장음표시 사용
451쪽
In lib. de ortu se interum S V. Lybydrargyro autum, cibi gratia, argentum, aut plumbum in te, duillimurn pulverem dissolvitur. Tum per praecipitationem; quae quidem ora cipitatio fieri initur apud ipso . dum, ubi ininti patres tenuissimae,aquas res infuso,tunc una petiunt. At per gutrionem perficitur etiam calcinatio, tum cilicet vi ut joris ignis adhibita,resolvitur mixtum in cincies. Quo reset tut uccatio heruidi naturallis,qualis contingit in gen attoo la-lis,aluminis,aut viti oli.Extractio vero quae calcera lolutionisii cit si fit ubi paties subtiliores mettia crassioris usu paranturius per sublimatio in qua adolatrint ululat te taciores&subtiliores igne sibi leto, utitur ut luna vel ter distillationem,quando humidiores vaporantur. Gam exto, quid sentiant chymici de arte sua pio vero conscie odo auso, quid de ea sentiendum sit: Nesson ,existimare chymicos vetvm posse confici autumacte chrmica, iis praecipue rationibus ductos, quia prsmo hoc Hyagis non repugnat, quam Tiulca alia ope a naturae, quae quidem ex arte applicando activa passivis ex stuat. Item quia oe-que repugnat ex parten ateriae, quae de stadis reos est dueci tendam aurifor Lasaeque ex parte ipsus D mae. quae di se si . trii liter illi materiae conjungi potest ac proinde superest tantum ad verum coasi cudum aurum , ut sciatur modus disponendae matellae, quem quidem modum sciri de condosa posse, patet ex eo quod nulla videtur afferri posse in i plicantiae uia. Nihilomibus di elidem est,artem istam eon risi alde imperfecte esse cognitam, Deo quidem cxcerta providentia illud non
permittent ut patet experientias alioquin iam futuri fuissetio nee major aut copia. Quin xtiam merito Joannes XXlLPontifex Maximus,multique alii totam chrysopoetam et probant Primo quia est periculos propter in nt: surriptus, tum propter temporis icturam , quia uitant illi ut plutimum
suam operam perdunt;tum etiam quia ex fornace chymica vix ullum hactenus nisi deterioris notae aurum profluxit , quod etiametranseat monetiam adulterinam.
De regressaseu reprod ei ne mixti corrupti uistrum res cari id pessit eadem numero
452쪽
iter. Ratio autem implicantiae est , quia non potest res aliqua reproduci eadem numero nisi per eandem numero actionemrsed transacta semel actione qua res fuit prodecta naturaliter, impossibile est,eam redite numero eandem: ergo: impossibile
est re o duci naturalitet eandem numero tem semel corrulitam. Maior est certa tum quia res numero eadem et facto esseupponit eandem numero rem in fieri, lias id quod est in facto esse non fuisset inferi,subindeque, supponit idem sumerosi et live eandem numero actiodemitum quia actio tu productio hac utim sorat quod actio seu productio hujus, cum sieri anscendental iter relativam ac proinde debet esse eadem numero aetio seu productiori hoc ipso quod est idem numero quod producitur,alias non converterentur actio haec actio hujus. Probatur autem minor, te qua videtur esse dissicultas. elio qua res fit producta naturaliter,est actio cum motu: sed Impossibile est, quod motus semel transacta redire possit idem numero ergo impossibile ista, quod redite possit ea de indu - mero actio semel transacta Maia supponitur. Probaturi Aor, duplici medio ptimo,idem respectu cjusdem non potest facere
majus,ut ex terminis constatu seci modus ille reproductus sacerct majus seu majorem motum cum motu producto cum coe-
stete et diverso tempori imagioarioictgo impossibile est,quod motus semel trens actus redire possitide oumcto secundo idcn- titas rei continuae de divisibilis pendet necessatio ex continuita te,immo in ipsa continuitate consistit,cum identitas rei cujuslibet,in ejus consistat unitate. Luditas rei continuae, divisibilis non alia sit quam unitas continuitatis,ut per se putet sedi estiquod inter motum productum semel transactum , motum re productum esse non potest tantinuitas, ut ex termipis parerta ut sapponitur: ergo impossibile est, quod motus semel trans, actus redire possit idem numero, nec consequente quod actio. Mares fuit producta naturaliter, possit eadem numero redire, quod tamen requireretur,uti a ta ostendimus , ad hoc ut res eadem semel corruris possit datur litet eadem numero reo Producti Dixi autem in respousone ad quaesitum reproduci posse loquendosupernaturaliter quod quidem non ita intelligendum est,quasi possit Deus superna tuta lucr seu de potentia absoluta pra: ltate, quod actio qua produci affuerat, naturaliter redire possit eadem numero ad idem reproducendum , hoc enim, ut ex dictis supra colligitur repugnat actioni cum motu ex na- raret,subindeque incomparative ad absolutam Dei pote a- . tiam;
