Simonis Caulerii Rhetoricorum libri quinque. ..

271쪽

LIBER II. 227 ius,& assumptum in Pontificatu. ini,& quot eius nominis Pontifices, quae pie,&preclare fecerunt: educatio,institutio, studia vitae ante Pontificatum

actae. artes, coniuncta cum contempla

tione artium, actio, Vtriusque insignis,& populo salutaris utilitas grauitas, eloquentia, gratia, conditio priuata, t nuis, illustris: patientia paupertatis toleratae , modestia in maiori fortuna, compressa ambitio: abstinentia honorum ,&fuga:consuetudo, & imitatio magnorum Virorum: ubi minoribus, maioribusque disciplinis impenderit operam: quorum doctorum magisterio informatus sit: professio, & vita genus, liticae, Ecclesiasticae, monastiacae , eius origo , & causa: quot ex ea Pontifices, qui, quales, quam eM cellentes eruditione, quam sancti, qui in Diuos relati, quae opera ediderisit literaria: quae fundarint templa, minnasteria, gymnasia, seminaria gentium instaurandae in iis religionis. cii Abbates, Episcopi, Archiepiscopi , Pri mates, Cardinales , Patriarchae , S cerdotia cuiusque dignitatis,

272쪽

228 RHETORICOR v Mmaiora minoraque: in iis gerendis grauitas, ec sipientia; quibus virtutibus cognitus Pontifici, qui eum in collegium Patrum allegerit quo titulo insignitus: si ex eo multi aci pontificatum Iunt subuecti: quam culta, quam castis gaia,quam honorata, frequenti, electa usus familia: si cardineam personama accurate, magnifice, religiose gesserit: quantum decoris, sapientiae,maiestatis,

collegio,& Ecclesiae addiderit legationes, quas obierit ad principes Christianos,ad concilia oecumenica,prouincialia, conuentus consultantium: fauor

Principum,Ecclesiasticorum, populi

munia, quibus functus est in aula Pontificis,in collegio Cardinalium, in pri' fecturis Pontificiae ditionis: imitatio Pontificum, ex quorum rationibus secoformauit: seueritas temperata combiate: exacta ratio dicti iuris in Rota, dc aliis procurationibus: successus rerum: bella, si quae gesserit, aut eius maiores pro Ecclesia modestia in hon oribus,libertas dicendae sententiae in conciliis,

auctoritas vultus, de sermonis: mortui Pontificis obitus,&virtutes,coitio can

273쪽

L1BER II. 229dinalium ad comitia pontificalia, frequentia,consensus,dissensus factiones, earum suppressia, aut incensa simultas: accessio iun iorum ad seniores, comitiorum expeditio,extractio,difficultas, conciliata cocordia dissidentium Camdinatium,electio insperata,aut eXtrao dinaria , manifestior SS. instinctus, o casio electionis non sperantis, non ambientis: fama electionis celeriter prolata in omnes orbis partes etiam longinquas, quae etiam anteuerterit nunciis demortui Pontificis, quae incenderit desideria hominum, de elicuerit grati Tum actiones. SiSchisma ortum,aut sublatum,abdicatus Antipapa, Vt subrogatus Pontifex legitimus concilii Oecumenici iudicio,aut Cardinalium su fragatione: preces populi,& clari per

interpontificatum, pro eius electione, concordia, suffragiorum diuinitus c5-

spirantium,laudes Cardinei collegi, ab

aetate,numero, amplitudine, auctorit

te, sanctitate, gloria singulorum Patru: praestantia virtutum extollitur, quassi gloriae sit delatus Pontificatus. Ipsum in omni vita dignum maximis hono-

274쪽

13o RHETORICORVM ribus, & rebus dignitatis amplificat,

decus accessione Pontificatus consummatum. Hic praedicatur antiqua maiestas Ecclesiae principis Ecclesiarum totius orbis: Romam esse Religionis sedem, & imperii aeterni, quod alteri populo non traditur: qui maiestatem sedis Apostolicae imminuerint, qui eandem vindicarim Pontifices, Principes,

