장음표시 사용
81쪽
ripilatio etiam dicitur vide l. s63. in . Appellatur & horror, quia a re ho
ricla conspecta , vel per memoriam repraesentata , similis conciassus corporis sit . Unde dixit Galenus sb), quod non procul ali hujus affectioius notione abiisse videantur illi, qui rinorem refrigerationis sensum eisqvoluerunt: non enim semper cum frigore et frigoris sensus . inae enim re istasent, tompida , disicili aut nullo prorsus sino praedita . Omnia perfrixeruns Sec. Sed nullum ex his frigiditatem , quae in i ο es, sentit, unde neque riget a suautem fentiat, protinus in rigebit. Observaverat iam Hippocrates sc ardentem febrem se Perveniente rigore solui. In febre enim ardenti, uti mox sequenti paragrapho dicetur , sanguis liquidissima sui parte orbus circa arteriarum extrema haerere incipit , atque 'inflammationem per universiim sere corpus facit. Impedito sic libero transiis tu sanguinis in venas , illae deplentur , 2 omnis sere sanguis in systemate arterioso colligitur , unde summae resistentiae nascuntur sanguini ex corde in arterias pulso, adeoque δε validus attritus , I hunc sequens summus aestus . ubi autem usu diluentium 2 attenuantium remediorum incipit solvi inflammatoria illa sanguinis tenacitas, atque sanguis sic disponi, ut per ultimas arteriarum angussias in venas sanguineas transire possit, sol unnar haec obsta via , & in vacuas venas sanguis quam liberrime transit . uno erV momento tollitur ingens illa resistentia , quae prius in arteriis aderat , ad que attritus , qui antea validissimus erat, jam sere nullus est: ergo statim minutatur calor & subito quidem , dum in vacuas venas pulsus sanguis absque ullo attritu partium ad se mutuo versus cor mo etur. Verum M postea cor acceptum a venis sanguinem per arterias pervias jam libere Propellit , unde longe minor attritus . Si iam simul conlideretur , toto morbi decursu liquidorum movendorum molem plurimum imminutam esse s obesus enim homo
dimidium saepe sui ponderis perdit, 2 pallidus & gracilis ex periculose hoci
morbo emergit) , patet iterum , quare, libero transitu per arterias restituto ,
eam subitum restigerium fiat. Verum subitum frigoris, post validum: aestam , sensum , concussus totius corporis sequitur , id est rigor uti experiuntur illi , qui calido ex hypocausto prodeuntes frigido aεri se exponunt. Ex his apparet, qualis ille rigor sit, quo critice quandoque solvitur febris
ardens e non enim omnis rigor in hac febre contingens bonus est , sed in tum ille , qui a subita restitutione aequabilis humorum motus per vasa fit .
Dum enim nova accessio fit , sive paribus sive imparibus diebus , rigonadest, sed levior longe, quam ille, qui criticus est . Praeterea distinguimus salutarem illum rigorem ab aliis , si post coctionis signa, M in die critico contingat, & evacuationes quasdam criticas praecedat, vel 2 nnox sequatur. Sic dum narium haemorrhagia larga in febre ardenti contingit , it Iam saepe rigor talis criticus sequitur , qui aegrum & adstantes inani Dercellit metu , ac si mors instaret; cum contra in limine sanit s adsit. Magna enim tali evacuatione sanguinis arteriosi sic minuitur pressio in fines arteriarum obstructarum , ut retropulsu moleculatum obstruentium instammati nis
82쪽
nis resolutio fiat vide l. o. r. . Quod autem sedulo observari debeat. quo tempore rigor in febre ardenti contingat, ut firma inde Prognosti h heri possit , patet ex Hippocrate d), dum monet; rigores, qui in febribus sexto die contingunt , dissicilis judicii esse. Verum hoc commune hahet rigor cum omnibus aliis cristibus, uti patuit ex illis , quae eadem hac paragrapho de diebus criticis dicta suerunt. Constitit enim tunc, diem sextum Veteribus Medicis semper suspeetiam suisse , quod in illo plerumque
