장음표시 사용
111쪽
. guinis per Vasa motus , qualis tempore caloris febrilis adest , sanguinem resolvat in sales, M olea volatilia & acria, uti ἔ. ioci. demonstratum est , M per febrim ipsam impediatur blandi. chyli consectio , quo acrior jam sanguis dein mulceri postat ψ M praeterea , tempore inter paroxysmos medio, ob debilitata solida & humorum degenerationem, debita ingestorum coctio & assimilatio deficiant. Unde ab omnibus simul sacillima in sudorem procliWitas in lium debilia tans , ipso viscido sanguinis transsudante . Persecta enim miscella & unio artium cinguinis inter se minuta sunt , uti vidimus , &, ob Gbiliorem smidarum partium in fluida actionem , minus firmus sanguis est , hinc sacilius
tenuior sanguinis pars a crassiori recedit, 2 per laxiora vascula Cutanea ex-
Limitur . Sed. R ipsa crassissima rubra pars sanguinis dissolvitur saepe peras febres, uti docet pallidus color illorum, qui diu his afflicti fuerunt .
atque sic non tantum aquosa Se tεnuior humorum nostrorum pars , sed Ripsim, viscidum sanguinis solutum quandoque per sudores exit . Videmus enim, infesta alimenta, dum assimilantur in naturam nostram,prius seri sanguinis plasticam indolem assumere, quod tam facile ab aucto calore concrescit, a que naturaliter nunquam tale quid de corpore expellitur , nam nec in urina , nee in saliva, bile aliisve a sanguine secretis humoribus , serum se
zninis naturaliter inueniture multo minus adhuc rubra sanguinis pars. Debilitatis vero vasis in toto corpore, st per sudores validos R diuturnos Ualis de laxatis illis emissariis , quae in cutis superficiem hiant ue videntur 2 cras. siora per has vias exire posse de corpore, ipsuinque sanguinis Viscidum qiaandoqua exprimi. Sic in hominibus sanis, aestuante sub coelo Uallita labore exercitatis , Ut scidus , indusia flavo calore tingens , sudor exit; imo quandoque , imprimis sub axillis , rubic di coloris sudor expellitur . In moribu His viscidus k tenax sudor apparet. Dum autem sic subducitiar per sudores de corpore illud , in quod chylus ex ingestis p ratus mutatur , dum nostris assimilatur humoribus έ Ω ex quo postea debent restitui Illa, quae tam in s lidis quam in fluidis de corpore pereunt, Niet satis, magnam debilitatem sequi debere . Falluntur ergo illi, qui dum vident, paroxysmum febris intermittentis sudore orto solvi, putant omni molimine hunc sudorem promo-Vendum esse, ,rantes , sic omnem materiam librilem evacuari posse . Qii tidiana enim observatio docet, omnium eissicillime a febribus intermittenti--bus liberari illos qui copiosissimis sudoribus dissivunt . neque sanari, nisi sed res illi ,. prius cohibeantur. Unde etiam , uti postea ad h764. dicetur , sudor ille , qui in fine paroxysmi adest, iustulis carnium , ptisana vinosa &sin ilibus , quae liquidi copiam subministrant, blande Nomoueri debet , minime autem Ut remediorum , aut stragulis , exrimi ε, ne rir sudores claba tur illa , quae retineri debebant . Debilitas autem & languor , qui nimios illos sudores sequuntur , satis evincunt, illos damnoses fuisse . . Nam k hie locum hUbet axioma generale prataciam , quod Hippocrate a -- - - de perturbationibus alvi & vomitionibus, sed D de alia quacunque Uasorum evacuatione stahit ivit ε quod nempe fiant bae rates , quales oportu ,si eo erant,
fuciis frant; se minur, contra χθ.
