Simonis Caulerii Rhetoricorum libri quinque. ..

551쪽

montis, maris, minu,horti. Vt, Lacus est

Vadimonis in similitudine iacentis rotae circumscriptus,&Vndique aequatus, nullus sin us, obliquitasnulla, omnia dimensa, paria,&quasi artificis manu cauata,& excisa. Color coeruleo albidior, viridior, dc pressior, sulphuratus odor, sap6rque medicatus, Vis, qua fracta solidantur. Spatiu modicum, quod tamen sentiat ventos,& fluctibus intumescat Nullam hoc nauis sed innata't insulae herbidae, omnes arudine,& iunco te et :quaeque alia foecundior palus, ipsaque

illa extremitas lacus effert. Sua cuique sigura,cunctis margo derasus: quia frequenter, vel littori, vel sibi illis terunt,& teruntur. Par omnibus altitudo , par

leuitas: quippe in specie carinae humili radice descendunt. H cab omni littore perspicitur,eade aqua pariter suspensa,& in ersa. I n terd u i u n etae,& cop u latae,&cotinetis similes eunt inter ludiscorda tibus ventis digeruturi notantiqua destitutae tranquillitate , singulae fiuitat. Saepe minores maioribus, velut cymbulaeo nefariis adli re scut. S pe inter se maiores minoresque, quali curtu, ccrtam e li

552쪽

- is, &quae Igne vacet semper, caligine semperabundet. αhon bis teporis desicriptio per ea, quανο in tepor quoi describitur unt, dicuntur, a ciliat ut teporis natiuitatis, excidij, patrus cui avorum,Veris, statis, autuni, hiemi pacis,belli, seditionum, monaser chiae,quibus ostendimus,quae virtutes, quae Vitia,quq opes, affectio animori m. Nox erat,& terras animalia fessa per omnes

Alituum pecudumq; genus sopor altus, habetat, Cum pater in ripa, gelidique sub aeth

AEneas tristi turbatus pectora bello Procubuit seraque deditῖ mebra quiete Huic Deus ipse loci fluuio Tyberinus

amaeno, sPopaleas iter senior se attollere fr5de, Visus,eu tenuis glauco velabat amictu Carbasus : & crines umbrosa tegebat

arundo.

T. sic affaridi curas his demere dictis: e .ueis conglobatis desinitionum multari rei eiusde,

553쪽

e locis diuerses depromptarc, quae ad maiorem

grauitatem , vel - motum , vel probationem coarceruantur. Historia testis temporum,lux veritatis,Vita memori magistra vitae, nuntia vetustatis. Vidimus templum sanctitatis,cociiij publici, ca-D- ,- pQt Vrbis,aram sociorum, portu bmniugentium inflammari,excindi,funestari.

mas,dj, Dutionem,diuisionemgeneris in species , partitionem totius in partes, ΓΦ numerationem accidentumprosubieCtis, ep nodum,dilemma.Dybibutio, quis quod sium malim,es generatim dici potest,in plurespar tes,autperionas diducit.Haec incredibilem comparat copiam, &c5prehendit bre-' uiter multa, & suu cuique tribuens officiunt, separat,& res diuidit plures, ut genu san species,totum in partes, in accidentia, subiecta in res, res in subiecta. Iget Catilina Senatu, equitibus Rom. populo,urbe, rario,vectigalibus, it lia cuncta,prouinciis omnibus, eXteris nationibus. Item : Quis tota Italia venefi- cus quis gladiator quis latro' quis parricida uisadulter uς mulier infamis mus perditus iuuenati potest, qui se cu

554쪽

Catilina non fantiliarissime vixisse fa- reaturi Distributionis summus est usus oratoribus, & poetis, cum rem generatim proponunt, & definiunt; in narra-- tionibus, cumrcs, aut typora diuidunt pro natura argumenti,in propositionibus,dc diuisionibus, in confirmationbbus,&cofutationibus, operis 'corpore, in conclusionibus.Dilemma siue diuisio, siue complexio, qua duo contraria Lytingui7-. rursublesta ratione. E l enim argumentati, nis renu'quo propositio aliqua probatur, aut fellitur argumeto in duas partes diu sokquis

