장음표시 사용
151쪽
phetae, siue Symeon, uel Zacharias per spiritum sanctum sutura pronun tiasse credane vim in Evangelio dicae, Nodum erat spiritias datus, quia Iesus nondum erat glorificatus. R E s P. Vtis non sine spiritu sancto antiqui patriarchae ais prophetae sutura pronuntiauerat Sed quod dicit, spiritus nodu erat datus, id est illa abundutia gratiae spiritualis, adhuc antea illis sic nunqua suerat data: sicut postea vi cogregati in unum discipuli limguis omni u gentium sunt locuti, ac sic in linguis omniu gentium sutura est pronutiata ecclesia. i N T . Quomodo Esaias pro Christo duit, Qui peccatu non secit,nec inuentus est dolus in ore eius.cu Paulus econtra uideatur dixisse, cum qui non nouerat peccatu, pro nobis peccatum secit. R E S P.
Quod enim Esaias dicit,quia peccatu non seceti pertissime ostendit quia persona ipsa fit a peccatis coinquinata no extitit.Ipse est em agnus sine macula sine peccato. Quod aut Paulus dicit eum, qui no nouerat peccatu, pro nobis peccatu secit:hoc ipsum quia dixit stat, ad patris personam retulit:id est quia deus pater filium seu qui peccatum non secit, hostia illum pro peccatis nostris secit,cum eum pro taluatione mundi immolan permisit Dicii enim, quod eum pater peccatu secit, quia eum hostia pro peccato fieri u luit:sicut dicit Peccata populi mei comedent, cum non peccata comedane, sed oblationes quae pro peccat flemtur. I N T. Quomodo Esaias de Christo dicit, Generatione eiu is enarrabit: cu Euangelista omne Christi ueneratione dinumerans inter caetera dicat,Christi autem generatio sic erat. R E s P. Propheta de diuinitatis generatione praedixit, Euagelista incarnationis mysterium sequens, generatione Christi secundum humanitatem exposuit. I N T . Quomodo Esaias dicat pro persona Christi Diu dei, non est species ei nes decori de uidimus eu, de no erat aspectus: de desiderauimus eum,de nouissimum uirum dolorii, de scientem infirmitate, aequasi absconditus uultus eius de despectus, unde nec reputauimus eum: econtra Psalmista dicit, Speciosus forma prae fit is hominum. R E S P.
Quod Esaias dicit pro nostro sponso Christo, quod nihil est pulchrius eo: qd quasi foedus apparuit,de intersectoribus Christi hoc dicit, qbus Climstus ipse uilis apparuit: si enim cognouissent,nunqua dominum floriae cruecifixissent. Quod aut Psalmista dicit, quod speciosus fuerit prae fit is homi
num ad fidem credentium reputat Qui sic illum uidere meruerunt, ut ueruillum deum de hominem fide integra faterene. Restat igitur quia dc foedus .apud persequentes,dc speciosus existimatus cst apud credentes. I N T . Cum dominus Esaiae propheis praecipiat,dicens:Clama,ne ccsicS:quomodo econtrario uidetur Apostolus clamorem prohibens dicere: Ira de india gnatio,& clamor tollae a uobis. R E s p. Alius est clamor qui de praedi/catione uel postulatione, alius qui de ira descendit: oc ideo clamorem hunc.
