장음표시 사용
111쪽
sa De mutata S is tacentriinate. Disp. Ne
riaret. Est enim Excentricitatis causa, ipsa Planetae essentia. Me inertia ad monim, qua situm suum adversius Solis raptum tueri nititur ivt parte secunda demonstra, Est autem Terrae Mndus semper e dem, & aequaliter viribus Solis renititur: semper eit igitur eadem Ex
Observationes Ptolemai de Hippvivia, multis nominibus suspis
ctae sunt. i. Refert-Armillas Alix iam vi, quiarum ope observabantur aequinoctia, lapsu tempoi is nonnihil mutasse inuit notante columna cui affixae erant. a. Si per ortum Solis notabant aequin um, neglecta variatio multum erroris pariet. Et hinc sol in est.
quod J. Anno 3 tertiae Periodi Calippicae, Mecer die et , Hippam eis observavit aesuinoctium mane, at vero A millae Alixandri uirinque aequaliter illuminatae sunt hora diei quinta. Concludit ergo
nolimam, mer 3 horas non consentire utramque annotationem. in& ipse Ptolemam affirmat, saepe eodem die aequinoctium a se bis observatum. Culpam ille confert in sitam instrumenti erroneum i Retifris adjungit refractmnem Solis. Non dubito igitur quin satis videat Lector am parum sit fidendum Observationibus illis crassissimis. s. innique quam puerile est circa Terrae Excentricitatem contendere, cum veterum observationes aliorum Planetarum Excentricitates
longe alias statuant, quam nunc deprehendimus. imo & ipse Liregiis, hoc ipso seculo, in excentricitate Jovis de Martis (quorum longe iacilior observatio non minus aberrat quam veteres in tale, ut suo loco comprobabitur. Ut nihil dicam de venere & Mercurio, in qu
ram Excentricitate definienda toto coelo errat Lamiargim . illud enim accidit Hypothesium suarum vitio. Cum igitur fatentur, reliquorum in Planetarum Excentricitates perpetuo sibi pares esse, nihilque nocere M veterum erasus observationes, 'uid inca silam erram iterant, erius observationes multis de caussis suspectae sunt Cum tanto viro; qualis est crus visu, accidere potuit, ut in maxima prosthaphaeresi centri Jovis de Martis, maret supra tertiam partem gradus, idque inter tot tamque accuratas hujus aetatis observationes, mirabimur jamplius , veteres in taxanda Solis Excentricitne, terium gradus partem deceptos esse 2 Tam parvi erit Albateret, Amahelu, Caperaui, Daciam , de Neotericorum constans per annos ps o consensus; ut solae Armillis Alexandrinae, non unico enori obnoxiae, totam Astronomam rurbabunt i -Credas binis apessa. Si quis objiciat consensum illum accuratum inter observationes mo--rchis Pi A. Poterit ille clantum abest ut juvet ae rari sentenuarum tinue, qui .ala Ptolem plane finxisse oblinatum quod
112쪽
CAp. II. De mutata Sossi Euentrieitate.
