장음표시 사용
141쪽
imne no nisi in angelo uidita linc quod Mosessi tu deos e ad se ita
quie in ipso uerbo se locutionis dicitiSi inueni gratia in cospectit tuo, ostede mihi teipsinn.Certe enim si deus no crat vi quo loquebae, ostiae mihi deii diceret, de no ostende temetipsumcii aut deus erat vi quo loquebatur, cur petebat uidere quem uidebatGed ex hac eius petitione colligitur.*haeum sitiebat per incircuscriptam naturae suae claritate cemere, que coeperat per quasdam imagines in re.Et uiderunt ergo 'i dominum, de tamen Io annis uoce,Deum nemo uidit unquam: quia in hac mortali carne cosistemtibus uideri potuit per quasdam circii inscriptas imagines, de uideri non potest per incircumscriptum lumen aeternitatis. Sin uero a quibusdam pomin hac adhuc corruptibili carne uiuentibus sanctis quodam contemplatimnis acumine uideri, hoc quoque a beati Iob sententia quam protulimus non abhorret , nec illa Euangelistae Ioannis, Deum nemo uidit unquam: quoniam quisquis sipientiam qine deus est, uidet, huic uitae inditus in rim r. ne iam eius amore teneaturi nullus quippe eum uidet qui adhuc cimnaliter uiuit, quia nemo potest amplecti deum simul de seculum. Qui enim deum uidet, eo ipso moritur, quo uel intentione cordis, uel assectit operis ab huius uitae delectationibus tota mente separatur. iN T. Cum inter cancros patriarchas &prophetas Christi pollicentes aduentum,Iacob specialiter de Christi incarnatione.&gentium uocatione priaicet, dicens: Non deficiet princeps de Iuda , nec dux de semotibus eius, donec ueniat qui mittendus est, de ipse erit expectatio gentium: qu modo Paulus in epistola ad Ephesios pro eodem sacramento incarnati
his Christi diciti Alin generationibus non siit notum siris hominum,sicut nunc reusatum est sanctis eius apostolis de prophetis in spiritu esse gentes cohare,des,oc concorporales, ta comparticipes promissionis in Christo pet angelium. R Esp. Aut illud est respondendum, quia caute Paulus signanter , testatur sic sit is hominum ignotum suisse mysterium, non Glis dei, ad quos dicituri Ego dixi dij estis: quod scilicet ' qui spiritum ad
primis acceperint, de qui patriarchae de prophetae fuerint, dei scierunt
sacramentum. Aut notandum non definite de generaliter dixisse Paulum. is generationibus ignotum sitisse omnino domini sacramcntum: sed sic, quomodo nunc reuelatum est sanctis eius de apostolismescisse patriarchas veteres de prophetas. Aliud est enim in spiritu uentura cognoscere,aliud ea cernere opere tapleta.Unde de Ioannes propterea maior prophetis omnia bus dicitur, quia quem caeteri prophetauerunt, ipse cospexerit,adigito demonstrarit. Hoc etiam sentiendum in eo, quia idem Apostolus in eadem
Epistola hoc misterium non solum gentibus, sed de principatibus de potestatibus per regesianianis utatu docet propter quod idem doctor exequbtur,dicens: Si principatibus ec potestatibus in coelis ignota sitit multiplex septentu
142쪽
i Ex GENEsr ssapientia chisuae nunc is per mlesia reuelata emquam magis patriarchis de prophetis ignota filii, quos stupra non ignorasse mysterium Christi, sed ita ut apostolos nescisse mons triuimus. Multiplex quippe sapientia dei, per ecclesiam dei nunc dc principatibus de potestatibus reuelata est, quam olim deus futurani in sua mente decreuerat,d nunc esse per etiam ex eo quod videmus cognoscimus. Crux itam Christi non solum nobis, eadeangelis cunctis , in coelo uirtutibus profuit, de aperuit sacramentum, quia
antea nesciebant. lam Hieroni inus.1N T. Cum in libra Genesi uel in alijs locis scripturarum Israelitico populo prohibitum sita deo te sanguinem comederent, specialiter tamen in libro Levitici ubi dominus dicit: Dixi films Isiaci, sanguinem uniue carnis non comedetis: quomodo in libro Numeri econtrario de ipse eo, demo populo Israclitico inibitur, Non dormiet donec comedat pr. m. de sanguinem uulneratorum bibat. R E s P. Dicant nunc Iudaei, Quis est iste populus, qui in usum habet sanguinem biberer Haet quippe erant quae in Evangelio audientes standalietati sunt,ec dixerat:Quis potest manducare carnem,& sanguinem biberecSed populus Christianus audit hic, de