장음표시 사용
101쪽
tamen cum ablatam nobis iuris nostri optimam partem barbaris dederit. uideamus an id quod nobis tulit de illis tradidit, iusto iudicio tradidisse utis deatur. Nemini dubium est Aquitanos omnes populos medullam fere ininium Galliarum,dc uber totius saecunditatis habuisse: nec solum tacui ditatis sed quae praeponi interdum foecunditati solent,uoluptatis, iocundiatatis pulciantudinis: adeo illic omnis admodum regio aut intertexta uinois, aut florulenta pratis,aut distincta culturis, aut consita pomis, aut amoe/nara lucis, aut irrigata sontibus, aut interfusa fluminibus, aut circundata
messibus suit: ut uere possessores de domini terrae illius, non tam soli istius e portionem, quam paradisi imaginem possedisse uideantur. Quid ergo post ista omniacosticiosiores absi dubio deo esse debuerant,quos speci i ter deus abutantissima beneficiorum suorum dote ditauerat. Quid enim rectius aut quid dignius, quam ut quibus per munera sua dominus quasi specialiter uidebatur placere uoluisse, q&m quos specialius domino cultu. ac religione placuissent presertim cum a nobis deus nil onerosum,nil gra,
vi exigat. Non enim nos ad aratra, aut ad lisones uocat, non ad scinde
das terras ae ad uineas pastinandasaron denique illa exigit a suis semismuh. ii quae uos exigimus a nostris.Quid namue aitet venire ad me omnes, qui la/boratis de onerati estis, dc ego reficiam uos. Tollite iugum meu super uos,oc discite a me, quia mitis sum, de humilis corde, de inuenietis requiem antimabus uestris. iugum enim meum suave, dc onus meum leve. Non ergo
nos ad laborem uocat dominus, sed ad retastionem. Quid nans a nobis exigit, id praestari sibi a nobis iubet, nisi solam tantummodo fidem,castitatem sumilitatem, sobrietarem, misericordiam, sanctitatem: quae utim op mnia non onerant nos sed ornanimec solum hoc, sed adeo uitam praesenatem ornant,ut saturam plus ornare possint.O plumbo inaestimabilis mise ricordiq dominum qui ad hoc nobis in praesenti religionis munera tribuit. ut ipsa in nobis postea quq nuc dat munera muneretur.Tales igitur etiam
omnes absq; dubio Aquitani esse debuerant. Et quidem, ut diximus, spe cialius tales quia Occialia dei munera possidebat. Et quid post hcc omnia. quid secutum est et quid,nili cuneta quae diuersa sunt et in omnibus quippe
Gali fas sicut diuitiis primi fuere sic ulms. Nusquam enim improbior uolt pras,nusquam inquinatior uita,nusquam corruptior disciplina . Hanc pro muneribus sacris dederunt domino retributionem: ut inquantum eos bonefici js his ille ad se illexerat ad propitiandum, intantum illi ab co rectararent. Dominus quasi corporis sui caput est, de uita eius cunctis quasi norama uiuendi. Pessimum est hoc in hoc negocio,quod libentius omnes deteriora sectantunde ficilius mala institutio damnat bonos, m bona emem dat malos. Porro autem cum etiam boni atque honesti patressemilias
mulo, bonos sacere non possint Pantam illic putamus Misse labem semiliarum
102쪽
li animailri domini erant impuritatis exemplum quamuis no exemplum illic tantummodo lucrit, sed uis ac necessitas quaedam: quia parta impudicissimis dominis semuli cogebantur inultae:& libido dominantium,necessitas subicctarum erat.Ex quo intelligi potest, quantum coenum impudicarum sordiu suetit, ubi sub impurissimis dominis castas esse etiamsi uoluissent seminas non licebat. Sed uidelicet dissicile hoc probari potest, de nul/la omnino extant praeteritarum turpitudinum flagitiorum uestigia. Eo tre etiam nunc multi ex eis licet patria careant, de in comparatione praeteri, rarum opum pauperes uiuant, peiores ferme sunt ita suerunt. Peiores autem non uno modo Quia ecli cadem seciunt quq ante sectebant,hoc ipso tamen deteriores sunt quia a scelere non cessantiSiquidem facinora eorum , etsi maiora non sunt, attamen plura sunt: ac per hoc etsi inminum nouit, te non cretaint, pluralitate cumulantur. Adde autem quod haec,ut dixi, si, ni iam senes, adde quod pauperes. Utriinv enim sceletis augmentum est: minus siquidem prodigiosum est peccare iuuenes, peccare locupletes. Quae autem in qs spes aut remedium est,qui ab usitata impuritate iec miseriatum egestate, me uitae extremitate reuocantur et Esto enim quosdam
