장음표시 사용
91쪽
tudinarias carnes desiderauit partem suae plebis amisit. Et quidem interdi chum nondum suerat ne desideraret, sed legali, ut reor,obseruantiae proficere deus uoluitari rebellem cocupiscentiam coherceret: quo secilius cunctus populus agnosceret,quantum euitare deberet,quq deus scriptis coelestibus interdiceret, quando etiam illa eum admissa hederent, quae necdum legetata, uetuisset. Laborem quoque se sustinere idem populus ingemuit,dc propter hoc plagis coelestibus uerberatur: non quia laboranti gemere non liceat. sed ingratus scilitat suit gemitus, dominum quasi autorem immaculati lapboris accu faex quo intelligi conuenit quantum placere deo debeat, qui rerum iocundarum beatitudine stititur, quando etiam de his queri non liscet quae ingrata uideantur. Quaeritur sorsitan, quorsum ista pertineantet quorsum,adique dubio nisi ut nihil leue existimetur quo deus linitur.D ludis enim publicis dicimus, ludibrijs scilicet spei nostrae ludibriis uitae n striae. Nam dum in theatris dc circis ludimus, deperimus, secundum illud
Prouerb. ra uti* dictum sermonis sacri: Stultus per risum operatur scelus.Et nos ira dum inter turpia ac dedecorosa ridemus, scelera committimus. Et quidem scelera non minima, sed in hoc ipso poenaliora: quia cum uideantur specie Duo maxima esse proba,rebus sunt exitiosis pestiletissima . Nam cum duo sint maxima
mala aut si homo se perima ut deum linat,hoc utruns in ludis publicis agitur. Nam per turpitudines criminosas aeterna illic salus Christianae pirabis extinguitur,d per sacrilegas superstitiones maiestas diuina uiolatur. Dubium enim non est, quod lasdunt deum utpote idolis consecratae. Coliatur nans de honoratur Minerua in gymnasi is,Venus in theatris, Neptu/nus in circis, Mars in arenis, Mercurius in palaestris: de ideo pro qualitate autorum, cultus est superstitionum. Quicquid immunditiam est,hoc exeraretur in theatris, quicquid luxuriarum in palaestris. Quicquid immoderm tionis in circis, quicquid serotis in caveis. Alibi est impudicitia, alibi lassibula, ibi intemperantia, alibi insania. bis daemon. imo per singula ludi, crorum loca,uniuersa darenonum monstra. Pra sident enim sedibus suo cultui dialeati c. Ac per hoc in spectarulis huiusmodi no sola est illecebra, nec sola uitiositas: admisceri enim huic Christianum hominem superstitioni.enus est sacrilegii: quia eorum cultibus communicat, quorum festiuitati/us delectatur.Quod quidem licet semper admodum graue sit,tuc tamen magis intolerabile,cum pr ter consuetudinatium uitae usum hoc uel aduersa nostra faciunt criminostus uel secunda, quia de maues placandus est in aduersis deus, de minus lardendus in prosperis. Placati quippe debet cum irascitur,laedi no debet cum placatur. Aduersa enim nobis per iracundiam Sua ipM mi des ueniunt, secunda per gratiam.Nos autem ediuerso omnia agimus. Dos Mor cis, uomodocArei', ac primum si quando exoratus sua ipsius misericorM exora; -unquam nos ita uiuimus, ut exorari mereamur si quando.