amplectitur,oc sequitur eum qui dicit: Nisi manducaueritis carnem moam,ta biberitis sanguinem meum Mon habebitis uitam in uobis ipsis:quia caro mca uere cibus est,ec san is meus uere potus est Et uti v quia haec dicebat aulneratus est pro peccatis nostris,sicut Esaias dicit Bibere autem dicimus sanguinem Christi non solum sacramentorum ritu, sed de cu sermo/nes eius recipimus in quibus uita rasistit, sicut de ipse diciti verba quae ego locutus sum, spiritus de uita sunt Est ergo ipse uulneratus. ius nos sanguianem bibimus, id est doctrinae eius uerba suscipimus. Sed de illi nihilomi,uus uulnerati sunt,qui nobis uerbum eius predicauerat: de ipsorum enim, id est apostolorum eius uerba cum legimus , de uitam ex eis consequimur, vulneratorum sanguinem bibimus.1NT. Cum in Genesi uel Exodo LXX tantum animae cum Iacob Ag, ptum scribantur ingressae, quomodo in Actibus apostolom introisse in aegyptum vi Iacob LXX v animae reseruntur: REs P. Constat in ptum cum Ioseph Estaim de Manasse LXX tantiam animas imtroisseaibi LXXV animarum numerus reserturi quasi pro anticipatione etiam filios nepotesd Esraim de Manasse enumerandos putauit, quos postea in aegypto natos diuina relatio lectionis ostendit. iNT. Cum munda immunda animalia diuina per Mosta lege di, screta sint, quomodo etiam ante diluuium de his quae in arca recipienda erant, immunda appellantur animalia. R Esp. Moses inspirante sancto spiritu pentateuchi scriptor de conditor est. Et quia in Leuitico de mun/dis immundiso animalibus erat prosereda distrino, etiam in Genesi,quia
143쪽
utrius 3 libri idem autor est, eadem animalia appellauit immunda. lire r. Cum in Exodo dominus nomen suum Mosi indicasset, dicensi Hare dices filiis Israel, qui est, misit me ad uos: quomodo in subsequetibus aliud sibi nomen esse, quasi econtrario indicat, dicens: Vade dic fitqs,deus Abraham,ac deus Isaacta deus Iacob misit me ad uos, hoc mihi nome est
in aeternu. R. E s P. A v G v s T. H duo didicimus, distinguente Augustinoainum ad diuinitatis pertinere natura, aliud humanitatem assumaptam. Quod enim dixit deus Mosi: Ego sum qui sum, de qui est misit me
ad uos diuinitatis substantiam signat.Quia aute dicit, ego sum deus Abraham,dc deus Isaac, de deus Iacob, myste tu suscepis incarnationis insinuanquia de illis secundum carnem generatus agnosceretur, quom nomina sub sacramento hic posuisse cognoscitur. 1 N T. Cum in Exodo inter decem praecepta quae data sunt quartum
praxeptum reperiatur esse,Honora patrem tuu de matrem tuam: quom do Christus in Evangelio econtradicit, Honora patrem tuum dc matrem, quod est mandatum primum. R E s p. Duae tabulae fuerunt in quibus
Moses decem p epta scripta accepitide ipsis quoi decem praeceptis tria quae in capite ponuntur pertinent ad dilectionem diuing trinitatis,septem uero reliqua ad dilectione pertinent proximi.Tria ergo illa ad dei dilectionem pertinetia,id est, Dominus deus tuus deus unus est,s Non assumes nomen dei tui in num,ec ut dies sabbati sanetificetur. c tria in una tambula suerunt scripta. In secuda uero tabula septem reliqua praecepta scripta sunt. Et ideo honora patrem tuu de matrem inter septem praecepta primumandatum scriptum est Si autem tota decem praecepta in unum compintes, quartum hoc pr eptum inter decem inuenies. A parentibus enim suis homo aperit oculos.& haae uita ab eorum dilectione sumet exordium: im
de hoc mandatu primu est inter septem.Sed quomodo primu,quia quatatum, nisi ut dicta est, quia primu est in altera tabula: uel quia decem praecepta primitus data sunt,potest unciquias ex illisappellari primu madam. i N T. Quomodo in Exodo scribitur: Qui reddis iniquitatem patru in fili js ac nepotibus, cum ecorea in Erechiel dicaturi Quid est quod inter uos
parabolam uertitis in prouerbium istud in terra Israel, dicentcs: Patres coimederunt uvam acerbam, dc dentes filiorum stupuerulet tuo ego dicit dominus deus, si erit ultra uobis parabola haec in prouerbium in listas, ecce omnes animae meae sunt, ut anima patris ita & anima filii mea est: anima quae peccauerit, ipsa punietur. R E s P. Reddunc peccata patrii in filiis.
