장음표시 사용
121쪽
mittentium paroxysmi, cum in continuis febribus uno impetu ab initio ad finem morbus purgat.
Fuit in illa opinione Srdenbamus x , continuarum & intermittentium se-brium discrimen in eo praecipue versari, quos intermittentes partitis viribusae diversis temporibus illud essicerent, quod continuae non interrupto motu Abrili praestalitr Atque inde voluit, in febribus intermittentibus circiter idem tempus impendi, ad mutandam, subigendam Sc expellendam sebrilem materiam , ac in continuis fit. Dum enim febris continua , omnium se quentissima , quatuordecim dierum spatio suum decursum absolvit, trecentae 2 triginta sex horae numerantur totidemque circiter horas impendere quartanam febrim , credidit, quae sex mensium spatio suam despumationem molitur. Utcunque tamen indulsisse huic opinioni videtur magnus ille vir, dum quinque horas cum dimidia lingulis quartanae paroxysmis tribuit, qui saepissime tamen longiori tempore aegros tenent. Interim tamen & huic dissicultati , uti 2 alteri, quae a majore quartanarum diuturnitate habetur , utcunque respondet, dum notat, & in continuis febribus, siWe ob minus sa-cile subigendam morbi materiam , sive ob perversam curationis methodum , quandoque longiorem observari moram , antequam illa despumatio obtineri possit. Omnia autem haec monuit intelligenda tantum esse , de illis sebribus , quae satam quandam naturam atque habitum nactae sunt : Plurimae enim &bres tam continuae , quam intermittentes , sunt, quae ad destinatam illam periodum non pertingunt, dum in puris juvenilibus corporibus a levi quadam offensa , ex abusu sex rerum non naturalium , ortum habent, & cito sanantur . Agit autem hic loci Sydenhamus de sebribus intermittentibu autumnalibus quae 2 diuturniores , 2 curatu dissiciliores, esse solent. atque saepe eodem tempore cum febribus continuis epidemice grassantur. Videntur autem 2 Veteres Medici quandam' pariter amnitatem constituisse inter Abdies continuas 2 intermittentes. Postquam enim sa) pria Int m acutorum morborum insultum 3uarto die terminari dixerat ue secundum ad septimum diem; tertium ad undecimum &c. donec per quaternarium vel septenarium numerum astrendendo ad sexagesimum pervenit vide de hi, illa, quae q. i. de diebus criticis habentur A tandem subjungit sequentia: Fia autem quartanarum consiturio ex huj modi concinnitate. . In Commentariis . suis, in hunc locum Galenus sa) notat, quod , uti in febribus continuis dies numeramus se mutuo sequentes absque interruptione , sic in intermittentibus numerandae sint accessiones; adeoque quod in continuis febribus septimus dies potest , idem in intermittentibus septima accessio valet: atque etiam quam quartus dies ad septimum in continuis habet rationem , eandem intermittentium quarta accessio ad septimam. Cum autem septimus dies toties criticus sit in febribus continuis, ita etiam & exquisita tertiana septima acceΩsione solet terminari. Ex his autem conclusit Galenus , quod Hippocrates concinnitatis vocabulo intellexerit dierum criticorum os Menti; sic tamen ut febrium quartanarum iudicia non dierum, sed accelsonum, nume 1O limitarentur . Cunx autem Hippocrates hoc in loco sexagesimum diem tauia
122쪽
quam limitem acutarum febrium statuat, si sexaginta accessiones quartanae .numerentur, habebitur semestre spatium , quod plerumque quartanae . ab at tumni initio in Uer usque i currentex, complere solent . uti autem antea n latum fuit, morbos acutos , ex decidentia nempe dictos sui de ἔ.s6 .) qua doque in longius spatium adhuc excurrere , & idem in quartanis observatur. Magna tamen hic dissicultas manet, dum non eatet ratio , quare sebris in. termittens partitis vicibus hoc iaciat, quod continua uno decursu absolvit. An febris intermittens singulis paroxysmis partem materiae Abrilis subigit, 2 expellit de corporei An vero expulsa omni illa materia , vel subacti , quae in singulis par xysmis