112쪽
Tum urina mire crassa, turbida, jumentosa, pinguis. urina erum est aquosum lixivium , quod abluit , sibi miscet , de corpore expellit, quidquid
in aqua potest solvi , Ω per renum Vasa transire ; naturali usu ferriens , ut olea I sales acriora iam reddita , & nocitura, si diutius manerent, eluantur . Cum autem per febrim incitato motu circulatorio major acrimonia salibus u oleis sanguinis concilietur Lui de ioci. ) plitraque deterantur de s lidis partibus corporis, sanguis ieie partes minus assimilatas nec aequalitermistas habeat , R vasa omnia debilitentur 4 patet ratio , quare urina crassior contentis saturatior , hinc ilico Ere turbida , seponacea M pinguis reddatur . Per febres enim intermittentes pinῖue corporis solvi 2 expelli de corpore novimus , dum obesi homines , cliutius has sebres passi , penitus emacientdr. Illud autem pingue solutum, circulantibus humoribus missum, motu per vasa la calore acrius redditum , salibus sanguinis pariter acrioribus miscetur.& saponaceum fit , sicque in aqua solutum per urinam exit. Ob easdem causas quandoque 2 similis saliva observatur , spissior nempe st copiosior ι dum vasa , huic secernendae & excernendae inservientia , debilitata , per febrim
majori impetu agitatis humoribus , urgentur nimis. Inde debilis , solutus , vix cohaerens cruor &c. sanorum 2 robustorum hominum sat suis firmus A compactiis est , sic ut de vena eductus concrescae sere totus in solidam massam , contra vero in laxis 2 debilibus puellis sanguis dilutus est , Ω pauculum tantum rubri concreti, copioso tenui liquido Innatantis , eaehibet . Tam insignis autem di ersitas in sanguine a majori minorive firmitate vasorum 2 viscerum pendet, qua in fluida nostra agunt 3 uti in capitalis da fra ribili se rigida antea demonstratum fuit. Cum autem per Abres intermittentes diuturnas debilitentur vasa, uti demonstratum fuit, minuetur 2 cohaesio partium sanguinis, adeoque solutus A vix cohaerens fiet cruor , simulque singulis paroxysmis per sudores fluidissima & mobia Iissima pars expelletur ι & quamvis potu copioso ingesto restituatur liquiadum , illud crudum manebit, dum vires assimilantes debilitatae sunt, ademque optima parte spoliabitur sanguis , & , per sudores expulso liquidissimo ,
residuum lentescet; simulque, a citanda A naturali humorum nostrorum i dole recedens , fiet acrius , uti demonstratum fuit. Si iam bina haec simul Componantur , vasorum nempe laxa debilitas , Ω in humoribus , per haec vasa motis , spissitudo major cum acrimonia comite , patebit ratio plurium m lorum quae febres intermittentes υalidas & diuturnas sequi solent i de quibus videri poterunt illa , quae ad ε. M. dicta suerunt. Imprimis autem me tuenda est facilis vasorum dissolutio , dum crassi x acres humores per vasa de bilitata citato motu tempore paroxysmi pelluntur . Sic vidi in virgine, quaristanam diuturnam 2 validam passa , sanguinem magna copia ex gingivis erupisse k in palpebris absque ulla vi externa natas fuisse ecchymo est unde stantelligitur , quare apud munerarem fr) legatur : Quibus in febribus qua ta- suxerit , malum Novi equidem, quod a multis
ultimi illi Λ orismi non habeantur pro genuinis , & hinc dubia videatur loci l legati fides, quia creditur repugnare alteri apud Hippocratem loco is ,
113쪽
ubi sequentia habentur et Urina erassa , alba, qualis Archigenis , in laboriosis quartanis interdum exit, er liberat absessis. Si vero ultra Me ct sequio de naribus pro ar er fatis in copios . Ex quibus videretur concludi posse . haemorrhagiam in quartanis febribus tanquam utilem M salutarem laudari. Verum si conferatur cum hoc loco Aphorismus S 1. IV. r , cujus alia occasione in Commentariis q. s94. memini, patebit evidenter , vocabulum τεταρτα lοιι non debere referri ad febres, sed ad diem morbi, adeoque non sirificare febrim quartanam,sed quartum febris diem qua ratione etiam FH Uus: Grnarius hunc textum verterunt, uti optime Charterius in suis Commentariis in ultimos illos Hippoerati adscriptos Aphorismos monuit m . Merito ergo damnatur tanquam mala in quartanis febribus haemorrhasia narium auctoritate loci allegati r uti etiam , quia sanguinis evacuationes per se nocent in cura febrium intermittentium , uti g. 762. dicetur e videturque talis haemorrhagia notare nimis lacilem solutionem vasorum a sanguine