aut milia pnesumptio longae uitae, aut spes quando agendae poenitemtiae consol di nonne nouum hoc monstri genus est, esse aliquos etiam in morte uitiosos et Quaecum ita sint, nunquid est ali quid quini dici amplius possit:Sed adhuc tame addamus scilicet quod multi haae agunt hodie inflam inter hostes siti,& quotidiano discrimine ac timore captiui. Cum j ob impurissimam uitam traditi a deo barbaris fuerint impuritates rame ipsas a etiam inter barbaros non relinquunt. Sed tales sorte hostes sunt inter quosag int, ut eos ista delectent. dc offendantur grauissime, si cum impudici sint, uideant castos esse Romanos quod si ira met,nequaquam tamen secere nos improbos improbitas deberet aliena: quia quemlibet hominu ma/gis sibi praestare conuenit ut sit bonus, quam alteri ut sit malus: de plus id laborandum est ut placeamus deo per honestatem, quam ut hominibus per impuritatem: ac pyrinde etiam si inter impudicos quis barbaros uiuat, magis tamen pudicitiam amet, siquidem quae sibi expedit, quam impudiacitiam, quae impuris hostibus placet. Sed quid accidit insuper ad mari nostraetInter pudicos barbaros impudici sumus. Plus adhuc dico, ostendum inter pudires tur barbati ipsi impuritatibus nostris. Esse inter Gothos non licet scortato bis item Gothum, soli inter eos preiudicio nationis ac nominis permittuntur impuri csse Romani Et quae nobis rogo spes ante deum estetimpudicitiam nos diligimus, Gothi execrantur: titatem nos Ligimus,illi amandi sembratio apud illos crimen ais discrimen est,apud nos decus.Et putamus nos ante deum posse consisterer Putamus nos posse salvos esse,quando omne imputivatis scelus, omnis impudicitiae turpi mdo a Romanis admittitur,mi, abar
103쪽
il barbaris uindicatur: Hic nunc illos requiro, qui meliores nos putant m equam barbaros. Dicant quid horum uel paucissimi Gothi sectuti uel quid
non horum Romani omnes acl pene omnes: dc miramur si ter uel Aquitanorum,uel nostrum omnium a deo barbaris datae standicum ea quae R mani polluerat semicatione,nuc mundent barbari castitate. Sed sorte hoc in Aquitanicis tantum: transeamus etiam ad alias mundi partes, ne de s nil ista lis tantummodo Gallis dixisse uideamur. Quid Hispanias: nonne uel e dem,uel maiora sonitan uitia perdideruntet Quas quidem coelestis ira etiasi aliqs quibuslibet barbaris tradidisset, digna tamen flagitiorum tormemta toleraverunt puritatis inimici. Sed accessit hoc ad manifestanda illic imis vitamini pudentiae damnationem,ut vitandalis potissimum, id est publicis barba, ris traderentur. Dupliciter in illa Hispanorum captiuitate deus ostendere uoluit,quantum de odisset acrius libidinem, de diligeret castitatem, cum remandatos ob solam maxime pudicitiam illis superponeret. ae Hispanos ob solam uel maxime impudicitiam subiugaret.Quid enim:Nunquid noctant in omni orbe terrarum barbari sortiores,quibus Hispaniae traderemturcmulti abs* dubio amo ni fallor, omnes. Sed ideo ille infirmissimis hon,is vire, iis stibus cuncta tradidit,ut ostenderet scilicet no uires ualere, sed causam: ne, lare, sed em que noS tunc ignauissimorum quorundam hostium sortitudine obrui, sed sin sola uitiorum nostroru impuritate surrari: ut uere in nos uenerit dictium illud. quod ait ad Iudaeos dominus: Iecundum immunditias suas de secundum