adest, certo temporis spatio noUa renascitur, quae pa-roxysmum redintegrat i Subtililsina certe haec speculatio v idetur, k quabmeretur , ut omni cara expendatur , quantum nempe fidelibus observatis gecasto ratiocinio in obscura hac re fieri poterit. Observavit Sudenbamus sM , quod in febre acuta continua, quae bene tractata circa decimum quartum diem blando sudore solebat finiri, si cathaetica vel clysmata intempestivo usu adhibita forent, sallax quidem levamen parciperent aegri . imo Se quandoque integra aptarexi a frui viderentur ἔ interim tamen non e acuata rite per criticum illum sudorem materia febrili, post unum alterumve diem no a febris accendebatur , quae idem quatuordecim dierum sadium percurrebat denuo ,& similem curam requirebat, ut prius. Familiare est in morbis acutis , ut imperfectae crises accidant, quibus pars tantum materiae morbosiae eUacuatur, unde , post aliquot dierum a rexiam da novo febris insurgit, donec alia sequente critica evacuatione integre , vel stpro parte , corpus liberetur et plures enim crises quandoque contingere in mor-
Dis patuit ex illis , quae dicta suerunt, quando de crisi q. s87. , Ω de diebus criticis I. 74i. , aδebatur . Patet ergo , materia subrili pro parte tantum subacta, vel exetilia, redire febrim , quae iam cessiiVerat , adeoque non rein pugnaret illis, quae in morbis contingere novimus, si M a simili causa febrium intermittentium paroxysmi redirent. Notandum tamen est , quod illae r cidivae in morbis acutis, imperfecta crisi terminatis , nunquam definitum tempus observent, uti fit in febrium intermittentium paroxysmis, licet saepe quodam die ex decretoriorum numero contingere soleant, uti dictum sute
ad i. 727. Praeterea, licet singulis paroxysimis pars causae materialis se s subigeretur , nulla patet ratio , quare residui illius copia Vel actuositas augeretur alio temporis intervallo in singulis intermittentium speciebus ; sic ut in quotidiana febre post duodecim v. g. horas ἔ in tertiana post triginta sex &c. p roXysmus rediret. Verum etiam absque ulla evacuatione sensibili impeditur laturus paroxysmiis , dato cortice PeruViano , uti omnibus notum est. QI m- vis enim s uti postea dicetur ad i. 67. J quidam voluerint, corticem PeruUiamam tunc tantum tuto & absque recidivae metu febres intermittentes sanare, dum post os usum sensibiles evacuationes sequantur par alvum,sudorem &c.; tamen negari nequit, iam cessasse febrim corticis huius efficacia, antequam illae evacuationes contingunt, adeoque non posse adscribi febris intermittentis sanationem in tali casu expulsioni materiae morbosae .
123쪽
Similes dissimitates adesse videntu r , si statueretiar sngulis paroxysmis evacuari vel subigi materiam tunc praesentem , intermedio Vero inter paro Gmos tempore accumulari noUam , sequentis parois smi unicam causam A somiatem. Certe quartana laborantes, .iailrante horae iste paroxysmum, omnium optime se habent ε, quo tempore tamen praesto deberet jam esse materia illa mori visa , quae mox tantas excitabit turbas . Quam is autem negari nequeat, corruetos humores , indivstiles cibos, stplura alia , q. sS6. enumerata , sebrim excitare ue adeoque a similibus, certo
temporis intervallo corpori applicatis , videantur priauci posse febrium inperinittentium paroxysmi varii , tamen haec sola sufficere non possimi, sed praeter haec aliud quid requiritur 3 uti Flebit, si considerentur sequentia . Dum tertianam autumnalem mmis aeger , atque jam ab illa liber per aliquot dies, lardi, sumo vel sale durati, magnam copiam comedit, vel incautus se aesis injuriis exponit ue redit saepissime febris pristinum typum servans . V rum ti quartanarius , Verno tepore a sua febre jam liber, ab iisdem diaetae et roribus quartanae recidivam Batitur. Fuit ergo in his aegris latens dispositio,& diversa quidem , quae ab iisdem causis excitata in uno tertianam , in altero quartanam , febrim