장음표시 사용
201쪽
iso P Rou AB ILIs Mus immanis assertionis huius absurditas, ab imperitis potissimum, cognoscatur , libet in eorum utilitatem hoc Corollarium latius diducere, &explicare.
Esto igitur. Non possint semper, & ab omnibus per se practicari omnes sententiae faventes libertati D. Bonav. , & D. Thomae , sed quae solum, a quibus solum, tum fotum. , cum sunt vel absolute, vel respective probabiliores. Igitur si de absoluta probabilioritate loquamur, nulla unquam ad Naxim deduci potest. Nulla etenim sententia , vel ipsius D. Thomae , est determinate, certo, absolute probabilior, & ut a per hujusmodi ab Ecclesia approbata ca) . Et uni Sch. a. versim Doctrina aliqua ita approbari non potest, Sup. 28. cum probabilioritas non sit obiectiva, & abson. I. luta, sed subjectiva, ac respeetiva b) . b per Si vero cla relativa , igitur Doctrina horum Cor. q. Sanctorum non eil approbata ab Ecclesia abs Supp. Io. lute, & in se , sed ad iudicium , & mentem c) per opinantis c : atque ideo non D. Thomae, &Supp. 23. D. Bonav. Doctrinam, sed judicia, ac sententias opinantium Ecclesia approbaverit. Igitur approbavit aequaliter , non solum horum Sanctorum Doctrinam, sed etiam cujusque alterius Scholae, aut Doctoris , vel etiam privati cujuslibet, cum Schola quaelibet, Doctor, aut privatus quilibet habeat sententias suas tan
Supp. Io. mum subiectivum approbavit. Igitur erit tutum, tutissimum, quod fallaci eujusque judicio committitur, non quod certo Ecclesiae iudicio continetur : ac proinde quod privatus quilibet habet ut probabilius, ab Ecclesia condemnari non posset, quandoquidem d
202쪽
METH. MATH. DEMONsT. P. I. I9Imnari nequit , quod est tutum , tutissimum . Et immerito plures propositiones condemnaverit, utpote quae a suis assertoribus vel uti probabiliores habentur a . Igitur eadem Doctrina nunc eidem erit tu-tR , nunc non erit , cum opinanti idem nunc probabilius, nunc vero tantum probabile videri
Igitur Doctrina, praesertim D. Thomae nam idem etiam de dotibus , & Elogiis Doctrinae D. Bona v. intelligendum est erit Catholica, ben dicis, aliis securiis, tutissima, inconcussa , Chrisianae metrinae Regula, sine idio prorsus errore, nempe quae, cum, s, & quibus probabilior videbitur, qua Vero, cum, si, & quibus vel aeque, vel minus probabilis videbitur, erit secus. Igitur conditionatae, & ideo frustraneae, ac rudiculae Ecclesiis exhortationes, injunctiones, &votae. Quare cum Pontifices dixerunt . Volumus . . . , & iiuvimcis . . . ut dicti o Thο-ms . . . Doctrinam . . . sectemini, eamque sude iis totis viribus amyliare. Et . Nec non S. Thomae
inconcussa, tutismaque dogmata sequi semper, σimpense revereri velitis. Et . Pergite porro . . . .&c. ita dixisse explicandi sunt. Heus vos. S ctemini , am Late , sequimini , reυeremini D. Thomae Doctrinam, scilicet non omnem, aut semper, sed solum eam, quae , & quando vobis probabilior videtur; qua vero , & quod' probabilior non videtur, parvi facite, abjicite , derelinquite . O praeclarum Doctrinae Angelicae Privilegium t O dignas Ecclesia exhortationes lIgitur cum D. Thomae Doctrinam approbaovit, & sequi hortata est, ac iniunxit , uel prae ceptum universala sequendi Pro habiliori is umigno
203쪽
ignoravit, ideoque ignoravit quod naturae Lege a per notum est a) ; vel si non ignoravit , omisit Supp. 8. hortari, & injungere id praeceptum, cum nun b per quam dixerit eam Doctrinam probabiliorem b ); Sehol. r. vel si illud praeceptum iniunxit, injunxit , ut
p.28. Omnes habeant cunctas D. Thomae sententias n. a. tanquam probabiliores: quod tamen nec fecit c),
c) per nec porro fieri potest, quia Probabilioritas ut idemn.7. pote subjectiva, & respectiva d), pendet non
d) per e rei natura, sed ex mente opinantis; vel dein Cor. 4. nique hortata est ad peccatum , & peccatum Sup. Io. injunxit, quia iniunxit, ut universim, &.semper reducamus ad praxim sententias omnes , &ita etiam faventes libertati D. Thomae, inter quas sunt, quae , & aliquando sine laethali practicari non possunt, nempe quae non Videntur,. &tum, cum non videntur nobis probabiliores. Num haec consecutionum monstra lesitima sint, & necessario admittenda ab eo, qui assi mei, non posse ab omnibus, & semper per se practicari sententias omnes faventes libertati D. Bonaventurae, & D. Thomae , Lector ipse viderit .