453쪽
In lib. de ortus interitu Sua . V. M'
tiaret .sed ideo potest D usile potentia absoluta idem tum roge produc ire , quia cum actio tua disina utpote cum psa dentificata, ut illina tat tam finita , habet. onte uriter piae continet actionem qua es a latura, naturaliterito iacitur, nedum secundum gradum conrinun nata et ualitati scd etiam secuneum graduir indit dualcm ut ei haec numero actio; cumque actio illa d vina ut ot ae OH in substantia persevelante sit, nec usquam sitit an lacti, ideo sic , quod habeat Deus quid quia requiritur ad idem num rori producendum, quamvis tota iter tractum fuerit sive corru tum, cum aliun de certum sit, quod corruptio Latini hilatio rem non ponat in natu disi ilion ut possit rcpto duci,quam antea erat ut proda, cerctui, dum erati hil. Dices primo, ideo ergo non potest idem numero naturaliter rei oe' in quia non niti per eam: cmium cloac ocems . roduci potet quae quidem redire non potest raucis numero edfalsum est, quod non nisi per eandem num et actio dem,c stiridem nunteio rc produci mirgo de falsum est, quod non p. sic idem numero re produci natura Ut r. Probatur Minori si non nisi pereandum nus ero actionem pollit Idcm numero re- produci,no i iii tiam per eandem numero action m posset idim nun et con ervacta i d falsum est,quoa non si, Ceaa
tas alsum cst quod non si per eandini numero actionem possutidem nund tori produn. Minor est certa: idem in in numero calo factus productus in hunc ignem , potest dem numero per alium nem conservati,ut patet ad oeulum. Probatur Maior, ideo non nisi creandim num to actionem potest
idem nunicio re producisqui actio sive producito est hae per hoc quod hujus numero producti sex un fit quod ubicumque productum manet temper hoc , ut in praesenti casu de re- proauctione supponitur,debeat semper manete, haec numero actio sive productio: atqui conscivatio ciat eadem rati et elle hae numero hoc quod est hujus numero conservati;
cum non minus vidcatur testola eo dentaliter relativa quam actio, utpote continuata productio ergo si non disici candem numero actionem post iidem numerori produci, nox meria per eandem numero actionem posset idem numero conset varia Respondeo 'Mndo minorcim ad cujus uobatioris meis flum o maiorem: Ii nisi per eandem numero actionem posset dem numero leproduci ritium non nisi pice and cinis ume-io actae ut posset idem numero conservari , loquendo
454쪽
de conservatione, quae est coni leuat arci productio Concessor loquendo de conservatione, quae est solum rimotio contrari horum, aut applicatio, trinsecorum convenientium N go; sub eadem stinctione minoris nego consequeotiam Pita quo notandum est, quod quando dicitur quod pari modo piutos cipitandum est de consei vatione ac de prima rei production hoc solum intelligendum est de conservatione quae est continuata arei moductio, sive quae fit per continuum rei estguxum a Lua causia, qualis est verbi gratias conservatio qua lux conservatin a corpore luminoso,a quo prim' continue effuit; talis namque conservatio non minus est haec per hoc quod est hujus numero constuati , quam productio per hoc quod est hujus nux mero produci tu non autem intelligendum est de omni suavis conservatione, puta de ea qua fit solum per remotionen contrariorum , vel applicat onem extrinsecorum convenie
tium; t. lis namque cum per te primo respiciat vel contraria quae remove , vel convcmentia lassi apsicat, solum con qu-nter secundario id quod conservat, pri pterea fit quod non sit haec in divitualiter per hoc quod est hujus conserva is, ac Pra consequens quod possit, idern numero ita sitaliter conser.