Λb hac spissitudine sanguinis k acrimonia videtur producta suisse tonsili
tum inflammatio, quam post febres intermittentes diuturnas observavit in denhamur M, imprimis si evacuationes iusto copiosiores simul adhibitae suissent. Notat autem huic malo brevi deinceps superUenisse raucedinem , oculos cavos , & faciem Hippocraticam, mortis certo imminentis signa praenuncia. Facile autem patet M in aliis corporis partibus similia mala ab iisdem causis contingere posse . Sic notaVit - I J, se ter in eodem anno ob
servasse in febre tertiana , eum rigore non ita ordinato, exortam funurationem in imo ventre cujus nullum signum memo atu dignum praecesseram, unde
subito cluso pure supra intesina , aut iurasinis ipsis adobacesimum perductis , improvisa mors Deata es eum rigore , sudare frigido . animi deliquio , dolore Dentris er inflatione . Talem enim satauinem , qui & acer & spissus simul est, inflammationibus producendis apti minam esse patuit ex illis , quae ad g. 3 6. t ' in historia inflammationis dicta suerunt . . . . Simul etiam apparet, talem sanguinis cacochymiam , ex diuturnis febribus intermittentibus natam , varios morbos chronicos , 2 quidem dissicillimos . producere posse , prout in his illisve visceribus impam haeserit; vel etiam quatenus morbi chronici a vitiis liquidorum sensim natis, universali labe matasam sanguinis inficientibus, ortum ducunt sui de *.ioso.)Sic Scor tum sequi post sebres intermittentes , nemo mirabitur , qui considerat , hujus morbi causam proximam esse talem sanguinis indolem , qua 2 crassitie simul & actimonia peccat, uti postea β. Os 3. ex praemissis omnibus huius morbi phaenomenis demonstrabitur . Hydropem vero a nimia debilitate solidarum partium nasci posse , 44. a. demonstratum suit, quae in hoc casu obtinet , uti paulo ante dictum fuit. Crura tunc primo intumescere si 'ent, atque histanclem penitus distentis in abdominis cavo lympha colligitur . Crurum vero tumor non adeo mali ominis est 3 imo Syrinhamus sa -- ---γα moleste tulit, quin potius de morbi exitu omnia bona animo concipiebat ,
114쪽
edoctus observatione , febrim saepe fugam meditari iisdem gradibus , qui ahoe symptoma supervenite tuncque non videtur talis Crurum tumor a mera
laxitate fieri, verum etiam aliquid materiae morbosae versus has partes dἡρο- ni . Cum autem catharticis nimis repetitis rer febris decursum saepe hoe symptoma originem debeat, & raro , in juvenili saltem aetate , nisi ab hac caula contingat ,), minus tutum videtur , evacuantibus curam huius mali tentare , imprimis si adhuc perseveret sebris r observavit enim Ss linia mus υν) , febrem tunc prosundius radices agere , neque tolli hydropem. Frictio partium tumentium , 2 vini medicati ex amaris roborantibus 2 aromaticis usus, toto 2 facile hoc malum superare solent , dum simul languenti corpori optime succurrunt. Idem obtinet , si iners haec materies non deinponatur vertis inferiora corporis loca , sed per habitum corporis diffusa Le cophlegmatiam laciat; quae tamen, uti aa l. a. dictum suit, ab hydrope dii inguitur, quod in hydrope in aquosam tenuitatem degenerent fluida , in Leucophlegmatia vero stisista st pituitosa humorum indoles sit, quae laxitatem 2 pastaceam quasi mollitiem totius corporis essicit.r cum hydrope a nimia sanguinis ditatutione nata pedes primum tumere incipiant. Jam notaverat Hippocrates se) post febres diuturnas λιυ νών sequi, dicens: Quum
pituita alba detinuerit , totum comus tumore albo intumescis &c. morbus hie a pituita oritur , quum quis ex diuturnis febribus , pituitosus mi ense
impurgatus es. υerritur pituita ad ejus earnes . Psor longe hydrops pos febres diuturnas sequitur, si scirrhoiae obstructiones viscerum illam secerint 3 a quibus hydropem fieri postea in Commentariis l. 3229. demonstrabitur.