dum pro culpa parentis ex originali peccato anima polluitur prolis: de rura sum no reddune parentu peccata in fili j quia vi ab originalis culpa per baptismu liberamur,no i a parem culpas, sed quas ipsi comittimus habemus. i re r. Cum in Exodo dominus Mosi precipiat, dicens: Solue calce
144쪽
mentum de pedibus tuis, locus enim in quo stas tetra saneta est i quomo/do in eodem libro uescentibus pascha prini tuti Manducabitis illud tunibis uestris accinctis, de calceamenta uiura in pedibus uestris . Necnon de Paulus ad Ephesios calceatos pedes esse praecipitan praParatione Euag
lij pacis. Res P. Si de persectis calceamenta non esse necessaria, ocim, persectis adhuc necessaria esse accipiamus Mon erit sorte contrarium,quod pro diuersitate meritora est institutum. Persectiores etenim sunt, qui sicut
Moses de Iesus deum iam uidere meretur,quam hi qui ad ipsam uisionem tendunt, re adhuc in uia positi agnum in pascha caltatis pruibus maudivicare iubentur. His ergo sonitan adhuc cavaeamenta sunt necessaria, quibus in uia domini currentibus utilia esse iudicantur bonorum patrum exemppla. Quid enim pedes nostri nisi opera, quid licto calceamenta misi pelles
mortuorum animalium et Calceamenta autem pedes muniunt: quae uero
sint mortua animalia ex quorum pellibus nostri muniuntur pedes, nisi antiqui patres qui nos ad aeternam patriam praecesserunt quom dum exempla perspicimus, nostri operis pedes munimus. Calceamenta uero in pediinas habere, est mortuorum uitam conspicere et a uestigia a peccati uulnere custodire: ut muniti cotu exemplo uastam huius seculi eremit transeamus,quamdiu deum facie ad seciem uideamus. Ergo iam ad dominu pera secte uenientibus non erunt sorte necessaria haec castamenta: quia uideliacet non ibi erunt sorte necessaria patrum exempla, ubi deus est uidentibus se in omnibus plena notitia: quia si etiam calceamenta propter uitia accis Piuntur,non hoc erit contrarium, cum nullus uidere deum possit, nisi qui terrena de mortalia uitia deposierit. Qui ergo adhuc ambulat, calcietur: Ii uero iam Iordane trasmisso terram repromissionis intrauit, nudet poem, soluat calceamentum ovis enim in quo stat terra sanista est Si quis no est Iesus Nauenire apostolus, calciet pedes suos in pta aratione Euangelii pacis. Siquis autem apostolus est, de inter duodecim enumerari po/rest, nequaquani tollat in uia calceamentum suum Mec ad scorpiones de co/lubros declinandos calcaneum tegat et scit iam consummatus atque persoctus, in terra sancta uiuat in Christo, de sequatur agnum quocuns vadit.1N T. Cum dominus in Exodo honorantibus parentes suos long ui/tatem uitae promiserit,dicens: Honora patrem tuum de matremuit bene sit tibi, de sis longaeuus super terram, quomodo David hanc ipsam longariabratem uitae parui derit,dicens: Heu me quia incolatus meus prolongatus est. Nemo de Salomon morte potius m uita amplectae, dices: Laudaui mnes mortuos,qui olim mortui sunt,super uiuentes. Et Hieremias: Maledicta dies in qua natus sum: praesertim vi multos suisse credamus, ct de paretibus obsequeres, cito mortui sint, de et a paretes imp aaiss ad extremam
uenerint senectute. Res. Respectat si id similes iud tu,siuiis istius
145쪽
longitudo est in promistis,adiu in corpore commorari selicitas est: quid sibi uult illud, quia incolatum uitae suae prolongam David gemitrii enim