quod ex Hipparebo compinaverat. Tantus enim est inter eos in enu meranda longitudine Quadranium Anni consensus, quantum Institumentis eorum deprehendi plane impossibile fuit, ut recte notavit Te plerus. Denique (ne infinim sim certissimum hoc esse scio, nunquam exiit uni qui veterum oblemationes, cum Neotericis, in unam The riam constitia re. Neque enim hoc a effectum est, qui obse vationibus manifeste vim intulit: absurdam quoque introducens Squinoctetorum Prosthaphaeresin coelo prorsus alienam . ut proximo capite ostendetur. videat emo is, qui observationibus Ptolorem pertinaciter insistere volet, qua ratione cum aliis, de quarum fide, dubitari non potest, incertas istas comectat. iod quum fecerit, iden quoque in Planetis caeteris experiatur: est enim eadem ratio. contra objicit Lambergusi, nullius plane sunt ponderis. Observationes veterum (Antiquitatis, credo, gratia) mirum est quam superstitiose colit, qvim religiose obiervat. Mupuli unius horae jacturam, quiantum crevit sacrilegium t oracula sunt, non observationes. Sed qvim puerilis sit ea curiositas, jam didicisti, Lector. Reliquos Pl, Pr OM
netas mutare suas Excentricitates, magnum credit cauta suae sustent p- Ssculum. Sed i. Falsa est ex Hypothesis, 'ut aperte satis demonstravit. Rettersu, in Commentariis de motu Martis, ta abunde docent obser- .vationes. r. bi vera esset, do e tamen aliud est quod in Sole fouet. Planetae enim alterius Excentricitas fit maxima Sc minima bis in una periodo i Solis autem, vix intra multa secula semel. Rursus Planetae. reliqui nunquam distant a Sole Excentricitate maxima, sed tota vari tio distantiae provenit .1 sola excentricitate minima, quae, ipsa est Excentricitas vera: Terrae aluem distantia a Sole, variatur Excentri citate tam maxima quam minima. Quod ad Lunam attinet i asserid. nsistitiis, Circuloriani ejus hypotheses ad amussim cum Solaribus convenire i ita ue quia Luna suam Excentricitatem mutat, ergo &Sol. , Sed i. Longe alia est in Lun1 atque in Sole variario Excentri- . . taxis: Solis enim est secularis, Lunae ad phases alligata. 2. Luna , revera suam Excentricitatem non mutat; neque vera est hypothesis irambergui ut suo loco demonstrabo. Sit igitur nobis ratum, Solis Excentricitatem per amni,cula fuisse exacte eandem , quicquid con- . tra videmur statuere vetam Oinervationes.
113쪽
CApur III. De Prost barbaeresi AEquinoctiorum.
Hune quoque errorem Lambergim observationibus Ptolemaicis acceptum t erat, eum enim omnes aliorum Prosthaphaeresin hanc evertant, ipsius solae statuunt. Observata enim Timochariae. Hipparchi, Qtategrin, omniumque aliorum , cum Neoter cie, in normam unam quadrant. fixarum motum aequalem exacte statuetitia . solius Pt--s per gradum unum circiter enormia sunt. Unde non immerito su pirati sunt nonnulli, eum in Solis observationibus, calculo Hipparebi seductum, diem unum errasse de hora sola sollicitum. Facile est enim in dierum enumeratione errare vi precipue cum abolita esset observatio .
anni aegyptiari, introduo ue nova Calendarii Iuliani ratio. Si eiutut fingamus (quod facile & verisimile est accidisse eum observationis
diem per calculum Hipparchi, quem nimis secure secilius est, ctuaesitisse, horam autem per observationem (si modo verum est eum Oservata re non finxisse, ut putat Tondimentanm, non est adeo incredibile, eum innumeratione dierum errasse. Cum enim non crederet tantum esse innumeris Hipparchi errorem, ut diem totum aberrarint, tutum satis du- . tam arbitratus est calculum suum. Negligens interea calculum Lunae, quem si observasset, proculdubio dies recte enumerasset. Quare parum valet earum observationum autoritas, ad deturbandam fixarum vel AE- noctiorum aequalem motum, vel ad struendam aequinoctiorum(sal rem tantam) Promaphaereta :, multoque minus valebit si (quod suopicatui Lisitim tamis ficta omnino sunt omnia illa, quae pro observatis venditat.
M autem Sol de fixae (est etenim 'amborum ratio tempostatibus aliis aequabiliter moverunt, insta demonstrabitur . etsi Laus bergius arbitratur se contrarium satis confirmasse. Sed vertit plane ipse quod construxerat cum fatetur tempore hoc prost-hathaereses . Equinoctiorum non variari, sed nescio quam Prosthaphaeresium in aequinoctiis differentiam diu manere eandem i et , 3d , scilicet ab A. C. ioco ad annum 16 6, ab eo rursus dectescerae Quod quidem Diuitigoc by Cooste
114쪽
CAP. v. De Pro aphaeresi aequinoctiorum.