92쪽
s E T rrv s siquandoan dixi,a seipso exoratus pacificos nobis dies,prouentus uberes, diuitem bonis omnibus tranquillitatem, de abundantiam dedent super uo, ta crescentem: tanta secundarum rerum prosperitate corrumpimur, tanta strepe Aemorum insolentium prauitate uitiamur , utredet petulus obliuiscimur de nostri: de cum omnem tarchiam datae a deo pacis in hoc consistere Apostolus dicat, ut quietam de tranquillam uitam agamus in omni pietate occa/stitate:ad hoc tantum a deo data quiete utimur, ut in ebrietate, ut in luxu riaait in flagit m , ut in rapinis, ut in omni scelere atque improbitare uiua mus: quasi uero beneficium datae pacis, uacatio sit probrositatis,de ad hoc indutias tranquillitatis deo donante capiamus, ut licentius atque securius peccemus. Indigni itaque coelestibus donis sumus, qui beneficqs dei non imum: M' Mnc utimurqui se imus rem operum bonorumanateriam tantum esse uitiorum: quo ni ut ipsa pax contra nos sit, quia sic agitur a nobis ne expe/diat rem accipere qua deteriores semus.Quis hoc credere queat,mutamus naturam iniquitatibus nostris: de quae deus bona fecit munere pictatis suo ea nos nobis seci mus mala esse moribus malis. Sed uidelicet qui corrum,pimur rebus prosperis, corrigimur aduersis: de quos intemperantes pax
longa secit, turbatio secit esse in terat . Nunquid populi ciuitatum, qui impudici rebus prosperis suerant, aspens casti esse coeperunt et Nunquid ebrietas quae in tranquillitate abundantia creuerat, hostili salte depopinlatione cessauitet stata est Italia tot iam cladibus: ergo Italorum uitia destiterant Obsessa est urbs Roma, ae expugnata: ergo desierunt blasphe/mi oc furiosi esse RomanicInundanini Gallias gentes barbarmergo quantum ad mores perditos spectat, non eadem sunt Gallorum crimina quaesierunt:Transcenderunt in Hispaniae terras populi Uuandalorum: mutvita quidem est ista Hispanorum, sed non mutata uitiositas. Postremo nequa pars mundi ab exitialibus malis esset immunis, nauigare per suctus verbitavia bella coeperunt:quae uastatis urbibus mari clausis,ec euersis Sardinia ac Sicilia. id est fiscalibus horreis abscissisaaelut uitalibus uenis, Ataram ipsam, id est quasi animam cepere Rei b. Ecquid ingressis barbaris viatibus terram illam, tarsitan uel metu uitia cessarunt: aut sicut corrigi acs praesens etiam nequissimi quidam seruorum solent, modestiam saltem ac dita pli,
nam terror extorsit: Quis aestimate hoc malum possit,circumsonabant ar/mis muros Carthaginis populi barbarorum ecclesia Carthaginensis carthago a insaniebat in circis, luxuriabat in theatris: alij soris iugulabantur, ali j intus semicabantur pars plebis erat seris captiua hominum, pars intus captiua i ii uitiorum Cuius peior sierit captiuitas incertum est. Illi quidem erant emtrinsecus came, sed isti intus mente captiui: & ex duobus letalibus malis, ut reor, leuius in captiuitatem corporis,quam captiuitatem animae sustinere, secundum illud quod docet saluator ipse in Euangelio, grauiorem mul/-'g i to
93쪽
to animarum mortem esse, quam corporum. An credimus serte, quod inflptiuus animus populi illius non sectit, qui lamas tunc in suorum captiuit ' tibus seit et captiuus corde dc sensu non erat, qui inter suorum suppliciari debat, qui iugulari se in Gorum iugulis non intelligebat, qui se in suorum
. mori mortibus non putabatet Fragor, ut ita dixerim, extra muros, de intra muros,praeliorum,ludicrorum consendebatur: uox morientium uox