XXIX. opinio probabilis in conflictu probabilioris
non amittit suam probabilitatem. Haec est propria , ac principalis Suppositio
Probabilistarum, supra quam totius vertitur cardo disputationis . Nam caeterae utrisque communes sunt.
Cor. Hinc denique tanquam e proprio , ac nativo loco evidentissime liquet, turpius mutito, quam credi possit, hallucinari Probabilioristas , cum Probabilistis contra illos disputantibus
204쪽
METH. MATII. DEMONsT. P. I. I93bus passim negant suppositum, videlicet negant, opinionem probabilem politam in probabilioris conspectu Probabilem remanere . Quos propterea toties in hoc opere perstrinxi , quia valde miror, quomodo id ab iis negari possit. Nonne enim quaeltio de probabilis mo reflexa est lynonne reflexa uuaestio directam supponit δ 'Nonne in omni quaestione unum supponitur, &aliud quaeritur e ' Nonne comparativum in
eodem subjecto positivum supponit d) P Qv
modo ergo opinio, de qua quaeritur, erit minus probabilis prae opposita magis probabili, si positive probabilis non est P Nonne tandem ad Pr babilistas spectat quaestionis statum , ac sensum exponere , omniaque eo pertinentia supponere, ac determinare , ad Probabilioristas vero his omnibus acquiescere , & stare ce) 8 Et expostulabunt nobiscum , si illis exprobraverimus , neque quaestionem ipsam intelligere , nedum apte tractare posse uis enim ferre queat Vi- . ros contra dialecticas Leges adeo turpiter peccantes, & de causae nihilominus victoria palam non solum, si Superis placet, gloriantes, verum etiam Probabilistas tanquam Moralis corruptores, animarumque seductores conviciis , atques commatibus traducentes Nam si probabilis opinio in conflictu probabilioris amplius probabilis non est , neque quaestio de Probabilismo amplius in mundo est . Tunc enim non erit ista quaestio : an minus probabilis in confictu probabilioris licite eligi possit : Sed ista : an minus probabilis in eo conflictu remaneat probabitis. Quae quantum ab illa diversa sit , etiam lippis , atque tonsoribus liquet . Quae prosecto quaestio , si statim in limine determinata
205쪽
i94 PROB ABILIS MUs juxta Probabilior istarum sententiam supponatur, nempe si supponatur , minus probabilem opinionem in probabilioris concursu non esse amisplius probabilem, jam manus illico dabunt Probabilistae . Nunctuam enim somniarunt , posse licite eligi opinionem non probabilem in conspectu probabilioris ; cum hoc ipsum etiam contradictionem includat , ut ex verbis ipsis
At enim Augustinus contrarium aperte docet Lib. 3. contra Cresconium Grammaticum Donatistam cap. 73. 74. 73. 76. 77., & Lib. q. cap. 33. , ubi totus in eo est , ut ostendat , non
ex eo, quod asseritur aliquid probabilius , o positum quoque debere esse probabile , legitime inferri posse . Vide integrum locum in calce
operis, ubi, ne nimia eius prolixitate cursus hic sermonis interrumpatur , cum aliis quibusdam monumentis commodius postus est. Atque iste locus is est a nobis Cor. 4. Def. 26. 27. speci liter indigitatus, quem Probabilioristae insignem palmarem , decretorium , evidentem , ideoque1nsolubilem putant. Sed hunc nihilo secius locum non modo infirmissimum , verum etiam ad rem minime ense, multis liquet. Ut enim omittam, probabile
hie sortassis in alieno sensu accipi ab Augustino,
ut cap. 73. indicare Videtur: primo nomen probabilius pro probabiliter, hoc est non pro compa rativo , sed pro positivo ipso a S. Doctore sumistur, ut cap. 7 . ipse fatetur. Quid igitur mirum, si assirmet, ex toprobabilius ex una parte, probabiale ex parte altera , recte inferri non posse λ In a per hac etenim usurpatione complexio ex uno ex Can. I 2. tremo ad alterum oppositum illegitima est a .