dem somnium an verum sit, necne, non ita diu erit quin coelum ipsiundecernet. Interim hoc ego asserere audeo, figmentum hoc merum, pii neque subterfugium, nulla demonstrationis ope defendi posse . quod sit a quopiam fiat, tebor illum me plus videre. Assirmo praetereaa umentum esse, Prosthaphaeresin aequinoctiorum nunquam adeo variatam fuisse, ut ipse viat, quod confimiatur ab aliis obiervationibus, Pt--ticarum fidem superantibus, quas ille vel dissimulavit, vel corrupit, ut ita calculo seo gratificaret. Hoc, inquam, ego factu demonstrabo, ubi ad observationum examen -nrum Q apropter cenissimum est Equinoctiorum P haphaeresin bis flane nulla non est forsan,
tamen) non tantam esse quantam statuit tum Lamiambus. Docent enim observata, fixas, a Tinisci rare ad nos lue, cessisse
aequaliter, aut proxime, si unum Ptolomaeum dissimvles , qui (ut Cristimant periti alvifices diem unum in Solis observation errando, causas ante recitatas, statuit. Etyo punctum id pro Y principio, Mod Sol inlaendit in post aequinoctium verum sequentiet ac proinde Marum loca a Sole deducens per Lunae mediationem , ima irarum sui &Solis reliquorumque planetarum diminuit gradu circiter uno. Hanc . . ob causam calculus D seri sic eomparatus est, ut dissentiat a locis Planetarum quae Ptolomam observabat gradu i ,& Scrup. 3, quod tanquam Epist. Σ - , sphalma intolerandum Laisberrius ei imperite admodum oblita . cum dic in Tab.-. revera plus Peccant Tabulae suae, quod tantum n m diderant, sed Pia mei vestigiis ariste nimis inhaerentes. cum eo maluerunt errare, quam vel minimum in Mervata sua audere; modestus is , de antiquitatis siperstitiosus satis cultor. - Atqui,Latet vi, supra unum gradum ethereant Tabulaetiue in obse vationibus Neotericis magis fidisquam fimi Pi area itaque ido inquis de Eclipsibus. quas m irem, non semel fatetur,etiliter apparuisse in coelo, quam Tabularum csculus esti te verum est videm .fitetur L qil m& ingenue profecto, noluit ille Lecto nis suis salsa . pro veris imponere. At vero tu non lateris, Lansieres, cum multo mZius posses, Ad omnes deceptum iri credens,
ipse tuae buccinator audis . quod ne semel facit doctissimus ille, dc pera
quam modestus G Ierus, cujus vere incomparabile Tabularem opus in casum canit petem tuus Hortensius, tuas interim ad sydera esserens. At nisi me nisessionem extorqueam, pergatri doctos viros
splendidis verbis aue ari. Nisi ego Hypothesium tuarum aedificium magniloquum adeo, solo aequem, pergas ipse iactitare eas inter alias
115쪽
Lenta solevt inter viliona Cupra od jam efficere 'inedior. Alibi fle. Motum Terrae Em Solem, duo sunt apud Lambergium qiue reddunt
inaequalem et Excentricitas , & Libratio aequinocti mini. De Ehi centricitate bactenus et Sequitur Libratio aequinoctiorinn, seu Inaequalitas motus Sectionum aequinoctialium. De hac Libratione , t nendum hoc est et Etsi fieri potest ut motus Solis ab AEquininio vem non sit omnibus modis aequalis, ideoque detur aliqua Prosiliathaeresis. AEquinoctiorum et non tamen oritur inaequalitas ista ex Libratione puncti aequinoctiorum in diametro Circuli , neque tanta estProsthaphaeresis AEquinoctiorum quantam statuunt Copera m de LMuberrem. Unde oriatur aequinoctioriam Prosthapiaeresis, & quanta qualiosue ea sit. conabor, Deo cuce, secunda serte demonstrare. In pra sm, duo iunt probanda . Primo, Prosthaphaeresin hanc non posse fieriret Librationem AEquinoctii veri in Diametro Circuli: Ac deinde, Pros haphaeresin seu Inaequalitatem hanc, apud nimiam esse. . Primum, sic probatur. Axima hoc veris uim esse, asserit Lan bergim , Astis Coelestes circulares esse, vel ex plurabis. circularibis compositoi. veritatem ejus jam non disputo, alius ei deputatus e mlocus. Sed affirmo, si praecise verum sit hoc Axima, motum Librationis seu Reciprocationis non posse esse in Coelo, eo modo quo eum usurpant Copernicio de Lambergum Sit enim, in adiuncto Miemate, Orbis Terrae, D C E Fi linea Librationis G C B, quam oportet esse lineam reciam, ut destonstrat opem M. Sit punctum aequinodii
rum C i punctum nempe orbis Terrae D C E F. Dico punctum C, pariem orbis Terrae, non posse in linea recta librari ad G vel ad R. a si hoe fit, longius distabit a Centro A, quando est in ta vel R., quam quando est in Cr & sic recedet a Circulo D C E, ac proinde
. motus ejus non est Circularis. Quo circa motus reciprocationis in linea recta, destruit perfectionem Circularis motus. Fateor quidem
. arcum D C E, in tam parva libratione qualis est Presthaphaeretis .E-Huinoctiorum, parum admodum differre a recta linea BC G: Atamen disterentia est aliqua i & si vel minima sit, vel .non erit BC Guinea perfecte recta, vel non erit D C E persecte circularis, cum arulla pars Circuli tam exigua esse potest ut ὴon sit circularis. v Ainare .
