장음표시 사용
51쪽
strata, ut Ze in motum specialium definitioni,hus , actionibus &reactionibus corporum solido fuidorum se mutuo assicient i um. Haec ad oz lum demonstrare , studio de amore Veritatis , haud Nobilissimi illius Viri Odio , mihi consuetudo plurima in privatis Exercitiis est . Ejus enim monita dubitandi de omnibus, ipsum illis
legibus non solvunt, nec ejus scripta tanti ponderis, ut pro aosolute veris haberi queant, quamdiu Experientiae de Naturae non concordent ejustatiocinia.
Ejus autem secte pertinacius addicti, ipsum
reverentius colentes & admirantes, insensitores videntur Chymiae hostes, quamvis plurimi vocabulis motum particularium e Chymiae fontibus petitorum abutantur, ut fermentatione, eia fervescentia, m. quae aliis sano, ut loqui amant, sensu obtrudunt , quamvis nil minus in natura Corporum eorum appareat 3 quod patet in nostro sanguine, lympha , sero & similibus nostri cor poris humoribus. Ulterius autem pergit is, qui censoria virgula Scientias S Artes perstringens, oratione publica, de Medicinae studio institue do, ne mentionem quidem de Chymia injecit , aperte maximum in hanc artem odium demo strans, cuJus vilipendio omnimode laborare via detur . Forsan ob experimentalium demonstrationum nimis sordidam & humilem ipsi visam via am, illiusque in Naturam jam occupatum, mutitis abhinc annis imperium. Sed haec transeant cum caeteris erroribus, nimis hominem red lentibus . Natura speciali determinationi ad certum cor
pus subiecta, nullibi magis cxculta fuit , quam iu
52쪽
in machina humana. Haec prouincia Medicis demandata , secundum illud proverbium , ubi
Physicus desinit, ibi incipit Medicus. Medicina
igitur hominem respiciens , eum intuetur tanquam Naturae partem nobiliorem, suis legibus motus & quietis utentem , respecto determi natae constructionis fluidorum & solidorum , hanc machinam constituentium . Cum autem corporei motus sint concatenati in hoc mundo, una protrudentia alia conspicimus , absque seriei interruptione , ideo absolute homo non solus, sed cum & per alia movetur corpora . Haec
ipsum assicientia , vicissitudinis leges subire eum
cogunt, unde perpetuae alterationes per totam s.ccedunt vitam. Naturales eas vocant perstante sanitate , praeternaturales nominant in adente
morbo, relatione habita . non ad universum , sed ad hominem solum collabascentem. Exinde ut succurratur injuriis motum'. in statu sano alimentis restaurantur jacturae , in statu mombido occurrunt remedia opposita motui devianti. Utraque assumenda , omne suum absolvercopus videmus, per solutionem fluidam & mo bilem corporum ingestorum , Ex contrario Οbservamus , frustra ea exhiberi indissoluta permanentia , vel perversam solidam miscelam &figuram acquirentia in prioribus viis . Adeoque sanitatis, Morbi, imo Mortis ipsius variationes in nostra vita , dependere a debita conis formatione solidarum partium , ex fluido tamen ortarum , & naturali liquatione & proarulsione fluidarum . Illa omnia videmus foveri & nutriri per calores Solis, ignis & per influxus Aeris motus intestinos calidos assumtorum , qui-
53쪽
bus deficientibus nostrae deficiunt vitales Aura . His addendae secretiones necessariae , partium haeterogenearum dictarum, quibus carere homo , per totum vitae curriculum, nequit. Partes enimailumptae , quamvis omnes in alimentis homo ingencae statuerentur, quod impossibile , attamen per motum collisonis, frictionis & attritionis , in varias secedere coguntur partes a se invicem discrepantes, praesertim nimium fluidas & iblidas tales, quae machinae sustentandae ulterius inutiles existunt. Has iubtiliores fluidas per cutis Poros transpirare, & per os exhalare unicuique Patet, crassiores per urinam excerni & salivam vulgare est. Solidiores iaces per alvum exonerari quotidie experimur. Dari etiam alias, sed minorem lacum abundantiam praebentes hic illic
Vias, perpetuo observamus, ut in auribus ceruis
