장음표시 사용
231쪽
quidem licite per se ab omnibus practicari posca per sunt a .
THOMisTae sub mortali tenentur amplecti , δε- fendere , ac docere Probabιlimum . Demonseratur . Thomisae sub laethali tenentur' amplecti , defendere , ac docere omnes sententias
morales jaυentes Libertati de his enim quaesis b) per intelligitur D. Thomae b . quidem absolu- Lemma. te, re in se, ac proertim ut ab Ecclesia appro- e per batas c) : Sunt omnes absolute, o in se pro-Supp. r. babiles, o ut talei opprobatae d) : Non omnes Seh.hi . aniυersm, σ sigillatim absolute , o in se pros d) per babiliores , ac veluti hujusmodi approbatae e) ;Sup. 27. sed ut summum opprobatae quidem generatim, sed e) per indefinite, σ plerumque ira, ut quaenam deter-Sup. 26. minate snt issolute, in se probabiliores, seisi f) per omnino non pusiis i) . Igitur sub mortali tonentur
Seh. et .ad amplesti, σ defendere nonnullas sententias faventes p. 26. Libertati tantum probabιles . Hae cum faυentibus 28. n. I. Legi, vel aeque probabilibus , vel probabiliaribtis g) per sve absolute, sive. respestive comparantur g). Em Prop. I. go renentur defendere, amplesti, ac docere aliquas Demons sententias faventes libertati tantum prolabiles com 3. paratas aeque probabilibus, vel probabilis, Utis, save absolute, δε- respective faventibus Legi ; ideoque Probabilimum. Q. e. d. Recole exemplum opinionis de Circumstantiis notabiliter aggravantibus Prop. I. Demonstrat. 5. ,
quo res clare continetur . . .
232쪽
PROPOSITIO ILTHo MisTae rei a Probabilimum in praxi
Demonstratur . Thomisae de facto sequuntur in praxi omnes sententias D. Thomae faventer Libemtati , o quidem ut absolute , o in se , ut ab Ecclesa approbatas a ). Inter has sunt aliquae tantum Molute probabiles comparatae oppositis faventibus Legi, sue aeque probabilibus, βυe proba-hilioribus , vel absolute, vel respective b . Ergo de facto has in praxi sequuntur ' proindeque sequuntur Probabilimum. Q. e. d. PROPOSITIO III. THOMIsTae nequeunt sine mortali sequi in praxi omnes sententias D. Thomae faventes Libertati. Demonstratur . Thomotae non possunt deducere ad praxim sententias faventes Libertati tantum probabiles oppositis faventibus Legi, vel aeque pro babilibus , vel probabilioribus, sue absolute , Me respective comparatas, sunt enim Probabiliorissae c . Inter sententias faventes Libertati D. Thomae sunt aliquae absolute , o in se tantum probabiles hoc patio comparatae d , ea que cum in praxi sequuntur , sequuntur ut absolute, in se e) . Igitur has sine laethali in praxi sequi non possiunt. Q. e. d. Cor. I. Atque hinc sequitur, posse Thomotas , non posse licite contradictorιa, nempe prasticare non practicare sententias faventes libertati D. Thomae. Possunt, quia quae licite defendi, ac δε- ceri in moribus per se possunt , polsunt etiam per
233쪽
t a ) per se licite practicari a : Thomisae vero non solum
Sup. II. licite defendunt, ac iacent femmtias praefatas D. b) per Thomae, si d etiam ad id Juramento tenentur b). Lemma. Non possunt , quia praecepto obligantur ad aeque probabilia, ac probabiliora faventia Legi, sive ab-
c per solute sive respective, utpote Probabiliordiae c ).
bpoth. a. Ecclesiam eos hortari ad id , o injungere quod me peccato mortali facere non possunt. Homtatur enim, ερο injungit, ut sequantur omnes sententias D. Thomae, inter quas aliquae sunt, quas Me peccato sequi non possunt, nempe fasentes libertati tantum probabiles , modo jupra explicato
Haec immania absurda coguntin d orare , σconcoquere Probabilis, Ulae. 3. An rem magis acu tetigerit, oe melius et rit Bartholomaeus de Medina primus assertor, ac
propugnator Probabilimi, aliique Thomisae , qui per integrum ferme faeculum illum secuti sunt nam per octoginta annos , oe amplius omnes Dod ores Thomsas , qui pin Medinam hae de re serjρ- runt , Probabili um tenuisse , omnibus nunc incomperto es) d an vero caeteri Thomistae, qui pinia tempus ab ejus insituro , ac sententia recesse
Caeterum hae admirabilia , quae toto hoc Sch lis dedaximus, nihil, si velit, moretur Lector, σ , ut lubet, axcipiar. Nam ea ad causam principem nihil attinent . undiquet, o a nobis, non vere ad astruendum, oe persuadendum, quamquam id verum es, sed solum ad vim approbationis doctrinae D. Thomae, nec non ad efficaciam demonstrationis Utendendam tradita sunt. PRω
234쪽
PROPOSITIO ILAD Conscientiae obligationem requiritur in
omni Lege certa Praecepti existentia , ac promulgatio.