Cum autem in Physiologicis demonstretur, sanguinem Venosum a pancrea te , ventriculo , omento , liene, mesenterio reducem in trunco Venae portarum colligi, atque inde per conVergentes venae Dortarum ramos per totam
hepatis substantiam distribui ι facillime a crassiori sanguine, per diuturnas se-hres liquidissima parte orbato , in hoc viscere nascentur obstructiones , quia sanguis venosus, absque cordis actione renovata , per arteriosas angustias transire hic debet . Hepatis autem obstructionem Icierum saepissime sequi, patebit ex illis, quae in Capipato de inparitide postea dicentur . unde etiam vigesimo septimo hujus saeculi anno , quando intermittentes autumnales pertinaces admodum epidemice grassabantur . plurimis aegris Icterum supervenisse memini. Verum ab eadem causa in aliis etiam visceribus abdominis pertinaces o, striictiones nasci observatio docet, quae quandoque in scirrhosos tumores, Vix resolvendos postea , mutantur . Sic in tertiana pertinaci, quae , autumno incipiens , vere sequenti tantum cessabat, observavit Galenus s.D , quod lienmaxime intumuerit, 2 praecordia flatu distenta suerint . Idem jam in pan-ereate , mento . mesenterii glandulis &c. contingere posse lacile patet. Interim tamen notandum est , non semper adeo infausti ominis esse tumores a sonae in ga bres intermittentes et notavit enim isdenbamus se), quod eum
115쪽
febres autumnales teneram aetatem diu eruciarint, nulla spes se easdem abiiagendi , donee abdominis regiis, eirea lienem praecipue , intarari atque tumeis
fieri inceperir ; isdem enim gradibus , quibus hoc D toma supervenerit , jebris etiam oram meditatur. Neque forte ex meliori aliquo prognomea morbum hunc brevi abitiarum dixeris, quam se sedula observationa suboriri De B toma perspexeris . Postquam enim febris cessavit. purgantibus alia quoties repetitis, una cum abdominis perfrictione , & inunctione unguenti arthanitae, martiati &c. solet solvi feliciter collecta saburra, & expelli de compore . Videtur enim saepe contingere, quod colon intestinum insarctum M t mens circa lienis regionem , ubi inflectitur illud intestinum, scirrhosum lienem mentiatur : longe enim citius solvi 2 curari tales tumores obseroavi saepius, quam fieri posse xcidetur, si in liene haesisset malum. Notandum praeterea,quoaillis annis, quando epidemice grassantur febres intermittentes,tunc ventris ilici tumor, qui insantibus post has febres accidit. scirrhoia duritie tangentis di tum serit. aliis Mero annis flatulenta potius tensio apparet . Facile autem patet, plurima alia mala adhuc sequi posse, pro diversitate viasterum obstructorum , M sunctionum laesionibus inde pendentibus. Siniciet enim hic generalem omnium horum originem indicasse .