bacchantium: ac uix discerni tarsitan poterat plebis eiulatio quae cadebat in bello. de tantas populi qui clamabat in circo. Et cum hac omnia fierent, quid aliud talis populus agebat, nisi ut cum eum deus perdere adhuc seretasse nollet, tamen ipse exigeret ut periret et Sed quid ego loquor de longe . sinunt pa/ positis, de quasi in alio orbe submotis, cum sciam etiam in talo patrio, ateque in ciuitatibus Gallicanis omnes se e praecellentiores uiros calamitae tibiis suis saetos Misse peiores. Vidi ego ipse siquidem Treveros domi no/biles, dignitate sublimes, licet iam spoliatos atque uastatos, minus tamen euertas rebus quam motibus. Quamuis enim depopulatis iam atque nu/datis aliquid supererat de sebstantia, nihil tamen de disciplina: adeo gra/uiores in semet externis hostibus erant, ut licet iam a barbatis euersi eotait, a se tamen magis euerterentur. Lugubre est referre quae uidimus, se xi nes honoratos, decrepitos Christianos, imminente iam admodum ex
cidio ciuitatis, gulae ac lasciuiae seruientes. Ouid primum accusandum est: quod honorati, an quod senes, an quod Clininani, an quod periclitam res et Quis enim hoc fieri posse credat, uel in securitate a senibus, ubi in dia scrimine a pueris, uel unquam a Christianis. Iacebant in conuiu is obli ii honoris, obliti aetatis, obliti professionis, obliti nominis sui. Principes ciuitatis cibo coniecti, in uinolentia dissoluti, clamoribus rabidi, ba a Sulpio tione suriosi, nihil minus quam sensus sei: immo quia prope iugiter tales, nihil magis quam sensus sui. Sed cum haec ita essent, plus multo est quod dicturus sum, finem perditioni huic nec ciuitatum excidia secerunt. De Treuem qira uissi expugnata est quater urbs Gallorum Treueris opulentissima. Prompter exputia/ ptum est de quo dicam. Sufficere utique debuerat emendationi prima ca/- ptiuitas, de instauratio peccatorum non instaurasset excidium. Sed quid plura et Incredibile est quod loquor, assiduitas illic calamitatum, augmentii tum illic criminum Lit. Sicut enim anguinum illud monstrum, ut fabulae, AN 'um serunt, quod multiplicabat credisio, ita etiam in Gallorum excellentissimai mpnfirmi ipsis cohercebantur scelera fas cresccbant, ut putares poenam ipsorum criminum non aliud quam matrem esse uitiorum. Et quid plura: Ad hoc quotidie malorum pullulantium multiplicatione peruentum est, ut facilius esset urbem illam fine habitatore, quam ullum pene habitat rem esse sine crimine. Igitur hoc in illa. Quid in alia non longe, sed prope eiusdem magnificentiae ciuitate et nonne eadem ae rerum ruina pariter remorum et
94쪽
morum et Nam praeter caetera , cum duobus illic praecipula & ueneralibus
malis auaritia Nebrietate omnia concidissent, ad hoc postiemo rabida ubni auiditate peruentum est,ut principes urbis ipsius ne tuc quidem de comui vijs surgerent, cum iam urbem hostis intraret: adco etiam deus ipsis rabdenterari credo, manifestare uoluit cur perirent; in per quam rem ad peraditionem ultimam uenerant, eam ipsius agerent cum perirent . Vidi ego illic res lachrymabiles, nihil scilicet inter pueros diisnete de senes. Una erat Harrilitas, una leuitas, simul omnia luxus, potationes, pcrdition , cuncta . omnes pariter agebant: ludebant, instriabantur,enecabantur, lasciuilabant in conuiu is, uetuli de honorati, ad uiuendum prope iam imbecilli, ad ui/num prantalidissimi. Infimi ad ambulandum, robusti ad bibendum: adgressum nutabundi,ad saltandum expediti. Et quid plura: In hoc per cun/cta illa quae diximus deuoluti sunt, ut compleretur in eis dictium illud sera
monis sacri: Uinum mulieres apostatare laciunt adeo. Nam dum bib Em i' bunt ludunt,moechantur, insaniunt, Christum negare coeperunt. Et mira mur post omnia ista, si minam rerum suarum passi sunt, qui tanto ante mentibus corruerunt. Nemo itaque urbem illam excidio suo tantum pra privim risse credat. Ubi enim talia acta sint, prius iam petierant quam perirent. rant quam peDixi de urbibus preclarissimis: quid reliquae in inversis Galliarum parissibus ciuitates et nunquid non consimilibus habitatorum suorum uit is comciderant et Non ita cunctos crimina Ga presserant, ut nec metuerent 'ri culum suum: Praenoscebatur