OUoo ad promulgationem spectat, intelligi
tur Propositio ubi, & eo modo, quo illa di- Verta ab existentia reperitur juxta ea, quae do cuimus i n Scholio Def. ψ6. n. 3. Quod vero ad Praeceptum intelligitur de prae ceptis sive formalibus, sive virtualibus. Item intelligitur primum de praecepto in se,& a parte rei , ut nempe eit externa Regula . Conscientiae, deinde etiam ex parte operantis,& ut est interna Regula, & applicatio illius , cum iis tamen conditio libus , & ea ratione , quam explicuimus in Scholio Def. 4 ., praese tim n. 3 Et quidem de Praeceptis formalibus in Lege Divina , & Humana Propositio liquet ex Cor. Ax. I9. . Etenim in his existentia , & promu satio authentica eii. De formalibus vero , ac virtualibus in Lege naturae ex Ax. 2o. , eiusque Corollario primo. Nam eum in hac Lege existentia , & promul
gatio idem sit a s Et haec Lex principiis pra- a po
esicis, atque assolute confinis ad haec principia, Sch.Def.& conelusiones exinde evidenter demonitratas Αο. n.3. tanquam praeceptis ex icitis, ac formalibus Comclusionibus autem ipsis demonstratis tanquam praeceptis implicitis , & virtualibus comprehe
235쪽
224 PRO B A B I L I s M V s 'datur e quae omnia evidentia , & certa sunt ;perspicuum est , praeceptorum tum formalium , tum virtualium in Lege naturae existentiam , atque promulgationem certam esse. Quare solum de virtualibus in Lege Divitia,& Humana demonstranda est . Quod ex mo dictis facile, & breviter fieri potest. Etenim in . praeceptis formalibus ad Conscientiae obligationem requiritur certa existentia, ac promul alio per primam partem. Ergo , & in virtualibus. Nam in utrisque par omnino conditio, & ratio est . Virtuale enim formali aequi- pollet, immo cum in lucem eruitur idem omnino, ac formale est, quia aequaliter ae illud obligat, & aequaliter novum onus, & quidem aliq
Schol. I. gationem nulla inter,utrumque differentia est. Def. 3. Quapropter utriusque certa existentia , ac pro- n. q. mulgatio requiritur. 4 e. d.
PROBAB rLro RrsTae respondere potant, nimium ex hac demonstratione probari. Probatur enim, sicut praeceptorum formalium promulgatio authentica est , ita praeceptorum quoque virtualium authenticamssonendam effer quod
Sch. f. Sed demonstrationis vis non cadit etiam supra 66. n. . promulgationis authenticitatem, sed solum supra certitudinem . Unde sicuti certa est praecepto-
Schol. I. esse debet, cum par utrorumque sit obligatio o, Def. I. licet non certa eodem modo. Eo prorsus pacto,n. q. quo Αx. I 8. ex D. Thoma docuimus , Mens
236쪽
METH. MATA. DEMONsT. P. I. 22 ram debere esse quidem certam , non tamen
omni modo , sed secundum quod es possibile iugenere suo . Itaque utriusque praecepti tum se malis, tum virtualis promulsatio certa esse de bet ob rationem similis obligationis allatam , sed non omni, eodemque modo : unde formalis quidem authentica , quia ibi ita rei natura patitur , virtualis autem non autiantica , quia hic rei natura non patitur, est. Cor. Hinc in quacumque Lege ad Conscientiae obligationem non sussicit quantumvis probabilis vel probabilior praecepti existentia. aut promulgatio , quia hujusmodi nequidem certa moraliter a) , sed omnino incerta, & a qualiter incerta est b .
LIsERTAs, eiusque certa possessio non tollitur per incertam possessionem praecepti bene vero certa possessio praecepti per incertam possessionem libertatis.
SCHOLIUM. SENsus est , non tolli moralem hominis libertatem circa usum licitae , ac permissae alicujus operationis per quamcumque probabilitatcm de pravitate operationis illius : tolli vero certam praecepti obligationem per quamcumque veram probabilitatem libertatis de licito usu operationis ipsius. Intelligitur autem prima pars iuxta eamdem doctrinam , & conditiones traditas in Scholio Def. M. & secunda pars in hypothesi, in qua P com
237쪽
226 PROBABILIS MUS contra Legis certitudinem probabilitas dari potest iuxta doctrinam Scholii Suppositionis tertiae. Et de praecepto tum formali, tum virtuali. Demonstratur prima pars. Libertas , ejusque possessio non tollitur nisi per Legis existentiam, a per atque lassicientem promulgationem a) : legis Cor.M. existentia, & sufficiens promulgatio debet esse za. certa h . Ergo libertas, ejusque possessio non b) per tollitur per incertam praecepti possessionem. praeced. Demonstr. 2. pars . Certa praecepti possessio non nisi certa existentia, ac promulgatione con- c per tinetur e . At probabilitate libertatis tollitur eamd. existentiae , & promulgationis certitudo ; quia contra probabilitatem certitudo esse, aut rema d) per nere non Potest d . Ergo certa praecepti pos- Sehes. sessio per incertam libertatis possessionem tol- n. 3. litur. Q. e. d.