fecit; adeoque febris intermittentis in binis talibus hominiabus diversitas non a nova illa causa accedente , quae in utrisque eadem pontitur , sed a dispositione praeexistente , in singulis diversa, pendet. Patet ideo, accumulatam tempore 1ntermedio inter paroxysmos febrium intermittentium materiam quandam posse quidem sumi vice causae excitantis , sive occasionaialis; praedisponentem tamen causam si hac omnino diversam esse. Videantur illa , quae de causis praedi nentibus Se occasionalibus, sive excitantibus , ita Commentariis q. I i. iv s SD. dista suerunt. Causam autem illam praedisponentem, qualiscunque demum haec fuerit, limitare febrium intermittentium Varias species, confirmatur ex illis , quae o semantur in paroxysminum reduplicationibus . Sive enim materiae febrilis .causae nempe occasionalis 2 excitantis , excessus Se nimia activitas reduplicationem paroxysimi secerit, quo in casu paroxysmum adventitium praecedem primarium notavit Θdenbamus se , sive erostratis nimis aegri Viribus non potuerit expelli de corpore vel iners reddi illud, quod paroxysmum excitaverat, ideoque novus paroxysmus substituatur , ut illae reliquiae superentur, in quo casu paroxys nus adventilius primarium smilitur , Se mitior esse solet, uti m nuit idem Auctor; in utroque tamen hoc cassi noVus paroxysmus erimarii i dolem sequitur , 9 in tertiana duplicata . v. g. , singuli parOXysmi verae tertianae febres sunt, qui alternis diebus accessionis hora, anticipatione, vel reis tardatione , 3e symptomatibus Variis , sibi invicem respondere observantur . Idem in quartanis febribus , etiam triplicatis, verum est. Patet ergo iterum , causam excitantem sive occasion lem , licet saepius eodem temporis intervatilo renatam vel amiosam redditam, tamen sacere talem febrim intermittente qualem praedisponens causa determinat. Dum ergo tertiana autumnalis sin vernalibus enim hoc rarissime vel nun quam observatur in in quartanam degenerat, admodum probabile videtur , ita
Iud non fieri ideo, quia causae essicitanter totaiori temporis spatio accumula
124쪽
tui .el actuosae fiunt, sed quia causa illa praedisponens mutata fuit. Undε etiam patet, causis illas praedisponentes diversas quidem esse in singulis se-luium intermittentium speciebus , attamen magnam assiuitatem habere, cum inter se toties permutari obsei enuar . Quaenam autem illa praedisponens causa sit in febribus intermittentibus , an in lidis , an in fluidis partibus, vel utrisque haereat, & in quibus , Sequaenam eius in singulis febrium intermittentium speciebus diversitas sit, explicatu disseillimum videtur . Adeo enim haec causa latere potest in corpore , ut nullo indicio se mavisustet, donec ab alia causa occasionali, sive exciatante , in actum deducatur. Dum enim diu quartana laboravit homo, postea ab illa sanatus , & in omnibus sui onibus optime se habens, tamen a citas coispiosioribus vel dissicilioris digestionis assumtis, potu copioso , aeris frigore , animi aΕctibus Ac. morbi sui recidivam pati solet. Observavit hoc cilPss . ), ubi de quartanae curatione agit, atque ideo monuit sequentia r si febris
qui stote . diu meminise ejus diei convenit , eoque vitare frigus . ealorem . cruditatem. Iessiiudinem . Facile eaim revertitur , nisi a fauo quoquo ali
Variae fuerunt circa hanc rem auctorum opiniones. Bilem tertianae se,is causam accusa it Galenus, in quotidiana febre pituitam , in quiartana febre autem , adeo saepe diuturna , atrabiliarium humorem, eiusque cloacam , uti putabat, lienem , pro somite posuit , uti passiin ex ejus scriptis apparet. Circa stomachum , duodenum & pancreas, nidum intermittentium febrium post Dr- posuit mimontius se). In glandulis abdominalibus illum quaesius runt alii Me. Verum patebit credo ex hactenus dictis, quod causas occalion tes a praedisponente non divinxerint, imo & quandoque mutationes humorum per febrim facias, pro ejus causa habuerint.
