장음표시 사용
441쪽
LIBER III. O Rutuli, mea sinus omnis, nihil iste
Nec potuit: caelum hoc, & 0dera conscia testor: Tantum in elice nimu dilexit amicu. A mantur,qui in nos,aut eos,quos ligimus,sunt liberales,praesertim, si m
ena, si libenter, si temporibus idoneis
eneficiacontulerint: qui benefatiendi voluntatem habent: qui, si non dederint, dare velle videturiamicorum mi. ci,&quos porro hi diliguntivi qui,quos odimus,&ipsi oderunt: qui nostris iniis micis inimici fiunt: quibus eadem conducunt nobiscum, ac proinde volunt: qui in necessitate opem pecuniariam sussiciunt qui in periculis Iubsidium sa- , luti asserunt. Sic amantur, & coluntur liberales, es sertes s qui iustitiae opinionem concitar in qui desito uiuunt,aut censu, aut arte, aut labore. Nam hi ab iniuria videntur alieniores;quales sint agricolae, & opifices: qui modesti, qui non curios, qui amici esse volunt, revelle videntur ; quales fiant, qui virtute excellunt, oc clari, vel apud omnes, vel apud optimos, vel apud eos, quos ipsi
442쪽
3 8 RHETORICO v Madmirantur, dein iis, in quibus imo
admirantur: qui temperantiores; qui in conuictu,& tota vitae consuetudine iucundi, & faciles, non contentiosi, non pertinaces, non pugnaces, non molesti, non castigatores alienae culpae qui
in sρ liberius dici patiuntur , aut in seipsos dicunt: aut urbana quadam li- rt te salis aliquid aspergere norunt: qui nostra laudant, & ea praecipue,
quae non inesse nobis, aut minus anesia
se plerique putant: culti , dc elegantes, α mundi facie, veste, tota vita: qui non eXprobrant errores, aut beneficiato ut maleficia obliuiscuntur , quoniam te reconciliantur : qui non maledici, qui nec aliena, nec laxipsorum mal , sed bona tantum commemorare solent: qui non aduersantur iratis: qui serioagentibus, quasi concellanx : qui bus admirationi esse videmur: quino
virtutibus ornatos putant οἱ qui con
audent iis posissimum in rebus, quibus volumus admirabiles videri,& prae aliis eximii: iucundi, d qui similes iunx moribus, & studiis, eademque profitent xlx, nisi alter alteri incommodet, dc
443쪽
eadem ex res sidia quaerat. Hoc enim pacto figulus figulo an uidet qui eadem sectantur, & cupiunt, ii tamen eX aequo haberi ab utro lue possint. Secus enim in inuidiam relabuntur: qui- . buscum, tanquam nobiscum, ea facere non erubescimus, quae non reipsa quiadem mala, sed hominum opinione tu γpia vulgo habentur, & quae apud alios serubesceremus: qui nostra laudantibus applaudunci qui Iuni rerum nostrarum aemuli,&imitatores qui amicos absentc aeque,aCpraestates, qui rebus adueri
sit oppressia, qui mortuos amant, & icesunt:quibusbona adsunt,quibus maiora propcllunt tirula quihi amicos c stanti sunt beneuolentia, sudio. Nam ex omnibus bonis,boni antici pricipue . diliguntur' nihil fingunt, nihil diΩ, simultatiqui nihil, n ec sua celant malMIHoc enim est belle sentientis, & fidem tis ct minimὰ timentis: argumentum: δε
qui o on vere atur. Sut enim amantibus nsimiles,qui non:timentiast. His enim c5'. fidimus Beneuoletiam faciunt, sodali- ta , cqnuictus, dontestica consuetudo, ipsψ'inqui alia , finitas , gratia,&m i
ηὶς beneficesia nullo enim proptius,
444쪽
quam beneficio assiunxeris aliquem: si non rogatus facias quidpiam, nec pr cibus expectatis: tum si postquam dederis, nulli indiccs. Nam qui alteri indicati non amici gratia , sed ut auctor haberetur, fecisse videbitur.
is. Dium amori contrarium, quo alut sim rerum, aut vere malum . aut omnione nosti a malum, de nobis, aut nostri de Rep.malE merentem, aut meritum, aut meriturum auersamur, eique
malum volumus facimusque eius laedε- di, perdendique gratia. Cietur eontrariis omnibus, quae de amore dicta sunt Gignitur ex ira, contumelia, criminia . tionibus, calumniis. Est irae persimile.