secundum Salomonem laudantur super uiuos mortui, & iuxta Hieremia maledicta est dies in qua nascimur, quomodo nuc repromittitur honorantibus patrem & matrem, quia longanii sunt super terram, quam dominus deus suus dederit eis: peda est ergo terra qua dominus deus promittit de tribuit iis, qui spiritualem Agyptum reliquerint , de cum omnipotentia magna de terribilia uitae istius deserta transierint ij viii possidebunt terra quae mansuetis est prandiarata. au quippe mites,quonia ipsi possidebunt terram,quae uera est terra uiuentium uxta illud: Credo uidere bona domini in terra uiuentium.
in T. Cum in Leuitico dominus praecipiat, dicens: Ne comminetur sacerdos in mortibus ciuium suorum, nisi tantii in sanguineis ac propinquis suis,id est super patre S matre, de filio ac filia, fiatre quo p de sorore , uirgi/ lne quae non est nupta uiro, sed nec in principe populi sui contaminabitur Quomodo post paululum econtra uidetur incere: ponti x,id est sacerdos
maximus ad hominem mortuum non ingredietur omnino, super patre quoque suo dc matre non contaminabimet REsp. Vnum ex his inbnotibus sacerdotibus pCecepit,ubi no iubentur ingredi ad quemlibet mortuum, nisi ad eos cognatos de propinquos de quibus supra di etiam iaci cerdos autem magnus, id est 'nusex plus aliquid habebat a caeteris sererdotibus, de ob hoc quia nec pietate illii nec assistu flecti opportebat, ideopnxceptum est illi ne immundus fieret in radictis nominibus, ta ab mmni mortuo generaliter sium cohiberet ametu. Illud ergo quod primum est positum de minori sacerdotum gradu, hoc uero quod si uitur de solo magno sacerdote accipi debet. is T. Cum dominus in libro Levitici praeti piat, dicens: Memento ut diem sabbati sanctifices.Sex diebus operaderis de facita omnia opera tua, septima autem die sabbata domini dei sunt. Quomodo per Esaiam ecomtratio dicit: Sabbata uestra odivit anima mea: Res p. Sabbatum re/quies interpretae, quod Israelitae spiritualiter in munere acceperunt, ut hac significatione nullo in hac uita terrenorum desideriorum appetitu saliga rentur: quod tamen Iudae dirum ille populus non intelligens dominum spiritualiter plecepisse, consumebant sobata in luxuriis,& cbrietate,de comesatione. Vnde talia sabbata odisse dominus dicit, quia no sunt illa quae de/us spiritualiter pr cepi ed quq sibi populus carnaliter elegit. Nam de illis
dixit, Sabbata mea profinastis. Unde agnos imus sabbatum temporale humanum esse, sabbatum autem diuinum,illud aeternum esse, de quo per Esaiam dicitur: Et erit mensis ex mense,& sabbatum ex sabbato.Ergo cum dicit,Sabbata uestra odit anima mea, non prioris praecepti immutat oracu
146쪽
lum sed sabbatum ipsum redarguit acarnali popula uitiatum. in T. Cum in libro Levitici iubente domino instituta sit uictimarum
oblatio,quomodo Esaias ex uoce domini econtrario loquitur, dicens: Quo mihi multitudinem uictimarum uestramin dicit dominus, plenus sum holocaustis arietum, ec adipe pinguium, de sanguinem uituloru de agnotum nolui. R E s p. Hostiae dc immolatio uictimarum no principaliter a deo