iniquitates suas sedi illis,dc auerti laciem meam ab eis. Et alibi ad gen/r M. is rem ipsam: Adducet dominus super tegentem de longinquo,& ungulis,inquit, equorum suorum omnes plateas conculcabunt, ae positatum tuu gla/dio interficient. Completa ergo in nos sunt omnia quae ait sermo diuinus, ta iura uerborum coelestium luit poena cunctorum: sed tamen cum omnessere barbarae gentes Romanum sanguinem biberint, omnes uiscera no/stra lacerauerint, quid est quod deus noster maximas Reipub. opes & lo/cupletissimos Romani nominis populos in ius potissimum ignauissimorti quorundam hostium dedit: Quid, nisi ut cognosceremus scilicet quod sua pra dixi,meritorum hoc fuisse, non uirium:uto ipsum quos hoc nobis in confusionem caderet ac poenam, quod ignauissimis traderemur: & uel sic plagam coelestis manus agnosceremus,quia nos non sertissimi,sed ignauissimi subiugaret.Sic euideter deus intelligi uoluit, magna opera saepe patiari per paucos. Ita per infirmos res aeta est, ne opus coelestis dexterae uirtutiuili I et , ii assignetur humanae,sed diuinae: siquidem dc dux Sisara, quem Hebraeus timebat exercitus,a muliere prostratus est. Et Abimelcch ciuitatum expignatorem taminea manus perculit, ae serratae Assyriorum acies uidua opi Reg. si tutante ceciderunt. Et ne de solis seminis tantum loquar, Benadab reg*n Syriae, cui praeter innumera populi sui milia, de triginta duo reges, exerciptus;
104쪽
tus , eiusdem numeri semebant, nonne ideo a paucis principim pedisse
quis dominus uinci uoluit,ut qui esset autor rati s uictoriae nosceretur:Contra Madianitas quoue, qui, ut liber Iudicum refert, instar locustarum cuncta compleuerant: c deon iubetur pugnare cum paucis, non quia plures in exercitu non haberet, sed uetatur multos ad bellum ducere, ne multitindo sibi possit aliquid de uictoria usurpare. Unde cum triginta milia arma eorum congregasset,sic ad eum dominus locutus est: Multus est tecum po pulus aec tradetur Madian in manus eius. Et quid posteac homini aduerasim innumera barbarorum milia pugnatum CCC tantum uiros retia qui In eam quipae exiguitatem redigi agmen militum iussitati sibi de patrato diuinitus belli opere paucitas ustiare tuli posset: denique cur hoc dominus seceret,ita ipse euidentissime ac larauit,dicens: Ne glorietur com ibidem tra me Isiaci ae dicatalitibus meis liberatus sum. Audiant, inquam, hoc o/ avium taemnes improbi,audiant omnes 'esumptuosi, audiant pn olentes, audi avi cuncti quid deus dicit: Ne glorietur, inquit, contra me Israhi, di dicat: is uiribus liberatus sum. Audiant, inquam, omnes contraria & blasphe :ma iactantes, audiant ham spem suam in homine ponentes, loqui uniuerasia adue sum se deus dicit, qui liberari se uiribus suis posse privsumunt. Quis autem est Romanorum non ita dicens et Quis est non ita sentiensci iis nostiae partis non prope iugiter in hac parte blasphemat et Nullas
et iam Reipub. uires, omnium conscientia in , dc ne sic quidem agnosci,nius, cuius hoc benesi s, quod adhuc uiuimus,debeamus. Si quado enim omnia deo nobis prosperi aliquid praeter spem nostram & meritum deus tribuit, alius sunt ammasstabit hoc sortunae,alius euentui, alius ordinationi ducum, alius consili alius magistro, alius patrocinio, nullus deo. Et miramur si nobis coelestis manus alicitia non praestet, cui quicquid praestiterit derogamus. Quid enim aliud facimus, cum bona quae pra stat, nos uel euentibus casuum, luirtutibus ducum, uel qui tamque atqs rebus seiuolis deputamus: Hoc enim modo & terris nos oportet gratias agere quod fruges annuas meti mus, ct uincis quod vindemiamus, ta mari quod pisces capimus, & sylvis quod ligna caedimus, & ovibus quod ueste tegimur, & pecudibus caeteris quod came seviramur. Nam quae ratio