Si autem considerentur illa, quae ad β. 7ss. Ω m. dicta suerunt, satis probabile videtur , causam illam praedispanentem haerere potius in subtilissimo
fluido, vel in vasis minimis , per quae illud movetur 3 aut communi omnium horum oti ne, e ephalo. Prima enim ingruentis paroxysmi phaenome docent, aliquid in his mutatum esse et mobiliminis in genere nervoso insantibus convulsiones toties adsunt 3 soli animi motus validi 2 subiti febrim intermittentem excitaUerunt ψ atque iterum febrim sumiterunt quandoque. Quantam autem animi affectus spiritibus , nervis, encephalo mutationem inducere valeant, neminem latet. Cortex Peruvianus , qui tantum usum habet in systemate nervoso roborando 2 inordinatis spirituum motibus compescendis, quasvis febrium intermittentium species debellat, licet etiam nullas sensibiles evacuationes secerit , adeoque videtur tantum in causam illam praedispane tem agepe . Paralyses 2 Epilesiae, nervosi systematis moria, per febres intermittentes sanantur felicissime . Inunctiones spinae dorsi , aromaticis penetrabilissimis unguentis saetae, toties ad curandam febrim intermittentem profuerunt uti postea l. 68. dicetur, quorum essicacia in aliis nervorum mor qPis adeo nota ec.
Uidetur, Se haec opinio confirmari ex illa observatione θῶπhami f, cinius Q Lib. III. p. s. pag. 3ιν. De Febribus cap. 34 N. 1 ροῖ n Epistola Resp. I. Pag. H. Diuitigod by Cooste
125쪽
, ius ad ἔ τsi. .mentionem feci ; quod nempe in quadam constitutione epidemica sobrium intermittentium paroxysmi non inUaderent cum ruore 2 horrore ueverum aegii iisdem plane symptomatibus tentarentur, ac H Vera apoplexiala lassent. Videtur tunc causa illa febris yalidior non turbasse functiones encephali, sed oppressisse penitus pro tempore. Latentem sub hac larva se-brim ex urina, intense rubra , cum sedimento lateritio, detexit S denhamus,& corticis Peruviani usu debellavit feliciter . Monet autem, eUacuationes, quae ad amplexiam curandam commendantur, hic nocuisse. Uti jam in nervis musculorum motui inservientibus , sive in horum orbgine , aut tenuissimo fluido per illos moto, talis mutatio certo tempore contingit , ut tremor , lassitudo , debilitas , &c. initium paroxysmi febrilis comutentur ; sic idem Videtur quandoque fieri in nervis sentientibus, tuncque dolores molestissimi certis periodis amigunt. Consultus sui nuper adhuc a nobilissimo viro de hemicrania , quae quotidie eadem hora redibat, per odio horas amigens satis acriter , dein sensim decrescens , tandemque evanescens penitus.
Epitnemata capiti applicata , vesicatoria , epis stica pedibus adhibita , purgantia &c. profuerunt nihil omnino τ cortice autem Peruviano exhibito ces-
lavit ilico molellissimum illud malum . Dum autem inciperet ille dolor , i dicabat illum locum primo assici, ubi ex foramine supraorbitali ramus quinti paris emergit, deinde sensim per totum dimidium capitis latus dolor dispergebatur . Interim tamen nulla in pulsu mutatio observabatur illo tempore, dum dolor aderat, & in reliquis omnibus sunmonibus optime se habebat. Similes tales casus plures mihi occurrerunt, sed imprimis sequens .maxime memorabilis. Viro sano , robusto, mediae aetatis , quotidie eadem hora oriebatur molesti doloris sensus in eodem illo loco supra orbitam oculi sinistri, ubi nervus per foramen ossis frontis egreditur ; post aliquod tempus incipiebat oculus sinister rubere , M lacrymis dissiuere 3 deinde sentiebat ac si oculus sensim extra orbitam protruderetur cum tanto dolore , ut sere fureret. Post
aliquot horas omnia haec mala cessabant, u nihil in oculo mutatum omnino apparebat. Venam secari curavi, purgantia antiphlogistica dedi, cucurbitas nuchae applicui saepius , vesicatoria adhibui &c. sed in cassum