malae tantum, vel saltem infidae, crises fierent. Posse autem rigorem a malis causis fieri satis patet: dum enim immeabilis redd laus sanguis ad extrema usque corporis propelli nequit, rigor oritur , quem dein extremorum frigus , pessimum in febre ardente signum, sequitur . Tales rigores damnavit Hirenerares sexdicens: Ex rigore perfrigerationesinon recalescentes, malae. Post criticum autem rigorem , restituto libero humorum per vasa motu , brevi sequitur aequabilis per universum corpus calor . Sic in muliere , quae in mendacium soro decumbebat sy) frequentes contigerunt rigores , sed vel cum exacerbatione omnium symptomatum , Vel cum stigore extremorum , quae non amplius recalescebant, unde χ periit. Quamvis autem criticus talis rigor solutam 2 mobilem iam morbi mat riam denotet in febre ardenti, tamen haec raro vel nunauam habet tales dotes , ut sanis assimilata humoribus cum illis fluere posset per vasa, absque ulla notabili lanctionum perturbatione . Valido enim tali morbo nimis mutantur humorest unde sere semper soluta haec materia morbi aliquam retinet dotem , qua aequabili circulationi repugnet , adeoque critica e acuatio sere semper talem rigorem sequi solet: itaque febris ardens solvitur quidem cum rigore , raro tamen vel nunquam solo hoc rigore sanatur. Sic Cisona-ctidi si inopesimo die rigor obortus est 3 verum eodem die sudore coinpioso , M urinis sedimentum rubrum x aequale habentibus , perfecte judiacatus est.
S. 7 a. milibus explanatis haud dissiculter morbus praesens cognoscitur: neque de ejus causa propiori, di proxima
ambigetur ; est enim a cruore orbato parte blandiore , liquidiore, inflammatione per universiam corpus, viribus vallis
dioribus: Quin praesagia haud infirma hinc deducentur.
Εx illis , quae ad β. 738. 2 739. dicta suerunt, constitit , quaenam febris
ardens vocanda sit , Ω quomodo ab aliis febribus distinguatur. Λ synoelio putri enim differt, quod non uno & continuo decursu absolvatur , sed remi iasiqnes, atque exacerbationes notabiles habeat. Ab intermittentibus vero se bribus distinguitur , quod non desinat ad Persectam integritatem febrilis im--s . Λ continuis remittentibus levioribus , aestu summo, immimis circa K a Via
83쪽
vitalia , δε remissiore calore versus extrema , siti inexplebili, ariditate totiu, corporis, imprimis differt: eodem tamen cum illis genere continetur, & tantum symptomatum malignorum numero A vehementia illas superat. Caiisam autem proximam talem esse, qualis in textu describitur, patet, si considerentur causae remotae praegressae, Sc symptomata praecipua , quae in febre ardenti observantur . Labore enim nimio, solis aestu , & reliquis, quae q.7 o. enumerantur , liquidissimam & blandissimam partem sanguinis, aquam nempe , diffari, nemo dubitat 3 simulque res iduum , hoc aquoso di-Iuente orbatum, ad inflammatoriam tenacitatem disponi, & majorem acrimoniam acquirere ι per quam, sive solam , sive per calefacientia aromatica acria usurpata auctam , quandoque & concurrente stimulo epidemico, incitatur circulatorii motus velocitas,sicque validissima febris accenditur. Sym tomata autem primaria ἔ. 39. recensita idem docent, i merimis urens calor , respiratio anhelosa, siccitas totius corporis , sitis inexplebilis, A perturbatio omnium sere functionum . Cum autem febris ardens adeo periculosus morbus sit, imprimis incumbendum est , ut firma habeantur praesagia , ex quibus constare possit, quid in hoc morbo metuendum sit, quid sperare liceat. Omni enim culpa vacabit Medicus sue ), si praeviderit & praedixerit, quinam perituri sint, vel evasuri ; atque ideo monuit medicos Hippocrates , ut Praesagiendi studio incumberent . Agnoscit quidem , praestantilis esse morbos sanare , quam futura Iraenoscere; verum sanos efficere omnes aegros nemo potest; sed melius ervabit illos, qui servari poterunt, Medicus , qui sutura in morbis praeviderit . Ex omnibus autem illis, quae de causis, symptomatibus , k decursu seruis ardentis dicta suerunt , firma satis prognosis haberi poterit. Pericu- Ium adesse in hoc morbo , agnoscunt omnes , Varium autem discriminis gradum ex symptomatum numero & vehementia discimus . Cerebri sumstionum Iaesiones praevidemus tacite, dum nouimus , sanguinem minus meabilem, rapidissine tamen pulsum , dilatatis vasorum minorum orificiis illa ingredi, ob tiruere, inqammare , simulque tenuissimam & mobilissimam 'partem saniagii inis deficere ; adeoque spirituum secretionem , illoremque liberum transitum per encephali sus,stantiam v nervos , impediri , hinc delirium , coma,