S. 7sq. Aeterum . nis malignaes 3. , corpus ad longaevi'tatem disse,nunt, & depurant ab inveteratis malis.
QuamVis autem omnia mala, praecedenti par rapho enumerata , quand que febres intermittentes sequantur non tamen semper corpori nocent, sea tunc tantum , quando nimis validi paroxysmi vires subito debilitant , prosu- sis nimis sudoribus liquidissima dimantur , vel nimia diuturnitate molestae hae febres corporis robur solvunt. Plerumque enim, si debito victus regimine utantur aegri, neque perversa medela adhibeatur, lacile tolerantur , A plus ni, quam mali, sacere solent. Celeberrimus Boerhaavius testabathir, quod longaevi homines plurimi, quos de hac re interr averat, in flore aetatis quartana febre , quae omnium intermittentium maxime diuturna esse solet , D raUerint. Neque , credo , negabunt attenti ad haec Medici , quod pinquartanas febres, nullis validis remediis turbatas, sed bona diaeta k verno tepore sensim solutas , firmiora suerint inUenta hominum corpora , 2 morbis longe minus , quam ante , Obnoxia . Compendium enim talis vitae generis ,
quod Celsus u) sanis hominibus commendat, hae sebres habent . Validum
enim frigus magnus aestus excipit , tempore paroxysmi plerumque omnem cibos fastidiunt, quos intercalaribus diebus maxime expetunt saepe &c. Sel& quartana diuturna saepe totum corpus emaciatur, dum omne pingue solvitur & per urinam aliasve vias educitur de corpore, aeque ac Per argentum vivum , Vel per decorei sudorisera fit ; unde mutatio I - ἀ-alis humorum per resolutionem k expulsionem succedentem obtinetur a sicque optime disponitur corpus ad expulsum veterascentis, & instaurationem novae,
116쪽
vitalis materiae , adeoque corpus prudenti talium febrium regimine ad longae. vitatem ducitur sb). Si iam confideretur , quod in frigore febrium intermittentium totum corispus tremat Se concutiatur valide saepe per horas , aeque sere in internis quam
externis partibus Se contractae arteriae eaetremae contentos humoree in laiatiores truncos retroagant , uti docet pallor , sicque obstructionibus circa fines arteriarum haerentibus resolvendis optima nascatur opportunitas 3 non
mirum videbitur , polla solvi Sc uxpediri saepe talia , quae nullis aliis
remediis obediunt , praecipue cum paulo post sequatur rapidus adeo me omnia vasa motus , qui illa , quae Vilceribus insarchi haeserant, per co cessus illos jam mobilia reddita , ulterius expediat. Hinc appatet , quare sebres illae toties ab inveteratis etiam malis corpus liberent, quae frustra aliis remediis tentata suerant . Historia Medica plurimas observationes h bet , quae hoc confirmant , paucas adduxisse lassiciet. Uidi sic saepius in aegris, qui tertianis autumnalibus , epidemice grassantibus 2 pertinacissimis, aegrotabant, & imprudenti consilio cortice Peruviano febrim suppresserant, antequam per febrim materia febrilis , plerumque in his casibus circa prae cordia haerens, expedita suerat, omnia in cassum tentata suisse , miseros que levi ictero des datos languisse tota hyeme , donec mense Februario ter cana verna corriperentur , quae paucis paroxysmis solvebat haerentem in v
sceribus saburram, 2 per alvum specie liquaminis nigri tenacis Se olidissimi expellebat, selici plerumque cum eventu . In qui liam tamen , quamvis rarius , hepat diu hac saburra obsessam 3e tabe um iam . post deturbatam
hanc colluviem , purum sanguinem demittebat 3 unde summa debilitas , animi deliquium , A mors quanaoque sequabantur, sanguine per vomitum vehalvum ingenti copia rejerio . oeartanam non tantum securissimam esse, ν rum etiam ab aliis magnis morbis viii care monuerat myneratas si) , uti alia occasione ad i. ss8. dictum fuit .r convulsionibus liberari illos , quiquartana corripiuntur, pariter dixit s Cephalaeam, quae per annos assii erat, per periodos recurrens , cessasse toto illo tempore, quo quartana tenebatue aeger , observavi. Dolorem inveteratum humeri dextri in homine vidi ev nuisse, dum quartana febris illum corripiebat ε cujus , per sex menses iam durantis , pertaesus corticem Peruvianum sumsit, tali cum effectu . ut qua tam abesset quidem, sed rediret humeri dolor . i Post mensem rediit quartana , quam serens patienter , donec sensim sponte decederet, a molesto illo dolore postea immunis vixit. i Palpitationes cordis violentissimas , incognitum toties quoad suas causas malum, nec minus ad quaevis saepe remedia
rebelle . sanavit quartana in Celeberrimo Mathematico De la Hire II; qui postea sanus ad septuagesimum estivum annum vixit, confirmans suo exemplo . quartanam i & ab inveteratis malis liberare, & ad longaevitatem
---go saepius sunt intermittentes febres , 2 nisi duplicatis A pr tractis paroxysmis in continuitatem vergant, raro lanetae, nisi decrepitis seq
nibus i b) Vide H. Boeth.Institui. c ἡ Epidem. . Charier. Tom.IX. Pag. 3 3οῦ
117쪽
nibus, vel alia de caua debilissimis hominibus. Sic testatur Foresus s- ,
quod per quadraginta annos praxim exercens neminem Viderit ex tertiana se-hre omisse, nisi in continuam mutaretur. Quin imo adeo opposita pesti o servata fuit tertianarum indoles , ut, dum reliqui morbi sporadici in pestem transirent omnes , tertiana nunquam in hanc degeneraret M.