omnia. Ut autem mirum hunc morbum cognoscerem, adsui illo tempore aegro, dum noverat rediturum dolorem , atque omnia memorata symptomata vidi ue in pulsu tamen ad carpum explorato nihil mutatum inUeni . Monebat aeger, dum ipsi assidebam, quod in cantho oculi majore pulsationem sentiret validam t applicui apicem minimi digiti arteriae , quae circa canthum majorem oculi satis insignis decurrit, dum altera manu pulsum in carpo explorabam , sicque manifeste percepi , arteriam illam in cantho oculi celerius pulsare , & simul longe sortius, quam naturaliter solet. Febrim ergo adesse, sed topicam , criaidi ; atque cortice Peruviano
exhibito curavi seliciter: & ex illo casu didici, postea in aliis similibus
An ergo subris intermittens veret quandoque non totum corpus, sed tam tum quandam ejus partem occupat 2 Probatum suit in Commentariis q. 37i. , ubi de inflammationis definitione agebatur , topicam talem , 2 partis ariectast tantum , febrim revera Ohtinere , quae universum corpus non assiciat, sed in parte infiammata arteriarum pulsum tantum mutet. Et videntur modo dicta
126쪽
demonstrare , idem quandoque 2 in febribus intermittentibus Uerum esse . Sefl& Historia Medica plures tales obserUationes habet, quae hoc confirmare Uidentur . Sic homini per sex septimanas quotidie circa horam septimam mali tinam brachium dextrum valido stigore corripiebatur , reliquo corpore naturalem calorem servante r circa octavam horam rigor & tremor digitorum Semanus aderant , trihorio elapso sequebatur insens calor , hora duodecima cetasabant haec omnia , sequenti die eodem ordine reditura fg ). Post tertianam , per calidissima remedia in febrim acutissimam mutatam , sequebatur anomala febris intermittens , quae pluribus paroxysmis uno ge eodem die amitebat virginem viginti δε duos annos natam . Dabantur tunc aliquot corticis Peruviani doses, 2 postea inter alia plurima anomala *mplomata observabatur, alterutrum crus quotidie eadem hora tremere , dein calescere 2 sudare,
dum in reliquo corpore nihil sin ite deprιhendebatur th). Huic assinis casus etiam legitur alibi si).
Illa autem febrium intermittentium causa praedisponens , quam haerere in tenuissimo fluido , valis minimis illud continentibus, aut horum origine, admodum probabile est , uti ex ante dictis patuit, variis causis accedentibus videtur in actum deduci posse . Frigus enim subito admissum , indigestiles cibi assumti, animi affectus validi, purgantibus excitatae in corpore turbae,& plurima alia huc facere possunt 3 uti quotidiana observatio omnes Medicos docet. Sic notavit Θdeubamus , post febres autumnales intermittentes sanatas requiri catharsin ; illaque neglecta , vel recidivam febris , vel alios
saepe periciatosos morbos metuendos esse r limul autem monet, dato cathartico , post finitam ejus operationem paregoricum remedium hora somni dandum esse , quo cavetur , ne occasione tumultus , quem vel mitissima excitant cathartica , redeat sebrilis paroxysmus .
An autem causa haec praedisponens semper alia causa occasionali indiget , per quam in actum deducatur Z Certe & hoc dubium videtur , quamUis negari nequeat, a causis accedentibus posse excitari praedisponentem illam causam , cum jam sopita & iners videbatur. Dum enim quartana febre homo sanus corripitur , Ω paucis adhuc paroxysmis defuncta haec febris, illisque non admodum valiὸ is , nondum mutavit multum solidas fluidasque corporis partes , ne acutissimus quidem Medicus, instante jam paroxysmo , aliquid detegere poterit mali. Praeterea causae illae occasionales sopitam illam causam praedisponentem non videntur adeo excitare quovis tempore , sed praecipue tantum illo , quo redire solet paroxysmusr unde Gytis , uti modo dictum fuit, jussit, ut a quartanis curati caverent illum diem , quo paroxysmus corripere solebat sic indicans , aliis diebus recidivae discrimen non adeo metuendum esse . Memorabilem casum accidisse novi, qui hoc confirmat. Homo laboraverat quartana tota hyeme , Ω absque corticis Peruviani usu verno calore sensim minuta febris discesserat, corpus persecte sanum relinquens . Per
Φuinque jam menses ab hac febre liber, dum cum amicis piscabatur, ab illis , joci causa , in retis landum , dum illud in terram attrahebatur , proiicitur . Mox incepit frigere , tremere , & paroxysmum labrilem habuit 3 qui
127쪽
iao FEBRIs INTERMITTENS. s. s .