est . ut ei pro muneribus alijs grati uelimusaui maximorum beneficiorum gratiam derogamus ut quis contentus est homo nostae conditionis, ut ei quis acceptum reserat, cui de .donis suis detraxerit summa et Ita nos licet deo in nullo disne gratias agamus, parum tamen erat si pro his tantummodo grati esse uellemus, quae ad usum uiuendi dedit: Cur hanc gratiam tollimus, quod nos in am gustiis hamatiae in periculis liberat, re in medio barbararum gentium fiam iugi protectione conseruat At non ita Gothi, non ira Wandali, malis ib cet domi us institvium liores tamen in hac parte quam nostri. O
105쪽
di quosdam quamuis suspicor his quae diximus: sed quia ueritas magis
quam offensio cogitanda est, dicam , de tam dicam: non ita Gothi, non ita uuandali, qui de indiscrimine positi opem adeo postulant, de prospe/titatis suae munus diuinis nominibus appellant. Denique probauit hoc bello proximo in licitas nostra. Cum enim Gothi metucrunt , praest M imus nos: nos in uiribus spem ponere, illi in deo: cum pax ab illis postularetur, a nobis negareuiret illi episeopos mitterent, nos repelleremus: illi etiam in alienis sacerdotibus deum honorarent, nos etiam in nostris contemneremus: prout actus utriusque partis, ita & rerum terminus fuit.
Illis data est in summo timore palma, nobis in summa elatione confusi vere de in nobis luc de in illis euidenter probatum filii illud domini nostri dictum, Quoniam qui se exaltat humiliabitur, qui se humiliat exalta, bitur. Illis enim exaltatio data est pro humilitate, nobis pro elatione draiectio. Nanque agnouit hoc ille dux nostrae partis, qui eandem urbem hostium quam eodem die uictorem se intraturum esse praesempsit,caaptiuus intrauit. Probauit scilicet quod propheta dixit, quia non est hoe minis uita eius, nec uiri est ut ambulet de dirigat gressus uros. Nam quia uiam suam iuris sui existimauit, nec gressum directionis habuit, nec ubam salutis inuenit. Essula est, ut legimus, abiectio super principem, ductus est in inuio, oc non in uia: de ad nihilum deductus est, uelut aqua decurrens: in quo quidem praeter ipsam rerum infelicitatem praesensi dicium dei patuit, ut quicquid sectarum se usurparat pateretur. Nam quia sine diuinitatis auxilio ac dei ductu capiendum a se hostem credidit ipse captus est: consilii ac sapientiae summam usurpauit, ignominiam trametitatis incurrit: uincula quae ali js parauit, ipse sustinuit. Et quod mego euidentius dei iudicium esse potuit, quam ut habens praedatoris fiduaciam, praeda fieret: triumphum praesumens, triumphus esset, circunda/retur, comperetur, alligaretur, retorta brachia tergo gereret, manus quas
bellicosas putabat, uinctas uideret. Puerorum ac mulierum spectaculum feret, illucientes sibi barbaros cerneret, irrisionem sexus promistui sustoneret qui maximum habuerat supercilium sertis uiri, mortem subiret ignaui: atque utinam hoc ipsum breue remedium malorum esset, non diuturna toleratio. Ille autem quantum ad poenarum longitudinem pertinet, longo tempore de diuturna in ergastulo barbarorum tabe consumptus. in hanc miseriam redactus est, ut quod plerunque homines etiam poenisi ipsis grauius atque acerbius putant, in miserationcm hostium deueniret
Et hoc cur absque dubio, nisi quia, ut iam dixi, illi deo humiles . nos repbelles: illi crediderunt in manu dei esse uictoriam, nos in manu nostra, immo in sacrilega atque impia, quod est peius nocentiusque quam nato m. Denique ipse rex hostium, quantum res prodidit ac probauit, usque
106쪽
tad diem pugnae stiatus cilicio preces sedit, ante belliun in oratione latiast,