mine inscctis, in capitis furfuribus, in cutis dibus. Quibus rite sele fluido modo exonerantibus, corporis bonum experimur habitum, secus
retenta , vel copiosi iis secreta , vel depravata , ejus malum enaici statum videmus. Humores nostri corporis fluidos , non unos , ex uno tamen fonte derivatos agnoscimus. H rum disterentiam agnosccre certa vaia , Vaicula& valella minima, pro suis hospitiis &' elabora toriis , ad oculum manifestatur in disiectione animalium. Ipsas exinde profluere miscelasnetessario reperimus, ob vasorum illorum continuitatem & contiguitatem , in quibus indefessum
exercere coguntur liquida contenta crirsum, Hasmi scelas modificationis, alterationis ac secessus varii cile author es , ex ipsa corporum natura
patefit, quas agitationes blanda S leni propul Mine
54쪽
sone in sanitate , feroci tapius motu intestino& gravi in aegritudine . procedere nimis persentiscimus. Accidentia numorum manifesta , sepius in ipsa non admodum periclitante sanitate. diversia affulgere , etiam vulgo hominum palam fit, in pastu, exercitiis, animi pathematis, aeris inconstantia, &c. Corporum solidorum situm , ordinem SI teX-turam mirifice variantem , hic non prosequar , suificiunt enim haec a fluido enata fle producta considerat Ie, & nunquam ab aliis nisi fluidis con-le pari de nutriri , imo cadem in mere fluidas particulas posse resolvi . Eorum etiam conformationem quandam, naturae illi congruami requiri , ut iudiciant sustinen/is arietationibus tam fluidi interni quam externi illic appellentium , ut simul etiam praecaveant Chaos, seu confusiω-nem universalem humorum, ac tandem ut in theculis sitis abditioribus reservent balsamilcas vi tae nostrae particulas, sensim ac sensim instar aurae vitalis aliis humoribus communicandas , ad conservationem legum nostrae oeconomiae. Quod abunde testantur Nervi, Membranae , tendines, Medulla ossum , glandulae, tunicae vasorum luis etiam valculis & essentialibus , ut ita loquar iliumoribus scatentes , &c. Haec igitur male disposita , ad nimiam toliditatem vel raritatem re dae a, pervertere crasin humorum, impedireque vitae nostrae beatiora munera , quotidie experimur.
Haec breviter de Homine medico & Physice prole quendo , praemittere volui & debui , ut statum controuersiarum medicarum eo melius, abi
que ullis partium studiis proponere, & quantum in nobis cit, calumnias Chvmicorum tergis ai- ficta S
55쪽
hietas diluamus , & adversariis meliorem me
tem procuremus . studium enim conservandae sanitatis , Medicis incumbere debet sana mente praeditis , & quoscunque Jellovae amor detinet , illos nec mendax vulgi turba , nec terri culamenta ulla movent, sed vcritatis studium M sapientiae sublimioris ardens inquisitio movent Myromovent.
Omnes hucusque controversae medica: quam maxime ventilatat, in sequentibus versari videntur . A partc Antiquariorum , liceat mihi hoc vocabulo uti, absolute sta tuitur Medicinam veterem esse meliorem moderna . Unde primo lecturam Antiquorum Medicorum , summis vir bus , commendant , Ss inculcant suis Auditori bus & lectoribus, quibus , ut a junt, omnia veilaltem necessaria pernota fuere quae medicam spemetant attem, & ex quo purissimo sente dulcissimae bibi solent aquae . Dein ad eorum primam ει unice necessariam normam, medicinae ulterio. rem inquisitionem de prouemonem esse dirigendam. secus si faxint conclamatum ac prostratum iri Medicinam , suis fundamentis destitutam . Tandem alte conqueruntur de novatoribus , ac deterrent auditores sitos ab eorum conversati ne, lectura, auditu, utpote quasi in perniciem Medicinae natorum & conspirantium. Hos faedis-s me delineatos , tanquam homines impios , de testandos, ubique delendos proponunt, saluti h manae imo rectae rationi advorsantes . Eos postmodum Clivmicos, speciali dcnominatione, exclamant, ciniflones, fumivendulos, impostores, dracones terrae in stragem hominum natos, magos, Veneficos, ac mille aliis impotentiae animi
56쪽
