장음표시 사용
391쪽
VIolatis inuertit argumentum m contrariam siententiam. Quippe rationem ι oiatis. contra nos allatam in auctorem retor que Dii
nobis utilem, illi aduersam : Qualis est argumentatio M.Tullij, qua Catuli orationem confutat. Etenim Catulus non nescius, quam fragilis csset, & breuis unius hominis vita, nolebat in unu Pompeium Remp. recumbere, ne siquid de co humanitus factum csset, reip. salus concideret. At Cicero ab eo vehemcntissime disi cntit, quod, quominus sit certa hominum,& minus diuturna vita, hoc magis Resp. dum per de os immortales liceat, frui debeat sumi hominis vita, & Virtute. 11. Sorites genus est argumentationis, quae Someri multis gradatim, se aceruatim conuo .
luit, atque compkfhitur argumentationes.
vi, Quidquid cst, quod bonum cst,
id expetendum: quod autem expctCndum, id certe approbandum : qu 'ducro approbandum, id gratum, acceptumque habendum : ergo etiam dignitas ct tribuenda est. Bonum igitur omne laudabile. Ex quo cilicitur, ut,
quod est honestu, id sit solum bonum.
392쪽
343 RHETORICORVM . Confutuis est,per quam alumscriorum confirmatio dissoluitur. Ea utitur iis
dem locis, sed fere contrariis, cum confirmatione in unoquoque statu. Etenim si deliberator Caninius argumentum suum pacis cum Antonio id esse dicat, ut cum honestum, tum utile, tum etiam posse esse videatur: Mara cus Tullius contrariam exorsus dicere sententiam, pacem cum Antonio turpem, periculosam, impossibilem demonstrat. Resellimus aduersariam argumentationem, Vel propositione, vel assumptione, vel utraque negata: aut ijs admissis, complexionem legitia me confici inficiabimur: aut vitium argumentationis prodemus: aut bonae aeque bonam, aut meliorem oppon
393쪽
Ropositis,quq opportuna dictuscituque videbantur
in exordiis, expositionibus,partitionibus,contemtionibus : superest extrema pars orationis conclusio suis partibus, x modis conficienda. Est autem istisiciosia exitus O tionis. Eius partes ponimus tres, Enumerationem, mpli iari si cationem, siectus. Enumeratio est, per
quam colligimus consermatioms,aut conqui
tionis, aut utriusique potisi ma, oegenerarissima a menra: . com onemus breuiter, quibus ae rebus verba fecerimus , ut renouetur, non redintegretur oratio .Haec non tan- E-- tum adhibetur in extrema totius ora-
394쪽
tionis parte : verum etiam in partium quae orationes breuiores sunt, &nonnunqua perse exitibus.Totius orata tionis exemplum : d hoc porten- Pim C et ' disi inmortalestquod tantum m O
struiti in ullis locis 3 quod tam infestiim scelus, & immane, aut unde natum csse dicamus 3 Iam enim videtis profecto, iudices,non sine necessariis me, ac maximis causis principio orationis meς de matre dixisse. nihil est enim mali, nihil secteris,quod illa non ab initio filio voluerit, & optauerit, cogitauerit, effecerit . Mitto illam primam libidinis iniuriam : mitto nefarias generi nuptias: mitto cupiditate matris expulsam ex matrimonio filiam : quae nondum ad huiusce vitae periculum, sed ad commune familiae dedecus pertinebat: nihil de alteris Oppianici nuptiis queror: quarum illa, cum obsid es filios ab eo mortuos accepisset, tum denique in familiae luctum atque in priuigno- . rum funus nupsit: praetereo, quod A urium melinum, cuius illa quondam socrus, paulo ante uxor fuisset, cum Oppianici opera esse proscriptum, Oc--
395쪽
cisumque cognosceret, eam sibi domum, sedenique coniugij delegit, in qua quotidie supcrioris viri mortis indicia, &spolia fortunaru videret. Illud primum queror, de illo scelere, quod nunc denique patefactum est, Fabriciani veneni,quod iam tum recens, sus. piciosum caeteris,huic incredibile,nunc vero apertum iam omnibus, ac manifestum videtur, non est profecto de illo veneno caelata mater, nihil est ab Oppianico sine consilio mulieris cogitatum. od nisi esset, certe postea, deprehensa re, non illa, ut ab improbo viro discessisset, sed a crudelissimo hoste fugisset,domumque illam in perpetuumi celere omni affluente reliqui sesino modo id non fecit, sed ab illo tepore nullulocu praetermisit, in quo noinstrueret insidias aliquas, ac dies om
nes, ac noctes tota mete, mater depe
nicie filij cogitaret.Quae primu ut istuconfirmaret Oppianicum accusatorem filio suo donis muliebribus,collocatione filiae, spe haereditatis obstrinxit. Neque in eo solu diligens fuit, ut accusatore filio suo copararct,sed etia cogitauit,
396쪽
quibus eum rebus armaret. Hinc enin illaeiblicitationes seruorum & minis, Mpromissis: hinc illae infinitae, crudelissi- eaeque de morte Oppianici quaestiones, quibus finem aliquando non mu lieris modus, sed amicorum auctoritas fecit: ab eodem scelere illae triennio post habitae Larini quaestiones r eiusdem amentiae, taliae coscriptiones quaestionum: ex eodem furore, & illa conscelerata exectio linguae : totius denique huius ab illa est, & inuenta, & OD nata comparatio criminis. Atquc his re bus cum instructum accusatorem filio