ad bellum de oratione si irrexit. 'usquam pugnam manu capesseret, se plicatione pugnauit, de ideo fidens processi ad pugnam, quia iam mera rat in oratione uictoriam. Non distimiliter autem illud etiam apud V n datos, ad quos cum in partibus sitos nostra pars pergeret, tantamo ad debellandos eos praesumptionis fiduciam ferret, quantam etiam proxime ad Gothos, pari superbiae diari semis exitu corruerunt. Veni superexercitum nostrum propheta: cinum: Obruet dominus considentiam tuam, im .s nihil habebis prosperum. Considebamus enim in sapientia nostra aefortitudine,contra dei mandata dicentis: Non glorietur lapiens in sapien/ , , via suauire sortis in sortitudine in sed in hoc glorieturqui gloriatur,tare de nosse me quia ego sum dominus. Non iminerito itaque metu numinis ad 'meliora se illi subsidia contulere quam nostri: nam cum armis nos atqris mlub superbiremus, a patre hostium nobis liber diuinae legis occurrit. Ad
hanc enim praecipue opem timor de perturbatio tunc Wandala confiigit, ut seriem nobis coelestis eloquq opponeret, de aduersiam aduenientes ora reseraret.Hic nunc requiro, quis hoc unquam e nostris partibus secerit,aut quis non irrisus sierit si putriet esse faciendum, irrisus utique, sicut a no/ntis omnia serme religiosa ridentur. Et ideo quid prodesse nobis praerogatiua illa religiosi nominis potest, quod nos catholicos esse dicimus, quod si religiosi Misdeles esse laetamus: quod Gothos ac Uuandalos haeretici nominis coma mitiis probatione despicimus,cum ipsi haeretica prauitate uiuamus. Itas rectissime nobis dicitur illud quod Iudaeis in lege fidentibus dixit sermo diuinus: Quomodo dicitis,sapientes sumus, de lex domini nobiscum est: Nolite,im
it,confidere in ta bis mendaci j, dicentes,templum domini, templum do er et mini,templum domini est quoniam si benedioceritis uias uestias de studia uestra ut aduenae,3c populo,&uiduae non seceritis calumniam, nec sanguis nem innocentum es ideritis in loco hoc. Habitabo uobiscum in loco isto
a seculo usep in seculum. Quo ucis ostenditur,quod si ista non secimus, su/persua nobis catholici nominis prasimptione plaudamus,ubi dei iuge iudicium est. Illi crescunt quotidie, nos decret imus: illi proficiunt, nos depra/uamurilli flore ut, nos arescimus ut uere in nos ueniat dictiam illud quod de Saul ac Dauid ait sermo diuinus ciuia Dauid erat proficiens, ec se per i. si a slapso robustior, domus autem Saul decresces quotidie: Iustus est enim, ut propheta ait, iustus est dominus,ae rectum tum iu suum. Iudicamur iram curiseria praesente iudicio a deo de ideo excitata est in perniciem nostra ac dedexus gens ignauissima, quae de loco in locum pergens.de orbe in orbe transtensainiuersa uastaret. Ac primum de solo patrio estissa est in Germaniam ceminis Primam atomine barbatam litione Romanam post cuius exitium primu
107쪽
. alci regio Belgarum,deinde opes Aquitanorum luxuriantium. Et S i
quid suit totum Asticae territorium, quam domus una uitiorum, alieno ibli similis, de quo propheta dicit: Vae ciuitati sanguinum, ollae cuius rubigo in ea est,ec rubigo eius non exiuit de ea. Ciuitatem at videmus, alieno, de iniquitatem sanguini comparauit, ut intelligamus scilicet sic esse in ciuitate di ii populi iniquitatem, sicut in alieno surguine bullientem. Non dissimile est autem huic illud sacri sermonis: facti sunt mihi domus Israel commixti m. mnes aeramento, aestam,dc stagno, de plumbo, dein medio argentum 'ramixtum est. Propterea sic dicit haae dominus deus: Pro eo quod laeti estis omnes in permixtionem unam, conflabo uos de insufflabo uos in igne id Dissimillima inter se genera metallorii sacer sermo memorauit. Et quom metallorum do in eodem constatorio res diuersae constantur scilicet quod in diuersitari' asibus metallorum dissimilitudo hominum designatur. Et ideo etiam argen/tum id est nobilioris materiae metallum ijsdem ignibus datur, quia natu