Λ Tuug haec est differentia inter utrumque,& ratio cur primum fieri possit , secundum non possit. Nempe cum libertas praecepti existentiam , atque promulgationem suapte na- e per tura praecedat se , ea antequam praeceptum Ax. 22. existat , & sussicienter promulgetur, in certa
f per suae operationis possessione est . Cumque Cor.ejusli. lex , ut auferat libertatem , debeat ella certo g) per existens, ac promulgata g , priusquam id cer-Gr.-. to fiat , libertas semper in possessione rema- I9. nebit. Nunc cum contra certam legis existentiam, vel promulgationem accedit probabilitas,
Sehol. do h , ideoque aufertur ea conditio ex parte App.3. Legis , quae ad tollendam libertatem omnino
238쪽
METH. MATH. DEMON T. P.I. 227 necessaria est. Unde libertas in sui possessione perseverat . Itaque contra libertatem dari non potest praevalens probabilitas , bene Vero contra Legem , quia hoc non Legis , utpote posterioris, sed libertatis , utpote prioris, privilegium est.
Intelligitur Propositio eodem modo, quo Propositio secunda ; hoc est secundum doctri nam , & cum iis conditionibus Scholii Def. ., & de praecepto quocumque cuiuslibet Legis. Demonstratur multipliciter .
ac Mensura moralis obligationis a): Regula, &mensura debet esse certa b scilicet in genere suo, & saltem moraliter c ) ergo praeceptum ad obligationem Conscientiae debet esse
ceptum d) : praeceptum tollit libertatem ce) ;
ergo certum esse debet. ALITER
tia, ac promulgatione continetur f : existentia, ac promulsatio certa esse debet ig); ergo praeceptum obligans debet esse certum.
239쪽
4. Probabilitas nonnisi certitudine auferri po. a per teit a . In hypothesi nempe Schol. Def. 44.
SehSup. n. 3. est probabilitas contra praeceptum . Ergo 3. non nisi praecepti certitudine tolli potest; ide que ut in ea hypothesi praeceptum conscientiam obliget, debet esse certum. ALITER s. Intellectus speculativus non cogitur Vertintate aliqua speculativa, nisi evidens , & certa
Cor. 9. tale aliqua practica , seu obligatione , nisi pa- p. I9. riter certa sit. Nam Intellectus speculativus, & c per practicus eadem omnino potentia est e : &u- Ax. II. triusque objectum idem verum sola ratione di- d per versum d)r & quidquid uni competit, compe- Cor. I. tit etiam alteri e . Def. 33. Immo in practicis multo minus cogitur, cum e) Per minor adhuc persuasio requiratur f) . Quapro-Gr.λ. pter adhuc minus Intellectus practicus poterit II. obligari , nisi praecepti obligatio certa sit.
NE ullus sit cavillationi locus, sensus huius demonstrationis est, quod sicut possumus in speculativis licite opinari usque ad scientiam veritatis , neque tenemur unam potius, quam aliam partem necessario admittere; ita in practicis possiimus licite opinari circa Conscientiae obligationem usque ad scientiam illius ; ideoque non tenemur admittere obliga tionem , nisi certa sit.
240쪽
Porro si quae sunt, quae pro disparitate a speculativis ad practica quomodolibet afferri possunt, ea omnia in Corollariis praesertim Supp.
29. praeoccupata reperiuntur. ALITER
6. Nihil tenemur credere , nisi sit certo de fide a . Igitur nihil tenemur observare , nisi sit certo praeceptum . Etenim obligatio de credendis , & agendis par est , immo eadem est, quia aequali praecepto tenemur credere quidquid de fide credendum proponitur, ac Observare
quidquid faciendum praecipitur. b SCHOLIUM. SENsus huius demonstrationis est idem ac
praecedentis , nempe quod sicut in rebus etiam ad fidem pertinentibus licet utrinque opinari usque dum aliquid sit ad credendum certo & clare propositum , ideoque quamquam id asseratur esse de fide , & utcumque probetur , tamen non teneor ei assentire, & credere , nisi constet esse de fide , seu non teneor eum, & donec incertum, & opinabile est: ita in rebus pertinentibus ad mores licet utrinque opinari, quousque praeceptum clare, & ce to propositum sit, ideoque etsi aliquid assirmetur praeceptum , & Guomodocumque probetur, tamen non teneor illud admittere , & adimplere , nisi constet esse praeceptum , seu non
teneor cum , & donec incertum , & opinabile est . Quod tamen juxta doctrinam , & conditiones Sch. Def. qq. n. 6. : & Sch. Ax. 3. : &Sch. Supp. 3. intelligendum est . Cuius diver-