captiuitas, nec semidabatur: ablatus quipppe erat a peccatoribus timor, ne posset esse cautela. Itaque barbaris pene in conspectit omnium sitis, nullus metus erat hominum, non custodia estatarum.Tanta animorum uel potius 'ccatorum cavitas fuit, ut cum absque dubio nullus perire uellet, nullus tamen id ageret ne periret. Totum incutia de segnities, totum negligentia Dia, totum ebrietas de somni lentia possidebant secundum illud scilicet quod de talibus scriptum est:So a.Reg. repor domini imi erat super eos. Sopor quidem insunditur, ut perditio se, quatur. Cum enim it scriptum est, completis iniquitatibus suis peccator Gestas is meretur ut pereat: prouidentia ab eo tolliturari petivirus non euadat.ed haec hactenus. Satis, ut arbitror, quod proposui euidenter ostendiale in summo quidem rerum discrimine cessaste unquam uitia ciuium, usque ad excidia ciuitatum. Atque haae fuerunt sertas te, iam non sunt, aut uim quam esse cessabunt. Videlicet siqua adhuc hodie aut ciuitas, aut prouin/ cia uel plagis coelestibus asscitur, uel hostili populatione uastatur, humb
liatur,conuertitur, emendatur. Et non cunctos ferme Romani nominis po
pulos prius est interire, quam corrigi: non prius ipsos, quam in ipsis uitia non et Denis id breuiter probari potest. Excisa ter continuatis euersio/ Priis set, Mibus Emma urbe Gallarum, cum omnis ciuitas bustum esset, malis de ussi cor
95쪽
L I n x R. post excidia crescentibus. Nam quos hostis in excidio non occiderat, post excidium calamitas obruebat in id quod in excidio euaserat morti, post excidium superesset calamitati: alios enim impressa altius uulnera longis mortibus necabant, alios ambustos hostium flammis etiam post flamas poena torquebat. Alii interibant semeat a nuditate, ain tabescentes, alij rogentes,ac sic in unum exitum mortis per diuersa genera corruebat Et quid plura unius excidio urbis asi tuebatur aliae quos ciuitates. Iacebant siqui. dem passim, quod ipse uidi ais sustinui, utriuss sexus cadauera nuda,lacemarinis oculos inces antia, auibus canibus , laniata: lura erat uiuentium. laetor sanereus mortuom,mors de morte exhalabatur, ac sic etiam qui eo ei di is supradictae urbis non interfuerant, mala alieni excidi j perserebant.
Et quid post ham, inquam,quid post haec omnia: quis aestimare hoc amentiae genus possit:Pauci nobiles, qui excidio supers ierant quasi pro summo
deletae urbis remedio, circenses ab imperatoribus postulabant. Vellem Mirum mihi in hoc loco ad exequendum rerum indignitatem parem negotio et quentiam dari,scilicet ut tantum uirtutis esset in querimonia,quantum do/lotis in causa. Quis enim existimare possit, quid primum in his de quibusi diximus accusandum sit,irreligiositas, an stultitia, an luxuria, an amentiar totum quippe in illis est. Quid enim aut irreligiosius, quam petere aliquid iniuria dei:aut quid stultius, quam quid pietas non considerarer aut quid
tam perditi luxus, quam in luctii res desiderare luxuris aut quid amentius, quam in malis esse, de malorum intelligentiam non habere:Quanquam in is omnibus nulla res minus culpanda est,quam amentia:quia uoluntas crisoli insanie, men non habet ibi furore peccatur. Quo magis hi de quibus loquimur aecusandi sunt, quia sani insaniebant. Circenses ergo Treueri desideratis de hoc vastati,hoc expugnati post cladem, post sanguine, post supplicia, post captiuitatem,post tot euersae urbis excidia: quid lachrymabilius hac stulti, tia quid luctiiosius hac amentiacfiteor miseri imos uos esse credidi, cum excidia passi estis: sed miseriores uos uideo, cum & spectacula postulatis. Pintabam enim uos in excid is rem tantum ais substantiam, nescieba etiam sensum ais intelligetiam perdidisse.Theatra igitur quam istarcum a principibus postulatis: cui quis statui, cui populo, cui ciuitatic urbi exustae reperditae plebi captiuae.