Convulsio&c. toties febrim ardentem comitantur . Summus aestus circa vi- 'talia, rapidissimus sanguinis spissioris motus, siccitas ingens, pulmoni periculum imminere docent, ne Vel ruptis vasis lethale sansuinis sputum fiat; et immeabili sanguine pulmonis vasis insarcto, in peripneumoniam senesiam transeat febris ardens . Quibus autem moὸ is natura sanationem tenistet in hoc morbo ; quibus Viis morbi materiam eliminat, quo tempore mor-hi hoc tuto 2 certo faciat; quibusnam signis haec naturae molimina praevideri possint; quomodo cognosci possit, an saliataris , an sunestus , an vero dubius horum suturus sit exitus , omnia haec tradita suerunt . Patet erga
quod ex hactenus dictis omnia , quae ad Prognosin pertinent, hauriri pol
offendit quosdam, quod in febre ardenti intaminatio, per uniUersum cor-
84쪽
pus adesse dicitur , dum credebant, tunc illico circulationem debere defice. re , cum nulla per i a forent Uata . Verum, uti constitit ex illis, quae iis capitulis de obseructione er inflammatione dicta suerunt, inflammatio nasciatur, dum dilatata minorum vasorum initia majores moleculas recipiunt , quae per illorum extrema transire nequeunt , s Vocabatur tunc error loci, quem ex solo excessii motus circulatorii fieri posse ad i. ioo. demonstratum mit). Unde potest inflammatio per uni ersum corpus fieri, licet per arterias sanguiseras , si non omnes , saltem plurimas sanguis adhuc trans eat. Talem auintem adeste in febre ardenti inflammationem , docet rubor iaciei, 2 saepe reliquae cutis corporis , quandoque 2 si mortem manens. CadaUerum hoc morbo defunctorum inspectio demonstravit, cerebri corticem , in quo naturaliter nihil rubri invenitur , totum rubuisse , ac si arte anatomica repletus suisset. Simul etiam hinc apparet, quare tantus calor adesse posit, licet in ens adeo vasorum numerus impervius fuerit , per arterias enim maximas inguis ruber , ob fluidissimae partis iacturam demtor , magna velocitate movetur , Ω ab his causis summuni calorem nasci debere demonstratum fuit, ubi de calora febrili agebatur .
f. 743. Uratio exigit aerem purum , frigidum , renovatum
via saepius; integumenta minime suffocantia, vel aggravantia corpus; situm corporis erectum stepe ; potus copiosis, blandos, demulcentes, si1bacidos, aqueos, calidos; cibos leves, Brinaceos, hordeatos, avenaceos , ex fruetibus subacidis consectos; Venae sectionem , si morbi initium , plethorae indicia, inflammationis singularis signa , calor intolerabilis, rarefactio nimia , revulsio necessaria, symptomata urgentia, neque alio re medio facile superanda, hanc exigunt; Clysinatum blandorum , diluentium , laxantium , antiphlogisticorum , retirigerantium applicationem repetendam, prout Vis ardoris, siccitas alvi , revulsio , requisita imperat: Humectationem totius corporis, hauriendo aerem sumo calidae blandum per nares, colluendo os , di guttur , lavando pedes, manusque tepida , sevendo simiagiis calidis loca, ubi plurima vasa contactui magis exposita; Medicamenta aquosa , blanda , nitrosa , grato acore sapida, alvum lenissim δlaxantia , urinae materiem Pppeditantia , Spplentia , sititori
Vehiculum copia praebentia , non acrimonia, Omnem contractionem fibrarum , crassitiem liquorum , acrimoniam eorumdem sel- Matia, diluentia, temperantia .