quaesita sunt, sed ne idolis fierent , Wut a carnalibus uictimis quasi per ty/pum imagine ad spirituales hostias transiremus. Dicendo autem se limiliam no quaesisse,ostendit quia lex spiritualis est, de omnia quae Iudaei carnaliter faciunt,a nobis impleri spiritualiter. iN T. Cum in Liuitico dominus sermentum penitus abiecerit de sacrificias, dicens: Omnis oblatio quae offirtur domino, absc3 semento fiet, nec Ecquam sermenti ac mellis adolebitur in sacrificio domini: quomodo insequentibus si aper panes sementatos sacrificiu iubet imponi et R E s p. Diligentius intuere quia non ad sacrificium, sed ad ministerili sacrificii seramentatus panis assumitur. Quid ergo hoc sit uideamus. Dominus in Eusget is humana doctrina pharisarum, qui tradebant traditiones, praecepta hominu sermentu appellat, cu dicit diicipulis:Obseruate a semcnto pharis otii: similiter ergo humana doctrina est. Uerbi causa,gramatica ars, uel rhetorica, uel etia dialectica: ex qua doctrina ad sacrificiu qde, hoc est i his i de deo sentieta sunt, nil suseipiendu est. Sermo uero lucidus oc eloqueti splendor ac disputandi ratio ad ministeriti uerbi dei deceter iubec admitti.iN T. Quomodo legi praecipienti, Diliges proximu tuum, de odio h bebis inimicum tuum, non est retrarium quod Christus dicit.Diligite ini/micos uestros: Res p. Unusquisqhomo inquantum iniquus est, ita habendus est:inquantum homo est,diligendus est. Haec inqua regula est,
qua de oderimus inimicum propter id quod in eo malum est, id est iniqui, talem: de diligamus inimicum propter id quod in eo bonum est, id est sta,
cialem rationalem p creaturam.
i N T. Cum dominus in Leuitico per Mosen, pontificem ordinans duabus tunicis uestiendum praeceperit, uomodo Christus in Evangelio econtrario sacerdotes sitos de apostolos duas tunicas habere prohibuit: nn s. Quod praecepit Iesus duas tunicas non habendas,no est contrarita legi, sed persectius lege: sicut cum lex homicidium uerat, Iesus autem etia iracum diam resecat:Wcum lex prohibet adulterium, Iesus etiam compitantiam
cordis ab idit.Sic e so uidebitur de duabus ibi tunicis pontificem, hic una apostolos induisse. siquide etia sensus probabilis sibi uidetur: ego tamen non intra huius intelligentiae angustiam pontificalia sacrameta concludo, amplius mihi aliquid ex ista serina uidetur ostendi. Ponti x est, qui tacim legis tenet, de uniuscuiusue in rij intelligit rationes, ut breuiter exploB cem
147쪽
tem qui legem de secundum spiritum & secudum literam nouit. Sciebam go pontifex ille quem tunc ordinabat Moses quia esset circuncisio spiritu
lis seruabat tamen de circuessionem carnis, quia incircuncisus pontifex esse non poterat. Habebat ergo iste duas tunicas anam mysterin carnalis, de aliam intelligetiae spiritualis: sciebat quia de sacrificia spiritualia offitii debent
deo, os erebat tamen nihilominus de carnalia: non enim poterat esse pontifex, qui tuc erat, nisi hostias immolaret. Ita ergo conuenienter ille pontifex
duabus indutus tunicis dicituriapostoli uero qui dicturi crant, quia si circuiseidamini, Christus uobis nihil proderit: qui dicturi erant, quia nemo uos iudicet in cibo aut in potu ut in parte diei festi,aut neomenis, aut sala batorum, quae sunt umbra suturorum. Hi ergo in huiusmodi secundum ii, teram legis obseruantia penitus repudiarent, nec occuparent discipulos Iu/daicis sabulis,de imponerent cis iugum quod nes ipsi, net patres eorum portare potuerunt,merito duas tunicas habere prahibentur,sed susscit eis una de haec interiorinam ista quae sotis est,& quae desuper apparet, legis tunicam nolunt,unam nans eis Iesus, de ipsam interiorem habere 'rmittit.