qui de ira descendit Apostolus prohibuit, non illum quo aut Esaias praedi
152쪽
care iubetur, Utcontritorta corda ad dominu gemebundos clamores emittunt. iN T. Cum Esaias dicat pro aegyptiis, Clamabiit ad dominum a secie tribulantis, de mittet cis saluatorem dc propugnatore qui liberet eos: quomodo quasi econtrario statim subiungit,dicens: Et percutiet dominus rigyptu plaga. Res P. Percussio haec domini super. gyptios parcentis cit, non perdentis: quae potius per plaga poenitentiae, anima possit peraducere ad salute: ec ideo contrarium illud non erit, ubi a facie tribulantis saluator de propugnator cis missurus promittitsi quia de haec percussio uel plaga quae sub icitur, non ad reprobationem, sed ad sanitatem con clionis inducie . Hoc enim ualet supra quod dicis, Mittet eis saluatore qui liberet eos: quia de hic subsequitur, Et percutiet dominus aegyptu plaga, de sanubit cam:quod ut manifestius aperiretur,addidit dicens: Et reuertene ad dominia,Sc placabit eis,& sanabit eos. IN T. Quomodo Hieremias utrunque dicat,quae sibi retratia esse vidcntidicit enim ex uoce dei: Fili j colligui ligna,ec patres succcndunt igne,ec mulieres cospergunt adipem, ut faciant placentas reginae coeli, de libent di js alienis, ec me ad iracundia prouocant, nunquid me ad iracundia prouocat dicit dominus: Ubi statim quasi econtratio subiugit, Ecce furor meus dc indignatio mea cossatura locu istu super uiros de super iumenta, dec. Qui supra dixerat, Nunquid me ad iracundiam prouocant, quomodo nunc dicit, Ecce suror meus de indignatio mea stilla, bit super locu istum. RES P. Iste est sensus, ego quide naturaliter non irascor, sed illi ita agunt, ut me ad iracundia prouocent,d mea uidear mutare natu sentiant igit iratum ,quod quantu in se est facere conanc in T. Cu nouerimus,quod Hieremias propheta silentiu sibi praedicationis indi, xerit per hoc duod dicit, No recordabor eius, neq; loquar ultra in nomine illius: quomodo quasi ccotrario statim subiungit, Factus est in corde meo quasi ignis exaestuans,clausus in ossibus meis: dc deseci serre no sustine audiui cnim columelias multoria. REs P. Pro eo enim quod se minime auditi cospexit, silentiu appetit: sed vi crescentia mala cerneret,in eode sit tio no permansitiquia enim soris tacuit,ex taedio locutionis intus igne peratulit de reto charitatis. iNT. Cu multiplicia de dura peccata Iudaeoruante aduentum Christi prophetam uocibus predicata sint, sicut illud peracam suu sicut Sodoma predicauerunt,nec ab oderat. Et in Hieremia peracatu Iuda stscriptum est stylo serreo in ungue adamantino m. quomodo Christus in Evangelio quasi ecdtrario uidetur de Iudaeis dixisse, Si no ue, nissem peccatum non haberent. Quid hoc est et nunquid sine ullo peccato
erant antequam Christus in came nasceretur,& ex quo uenit, coeperiat hvibere peccatum: REs P. Peccarum quoddam certum, id est infidclita, tis intelligi uoluit,quoniam non crediderunt in eum qui iustificat impium.1NT. Si iuxta uerba Erechielis, Iustitiae iusti obliuioni tradentur, in
153쪽
acutim die peccauericiquomodo cosequens est quia Paulus scribit, quia,
deus reddet unicuiqsecudu opera sua,cu si quid de iustiti; operibus tutius habuit tunc id perdidit vi deliquit,pr sertim vi de Paulust cribat, quod uniuscuiuscue opus,id est de bona de mala per igne sint ponderanda. R E S P. . videamus, ne forte absolutione sui in seipso sermo diuinus inueniat, si ob seruemus quomodo scriptu est, quia dicit:Cu auersus fuerit iustus a iustitia sua: dc non susticit ut diceret,cu auersus fuerit a iustitia sua, sed addidit, de secerit omnem impietate secundu omnes iniquitates quas secetit iniquus: in quo uidec latenter huiusmodi inseruisse intellem, ut si sorte no secundu mmnes iniquitates quas fecit iniquus, secerit oc ius malo omnes iustitiae eius de memoria auferant. Si uero omnes iniquitates secerit quas secit iniquus, tunc demu omnes iustitiae in lapsu eius de memoria subtrahunc lax qua vis occultauerit in seripturis spiritus sanctus, propter hos qui diuitias bonitatis dc patientiae eius cotemnuntato tame penitus abstitiit. Si igie sub isto intellectu accipi ac illud quod Paulus dixit,no erit omnino cotrariummam de beatus Gregorius iuxta translatione noua hoc testimoniu sub isto intellectu edisserit dicens: Cum dicit ustiis in peccato suo moriet de non erunt in memoria iustitiae eius quas secit: hoc nobis maxime residerandum est, quia cum mala comittimus, sine causa ad memoria bona nostra transacta reuocamuS: quonia in perpetratione malorum nulla debet esse fiducia bo, norum praeteritoria. IN T. Quomodo Eetechiel propheta motus animalium narrat,dicens: No reuertebant vi incederenti de paulo post quasi ec trario subri lcns dicit, Et animalia ibant de reuertcbane. R E s p. Saetii quippe animalia aliquando uaduntaec minime redeuntialiquando uadusiti protinus reuertunt: quia electorum metes cum per collata tibi actiuq ub tae gratiam erroris uias destrutint,redire ad mala mundi nesciunt,quae retia querunta Cum uero per cotemplationis aciem,& ab hac se cade activa uita