116쪽
Ad haec, absurda est illa hypothesis, quae puncta moveri docet:
quicquid enim movetur, corpus est. Si itaque talis sit aequinoctiorum Libratio, accidit ex libratione Axis Telluris, non Puncti nescio cujus aequinoctiorum: quae non sunt loca aliqua Orbis Terrarum, ut est in Hypothesii Lansbergiana, ut sic non sit aequinoctium donec Terra ad istud punctum venerit, sed accidit aequinoctium cum circulus aequinoctialis, quem Terrae Gyratio describili' motu Terrae annuo seruar ut respiciat Solem. Sed de hac re plura secunda parte. Quod ad ipsam Prosthaphaeresin attinet, certum est eam vix esse sensibilem spatio i8oo annorum novissime elapso . cum Hipparchi, --baternisi, Copernici, & nostrorum observata in unam normam, quam proxime quadrant, solo dissidente Ptolomaeo, quorum obse Vata per gradum circiter unum enormia sunt.
Unde non immerito suspicati sunt nonnulli. eum in solis observatio- Cop nibus, calculo Hipparchi seductum, diem unum errast e in consignatione observationum, de hora sola solicitum. Nam cum sub Augusto abolita esset observatio anni t Egyptiaci, & introductus annus J ianus, Ptolomam nunquam suspicatus Hipparchi calculum tot tim diem errare posse, cum aequinoctium observasset i credidit statim eum esse diem Anni e Uptiaci, quem calculus Hipparchi aequinoctio destinaratro atque Disitired by Cooste
117쪽
atque ita solam horam observans, de die nunquam dubitavit: sed notavit aequivoctium contigisse die sequente, cum revera is esset dies praecedens. Observationes igitur Ptolomaei falso traduntur, & intelligendum est aequinoctium illud die praecedente factum esse, quod ille scribit
esse observatum die sequente. Est sane haec nonnisi conjectura,maxime tamen probabilis neque enita inauditum adeo est Astronomos hisce ipsis temporibus, quando facilius
multo est tempus rite notasse, cum non adeo turbamur diversa forma Calendarii ut Ptolomaeus, totum tamen diem aut plus interdum errasse.
Scribit inalthrem, fuisse conjunctionem Saturni & Martis Anno Chrisii i p, Sept. s. Lambergim ait legendum esse Octob. 6. Aramina de Repleris scribunt fuisse civ.δ A. C. I syi, Jan. v. Lansbergim ta tum suo calculo fidit, ut referat eam ad diem i. Quinetiam alibi longe plus in Ptolomaeum ipsum ausus est Lambergim; conjunctionem h &humeri australis quam-scribit iactam suisse Xantici die Lansbergim ait fuisse die i q. Haec autem omnia non ob aliam causam facit, quam quia calculus suus dies illos ostenditi & credere non potes calculum suum totum diem erraturum Cur igitur & idem de Ptolimaeo . non licet suspicari, cum discrepantia illa in observatis suis diem unum faciat Nolim enim ego cum Longamontano credere, ficta omnino esse Ptolimaei observata, etsi non obstinate negarim quin ita fieri posset. Utcunque iit, certissimum hoc est, nostro hoc aevo aequabilem esse Praecessionem aequinoctiorum, neque adeo inaequalem, ut facit Lans bergim. Quod quidem ipse cogitur tacite fateri. Ait enim Prosthaphaeresin hoc tempore non variari, sed diu manere Ia 3 o add. scilicet ab anno i 6oo ad annum i 6 6 Aab eo rursus decrescere. QMd quidem , somnium non ita diu erit, quin ipsum coelum coarguet. Quod ait, de causa constantis Prosthaphaeresis aequinoctiorum, nempe diminutam esse Solis Prosthaphaeresin in aequinoctiis, stivolum est ac somniatorium, & subterfugium