is r. in libro Numeri scriptu sit: No est deus quasi homo ut metiatur,nec ut filius hominis ut muteturri necnon de illud per Erechiele: verbis quod locutus siem implebitur, dicit dominus deus: quomodo econtratio pleruns deus uidetur mutare sentetiam suam, sicut in Niniuitis factu est. quando per Iona dixit, Quadraginta dies, de Niniue subiicitet' ubi stati tu subsequii .ntiquid dc ego no parca Niniue ciuitati magnaec Et de Dati id in Regu, ubi tribus diebus promissa fuerat mors,ut uastaret populti,de intra una die uss ad hora prandi j restauit. R E s P. Fortasse haec quae per imterrogatione dicunt iid penitus pro definito accipienda sint: sed talis quae, dam figura uerbi sit quae Mediu aliquid uideatur ostendere, non tame d finitae de irrevocabilis sentcntiae declaret affectu: quo temperantius aliquid dictu uideae,in eo quod scriptum est, ipse vi dixerit no faciet: s scriptuesset,ipse vi dixerit omnimodis faciet Sed recenseamus de ipsa scripturae loca, quae uel in Iona,vel in Regum libris posita sunt ne sorte de ibi, ut moris est scripturae, diuini secreti aliquid habeat scriptu Ergo in Iona: Et sactum est uerbum domini ad Ionam secundo dicens: Surge, vade in Niniue ciubtatem magnam, de praesica in ea secudum praedicationcm quam ego locu tus sum ad te. Et Ionas quidem praedicauit de dixit: Adhuc tres dies, uel ut Hebrei scriptu habere se dicut adhuc quadraginta dies, de Niniue destruetur.Uiri aut Nini uitae crediderat deo, de praedicauertit ieiunici, de induerat se cilic is a minimo uss ad maiore letam. Et post pauca. Et vidit, inquit, deus opera corta quia conuersi sunt a usas suis malis, & poenituit super malitia qua locutus est secere ei fac non secit. Obserua igitur in his quae assum/psimus de propheta, quod no inuenitur in sermonibus dei, quibus ad pro/phetam
148쪽
latus esse uideatur. Sed de de secudo regnorum libro proseramus quae seripta sunt,ubi cum David populum numerasset, sectum est, inquit,uerbum domini ad Gad prophetam uidentem,dices: Vade, dc loquere ad David: dicit dominus,tria ego levabo super te, elige tibi unum ex his quod satiam tibi. Et introiuit Gad ad David,& denuntiauit ei,dices: Aut ueniet tiabi tribus annis semes super terram tuam,aut tribus mensibus ut fiagias ante inimicos tuos,q te periequunt aut triduo ut mors fiat in terra tua. Nue
ergo scito, dc uide quid res deam es qui misit me.Et dixit David ad Gadi Angustiae mihi undis, seu incida in manus domini magis, cpria mulce miserationes eius sunt,ec in manus hominum no incidam. Et dedit dominus in fael mortem a mane usis ad horam prandi j, de mortui sunt de populo ex Danus Bersabee LXX milia uirorum.Et extendit angelus domini manum suam in Hierusalem, ut comunperet eam. Et deprecatus est dominus super malitiam,wait ad angelum qui exterminabat populo: Satis est.