& interemptae,quae aut perihi ut luget.De qua euasiquid superest, totum calamitatis est: quae cuncta aut incestitudine est at , via, aut lachrymis exhausta aut orbitate prostrata: in qua nestias pene cuiniussit sors peior ac deterior, intersectorum aut uiuentium.Tantae enim miseriae scint superstitum, ut in licitatem uicerint mortuom. Ludicra ergo publica Treuir petis, ubi quaeso exercendar an super bustum & cineres,super ossa & sanguinem peremptorii: Quae enim urbis pars his malis omnibus uacat, ubi non cruor sesus, ubi non strata corpora, ubi non concisorum membra
96쪽
membra lacerata bis secies captu urbis ibique tenor captiuitatis,ubb isque imago mortis. Iarent reliquiae infelicissimae plebis super tumulos mora tuorum suorum,de tu circenses rogas. Nigrainincendio ciuitas, de tu uul, tum sestiuitatis usurpas. Lugent cuncta , tu laetus es. Insuper etiam ille/cebris flagitiosissimis deum prouocas, de superstitionibus pessimis iram
diuinitatis tritas. Non miror plane, non miror . tibi euenisse mala quae consecuta sunt. Nam quia tua te excidia non correxerunt, quarto perire meruisti. Hax autem omnia ideo copiosius paulo prolata sunt, ut probrum remus scilicctiomnia quae pertulimus, non improuidentia nos dei at n
glectit sed iustitia, sed iudicio, d axiuissima de dignissina dis tione io,
lerasse. Neque ullam penitus Romani orbis,aut Romani nominis porti nem, qualibet grauiter plagis coelestibus caesamaanquam Lisse correctanti Et ideo nequaquam uti meremur prosperis, quia non corrigimur aduenis: quamuis nobis etiam indignis interdum tribuantur bona,quia bonus do/minus, quasi indulgentissimus paterae si nos nonnunquam sinit pro peccatis nostris humiliati,non diu tamen patitur assiis: de ideo nunc asperis reptas castigat suos pro disciplina nunc tranquillis tauri pro indulgentia. Sit simile cutem optimi ac peritissimi medici dissimilibus morbis curas disipares prcstant,at; at is per dulcia medicamina,atris per amara succurrunt, dc quosdam curant cautoriorum adustione,quosdam malagmatum placabit: tate. alim adhibent duram ferri sectionem, aliis blandam insundunt olei lenitvitem,Sc tamen diuersissimis licet cutis eadem salus quaeritur: Ita etiam deus noster, si quado nos plagis austerioribus cohercet,quasi cauterins de sectio nibus curat:quado autem rebus prosperis reseciet,quasi oleo rum malagmvtibus consolatur. Per diuersam enim opem, ad una nos uult perducere svinitatem. Solent quippe etiam nequissimos seruos, quos supplicia non coraraxerunt,blandimenta corrigere: de quos dominis suis uerbera non submoserintheneficia submitvit. Insantes quom de omnes fere paruulos comma/ces,quos morigeros minae ac ferulaenoesti cicit, interdia maixtoet ais blan i
ditiae ad obedientia traiicit. Unde intelligere debemus nos oc seruis nequissimis nequiores, insipientibus paruulis stultiores esse, quos nec quasi malo, seruos tormeta corrigui, nec quasi infantulos blandimeta couertunt. Et quide que idinodu nulla Romani nominis parte poena correxerit,satis, uc itror a probauimus.Superest ut queadmodu nec munera, nec blanditi Munera dei
menta nos dei corrigat coprobemus. Munera aute dei de blandimeta quaenam sunt quesblicet nisi pax nostrata quies nostra, de famulantes uotis ac uoluptatibus nostris rem secudam traquillitates. Aliquid ergoaluia res existatia speciale dicamus. Inis quoties in metu, in angusti js, in periculis suamus vi aut ciuitates ab hostibus obsidene , aut prouinciae populatione urum stanc aut quibuscunt rerum aduersitatibus siet b. membra caeduntur,
97쪽