Concilia: qui Apostoli ad quascumque gentes ab sede Apostolica missi, a quo

Pontifice quibus rebus,doctona,mira

culis populum ad fidem adduxerint: hic locus est laudationi Apostolorum, qui Romanam Ecclesiam condiderui: amplitudo summi Sacerdotii demonstratur. Ab Apostolica sede peti rerum m rimarum auspicia, qui in ea sedeat Vicariae procurationis officium Christo Seruatori praestare: S. Petri successorem esse post tot Pontificum per tot saecula, successionem perpetuam: Ecclesiet Catholic ,& orbis Christiani pastorem esse, & coelo proximam obtinere potestatem ligandi, soluendique: havere clauem regni coelorum, sedere supra fastigium humanae excellentiae:

Dei personam in tr homines sustinere:

275쪽

esse exemptu omnibus, eius Vita, Volutatem,legem,VOc oraculu,non esse obnoxiu temeritati, non errori: hic& no-

me,quod assumpsit nouum,& insignia addantur: gratulabimur tum Pontifici

supremum inter mortales honorem, tu

Ecclesiae uniuersae Pontifice: huic Deudetulisse regimen Ecclesiae, non princi- pu fauores, no Cardinaltu, no nobilitate maioru: dicemus serius adeptu, quod pride erat,pmeritus, qui inter Cardinales princeps loco, & exi Ilimatione fuerit. Difficultas gerendi Potificatus non omittatur, post pr cellente Psitifice, aut P5tifices, qui impositae personae ossicia implerint omnia: qui potificia seuerit te nulla gratia inflexerint: ascribantur foedera cu Catholicis principib' adue sus barbaros nois Christiani hostes, dc p erduelles Eccle si ς h reticos:l i beralitas in Ecclesia,& partes Ecclesiae laborates

cura auxilia milit pecuniae,nauiu data Principib.bella eoru auspiciis gesta .recuperatae prouinciae de barbaris, aut hς- reticis: redditae patrimonio D. Petri antiquae possessiones, Ppagata ditio, munitae urbes,sublata latrocinia redditum

276쪽

RHETORi CORVM ius omnibus:aequitas in omnes par,nulla propensio in factiones principum:

adiutae partes bonae. Doce Dimus muneri pontificio praeter omnes parem: nihil difficile, aut arduum eius sapientiae, efficaciaeque: esse gentium disside-tium concordiar conciliandae idoneu .

statum rei Christianae, iniquitatem teporum,& tempestatem formidolosam postulasse hunc Pontificem,qui navim Ecclesiae naufragio propinquam gubernaret : Ecclenarum in gentibus discrimen, spem pacandi tumultus, e tinguendae discordiae, schisnatis abolendi, mala, quibus laborarat Ecclesia, unde orta: iis hunc mederi posse, qui omnium hominum pernorit ingenia, qui ad Ecclesiam gentem, aut gentes priuatus redu*erit:bellum Ecclesiae intentum represserit,aut repressurus diu,

netur . contumaciae haereticorum molliendae commodum: alios frangere frustra voluisse,id hunc facere,aut factum, quibus in locis, per quos, quo modo, qua lenitate, quas apientia, paterna indulgentia: Id decelsores praeclare prae 'tisse, ad eorum aemulationem anu

277쪽

gere oportere : posteris praeripere gloriam summae rei : opportunitatem gloriae consequendae: superioribus temporibus incesiisse dis udium Christiani, principibus, id iam sublatum dare facultatem pontificiae prudenti restituo di Christianismi: impios id temporis

impune insultasse Ecclesiae, rapuisse oocasiones haeresis inuehendae; qui hoc tempore sunt perterrendi, coercendi, aut fulminibus ecclesiasticis percellendi , aut plectendi seueritate principum, qui turbidis temporibus innasces prouinciis malum non potuerint euellere: pium eorum studiu in laudabitur.Ho tabimur ad postremum ad cipuum nauis ecclesiasticae regendum sapienter: motus Ecclesiae sedandos: administros

proponemus,d modum, quo maiores eliciter sunt usi; doceb1mus,quae ma Ia, quae haereses occupent animos hominum,ut ea sint corrigenda: ostendemus, si spes Pontificis genus hominum fallat, omnia misera visum iri sepsum erexisse omnium animos in spem summi boni,&cultus unius Dei: proponemus imaginem futuri temporis,dc

278쪽

α14 RHETORICORVM hoc Pontisce: Illi auxilium Christia

norum spondebithus ad eam rem, qua velit esse optimam. Persona vatulantis.