Cum ex illis , quae hactenus tradita suerunt, constet in febre ardenti esse summum aestum , liquidissimae partis dissipationem, 2 residui inspissationern,
siccitatem corporis totius, 2 degenerationem humorum in putredinem , pa tet, in ciuatione requiri , ut temperetur iam us calor ; restιtuantur liquida s
85쪽
quae perierant ἔ sol atur 2 attenuetur illud , quod in concretionem tendit; humectetur totum corpus , atque talia adhibeantur , quae omni putredini maxime resistunt . unde curatio exigit Aerem purum , stigidum , renovatum saepius. Tantus quandoque circa vitalia viscera in febre ardente decumbentibus aestus observatur , ut aεrem inspiratum accendat , uti g. 739. dictum fuit . Atque a tanto calore metus est , ne sanguis coaguletur, Sc in pulmonalis arteriae angustiis haereat; sicque febris ardens , uti saepe fit, in subito lethalem peripneumoniam termineis tur , unde patet, opus esse, ut grato frigidi aεris refrigerio calor ille temperetur . Cum autem in his aegris subputridae exhalationes continuo de corpore exeant, etiam moleilae sanis hominibus, qui illorum curam gerunt , aer I ci , in quo decumbunt , brevi his repletur & inquinatur, adeoque frequentem renovationem postulat: nisi enim hoc fiat, coguntur miseri non sine magno damno insequm talem aεrem haurire continuo . Videantur 2 illa, quae ita Commentariis ἔ.698. dicta sunt de noxis , quae a calore lecti 2 aeris clausi iamorbis acutis contingunt.
Integumenta minime se cantia vel aggravantia corpus . Dum ab hyemali frigore corpus defendere Uolumus , stragulis corpus onruimus, sicque in proprii vaporis Dalneo haerentes calescimus e Si ergo in febre ardenti idem fiat, calor adeo intensus adhuc augebitur i 2 simul omnia illa mala fient, quae ab aεre clausis non renovato sequuntur in hoc morbo . Hinc Celsus si), uti ad g. 698. dictum fuit, in cura sobris ardentis iussit, ut amplo conclavi tenere rur aeger , quo multum er purum aerem trahere possit; neque multis vesi- mentis frangulandus , sed admodum levibus tantum velandus es . Similia& Aetiur λὶ posuit tanquam primaria in febribus ardentibus auxilia , dicens: Deeubiitis sis in locis frigidis patentibus abre puro perfatis . Stratu molle o saepe renovatum . Amicula assidue permutara . O fatis gracilia . non fordida. Lectus sit abunde amplus , quo pes t membra ealefacta subindo
ad alias atque alias partes transferri. Et per flabellum aer ignavior conetretur. Λ Veterum disciplina recesserunt postea Medici, qui in hac opini ne erant, per sudores , etiam in initio, calidis remediis & stragulorum pondere extortos, febres sanari debere . Quam periculo in autem sit hoc tentare , nisi morbi materies & causa adeo tenues & mobiles fuerint, ut sic disfari de corpore possint, antea dictum fuit s Vide I .s9 . 2. & 7is. 7i6. &c.) . Neque novus hic in febribus ardentibus curandis error est , nam k Celsias iam de hoc conquestus suit, dicens , ubi de sudore promovendo post febrim finia
tam , vel sajtem decrescentem , agit: Hujus autem rei causa continere aeger sub Lese fatis multa manus debet, eademque crura , pedesque contegere et qua mole plerique aevos in 's impetu febris, potissimeque ubi ardens ea es, male habent si . Conducit etiam , quo minus Calescant, ut tales aegri potius supra culcitram , quam lectum plumis resertum , decumbant. Qii modo autem gratum aeri refrigerium conciliari optime possit, I. 6os. a. dictum
86쪽
Si tum corporis erectum saepe . Quantum usum habeat ad compesce dum nimium febris impetum , si aegri quotidie per aliquoil tempus a lecto abstineant, R in sedili erecto corpore sedeant, in Commentariis l. 6io. dictum fuit. Simul etiam deliria, hic imprimis metuenda, vitantur, Vel compescuntur, si jam adsuerint , quia in horizontali corporis situ , caeteris paribus, majori copia 2 impetu sanguis versius caput tendit . Λdeo autem confidebat huic auxilio Suedonbamus im), ut in Variolis , dum ob nimium se-bris impetum jam in ipso mortis agone constituerentur aegri, ab hoc solo sere quid boni speraret, seque plures lic a morte liberasse testetur . Neque