nobilioris ingenium uita degenerante damnatae. Sicut etiam de principerata xet Tyri dixisse legimus deum per prophetam:Fili hominis accipe lamentum saper principem Tyriri dic illi:Haec dicit dominus deus, tu consignatio ita militudinis,& corona decons in delitiis paradisi suisti:omnem lapidem pre. . ciosum indutus es,Sardonicemae Topaetium,&Smaragdum. Et iterum: O is Argento inquit,& auro implesti thesauros tuos, a multitudine ne uiati nis implesti promptuaria tua. Quae omnia nunquid non talia sunt, ut iam se illai specialiter de Asticis dicta uideantur: ubi enim maiores thesauri, ubi inviva ior negociauo,ubi promptuaria pleniora:Auro, inquitumplesti thesauros . tuos a multitudine negociationis tuae. Ego puto adeo diuitem quondam Africam suisse, ut mihi copia negociationis tuae no suos tantum, sed etiam mundi thesauros uideatur implesse . Et quid post haec et Exaltatum estam quit,cor tuum in decore tuo, propter multitudinem peccatorum tuorum in terram te proieci. Quomodo Africanae potentiae hoc competit, aut qu modo proiecta esse uidetur in terram: Quomodo nisi quando amisit poptentiae ueteris altitudinem, quasi coelestem perdidit dignitatem. Et ed camonquit ignem de medio tui, hic te deuorabit. Quid hac re uenus et de media quippe eorum iniquitate ignis peccati ext i, qui Micitatem prioris
. . tet oris deuorauit.Et omnes, inquit, qui te nouerunt inter nationes, comtristabuntur super te. Conuenire illis hoc non putemus, si non euersio AM: . cani sol silvetiis est generis humani. Perditio, inquit, saetus es, de non eripamplius in aeternum. In perditionem illic iam deducta omnia satis comstat. Superest ne malorum praesentium poenas etiam aeterna continuati cons luatur: non patitur hoc autem pro affectu suae misericordiae deus. Nam quatum ad meritum nostrorum criminum pertinet, ita se res hinei,
108쪽
in m posse uideatuu . Qiud enim placidorum est non illic seinper admissum ne de omnibus dicam, quia dc enormia fere sunt. de sari ae dici tantano possint de sola uel maxime obscoenitate impuritatum loquor: de quod est grauius, sacrilegiorum. Prpermitto in aliquo rabiem cupiditatis Mitium totius generis humani. Pretereo auaritiae inhumanitatem, quod propriues Romanorum pene omnium malum. Relinquatur ebrietas, nobilibus U'obilibus , communis. Taceatur superbia & tumor, tam peculiare hoc Gitum regnu es ait aliquid forsitan de iure suo se putent perdere, si hinc sibi alius quicquam uoluent uendicare. Transeatur denique prope omne tautam, fit stratum, periuriorum nephas, nulla unquam his malis R imana ciuitas caruit, sed specialius hoc licius Atam omnium suit. Nam si/ sista cui in sentinam prosanctis nauis colluuiones omnium sordium: sic in mo/ res coram, quasi ex omni mundo, uitia fluxerat. Nullam enim improbitatem scio quae illic non redundaueriticum uti etiam paganae ac serinae gentes, etsi habeant specialiter mala propria, non est tamen in his hoc corpus omnium.t Galliam, sed paulatim id ipsum tamen attam pars clade caedii tur pars exemplo emendetur. Sed ubi apud nos emendatio, aut quae pars, Romani orbis, quamuis afflicta conigitur:Omnes enim at legimus, dedi Ut S nauerant. simul inutiles ficti sunt Et ideo propheta clamat ad deum. de divit Percussisti eos, ec non dolueruntiatinuisti eos, de renuerunt accipere di, Hiere. stiplinam. Indurauerunt series suas super petram, noluerunt reuerti. Quam uere autem etiam in nos hoc cadat, res ipsa indicat. Vastata est diu Gallia, ergo emendata est cum uicina esset Hilpania. Nec immerito, quia, nullus erat omnino timor, nulla correctio, flammis quibus arserant Gabili, Hispani ardere coeperunt In quo illud est, ut suprs dixi, sceleratis sinum in grauis limum: quod cum arsei intuit ira dicam, membra