deinde , quarta quavis die rediens , per aliquot septimanas detinuit hunc hominem . Cum autem monitus suisset , die paroxysmi cavendum sibi adhue licet a febre sanus esset, per trimestre spatium , postquam a febre liber fuisset , sollicite hoc observaverat ue in ephemeridibus suis asserisco tertium quemque diem notans 3 sicque invenit, illud infortunium sibi contigisse illo die , quo quartana , si eo usque perseverasset , accedere debuisset. Videtur inde concludi posse , causam illam pracdisponentem . Vario temporis intervallo in variis intermittentibus, saepe ad horae punctum aptam fieri , ut in actum deducatur di simulque illam saepe in actum deduci , licet attentissima observatione nihil detegi possit in corpore , quod causae occasi
natis vice sungatur . Λn ergo illa causa praedisponens se ipsam excitare ν let 2 An ibi, ubi haec causa praedisponens latet, adcst Ω causa illam excitare potens, sed determinato tantum tempore Certe, si ultimum statuatur, nemo excitantem causam a Praedisponente distinguere poterit. Cum ambae in
subtilissimo fluido, minimis vasis , vel communi horum Origine haereant, solisque essembus suis se manifestent. Verum quidem est , Plurima in corpore humano determinato temporis spatio fieri in sanitate ipsa: sc consueta hora in plurimis hominibus fames ,
somnus, Uigilia &c. observantur: humores a sanguine secretos , bilem V. g., succum pancreaticum , salivam , mucum &c. determinata quadam copia intra datum terr ris spatium colligi posse, admodum credibile videtur , pluraque similia supponi possent, ut explicaretur , quomodo renata quaedam causa occasionalis desinito quodam temporis spatio praedisponentem febris causam in actum deduceret. Si tamen severo examine ponderentur tales hypotheses , quae his principiis nituntur , patebit satis , non respondere illis , quae in se-bribus intermittentibus observantur . Licet enim pumantibus vel emeticis quidquid in ventriciato vel intestinis haeret, Vel ex visceribus vicinis in illa
desertur , expellatur , non tamen ideo curatur febris intermittens 1, sed conistra saepe tali methodo tractata pertinacior adhuc redditur , ὀc altiores radices figit , uti notavit S denhamus si). Quin imo a febribus intermittentiabus dum emersunt homines , si illis purgans detur, antequam jam satis diu
cellaverit febris, redit contumacior sm) . Et dum cortice Peruviano dato ces sat febris , aliquis credere posset, accumulari tunc illam materiam, quae si gulis paroxysmis eliminari solebat per sudores, aliasve evacuationes , adc que profuturum purgans remedium . Verum monuit S denhamus in), a levissima etiam cathan , imo 2 ab enemate mollissimo ex lacte saccharato, reincidivae periculum imminere . IIum quartana per mediam salivationem persebat, exacte typum suum servans, 2 tertiana verno tempore in media salivati ne adoriebatur hominem , uti me observasse alia occasione monui ἔ lateor me non potuisse concipere , quomodo tantis turbis in corpore excitatis, & solutis argenti vivi essicacia humoribus , certo tamen temporis spatio colligeretur aliquis somes in corpore , qui par fimum excitaret.
Videtur ergo, ex omnibus his concludi posse, probabilem esse hanc opia
128쪽
nionem , quae stati iit, stdium intermittentium cauiam in subtilissimvstoido, vasis illud continentibus, vel communi horum origine encephalo, haerere hillamque causam determinato quodam temDre in atium deduci , interimque non constare , quod haec latens sebrium milia semper indigeat . quodam lami iste , Intra paroxysmorum intervalinm collecto, per quem inuosa fieret. Cum Obser ara doceant, paulo ante paroxysmum saeva nihil inveniri omnino, quod in solHis vel fluidis corporis partibus culpari possedi; nulluli qua occurrere signum laesarum iunctionum. , cum paulo post turbentur sere