multum mali metuendum esse , licet frigidiusculo aεri. non multum etiam tecto corpore , exponantur tales aegri, miro casu probat. Iuvenis enim quia
dam in i o aetatis flore , Ω media aestate , Variolis laborabat, quibus paulo post Phrenitis accessit. Dumque nutrix, quae ejus curam gerebat, in urbem prosecta aberat, mori videbatur adstantibus, atque cadaver , ut putabant , de lecto fiablatum , nudum mensae imponunt, linteo tantum subr- instrator Rediens nutrix , amoto linteo , subobscura quaedam vitae indicia detexit, & proiectum corpus denuo in lectum reposuit, atque post aliqum dies interpolitos incolumis evasit, qui pro mortuo habitus, nudus sere , limbero Gri tamdiu expositus suerat. Potus copiosos , blandos , demulcentes , subacidos , aqueos , Calidos. Ut nempe restituatur aquosae sanguinis partis jactura . Sitis inexplebilis, se-bris ardentis semper comes , quamdiu mens constat, satis indicat copiosum pinum , uti & ingens totius corporis siccitas. Cum autem per febrim ipsam humores in majorem acrimoniam tendant, requiritur simul . ut potus blandi ὀc demulcentes sint, simulque acidi, vel saltem sponte sua in acidum Uese
entes , ut nzmpe occurratur putridae degenerationi humorum , in febre a enti se Per metuendae . Decocta avenae , hordei, oryzae &c. emulsa ex
his A suminibus sarinosis parata , acidi vegetabilium succi, vel & serme tati , acetum nempe M vinum tanta aquae copia diluta , ut stimulo suo noc re nequeant, rob ge sympi ossicinales his decoctis diluti, gratissimos simul Sesaluberrimos potus exhibent i simulque magna in his varietas haberi pinerit, dum non omnibus eadem placent 3 imo δe eidem homini contingat in hoc morbo saepius, ut nunc hos , nunc illos, potus sumat avidius . Hoc. Ω n lavit Hippocrates in) , atque ideo varias potuum in febre ardente species re-Censuit, quae tamen omnes habent illas dotes , quae descriptae fuerunt. Sic
seminis lini decoctum, mulsam , aquam ipsam puram , decoctum hordei vel crudi, vel torrefacti prius 'uod tunc similem Coste Λsiaticorum potum dat
vinum aqua dilutum &c. laudat. Disputatum tamen fuit, an frigidos potus , an vero calidos , in febre aris dente dare conduceret, imprimis cum multa Veterum Medicorum loca do.
ceant, quod frigidos potus in febre ardente laudaverint, & igneum in hocn rbo ardorem frigida quasi exstinguere tentaverint. Sic Hinocrates s Ο vicit, de his potibus agens e Mahos autem erant sectus et alii s quidem mi- ctionem provocant , alii alvi dejectionem , alii utrumque , alii neutrum , fa
is De Morbis Lib. III. cap. ultimo
87쪽
rautum refuerant, ut fi quis invar aquae ferventis frigidam aquam in 1 dat . aut ventosigido vas imum exponati & plures ex ucscriptis postea potis bii, frigidos dari iussit. in in imo Galenus sp) duo tantum capita curationis in cingo agnovit di, biliosos nempe humores debere exstingui, Vel persecte evaeuari . Ad exstinctionem autem frigidae potum laudavit, quo causos se curasse perpetuo dicit, & quidem tam crebras fuisse has curationes, ut nequidem numeri meminerit. Sic & celsus monuit, quod quidam aqua frioida tantum ad satietatem data pro medicamento uterentur in febre ardenti. Ubi tamen in flaminationis praesentis signa adsunt, υπ suturae metus est, patet facile , quanta mala metuenda sint, si aestuanti a febre corpori gelidus potus affatim ingereretur . Videantur illa , quae circa hanc rem in Commentariis I.6 o. r. habentur. Ibi enim constitit, nec absolute semper Galenum adhi- huisse gelidum potum in hoc morbo, sed cum jam mediocriter concocti essent humores ; 2 Celsum plurimas cautelas dedisse, ne temere hoc in omni casu tentaretur. Imo videntur Medici Veteres, dum frigidum potum darent, semper