remitte manum tuam.Obserua ergo,quomodo nec in his tribus comminationibus deus inuenitur dixisse de morte trium diem. In uerbo enim Gadpositum est,non in mandatis domini:& non semper ea quae per propheta dicuntur quasi a deo dicta suseipiantur. Denis per Mosen multa quidem locutus est deus, aliqua tame de Moses propria autoritate mandauitiquod dominus in Evangel as euidenti distin mone seremit, cum de repudio milieris interrogatur quia ad duritiam cordis uestri scripsit uobis lite Moses. ab initio autem non fuit sic. Vides ergo de hic deum quidem no pnecepisse, nec fieri uoluisse divom um,Mosen uero propter duritiam cordis Iudaeorum se ipsisse dandum esse repudium.Ostedit haec oc Paulus in literis suis, cum dicit de quibusdam, Dominus dicitaec non ego. Et de alm: Hac autem ego dico non dominus.Et irerum in ali js: Praeceptum domini non habeo, sed consilium do. Et iterum: Quae loquoraton loquor secudum dominum. Unde similiter etiam in caeteris prophetis, aliqua quidem dominus locuritus est oc non prophetae, alia uero prophetae non dominus: de sic uidebiatur obiectio intenta dissolui, cum non tam sua quam prophetae uerba do/minus reuocat ac mutat in melius.Sed magis arbitror absolutionem prio rem totius scripturae sensibus convcnire,ex illis praxime dictis,quibus pa/tiens de multae misericordis poenitens super malitias dicitur deusaret his maxime quae generaliter ab Hieremia pronuntiantur: in quibus euidenteros editur, pro multis miserationibus de incoprehesibili bonitate sua deus, dicere dc non licere,ioqui de no permanere. Ait ergo per Hieremiam deus: In finem loquar, hoc est ex definito loquar super gentem dc super regnum,
ut auseram eos de disperdam. Et si conuertatur gens illa a malitib sitis, pora B i nitebo
149쪽
ANTICI ME NON LIB. Inlrebo de omnibus malis quae cogitaui ficere eis. Et in finem loquar si v egentem dc regnuait rearetificem cos, de repleam:& si secerit mala in conspe,ctu meo, ut non audiant uocem meam, poenitebit me de omnibus bonis
quae locutus fueram ait facerem eis. Quomodo ergo possumus his quae absolute per Hieremia dicta sunt petiuerre illa quae suspense per propheta dicuntur,mii quia negligetitibus de contemptoribus illa confirmanda, h uel ro persectioribus sectetius aduerteta sunt. IN T. Quomodo dominus in Deuteronomio praecipiat,per nomen meum iurabiti saec econtra in Te, stamento nouo uideatur praecepisse Molite iurare. RES. Periurare quippe graue peccatu est, non iurare autem sicut uera iurare nullum peccaturi, est:sed longius remotus est a talis iurando, qui nec iurare consueuit, quana qui uera iurare procliuis est. Unde maluit nos dominus, de no iurantes nore dcre a uero,quam uerti iurantes propinquare periurio. Ergo ammoniatio no iurandi. uersio est a peccato periurii. Nam omnino qui veru iurat, non peccat. Unde dominus omne occasu ne uoluit amputare periuri j cunanos iurare prohibuit. Na dc Apostolus in sermonibus quos habuiste nararaturared iurauit aes iurandi consuetudine habuit, ne aliquando uel nepscius in periurium laberetur. Scriptis autem ibi est coli deratio maior,atcbperpentior, pluribus locis iurasse inuenitudinequaqua quod putaret eua itarando peccare,sed potius intelligeret humanae fragilitatis corda non iurarido tutius a periurio colamari. INT. Cum dominus in Deuteronomio praecipiat, dices:Dominu deii tuis adorabisaluomodo Psalmista ecotrario in Psalmo XC Iii terra nos iubet adorare, praecipiendo: Adorate sca/bellu piau eius. Quod utis terra est,iuxta quod alius propheta dicit: Cc,