Quaenam autem mutatio lacta in subtilissimo fluido , vasis minimis , velencephalo , hanc intermittentium febrmm causam constituat 3 quare determia nato tantum spatio temporis haec nast tur , vel actuosa tap cum θῶκει- mo μ), allisque summis in arte viris , me omnino ignorare fateor . Tantum illa posui, quae obsctvata docere videntur , sique erraverim , saltem hoe nomine Ueniam mereor, quod & in his, & aliis omnibus, plura vel melibra doceri me paratissimum profitear. . . iam vis autem latens haec febrium indirmittentium causa non videatur indigere collecto quodam sompte , ut determinato temporis intervallo par . simum renovet, interim tamen negari nequit, collectos humores vir sos'essicere posse , ut his irritata haec latens c usa validius M sortiuτ aegros assitigat. Sic in tertianis an analibus , tam corrupta bilis in primis viis haeret , illa sponte vel arte evacuata , sequens par xysmus longe mitior esse solet adeoque haec quidem concurrere μssiim cum hac latente causa , dum inisteristi haec absque illis at uosa fieri potest . Si enim indigestiles cibi, frigus subito admissum, lassitudo uc. diu sopitum hanc u inertem causam excitare valent , cur non ab iisdem posset augeri eiusdem emacia illo tempore, dum adhuc ex se ipsa a*uosa est i An ab illis concurrentitas causis paroxysmorum retardatio vel anticipatio pendet semper 3 Vix videtur . Verum quident ea circa illud tempus , quo paroxysmus accedere solet, illam latentem , nsam magis quasi irritabilem s sit venia huic vocabulo) esse , uti patuit es antediactis ue adeoque a collectis sordibus excitari posse paroxysinu, ante solitum tem8us , non omnino improbabile videtur 3 interim amen etiam in talibus febribus , in quibus ni illa cacochymiae signa deteguntur , ' Proxysmus citius vel serius venit quandoque.& quidem sua , ut singulis vicibus eodem remporis stylo anticipet vel retardetur , unde potius latenti illi febrium intermitia tentium causae regularis illa anticipatio vel retardatio paroxysmi tribuenda via datur . Hoc etiam eonfirmatiar ex Alis , quae servavit Ddobamae sp) Vidis enm dum ingens agmen firium intermittentaum aralium urum simis, illarum patrex fmos plirumque uua eademque diei hora contingere,aceessioniιus nunc praevertentibus . Utine posponentibus, simili plane modo . atque eode- tenore . us quod aeeide, queat, ut redo i is medicamentis . . .
ammutetur vos pervertatur . Pix certe inredibile videtur in tot aegris, aetate. DXu, Vitae gruere , temperi di ersis; hinnores morbosos eodem praecise temporis intervalla accumulari potuisse sic, ut huic causae tribui posset paroxyia
129쪽
morum renovatio. ' inide etiam Gaureus sH monuit, solam anticipationem non esse habendam pro incremento morbi ι quod talarn deberet fieri, ii ab ae cuntillatione humoris morbosi breviori temporis spatio citius reno aretur pa-rox mus . Sic autem habet: Nim auticipatio fila per se ipsam non essessio eiens Raum incrementi, quod saepe m Mi proprietatem consequitur potius . quam quod per ejus inerementum M.quum re quam πlier tertiani, id φ quotidiani eirexior quidam Asque ad integram suurionem ira anticiparo visi
Videtur erso. potius ab epidemico miasmate excitari sebris intermittens mulque imprimi spuritibus , nervis , vel horum origini communi talis character, per quem stato tempore paroxysinus renovatur . Quamvis autem p r seis in excitatam noxii humores , ante febrim natam praeεxistentes , vel 2 s bris tempore nati vel collecti, expellantur de corp e , obstructiones pluriamae in visceribus haarentes solvantur , adeoque sebres illae saepe medicaministi Virtutem taerceant ratione aliorum morborum , tamen 2 absque his omnibus perennare posse videntur, quamdiu ille impressus char er manet. Λn ergo tales λbres intermittentes, absque ullo vitio observabili solidarum vel fluidarum partium corporis , spirituosae dicendae forent Certe jam Gai xus fr) monuerat sequentia i Distinguere autem oportet in singulis aegrotant
- νω τι τραπεντι seu Diritu alterata . Vidimus autem antea , illum characterem sic sopitum manere posse , ut nul la signo se manifestet , & tamen a caula quadam occasionali excitari denuo, ea riuod maxime notandum) sua vi noUm paroxysmos sebriles , sacere , quamUis non renovetur causa occasionalis, quae sepitum Sc inertem illum characterem excitaverat. Unde etiam videtur impsessus ille sebris intermitteutis character sensun sic minui, ut in neyum amplius erumpere nequeat , atque
tamen dio superesse talem irritabilitatem, ut ab aliis multis ia diversis causis