aliquid mali timuisse , imprimis si largis haustibus ingereretur: sic dum Hipν erat/s fr) aquam mulsam aquosam ad dimidias decoctam commendat, illam frigidam quidem, sed paulatim , exhiberi iussit: M.Atius is) integro capitulo de frigidae aquae exhibitione egit, noxas recensens, quao inde quando- ue contingunt, & cautelas monens , quae in hujus exhibitione observandaeunt. Noluitque in principio vel augmento morborum propinari, sed tunc imprimis prodesse , quando praea tenuatos humores s προλελεπτυσνιλει- roborata per frigidae potionem solidarum partium natura aggreditur, sicque aptissima phrasi explicat, tantum tunc prodesse , ubi humorum tenuitas adest. Praeterea de cura febris ardentis agens idem auctor st) monuit, assiluum usum ilhestiatum stigidorum, quae pectori& ventriculo applicabantur, vitandum esse ue δε calida eadem applicata videtur praeserre . Λliquando post cibum aquam frigidam ad cochlearis unius aut duorum mensuram sorberi jussit, in luitque , ut in totum ipsorum potus lactei teporis esset sic enim γα ἄκΨωδιι Vocabulum Vertendum esse probat Foesius f uJ J. Praeterea, ubi jam adesse frigidae exhibendae tempus in febre ardente credebat, monet iterum , minimum cujusdam mali imminentis metum impedimento esse , ne exhibeatur ;nasu idque tunc ab aquas fractae usu incipere t sic autem vocarit , quando aquae frigidae partes quinque ad partem unam aquae temperatae Calidae misc rentur. Quin imo monet in fine ejusdem capituli, quosdam Medicos methodi ignaros , ὁe imitatos illa , quae ab ipso tacta viderant, nihil profecisse, se l& lethales habuisse successus . Ex quibus omnibus, ut puto , apparet, Veteres Medicos non adeo absolute, ac voluerunt quidam, commendasse gelidum potum in febre ardenti;
88쪽
simulque patre, quando & quibus sub cautelis prodesse posset . Interim ta .men nunquam nocebit calidos potus propiu ro, cum sic magis laxenturia , Ω melius diluantur liquida , neque ullus metus sit a constrictione solida rum partium , vel siquidorum coagulo.. quae utraque ab imprudenti si idi potus exhibitiane metuenda sunt. Nespae repugnat, quod aεris frigus laud tur in hoc morbo ; nam aει , longe rarior aqua, calescit ilico, dum inspiratur 3 Se nemo prudens pelidissimum hyemali bruma aεrem aestuanti a febre a denti corpori applicabit, sed tantum nimis aestuantem aciem grato restiterio
Cibos leves, sarinaceos, hordeatos , avenaceos Q ex Euctibus subacidis consectos . Eadem nempe, quae pro potu laudata suerunt: tantumque fere in eo differunt, quod paulo meraciora ciborum nomen habeant . Solam
sisanam suam , vel pulanae sit um , aut cremorem , in his morbis dedit pocraterue tenuiora , vel meraciora , pro oris morbi tempore M impetu, uti tu Libro ad rictu in morbis aeutis Se pasta in eius operibus in enitiis . Videantur illa , quaa cla his in Commentariis β.s99. O. - 1. 6o2. dicta susrunt, ubi omnia , quae de qualitate ciborem 2 quantitate, M. de tempora illos exhibendi notanda sunt, habentur. ri Venae sectionem , si morbi initium Sec. Quantum usim .habeat venae se ctio ad minilandum nimium in statibus impetum, in Commentariis l. 6 m. demonstratum suu 3 adeoque videretue & haec in febre ardenti semper conis
ducere , cum urens calat adsit, δe vehementissima symptomata 1 illam eomistari soleant . Interim tamen 'magna hic cautela Opus est , cum aliquando