&opem coelestis manus uotis precamur, si quo sacra: miserationis auxilio aut seruatae urbes sacrint, aut rinita populatio, aut hostiles exercitus fusi metus omnis dono diuinitatis ablatus, quid statim post hac omnia factimus compensare credo domino deo nostro, cultu, honore, reuerentia, b neficia,quae ab co accepimus adnitimur. Hoc enim est consequens, ais idneserinti etiam usus uitae humanae habet, ut reseratur gratia laeneratoribus grati 'nii rum, de recipiant uicem munerum munerantes: ita ergo nos forsitan sinistromai mus: atque humanis saltem cum deo nostro retributionibus agentes,cum
ab eo bona accepimus bina reddimus: ad domos uidelicet statim dominicas currimus, corpora humi sternimus, mixtis cum fletu haud is supplica/mus. Illustramus donams sacra liminaaras muneribus. Et quia ipsi dono illius sesti sumus, templum quoque ipsius uultu nostrae sestiuitatis indubmus:aut certe quod ei non minus est,prioribus ex ipse corde viiijs renun/tiamus, operum bonorum uictimas ciamus, de pro gaudias nouis nouae conseruationis hostias immolamus. Omnibus denique immunditqs beblum sanctum indicimus. Circorum insanias sugimus, foeditates theatralbum ludorum execramuri vovemus domino nouam uitam: ad obtinc dam eius perpetuo protectionematosmetipsos deo sacrificamus.Cum h ergo quae diximus pro recentibus beneficiis dei debeant fieri, uideamus quae fiant: ad ludos protinus curritur, ad insanias conuolatur, in theatris populus Astunditur,in circis plebs tota bacchatur. Ille nobis ad hoc bona prastat, ut boni simus: nos ediuerso quoties bona accepimus, mala n stra cumulamus:ille nos benesi s suis uocat ad probitatem nos mimus in improbitatem: ille benefici js suis prouocat ad compunctionem, nos rubinus in dissolutionem tu at ille ad castitatem aios ruimus in impuritatem. Praeclare uidelicet sactis muneribus respondemus. Praxiare dona eius uel agnoscimus,uel honoramus, qui quantum ab eo beneficii accepimus, tam tum ei iniuriarum repensamus: aut iniuria dei hoc sorte non est, aut esse in dignior possit,aut multis de magnis opus siti sed inueterata in nobis malo,rum omnium labe aliter iam non uitiosi esse non possumus, nisi ut omniano no simus. ae in nobis rogo spes bonae fugis est ut ignorantia precant, errore agnito corriguntur. Qui religionis expertes commutauerunt se istam mutare incipiunt disciplinam.Postremo it dixi,qui aut abundantia . nimiaaut securitate uitiantur, desinunt esse perditi cum destiterint esse tacuti. Nos nec ignorantia labimuraiec religionis expertes sumus iec prosperitate rerum ac securitate corrumpimur. Omnia siquide ediverso sunt.Religionem nouimus, ignorantia no excusamur. Pacem de diuitias prioria remis pom no habemus.Omnia quae sectant,aut ablata, aut immutata sunt, laresa uitia ere tam uitia creuertit. Nihil nobis de pace de prosperitate pristina reliquia est.
crum nisi sola omnino crimina,quae prolpetitatem esse secerat. Vbi nanu sint antiquae
98쪽
iantiquae Romanonini odi, de dignitates: Fortissimi quondam Romani Romanes quonerant, nunc sine uitibus. Terrebant Romani ueteres, nos timemus: uecti, 'IMMigalia illis soluebant populi barbarorum, nos uectigales barbaris sitivis vendunt nobis hostes lucis usuram,tora admodum salus nostra commerciuin est O inselicitates nostrq, ad quid deuenimuscae pro hoc gratias batbaris agimus, a quibus nos ipsos pretio comparamus. Quid potest esse nobis uel abiectius, uel miserius: de ui re nos post ista credimus, quibus uita sic constare Insuper etiam ridiculos ipsi nos secimus, aurum quia pendimus, munera vocamus. Dicimus donum esse quod precium estri qui, dem precium conditionis durissimae ac miserrime. Omnes quippe capti, ut cum semel redempti si ierint, libertate potiuntur: nos semper redimi, , mur, de nunquam liberi sumus. Illorum more dominorum nobiscumbat simile . bari agunt, qui mancipia obsequqs suis non necessaria mercedibus pro, merendis locant. Similiter enim non unquam ab hac sumus liberi filii, chione quam pendimus. Ad hoc quippe mercedes iugiter soluimus, ut si, ne cessatione seluamus.