. Nam uterq; assectus malum parat: sed
differunt multis. Etenim ira ex iis accAditur,qus in nos,aut nostios competiit: odium etiam in iis,quae nihil ad nos pertinent, si tantum nobis in animu in ducamus,eum,quem prosequimur,e malum,furem, maledicum, improbum. Ira in singulos fertur, odium in uniuem sos defluit. Ira tempore sinatur: odisii insanabile est.Ira dolorem afferre, qui sentiatur ab eo, in que poena eXpetitur, cului,
445쪽
cupit: odium, sentiatur malum necne, non curat, modo quem odit, quibuscu-que modis affligat, perdatque. Ira cum dolore coniuncta est. Nam ex contumelia sibi allata iratus conficitur moerore. Odium moeroris euers. Ira per-fepe commiserescit,ut, si in quem eXam serat, oppressum magnis malis videat. Odium vel in in nimis inimici aerumnis gaudet. Ira iniuriam tantum reponere vult,dc talionem reddere: Odium
extingui, & plane non esse,quem odit optat. Ex his facultas sumi potest amicos,& inimicos dignoscendi: qui sui conciliandi,adiusendique, si expediati& quos esse non sit commodum,distra hendi: dc, si propter iram, aut inimici lias dubii adhuc aliquid videatur; inquam voles partem impellendi. stetit acri fixa dolore,
rum quassans caput it c effudit pecto
Heu stirpe inuisam di fatis coiraria n Fata Phryguml num Sigaeis occumbere canapis uit
u capti potuere.capEnuinceia erema, Troia viros ,medias acies mediose; per
446쪽
Inuenere viaZat credo mea numia indor ossa iacet odiis haud exsaturataquicui vin etiam patri excussos infesta per undas nere ponto. Ausa sequi, & profugis toto me oppo- Absump tae in T cucros vires coelique, marisque. Charibdis QuidSyrtes,aut Scylla mihi,quid vasta ProfuitZoptato codutur Tybridis alueo Securi pelagi atque mei. Mars pcrdcregentem immane Lapithii valuit, cocessit in iras I ' Deum antiqua genitor Calidona ' Dianae. Calidone merente eQuod scelus aut Lapithis tantVm, aut Ast ego magna Iovi, coniux nil linquere inausum nia Verti. Quae potui insueti qua memet in om-Vincor ab AEnca quod si inca numina
Magna satis, dubitem haud equidem implorare quod usqua est. mouebo. Fledere si neque0,superos Acheronta MEtus est animi dolo atq; pertu batio ex apprchensiotic mali imminentis; aut propinqui, quod . dolore, vel pernicie asterre videatur, quodque auertere,& effugere sit diis cile N 5 oia
447쪽
timem' mala,vtiniustitia, aut tarditate, amentia: scd qtis magnu dolore,aut danu afferui,& quae non longe absui: Na
metuutiir: dc periculu est appropinquatio mali.Timore afferusiquae magna ad
perimedii,aut noccdu vim habe a quibus periclitamur. Irae, & inimicitiae porcitu; Iniustitia armata; & habens vires; Virtus affecta c5tumeliis,si vires n5 desunt i), quom in potestate est nobis no cerc:ij, quibus subsumus. Na veremur ne quaestu,metu, aliqua ratione inducti nobis aliqua lo nocear: quisci ut quid . qua factu perpera: Timentiai cnim, ne
enutiet,aut deferat: qui passi sunt iniuri aut pati se putant: qui opportunita
te expectat ulciscedi qui de re certat,cui' ambo copotes esse no possunt. quia maioribus timetur,etia minoribus sunt terribiles quos maiores timent, ει qui maiores interemerui: quietsi inferiores sint,co saepe metulitur, quod vereamur ne aucti virib' nos aliquado adoriatur.