hominum peta Tatorum curata non sunt uitia peccantium. Et ideo compulsus est crimini,hus nostris deus, ut hostiles plagas de loco in locum, de o die in orbem spargeret,& excitatas pene ab ultimis terrae finibus gentra etiam trans ma. remitteret, quae Astorum scelera punirent. Quid enim et Nunquid abdi, eri a solo patrio degere intra Gallias non potuerant et aut ne degerent, quem timebant, cum illaesae a nobis uss ad tempus illud cuncta uastauearint: Sed esto intra Gallias sormidabant: quid in Hispania, ubi exercitus nostros etiam bellando contriuerant, nunquid consistere aut permanere metuebant iam uictores, iam triumphantes: quibus usque au hoc serimitudinis seruim contingeret ascendere, de post experimenta belli diu para/ ti intelligerent sibi Romanae Reipub. uires etiam cum barbarorum at xiiijs pares esse non posse. Potuerant ergo illic de re, nec timebant: sed
illa uris coelestis manus quae eos ad punienda inpanorum flagitia illuce . h traxerat.
109쪽
traxerat,etiam ad uastandam Micam transire cogebat Ipsi denique Et i tantur non sinim esse quod sererent, agi enim se diuino iussu ac perueteruexquo intelligi potest quanta sint mala nostraad quos uastados ais inbeiandos ire barbari compelluntur inulti,secundum illud quod uastator tem, Ista liticae rex Assyriorum ait: Nunquid fine domini uoluntate astendi
in locum istumcDominus dixit mihi: Ascende ad terram hancri demoliare eam. Etalibi sacer sermo:Hoc dicit dominus exercituum deus Isias aere ego mittam de assumam Nabuchodonosor regem Babylonis seruum meisum aenim que percutiet terram Mnditi. Unde agnoscere possumus cumcta quidem quae asili sunt audicio dei percuti, sed tamen ut tape mcm raui,propter peccata iubuerti. Ac per hoc icquid actiam est, peccatis nodeo asscribendum: quia recte illi rei sustum asscribitur, qui ut ita fieretex git. Nam & homicida cum a iudice occiditur, suo stetere punivir: ta latro aut sacrilegus cum flammis exutitur, suis criminibus concrematur. Unde aequod dandali ad Ahicam transierunt, non est diuinae seueritati . sed morum sceleri deputandum. Graui enim eos antequalm illuc pergerent ac longa iniquitate traxerunt. Et ideo intelligere debemus , quia pietatis 'diuinae suit, quod poenam diu debitam distulit: piaculorum autem dccriaminum,quod aliquando peccator populus quae merebatur accepit: nisi sor. te Atas hoc non meruisse credimus, cum utis nulli magis, utpote in quos omnia simul improbitatum atque impuritatum genera confluxerint. Cae teri enim homines etsi nonnullis flagitiorum uit is obligati sunt, quibus a dam tamen non implicantur: etsi inuolantia non carent, maliuolentia capim ineuia 'o te etsi libidine aestitant, rapacitati non semiunt. Multos denique etsi a incontinentia corporum implicitas commendat animorum.In Asis pene omnibus nihil horum est quod ad utrunque pertineat, id est bonum aeque ac malum: quia totum admodum malum. Adeo exclusa naturae. originalis synceritate, aliam quodammodo in his naturam uitia secerunt. Exceptis enim paucissimis dei seruis, ubi non omnia execratione digna:
Gothorum gens perfida, sed pudica est: Alanorum impudica, sed minus perfida: Franci mendaces, sed hospitales: Saxones crudelitate esseri, sed
mimare castitate uenerandi. Omnes deni ue gentes habent sicut peculiaria ma/mm pemiu/ ia, ita etiam quaedam bona. In Aliis pene omnibus ncstio quid non m m hq- --. Si accusanda est inhumanitas, inhumani sunt. Si ebrietas, ebriosi
sunt. Si seisitas. fallacissimi. Si dolus, taudulentissimi. Si cupiditas, cu/pidis mi. Si perfidia, perfidissimi. Impuritas eorum atque blasphemia his omnibus admiscenda no sunt: quia illis quae supra diximus malis aliorum gentium uitia, his autem etiam sita ipsorum uicerunt. Ac primum.