206쪽
METH. MATH. DEMONST. P. I. I9s praererea agit Augustinus de Haeresi, & Schismate Donatistarum, & praecipue de causa Maximianensium, uti ex toto opere, sed praese
tim ex Lib. I. cap. q. , ex Lib. 3. cap. 76., eX integro Lib. q. , & ex Lib. 2. Retract. cap. 26. constat: quae Omnia iam erant certa, comperta.
publice contestata, finita. Unde nomen probabilius aut probabiliter in significatione potius certitudinis, ac veritatis, quam strictae , & rugorosae probabilitatis hoc loco sumitur, sicut exigit rei natura, & ex laudato cap. 73. etiam colligi potest. Contra autem certitudinem probabilitas dari non potest a . Quid haec ad quam perstiones Probabilis mo contentas, de quibus sermo Sch p. est , obscuras illas quidem , & omnino incer- 3.tas b attinent λ Lege diligenter omnia, &per- b perpende. Sup. q. Deinde an hoc , etiam cum vel ex aperta Doctorum asseveratione, vel ex alio capite o positum certo habetur, locum, aut vim habere potest y Nam probabile etsi probabiliori comparatum probabile tamen remanere , atque ex
isto illud legitime deduci posse, cum aliis multis locis, tum praeserti m tota Supp. I9. evidemtissime demonstratur. Nisi si velimus, Doct res omnes, & potissimum Scholae Principeg, Augustino caetera addictos , eidem hac in re ad
An denique etiam contra ipsius quaestionis naturam , atque disputantium suppositionem 'Quippe iterum dico. Probabilistae in hac quaestione iam supponunt, minus probabilem opini nem probabiliori collatam vere probabilem remanere . Quod si statuatur secus , profitentur se vel statim submittere fasces , vel nullam am-
207쪽
i 6 PROBABILIS MUsplius eum Probabilioristis quaestionem habere. Ex quo postremo rursus patet, cujusmodi sint vel eae authoritates , ideoque argumenta , in quibus evidentiam Adversarii constituunt, ac
Apage igitur nugas . Minus igitur probabilis opinio, de qua famosa quaesito procedit , utcumque comparata semper vere, & absolute probabilis est , idque.tanquam certissimum ab utraque parte supponendum est , siquidem disputatio non inepta, aut etiam nugatoria futura est. Ad hoc autem, ut vere sit probabilis, quattuor conditiones requiruntur. Ut ejus m tiva sint magna: ut ab oppositis majoribus non elidantur, ac enerventur . Hoc enim contingere potest . Ut nullo certo principio opponatur : ut motiva oppositae opinionis probabilioris apte solvantur. Quae quattuor conditiones
iam supponuntur locum ha re in controversa minori probabilitate.
PROPOSITIO L. PROBAB rLiTAs favens libertati , sive abs
luta, sive comparata, aut aequali probabilitati, aut probabilioritati, sive absolutae , sive respectivae faventi Legi, tuta, tutissima: immo aequaliter, ac probabilitas pro Lege, & probabilioritas ipsa sive absoluta , sive respectiva ,sve pro Lege, sive pro Libertate, tuta, tutis-fima est.
208쪽
INTELLiGITUR Propositio ita , ut sit aeque
tutus in Conscientia qui sequitur probabilem pro libertate, ac qui aeque probabilem pro Lege , vel probabiliorem sive absolutam , sive respectivam, sive pro Libertate, sive pro Lege, nec ille isto minus tutus sit, quantum spectat ad rationem probabilitatis . Nam quod pertinet ad favorem Legis, iam patet, tutius semper agere , qui sequitur opinionem sive probabilem ,
sive utcumque probabiliorem Legi favent cm. Propositio quinque partes habet, quae omnes ex approbatione Doctrinae Sanctorum Thome,&Bonav. demonstrandae sunt. Cum autem statui possint tres hypotheses circa hanc approbationem juxta ea , quae supra docuimus , idcirco secundum omnes demonstrabuntur . Eit autem prima , quod utraque Doctrina horum Docto- . rum sit aequaliter approbata, vel tantum ut a solute probabilis, vel etiam plerumque ut probabilior: a. quod D. Bonaventurae sit approbata dumtaxat veluti absolute probabilis, D. Thomae vero etiam plerumque ut absolute probabilior. 3. etiam in hypothesi, quod sola D. Thimae Doctrina sit approbata, & ut absolute pro babilis , & etiam plerumque ut absolute proba- . biliora Demonstratur I. , & a. pars iuxta priorem hypothesim in primo sensu. Omnes Sententiae D. Thomae, & D. Bonav.