vari pet aliam taliam conservationem , quam vis solum pro duci aut re produci possit idem numero , per eandem numero deiionem. Cum ergo argumentum propositum procedat Iolurn de conservati ode hoc secundo moto accepta non enim idem calor productus, ab alio contervatur, nisi in quantum appli catur ab auo notari ac bnveniens, removentur contraria, id os quod quamv juxta argumentum,cssit idem numero alia
dc alia conscivatio et et conservari,non tamen possit idem numeraa ia talia actione pio duci, i te produci. Dices seu io si non possct idem numero natural ter repro, duci, nec post set supetnaturali tria sed potest supcrnatura iter, inclictum fuit in responsione ad quaestum ergo de naturaliter. Probatur malo ideo non potest idem num rotae produci nam uia iter, quia redire non potest eadem nti mero actio qua fuit productum: sed nec etiam supernaturaliter redire potest etiaquae sit eadem numero, cum nec supernaturaliter redire possit motus aut tempus ergo si non possit naturaliter idern numera
reproduci, nec poterit supernaturaliter.
Respondeo negando equelam ma rurac eu improbationern
est ne uominor m: sed ore superuaturalita habet potest actio quae sit eadem numero cum actione transact i, quae sit eadem
fumali et caemcedo et quae sit avem emima liter ego i
455쪽
Amonamque divina ut supra diicbamus cum silens feressenti mi illi itata in sco cie erit , - bc per consequens eminentialiter eoni mere totam actionem qua res illa corrupta fuerat Leta, etiam in quantum talis actio at haec singularis ac proinde quamvis Deus etiam supcrnaturaliter praestate non possit quod redeat actio illa cum ni muta adcinnui ero , UT jam supponitur V ansacta, habet tamen adlauc per suam actionem civinam praestari posse hoc ueni, quo area mediante prae siti set, cum adhuc illam in si Pactione praecontineat secundum totum quod in illo ei atri e contra vero quia natura non habet continere transactam actionem in alia actione quam potest exercere, saltem secundum quod trans et .cii clathaec numero, id te fit quod non sit ei reditum formalem praesa actionis transacta possit idem numelo re procucere, P Oin lique quod nonpcssit natura reproducit S cum talis haberi non possit ridit usi, tamen possit Deus ut aestor supertas tu-rabs te producere , utpote qui tali ron indiget formali reditu,
cum trans etam actionem in lilaien per maiiente actione praet-
comineat , secundum totum quod io illa elat , sive ite cundunt omnes illius gradus, tum comm uenes tura sin sulare S. D. O tertio eum cx uda qua plures sunt, Hrit coiri m- ritu totum: sed i ciuim facia congregatione *quarum de lVidem naturaliter ideri fit lac stituti ut situm quod ante i et:
ergo potest idem scmel cori utitum daturalitatrici tu i
produci. R on odistingstndo majorem cum ex una aova plines
siliant, perite collui priuit Oxcm, uantumni et Ubil in D: mse uentitatem Nego: uantum a telo inationem P monern
Concedo similiter distinguo minorem diterum facia naturali co regat idnea uarum, idcm tristituitur totum,
quoad intitatem Copccdo quoad uni omni dei ni rationi in
quae fuerat corrupta di perdita go: alia narrque tunc advenit terminatio idio, unde, reuix qu dei detra indi du- duum entitatives, non tamen id tandi viduum tirricat ubi scilicet fit congregatio paturaliter iam si supcrdatur sterristituatur illud totum, tunc helitrarive rex reminatives dein re tuetur, quia scilicet rcstitu tur tu hc peractionem diviniam quae continet indem numero em c um qui petierat , quoad omniau quod quidem ita non continet agcns naturale , Ut ei-ctumst.c iges ex dictis, nec superdaturaliter se; per potentiam ah soletam Posse rem succcssiva in s mel uansa una iterum repro
456쪽