ut de impuritate Aetnam . vis nestit Micam totam obstoenis libidinum dis
110쪽
taedis semper arsisse: non ut terram ac sedem hominum, sed ut aethnam Aellula ista putes impudicarum sitisse flammarum. Nam sicut antina intestinis qui, busdam natur e sementis ardoribus, sic illa abhominandis iugiter lambrationum ignibus aestuavit. Nec uolo in hac re assertionibus meis credi, testimonium requiratur generis humani. Quis non omnes omnino Niros impudicos generaliter sciat, nisi forte ad deum conuertas, id est fide
ac religione mutatos. Sed hoc tam rarum est ac nouum, quam rarum ubderi potest quemlibet ganeonem non esse ganeonem, aut quemcunque sinum non esse s aeuum. Tam infrequens est enim horum di inusitatum, ima pudicum non esse Asrum . quam nouum de inauditum, Asum non esse Ahim. Ita enim generale in eis malum impuritatis est, ut quicunque ex Afrorum iis eis impudicus esse desierit, Aser non essi: uideatur. Nec discurram per l, mu ira singula, aut cunctas discutiam ciuitates , ne studiose uidear quaerere, aut inuestigare quae dicam: una tantum univcrsarum illic urbium princiape, re quasi matre contentus sum, illa scilicet Romanis arcibus se ex aemula, armis quondam de sortitudine, post Splendore de dimitate. Cara cisti a. thaginem dico urbi Romae maxime aduersatiam rein Africano orbe quali Romam, quae milhi ideo in exemplum ac testimonium sola susticit: quia uniuersa penitus, quibus in toto mundo disciplina mi b. uel ero, curatur, uel regitur, in se habuit. Illic enim omnia officiorum publici rum instrumenta, illic artium liberalium scholae, illic philosophorum os ficinae, cuncta denique uel linguarum umnasia uel morum: illic quoque etiam copiae militares, de re nies militiam potentes, illic honor pro, consulatis, illic quotidianus iudex de rector, quantum ad nomen quidein proconsul, sed quantum ad potentiam consul: illic quoque omnes rerum dispensatores, se disterentes inter se tam gradu, quam uocabulo digni
tates, omnium, ut ita dicam, platearum de compitorum procuratores,
cuncta serme& loca urbis, membra populi gubernantes. Hac ergo
tantum contenti sumus ad exemplum ac testimonium caeterarum , uti vi
telligamus scilicet quales illae fuerunt ciuitates, quae minores habuerunt probi officij procurationes, cum uiderimus qualis extitetit ubi summi scin aeper suere rectores. Quo loco prope est, ut poeniteat me professionis meae, id est quod superius spopondi , cunctis prope Atarum criminibus prae/termissis de impuritatibus praecipue ae olasphemi b eorum me esse docturum. Video enim' quasi staturientem uims ciuitatem, uideo urbem o innium iniquitatum genere serentem, plenam quidem turbis, sed ma/gis turpilucrinibus: plenam diuiti s. sed magis uiti js: uincentes sei nubrem homines nequitia Raptiorum suorum, alios rapacitate, alios impinritate certantes,alios uino languidos, alios cruditate distentos, hos sertis redimitos, illos unguentis oblitos, cunctos uario luxus marcore perdia ,