S. 7s s. INde post accuratum examen totius historiae intermittemium 746. ad 7ss. , cause proxima constituitur, viscostas liquidi arteriosi, sorte & nervosi tam cerebri, quam cereis helli , comi destinati, inertia, superveniente dein cause quacunque velocioris & Rrtioris contractionis cordis, atque reselutionis ejus quod dignaverat.
ut indasetur causa proxima febris intermittentis , debet sedulo consideraiari , quid in corpore mutatum appareat, dum incipit paroxysmus . Si autem perpendantur illa, quae g. 749. dicta suerunt , patebit , prima par xysmi ingruentis indicia esse talia , quae demonstrant, turbari solitum κ aeruabilem influxum spirituum nervosorum in musculos, docent lassitudo .ebilitas, tremor ; simulque sanguinem debita copia & impetu per vasa non propelli ad extrema corporis usque 3 uti patet ex frigore , horrore , rigore , Pallore &c. Adeoque non sine ratione causa proxima constituitur viscosi- eas liquidi arteriosi , forte M nervosi tam cerebri, quam cerebelli, cordi destinati, inertia. Per illam autem viscositatem, sive lentorem, liquidi arteriosi non intelligitur adeo crassities aucti δε maior cohaesio molecu larum sanguinis inter se, sed qualiscunque demum ad expeditum per vas, motum ineptitudo , ωe fluidi movendi, sive vasorum continentium , vel
vitium moventium vitio inc contingat. Cum autem musculorum voluntariorum actio debilitetur in initio paroxysmi, & ex subita k insolita lassitudine & debilitate febrim imminere ipsi aepri certo praesagiant; simulque cordis ipsius motus sic Iangueat, ut illud irritatum quidem a sanguine v noso frequentius contrahatur , sed debiliori ivi , sic ut debito impetu sanguinem in arterias projicere nequeat ; uti docet pulsus hoc labris tempore citatus , debilis, parvus 3 admodum probabile videtur . liquidi nervosi tam c rebri , quam cerebelli cordi destinati, inertiam adesse talem , ut minori es-ficacia illud agere possit in musculos, Voluntariis aeque ac vitalibus moliabus exercendis destinatos. Si enim haec inertia nata supeonatur , a quacunque demum causa haec producta fuerit . sequentiae omnia illa , quae in primo Lbris intermitic 'tis stadio, frigore nempe Ahrili , contingunt. Cor enim, minori vi contractum , sanguinem debiliori impetu propellet in arterias , ha minus distentae minus etiam reasent in contentum; fluidum , illismo. . ,. dum cor est in diastole i sorte etiam ab inertia illa spirituum cerebelli minuitur vitalis fibrarum muscularium, arterias constituentium , motus, adem
118쪽
que binae causae angi linem moUentes languent , hinc ad extrema corporis vix pelletur sanguis ; vel saltem non tali impetu, qualis ad calorem sanum producendum requiritur . Nato autem frigore , constridus arteriis , augetur esse
staculum sanguini per illas movendo, simulque per venas rediens sanguis cor irritat quidem , sed ob dictis rationes ex corde per arterias libere pelli nequit . Patet emo , satis probabilem esse illam opinionem , quae primum parox, i febris intermittentis initium , atque dux causam proximam , statuit inertiam liquidi nervosi , quam brevi sequetur vel 2 comitabitur illa lia quidi arterioli viscositas , id est, impedimentum liberi ejus motus per Vasa suti modo dictum fuit. Plura iam huic opinioni laventi dum enim in initio paroxysmi videmus
impedimentum nasci , quo minus sanguis arteriosus debita copia & impetu ad extrema corporis usque pellator , debebit hoc fieri vel ob immeabilitatem lia quid i movendi, vel majorem resistentiam canalium , vel desectum potentia
rum moUentium . Verum quartana laborans homo paucis minutis ante Paro-
smum incipientem sanissimus sibi videtur, & vana spe lactatur saepissime .