venae sectio nocere possit. Dum enim circa vitalia viscem immeabilis jam radditus sanguis incipie colligi, Se insentem quidem aestum circa praeeordia aeacie, verum in 'tremis corpori. smul frigus adest , novimus, pauhillim sanguinis tantum adhuc Versus extrema propelli, omnemque sere sanguinem in ostemate arteriosis colligi. Si ergo in tali casu Vena secabit . tolletur pauculus ille sanguis, qui ex arteriis in venas transire potuit , Se quo situ adhuς .vita sustentabatur ue adeoque summus metus est, ne Pro remedio morintem venae sectio adserat. Unde patet, quare in initio morbi, quando, nondum' diffata parte tenuissima, sanguis adhuc satis meabilis est, venae sectio im- . mimis locum habeat, per quam 2 crassissima sanguitus pars maeuatur . diu auentibus 2 attenuantibus temtatis locum δε sicilior misceta paratur; st sum ra inflammatio optime praecaUetue. ' ubi jam ante morbum plectora adsuit Pquod ex signis q. νω. ε. secensiit is cognosti poterit se nisi vadhuc venae se- Aonis urget necessitas ; nti etiam , ii per ingentem morbi aestu in rarefactid mimia plet rae essectus lactat svide 3 - 1 1 .. 3. mi autem ad imamia, mationem curandam , uti in ejus historia dictum est , Maae iactio,iemeaei fecismum remedium sit patet satis illiam requiri e si 4nflammationis mi gulaeie digna adsuerint, imprimis circa pectus vat caput, unde Uthalis refiitiem p dpneumonia brevi sequerentute nisi enim subito stimur ine , tili, insatio cito in gangraenam terminabitur. Quia autem ροι νε-riectionem ni P
mia veloci in circulationis minui potest i vide L 69i. ,. Letian, sanguinix densitas vuel. 6M. in , similique per eandeman Oles mou dorum vide 3.
693.) minuatur . quae omnia ellicacissi in salotis 2brilix causae sunt ; patet' satis , intolerabilem cali scin venae sectionis necessitatem in iste ardente in ,' Tom. IV. L dica
89쪽
dicate. Cum vero saepe necessimum sit, impetum morbi ampite, qua tum fieri potest, avertere , hoc a pectu venae sectio in pede instituta loeum tabero eserit. Λperta enim vena , arterio in illam se evacuantes iacialium demebunturA adeoque minor fiet resistentia sanguini in has arterias pulso, & lic revulsio a superioribus partibus corporis obtinebisur. Videantur illa , quae ad *. 396. de revellentibus sanguinis impetum in alias putes dicta suerunt . EX quibus omnibus patet, venae semonem in initio febris ardentis utilis. simam esse . in reliquo ejus decursu non semper prodesse , sed tantum tune , qua o modo memorata adessent , requiri, habita semper ratione Virium , aetatis , & tempestatis anni. Periculosam autem venae sectionem esse , si projectae jam vires fuerint non vero a plenitudine nimia aut rarefactione suis tae , uti k si extrema frigida manserint diu , pariter ex dictis apparet. Hinc monuit Hinoerares t In aeutis morbis venam secabis , si morbus Deiamans νον ι''asi in tot in aetatis vigore fuerint, robur ipsis adfuisris M. Sὶmilia 2 Glsas habet dicense Erm Dei mens fibris , ubi rubra compus , Has me is laenae tument sanguinis detractionem requirit sy, . Neque adeo universalem in febre ardenti curanda suisse venae sectioniausiam apud veteres Medicos , colligere liceret inde , quod celsus is de cura subris ardentis agens nullam illius mentionem secerit. Neque ream illius me minit Retius sa), cum tamen eandem in cura synoctatum febrium , tam ii Plicium quam putridarum , laudaverit. Pariter nec apud Aegineta- μ) v nae sectio in curatione se is ardentis memoratur . Aresaeus vero in .ue sit copae curatione agens , cuius principium dixerat febrim ardentem , t unc imprimis commendat venae sinionem , prae multiιudiauisae fit , er imita-π-io aliqua insignis in praecorinis aut seri re apparer . Et paulo post subjungit, multo minus sanguinis , quam in aliis occasionibus , evacuanaum esse , quia vel misimus hic commissus error ad interitum ducis . . autem adsint quidem signa, quae venae sectionem vel nocituram, via