ham mihi sedes est,terra aut scabellum pedu meom. R E s p. illam terra dicit adorata propheta, qua dominus Iesus incarnationis assumptione si scepit. Itas per scabellu terra intelligit per terra aut crux Christi, qua quotidieque in ministerio adoramus,ecquam apostoli in domino Iesu adorae CSuscepit enim de terra terra, quia caro de terra esl, de de carne Mariae came accepit. Et quia in ipsa carne hic ambulauit,de ipsam came nobis maptacanda ad salutem diaitaremo aut illam carne manducat,niis prius ado rauerit: inuentu est quemadmodii adorec scabellu pedum domini, de non selum no precemus adorando, sed peccemus no adorando. IN T. Quomodo in Deuteronomio Moses dicat.Tentat uos dominus uester deus: Neratra Iacobus apostolus praedicet,Deus neminc tentat. R E S P. Duas
esse rentationes in scripturis sanctis solet intelligi, una quae decipit, altera quae probat: secundu eam quq probat dictu es ,Tentat uos dominus deus uester.Secundu eam uero quae decipit, Iacob apostolus predicat, Deus ne mine tentata iNT, Cuscriptu sit in libro Deuteronomi i Maledictusqno reliquent semen in Israel: quomodo contra hanc diuina sententia pluri
150쪽
mi, N in ueteri Testamento de in nouo nec coniugia sortiti sunt, nec semensitae carnis ullo modo reliquerunt.Sicut in ueteri 1 estamento Helias, Hio remias,de Daniel: in nouo aute Ioannes Baptista, de Ioannes Euangelista, caeterii quam plures secisse monstrantur, qui semen secundum cariacm noreliquerunt. R Esp. Hac duo quae sibi uidentur esse cotratia,ita ab Ore Oene repetimus explanata, ait eria: Qui cosumma dc persechq uirtutis est, temper necesse est ut in aliqua eruditione uersetur,qua eruditione coniuge
eius temo diuinus appellat: secundu hoc puto, quod in lege celebs de sterilis maledicto subiaceti quia si haec de carnali semine dici putentet, omnes e clesiae uirgines sub maledicto positae uidebuntur. Similiter de Ioannes Baeptista, dc alid sanishom plurimi: sed certu est illos spirituale semen reliquisse.& habuisse unciquenta coniugem sapientia, sicut de Paulus per Euangeliugenerauit. iNT. Cum in libro Regum primo deus ad domum Helilo quens promiserit,dicens: Haec dicit dominus, domus tua, de domus patris tui ministrabut in cospectu meo us* in sempiternu:quomodo ecotra qua si mutata promissione subibiat,dicens: Ecce dies uenient,dc praecida brachi um tuu re brachium domus patris tui, ec non sit senis in domo tua. Et post, aliqua subiungit Suscitabo mihi sacerdote fidelem, qui iuxta cor meum de anima meam faciat de aedificabo ei domus delem, de ambulabit cora Christo meo cunctis diebus. R Esp. Avos T. Cum haae tanta tunc albtitudine pramuntiata sint,tanta nunc praenuntiatione darescant,no frustra tamen moueri quispia potest ac dicere:quomodo cofidimus uenire omnia quae in illis libris uentura praedicta sunt, si hoc ipsum quod ibi diuinitus dictum est, Domus tua dc domus patris tui ministrabiat cora me in .aeternia, sectu habere non potuit: quonia videmus illud sacerdotiu fuisse mutatu, eae quod illi domui promissum est, nec sperari aliquado coplendum: quia iblud quod ei reprobato mutato , succedit,hoc potius prinicae aeternu. Hoc qui dicit nodum intelligit, aut no recolit etia ipsum secundu ordine Aaron Licerdotium, tanquam umbram futuri dae aeterni sacerdot a costitum:ac per hoc quado sternitas eius promissa est,no ipsi umbrq ac figurae,sed ei quod per ipsam adumbrabatur figurabaturque promissum est: sed ne putaretur ipsa umbra esse mansura, ideo etiam mutatio eius debuit prophetari.iNT. Cum in libro Regum scriptu sit, quod eleuatus fuerit Helias per turbinem in coelum: quomodo dominus in Euagelio dicit: Nemo ascendit
in coelum,m. Res p. Aliud est coelum aereu, aliud aethereum: coelum quippe aereum terrae est proximu.Unde de aues coeli dicimus, quia eas uolitare in aere videmus: in coelum itaque aereum Helias subleuatus estuat in secreta quada terrae regione repente duceres, ubi in magna ia carnis de sipueritus quiete uiueret. svoti et ad fine mundi redeat, dil mortis debitu soluanidi T. Quomodo Esaias dicax,Spiritus domini super meai et caeteri pro B , phetae.