iterunti inuosus fieri possit . ' . . In hunc characterem agere videtur corteo Peruvianus , toties febres intermittentes absque ullis evacuationibus , vel alia mutatione sensibili., tollent ιν tame plerumque , ue potius indacias impetret , nisi repetito ejus usu tandem integre deleatur 3 de qua re, 6 . vice um erit. Inter ill a vero causas quae sopitum illum ςharacterem , nondum tamen omnino deletum . excitare ilant , prae reliquis stigiis valere videtur . Certe subito ge valido frigore corpori applicato homo pallet , horret, riget . tremit, adeoque plurima Ucitantur symptomata ,. quae labris intermittentis initium
L 749.ὶ Romitarit . Imo a frigore videtur sperage cessus oti alia ocu i
ne in Commentariis l.s8 dictum suto mutationem lentae continuae febris in intermitten em . . Dum enim in tali se a nec cibo nec remedio locus esset , unicum hoe superesse voluit ,' De Memcias morbum mutet . Mem uisur ei aquafrigida , cui oleum fit adsectum, corpus eius pertractandum es, quonia' intre in se evenit . borror oriatur . fat iniιium novi motus . exque. o. eum magis corpus incaluis . sequatur etiam remum . An ideo Intermittentes vernae citius finiuntur , quod aestivus calor illas excipiat, autumna
130쪽
les vero, ait is quotidie frigore , perta Paciores & quartanae Linium c
Ille autem character febriam intermittentium adeo saepe fixus inhaeret, uenullis sere remedi b se tolli patiatur . Suspendi quidem potest, dato cottice, ejus actuoseas pro tempore, sic tamen, ut Dstea semper recidiva fiat. ol servaverat hoc S densam ' monuitque tunc prudentis Medici esse, non nimium pertinaciter corticis usui insistere 3 verum alia potius methodo se imaggredi. Novi per septem integros annos quartanam dii rasse , . silentem sponte sua quandoque , vel cortice semio, per aliquot septunanas , redeuntem tamen postea . Misis trias Romae vidit matronam , suae viginti duobus annis qua tana laboravit r J . Pertinaces autem tales sebres , quae anni spatium excederent , nunquam me observasse memini, nisi in cacochymicis corporibus . quibus viscera, imprimis abdominalia, obstruita erant , unde sere semper a dominis tumor , color ieiericus ste. simul aderant. Cum autem antea dictum fuit, silentem iam Abrim excitari posse , dum tardum v. g. aut similes indigessiles cibi assiimii suis ent , non videtur imerobabile, timile . quid protra clarum talium Rhrium causam sacere . Si enim ante febrim intermittentem . natam cacochymicum corpus suerit , & Obstructa viscera habuerit, vel per
febrim ipsam talia mala producta suerint Nide g. 7s3.j. ingessorum debita praeparatio in primis viis deficiet; adeoque similia mala nic poterunt fieri ob desectum virium concinuenti Urie in sanis , sed debilioribus, hominuhus ab ingestis dissicit ris digestim cibis contingunt. Unde patet ratio, quare in tali casi febris iptermittens , ex sua indole iam minuenda, increstae denuo, vel sopita jam exciteti r iterum , sicque in longum temporis spatium excurrat. Forte etiam eo difficilius deletur impressus ille character , quo
diutius inhaeserit. Cur ergo paroxysmi geminantur quandoqire , si latens V. g. febris tertianaacha faeier alternis tantum die , ex ina natura actiosus fiat Certe e em illa causa , incosnitum n m illud epidemicum , quae unam tertianam secit , & interealari die alteram excitare poterit. Praeterea vaetur admodum ver simile , etiam liberis a pawxysmo diebus adesse talem dispositionem , quae I te ex se sola in actum non veniret, aliis tamen causas accedentibus' citari posset, & dein propria sua vi paroxysmos renovare, licet absint causae illae', quae illam pνhno excitaverant , eodem modo , ut intermittens libris spes te sua ccssans , a simili biis renovatur, ut antea dictum s. sit, Plurima aulcm favent huic opinioni r sic graviores in diaeta commissi errores non tantum validiores efficiunt quartinae paroxysmos, Verum etiam ex simplici quartana duplicatam , vel & triplicatam , sacere docent quotidiana in praxi ob servata . Autumnales fibres , in quibus copiosior & pertinacior ad sL solet materia , quam naturit per febrim excitatam corrigere vel expellcre fatagithmge frequ*rtius paroxylinos suos geminant, quam Vernae Hes , in quiabus noc raro contingite imo etiam ob hanc eausam Deste initio autumni tales Inres, ob longiores & doplicatos parovisos, continuarum Ebrium indolem exacte aemulantur 3 uti I. 748. dictum fuit . Interim tamen , ut ante monui, geminatae tales febres indolem & genium paroxysmi primarii servant;