saltem periculosam siue suadent , interimque umentia symptomata , nullo alio remedio facile superanda , illam postulant , uti v. g. dolor lyeuriticus , i gens capitis dolor At aestus , angina suis ins R. . , tamen de haec tentanda erit , sed praesente Medico , .ut , simul ae tala symptoma levari incipiat , vena claudatur a praemonitia simul aegri amicis , quantum discrimen adsis , dum hoc tentatur remedium ι inevitabilem vero mortem instare, nisi hoc fiat. Pulcherrima circa hanc rem habet casus , ubi de venae sectione agit tin eriret rameae potes , ae morbus quidem id desiderer , erepas autem vix si ρυμ videatur et sed , fi uulium ta-an appareas aliud au lium , itur qua D , qui laboreas , us temeraria quoque via fueris adiutu3, in Mesata boari Med ei est inenareo. quam nulla Des sm sanνmnis detractiona fit inmerique, Panιαν in Φae ima re metuε M t in om demam , s ex ι- , sanηνόπη mittero . De quo dubitare in ejusmodi re non oportet et fastus enim es aue sauxilium experiri quam uulum. Clrs P
90쪽
Clysmatum Natulorum &c. Summum enim haec habent usum t eluuntue per haec putridae s eces in intestinis collectae, HVentur omnes hae partes . Dcque a superioribus revulsio fit. Praeterea diluentia Se antiphlosistica, i testinis recepta , deteriis & laxatis venarum meseraicarum osculis absorbe tur, sicque sanguini permiscentur atque ita optima dilutio 3e attenuatio ejusidem obtinetur. Cum autem clysnata injeeta venis recepta statim isaltem pro parte in venae portarum sinum deserantur , atque inde Per totam hep tis si1bstantiam propellantur , magnam emcaciam habere possunt in huius viasceris obhuctionibus aut inflammationibus resolVendis; cum remedia sic ilico. Se vix permutata vitibus corporis , ad locum Usum pervenire possint. Ο, insignem autem ardorem , qui in febre ardenti circa 'paecordia invenitur , ius in metus est , ne talia in hepate mala oriantur. Cum autem totus scopus sit, hac via diluentia 2 laxantia cor ri ingerere, ex mollissimis paranturrentum haec elysmata , acriora enim si fuerint, brevi tenesmus alvum deponendi sequetur, sicque exibunt de corpore. Sola aqua cum o melle δe nitro hic lassicit , vel k eadem in decoctis althaeae, malvae, hordei, a mae vc. dilui possunt. Ter quaterve in die, vel 3e saepius, haec applicari debent ,δt retineri in corpore , quantam commode fieri eotest i in illorum usu autem pergitur , quamdiu manent ingens aestus 3e siccitas in toto corpore . ubi vero lingua, sauces , oculi, cutis humescere incipiunt, Sc febris impetus re mittit, se minuitur aestus, tune ab his abstinendum est , ne nimis de litetur corpus vel sic torpeat se ilis motus , ut causae suae subigendae , move ME , Se excernendae impar redderetur . Videantur illa , quae de horum nisin Commentariis sio. dicta suerunt , ubi de minuendo labris impetu nimio
agebatur . Magni fecisse in morbis acutis horum usum Himoercton noviamus a postquam enim dixerat, in acutis venam secandam esse , si morbus vehemens appareat &c. addit i e)t AE A imbeeiulares appareant, ac si plussam
guinis detraxeris, elasmo amino tertis quoque dis utendum , donee in raro
aeger fuerit. Ex quibus patet, quod vicariam sanguinis missioni operam aclysinatibus exspe verit, & imbecillioribus, vel copiose auuinis missione debilitatis , nonnisi longiori intervallo eadem applicuerit. chantum autem usum praestent in revellendo impetu a superioribus partibus, Aeoque quam optima sint in delirio 2 phrenitide , dum adsunt , vel 3e ad illa praemoenis da . dum sutura metuuntur, docuit celsus, ubi de alvo lotionibus ducenda agit f), dicens et Fereque eo modo dempta materia, sisperioribus partibas his
vatis, morbum 'sum mollit. Humectationem totius corporis hauriendo Sec. uti antp iam saepius dictum Rit, ex siccitate pereunt, qui febre ardente mor unturr hinc omni artis moIimine opus est, ut siccitas tollatur, vel caveatur futura . unde interna corporis potu copioso, & clysmatibus humectantibus , pulmonem Gre humido inspirato, os internum se sauces collutionibus , nares internas vapore M M. tepidae attracto , a siccitate praeservandae sunt . Verum & externae
Iorporis sup rficiei , adeo saepe squalidae in Abribus ardentibus , pariter prospiciendum est i hinc balnea pedum , imprimis si simul nudatum corpus L a ius