suspendunt eunt de redeunt: quia per hoc quandiu persistere minime in cotemplatione suiliciunt, sese iterum ad operatione tandunt: ut in his quae Abi iuxta sunt,se exercendo refoueant, de super se rursum surgere cotemplarido coualescant. INT. Cum dominus per Erechielem dicat, Ego dedi eis praecepta no bona quomodo Paulus quasi reotratio dicit, Lex quidem sancta .ec mandatum sanctum de iustum, dc bonum. RES p. Mala cinquasi mala esse desinunt reparatione peio ii: dc bona quasi bona non sunt comparatione meliorum: nam sicut pcius delinquenti Iudaeae de Sodoma ais Samaria dicite, Iustificasti sorores tuas in omnibus abominationibus tuis quas operata es: ita melioribus testamenti noui praeceptis subsequc
tibus praecimta bona quae rudibus data sunt, non bona es e mcinorantur.
iu T. Cum in Erechielis libro de uolumine quod acceperat seriptum sit, Et sectum est in os meum sicut mel dulce, qua ratione postmodum taeduci
154쪽
Erechiss ipse de se loquat dicta: Ab a amarus in indignatione spiritus mecn n s p. Mim quippe ualde est,si dulcedo simul de amaritudo conueni, anti sed sciendu est,quia cui sermo dei in ore dulcescere reperit,huius pro culdubio contra semetipsum animus amarescit. Quo enim in illo scirili is discit qualiter se reprehendere debeat, eo se durius per amaritudinem pora nitentiae castigati quia tanto sibi magis displicet, quam in sacro uolumine amplius de omnipotere deo uidet quod anaci. iNT. Cuin uisione spocritualis aedificii Erechiel propheta prius dicat se uidisse, quod Metophyla,cia ad australe uia facies haberentiqua ratione post subiicit,quia Metophylacium quod respicit uiam meridiana sacerdotu est, qui excubant in cust dirus templi:& Metophylaciti qd respicit uiam aquilonis,sacerdotu qui excubant ad ministeriti altaris. Si utras facies ad australem uia tendebat, quomodo nuc unu ad meridiana, ais aliud ad aquilonis uia respicere diciture R E s p. In his uerbis agnoscimus quia gaetophylaciu sacerdotu qui excibant in custodi s templi,ita impositu fuerat ut sola meridiana uiam respiae redigamphylaciu uero sacerdotii qui excubabant ad ministeriti altaris, ita erat in atrio, ut australem uia de aquilonis facie intenderet quatenus de cum garophylacio sacerdotii qui excubant in custod is templi,meridiana uiam respiceret, de tamen sine Metophylacio eorunde sacerdotu ab aquilonis uia uideret.Sed quid est hoc,qd his uerbis mysticis possumus intueri, nisi hoc quod secundu ea quae proiissa sunt,iam spiritualis auditor intelligiti quia sacerdotes maioris ordinis qui excubat in custodiis repli,sola meridiana uiam ri spicitidi inia solis studiis spiritualibus occupati sunt,pro his que amoris dei sunt talicite intendui.Sacerdotes aut minoris ordinis,qui discutiedis peccatis delinquentiu privsunt,etia ad aquilonis uia oculos reflectunt:ut in meae peccantiu quae sint torporis frigora uideat,& haec uerbis correctionis uss ad poenitentiae gemitus reducetes, quasi carnes in altare domini incendant.Respiciebat etia vi magnis sacerdotibus ad meridiana uiaequia quae tum ad semetipsos est, seruent igne charitatis, de succesi sunt flammis amoris dei: sed quia peccatu delinquentiu crebro corrigui, etia ad aquilonis uia oculos reductit. INT. Si post tres annos,sicut in principio Danielis scriptum est, pueri ipsi ingressi sunt in cospectu Nabuchodonoser, quomodo in subsequenti uisione scribie Anno s udo Nabuchodonosor uidit Nabuchodonosor somni ucHaec magna inter se vidcne habere contrarietate pro eo quod pueri ipsi,qui nusqua antea nisi post tres annos in cospretii praedicti regis primu introducti ais interrogati sunt nuc in secudo Nabuchodonosor anno de ipsum Nabuchodonosor tamnio uidisse, & Daniele intera
pretatione somni ipsius aperuisse scriptura comemorat. RES. H I E R o.