'rum utraqueprobatur, aut refutatur contra mentem aduersaris Arriori ius monachus

Philosophis. in abditam, asperamque litudinem peruenistis ad fatuum no- minem, aut sapientem. Si opinione ve-s ra fatuum, vanus sabor vester, atque cupiditas insana: si sapientem , imitamini, & initiati salutaribus f cris Christo deuouere mentes. Qgi suspectantur insidiarit,aut tui sunt,Caesar,aut inimi- cimo tui,qui tua victoria sunt omnia c5 secutimo inimici, qui tuo beneficio ssit amici. Paradissole uecysiudho,queestruis redditis, diuidit e quae t ά υι habe, Di titur:

555쪽

RHETORICORVM quaeque sic concedit aliqui ut vicinum quildam detrahi ρο siis. Non est sapiens, sed lsultus: non fortis, sed confidens ; non - . seuerus sed malevolus; non parcus, sed auarus. Veritas laborare potest, oppri- borum variasiumificantium. Egregias Annibalis virtutes ingentia vitia aequabin. inhumana crudelitas , perfidia plusquapunica, nil sancti , nil veri ι nullus deui

metus, nullu i usiurandu , nulla religio. Nihil erat, quod non ipse obiret.occur- reret,vigilaret, laboraret frigus, sitini ferre poterat. Hunc ego hominem tam acrem, tam paratum,tam audacem,ta callidum, tam in scelere vigilante, tam in perditis rebus diligentem affli ci./, queratio,qua res in tota causa Astersec π - tur unum in locum, tuo irauior, aut crini

nosior fiat Oratio. Auiuuat causas come-

cturales, quibus fere semper est neces.saria, cum suspiciones separatim tracta . tae, & per confirmationem sparsae, quidem forsan infirmς:in unum locum ridactae rem certam, non suspiciosam facere videntur. In caeteris generibus causaeum, & omni oratione adhibetur

556쪽

nonnunquam . Possium suspicionum latebras peragrare dicendo.Non causa

non locus, non facultas, non conscius,

non perficiendi, non occultandi malefici pes, non ratio G non vestigium . maximi facinoris reperitur. Nolite I dices, nolite ea, quae dixi separatim spectare,sed omnia colligite,& conferte in Vnum. Si&commodum ad istum ex illius morte veniebat, dc vita est turpis sma hominis, animus auarissimus, tunς familiaresattenuatissimς,6 res ista bono nemini praeter istum fuit: neque alius quisquam aeque commode,neque iste modis aliis commodioribus facere

potuit,neque piperitum est quidquo' b isto, quod opus fuerit ad maleficiu neq; factu quoa opus n5 fuerit: & cum

locus maxime quaesitus: tum occasio

aggrediendi commoda, tempus adeun. di opportunissimum : spacium conficiendi longissimum sumptu m est, non sine maxima spe , & caetera. Sententia, quae quid fiat, aut eri soleat, atque oporteat,

velexpeti, vel vitar Ureuiter,atque unis apilemo serat.Nunquam temeritas cum sa-olantia commiscetur, nec ad conis

557쪽

sis RHETORICO RVM lium casus admittitur . Tolerabilior est reipub. princeps improbus, qui

micis utitur bonis, quam laudatus, qui rerum procurationem prauis defert. Epiphonema erat acclamatio rei narratae, vel probat siue amplificatis quaedam honesitis di itatis , et tilitatis , di cultatu, sim

. tiam rerum , qtis admirationem auget. Odiu certaminibuς ortu ciuilibus vltra . . meta durat,nec in victisdeponitur.Η csunt praelia Corneli),talis in rep. nostra Hor,assiduitas,dimicatio,virtus digna summo imperatore, spes pro praemii

periculorum. Particulae epiphonema tum sunt, Adeo usqueadeo,tantus,hic, ille,talis,& similes. Magnum orname, tum addit orationi,& vim ; & habet cumen , & aculeum , & aures, & ani V m imum ferit, si commode apponatur.No forma, siue cogitatio sententia , Bum quae non dicimus,lacite senisicimus, xt intelligere ' si auditori Sententia enim ingenij, in se m-

matis plena, quae torquetur in persῖnam, cu- , Ius mores , aut ineptiae notant ri)Hispani

entium soli armis komanis domi- 'ti vires suas intellexerunt. Item: A- thenienses verbis litterinq; bellam ad-

558쪽

versu Philippum gerebant.