merum Astronomo indignum. Et summopere indignor, tantum virum tam pueriles nugas & ridicula figmenta Lectoribus suis obtrudere. Quam ille Demonstrationemaneri s quam rationem Demonstrationem sane nullam, nec unquam poterit : Rationem reddit, sed mehercule omnis rationis inopem . cffae Laniles gi, quam tu causam credis, cur Prosthaphaeresis Solis diminuta,constantem redderet Prosthaphaeresinaequinoctiorum per spallamannorum fi l cur non fuit hoc ante Z cur non fiet post Ais, Solem jam Scrupulis i go' , sectionem vernam contingere serius, quam in Eccent tacitate maxima : oportuit igitur haec Scrupula pensare, quo Sol justo tempore ad I Equinoctialem vernalem perveniat. At qualis est haec
118쪽
C,P. III. De Prolibas haeres AEquinomorum. yy
ratiocinatio t ego sane sensum non capio, Mue nec tu capis, Lanitergi. Quid si Sol setius contingit Sectionem vernalem continget ob ea vilem
causam Sectionem autumnalem tanto maturius; si itaque augenda est Prosthaphaeresis aequinoctiorum, in Vere, Scrupulas i 1 io', certe in Autumno minuenda erit totidem. Deinde ante annum i 6oo, Prostha
phaetesis Solis in aeqvinodi iis, minor quoque fuit quam in Excentrici tate . unde fit, quod toto illo tempore nihil pensandum est bed piget
Probabo igitur ex Observationibus, aequinoctiorum Prosthaphaeresin diu ante annum Itioo,eandem fuisse; atq; ideo motum bolis ab Equinoctio vero, non tam tardum esse his temseribus,quam deberet esse per aequinoctiorum Prosthaphaeresin Lambergiaram. Co emicis Cal. Oet. dimidia hora post ortum Solis observa vir aequinoctium Autumnale Frusiurgi. At quoniam assumit ille altitudinem in Frueburgensis Si I i Dcho vero observavit eam esse s S, 38 et fit hinc quod aequinoctium Autumnale verum fuit serius aestimato horis tribus. Fuit igitur aequinoctium verum A. C. I si s , Sept. I . hora s,3 o . a. Obscivavit idem aequinoctium Uernum A C. I si is, Martii i o, horis a meridie io, ac , sed verum aequinoctium, ob causam jam dictam, fuit horair, et O , tribus horis ante aestimatum. Intervallum inter utrumque aequinoctium, est dierum 1 8, horarum is, o i cui competit motus solis aequalis a scilii . ', diaciens a Semicirculo 3' 3 o , cujus semissis 1 3 , 8 est prosthaphaeresis Solis in utroque aequinoctio. Ergo A. C. Is 1 s.
Sept. I 3, hora ti, Jo , aequalis motus Solis ab aequinoctio vero, fuit 3 . iri s C hu: &A. C. I 316, Martii Io, hora is et oet, aequalis motus Solis est y ' s 8'. et . set'. Anno autem Chr. Isso, Sept. I S. meridiana Solis altitudo Anglia observata est per ingentem quadrantem ab EArario m is, 3 8. . o , altitudo aequatoris est 3 61 8 , ergo Declinatio Solis austrina o. ix : fuit igitur aequinoctium Autuirinale verum Sept. Iet, hora post meridiem ir. Rurtiis idem observavit Anno Isui, Martii it , altitudinem meridianam 38. se . fuit ideo Declinatio ejus o. et i . Borea, dc hinc aequinoctium vernum die i o, hora g. o , pomeridiana. Intervallum inter haec aequinoctia est dierum I S, horarum is .cit: cui debetur motus Solis Aqualis 1'. 3 6 .3 . o 'deficiens a Semicirculo i'. 6 .ro ; cujus semissis i . si . io ,
est Prosthaphaeretis Solis in utroque aequinoctio. Ergo. A. C. I sso,
Sept. i . hora tet. o , aequalis motus Solus fuit .' i .s S . 1 o' i dc an-ho iisti, Martii i o. hora 3. o , motus aequalis luit u . y S', I ' sov.