v M autem de infirmitate ac miseria Romanorii nomnulla dixerim,contraria tarsitan negocio quod nuc agi mus dixisse uidebimur. Scio enim posse hoc loco sub ici,Hinc maxime probari, quod non respiciat humanasi res deus: quia cum Romani quondam pagani uicta rintac regnauerintaiunc Christiani ae uincant ac sex uiant. Susticere quidem ad consutationem obiectionis istius ' antibia, quae dudum cie cunctis sere paganis gentibus dicta sint: id est magis peccare eos qui scientes negligant legem det,quam qui non seciunt nescientes. Sed tamen si deus annuit, cum ad eam nego j partem accesserimus, ut de ueteribus Romanis aliqua dicantur, identer uiuino munere approbabimus, tam iustum tunc erga illos suisse domini fauorem,quam nunc erga nos iustam seueritatem. Et tam dignum illud suisse, quod Romanos . tunc deus auxilio suo extulit, quam nuc dignum esse quod puniuntur. Araque utinam poena ipsa prodAset. Illud grauius ac luctuosius multo, quod post poenam nulla cor o est. Curare nos uult castigationibus suis do/ post pomis minus,sed curam non remedia sequuntur. Quid hoc mali est et iumenta acescorro pecudes mone curantur. Et trestista mulorum, asinorum, porcorum uiscera, cum adusta cauterib fiterint, munus medicae adustionis agnoscunt,
99쪽
locum demoritiae carnis uiua succedit. Nosuurimur . ec secamur: sed nectari defeetione, nec cauteriorum adustione sanamur immo quod est uius , cura ipsa deteriores sumus . Et ideo non frustra nobis euenit, quod euenire pecudibus & iumentis solet, quae irremediabiles morbos serunt. Nam in omnibus partibus mundi quia cutis medicantibus non corrigi
mur,morte atque occisione finimur. Ecce enim, ut non repetam, quae mul/to ante iam dixi, hoc ipsum quale est quod paulo ante memoraui , scilicet quia de miseri pariter & luxuriosi sumus: Esto enim sint uitia ista selicium, quamuis nemo quidem probrosus possi esse 5c selix: quia ubi non est uravera felici, ra honestas, non est uera selicitas. Sed modo, ut supra dixi , esto sint ubtia ista selicium, de longe flagitiosius laborauerunt ad exacerbandum. An forte falsum est, ct odiose potius , quam uere ista dicuntur: Non orastoria probatione qua uti ali j in causis solent, ut producam quoscunque adprobandum aut paucos, aut extraneos, aut minus idoncos testes: ipsos
interrogemus a quibus acta sunt: selsum sit quod diximus,si negatim: talentur etiam. Et quidem quod est grauius sic latentur, ut in ipsa consessione non doleant: idem enim nunc est animus in latentibus, qui in agemtibus Lit. Sicut tunc non puduit flagitia committere, sic nunc omnino non poenitet flagitiose sectile. Exceptis tamen perpaucis serme senistis Misi que infignibus uiris, qui, ut quidam de numero ipsorum ait: Sparsis rederiemisti m inerunt crimina numinis. ceptis,inquam,his quos loquor, utique etiam ' eq Pp in illa tunc generali admodum colluuione uitiorum eo , minorum crimianum reos seisse credimus, qui corrigi a diuinitate meruerunt. Non peni/tus enim dominum latait suum, cui propitiario reseruatur. Et quid plurupulo quod semper oc in ipso errore respexerit, a quo hoc obtinere potuit, ne diutius erraret. Caeteri autem dc plurimi serme ac nobilissimi, prope idem omnes: unus gurges, omnium gula: pene unum lupanar,omnium potata vita. Et quid dicam de lupanaribus et minoris etiam criminis lupanar pinis. Meretrices enim quae illic sunt, fitatis connubiale non norunt, ac per hoc no naculant quod i orant. Impudicitiae enim piaculo sunt obn xiae , sed reatu tamen ad teri j non tenentur. Adde huic quod pauca serme sunt lupanaria, de paucae quae in his uitam in licissimam uiuunt. Aquilam Damnauere meretrices apud Aquitanos: at ubi ea ciuitas in locupletissi,ma ac nobilissima sui parte non quasi lupanar fuit et Quis potentum ac di, uitum non in luto libidinis uixit et Quis non se barathro sordidissimae col,luuionis immersit et Quis coniugin fidem reddidit et immo quantum ad