Hoc ita solutit Hebraei: cudu hic annu dici regni eius, omniti statu barba/ratu no Iu aetantu de Chaldaxuu,sed Assyrioru quos de aegyptiorum, de Mov
155쪽
V Moabitatu, de reliquam nationum, quas domino cocedente superarat undeta Iosephus in X Antiquitatum scribit libro,post annum secivita Agyptiae vastitatis rex Nabuchodonoser uidit mirabile somnium.1 N r. Cum Daniel sententiam dei quam inmmutabilem nouerat iam prius Nabuchodonosor regi de ultione regni sui praedixisset implendam, dicens:Eincient te ab hominibus,de cum bestiis seris erit habitatio tua: quomodo in subsequentibus eunde Nabuchodonoser pro immutatione eiusdem sententiae ad poenitentiam cohortatur dicens: quamobrem rex consilium meum placeat tibi, de peccata tua eleemosimis redime, dc iniquitates tuas misericordi is pauperum, tarsitan ignoscat deus delictis tuis. RE sp . Hoc sacile soluitur Erechiae regis exemplo, quem Esaias dixerat montinrum esse.Et Niniuitarum, adhuc tres dies, de Niniue subuertetunde tamen ad preces Erechiae&Niniue dei sententia commutata est:non uanitate ividicii, sed eorum conuersione, qui meruerunt indulgentiam. Alioquin de in Hieremia loquitur deus,se m a minati super gentem, de si bona lacerit,mipas clementia commutare. Hum bona agenti se assent polliceri, de si mapia secerit, dicit se suam mutare sciitentiam, non in homine, sed in operibus quq mutata sunt: nes enim deus hominibus, sed uitiis irascitur: quae vi in homine non Gerint aequaquam punit, quia mutatum est.
1N T. Cum in Danielis libro in fine primae uisionis pro ipso Daniele
saeibatur: Fuit Daniel usim ad annum primum Cyri rems:quomodo in eidem libro econtrario Gibitur: Anno tertio Cyri regis Persarum uerta mi latum est Danieli: R E s p. Quod dicitur suisse Danielem usip ad annum primu Cyri regis, non uitae illius tempus accipiendum est, sed hoc si, gnificatur quia usin ad primum annum Cyri regis, qui Chaldareditum de struxit imperium,Daniel potta suerit in Chaldaea .Postea uero a Datio in Medos translatus est. Ite in expositionc Erechielis idem Hieronymus siedicit: fuisse Danielem apud Chaldaeos in pristina dignitate purpura byssuque uestitum , usque ad primum annum Cyri regis intelligimus, quando subuertit Chaldaeos: N postea coepit esse cum Dario filio Asueri ae semi,
ne Medorum,qui imperauit super regnum Chaldaeom:aut certe iam Da rio mortuo,cuius anno primo,X X hebdomadarum sacrameta cogno/uerat, nunc tertio anno Cyri regis haec uidisse narrantur.