Inter aequinoctium Autumnale operini, & Edmaris inright, inter-
119쪽
ioo De Frshaphaeresi AEquinosiorum. Disp. IV.
sunt Anni Iuliani Eo, dies 3 sq, horae I . go , sed ob differentiam Metaridianorum, horae ii. yo , cui debetur aequalis motus Solis, post inte. gras revolutiones, i . si', pro quo observatio habet i . et . Rursus inter aequinoctia vernalia intersunt Anni Juliani 8o, dies 36 horaeis. go ; sed ob differentiam Meridianorum, horae is . o ; quo tempore movetur Sol aequaliter s'. ex observationibus colligi tur s .ses Ecce quam pulchre conspirant hae observationes iquam parum, imo nihil inaequalitatis sit in motu Solis, per spatium 8 iannorum i Sin autem tanta esset Prosthaphaeresis AEquinoetiorum quantum statuit motus Solis aequalis in utroque intervallo minor esset Scrupulis ro . sq. Unde satis liquet calculum spatio SI annorum peccare tertiam gradus partem. Constat etiam Prost aphaeresin aequinoctiorum toto illa tempore insensibilem prorsus esse. Calculus enim tantae Prosthaphaeresi innixus, utrumq: Copera i aequinoctium facit contingere S horis ante observatum. Qui quidem errοr non est adeo nullius momenti. De calculo hoc nonnulla sunt quae Lectorem monitum velim. I. A- quationem dierum naturalium time neglectum esse vi vana est enim curiositas, quae non esticit ultra r o , idque in Prosthaphaeresi Solis . inaequali autem ejus motu . quem hic maxime quaero, nihil prorsus. r . Negligo item parallaxin Solis . est etenim & illa nullius momenti, clini certum est non esse majorem uno scrupulo, ego ne tantum puto: Deinde , quantacunque sit, aequalem motum doli, nihil turbat, sed Prostha Phaeresim solam. 3. Assumo, ex mente Lansietii, Prosthaphae relino olis esse in utroque aequinoctu, parem, quamvis id non exaete fiat nisi quando Solis Apogaeum est praeci e in principio S. sed cum non longe ab eo puncto hoc seculo distet, parum est quod hanc ob rem peccatur. q. aequalem bolis motum c Ta ulis Lambergit assumo . etsi enim possunt eae nonnihil erroneae esse, parum tamen est quod tantillorem pore aberrabunt,
Observationem aliam adjungo, majoris fidei gratiL Anno Christi
I p, Sept. 16. Gemma Pris uaccepit altitudinem meridianam bolis manu, 38. et i Elevatio AEquatoris ibi est unde Declinatio 'Austrina I. S ,& locus Solis a M. O . 3oq; vel, si assumas parallax in viaingit, erit Declinatio i. o I iv, S locus Solis ista 2- go . Esset avilem ex ealculo Lan bergiis o a'. 2. Ecce operationem.
120쪽
Cab. IV. De Presbaphaeresi AEquinocturun . tot
q2Nimiam igitur statuit prosthaphaeresin aequinoctiorum. Nam si fiat illa i 1 3o', ut jam eam vult constanter esse, erit locus Solis ci a. vi. 11 quod observationi egregie consentiti Manifestum eniin hinc est, aequinoctiorum Prosthaphaeresin, quam ille cogitur facere constantem inter annum io oo dc 16 6, etiam anno is y & Isis eandem tuisse. Quare non dubium esse debet, quin & post Annum to 6 eadem qu que erit: idemue nullam omnino este, vel saltem non setis ibilem. re Scrupula illa I 1 ; o' addenda sunt motui Solis medio hic enim fiet, ut in quarendo Solis loco, nihil opus erit Anomalia aequinoctiorum, nec eorum Prosthaphaeresi, magis quam centri anomalia nulque prosthaphaeresi, & Scrupulis proportionalibus: quibu* omnibus, mutili prorsus pondere, gravatur calculus Lansbergit. Pollunt enim omnes Solis motus demonstrari ex solo aequali ejus motu,& motu Apogaei, ut fiet pute secunda.Alia sunt quae in hanc sententiam disputari possunt, ex observationibus stellarum fixarum, quarum motus hac ipsa Prost aphaereti aequinoctiorum inaequalis redditur. bed ea differentur in tractatuni ue Sicilis hixis.