Laetitia Christianorum Principum,dc , praecipue gratulantis de Pontificis electione gratiae Deo actae,qui eam mente Cardinalibus electoribus immiserit, Vt hunc renunciaret: Si Imperator,si ReX, Resp. DuX,Princeps:celeritas expeditqlegationis, ut nouitatis voluptatem c ciperet: tarditas excusatur= propter auctoritatis, & fidei, & negotiorum cum Pontifice expediendorum rationem, Scabsentiam idoneorum, legatorum: per nuptias,ui cum VXore gratularetur: seriam gratulationem sumpta ex ias, quae in Pontificatu gessit: per reditum ab haeresi,per oblata ab li reticis,a Turcis, ne gratularetur mature, impedimenta:

nihil prius habuisse Pontificis salut tione, vel in summis rerum difficultatibus, & in periculo salutis: si veniat

ipsemet,venturusque est,aut Venturum excuset. Hic eandem laudationis rati nem ingredimur , & commendamus genus,maiores,parentes, eorum clarita

279쪽

L1BER II. Is s

tem,si superet omnes omnium gentium principes,nouis meritis in Ecclesiam,dc proinde anteferatur: ditionem, res gestas pro Ecclesian reueretiam perpetua

erga sedem Apostplicam, studium Ecclesiae defendendς,praec teris eXcelles, ct promptum, antiqvilm,aut nouum,si aliquot annis ad Ecclesiam accesserit, quando,& quomodo accesserit, quantum populum adiunXerit, quos progressus recerit per eum Ecclesia aequasi aut superasse maiorum, per quorum vestigia incedat,gloria ui,aetatem,Victorias de hostibus Ecclesiae: si praeliis interfuerit ipse: vitam post fidem habuis. se,& Apostolicam sedem: lenitatem,&. clementiam in victoriis: merita in Ecclesiam : quotus inter magnae Matris filios. Adcemus cum aliis principibus

comparationem , antiquitatem, receptae religionis, & incorruptae constantiam: si coegerit multos deponere erro rem, atque Ecclesiae reddiderit, si opibus, terris , Ornamentis auxerit Ecclesiam fi postolicamRomanam,si templa donariis , aut congiaria pauperibus in ertita ex victoriis : sanguinem

280쪽

Σ36 RHETORICORUM vita, opes sedi Apostolic pr sertim si

cliens Ecclesiς Romanae deuouere: fortitudinem, si hostem,& quide principem ceperit, aut occiderit, si eius diationes expositς hostibus, quibus obstet Velut propugnaculum, si bella gesserit in longinquis, in propinquis regioni- bus, si quod meruerit,& haouerit decus iudicio magnorum principum, & P5- tificis monumenta ad gloriam fixa, dc inscripta honorifice, picta insignia, iu- dicia Pontificum de eo,& eius maiori- bus. Eius dicta memorabilia de Apo- solica sede,& Religione, difficultates, de impensas in hostes Ecclesiς:seueritatem in ii reticos,& edicta: vindicatam

Eccles auctoritatem,quam alii negle- .Xerint, contempserint, imminuerint:

cognomen insigne Religionis, ut C tholici: qui primi id tulerint, qui succetares defenderint: Si cognatio,aut affinitas cum Pontifice intercedat, la detur: si clientela, qua iure seudi Ecclesiastici obstringatur Pontifici, aut si Pontifex eius ti erit cliens. Votu eius, ut suet clientel ,affinitatis,cognastionis,