duci, nec consequentet ultam ex actionibus quae sunt aut depin Jcnt ab aliquo motu . De ratione ensas, lentia cuiuslibet entis successivi , sive illud sit motus , sive tempus corpore uiri aut angelicum, quod scilicet iticludit prius posterius in actius licet non d- endrita moturi sive aliud sub huj is modi deessent i inquam, omnis hujusmodi uti suta uviest componi ex ratantia unius adurat ualles iis, subindequem, elisentia illius est coostare exstare erit, praesentiri sed siceli, quod si id quod praeteritum cst in tali ente , fieret iterum praesens , pros o tunc non con taret expiae tetito&praestati, scd ex praesenti solum, cum tunc ra ter tum fi re praesis Vergore rugnretia quam habet en succcssivum ad repro uestio- Dentio itum habet ix ipsius essentia, proindeque repugo illud repipduci etiam de potentia absoluta Hinc autem ulte ius colligitur quod quia actio initantanea de prodi ab instanti temporis, sicut actio successivi a temporis successione, de ore pio duci non potest milio instanti actiones aulam immanent s.fiqiralitates sunt, poterunt i ut aliae qualitates reproducti ino, non quidem vitali modo ted ut quaedam entitates sunt' modo enim vitali dicunt essentialem ordinem ad potentiam cieataret vitassem a causa aut in creata nullus pol cli te producies.s eius. I d si actiones illae immanent factiones sunt non qualitates, eodem modo loquendum est de illis, ac de aliis actionibus instantaucis.
De generationibus meteorologicis in libros me.
teororum Uamvis in quatuor libris meteororum non solusntractet
e stoi les de iis quae in sublim mundi sublunari lcgionem eo erantur, ut sunt cometae . pluviae, gi ndines inhuju;
modii sed etiam de aliis quae eo sui tum , sed in locis subterraneis Lia terrae gremio oriuntur ut de fossilibus, metallis; quia tam ne quanta sui sum gloetantur maiorem horum librorum partem occupant, ideo de ab his sumitu hujus tractatus insculptio: V erecta namqueti quae quidem vox idem signia
ficat ac sublime stu ex .e vn. Eretriacum dicuntur, qu
457쪽
In lib. De ortuo interitu. b. I. squa a sublimi mundi sublunaris regione generantur,igrtur,
'ua res primo, quaenam sint atriae meteororum.
Respondι causam meteororum effectivam esse caelum per rictati suum calorem , aliosque influxus occultos Sol enim maxime si mra&astra suo calore pervadendo terram&aquam, easque teresa ciendo seu attenuando Te alationes de vapores educunt, elevant, atque elevatos in varia formant meteora, mediista si 'sse menalis causis inferioribus et puta in cometas , medio calore
supremae regionis actisci in nubcs pluvias imilia beneficio has , i stigoris mediae legionis, &c. Causa autem materialis , sive .ue. communis meteororum materia sunt exhalatio, vapor. Est autem vaporia alitus seu spiratio calida, humida,qua ex aqua, rebusque aliis humidis prodit vel si tib et vapor est resolutio hiatis di in varias particulas Suae calore, raritate,&levitate si ibi praetereaturali afficcstae, sursum ascendunt cujusmodi sunt illi sumi qui ex olla ebulliente expirant. At exhalatio proprie et latitus terreus, seu resolutio sicci in particulas , quae calore raritate&levitate affectae sursum quoque ascendunt. Multiplex autem est et halatio pro diversitate materiae ex qua educitur Sic enim ex terra pingui, unctuosa istichsa educuntur exhalationes vacivosae, quae facile o flammari possunt, fiuntque illae communice materia fulminis quonaodo exhalationes siccae sunt, ut dicemus materi venetorum. Notabis autem , vatio remaqueum ab aquari aut exhalatione: erream a terram o distingui nisi acci lcntaliter, uolaratione caloris , raritatis Nevitatis impressae. Nam sublatis illis accidentibus . in pristinum statum restituuntur. Quamobrem vapq r&exhalatio, tum meteora illa quae ex iis imme- diate formantur sunt tantum mixta impetrecta , quia non ge-verantur nisi per transmutationem accidentalem quia retenta alicujus elementi substantiali sortita puta aquae aut terim, solum dicuntur mixta, quia admixtionem habent quatuor primatum helementarium qualitatum.