lignis designant, ut patet in Paracelsi sedis en comi is, ab adversariis illius editis Moderni autem Chymiae adversarii Medici , modestius sed
aeque seuere &constanter in ipsam invehi solent, gemere enim Medicinam , instar Ecclesiae subiti gum pressae , ab Chymicorum conatibus ajunt . quoniam omnem fere medicam sapientiam ad
suos furnos revocare videntur . Chymiam et se partem Pharmaciae statuunt , adeoque medicamentis parandis tantummodo utilem, in quibus aliquando feliciter res ipsis ccssisse fatentur. Sed extra oleas illam vagari, ubi praeticis negotiis regulas praescribere audent ejus Patroni , ac in pessum rucre omnia antiquitus gloriose aς strenue aeta Medica , illorum scriptis , Authorita tem , dignitatem Br famam tantorum Virorum labe laetari eorum insultibus ; tandemque futurum ut in oblivionem cadant gloriae tantis laboribus comparatae , tot seculis a corruptela rese uatae, tot commentariis illustratae. Uno Verbo,
studii medici ruinam imminere, nisi illis audiant monitis , & aetiim fore de sanitate Animae &Corporis , nisi desistant ab illis inquisiitionibus
prudentiores facti Medici. Ad haec respondeo , a semira deterritos nun quam audivi Chymicos , nec ipsos deterrentes alios unquam observavi , ideoque culpae illius
vacant, nisi contrarium demonstretur in eorum scriptis . Si autem eos antiquos , homines non
divos consideraverint, illud, saltem a sanioribus non in opprobrium verti potest talibus , quibus eordi semper fuit ad cotem & lancem Naturae operantis, haec ab iis proposita examinare & subjicere , ut vera a falsis , dubia ab evidentibus .
57쪽
paradoxa a vulgariter admissis distinguerent. Ea
enim methodo, honos Se gloria ipsis accrescunt non decrescunt , si veritatis naturalis tramite ubique eos procedentes videant ruspatures. Naturae impigri. Sin tanquam homines erraverint, an cum ipsis errare imprudenter nobis licet, authoritate antiqua munitis p An illud ignominio-1um est illis & nobis, ubi ea Naturam secando assequimur Ar in lucem edimus p Fateor modeste, haec esse denuncianda, ab inventoribus etiam hominibus, sed eadem modestia & mansuetudine excipiendi, & animandi esIent , labore impigro cum s udore procedentes inventores, sed nvituperandi & men/aciis obruendi, multo minuS deterrendi, ut hactenus factum. Structuram AEdificii medici ornatissimam admirantur , eamque a nobis vix imitandam dos cribunt , ob amotas scalas aliaque instrumenta,
quibus antiquitus usi fuere, in illius fabrica Mornatu, in tantum culmen educendis. Hinc imquirendae illae viae, illa instrumenta congerenda ., illae machinae ministrantes adaptandae sunt a nobis iunioribus , ut non amplius instar puerorum Permaneamus in mira de mera contemplatione
Alitis Iunonis , id est , illius Palatii Medici .
Sed eorum consensu, haec adminicula sublata ab iis, stractura tantummodo nobis relicta. Si igitur illud ruinam admitteret, an clamore A qua relis restitui pollet, an vero instrumentis, S quibus sed aeternum absque dubio illis censebitur. Quaeso , ut mihi aliisque igitur demonstrent . ruid ulterius sit agendum sapientiat Medicae ar- ore flagrantibus. Lectura illud nunquam palmitet, divino instinctus opus est, haec liquis divi-
58쪽
nare velit ex sola voluminum evolutione , in quibus studio videntur prudentes Antiqui sua my steria occultaste , ne divulgata contemptui , non admirationi haberentur Concedamus Antiquis plurima perspecta fui l le , hodieque ni l aliud
creari , a doctioribus Viris quam novo aentiqua, magis nuda in lucem , aliis vocabulis ornata procedere. Sed unde nam illud liquet nisi ex fedulis Naturae inquisitionibus, fidis illorum doctrinae antiquae interpretibus , unde nihil tantis nominibus detrahitur , sed potius quam plurimum accedit gloriae , sed dividendae cum detectore magis Antiquis illis sincero. Siquis autem haec detegere possit absque illis armis , cur in eampum non procedit strenuus pugil , & 1has
