Hispanorum insedit, addiditque commeatum aliquanti temporis. Hispani brumalibus diebus, cum taedio lentae & diutu nae obsidionis Turcae enim castris ex longinquo positis prohibebat excursus longiores in Peloponesum tu multaru rerum inopia adducti, Marcicati hominem Cantabrum generis obscuri, sed

praeclarae virtutis ducem adoriuntur,

sucique in hostes flagitat. Atque cxii

180쪽

vnusHermocilles.Duc,inquit, Macicae in hostes ad insigne aliquod facin' ede-dum, militem.Iam enim plane cuncta deficiunt, &l5ginqua spes offertur cX-pemdς classis Siculae,quς vasto&scuo

mari nequaquam ante Calendas Apriles, nisi insano ausit non committetur

Inutili enim & eque, ignobili otio

tempus teritur absumuntur, interea sensim omitia famis suDsidia contabes cunt concepta valetudine militsi vires: pertimescenda est pestilentia,quae con- .clusis &inusitato ciborum gζnere velucetibus, cum sese aperietannus, nCquaqua defutura videtur. Ad extremit an non pr statin acie mori,& non inultos, quam desperatione, & inedia cofectos, tanquam foeminas in suprema necessitate immanibus hostibus dedi 3 Quod si

quid audacius tentemus, & virtutis innatar,totiesque spectatae periculii faciamus,facile incautos, & nihil talc suspectates, & sumotis in castris bidui improvidos opprimemus. Nuqua Onim mi tuna conclusis, Sc misere atq; infami otio desidibus affutura cst. Vtamur magnae

sortis boneficio, & ratione, & discipli-

SEARCH

MENU NAVIGATION