suo Romam ipsa misisset, paulisper
conquirendorum testium causa Latini est commorata. Postea autem, quum appropinquare huius iudicium nuntiatum est, confestim huc aduolauit, ne aut accusatoribus diligentia, aut pecunia testibus deesset, aut, ne forte matex hocribi optatissimum spectaculum huius sordium, atque luctus, & tanti squaloris amitteret. Partium confirmationis , in quibus affectus minus mouentur, dc breuius clincta repetuntur, saepe cum transitione ad partes consequAes,
397쪽
hoc exemplum esto. Videte, num dubitandum vobis sit, omni studio a Did Δ bellum incumbere,in quo gloria nominis ves ri, lus sociorum,uect igalia ma- - xim fortunae plurimorum ciuium cum republica defenduntur. laena: Multa praetereo consultis, quae Vos coniectoxa I cuspicitis, quantum illud b ellum futaturuimputctis, quod coniungarit reges potcntisii'i, renouedi agitatae gentes, suscipiant intcgrae gentes, nouus Impe- rator vester accipiat vetere expulibeXercitu. Item: Confutationis Milonianae mobrem iudices, ut aliqua-do ad crimen, causamq;Veniamus si ne- quo omnis confessio facti est inusitata neque de causa quicquam nostra aliter, ac vellemus, a Senatu iudicatum est: &s or ipse legis, cum csset controuem si a nulla facti, iuris tamen discepta- tionem esse voluit: & clecti iudices,
. & ipsi praepositus quaestioni, qui haec
iuste, apienterque discepter: reliquum, est, iudices, ud nihil aliud quaerere debeatis, nisi uter viri fecerit insidias. Enumeratio est peridonea dicendis sententijs inconcilio: vi, De ea re ita
398쪽
cerisco. Vt Caius Pansa, Aulus Hirtius' i Consules designati, dent Operam., Vt Senatus Calendis Ianuarii tuto haberi, possit. quodque ediistum Decimi Bruti Imperatoris Consulis designati optime de republica meriti propositum sit, Sci
natum existimare Decimum Brutum Imperatorem, Consulem designaturi optimc de republica promereri, cum Senatus auctoricatem, populique Romani libertatem, imperiumque defendat: quodque Galliam prouinciam op-. timorum, & fortissimorum virorum, amicissimorumque populo Romano
ciuium,exercituque inSenatus,populi, queRomani potestate retineat.id cum, CXercitumque citis,municipia,colonias
prouinciae Galliae recte, atque ordinGexque republica fecisse, & facere. Sen,
tum ad summam reip. pertinere arbitrari a Decimo Bruto, & a L. Planco Imperatoribus, Constatibus designatis,
itemque a caeteris, qui prouincias obtinent, obtineri ex lege Iulia, quoad ex Senatusconsulto cuique successum sit : eosque dare operam, ut Cae prouincis, Galliaeque exercitus,in Senatus,
399쪽
populique Romani potestate, praesidioque reipublicae sint: cumque Opera virtute,consilio C. Caesaris, suininoque consensu militum veteranorii, qui eius auctoritatem securi reipublic praesidiossent, dc fuerunt,& a grauissimis periculis populus Romanus defensus sit, Mhoc tempore defendatur: cuque legio Martia Albae consi iterit, in municipio fidelissimo, & fortissimo, seque ad Senatus auctoritatem, populique Roma- ni libertatem contulerit: quod pari co-silio, eademque virtute legio quarta via, L. A gnatuleio duce, ciue egregio, Senatus auctoritate, populiq; Romani libertate defendat,ac defenderit: Senatui magias curae esse, ac fore,ut pro talis eorum in Rempublicam meritis,honores eis habeantur, gratiaeque referatur:
Senatui placere,uti Caius Pansa,& Aulus Hirtius Cosules designati, cu in agi stratum inierint, si eis videbitur, primo quoq; tempore debis rebus, ad huc o
dine referat, uti chep. fideq; sita censuerint. In enumeratione habenda ostratio . ordinis argumentorum per con firmatione,ut quo sunt ordine tractata
400쪽
o dcm enumerentur: ut auditor, sii Iaacmoriae mandarit, ad id, quod ip-
1c non mei iactat, reducatur Ur, Uti
re cum bellum ita necessarium sit, ut iam igi non possit : ita magnum, ut accuratissime sit adhainistrandum : α cum ci imperatorem praeficcre posittis, in quo sit eximia belli sciciatia, singularis virtus , clarisiima auctoritas, egregia fortitudo : dubitabitis, Quirites, quin hoc tantum boni, quod a dijs immortalibus oblatum, & datum e
' in rempublicam conscruandam, atque x-- implificandam conseratis. Est enume-t-- ωμι. rationis usus in omnibus causarum generibus, sed in laudationibus minimunecessarius. Quoniam libera est laudatio, & fere semper aduersario caret. Vtilis tamen est, cum quaedam conglobata pondus sunt habitura maius apud auditorcm : vel, cum est utile capital cauta, quasi uno aspectu intueri. In d liberatione & tum .habeatur enumeratio, cum causa ess mcltiplex, & ratio' nibus', & argumentis abundat. In iudicijs fere necessaria est. Duo sunt onu- morationis icmp ora, prius cum Orator