- mentum , Cum veluti vadibiu

perueritur, non modo adseummum ,sed quodammo ο supra summum. vi, Maxim per irbatus est Deiotarus, Ut audiuit 'Consules ex. Italia profugisse, omne, consulares, cunctum Senatum, totam Italiam esse effusam.

Ea locis causarum sunt Usima,aetiologia,

diceologia,nec as,metaylasis: osma, P sina: per quod nos ipsi, a nobis crebro rationem pos

mus cuiusq; proposui. Hodie non des cenditAntonius. Cur Dat natalitia in ' libitis. Cui neminem nominabo: pu - , atatot Phormioni alicui, tum Gnat ii ni, de Ballioni. MEHOAstia ,cum es ius propositi latim rationem jcimus,quaesen---ι,.ὶEtsi acerbum, quod dicturus sum, videbitur: quo Ianaen animo audiendum eit. Nanx verum c silium, quod initio molestum est, in potierum cognita utilitate, fit iucun-

du.Piceislogia, Hactino Ira causis quam serimus,ut aequa t hone tam defenimius P Fecit iratus , affectus iniuria cellit tem .. porib us, stati datu m es .Ne tas άic - . ., M.LPα similis, cum necessitatem alicuiaue rei,

559쪽

3io RHETORICOR vM , autfactitati uri Arma sumpsitcontra C sarem,non voluntate,sed coactus lota gibus dc ossicio Illis timidis,&ignauis esse licet, qui receptum haben : nobis necesse est esse fortibus,quibus adessu- 'sium nihil reliquum. probabilis,o fictasuspectae causex, ac resper peram asia defensio. Dat enim rebus d formibus colorem ,& causam facti comen titiam, sed specios m exquirit. lni- tia illa gestarum rerum magna, atquς praeclara,non felicitati Luculli ed vir

- tuti; h c autem extrema, quae nuper a ciderunt, non culpae, sed fortunae t buenda esse videntur. .

mparatio. Orationem faciunt, tum aptam', tum

i splendidam. comparatio, qua vel p ria cuia paribus, ver nora cum maioribus , meliora cum nil ribus conferuntur seor ndi.

tuerent, Vt metuunt omnes ciues sundbmu mea mihi relinquenda putarem Simili M.. tu, tibi urbem non arbitraris 'Similis α. 6ὶ oratio traducens aliquid de ex re sup - r ad rem quampiam hoc erit, est collatis, ,

560쪽

mum vel inanimae, velincorporeae no Irο -- stituto, causae accomodata propter aliquod' semit aut disi nisi quae rem minus co nItam,

per ea quae notior est,iamonyserat. Vna

si propositione habet, & redditione,Anotas exprimit utriusque: Altera,qii caret, aut notis similitudinis, vel coniu-

sit, miscet propositiones similitudi- rus curedditione. Sumi r similitudo.

brandi causa, per c5trarium,cuna ea rei, uam probamus, nos negamus aliqua rem elle similem aut probanili, per ne, fationem vel apertius dicendi, per bre uit em cum non res a re separata, ut in alijs: sed utraeque res coniunctae, it confusae pronuntiantur: Velante oc

Ios ponendi negotii, per collationean, qui proposita similitudine, paria par

bus referuntur. Si te parentes timeren . atque odissent tui,neque eos vlia rati ne placare posscs: Vt opinor, ab eorum oculis aliquo concederes:nuc te patria, quae comunis est omnium nostrum parens, odit,ac metuit, & iam diu te nihil iudicat, nisi de parricidio suo cogitare; ihuius tu,neque autoritatem verebere neque udiciu sequeret neque vim per-