quasi iam omnino a febre liber foreti adeoque vix concipi poterit tam subita in sanguine mutatio, qua uno quasi momento immeabilis redderetur et multo minus credi poterit, tam subito nasci in partibus solidis majorem rigiditatem , qua liquidis impulsis nimis resisterent . Superest ergo tantam , ut in potentiis , moventibus humores per vasa , tam subitae mutationis causa haereat, sive in illo impetum faciente ε νορμοῦντι) Hippocrati dicto, quod tam facile M a lev issimis causis mutabile esse novimus . Sic vidi sanissimam Virginem , dum glire conspecto terrebatur , ilico primum paroxysmum habuisse quartanae , quae dein tota hyeme mansit, verno tepore soluta feliciter : Cumque jam per binos menses a febre libera suisset, mala fortuna iteis rum, a petulanti puero mortuo glire in vestes projecto , territa quartanae plures par ysmos passa suit. In junioribus toties convulsiones observa tur illo tempore, dum vel salubris vernae tertianae paroxysmus incipit , non obscuro indicio , a mutata conditione subtilissimi liquidi totum systema ner-VOsum , adeo mobile in hac aetate , turbatum fuisse . Vidi in media salivatione , solutis per argenti vivi essicaciam omnibus humoribus , adeoque nullo lentore praeditis , tertianam verno tempore ortam fuisse, quae post quartum raroxysmum evanuit. Sed & cortex Peruvianus, essicax illud ad omnes seis bres intermittentes remedium , adeo pulchrum usum habet in morbis hystericis & hypochondriacis , qui a nimia mobilitate systematis nervosi , M spirituum pendent , imprimis autem profuisse testatur Ssdenbamus sodin illis casibus , ubi validissimi 'asmi aderant. Λn sorte hinc patet ratio , quare in mobilissimis illis corporibus pertinaciores obser entur febres intermittentes , vix curandae nisi cortice Peruviano , qui simul tunc roborante vitam pulchre prodest . Sed 2 insignes animi motus, & imprimis tales , qui
Jotan et I m occupant, x diu tenent, quandoque febres intermittentes sanat erunt dum sic tollebatur , vel mutabatur illa inertia subtilissimi illiu, liquidi , a qua primum paroxysmi initium pendere videtur. Sic Q, Fabius Maximus Consul, commita praelio adversus Allobrogum Λvernorumque gen
119쪽
tes , sebri. quartana in acie liberatus est sp ).Λcutissimus Borelius sq) labrilis excandescentiae causam productivam priamam 2 immediatam in succo nerveo posuit; verum aliquatenus videtur θ' culationi indulsisse, dum limitare voluit, qualis illa succi nervet mutatio sit , atque causas explicare, unde paroxysmi redintegratio in febribus intermittentibus pendeat , uti credo patebit unicuique, qui illud capitulum attento pedileget animo. Symplomata quidem observata docere Uidentur, illo tempore εdum paronisus incipit , mutari subtilissimi illius filii di per nervos moti effectus in musculos , quomodo autem hoc contingat, & a quibus causis fiat, explicatu dissicillimum videtur . Praestat certe in morborum causis indaga dis progredi, quo usque per fidelia observata Se cognitam hactenus corporis humani labricam licet, ia in reliquis ignorantiam lateri, quam fictis hypothesibus , quantumlibet etiam ingeniosis , ludere . Verum illa , quae hactenus dicta suerunt , tantum spectant primum s brium initirmittentium statum s l. 49.) ; quem mox excipit alter so.). in
quo calor, rubor , pulsus major & robustior adsunt , adeoque novimus, tunc cor quidem velociter, sed A sortiter simul, contrahi, sensu inemque corde comtentum valida vi per aixerias pelli ad extrema corporis usque et unde scimus illud , quod stagnaverat, resolutum fuisse. In frigore febrili sanguis Uenosus, circa cor accumulatus , illud quidem irritabat in celeres , sed debiles, eo tractiones , adeoque debuit altera causa accessisse , quae robur cordis augeat, vel sublata suisse illa , quae in frigore labrili praetens cordis robur minu rat , qualiscunqtae demum haec fuerit. Sanguinis autem major lentor , qui a stagnatione circa cor ortum duxerat , sacile superabitur , dum cordis auctae Vires illum per vasa pellunt convergentia , unde attritus cohaerentium mole-cularum ad vasorum latera , & ad se mutuo , adeoque ia resolutio concreti fiet: eadem enim causa, quae in sanitate sanguinem a concretione impedit , aptissima videtur, ut inceptam concretionem tollat. . Si vero tempore Diagoris labrilis adeo firma cohaesio molecularum sanguinis nata suerit, ut sielol Mi nequeat, tunc sum alio ' mors sequentur , uti ad I. 749. dictum fuit uequod tamen rato , ὀe vix nisi in senibus & debilissimis hominibus , continge.