in T. Cum in Danielis libro scriptum sit, pro uisione quam angelo interpretante cognouitaabi ait: Cum uiderem ego Daniel uisionem, & quorerem intelligentiam audiui uocem uiri dicentis: Gabriel lac intelligere ista uisionem uirum istum: quomodo statim econtrario subiungitur, ubi ipse Daniel ait Et stupebam ad uisione, e non erat qui interpretaretur: si non erat qui interpretaree quomodo supra interpretatus est angelus: R E s p. Quod dicit hoc est: reges audierat,de com nomina nesciebat, tura cogno/
156쪽
uerat, ecquo satura essent tempore dubius fluctitabat. i N T. Cu dominus per Osee propheta de reprobis regibus dicatiIpsi regnauerutri no ex me principes extiterulide no cognoui:quomodo reotiatio Iob diciti itegnare facit hypocrita propter peccata populi: quis cm recte sentiensdicati quia fecit dominus qd minime cognoscit R E s P. Scire dei, pprobare' est nescire,reprobare. Unde quibus da quos reprobat,dicit: Nescio uosum de sitis Et aliquado sacere det,est id qd fieri prohibet irascedo permittare. Vnde de regis aegypti cor se obdurare asseruit, qa uidelicet obdurari pera militimi ro modo hypocritas dominus 5e regnare ficit de nescit, cit sinem do, nescit reprobado. i N T . Quomodo Amos propheta inquisitus rospondit: No sum propheta, vi de propheta cci nouerimus,ec uerba prophetia: illius teneamus. R E s p. Eade hora qua requisitus est, prophetiae sibi spiritum deesse sensit, de de semetipso testimoniu ueraciter intulit, dices: No sum propheta: qui tamen secutus adiunxit, Et nuc audi ucstu domini, haec dicit dominus, uxor tua in ciuitate fornicabitur, de filii tui siliq tuae in gladio cadet, de humus tua fianiculo nacticis, tu in terra polluta morieris.
Quibus prophem uerbis aperte ostendit, quia du de se illa loquere impletus est,wmox habere prophetadi spiritu meruit, quia se propheta no esse humiliter agnouit. i N T. Cu charias dicat pro densoribus Christi, videbui in que pupugerutiquomodo quasi erutrario de ipsis uidee Esaias dixisse, Tollae impius, ut nouideat claritate domini: RES P. Excitatur impius, ut aliqd no uideat. Visurus est serina hominess, de qua dictu est,sic ueniet. Non uisurus est: serina dei, de qua dicitiostenda meipsum illi: qua non impq.sed soli iusti uidebui. Unde propter sola forma hominis,quae dea iustis de ab iniustis uidenda est, dictu est, Videbunt in que pugerunt: propter sorma aut domini, quae solis iustis uidebis dictiam est, Tollatrini, pius,ne uideat, M. I N T. Cu David in Psalmo quarto dicat, Irasciminita nolite peccare, quomodo Paulus in Epistolis suis uicit, Deponite ouine iram de indignatione: Rns p. Ah a est ira qua reto iustitig conamemur. alia qua irrationabili motu serimur. Non ergo illa Apostolus quae de iusti, ita descedit abscindere uoluit, praesertim cu idipsum testimoniu de Psalmo in epistola ad Ephesios assimpserit, dices: Irascimini de nolite peccare: ac siclixisset,sic irasciminiait a culpa abstineatis, sed omne potius ira quae de ira rationabili motu procedit, uoluit amputari. is T. Quo David in Psal,
mo xv dicat Caro mea requiescit in spe,quonia non derelinques anima mea in inseri aiec dabis sanctu tuti uidere corruptiones quasi emtra uideat dicere in Psal. is. Quae utilitas in sanguine meo, dii dcscedo in corriptione: REs. Quod dicit,caro mea renescit in spe, quonian5 derelinques
anima mea.d. c. viis Psalmista ex periona Christi id assirmative proni, tritiac si diceretur, ex uoce filij ad deci patre: caro mea in spe resurrectionis obdormiet
157쪽
ANTI cIME NON LIB. Iobdormiet, quia non dabis animam meam inseris possidendamines semetificatum corpus meum per quod, ii sanctificandi sunt, comampi pa/tieris. Hoc autem quod uidetur esse contrarium, hoc est quod de illud, nec diuersum est. Dicit enim quodammodo Christus ad patrem: Quq utilitas
in effatione sanguinis mei, si sic fuerit corrupta caro mea, quomodo cancro
riam hominum ait in fine resurgam, quid confitcbitur tibi puluis id est e turba impiorum tuae nisi me resurgente iustificari non poterit:Ergo sic imtellecta non sunt contraria.