intellige nunc de practicis opinativis : nam sa) per solum de istis quaestio est) sunt absolute proba- Sup.27. bilus, & ut tales approbatae ca) : nulla est ap- 28. .
209쪽
x 3 PROBABILIS MUS probata ut absolute probabilior a): ergo omnes absolute aeque probabiles inspecta scilicet Eoclesiae approbatione . Multae sunt contradictoriae , hoc est aliae faventes libertati , aliae Legi b . Ergo multae contradictoriae sunt absolute seque probabiles. Omnes sunt tutae, tutissimae absolute, & in se, &ut tales approbatae c). Igitur multae contradictoriar absolute teque probabiles sunt per se tutae, tutissimae , & ita a probatae . Ergo probabilitas pro libertate, sive absoluta , sive comparata aequali probabilitati pro Lege tuta, tutissima est. Demonst. R., & q. pars iuxta eandem hyp thesim in a. sensu. Omnes sunt approbatae ut absolute probabiles d : plures ex utraque parte ut absolute probabiliores e : ita tamen ut certo sciri non possit, quaenam determinate sint approbatae, ut absolute probabiliores . Multae sunt contradictoriar, hoc est aliae faventes Lesi , aliae Libertati g . Igitur aliquae ex utrinque appro halis tanquam absolute probabilioribus possunt esse ex itiis contradictoriis ; cum nulla certo assignari possit , veluti approbata tanquam probabilior, ut diximus, & ideo quaelibet ceu probabilior sumi possit . In qua hypothesi illae , quae statutis ex una parte tanquam absolute probabilioribus sunt ex altera parte contradictoriae , nequeunt esse absolute probabiliores , quia contradictoria absolute probabiliora simul esse non possunt h . Illae igitur in hac hypothesi erunt tantum absolute probabiles. Omnes sunt tutae, & ut tales approbatae r) . Em go aliquae tantum in se probabiles comparatae cum contradictoriis absolute probabilioribus sunt
210쪽
METH. MAU. DEMONsT. P. I. I9'tutae. Ergo Probabilitas favens Libertati comparata Probabilioritati absolutae faventi Legituta est . Idem facilius demonstratur de Probabilioritate respectiva. Etenim unusquisque Doctor habet suas sententias tanquam probabiliores a . Ergo omnes sa per sententiae D. Thomae, & D. Bonav. sunt sim- Supp. Io. gulis respective probabiliores. Multae sunt contradictoriae , hoc est aliae faventes Legi, aliae Lἰ-bertati b . Hae utrinque contradictoriae non pos- b persunt esse simgulis simul probabiliores , quoniam Sup. I 2. contradictoria nequeunt esse simul probabiliora sc). c per Igitur hae contradictoriae sunt singulis tantum Ax. 2. probabiles . Istae contradictoriae tantum minus probabiles sunt in se tutae, quandoquidem omnes tutae approbatae sunt d). Ergo Probabi- d perlitas pro Libertate comparata probabilioritati Supp.as. respectivae pro Lege tuta est. 28. Demonst. 3. pars iuxta eandem hypothesim in utroque sensu. omnes sunt aequaliter tutae , tutissimae e , e per nempe attenta Ecclesiae approbatione . Omnes easdem. sunt vel absolute probabiles iuxta primum sensum , vel etiam plures utrinque absolute probabiliores iuxta secundum. Omnes utrinque reia
pective probabiliores D . Multae contradicto- f pertice, hoc est aliae faventes Libertati , aliae Le- Supp. io. gi g . Igitur fieri potest, ut nonnullae vel ex g per
utrinque aeque probabilibus, vel etiam ex utrin- SU. I a.
que probabilioribus sint ex his contradictoriis , cum certo nequeat sciri , quaenam sint h per peculiariter absolute probabiliores h); ideoque Schol.a. quaelibet veluti aut tantum aeque probabilis , Sup.26. aut etiam ut probabilior sumi possit. In qua a8. n. I.