S. A , quum Di do hic 749. so. 7s I. semper in s bre intermittente obtineat, videtur is, qui primum
tempus 749. , di primam causam 7ss. , superare possit, etiam
totum illum paroxysmum posse tollere. '
Cum ergo ex decursu paroxysmi febris intermittentis pateat, frigus se,ia Ie cum reliquis symptomatibus illud comitantibus agmen ducere , Se deinde eatorem sequi, atque ultimo sudorem cum omnium symptomat L mus ne ι videtur curatio febris talis hoc imprimis requirere, ut primum illud
120쪽
2 inertia fluidi nervosi, superentur: tunc enim reliqua febris symptomata cavebuntur , cum nunquam sequantur illa, nisi priora praecesserint. Huic su tamento innititur pulcherrima illa methodus sebres intermittentes curandi, de qua statim q. dii. dicendum erit; dum nempe aperiente , tenui , diluente liquido repletur corpus, & una alterave hora , antequam novus exspectatue paroxysmus, excitatur sudor , sic nempe attenuatis humoribus 2 dilutis cavetur liquidi arterioli viscositas , vasa sunt optime pervia , humores omnes meabiles , simulque blando calore , sudorem comitante , cavetur labrile frigus . Quibus autem in casibus haec methodus tentari possit, Sc quas cautelas requirat, postea dicetur . Pessime enim agitur , dum calidissimis aromatibus frigus illud febrium intermittentium superare vel praecavere tentant Medici; magnum enim discrimen est, ne insanabiles inflammationes sic nascantur . dum frigus sebtile secuturus calor servidissimis illis remediis nimis incenditur; de qua re videantur illa , quae ad *. 6a . dicta suerunt . Videntur autem Se Veteres Medici in illa opinione suae , quod primum illud tempus febrium i termittentium praeoccupari deberet, excitato per balnea , frictiones &c. m lore calore , & blando sudore . Sic tr) ad curationem horroris febriis laudat, ut sub exspectatione proximae accessonis in halneum deducatue aeger , dandaque opera es , ut per tempus borroris in folio sit r hoc autem Sesequentibus paroxysmis repetendum voluit, 2 frictiones adhiberi. Neque δε- mendum es , etiamsi borror redis . Saepe eriam pertinaeia juvantis malu eorporis vincit . ubi vero post aliquot accessiones balneum non profuit,
iubet, ut ante accessonem auium edat, aut bibat ealidam aquam eam pi pere : siquidem ea quoque assumpta calorem moment , qui horrorem non admisistis'. Quantum autem prudens usus calidorum aromatum , si multa aqua
diluantur , prodesse possit, in cura harum febrium patebit. Sufficiet hic notasse, quod magnam spem curas in hoc posuerit Celsus, ut frigus febrile calore excitato, praeoccuparet. Unde A in ratione quartanae sub jussit , aegrum, qua die febrem exspectabit, surgere . exerceri; dareque speram oportet, usin ipsam exercitationem febris tempus inearrat se enim saepe illa uisuiuu
S. y 7. T Ein quum infinitae causae, eaeque sitis exiguae, post Ita I sint primum natum 49. febris perfecte intermi tentis a 7.) , ejusque causam s s. , producere; atque tales pluri-
isae in ipso corpore nasci, crestere, & dato tempore adolescere queant, ut in omnibus , in corpore natis, atque secretis, liquoribus fit,dissicilius est ex infinitis possbilibus natam iam disinguere,quam unam possibilem excogitare, qua posta ratio periodorum dari ex legibus oeconomiae nostrae possit: id autem examinanti patescit.
Sequitur iam illud , quod omnium Medicorum animos sere torsit, utpote explicatu difficillimum ; quare nempe certis periodis tedeant febrium inter-