in m. Cum Psalmista dicat, Dolores inserni inuenerunt me, necnon de illud, Deus noster refugium uirtusadiutor in tribulationibus, quae inura nerunt nos nimis: quomodo immutato alio locutionis genere non se a tabbulationibus inuentum esse,sed se tribulatione potius inuenisse testatundicens: Tribulationem de dolorem inueni. R E s p. Aliae sunt tribulatim nes uel dolores quas nos inuenimus, aliae quae nos inueniunt. Nam quam do sine alicuius admonitione uel percussone homo considerat saetum sibum, dc rogans deum plangit oc contremiscit, iste ut is tribulationem de dolorem inuenit. Qui autem aut alio increpante, aut altero admonente, aut percutiente conteritur, hunc tribulationes de dolores inueniunt.
i N T. Cum David propheta in XXI Psalmo no exauditum se conaveratur,dices: Deus meus clamabo per diem, nec exaudies de nocte, qui modo econtra in codem Psalmo testatur,dicens: Non auertit faciem suam a me, de dum clamarem ad eum, exaudiet me Res p. Dominus Christus ex persona ueteris hominis cuius mortalitatem portabat, uci bis deluctorum clamate se dicit die ac nocte, de non exaudiri: uerba enim delicto rum sunt, de non iustitiae: cum clamatur ad dominu pcr diem, id est in pro/speritate ut haec ipsa prosperitas no mutetur: ec cum clamatur nocte, ut aduersitas prosperetur. Haec igitur talis petitio longe est a salute. Nam inde de sequitur,oc non ad insipientiam mihi: id est nes hoc facias ad insipienetiam mihi,sed potius ut sapiam quid me clamare uelis, non uerbis delicto/rum de desiderio temporalis uitae, sed uerbis conuersionis, ais in uita aeternam. Ex his igitur uerbis couersionis atm iustitiae in subsequentibus idem exauditum se commemorat, dicens: No spreuit neq; despexit precem paviperis,net auertit faciem suam a me: de dum clamarem ad eum, exaudiuit
me: id est non illius qui uerbis delictorum clamans ad deu ni,uitam istam, id est prosperitatem transire nolebat, sed precem pauperis exaudivit. Qui ergo uerbis delictorum superius clamasse, de non exauditum se cotestatur, ipse uerbis iustitiae deprecans se com mcinorat exauditum Clamauit supe/rius uerbis delictorum ex persona ueteris hominis exauditus non est. Clamauit subterius uerbis iustitiae de conuersionis ad deum ex persona homi/nis ad nouam uitam pertinentis,ec exauditus est.
158쪽
tum Cum Psalmista in psalmo XXI iis dicat, hie aeuiae domi
ni misericordiad ueritas: quomodo in alio psalmo econtra dicit, Omnes uiae tuae ueritas, uel sicut in alia translatione legitur, Omnia mandata tua ueritas: R E s p. Erga sanctos de uniuersae uiae domini misericordia, de uniuerse uiae domini uetitas: quia de in iudicando subuenit, ais ita no de/est misericordiae de in miseredo id exhibet quod promisit, ne ueritas desit. Erga omnes autem dc quos liberat dc quos damnat, omnes uig domini mi Ticordia ueritas: quia ubi non misereturaiindictae ueritas exhibeLMultos quippe immeritos liberat, immeritum autem neminem damnat.1 NT. Quomodo Psalmistii in XXIX psalmo contraria de se praediis