Ex iis,qui affectistit iniuria,S: inimicis,& aduersariis, magis formidabiles si ctranquihi, dissimulatores, non acuta:
448쪽
irae, & minaces. Malorum ea sunt terribiliora, quae, cum euenerint , non pos - sunt emendari: aut quibus mederi possunt aduersarii latum quae, cum in aliis fiant, aut immineant, miserabilia sunt. Qui se nihil pati posse, aut contra iniuriam satis tectos esse, aut amicis septos - . putant,non formidant : item diuites,&γ Mis ii- potentes, & quorum res tanquam 1ume . pra fortunam positae videntur: qui se iaeXtrema passos eXistimant: quom spes' omnis extincta est.Timor enim ad consulendum inducit, & nemo consulit,
quibus spes nulla. Qui se aliquid
passuros arbitrantur, & ab iis, & eo te- pore, &loco: qui se eXpositos multo- rum, d potentum iniuriis. Ita orator, cum opportunum erit timorem incutere auditoribus,tales eos reddet,Vt a
dant se pati posse, cum & alii maiores passi sint: similes aut pati, aut passos ostendet,& ab aliis, a quibus non put
bant,dc haec,&cum non putabant. Semritis. C Ecuritas est,qua aduersus impendes
Opericulum, aut malum infractus, &imperterritus consistit animus spe superandi, aut quoquo modo effugiendi
449쪽
Nascitur ex contrariis eorum, quς memtum asserunt,cum quis cogitat, quς nocere queant,vel nulla esse,vel procul,&quae salutem afferre possint,prope esse: aut mala esse talia,quae auerta facile poLsint; aut corrigi, aut contra ea auXilsa haberi, vel multa, vel magna: cum aduersarios, aut aemulos sibi vel nullos esse: vel si qui sint, infirmos esse, aut si vires ad nocendum habent, eos nolle id facere, quod iis beneficiu dederint, aut ab iis acceperint: cum quibus eadem c5 ducunt,plures sunt,aut potentiores.S curi quoque sunt, qui multa gesserunt,&ea une periculo : aut cum in multis periculis fuerint, euaserunt: qui a paribus,aut a minoribus,quibus se praestare putant, periculum fieri vident: qui vel eorum aequales, Vel inferiores eos vicerunt qui plura, &praesentiora habent subsidia pecuniarum, Virium, amicoru, custodiae militaris,comitum, oportuni latum loci,teporis, apparatus: qui nutilius in alios iniuriae, vel in perpaucos, vel non in eos, a quibus metuere pos
sint, sibi conscii sint: qui superis fauentibus, & propitiis aliquid aggredi vi-
450쪽
dciatur: quibus omina fausta sunt oblata,& reddita oracula. Nam dij videntur iustam adiuuare iram,quae fidentcsfacit Vel audaces: qui praeueniunt,iniuriaq: priores facitit: qui nihil vel passuros, velle perfecturos, quod suscipiat, sperant.
FVdor, sue verecundia, dolor est,ta animi quaedam perturbatio exry. imaginatione praesentium malorum, Vereci praeteritorum, aut futurorum, quα ignominiam afferunt, & dedecus. Impudentia contraria verecundiae, quae - naec parui pendit, S imperterritum adfr uersus ea incit animum. Pudorem ciet, edi pus- quae nobis', aut ijs, quos habemus in m η pretio, dedecori esse possunt, quali sunt, quae a vitio manant, ut in acie cly- peum abij cere, fugere, depositum ne-' gare: quibus, quando oportet, aut non oportet voluptatem capere. Quaestuita ex paruis,& sordidis rebus facere, aut ab impotentibus, ut pauperibus, momtuis mico cum possis non opitulari: aut minus opitulari ab ijs iuuari,quibus minor est facultas : mutuum ccipe re, cum petere videaris ; & petere, cum