Suare Acuna quid sit cometa, quis ejus motus, quid
Re pondeo prim , cometam est meteorum ignitum constans multa exhalatione sicca &calida, pingui tamen e crassa, P .- partesque habente bene coaghentatas&cohaerentes. Dicitus mesa. aut m primo comita metebium contra eos, qui existimarunt, cometam esse stellam, vel stellarum plurium conjuoctionem: confra tuos stat, quod cometae crescunt side crescunt cabo-
utut , item quod derrehenduntur esse infra lunam , quae qui- et pa
458쪽
sica particulari. dein duo est lis dici nequeunt. Dicitur cin mereorum ignitum adurisus eo qui putarunt cometarn non esse ex inlationem
accensari , sed solaribus dunttaxat radiis collucentem quod quidem exeorcscilitur, quia si comita lumine tantum solati luceret, posset de nocte eclipsari per interpositionem terrae inter ipsum cometam solim,quod hactenus non fuit observatum. A cenditur ergo vel decedentibus ab igne lenientati in subjectam exhalationem illi mulis vel lxcusso interdum ex aliis qua nube in aerem altiorem fula ne Porio cliquae praefata descriptionis particulae designa et materiam conreta pro iiam , quae quidem nisi cum calore, siccitate pinguedinem ali uacri viscostac: habeat, si ammam concipite non potist ut conitati cini re; nec concertam diu retinere valet, nisi sit multa seu copiosa, partibus bene agmen ratis constans alias vim si pauca sit,ac satile dii duat,statim extinguitur, sicut alia ignita impressiones de quibus infra.
Re pondea cunnio Motum cometae esse multiplicem mo- velut enim primo aborrente in occasum motu ipso P mi mo- ilis quia adhuc durat impressiohujus motus in sphaera ignis Scin suprema aliis regione , in qua quidem rcgione suprema formantur cometae, cum altiotes a pat ante testimonio observantium . quam altistimorum montium vertice , quos tamen
media, eris regio non transcendit. Est tamen praefatus ille o tua valde languidus hiatdus,quamvis in ptimo mobili sit adeo :lox,propter scilicet hujusmodi corporum te uitatem usiaiditatem atque a primo mobili elongationem. Secundo movem in cometa ab occidente in oti cutem , qui non est tam motu dis mctus a praecedenti, quam retardatio illius tertio is es te itione ad austrum: item sursum deorsum& ad alias locorum differentias Idque vel viti ut alicujus sideris dominantis retrahentis cometam,vel accessionem uteriae , ad quam inflamemaudant serpit cometa,ideoque videtur vellus in casu P. c
Poveri,' Ressande terra, Praenimciare primo seu siqn sicare cometas ' te motus nonnunquam sadem qui quu clam contingunt ,
- . Tian Oexhalationes liberum e terra exitum non invenientes , huc illucque agitatae terram conetatiunt. Secuncto praenunciant significant ventos in media&infima acris legione , in qua magna pars exhalationum illaruni ad supretetnam acris regionem pro tarmationet cometae ascendentium ut inquitur , aqua causantur vehit. Tertibi Taenuntiatela maris tempestates, quae
459쪽
In lib. De ortu Sintcritu. Quasi R. q. t
terrae , consumpta per exhalationum copiosam evocationem sui co ejus ac pinguedine. Quinto morbos praenunciant propter infectiones qua hujusmodi rhalationes crassae invi scol, ac nimium calidae in acie causant, quae humore corri punt ac tantam praesagiunt bellai praelia. ex eo quod eae halationes siccae choleram excitant, provocantque ad vi ad etam.