care uideatur,ait enim: Ego dixi in mea abundantia, non mouebor in aeternum.Et post modicum subiungit: Auertisti ficiem tua a me,ec laetus sum conturbatus. RES P. Quia de confidentia uirtutis intumuit, dicit: Ego dixi in mea abundantia, dcc.Sed paulo post quid pertulit adiunxit, erum seciem tuam,&c. ac si aperte dicat, Forum me inter uirtures credidi, sed quantae infirmitatis sim derelictus agnoui. Hic rursus dicit:Iuravi, de statui custodire iudicia iustitiae tuae. Sed quia eius uitiun on erat manere in civistodia quam iurabat, debilitatem suam protinus turbatus inuenit. Unde ad preces de opem repente se contulit,dicens:Humiliatus sum usquequas, uiuifica me secundum uerbum tuum. i N T. Quomodo David dicat, Dixi,pronuntiabo aduersum me iniustitias meas domino, de tu remisisti, tacta illud quod alibi dicitur, Peccator, cum ingemuerit, saluus erit: cum emistra in Evangelio ille tectis dixerit, Nos tamus quia peccatores deus non exaudit. R E s P. Quia deus peccatores audiat ex multis Diptivirarum locis monstratur,sicut de publicano illo Mel de alijs in Euagelio saei, bitur. Hoc aute quia tecus iste dixit, quasi adhuc inuictiis loquituri ac propinde non est ita accipiendum auia deus peccatores non audiatiuel non eo audit in miraculis, exaudit pro culpis. i N T. Cum Psalmista in psalmo XXXIII dicat,Semper laus eius in ore meo: quomodo ccontrario specialem numerum tenens in psalmo CXvIII dicit, Septies in die laude diuta tibi: R E s p. Septenarium laudis numerum posuit propter septe dia es, quibus mundus iste peragitur, in quibus semper laus deo resertur. iNT. Quomodo Psalmista in psalmo XXXVII ex persona Chri,sti dicat, Vim secerunt, qui quaerebant animam meam: cum econtra similia ter expersona Christi in CXLI redarguens dicat, Non est qui quaerat animam meam. Si quosda redarguit quasi inimicos, qui non qu ant antimam eiuS, ergo amici erant quaerentes animam eius. R E s p. ouaeritur
anima Christi .ec bene Sc male: ne,qui incorporari cupiui membris eius: matelautem,qui uim faciunt de persequunturalel illum uel membra ipsius.
Quis est qui quaerit bene animam ipsius et Qui eius passiones imitat . Quic sunt
159쪽
sint qui quaerebat male anima eius: Qui ei uim faciebat ec crucifigebat ei; is T. Quomodo David in psalmo quadragesimo tertio dicit: urisue, quare obdormis domine: de quasi econtra in psalmo centesimo uigessismo, Ecce non dormitabit neque obdormiet qui custodit Israel dii non dor, mittit, neque dormitat qui custodit Israel, quomodo clamatur ad eum. Exurge, quare obdormis dominec R E s p. Dormit dominus in cordi, bus infidelium, non dormit in cordibus Christianorum. Ergo cum cantitur,Exurge, quare obdormis domine, pro infidelibus hoc ecclesia clamati qui Chrittium mortuum, sed resurrexisse non credunt: & ideo quasi in coradibus talium sire per dormit Christus, quia Christum adhuc mortuum
. putant. Ab hoc petiturari resurgat in illis,id est, ut fides illis praestetur, qua
credant eum resurrexisse a mortuis. Cum autem canimus, quia no dormitanes dormiet qui custodit Israel, quia Israel uidens deum interpretatur. ad solos fideles hoc testimonium refertur, qui Christum a somno mortis sustratum non dormientem. id est mortuum, sed uiuente in saeuia confitenturi in T. Cum in XLIIII psalmo ex uoce aduocantis dei, animae dicac, humanae, Audi filia de lese, de inclina aurem tuam: quomodo alictius paptas mentionem faciensi ibiungat econtrario dicens, Et obliuiscere populis tuum, dc domum patris tui. Res p. Advocat hic deus pater filiam, id est anima hominis, ut de domo alterius patris sui,id est nitidi huius exeat.&ad seeciem patris. creatoris utis sui, redire contendat. Quod ita fit,cum
mortificati cum Christo ab elementis huius mundi,contemplamur,sectam dum Apostolum, iam non ea quae uidentur, sed quae non uidentur: quae
enim uidentur, temporalia sunt quae autem non uidentur,aeterna.