x passivitatem libidinis pertinet, quis non coniugem in numerum ancilla/riam redegit c&ad hoc uenerabilis connubia secramenta deiecit, ut nul
la in domo eius uilior uideretur in maritali despectione, quam quae erat princeps
100쪽
mni g matrimoni j dignitate. Cogitat sorte aliquis non ita ad plenum
esse ut loquor habuisse enim illic matresfamilias ius suum, dominatum honorem potestatem , tenuisse. Uerum est, habuerunt quidem multae integrum ius domini j, sed nulla serme impollutum ius matrimon 3: de nos modo non quaerimus quae mulierum potestas, sed quam uirorum corruapta si ierit disciplina.Quamuis nec potestatem quidem illic matressemilias integram habuisse dicam, quia quaeruns ius connubq inuiolarum ac salauum non habet, nec dominium saluum habet. Haud multum enim matrona abest a uilitate seruatum, ubi paterfamilias ancillam maritus est. Quis autem Aquitanorum diuitum non hoc fuit, quem non sibi ancillae impindicissimae, aut adulterum, aut marivim iure dixerunt et Equi enim emissa/ ni re.
rei, ut propheta ait, in sceminas secti sunt. Unusquisque enim ad uxores proximi sui timebat: atque illi de quibus hax scripta legimus,5 minore sortasse crimine,*minore, ut reor, numero criminum ac passi uitate pecca/bant. autem uere ut emissarij equi non ad paucas tantum, sed pene ad res sui omnes uernulas suas,id est ad greges proprios imiebant,dc in morem eo, esurum pecudum, qui mariti gregum appellantur, seruidae libidinis debaccha , tione grassantes in quamcunque eos primum seminam ardens impudicibitae suror traxerat, irruebant. Hic iam quaero a sapientibus, cum hax ita essent, quales putent Lisse illic familiasaibi tales erant patres milias uanta seruorum illic corruptela, ubi dominorum tanta corruptio et Morbido Messia menim capite, nil sanum est:neque ullum omnino membrum ossicio suo sungituraibi quod est principale no constat. In domo autem sua pacis opintentiae securitas.Cur quaeso illic sunt tibi iam nulla pax, ubi nulla securitas. In omni enim ferme urbe Romana, paxessecuritas non sunt. Cur sola ui tri tantum perdurant et quis rogo serre possit in homine egestuoso esse la tauiam: Criminosior quippe est luxuriosa paupertas, & maioris est inui/ Luxuriosa diae miser nugator. Quis captiuitatem expectans de circo cogitat et Quis metuit mortem,ta irridet:Nos 5e in metu captiuitatis ludimus, de positi in mortis timore fidemus.Sardonicis quodammodo litabis omnem Roma, tuam populum putes saturatum. Moritur & ridet, &ideo in omnibus sere 'Ms reo
partibus mundi risus nostros lachrymae consequuntur: ac uenit etiam in . .
praesenti super nos illud domini nostri dictum: Vae uobis qui ridetis,quo, niam flebitis. Sed se sitan cum de ludicris ac foeditatibus publicis diutissi, ita
me dixerimus, in hoc tantum deictiores esse nos putes barbaris, quia illi haec non agunt, nos agimus, caeterum ipso carnalis libidinis scelere de serat cationis uanestae coeno no ita pollui.Comparemus,si placeta teris nationibus etiam in hac parte Romanos: dc quidem nescio an ullis rectius reparentur,m his quos deus in medio Reip. suae positos, possessores sedit ac dominos soli esse Romani.Unde quavis nihil disputati de iudicio dei possit