Suare tera a. Pil in rem quo constant impressiones illae . Ignitae, ina vocant philosophi lanceas,capias saltantes,& sidcis
Respondeo, Lancm esse, quando materia ignita re accensa ita eadem suprema adris regione in longitudinem sine latitudiue porrigitur Capra veri talians dicitur,cum materia illa accensa in longum habet ad latera quasi fila inter se distincta , quam ob rem flamet a videt ut quali pers itum ad illa progredi syd travero di curicuti sunt , clitando exhalatao in an mala mutat, uno ad Cium locum Tua autem diiuntur sidera cadentia cum deorsum restit praef. t exhalatio inflammata , descenditque cum impetu.Suares quart. Quod sit unde fiat tonitrus. Respondeo Q iod tonitius aliud nihil est, suri fragor, seu dire . , hemens sonus ille , qui oricut ex stabita rare iactione icca init v. compactae exhalationis discurrentis per nubem dejus ad latera imping ntis Nempe dum sursum statur seca exhalatio calida non poti si adeo incolumis transire per mediam aeris restico nem , quin secundum aliquas partes a nubibus coactis intercipiatur,s staturque sica uici intra nubem coacta exhalationis copiam ibi quid cinit in oleranti peristasim magis incalescit , tum rarc fit mrgno cum impetu, sis stagorem edit eo se te modo, quo ulphuleus pulvis , dum igne concepto exilit ex toris mento bellicori aut quemadmodum ubi ligna multum exhalationis sicca intra meatus continentia uruntur, edunt crepituus, exhalatione sotas prodrunte, lignum disrumpente quod etiam contingit sali malino, tum ligni conjicitur. . Suaeres quini , Quid sint&inquo consistant fulgur sisulmen, quinam sinit si est ussulminis
Respondeo sano fulgur aliud nihil est quam coi catio illa D fu
quae fit, quaedo praefata exhalatio in ignem conversia, nubis a I retera perrum Fir ndeque egreditur , non tamen cum impctu Dim quamobrem in illo egressu non edit strepitum extinguiturque antequam ad terram perveniar pulmen vero est ejusdem genetis exhalatio conversa in guem , sed magnam copia, subitoque tam genti cuniam petu nubem dis Iu Pepi unde fulgur Se fulm
460쪽
fulmen,quantum ad id quod secum assciunt non dist nguuntuttiis secundum magis: minus. Notabis autem solere quidem initio fieri sonum acutiorem, quia tunc exiguum talum modo est fotamen per quod erumpit
exhalatio. Item saepe fit tonitruum absque fulguratione , cum scilicet nubes ab exhalatione non disrumpitur, saltem versus ea paties quibus terram pectat. Item licet tonit tuum prius concitetur,quam sulgur eniceat , prius tamen sulgur oculos perstringit, quam tonit tuum ad autes perveniata quia scilicet pcnnotum localem successive. propa gatur sonus , cum tamen species visibilis aeque ac lumen fiat in
Item in tonitru solet de cidere pluvia,eo quod nubes per inti peristasim ad proprium frigus tunc sese reducens , facilius iapluviam re se iratur. Item producitur aliquando fulmineus lapis, cum exhalatios ex materia viscosa, sulphurea metallica atque ita condensatiat ut si a dispositio ad formam lapidis substantialem. Quantum autem ad effectus fulminis, solent isti praecipue numerati primo rebus iis parcit, quae sunt rarioreset sic enim ut scribit Aristoteles aeramenta clipei liquantur,idiae stoligno. Item nonnumquam homines thesis vestibus, cute, ollibus
vero consumptis latereunt sensis fedatur taliquerit, vagina intemerata, iciat, nummi intemerata tumena: tunc autem illud contingit ubi fulmentes ex materia subtili e tenui , unde corpora quaerariora suci penetret, densis' tactum adhaetes cata Contra vero si generetu ex materia fumida, crassa,quae tenuiora sunt assumit,illars densioribus , sic questo diversitate materiae ex qua fulmen accenditur,aut ex diversitate subjectorum dive si existunt effectus. Quires texto, do id sint inde fiant ignis fatuus, gai lambens Castot, Pollux. Responso, Pan ignis qui vulgo dicitur se tuus est accensa ex-
hal rio te rae proxima,in omnem attem facile mobilis , ita ut si sequarissem per fugiat,eo quod aerem ad illum sic impellas: si vero fugias prosequitur equia sequitur motum ae sis ad implendum locum quem successive deseras quas accurrentis lapparet autem saepius iis in locisu bi abundat pinguis, viscosus vapor,ut in palustribus,in caemeteriis c. Ignis vero qui dicitur lambensist istam ma quaedam pedita ex
raraac subtili xhalatioae necoquesiae detinuo solet pilis ani-nialium