iNT. Quomodo unus idem propheta David in dixisset, Immoladeo sacrificium laudis,de redde altissimo uota tua: quasi econtrario uidetur dicere.Quoniam si uoluisses sacrificiu dedissem utis, holocaustis uero non delectabetis: quomodo & delectari & no delectari deu humanis sacrifici is dicit: n a s p. Sacrificiu uisibile inuisibilis sacrificii sacramentu, id est sacrum signu est. Unde ille poenitens apud propheta,uel ipse propheta 'umrens deu peccatis suis habere propitici,Si uoluisses, inqt,sacrificiu dedistentutis holocaustis no delectaberis Sacrificiu deo spiritus contribulatus, cor contritu de humiliam deus non spernit. Intuemur queadmodu ubi deu cli xit, nolle sacrificiu ibi deu ostedit uelle sacrificiumo uult ergo sacrificiu trucidati pecoris,sed uult sacrificiu cottiti cordis. Illo igis quo eu nolle dixit, hoc significae, quia eu uelle subiecit:ac per hoc ubi scriptu est,misericordia uolo.no sacrificiu nihil aliud j sacrificiu sacrificio praelatu oportet intelligi: quoniam illud qd ab hominibus appellat: sacrificiu signu est ueri sacrifici j. Porro aut misericordia veru sacrificiu est,unde de Apostolus ait: Benefacere de communicatoresiae nolite obliuisti, talibus enim sacrificiis placetur deo.
160쪽
. rN T. Cum David propheta dicat, peccatori dixit deus:Quare tu enarras iustitias meas quomodo Paulus uideaturecontra praecipere abi etiam malos in praedicationem admittit, dicens:Siue per occasionem uiue per u ritatem Christias adnuntietur Et illud Euangelicum, Quod dicunt, secite: quae autem faciunt,facere nolite. RE sp . Sed haec dicta sunt, ne time, ant qui audiunt, a quocuns audianimon ut securi sint qui dicunt bona, deficiunt mala. Sed noluit deus sine correptione dimittere illos qui dicunt: ne hoc solo quod dicunt secuti obdormiscant in mala uita, de dicant sibi. Neg enim perdet nos deus, per quorum os uoluit tanta bona dici popinio suo. Secundum hunc igitur intellectum praedicatores peccatores ammonentur ne uiuant male, pCHiccnt bene, non ut os suum prohibeant a pratalicamento iustitiae. INT. AvGusTINI, Cum in psalmo quinquagesimo secundo
scriptum fit,Non est qui sectat bonum,non est usque ad unum: quomodo statim bonorum nomen subiungitur, dicendo, Qui deuorant populum meum. Si non est qui faciat bonum, non est usque ad unum, quis est iste populus tui dei tantum populus nominatur: Nec enim potest dei popisis dici. nisi bonum siciendo re inhaerendo illi. R E s P. Ecce in uno eoadem p psalmo de boni, id est dei populus describuntun de quia non sit qui
seciat bonum usque ad unum, sentina superiori praesertur. Propheta enim uolens distinguere filios dei a fili is hominum, dixit, Non est qui faciat bo, num,dcc. quia pertinet ad filios hominum, qui adhuc filii dei nodum sunt. De his enim superius dixerat, Dominus de coelo prospexit super filios hominum. Idem dixit,Qui deuorant populum meum. Ecce hic populum dei nominauit, quod utis pertinet ad filios dei, iuxta Ioannis uocem, Filia dei sumus. Tolle ergo homines qui fit a dei sunt, remanent qui fili j hominum sent,id est reprobi dc precatores, de quibus dictum accipitur, Non est qui
seciat bonum, non est usque ad unum. Cum autem inter malos quidam boni inueniuntur, ipsi filii dei hoc loco populus nominatur: qui etiam sicut cibus panis a fit as hominum,id est ab iniquis deuoratur, cum a persequentibus lacerantur. Cum autem dc ipsi mali boni essiciuntur, iam
non Hij hominum, sed filia dei sunt. Si ergo superiorem uersum quo dici/tur, Non est qui faciat bonum, fit is hominum tribueris: dc subsequentemuc sum quo dicitur, Qui deuorant populum meum, fili is dei asscripseris,
nulla erit in his repugnantia quaestionis.
INT. Cum David in Psalmo LII ii pro quibusdam schismaticis imprecetur,dicens: ni et mors super illos: quomodo quasi econtrario uidea,tur subiungere, Et descendant ad infimum uiuentes. R E s P. Ucte
ris historiae sectum, quod Dathan dc Abiron uiuentes terra absorbuit, populum autem illis consentientem i is consimpsit, Psalmus iste replicans