demonstret conatus , saluti humanae consulens . Ex antiquis , Hippocratem Coum, summum eo tempore in Graecia virum , tanquam divum colendum , Vix ac ne vix quidem adorandum , intuentur. Ejus Aphorismos, tanquam oraculae
medica 1 uspiciendos , protrudunt, de quibus siquis dubitet, perjurium esto. Verum salva authoritate tantorum Virorum , ipsarumque Ma-uium honore illibato, in aphorisfica illa conἶerie divina nulla reperio , sed naturalia , eaque saepius festinante calamo & mutilo judicio tractata. Haec autem non gratia a me dicta esse , Galenus aliique ipsiim corrigentes in plurimis , antiquiores Viri, illud pasIim in suis demonstrarunt scriptis , quibus Chymia nunquam pro lege fuit . Cur illi non tanquam perndi , a talibus declamati fuere Θ nam iniurrexere contra verba Praeceptoris tanti. Si Aphorismi tam clari de distineti sunt, cur tot indiguere interpretibus
59쪽
tibus commentantibus , ut in volumina excreis verint ipsa comentaria super Aphorismos , quae Oculatissimam patientiam defatigarent sola inspectione. Taceo de eorundom versionibus , differentibus pro Medicorum transferentium captu , ut unicuique cerni datur in diversis linguis. Non is sum, qui deletos illos vellem, neque ullus Chumicorum, furnos suos praeposuit Aph rismis , sed ex contrario illos antiquitate ven randos & lectione dignissimos statuit . sed commentatores sola authoritatc sui cerebri innitentes eorumque meros admiratores , non tantia stimo, ut eos sequendos censeam . Quoscunque autem generosus inqui fitionis ardor stimulat, per experimenta naturae eos non sugillant nec obir dunt, sed eosdem defaecatos tradunt. Si ulterius pergat aequus rerum contemplator,
suspicionem malignitatis adversariorum reperieti statim primo intuitu detegendam. Secula quae RChymicorum injuriis immunia exstitere , nuntum aut paucissimum in Medicina progressum fecere, nullis tunc impedimentis contrarium molientibus . Cur illis temporibus dormiere Viri exasciatissimi, Hippocrate Sr Galeno optime instrueti . Forsan sub umbra eorum qui CVere , modestiae & damnosae abstinentiae a Naturae in dagine dediti Viri, ea ratione moderationis summae pacata tempora transigentes . Quare Medicina non cultior in Graecia & Asia quam in Europa , ubi floruere hi divi λ Ibidem enim ultimi Camares , non Caesares in genere etiam Medicos consti tuere , & Regia de stirpe nati, velut condonetur fabulanti, ipsi Reges illic medicam coluere artcm. Regia igitur pars, excellenti ful-
60쪽
sudore coruscans ex iis oris haurienda , cur in iante suo regio exaruit. Jacturam, ut credo, praetextati illi , incusabunt i criptorum , 1ed ea dici potius quam demonstrari queunt. An Vero omnes Medici iis temporibus periere, post Hippocratem & Galenum exstinctos , & postquam
voraces flammae , inundationes, veriTes , crudeles suas executioncs absolverunt Θ Absque dubio hic illic evasere , quod patet ex continua
tione Medicinae praeticae. An illi fuere Chyi ci superstites , gens illa Titanica , adversarii
Deorum Ss hominum λ Non. Nam ante Paraaccisi tempora nullae inanifestae iatricae lites, ncciri aduersa ulla cccidit Medicina , sed pacifera Apollinis Laurus fulgebat. Nihil tamen actum . ab iis secure dormientibus , ni si quod in verba , ita forum verborum , &phrasirim, non rerum rus patores acres , ut pasIim ex illorum scriptis pa-tct , Magistrorum thorum jurarent , ex succelliι 1ido infidove calualiter , vel ut loqui amant mCthodice , proveniente , aurum & gcmmas sibi
Bach livus quamvis in Chymiam iniquior, i
concedit Theoriae melioris fundationem , & mc dicamentorum selectiorem praeparationem , sed in medicinae praeticae detrimentum ipsos natos scribit. Quis haec comparet opposita in uno ter tio Θ juvarunt ea in parte , nocuerunt in Ciacm . Fateor meum ibi haerere judicium, nam de re linquis , ex Verulamio aliisque compilatis arguis mentis nihil moror . Nam aut Theoria ex praxi, aut praxis ex Theoria nascitur . Sed nulla , i altem vera , poterit tradi Theoria alicujus artis . quin ex sentc Praxeos delum1tur , ergo